Systemen en structuren. Een stevig bouwwerk

Donderdag 12 januari 2012

Peter Kwikkers doceert over Kwaliteitszorg en Accreditatie

 













Verdiepingsprogramma
Vandaag begin ik in Utrecht met de leergang ‘Onderwijskwaliteit en accreditatie’, aangeboden door het Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid. Het is de eerste dag van een vierdaags verdiepingsprogramma, met als ondertitel van de leergang: ‘Verbetering van kwaliteitscultuur en kritische reflectie’. De leergang is bedoeld voor wie zich professioneel bezighoudt met onderwijskwaliteit, kwaliteitszorg en accreditatie in het hoger onderwijs.

Nieuw accreditatiemodel
Aanleiding voor de aanbieding van deze leergang is het onlangs per 1 januari 2011 ingevoerde accreditatiemodel 2010/2011, dat al weer de tweede generatie is van het model dat in het jaar 2003 is geïmplementeerd. Nieuw is dat dit nieuwe model bestaat uit de combinatie van een Instellingstoets en Opleidingsaccreditatie, de laatste volgens een Uitgebreid of een Beperkt model. De docenten van deze leergang zijn Peter Kwikkers, Pieter Mostert en Paul van Deursen.

WHW
Vandaag starten we met docent-auteur Peter Kwikkers. Onder zijn redactie is vorig jaar het boek ‘Accreditatie en kwaliteitzorg’ geschreven en gepubliceerd. Dat boek is voor de eerste sessie van vandaag de reader, die we kregen toegezonden ter voorbereiding op deze bijeenkomst. Thema van het programma van vandaag is ‘Systemen en structuren. Een stevig bouwwerk’. Peter Kwikkers is jurist, landelijk in het hoger onderwijs ook als zodanig bekend, dus het ligt voor de hand dat zijn boek en zijn cursusprogramma  grotendeels juridisch zijn geörienteerd. De focus ligt vandaag op de ‘Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek’ (de WHW) in relatie tot het recent ingevoerde nieuwe accreditatiemodel voor het Nederlandse hoger onderwijs.

Accreditatiestelsel
In de periode van voorbereiding op deze cursusdag hebben we vooral studie gemaakt van de opzet van het Nederlandse (en het Vlaamse) accreditatiesysteem, met aandacht voor bijvoorbeeld: het beleid, de achtergronden, de wettelijke kaders, internationale aspecten, procedures, besluiten, toetsing en visitaties. Vandaag gaan we nader in op de wijze waarop je aankijkt tegen de structuur, welke wetten en regels gelden voor wat betreft de actuele Accreditatiekaders en waar die regels en dat kader voor zijn bedoeld. Aan het eind van de middag bespreken we welke uiteenlopende posities wij als beroepskrachten in instellingen voor hoger onderwijs hebben en wat dat betekent voor onze dagelijkse werkpraktijk in die instelling.

Inhouden van de 1e sessie
Tijdens deze eerste sessie spreken we met betrekking tot wetgeving en organisatie onder andere over de volgende zaken:
- Houd in je werk voortdurend rekening met de volgende zaken: de wetgeving (met name de WHW), de Accreditatiekaders van de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO), de interne regels en het beleid van je instelling en je opdracht van het management en/of van het bestuur;
- De realiteit van ons werk is dat we opereren in een wild samenspel van normen, zoals die worden gehanteerd door alle uiteenlopende belangengroepen waarmee we samenwerken;
- Als het erop aan komt, moet je uiteindelijk alles (kunnen) toetsen aan de geldende wetgeving (met name de WHW);
- Bij problemen is het cruciaal dat je een integrale aanpak kiest, waarin inhoudelijke, juridische en bestuurlijke elementen zijn geïntegreerd;
- Goede kwaliteitsoordelen van opleidingen zijn tot stand gekomen na de nodige constateringen, analyse en beoordeling, en een grondige argumentatie;
- De wettelijke (WHW-)regels en normen zouden leidend moeten zijn bij alle besluiten die de accrediterende organisatie neemt, dus de NVAO-besluiten zou je ook altijd aan de WHW moeten kunnen spiegelen en toetsen;
- Als instellingen, evaluatieburo’s en de accreditatieorganisatie van mening verschillen over de gegeven oordelen op NVAO-standaarden, verdient het aanbeveling om ook te kijken naar de beoordelingscriteria zoals die zijn gegeven in de wet (WHW).

Stenden-Kerstgeschenkenbrochure 2011

Woensdag 11 januari 2012 

Kerstgeschenkenbrochure 2011 van Stenden

Kerstboodschap
Het kerstpakket voor de medewerkers van Stenden Hogeschool is in 2011 naar het thuisadres gezonden in de vorm van een Kerstgeschenkenbrochure. In het voorwoord voorin dit magazine bedankt het College van Bestuur alle medewerkers voor hun inzet in het afgelopen kalenderjaar en wensen de Collegeleden alle collega's en hun naasten een zeer plezierige Kersttijd en een Gelukkig Nieuwjaar. Zoals te doen gebruikelijk is ook deze Stenden-publicatie tweetalig opgesteld, in het Nederlands en in het Engels.

Highlights 2011
Verderop in de brochure wordt een overzicht geboden van enkele hoogtepunten voor Stenden Hogeschool in het afgelopen jaar 2011. Daar komt aan de orde:
- het onderzoeksrapport Expert Panel Internationalisering, waarin allerlei handreikingen zijn gegeven om onze internationalisering nog verder te versterken;
- de verdergaande academisering die afgelopen jaar centraal stond;
- de versterkingen van alle hogeschoolvestigingen, zoals een grote verbouwing, extra computers voor studenten, profilering en de opening van ons Leerhotel op de vestiging van Stenden University South Africa.

Goede voornemens
Halverwege het magazine staat het portret met 'Goede voornemens' van een echtpaar uit onze hogeschoolgemeenschap, dat in het tweede semester van dit collegejaar aan het werk zal gaan op onze hogeschoolvestiging in het Zuidafrikaanse Port Alfred. Achterin de brochure staat een verzameling citaten: kerst- en nieuwjaarsgroeten van afdelingen en collega's van Stenden Hogeschool. Op de laatste pagina van deze Kerstgeschenkenbrochure wordt uitgelegd op welke manier je je persoonlijke kerstkado kunt bestellen via internet, of door gebruik te maken van de antwoordkaart.

Geschenkenthema's
Voor de rest bestaat dit magazine uit een gevarieerd overzicht van allerlei kado's, waaruit je een keus kunt maken als kerstpakket voor 2011. Alle kerstpakketkado's zijn thematisch gerangschikt in de volgende kadoclusters:
  1. Belevenissen & Ontspanning;
  2. Boeken;
  3. Eten & Drinken;
  4. Goede doelen;
  5. Kerstpakketten;
  6. Multimedia;
  7. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen;
  8. Parfums en Make up;
  9. Reizen;
10. Sieraden;
11. Tassen;
12. Tijdschriften;
13. Tuinieren en Klussen;
14. Wellness & Body;
15. Wonen.

Bestellen
Zo is er voor iedere collega's wel een passend kerstkado te selecteren, voor jezelf, voor iemand anders, een kerstpakket in een doos, een tegoedbon, een besteding aan een goed doel of een maatschappelijk verantwoord product. Tot het eind van de maand januari 2012 kan iedere collega een persoonlijke keus maken om het gewenst kerstpakket op afzienbare termijn thuis in ontvangst te nemen.

Het ruilen is begonnen

Dinsdag 10 januari 2012

AH-CSL-korfbalplaatje 127 Pieter Koehoorn

Korfbalplaatjesactie
Op donderdag 5 januari 2012 schreef ik over de Korfbalplaatjesactie voor de korfbalvereniging CSL te Britsum, waarmee Albert Heijn Hiemstra te Stiens vorige week van start is gegaan. Zo langzamerhand zullen nagenoeg alle CSL-leden waarschijnlijk hun korfbalplaatjesalbum wel hebben ontvangen, dus het verzamelen van de meer dan 200 korfbalplaatjes is in alle hevigheid begonnen. Naarmate het plaatjesalbum voller wordt met de fotostickers, worden de verzamelaars uiteraard fanatieker om ook die laatste korfbalplaatjes nog in bezit te krijgen.

Boodschappen
Veel CSL-leden hebben alle familie, vrienden en kennissen in Stiens en omstreken met klem opgeroepen gedurende de looptijd van zes weken vooral alle boodschappen te kopen bij Albert Heijn in Stiens, want bij elke tien Euro aan boodschappen bemachtig je dan het felbegeerde witte zakje met daarin weer vijf nieuwe korfbalplaatjes.

Ruilen
Maar er is natuurlijk nog een manier om de korfbalplaatjesverzameling compleet te krijgen. De leden van de korfbalvereniging zien elkaar in elk geval twee keer per week in de sporthal, bij trainingen en wedstrijden. Die ontmoetingsmomenten zijn uiteraard gelegenheden bij uitstek om je dubbele plaatjes te ruilen tegen de fotostickers die je nog niet in je verenigingsalbum hebt.

Spannend
Zoals in heel Stiens is ook bij ons thuis de CSL-koorts weer uitgebroken, want Pieter probeert ook alle geoorloofde mogelijkheden te benutten om van deze of gene de witte zakjes met plaatjes of losse korfbalplaatjes te verkrijgen. En elke keer als iemand dan weer thuis komt met zakjes en/of plaatjes is het natuurlijk feest en spannend of het alleen maar dubbele foto's zijn, of dat er toch weer een felbegeerd plaatje bij zit, dat nog niet in het korfbalalbum is geplakt.

Sociale functie
Het is in elk geval een sportieve win-win-actie, want voor zowel AH-supermarktondernemer Jelle Hiemstra als voor de korfballeden van CSL valt er wat te winnen, zowel in materieel opzicht (financieel en plaatjes) als ook in immaterieel opzicht. In immaterieel opzicht gaat het er vooral om, om - gesteund door iedereen die helpt - het samen als leden, team(s) en vereniging zo sociaal-solidair-sportief te organiseren dat na afloop van deze promotionele actie zoveel mogelijk CSL-leden zoveel mogelijk korfbalplaatjes in hun album hebben. Hoe meer korfbalplaatjes in je album komen, hoe waardevoller het korfbalplaatjesalbum ook naar de toekomst wordt, want het zal allicht interessant voor je zijn om over tien of twintig of dertig jaar nog eens je plaatjesalbum van 2012 door te bladeren om te bekijken met wie je toen een team en de vereniging CSL vormde.

Ze zijn welkom
En wie in de komende vier weken zijn boodschappen bij Albert Heijn in Stiens haalt, weet in elk geval dat hij/zij bij de kassa bij het afrekenen vooral even moet vragen naar de witte zakjes met CSL-korfbalplaatjes. Pieter zal ze graag van je in ontvangst nemen en je daarvoor sportief-dankbaar zijn.

Als je dus witte korfbalzakjes hebt ..... geef ze dan aan Pieter!

Zonder die last verder

Maandag 9 januari 2012

Zonder last verder als pelgrim in Petit

Bakens van Sint Jacob
In het zuiden van Frankrijk vind je op veel plaatsen langs het pelgrimspad in de richting van het Spaanse Santiago de Compostela korte betonnen palen met daarop de Jacobsschelp, één van de symbolen waaraan je een pelgrim en het pelgrimspad herkent.

Baken van Petit
Op 16 oktober 2011 wandelden Durkje en ik van Arthez-de-Béarn naar Navarrenx, een 31 kilometer lange dagtocht op het pelgrimspad van Sint Jacob. Nabij het Franse gehucht Petit passeerden we zo'n betonnen paal met daarin zo'n Jacobsschelp.

Meer dan stenen
Op nagenoeg al die betonnen bakens - wegmarkeringen voor pelgrims - vind je stenen, grote en kleine, meestal een behoorlijke stapel. De meeste stenen op zo'n paal hebben een betekenis. Ze zijn een symbool voor wat voorbijgaande pelgrims hier aan last hebben achtergelaten. Ze zijn de stille getuigen van doorgaans emotionele herinneringen en ervaringen. Door een steen achter te laten, laat je bijvoorbeeld iets achter dat licht of zwaar op je gemoed drukt.
- De één laat hier een oud of nieuw conflict achter zich; het is verwerkt, het is genoeg, ik laat het los;
- Een ander verwerkt hier een verlieservaring; je laat iets van je verdriet achter als je bijvoorbeeld een geliefde verloor, aan de dood, of aan het leven;
- Of een pelgrim loopt al enkele dagen na te denken over de verkeerde beslissing(en) die hij/zij eens (of keer op keer) heeft genomen in zijn/haar leven; maar hier stop ik met peinzen, met verwijten, met treuren, hier laat ik het los, hier laat ik het achter.

Loslaten, hier en nu
De palen en de stenen, ze staan en liggen overal. Op kruispunten (ook in je leven), zomaar ineens langs de weg, in een berm tegen de bosrand, of een eindje verder langs het pad in het open veld. 
Als pelgrim besef je onderweg op zo'n plek ineens dat je in je leven dat wat je belast soms heel lang meeneemt in je denken en in je handelen, soms ook te kort, maar dan komt het plotseling toch weer terug, soms te lang, en dan komt hopelijk eens het moment om het los te laten. En dan staat daar die betonnen paal, of ligt daar zomaar aan de voet van een dikke boom al een stapel stenen van anderen, of vind je zo'n stapel stenen onverwacht bij een rustbankje boven op een heuvel met een eindeloos uitzicht.

Zonder last verder
Ineens weet je het, besef je het, hier en nu laat ik mijn last achter.
Je kijk nog even achterom en richt de blik dan vooruit op de weg die je hebt te gaan.
Ik leg mijn steen op de stapel, bij alle stenen van mijn voor(bij)gangers.
Ik ga vanaf hier en nu verder zonder deze last.
Fluitend loop je door.
Lichter dan voorheen.

Spiritualiteit werkt

Zondag 8 januari 2012

Omslag van het boek: Spiritualiteit werkt

Verjaardagskado
Van onze kinderen kreeg ik vorig jaar voor mijn verjaardag onder andere het boek 'Spiritualiteit werkt', geschreven onder redactie van Eelco van den Dool en Cors Visser. Eén van mijn collega's van Stenden Hogeschool - Jack Crielaard - is medeauteur van dit boek, dat in het jaar 2009 is uitgegeven.

Spiritualiteit op de werkvloer
Spiritualiteit is momenteel in, ook op de werkvloer. Zo zijn er bijvoorbeeld bedrijven met gebedsgroepen, er wordt veel over spiritualiteit geschreven en gelezen en er bestaat een groot aantal cursussen over spiritualiteit.  Deze hedendaagse ontwikkeling roept oude en nieuwe vragen op, ook onder christenen. Enkele van die vragen en hun uitwerking komen aan de orde in dit boek van ForumC, een organisatie die een bijdrage wil leveren aan dienstbare en zichtbare christenen in de wetenschap, op het werk en elders in de samenleving. De actuele ontwikkelingen roepen allereerst een hele nuchtere vraag op: Werkt spiritualiteit? Dat is voor ondernemers en/of leidinggevenden in bedrijven en organisaties een belangrijke vraag, want uit onderzoek blijkt dat spiritualiteit wel werkt. Het auteursteam is het over één ding eens: dat het verleden en het heden volop inspiratie bieden om als missionair christen ook op de werkvloer aanwezig te zijn en om de dialoog aan te gaan, vanuit een houding van respect.

Geleefd geloof
Dit boek beschrijft in welke gevallen die werking van spiritualiteit positief en/of negatief is. Is het beter voor de winst of voor het milieu? Of voor het personeel? En hoe kun je als christen geloven & werken combineren?
Daarnaast is er in dit boek ook aandacht geschonken aan de meer normatieve vragen, zoals: Mag je wel spiritualiteit en werk mengen en zo ja op welke manier? En is er vanuit het christelijk geloof met betrekking tot spiritualiteit een bepaalde houding aan te bevelen? Bij spiritualiteit gaat het namelijk om 'geleefd geloof'. Spiritualiteit is een deel van je religie. We maken onderscheid tussen spiritualiteit, religie en levensbeschouwing. Spiritualiteit werkt als we onze ervaringen verbinden met God, als ze onze handel en wandel (ook op het werk) beïnvloeden.

Indeling van het boek
Het boek begint in hoofdstuk 1 met het verslag van een rondetafelgesprek, waaruit blijkt dat mensen hun werkervaringen wel degelijk in verbinding met God weten te brengen. De volgende drie hoofdstukken (2 t/m 4) gaan dan over wat spiritualiteit toevoegt aan de output van een bedrijf; over de vraag hoe spiritualiteit werkt. De laatste vier hoofdstukken 5 t/m 8 gaan over het feit dat spiritualiteit meer is dan een momentopname; dat het een voortdurende zoektocht is naar hoe spiritualiteit vruchtbaar kan worden gemaakt voor onze dagelijkse (werk)praktijk.
Beide boekdelen bevatten een Intermezzo:
- De eerste is van Eddy de Pender, over 'Werk van Bron tot bron': Neem je eigen integriteit serieus en Geef meer dan je ontvangt;
- De tweede is van Leo Andringa, over Focolare en de economie van gemeenschap': 750 bedrijven die hun winst delen met de armen!

Passie en geleefd geloof
Gerben Bast schrijft in zijn verslag van het rondetafelgesprek onder andere het volgende:
- Spiritualiteit is mooi te omschrijven als 'geleefde waarden';
- Bij spiritualiteit gaat het altijd om de verbinding met de werkelijkheid. Het gaat dus om 'geleefd geloof';
- Je persoonlijke spiritualiteit is niet alleen iets voor je privéleven, maar het moet zich ook uiten in houding en gedrag.

Spiritualiteit werkt conservatief
Het tweede hoofdstuk, over de uitkomsten van een empirisch onderzoek naar de effecten van spiritualiteit, waarin Jack Crielaard en Cors Visser allerlei factoren - waaronder spiritualiteit - in kaart brengen, die sociale innovatie in bedrijven bevorderen.
Jack Crielaard en Cors Visser:
- Het blijkt dat spiritualiteit conservatief werkt;
- Spirituele mensen zijn meer gericht op winst en kwaliteit, hebben minder oog voor de omgeving, zijn minder gericht op veranderingen (innovaties). Alleen als er een bedreigende omgeving is, zijn mensen spiritueler.

Islam en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
Voor ondernemers met een islamitische achtergrond doet hun geloof ertoe. Hun normen en waarden blijken behoorlijk overeen te komen met onze drijfveren voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Corrie Mazereeuw beschrijft in dit derde hoofdstuk in hoeverre principes van islamitische spiritualiteit verenigbaar zijn met de heersende arbeidsprincipes in Nederland.
Corrie Mazereeuw:
- De islam geeft duidelijke richtlijnen ten aanzien van het ethische kader voor het bedrijfsleven;
- Naast de kernwaarden van gelijkheid en rechtvaardigheid bestaat er binnen de islam een drietal deugden die van groot belang worden geacht voor het zakenleven, namelijk mildheid, dienstbaarheid en godvrezendheid;
- Binnen de islam is er geen centrale autoriteit, waardoor er relatief veel ruimte is voor verschil in interpretatie; er is ook volop ruimte voor verschil in de sociale sfeer;
- Islamitische ondernemers en managers achten het van groot belang om bij te dragen aan sociale projecten; met name binnen de eigen gemeenschap, aangezien de islam solidariteit onder moslims beklemtoont.

Hedendaagse spiritualiteit in het werk
In hoofdstuk vier beschrijft Eelco van den Dool technieken en trainingen op het gebied van 'werk en spiritualiteit'. Aan de hand van drie praktijkvoorbeelden over 'bedrijfsopstellingen', 'bedrijfsreading' en de 'inspiratievilla' kenschetst hij de hedendaagse spiritualiteit in bedrijven. Daarna laat hij zien dat sensitiviteit voor zingeving de christelijke traditie veel kansen biedt.
Eelco van den Dool:
- Familie- en gezinsrelaties worden in toenemende mate rondom arbeidsrelaties georganiseerd;
- Keuzes op het gebied van spiritualiteit worden gebaseerd op de eigen verlangens, wensen en ervaringen;
- Je manier van denken bepaalt je realiteit;
- Hedendaagse spirituele zoekers zijn meer dan gemiddeld sociaal en politiek geëngageerd en ook meer actie- en offerbereid dan de gemiddelde kerkganger of niet-religieus geïnteresseerde;
- Iedereen heeft een goede plek nodig om te kunnen functioneren (bedrijfsopstelling);
- Spirituele diagnose gaat vaak gepaard met een psychologisch advies, bijvoorbeeld in de vorm van een coachingtraject (bedrijfsreading);
- Wat productief is, is een moedige en creatieve actualisering van de christelijke traditie naar de werksituatie; een actualisering/vertaalslag die aansluit op de thema's waar werknemer & werkgever vandaag mee zitten.

Spiritualiteit werkt door de eeuwen heen
Eelco van den Dool laat zien hoe spiritualiteit ons werk en ons denken over werk beïnvloedt. Hij schetst de huidige ontwikkelingen in een historische context.
Eelco van den Dool:
- De Joodse religieuze wetten verbinden werken en economie nadrukkelijk aan sociale rechtvaardigheid;
- Het werk dat mensen in organisaties verrichten, moet allereerst hun humaniteit bevorderen;
- Gezag in de organisatie berust bij degenen die op een bepaald gebied geestelijk gezien het verst in hun ontwikkeling zijn;
- Organisaties waarbinnen medewerkers mogelijkheden hebben voor zelfactualisering, zullen maximaal gemotiveerde medewerkers krijgen;
- Werken kan levensvervullend zijn;
- Leiderschap kan het beste worden toevertrouwd aan mensen die 'rijp van karakter' zijn en die vanuit een dienstbare en stimulerende houding de zielen van mensen kunnen zien en begrijpen;
- Zeker bij belangrijke beslissingen is het zaak dat een leidinggevende breed consulteert en - luisterend en invoelend - zelf een beslissing neemt;
- Alleen vanuit een diep besef van de eigen 'essentie' kan een organisatie in de alledaagse fundamentele onbestendigheid tot effectieve actie komen.

Speelruimte
In hoofdstuk 6 pleit Michel de Ronde ervoor om spiritualiteit onderdeel te laten zijn van de zingeving van werk en van de speelruimte binnen het werk. De verhouding tussen 'willen' & 'moeten' in het werk en de rol die spiritualiteit in het omgaan met dat verschil speelt, wordt hierin nader verkend.
Michel de Ronde:
- In de scheppende, spelende omgang met de spanning tussen willen & moeten is de voldoening in het werk te vinden.

Management vanuit christelijke spiritualiteit
Tom van den Belt beschrijft in het zevende hoofdstuk hoe hij zelf omgaat met spiritualiteit. Daarbij schenkt hij aandacht aan:
- het doel van het leidinggeven: Vrede van Christus bevorderen in de gemeenschap van de organisatie door een afhankelijke houding naar God;
- de houding van de manager naar de medewerkers: Naastenliefde blijkt uit barmhartigheid, uit het bijzonder aandacht schenken aan diegenen die zwak zijn, die extra steun en hulp nodig hebben.
Hij sluit af met een aantal aanwijzingen voor een christelijke manager, bijvoorbeeld deze: Zie alle collega's zoals God hen ziet, en handel daarnaar.

Lente
Theoloog-econoom Jan Jorrit Hasselaar schrijft in het achtste hoofdstuk over een manier om als christen spiritualiteit en religie in het werk, op de werkvloer, te brengen. Daar gaat het om deugden, maar ook over samen hard werken om zowel het eigen als het algemeen belang te dienen.
Jan Jorrit Hasselaar:
- Spiritualiteit op de werkvloer heeft als partner een eigentijdse religie nodig; doorgaans zijn spiritualiteit en religie twee partners in de zoektocht naar God;
- Niet de religie, maar het atheïsme lijkt zijn langste tijd te hebben gehad;
- Afkijken, nadoen en oefenen speelt in de vorming van de deugden een grote rol;
- Deugden vragen om een blijvende vorming.

Tussen hypocrisie en instrumentalisering
In dit laatste hoofdstuk komen de beide redacteurs met een terugblik.
Ze waarschuwen er voor geloof, religie of spiritualiteit niet tot instrument te maken.
Spiritualiteit moet namelijk 'geleefd geloof' zijn. 
Dan werkt spiritualiteit!

Bijbelleesrooster 2011 van het NBG

Omslag van het Bijbelleesrooster van 2011

Zaterdag 7 januari 2012













 
Gezamenlijke uitgave
Elk jaar geeft het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) een Bijbelleesrooster uit. Met ingang van dit nieuwe jaar zijn we op 1 januari 2012 thuis begonnen met het rooster van 2012. In het afgelopen jaar hebben we gelezen uit het 'Bijbelleesrooster 2011'. Dominee Klaas Touwen, Evangelisch-Luthers predikant in Arnhem, is de samensteller van dit leesrooster. Dit Bijbelleesrooster 2011 is een gezamenlijke uitgave van het Nederlands, het Vlaams, het Surinaams en het Antilliaans Bijbelgenootschap. Dit leesrooster wordt jaarlijks als klein Bijbel-inlegboekje uitgegeven en het kan ook worden gevonden op en gratis gedownload via de website van het NBG.

Oecumenisch Leesrooster
Het Bijbelleesrooster biedt elke dag een korte bijbellezing met een dagthema. De bijbeltekstkeuze is gebaseerd op het kerkelijk jaar zoals dat in verschillende kerken in Nederland wordt gevierd. Dit Bijbelleesrooster heeft voor de dagelijkse lezingen de zondagse bijbellezingen van het Oecumenisch Leesrooster als uitgangspunt gekozen. Zo sluiten de doordeweekse bijbellezingen optimaal aan bij de brede variëteit aan bijbellezingen die in verschillende kerkelijke tradities op zon- en feestdagen aan de orde komen.

A-jaar
Het afgelopen jaar 2011 was een zogenoemd “A-jaar”. Dat wil zeggen dat in het afgelopen kalenderjaar het Evangelie volgens Matteüs centraal stond.We lazen in de Paastijd het bijbelboek Genesis, zodat we tegen Pinksteren zagen dat tegenover de Oudtestamentische spraakverwarring van Babel de Nieuwtestamentische Heilige Geest ons allen in onze eigen taal aanspreekt.

Wijsheid van Jezus Sirach
De Nederlandse Geloofsbelijdenis (uit 1561) vermeldt de apocriefe bijbelboeken bij name en stemt ermee in dat ze gelezen worden. Vandaar dat ze ook in de 17e eeuwse Statenvertaling (Statenbijbel) werden opgenomen. Pas in de negentiende eeuw zijn ze in het Calvinisme tijdelijk uit zicht geraakt. Met de totstandkoming van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) is deze oorspronkelijke reformatorische waardering van de apocriefe boeken weer hersteld. Daarom zijn nu ook weer in het Oecumenisch Leesrooster en in dit Bijbelleesrooster apocriefe boeken opgenomen. In het jaarrrooster van 2011 gaat het dan om enkele hoofdstukken uit het apocriefe boek 'Wijsheid van Jezus Sirach'.

Alternatief voor apocrief
Voor wie in de maanden augustus en september 2011 de apocriefe boeken niet las, waren alternatieve lezingen uit de canonieke boeken toegevoegd. In plaats van uit Sirach kon men dan lezen uit de boeken: Psalmen, Prediker, Spreuken, Marcus en Job.

Gelezen bijbelboeken
Behalve de bovengenoemde boeken, is in het afgelopen kalenderjaar volgens het Bijbelleesrooster 2011 ook gelezen uit de Bijbelboeken: Matteüs, Handelingen, Jesaja, Romeinen, Sefanja, Jakobus, 2 Korintiërs, Ester, Filippenzen, Genesis, 1 Petrus, Daniël, Jeremia, Rechters, Deuteronomium, 1 Tessalonicenzen, Maleachi en Numeri,.Daar was ook sprake van een doorgaande lezing uit een enkel minder bekend bijbelboek. Ook is met dit Oecumenisch Leesrooster ten opzichte van de gangbare kerkelijke praktijk nadrukkelijke aandacht gevraagd voor de apostellezingen, zoals in het najaar het bijbelboek 1 Tessalonicenzen, de brief van Paulus, Silvanus en Timoteüs, die in 2011 in zijn geheel is gelezen.

Pieterpad - Traject II - Vorden > Maastricht

Vrijdag 6 januari 2012

Omslagfoto Pieterpad Traject II Vorden-Maastricht LAW9II

Pieterpad als pelgrimspad
Als onderdeel van onze pelgrimstocht van Sint-Jacobiparochie naar Santiago de Compostela hebben we in de jaren 2006 en 2007 ook Traject II van het Pieterpad bewandeld. Nadat we achtereenvolgens het Jabikspaad en het Hanzestedenpad bewandelden, zijn we vanuit Zutphen vanaf het Hanzestedenpad overgestoken naar Vorden. Het tweede traject van het Pieterpad loopt van Vorden naar de Sint-Pietersberg, vier kilometer voorbij Maastricht. Het Pieterpad is één van de vele Lange-Afstand-Wandelpaden in Nederland (LAW), met als padnummer LAW9II. Aansluitend op het Pieterpad pelgrimeerden Durkje en ik verder over de Via Mosana, in zuidelijke richting naar Frankrijk.

LAW9I en LAW9II
Het Pieterpad (LAW 9) is de bekendste lange-afstand-wandelroute van Nederland. De 492 kilometer lange wandelroute brengt je van het Groningse Pieterburen naar de Limburgse Sint-Pietersberg. De volledige route is onderverdeeld in 26 etappes. Van Noord-Nederland tot Zuid-Nederland voert de route je door uiteenlopende landschappen. Het Pieterpad is onderweg bewegwijzerd met de internationaal bekend zijnde wit-rode markeringen. Elke etappe staat beschreven als noordzuidroute en als zuidnoordroute met een naast de beschrijving afgebeelde routekaart, waarop de route op de detailkaart in rood is aangegeven. Elk traject begint en eindigt bij een opstapplaats voor openbaar vervoer en in deel II van de routegids van het Pieterpad zijn tientallen accommodaties genoemd waar onderweg kan worden gegeten, gedronken en/of overnacht. Tussen de routebeschrijvingen zijn informatieve teksten opgenomen over bijvoorbeeld de natuur, het landschap, de historie, de lokale bedrijvigheid, de regionale cultuur en enige nuttige tips voor wandelaars.

Geschiedenis
Het Pieterpad bestaat sinds 1983 en is ontworpen door Toos Goorhuis-Tjalsma en Bertje Jens. Voor deze beide dames is in het jaar 2006 halverwege de route, in Vorden, een bronzen plaquette onthuld, als eerbetoon aan deze beide initiatiefneemsters. Ook in de boswachterij het Sleenerzand vind je een monument met een plaquette ter ere van de dames die deze wandelroute hebben uitgezet. In de loop van de jaren veranderde de route door allerlei omstandigheden enigszins. Het is derhalve verstandig om voordat je gaat wandelen de bijbehorende website van het Pieterpad even te raadplegen om te bekijken of je eigen versie van de routegids nog up to date is. De route voert je over openbare, of voor wandelaars opengestelde, wegen en paden.

Van Vorden naar de Sint-Pietersberg
Het 252 kilometer lange tweede traject van het Pieterpad hebben Durkje en ik bewandeld in de volgende elf dagmarsen:
- Op 3 juni 2006 van Vorden naar Doetinchem; 25 kilometer;
- Op 5 juni 2006 van Doetinchem naar Spijk; 23 kilometer;
- Op 10 juni 2006 van Spijk naar Groesbeek; 24,5 kilometer;
- Op 11 juni 2006 van Groesbeek naar Afferden; 29 kilometer;
- Op 20 augustus 2006 van Afferden naar Meerlo; 22,5 kilometer;
- Op 21 augustus 2006 van Meerlo naar Venlo; 25,5 kilometer;
- Op 22 augustus 2006 van Venlo naar Roermond; 31 kilometer;
- Op 22 oktober 2006 van Roermond naar Pey; 21 kilometer;
- Op 23 oktober 2006 van Pey naar Spaubeek; 28,5 kilometer;
- Op 25 oktober 2006 van Spaubeek naar Maastricht; 21 kilometer;
- Op 18 mei 2007 van Maastricht naar de Sint-Pietersberg; 4 kilometer. Daarna zijn we terug gewandeld naar Maastricht, waarna we op dezelfde dag nog over de Via Mosana naar de stad Visé in Noord-België zijn gelopen, over een totale afstand van 23,5 kilometer.

Lokale Helden van CSL Britsum

Donderdag 5 januari 2012

Omslag AH-Korfbalplaatjesalbum CSL Britsum

Spaaractie gestart
Afgelopen zomer zijn de voorbereidingen al getroffen. Van alle leden van de korfbalvereniging 'CSL Britsum' zijn foto's gemaakt. Ook teamfoto's en wedstrijdfoto's zijn gemaakt en verzameld. Voor de leden van de korfbalclub duurde het nog maanden voordat de korfbalplaatjesactie aanving. En dan - eindelijk - is het zover. Afgelopen maandag 2 januari 2012 is de korfbalplaatjesactie voor CSL Britsum van start gegaan bij de Stienser supermarkt Albert Heijn. AH-supermarktondernemer Hiemstra heeft alle leden van CSL Britsum gratis een plaatjesalbum aangeboden, dus de spaaractie is in volle omvang van start gegaan.

Korfbalplaatjes plakken
Het korfbalplaatjesalbum is een uitgave van Retrospect Boekproducties Zuidwolde, in opdracht van Albert Heijn Stiens. In zijn Voorwoord benoemt CSL-voorzitter Sander Schouten iedereen die meedoet aan deze actie tot 'vriend van korfbalvereniging CSL'. Dan volgt een korte schets van de historie van deze gezellige en succesvolle korfbalvereniging.Van alle teams volgen dan de namen van verenigingsleden en voorbedrukte teamfoto's. Op al die plekken moeten de korfbalstickers worden geplakt. Zo ontstaat een schitterend verenigingsalbum, met prachtige foto's geïllustreerd. Verder is het album al gevuld met een groot aantal sportactiefoto's op het korfbalveld.

Witte zakjes
AH-Supermarktondernemer Hiemstra geeft aan dat hij in navolging van de landelijke voetbal-eredivisie-plaatjesacties ook andere sporten aandacht wil geven, en dan vooral ook de verenigingen van Stiens en omstreken. Tegelijk zijn afgelopen maandag bij AH Stiens ook de spaaracties voor de gymnastiekvereniging SGZ en voor de voetbalvereniging DTD gestart, dus het is ook nog een kwestie van goed opletten welke sportfotozakjes je bij de kassa krijgt en meeneemt naar huis. Een zakje met daarin vijf sportfoto's is verkrijgbaar bij de aankoop van € 10,-- aan boodschappen bij AH Stiens. Pieter heeft in de afgelopen weken via email en via persoonlijke oproepen alle vrienden en kennissen al opgeroepen om gedurende deze zes weken durende actie vooral alle boodschappen bij AH Stiens te halen, en om dan bij de kassa te vragen naar de witte zakjes, want dát zijn de fotozakjes waarin de sportfoto's van korfbalvereniging CSL Britsum zitten. Daarnaast heeft AH Stiens ook nog een aantal extra artikelaanbiedingen, waarbij je per aanbieding één of twee extra zakjes wordt aangeboden.

Samenwerken als team loont
Ruim 200 korfbalplaatjes heb je nodig om je hele korfbalalbum gevuld te krijgen, dus het worden voor de korfballers-verzamelaars nog uitdagende weken om zo snel mogelijk door kopen en ruilen alle foto's in huis te krijgen, teneinde het korfbalalbum compleet te krijgen. In de eerste weken zal het verzamelen nog heel snel gaan, maar de kunst is natuurlijk om alles compleet te krijgen. Zoals dat bij een teamsport als korfbal hoort, zul je elkaar daarbij moeten helpen om tot een spectaculair resultaat te komen. CSL-voorzitter Schouten schrijft als oproep in zijn voorwoord: "Spaar ze allemaal!'.

En als je dus witte korfbalzakjes hebt ..... geef ze dan aan Pieter!

Dick Eisma te hôf brocht yn De Haske

Woansdei 4 jannewaris 2012

Dick Eisma (1941-2011)

Betinking

Sûnt 2008 wie Dick Eisma al slim siik. Better wurde koe net mear, mar as ambassadeur foar syn taal - de Fryske taal - gie syn leafdeswurk troch, sa lang't it noch koe. Mar fan de deasykte koenen Dick en de dokters it net winne. Op 30 desimber 2011 is Dick Eisma ferstoarn. Hjoed sit de doarpstsjerke fan Aldehaske grôtfol. Famylje en freonen fan Dick nimme yn 'e betinkingstsjinst ôfskie fan Dick om him dêrnei te hôf te bringen yn syn wenplak Aldehaske.

Earelid fan de KFFB

Dick Eisma waard nei de Kweekskoalle skoalmaster en haad fan in legere skoalle. Syn belangstelling foar de Fryske taal feroare geandewei yn syn passy foar it Frysk. Dick helle it doktoraal eksamen 'Friese Taal en Letteren'. Hy waard dosint by de Afûk, skriuwer, korrektor, ûndersiker en oersetter. Tritich jier hat Dick syn bêste krêften ek jûn oan de Kristlik Fryske Folksbibleteek. Hy wie bestjoerder, lid fan de karkommisje, skriuwer en ponghâlder en die alles wat nedich en winsklik wie om fan de KFFB in súkses te meitsjen. Fjouwer jier mocht ik mei Dick gearwurkje yn it bestjoer fan de KFFB. As slútstik hawwe wy tegearre de redaksje en de rezjy hân om it moaie Tinkskrift gear te stallen by it 75-jierrich bestean fan de KFFB. Dick waard by syn ôfskie fan it bestjoer fan de KFFB yn febrewaris 2011 noch beneamd ta earelid.

Behoffene teksten

Dick Eisma wie in wichtich stimulator om minsken safier te bringen dat hja harren teksten yn it Frysk skriuwe. In soad nije en betûfte Fryske skriuwers hat er holpen om yn it Frysk folle fierder te springen as hja ea tocht hienen. In soad Fryske boeken fan de KFFB binne Frysk-geve romans en poëzybondels wurden, mei de grutte ynset en kundige help fan Dick. Lêzers sjogge it fansels net, mar meie wol witte dat it goede wurk fan minsken lykas Dick fan skriuwers en harren skriuwsels makke hawwe wat it no is. Dick hat my ek safier krigen om yn it Frysk te skriuwen. It Bildts is myn memmetaal, mar mei Dick syn help haw ik Fryske teksten skriuwe kinnen yn in kwaliteit dy't ik sûnder syn help net publisearre hie yn kranten, yn it tinkboek en op it ynternet. Dick behoffene myn konsept-teksten en ik learde sa fan him it (gever) skriuwen yn 'e Fryske taal.

Routsjinst
Yn de routsjinst fan fan 'e middei tanket dûmny Anton Verbeek yn syn gebed foar wat Dick Fryslân jûn hat yn de taal, yn it Frysk. Dick wurdt ek betocht troch it oanstekken fan sân kleurde kearsen fan de menorah, oanstutsen troch Dick & Jopie harren sân pakesizzers. Mei de 7 kearsen betinke wy de mominten yn it libben fan Dick; om it goede dat der wie fêst te hâlden, en om wat moeilijk of ferkeard wie los te litten. Alderling fan tsjinst Annie Tigchelaar lit ús yn har foarlêzen tinke oan de hoop, dêr't wy mei libje en dêr't Dick mei libbe; oer:
- dreame fan better wurde;
- op fakânsje gean nei Noarwegen, nei de bern;
- syn ûndersyk nei de drukkers yn Fryslân ôfmeitsje;
- dreame fan lok en goede takomst foar de bern en de pakesizzers;
- it yn stân hâlden fan de Fryske taal.
De griene kears lit ús ek tinke oan de rol dy't wy as minske foar elkoar en as bern fan God ynfolje meie. It giet hjir en no om de hope dy't rjochting jout oan ús dwaan en litten.

Tichtby God

De lêzings en it sjongen binne yn it Frysk; de taal fan Dick, de taal fan ús, de taal fan de Friezen, de taal dy't mei de wurden fan leauwe, hope en leafhawwe fan ús himelske Heit en fan ús ierdske mem ús yn hert en siel rekket, sa't Dick it fielde en it sa graach seach. Lit ús it goede dat der yn Dick syn libben wie en dat ek yn ús libben is, fêsthâlde, mei ús meinimme en God dêrfoar tanksizze.

Hoog boezempeil in de Stienzer Feart

Dinsdag 3 januari 2011

Extreem hoge waterstand in Stienzer Feart bij Stiens en Britsum

Hoge waterstand in Noord-Fryslân
De totale neerslag in de afgelopen drie dagen is al opgelopen tot 50 mm. Door de combinatie van deze grote hoeveelheid regen en de vanuit het zuidwesten aanzwellende harde wind is het oppervlaktewater naar het noorden van onze provincie Fryslân gestuwd, waardoor de waterstand van de Noord-Friese boezem tot extreme hoogte is opgelopen. In onze regio staat het water inmiddels 20 cm hoger dan in het zuiden van Fryslân. Vandaag is die hoge waterstand in de Stienzer Feart tussen Stiens en Britsum goed te zien. Aan de  noordzijde - de kant van Stiens - valt deze waterstand nog wel mee, aangezien het voetpad op het dijkje tussen de Stienzer Feart en het volkstuinencomplex betrekkelijk hoog ligt. Aan de zuidzijde - de kant van Britsum - is de toestand kritischer. Aan de zuidkant staat het water van de vaart namelijk tegen de kop van de vaartswal. Het achter de oever liggende bouwland is inmiddels doorweekt van de hevige regenval en is grotendeels al ondergelopen door het vele regenwater van de afgelopen dagen.

Hooglandgemaal en Woudagemaal
Het hoge boezemwater kan aan de Waddenzeezijde moeilijk worden geloosd, omdat de waterstand in de Waddenzee momenteel ook hoog is. Daarom laat Wetterskip Fryslân inmiddels het Hooglandgemaal bij Stavoren en het Woudagemaal bij Lemmer al op volle toeren draaien, om zoveel mogelijke oppervlaktewater uit de Friese boezem te spuien in het IJsselmeer.Verder is de verwachting dat vandaag bij een tijdelijk gunstiger waterstand in de Waddenzee er toch nog een grote hoeveelheid oppervlaktewater in de Waddenzee kan worden geloosd bij de sluizen van Dokkumer Nieuwezijlen.

Code oranje
De storm geselt Noord-Fryslân met harde windstoten. De windsnelheden aan de Friese noordkust lopen vanmiddag op tot 120 km per uur, wat gelijk staat aan windkracht 9. Het KNMI heeft aan deze windvoorspelling 'code oranje' gegeven, wat de op een na hoogste urgentiecode is. Als later vandaag de stormwind vanuit het zuidwesten is gedraaid naar een stormachtige wind vanuit het noordwesten, stelt Wetterskip Fryslân dijkbewaking in langs de Friese Waddenzeekust. De windwaarschuwing geldt tot morgenochtend 9.00 uur.

Merel komt weer op zijn pootjes terecht

Maandag 2 januari 2012

De merel weer op zijn pootjes

Crash
Het loopt al tegen het eind van de middag als het bijna begint te schemeren. Ineens hoor ik naast mij in de studeerkamer een doffe klap tegen het raam. Het klinkt alsof een vogel in botsing is gekomen met het raam. Buiten gekomen, blijkt dat inderdaad te kloppen. Een merel probeert licht met de vleugels fladderend onder de coniferenheg weg te kruipen, hetgeen vanwege de dichte begroeiing niet lukt. Hij geeft het op en blijft roerloos tegen de heg op een tegel zitten. Hij is door zijn poten gezakt; die steken links en recht diagonaal naar voren. De merel is wel bij kennis, maar in shock en niet in staat om nog te bewegen.

Herstel
Ik blijf er even bij zitten, ook om te voorkomen dat een voorbij wandelende poes in de merel een gemakkelijke prooi zou vinden. Na enkele minuten richt hij zich enigszins op en langzaam kunnen zijn pootjes hem weer dragen. Als hij weer recht op zijn poten staat, laat hij zich nog gemakkelijk van dichtbij fotograferen, want bewegen is beslist nog een station te ver. Ik pak de lijster voorzichtig op om even te controleren of de vleugels intact zijn en of er andere zichtbare gebreken zijn, maar ik constateer geen afwijkingen.

Vlucht
Dan begint de merel te protesteren door een schril piepend geluid te maken. Hij komt dus weer behoorlijk bij zijn positieven. Als ik hem verderop in de tuin op een kleine verhoging zet, blijft hij weer roerloos zitten. Als ik na enkele minuten mijn hand in de richting van de merel steek, reageert hij weer adequaat, want hij maakt enkele sprongen voorwaarts en vliegt dan eerst nog een beetje instabiel weg. Maar al na enkele meters vliegt de lijster krachtiger verder en verdwijnt vliegend over de hoge coniferenheg.

Une tres belle année 2012 pour les pèlerins

Zondag 1 januari 2012 - Nieuwjaarsdag

Nieuwjaarsgroet voor alle Pelgrims van Marika

Marika's pelgrimskaarten
Gisteren ontvingen Durkje en ik een Franse nieuwjaarsgroet van Marika. Het is een nieuwjaarsgroet voor pelgrims. Marika is de Franse producent van een grote serie ansichtkaarten voor pelgrims èn over de pelgrimage naar Santiago de Compostela. In het afgelopen jaar hebben we onderweg op ons pelgrimspad in Aire-sur-l'Adour de bijna complete serie van Marika's pelgrimskaarten gekocht. Na de zomervakantie hebben we contact opgenomen met Marika om de resterende pelgrimskaarten ook nog aan onze verzameling pelgrimskaarten toe te kunnen voegen, hetgeen met de medewerking van Marika daadwerkelijk lukte.

Marika's nieuwjaarsgroet
En nu, als aangename verrassing, stuurden de twee dames van Marika ons gisteren op Oudjaarsdag hun mooie nieuwjaarswens. In de cirkel heeft Marika een groot aantal pelgrims getekend, die ook op hun afzonderlijke pelgrimskaarten staan afgebeeld. Het is een leuk gebaar om zo'n speciale editie van een pelgrimsgroet te zenden aan mensen van wie je weet dat ze zich hebben verbonden met de pelgrimage in het algemeen en met de Marika-pelgrimsansichtkaarten in het bijzonder. Deze vrolijke nieuwjaarsgroet gebruik ik dit jaar als aanleiding om alle lezers van mijn weblog veel heil en zegen te wensen in het nieuwe jaar. Rest mij vandaag alle pelgrims te groeten met de welbekende pelgrimsgroet: Ultreia!

Vaarwel Kalenderjaar 2011

Zaterdag 31 december 2011 - Oudjaarsdag 

Russische Kloosters - Kalender 2011

Kloosters op het pelgrimspad
Op onze pelgrimstocht van Sint-Jacobiparochie naar Santiago de Compostela passeren Durkje en ik regelmatig kapellen, kerken en klooster, als een lang snoer met parels van 'vroomheid in hout en steen'. Met ons zijn duizenden andere pelgrims op gezette tijden zo ook onderweg naar één van de pelgrimsoorden die Europa kent; zo ook de van oorsprong Russische Valja.

Russische kloosters
Toen Valja met een Russische vriendin Sveta eind vorig jaar hun pelgrimage van Portugal naar het Spaanse Santiago de Compostela voorbereidde, kregen we van haar een uit Rusland afkomstige kalender voor het kalenderjaar 2011. Deze kloosterkalender toont per maand een Russisch klooster. Het zijn kloosters van Istra, Khotkovo, Moskou, Pechory, Sergiyev Posad, Sint-Petersburg, Solovki, Valaam, Volokolamsk en Zvenigorod.

Vaarwel 2011
De in de kalender afgebeelde kloosterfoto's zijn gemaakt en/of geselecteerd op het seizoen waarin de foto's zijn gemaakt. Zo zie je op de foto's bijvoorbeeld ook het frisse groen bij de voorjaarsmaanden, mensen in zomerkleren bij de zomermaanden, het verval in de herfst en vooral sneeuw in de wintermaanden rond de jaarwisseling. In de maand december 2011 zagen we een winterfoto met warm geklede mensen in de sneeuw bij het klooster van Sint Alexander Nevsky, gesticht in het jaar 1710. Met deze winterprent sluiten we de maand december en daarmee ook het kalenderjaar 2011 af.

Bronzen plaquette van Dr. Abraham Kuyper

Vrijdag 30 december 2011

Bronzen plaquette van Dr. Abraham Kuyper (1837-1920)

Veelzijdig leider

Abraham Kuyper leefde van 1837 tot en met 1920. Kuyper was theoloog, predikant, journalist en staatsman. Hij was de oprichter van de eerste politieke partij in Nederland: de Anti-Revolutionaire Partij (ARP), die in de jaren 1973-1980 samen met de CHU en de KVP opging in het Christen-Democratisch Appèl (CDA). Abraham Kuyper was ook de stichter van de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam. En hij leverde een belangrijke bijdrage aan de vorming van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Velen beschouwden Kuyper als hun voorman en woordvoerder van de orthodoxe vleugel van het Nederlands protestantisme. Gereformeerden kregen onder zijn leiding een steeds belangrijker rol binnen de Hervormde Kerk en in de politiek. Voor de zogenoemde ‘kleine luyden’ (de eenvoudige mensen) was Kuyper hun leider.

Hotzo Spanninga

Nadat Dr. Abraham Kuyper in november 1920 stierf, bracht de Friese goud- en zilverwarenfabriek Hotzo Spanninga te Joure een jaar later (1921) een bronzen plaquette in de handel, met daarin de voorstelling van Kuyper. Voor zijn bijzondere werk ontving Hotzo Spanninga indertijd van koningin Wilhelmina het predikaat 'Koninklijk" op persoonlijke titel. De bronzen plaquette bestaat uit het borstbeeld van Abraham Kuyper, met daaronder zijn geboortedatum (29 oktober 1837), zijn sterfdatum (8 november 1920) en zijn naam. De beeltenis en de tekst zijn gestanst. Aan de achterzijde zijn zowel een standaard als een ring bevestigd, zodat de plaquette zowel kan worden neergezet als opgehangen. De plaquette is bruin gepatineerd en heeft een afmeting van 24x18,5 cm.

Johannes Cornelis Wienecke

De plaquette is in de afsnede (in de kraag) van de beeltenis gesigneerd en gedateerd met ‘JWC 1921’. Dat is het monogram van ontwerper-medailleur Johannes Cornelis Wienecke. Wieneke werkte indertijd als ontwerper van ‘s Rijks Munt in Utrecht. Als ’s Rijks stempelsnijder ontwierp Wieneke ook de Nederlandse gulden van 1910, het gouden vijfje en de herinneringsmedaille van de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam. Dat Wienecke een meester-medailleur en stempelsnijder is, blijkt onder andere uit de uitstekende gelijkenis van de beeltenis.

Meesterstuk van penningkunst

Het ontwerp (Wienecke) en de productie (Spanninga) van deze plaquette was in 1921 een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van de Nederlandse penningkunst, want met een diagonaal van 30 centimeter was deze plaquette aanmerkelijk groter dan de grootste penningen die indertijd werden geslagen; met een maximale diameter van 12 cm. De plaquette van Wienecke en Spanninga mag in alle opzichten dan ook worden beschouwd als een meesterstuk van die tijd.

Woorden van geloof, hoop en liefde

Donderdag 29 december 2011

Boekomslag van  'Woorden van geloof, hoop en liefde'

Missionair Werk van de PKN

Als Kerk hebben we een missie in deze wereld. De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) heeft dat in haar visienota ‘Leren van de verwondering’ als volgt verwoord: ‘De gemeente is [...] missionair. Zij is er om het Woord over de grenzen van kerk en christendom heen te vertalen en vorm te geven.’
Om deze taak zo goed en zo getrouw mogelijk vorm en inhoud te geven, heeft de PKN de programmalijn ‘Missionair Werk & Kerkgroei’ in het leven geroepen. Sinds de start van deze programmalijn is een traject ingezet van enerzijds nieuwe kerkelijke gemeentevorming en anderzijds revitalisering van bestaande kerkelijke gemeenten.

Missionaire actie

In ons PKN-verband willen we ons geloof, onze hoop en onze liefde graag delen met anderen. Binnen de Protestantse Kerk in Nederland staat daarom het missionaire werk hoog op de agenda. We willen graag doorgeven wat voor onszelf kostbaar is. Daarom heeft de PKN onder andere ’30 kansrijke modellen voor de missionaire gemeente' ontwikkeld, waarover ik op 24 april 2010 reeds schreef. Het gaat ons om het zoeken van aansluiting bij mensen die het geloof nog niet kennen. We willen als Protestantse Gemeenten dàt wat van binnen zit, uitdragen naar buiten. We willen zo het geloof op een aantrekkelijke manier naar buiten brengen. We willen laten zien dat de kerk er voor de mensen in de buurt is; als een plek van zingeving, als een plaats om elkaar te ontmoeten en om in de buurt, in de wijk, in stad en dorp om te zien naar elkaar.

Missionaire publicatie

Een andere actie van het Missionaire Werk van de PKN is de uitgave van het boekje ‘Woorden van geloof, hoop en liefde’. Gemeenteleden van de Protestantse Gemeenten kunnen het boekje gratis bestellen, maar dit boekje wordt ook gratis weggegeven aan mensen die niet lid zijn van de PKN, omdat we het belangrijk vinden ook die mensen te inspireren. Dit boekje is dus niet alleen voor mensen die naar de kerk komen, maar zeker ook voor degenen die de aansluiting met de kerk in de loop van de tijd verloren zijn en/of nog nooit op enige wijze aangesloten zijn geweest bij een plaatselijke kerkelijke gemeente. Iedereen kan het boekje dus gratis bestellen bij de Protestantse Kerk in Nederland.

Publicatie met een missie voor de wereld

Het boekje is niet alleen voor eigen inspiratie, maar je kunt het dus ook doorgeven aan iemand in je omgeving, die je wilt laten delen in wat voor jou van waarde is. Zo hebben wij als gezin bijvoorbeeld een mooie tekst uit dit boekje gebruikt voor de door ons verzonden Kerst- en Nieuwjaarskaarten van dit jaar. Warme woorden van geloof, hoop en liefde verspreid(d)en zich zo ook in binnen- en buitenland.

Geloof, hoop en liefde

Het boekje 'Woorden van geloof, hoop en liefde' bevat citaten uit de Bijbel (uit de Nieuwe Bijbelvertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap), uitspraken van ‘mensen van naam en faam’, gebeden en gedicht- en liedteksten van bekende schrijvers. Het boekje is mooi geïllustreerd met prachtige foto’s en ander decoraties. Enkele voorbeelden van tekstgedeelten uit dit boekje zijn:

-          ‘Christus Jezus, U was altijd in mij en ik wist het niet. U was er, en ik zocht U niet (uit: U bleef mij liefhebben);

-          Blij zijn betekent in alles God zien en Zijn liefde (Dietrich Bonhoeffer);

-          Ik geloof dat ik de verplichting heb iets moois van deze aarde te maken, speciaal ook voor anderen (uit: Ik geloof);

-          Ik ben gaan inzien dat het geloof een organisme is  dat groeit met de tijd (Godfried Bomans);

-          Zolang er nog hoop is, zolang is er ook bidden, en zolang zal God je in Zijn handen houden (Henri Nouwen).

Nieuw afstudeerwerk van CT @ Stenden

Woensdag 28 december 2011

Expositie van afstudeerwerkstukken van de opleiding Creatieve Therapie

Expositie afstudeerwerkstukken
Op 21 november 2011 schreef ik over de tentoonstelling van afstudeerwerk in de vitrine van HBO-opleiding Creatieve Therapie (CT) van Stenden Hogeschool te Leeuwarden. De hier en nu geëxposeerde examenwerken van de studenten die bij deze opleiding een verkort opleidingstraject volgen, is nog steeds te bezichtigen.

Nieuwe afstudeerwerkstukken
De tentoongestelde werkstukken in de vitrine langs de Kennisboulevard zijn gemaakt in de afstudeerfase. In november 2011 schreef ik reeds dat na elk medium-examen van de studenten nieuw afstudeerwerk zou worden toegevoegd aan deze afstudeer-expositie. Die uitbreiding van de expositie heeft inmiddels plaatsgevonden, waarvan het resultaat tijdens de openingstijden van het hogeschoolgebouw kan worden bezichtigd.

Adventskalender - Bijbel in Gewone Taal

Dinsdag 27 december 2011

Omslag van de Adventskalender van het Nederlands Bijbelgenootschap

Adventskalender 2011

In de laatste week van oktober 2011 heeft de Evangelische Omroep bij haar magazine ‘EO Visie’ een belangrijke bijlage meegezonden. Dat was een Adventskalender met teksten van de Bijbel in Gewone Taal (BGT). De kalender is een uitgave van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG). Het was voor het eerst dat het NBG in zo’n grote oplage van 130.000 exemplaren zoveel teksten van de BGT verspreidde. Uiteraard is in deze Adventskalender 2011 het kerstverhaal ook opgenomen.

Advent

De vier weken die voorafgaan aan het Kerstfeest heet ‘advent’. Dat woord is afgeleid van het Latijnse woord ‘advendus’, dat ‘komst’ betekent. In de vier weken vóór Kerst hebben we ons voorbereid op het Kerstfeest, het feest waarbij we de geboorte van de Here Jezus gedenken en vieren.

BGT

De teksten van deze adventskalender komen uit de Bijbel in Gewone Taal. Dat is een geheel nieuwe Bijbel, die in het jaar 2014 zal verschijnen, het feestjaar waarin het NBG 200 jaar bestaat. In deze nieuwe Bijbel, die momenteel wordt geschreven, worden vooral gewone woorden uit onze hedendaagse taal gebruikt. De zinnen zijn eenvoudig. Daardoor zal de BGT voor iedereen goed te lezen zijn.

25 dagelijkse lezingen

Deze adventskalender hielp ons thuis bij de voorbereiding op het Kerstfeest. De kalender bestaat uit 25 Bijbelteksten met een bijpassende foto. Die prachtige kleurenfoto’s laten heel gewone, dagelijkse dingen en situaties zien. Deze foto’s maken je duidelijk dat Bijbelteksten alles te maken hebben met ons dagelijkse leven. Wie vanaf 1 december 2011 elke dag één pagina las, arriveerde lezend op 25 december 2011 tijdens het Kerstfeest bij de laatste tekst van de kalender.

Persoonlijke vragen

Alle teksten in deze adventskalender sluiten af met een persoonlijke vraag. Die vragen nodigen je uit om daarmee even stil te staan bij je eigen leven en ze laten je nadenken over de betekenis van de gelezen Bijbeltekst voor jezelf. Deze vragen helpen je om de Bijbelteksten beter te begrijpen. Enkele van deze vragen waren bijvoorbeeld:
- bij de lezing ‘De Heer zal je beschermen’: Wanneer heb ik bescherming nodig?
- bij de lezing ‘Jezus vertelt over het echte geluk”: Wat is het echte geluk voor mij?
- bij de lezing ‘Er zal een tijd van vrede komen’: Wat doe ik voor de vrede?
- bij de lezing: ‘Zing een nieuw lied voor de Heer”; Wat zou ik tegen God willen zeggen?
- bij de lezing: ‘Herders horen het goede nieuws’: Wat betekent Kerst voor mij?

Je antwoorden?

Lezen en nadenken over zo’n vraag kon je alleen doen, maar ook in een groep, zoals bijvoorbeeld in gezinsverband. Zo is de adventskalender ook voor ons een uitnodiging geweest om bewust naar het Kerstfeest toe te leven en om daarbij stil te staan bij wat ons dag in dag uit beweegt.

Krystmiel yn Drachten op Twadde Krystdei

Moandei 26 desimber 2011 - 2e Krystdei

Krystbeam 2011

Femyljebarren
Lykas alle jierren komme wy hjoed byinoar as femylje fan Durkje om yn de rûnte fan ús femylje it Krystfeest mei-inoar te fieren. Fan alle acht húshâldings binne fan 'e middei en jûn femyljeleden presint. Wy binne gearkommen by Pieter & Berinda yn Drachten, mei 29 minsken, út fjouwer geslachten fan de Broekster femylje De Jong.

Krystbuffet
Ek dit jier hawwe alle húshâldings in út trije parten besteand diel fan it Krystbuffet makke. Foar jong en âld binne der bygelyks fjouwer foargesetsjes, in haadgerjocht fan achttsjin soarten en ta beslút dan ek noch sân neigesetsjes. Dat der is iten by 't soad. Noflike petearen. Allegearre binne wy sûn. Soks stimt allegearre ta tankberens. It binne de yngredyïnten fan in lokkige Kryst yn 2011.

Want een Kind is ons geboren

Zondag 25 december 2011 – Kerstfeest

Een ontloken roos en drie lelies bij de viertafel van Kerst in De Hege Stins

Twee Kerstvieringen

Twee Kerstdiensten hebben we vanmorgen in De Hege Stins van Stiens. Dominee Jaap Overeem is voorganger van beide kerkdiensten. De beide ochtenddiensten hebben echter een verschillende inhoud. De tweede dienst die aanvangt om 10.30 uur gaat over het Bijbelboek Johannes 1, terwijl de eerste kerkdienst die wij vanaf 8.45 uur bijwonen, gaat over Immanuël. Of eigenlijk gaat het vanmorgen over vijf verwijzingen, vijf aanduidingen, vijf namen die zijn gegeven aan Jezus Christus, de Zoon van God, voor wie wij vandaag het geboortefeest vieren. Han Giesing is de organist en Geertje Sijtsema en Wietske Visser zijn de koperblazers die de muzikale begeleiding en de instrumentale muziekstukken verzorgen.

Immanuël

Wij richten ons dus in de eerste kerkdienst op Immanuël. Wie is Immanuël? En wat zegt de Bijbel over Immanuël? Om daarover iets te vertellen, heeft dominee Overeem ervoor gekozen om Gezang 125 de rode draad van deze kerkdienst te laten zijn. De kerkdienst is ingedeeld in meerdere delen. In elk deel staat een vers van Gezang 125 centraal. In elk vers wordt in de eerste regel met steeds een nieuwe naam verwezen naar Immanuël; en wel als volgt:
- Vers 1: Immanuël;

- Vers 2: wortel Isaï;

- Vers 3: Oriënt;

- Vers 4: sleutel Davids;

- Vers 5: onze Heerser.

Oude Testament verwijst naar Nieuwe Testament
Vijf maal zingen we een vers van Gezang 125. Elke keer volgen dan enkele schriftlezingen vanuit de Bijbelboeken Jesaja, Samuël, Deuteronomium, Jesaja en Maleachi naar de geboorteverhalen van Jezus in de Bijbelboeken Mattheüs en Lukas in het Nieuwe Testament, waarin je ziet dat in het Oude Testament steeds al wordt verwezen naar de geboorte van dit Koningskind van het Nieuwe Testament. Aansluitend op de schriftlezingen van lector Piet Smit zingen we steeds een lied, waarna dominee Jaap Overeem een korte uitleg geeft over de aan de dan orde zijnde naam van Jezus. Zo zie je maar weer: (de geboorte van) Jezus komt niet zomaar uit de lucht vallen.

Licht en donker

Op het liturgisch centrum van De Hege Stins staat de viertafel. Elke Adventsweek hebben we een extra kaars aangestoken. Vandaag branden alle kaarsen. Teken dat het Kerstfeest is. Het Licht heeft vandaag het donker overwonnen.

Maar ….. er staat nog iets tussen ons en de viertafel in: vier vazen met vier bloemen. Het zijn drie lelies en één roos.

Bij de bloemen vóór de viertafel vertelt dominee Overeem ons over driemaal donker en eenmaal licht. In de afgelopen week zijn twee oudere gemeenteleden op een gezegende leeftijd overleden en één baby is in onze gemeente afgelopen week dood geboren. Driemaal intens verdriet, driemaal donker. Maar die ene rode, ontloken roos geeft licht, want er is ook een baby geboren in het gezin van Jacob en Christina van der Meulen. Vreugde in dit gezin. Zo dicht staan leven en dood, ofwel licht en donker dicht bij elkaar.

Een geboorte is niet meer te stuiten

Zo is het ook met de geboorte van Jezus Christus. Zoals het Oude Testament al vooruitwijst naar het Nieuwe Testament, wijst ook de geboorte van Jezus al vooruit naar het latere lijden en sterven van Jezus. Zo wijst Kerstfeest al vooruit naar Pasen en Pasen naar Pinksteren. Maar vandaag is het Kerstfeest, ‘want’ – om met de woorden van de dichter Gerrit Achterberg te spreken – ‘een geboorte is niet meer te stuiten; hoe ook de wolf verslindt het lam.’

Kerstavond in De Hege Stins

Zaterdag 24 december 2011 - Kerstavond

Muzikale begeleiding Stienser Fanfarekorps Studio in De Hege Stins te Stiens

Kerstavonddienst
Om 19.30 uur zit De Hege Stins vol. Extra stoelen worden de kerkzaal nog binnengedragen om zoveel mogelijk kerkgangers in de gelegenheid te stellen de kerkdienst hier op Kerstavond mee te beleven. Deze Kerstavonddienst wordt - zoals elk jaar - georganiseerd door de Commissie Interkerkelijk Kontakt Werk van Stiens en omstreken. Ook vanavond wordt de muzikale ondersteuning zoals te doen gebruikelijk verleend door het Stienser fanfarekorps Studio. De voorganger is onze Stienser predikant, dominee Jaap Overeem. Hij excelleert vanavond door het complete Bijbelse kerstverhaal uit het hoofd voor te dragen, met op de achtergrond bijpassende tekeningen, door de beamer op het projectiescherm gelijktijdig geprojecteerd. Er wordt veel en goed gezongen; oude en nieuwe songteksten op vertrouwde kerstmelodieën, voortreffelijk ondersteund door de koperblazers van Studio.

Vooruitwijzingen naar het Kerstkind
Aan het begin van de kerkdienst wordt 'Niemand zoals jij' voorgelezen, het verhaal van Max Lucado over de houtsnijder Eli en zijn Nerflanders. Het verhaal is een mooie metafoor over de Schepper, over God, waar ook de blijde Bijbelse boodschap van Kerst naar verwijst. Tijdens de verkondiging van dominee Jaap Overeem vertelt de predikant over een aantal belevenissen rond de aankondiging van de geboorte van Jezus en rond zijn handel en wandel op aarde, verteld vanuit het perspectief van Jozef, de aardse vader van Jezus Christus. De woorden die vanavond worden gesproken, zijn toegankelijk, óók voor de bezoekers die er vanavond als gast bij zijn, waaronder ook gasten uit Rusland. De symbolen, de woorden en de muziek van vanavond dragen er alle toe bij dat we een feestelijke viering beleven, die onmiskenbaar vooruitwijst naar het Kerstfeest dat we morgen allemaal zullen gaan vieren, in kerken, thuis, in kloosters, in ziekenhuizen, op vliegvelden, in gevangenissen, in de sneeuw tijdens wintersport, in binnen- en buitenland, overal, 'It will be Christmas, all over the world'.

A Child is born
Wij sluiten de Kerstavonddienst af met het gezamenlijk gezongen 'Ere zij God'. En als bijzondere toegift speelt fanfarekorps Studio nog krachtig en indrukwekkend het welbekende kerstlied uit de Messiah van Händel: 'For unto us a Child is born',

Nádine, The Magic Of Christmas

Vrijdag 23 december 2011

Kerstconcert 2011 in Martiniplaza te Groningen

Muzikaal kerstkado van Stenden Hogeschool
Onze kerstvakantie begint vandaag met een kerstpresentje van Stenden Hogeschool. Durkje en ik beginnen de kerstdagen in een feestelijke stemming tijdens de kerstshow van de Zuid-Afrikaanse zangeres Nádine in Martiniplaza in Groningen. Alle Stenden-collega’s en de andere gasten die Nádines kerstconcert ‘The Magic of Christmas’ bijwonen, genieten van deze fantastische avond. Special guest stars zijn de Friese topzanger Syb van der Ploeg en de vakvrouw-zangeres Anita Meyer. Samen met het uitgebreid Brussels CBS Orchestra verzorgen zij een gevarieerde kerstshow met onder andere gevoelige en wervelende kerstklassiekers en met hun grootste hits.

Nádine
Nádine is inmiddels uitgegroeid tot de hitmachine van Zuid-Afrika. Met haar eerste CD-release in Europa en nu met dit exclusief kerstconcert ‘The Magic of Christmas’ is haar entree ook in Nederland een feit. Haar kristalheldere, soms ontroerende, dan weer krachtige stemgeluid valt direct al in het begin in de smaak. In 2010 won Nádine het gerenommeerd World Peace Song Festival. Met haar verbluffende live performance maakt ze furore. Na haar eerste concerten in Den Haag en Breda van enkele dagen geleden verovert ze vanavond de harten van velen hier in Groningen. Tijdens haar concert brengt ze ook enkele songs uit haar op komst zijnde album op het podium.

The Magic of Christmas
In ‘The Magic of Christmas’ zingt Nádine in een Winter Wonderland-décor mooie kerstliedjes, zoals ‘Little Drummer Boy’, ‘White Christmas’, ‘Last Christmas’, maar ook het flitsende ‘Feliz Navidad’ en de rockversie van ‘Jinglebells Rock’. Ze presenteert en zingt met haar eigen Zuidafrikaanse touch bijvoorbeeld ‘The First Noel’. Nádine vertelt over het Kerstfeest in haar eigen land en ontroert het publiek met haar adembenemend mooie stem. Prachtig is ook haar Zuidafrikaanse versie van ‘Stille Nacht, Heilige Nacht’; zo bijzonder om dit oude kerstlied ook eens in het Zuidafrikaans te horen.

Syb van der Ploeg en Anita Meyer
Vóór de pauze komt Syb van de Ploeg, de Friese leadzanger van De Kast, op het podium. Syb zingt samen met Nádine, maar zingt solo ook ‘In Nije Dei’ en ‘Overal was vrede’ en ook ‘Het allergrootste feest’. Na de pauze komt Anita Meyer op de bühne. Anita zingt samen met Nádine, maar zingt solo ook ‘Why tell me why’ en ‘They don’t play our love song anymore’. Samen zingen Syb en Anita de welbekende song ‘Run to me’. Tijdens de kerstshow zingen Syb en Anita ook nog samen met Nádine. Aan het begin van de avond zit iedereen nog, maar aan het eind van de show wordt mee gezongen, mee geklapt en gedanst bij opzwepende ritmes; een waar feest in de concertzaal.

This Time I Know
Nádine zingt ook haar schitterende ballad ‘Kaapse Draai’, waarmee ze al in 2003 één van de grootste hits uit de Zuid Afrikaanse muziekgeschiedenis scoorde. En natuurlijk ontbreken vanavond niet de succesnummers van haar in Zuid-Afrika bekroonde album ‘This Time I Know’. Zo zingt ze haar mooie song ‘Made up my mind’ en natuurlijk ook haar topsong ‘This time I know it’s for real’ van haar met de felbegeerde Vonk Award bekroonde album voor het ‘Best Crossover Album’. Nádine bewijst ook vanavond dat ze met haar adembenemend mooie stem een breed muzikaal repertoire op de kaart zet; van haar gevoelige, ontroerende luisterliedjes tot de full power songs, die met behulp van het stevig spelende podiumorkest de balkonvloer van Martiniplaza doet resoneren.

Comeback? Yes!
Zuid-Afrika groet Noord-Nederland in het algemeen en Stenden Hogeschool in het bijzonder hier en nu met Nádine vanavond: 'Merry Christmas!' Aan het eind van de avond vraagt Syb van der Ploeg aan de zaal: "Moet Nádine volgend jaar weer terugkomen?" Een enthousiast ‘Ja!’ wordt luidkeels als antwoord overal vanuit de zaal naar het podium geroepen. Syb: "En komen jullie dan allemaal weer?". De zaal roept luidkeels: "Ja!”