zaterdag 31 maart 2018

Time to slow down @ Refugio Ultreia Feinsum

Stille Zaterdag 31 maart 2018 
Vier Belgisch-Vlaamse pelgrims pauzeren bij Refugio Ultreia Feinsum














It's time to slow down

Op het moment dat ik de blog over Goede Vrijdag schrijf, zie ik vanuit mijn werkkamer vier wandelaars Feinsum naderen. Op de Hyltsjebrêge blijven ze even staan, en wijzen elkaar op de raamdecoraties van onze Refugio Ultreia Feinsum.
Ook vanwege hun bepakking schatten we in dat het om pelgrims gaat, die het Jabikspaad in zuidelijke richting lopen. Dat blijkt inderdaad het geval te zijn, waarna we ze uitnodigen om bij ons even een korte pauze te nemen, waar ze graag gebruik van maken.

Go Camino
Het blijkt een viertal te zijn uit Belgisch-Vlaanderen. Eén van hen is Elvira Rog, die als zelfstandig onderneemster het bedrijf '!Go Camino!' runt, dat pelgrimstochten voor groepen organiseert. Ze begeleidt onderweg de wandelgroepen die bij Elvira een meerdaagse pelgrimage boeken. Zo is ze hier vandaag ook met een groep van drie, waarvan één blogger, die de digitale verslaglegging verzorgt.

Buen Camino
Na een gezellig samenzijn waarin we iets van onze pelgrimservaringen delen, worden de wandelschoenen weer aangetrokken en moet het laatste deel van de geplande dag-etappe nog worden afgelegd. Vanuit Feinsum nog naar Stiens, waar ze overnachten, en dan morgen door naar Leeuwarden.

Dan vanuit Feinsum over het Jabikspaad naar Stiens

Als alles duister wordt

Goede Vrijdag 30 maart 2018 
Kraaien vliegen onrustig rond de Sint-Vituskerk van Stiens



















Het Goede van Vrijdag

Het is vandaag Goede Vrijdag, de vrijdag vóór Pasen.
Op deze dag, en vanavond in de volle Sint-Vituskerk van Stiens herdenken we de kruisiging en het sterven van Jezus Christus.
Zijn dood beschouwen we als een offer, want Gods Zoon - Jezus - offerde Zijn eigen leven op, zodat onze menselijke zonden vergeven worden.
Deze dag wordt in christelijke kringen de 'Goede Vrijdag' genoemd, waarbij het 'Goede' verwijst naar de betekenis: de verlossing van onze zonden.

Ingetogen
De vesper in de Sint-Vituskerk heeft vanavond een ingetogen karakter. Lector Els Schraa verzorgt de opeenvolgende schriflezingen en kerkelijk werkster Tine de Vries en dominee Jaap Overeem zorgen voor de verbindende gesproken teksten.
We zingen samen enkele liederen en als in de liturgie het moment is gepasseerd dat Jezus overlijdt, wordt aan het eind van de vesper de grote paaskaars gedoofd door ouderling van dienst Jan Keuning, waarna hij de kaars de kerkzaal uit draagt. Wij allen volgen in stilte, en verlaten zo de kerk.

Er hangt iets in de lucht
Op het moment dat we de kerk verlaten, valt de schemer over het centrum van Stiens. Nog even en het zal donker zijn.
Als alle kerkgangers de kerk verlaten, vliegt een groot aantal van de honderden kraaien op vanuit de dubbele lindenrij rondom de eeuwenoude dorpskerk. Het onrustig vliegen en het lawaaierig krijsen van de kraaien past - zij het ongeregisseerd - bij de dramatische ontknoping van deze Goede Vrijdag.
Morgen is het Stille Zaterdag, om daarna overmorgen het Paasfeest te kunnen vieren.

Visitatie Toets Nieuwe Opleiding Master Content & Media Strategy

Donderdag 29 maart 2018 
Het visitatiepanel presenteert haar bevindingen van deze audit in de Studio



















Doelmatigheid en Kwaliteit
Enkele maanden geleden heeft de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op de zogenoemde Doelmatigheidtoets een positief besluit genomen, met als gevolg dat NHL Stenden Hogeschool overheidsbekostiging zal ontvangen voor haar nieuwe Master degree-opleiding (M) Content & Media Strategy, mits deze opleiding binnen de daartoe gestelde termijn van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) een positief accreditatiebesluit verkrijgt.
Daartoe organiseert Stenden Hogeschool vandaag in haar hogeschoolvestiging te Leeuwarden een visitatiedag voor de zogenoemde Toets Nieuwe Opleiding (TNO).

Visitatiecommissie
Een auditpanel van de NVAO, dat bestaat uit een groep onafhankelijke en gezaghebbende deskundigen heeft ter voorbereiding op deze visitatiedag het gehele TNO-aanvraagdossier bestudeerd, en wordt vandaag in de studio-visitatiekamer in de gelegenheid gesteld om een set aanvullende stukken en opleidingsitems te bestuderen.
Nadat het audit team zich terdege heeft voorbereid, verzorgen de medewerkers en een vertegenwoordiging uit het werkveld een zogenoemde Showcase, om wat meer kleur en inhoud te geven aan de essenties van deze mooie nieuwe HBO-Master-opleiding die met ingang van 1 september 2018 haar eerste studenten met deze studie wil laten beginnen.

Panelgesprekken
Daarna gaat de visitatiecommissie in de Studio achtereenvolgens in audit-gesprek met aspirant studenten (onder andere van de HBO-Bachelor-opleiding Media en Entertainment Management), met onze bestuursvoorzitter, met het management team en de projectleider, met de ontwikkelaars van deze nieuwe opleiding, en tenslotte ook met de hogeschoolmedewerkers die vanuit het perspectief van verschillende borgingscommissies een kwaliteitsborgende bijdrage leveren aan het onderwijsprogramma van deze nieuwe Master-opleiding in het hoger beroepsonderwijs.
Aan het eind van deze visitatiedag verzorgt het visitatiepanel een presentatie over haar positieve onderzoeksbevindingen van deze kwaliteitskeuringsdag, dus we mogen na vandaag met vertrouwen het paneladviesrapport tegemoet zien, waarmee onze hogeschool over enkele weken de accreditatie kan en zal aanvragen bij de NVAO.

vrijdag 30 maart 2018

De tocht als oefening

Woensdagavond 28 maart 2018 
Spreker Paul van Tongeren

















Wat beweegt de pelgrim?
Ook in 2018 organiseert de Werkgroep Geschiedenis & Cultuur van ons Nederlands Genootschap van Sint Jacob weer een cyclus van vijf lezingen, met dit jaar als centraal thema ‘Wat beweegt de pelgrim?’

  • Wat inspireert hem of haar? Het gaan naar een heilige plaats? Of naar een bijzonder persoon, een heremiet bijvoorbeeld, waarvan naam en faam van verre lokt? 
  • Is ‘t het avontuur tegemoet te gaan, naar vreemde landen, naar verre streken? 
  • Lokt de wildernis? 
  • Of is het de faam van kunst en cultuur: het zien van mooie steden; oude, roemrijke kloosters, grootse kathedralen? 
  • Misschien is het slechts de uitdaging, het sportieve gebeuren? 
  • Of het innen van persoonlijk belang: boetedoening, het verkrijgen van een aflaat, het oplossen van een conflict, of eenvoudigweg een zakelijk belang? 
  • Wellicht ook spelen meerdere motieven tegelijkertijd?
  • In een vijftal lezingen zullen gerenommeerde sprekers, ieder vanuit de eigen deskundigheid en met casuïstiek, de beweegredenen van de pelgrim nader belichten.

Paul van Tongeren
Vanavond is de vijfde lezing in het Institutio Cervantes te Utrecht.
Titel van deze avondlezing is: ‘De tocht als oefening’. 
Deze lezing wordt verzorgd door Paul van Tongeren.
Paul van Tongeren (1950) studeerde theologie en filosofie en was tot zijn emeritaat hoogleraar wijsgerige ethiek in Nijmegen en Leuven. Hij loopt zelf (in etappes) naar Assisi.

Kunst door oefening
Oefening baart kunst. En pelgrimeren is een kunst. Maar misschien bestaat ook die kunst zelf wel in een voortdurende oefening. De lezing van vanavond gaat niet over het oefenen als voorbereiding op de pelgrimstocht, maar wel over de tocht zelf als een soort oefening. Daarbij vormen gedachten over levenskunst en deugd-ethiek, en beperkte eigen ervaringen, de achtergrond.

Wandelend denken
We gaan vanavond nadenken over wat we doen als we zo’n lange pelgrimstocht ondernemen.
We kennen veel (rond)wandelende denkers, zoals Aristoteles, Heidegger, Nietzsche, Wittgenstein; weliswaar geen denkers die lange tochten hebben ondernomen, maar wandelingen van slechts enkele uren per dag.
Holzwege - naar de titel van een boek van Heidegger - zijn houthakkerspaden, die de wandelaar juist probeert te voorkomen, het zijn de wegen diep het bos in, die tot niets leiden.
Filosofen wandelen doorgaans op een doelloze wijze. De filosoof wandelt om na te denken; en een doelgerichte tocht zou zomaar een verstoring kunnen betekenen voor het filosofische denkproces tijdens het ‘slenteren’.
Nietzsche zijn wandelboeken zijn wandelend geschreven, en die zouden eigenlijk ook wandelend moeten worden gelezen, althans; eerst een tekst lezen, en dan tijdens het wandelen onderweg van alles meemakend, om onderwijl onderweg steeds na te denken of de vooraf gelezen tekst iets zegt over wat ik vandaag meemaak, of wellicht zegt mijn ervaring onderweg iets over de tekst die ik zojuist heb gelezen. In die tekst-wandel-denk-confrontatie gaat de gelezen tekst jou iets zeggen.

Oefenen in het algemeen
Vanavond gaat het Paul van Tongeren om de tocht als oefening, geïnterpreteerd vanuit zijn eigen rooms-katholieke traditie.
Daarin beschouwt hij de oefening als een activiteit (actus). Een oefening en het beoefenen betekent ook dat je er nooit bent, er nooit mee klaar bent.

  • 'Poièsis' betekent doen, gericht op een doel, op zo’n manier, dat je er mee ophoudt als je dat doel hebt bereikt'.
  • 'Praxis' betekent ook doen, gericht op een doel, maar nu is dat doel de perfectionering van de activiteit zelf, dus datgene waar het in de activiteit om gaat. Bijvoorbeeld: spelen om het spelplezier. Hier zit het doel in de activiteit. Als het spelen lukt, ga je door met het spel.

Maar, wat is de activiteit van het 'leven' dan?
Wij willen doorgaan met leven, als het on lukt om te leven. Het doel van ons leven ligt eigenlijk bij de 'praxis'.
Bij ons wandelen gaat het om het wandelen. De waarschuwing aan ons als pelgrim is dan ook dat het doel van de praxis bedreigd kan worden door poièsis.
Sommige pelgrims vrezen – naarmate ze dichter bij de bestemming komen - het doel (Santiago de Compostela), hetgeen aangeeft dat die pelgrim het pelgrimeren wil zien of ziet in de betekenis van Praxis, in plaats van Poièsis. Het doel zou meer het instrument moeten worden om de activiteit te beoefenen.

Paul van Tongeren: "Wat zouden we kunnen oefenen?"

Hieronder vier antwoorden, die hij vanavond nader belicht:

1. Omgaan met de tijd, met het verstrijken van de tijd.
Het probleem is dat voor je gevoel de ene week veel langer duurt dan de andere week.
Je kunt al lijden aan de ervaring dat je weekend straks weer voorbij is, terwijl je weekend nog maar net begint.
Augustinus – die nadacht over de tijd - zei daar zinnige dingen over, bijvoorbeeld dat de tijd iets is in jezelf, gericht op de tijd tussen je (1) verleden en je (2) toekomst, ofwel tussen (1) waar je niet meer bent, en (2) waar je ook nog niet bent.
Als je wilt dat iets snel gebeurt, voelt het alsof het heel lang duurt, en als je wilt dat iets heel lang duurt, is het voor je gevoel zomaar voorbij. Ons verlangen is in die zin een spiegel van de tijd.
Wij lijden - in meer of mindere mate - allen aan het verstrijken van de tijd.
Hoe moeten wij dan omgaan met dat verstrijken van de tijd? Helemaal in het nu zijn, bijvoorbeeld, kan niet. Een dier kan dat wel, kan niet anders, maar een mens is altijd waar hij niet meer is, en nog niet waar hij wil zijn.
Als mens moet je gelijke tred houden met de tijd. Dáár komt het wandelen in beeld. Wandelen is de meest ideale manier om geen last meer te hebben van de tijd. Je kijkt minder op je horloge, en meer naar de tekenen van de tijd (zonsopgang, hoogstaande zon). Je lichaam doet je voortdurend voelen of de tijd nog jong is, of al ver is verstreken (bijvoorbeeld aan het begin of eind van een wandeldag).
Aan het eind van de wandeling ben je blij dat je klaar bent met de wandeling. Hier is een soortgelijke tred mogelijk, waarin je lichaam het instrument van het horloge overneemt.
Het mooiste moment van de start van een pelgrimage-wandeldag is dat je dan nog niet weet waar je vanavond zult zijn, zult eten en zult slapen. Pijnlijk (bijna elke pelgrim overkomt dat wel eens) is het dan dat je na enige tijd onderweg ontdekt dat je eerder vanmorgen iets hebt laten liggen waar je vannacht overnachtte. Op dat moment verstoort je plotseling opgekomen onrust je wandeldag nogal. Daar begint voor jou dan het moment van oefenen.

2. Loslaten
Loslaten van allerlei zaken kun je onderweg tijdens je tocht oefenen en leren, bijvoorbeeld waar het gaat om je vaste gewoonten. De wandeltocht is een confrontatie met de gewoonten waarin je vast zit. Bijvoorbeeld: je krant ligt ’s morgens niet voor je klaar op de deurmat.
We zitten ook vast in allerlei overtuigingen/opvattingen. Nietzsche zei: als je mijn (korte) teksten leest om kant en klare oplossingen te krijgen, kom je bedrogen uit.
Je mag ook geen haast hebben; kijk bijvoorbeeld bij het lezen van een boek niet meer hoeveel bladzijden van het boek je nog moet lezen.
Ten derde moet je niet je eigen Bildung/opvattingen tussenbeiden brengen. Kritisch lezen betekent: laat de tekst van een ander iets tegen jou zeggen waar je het niet mee eens bent, kortom gebruik de tekst van die ander om te beoordelen wat je eigen opvattingen zijn.
De ervaring van alleen te lopen is ongelooflijk ingrijpend en insnijdend, want dan kun je ontdekken hoe die ander (je partner, echtgenoot, collega, vriendin) anders altijd om je heen is. Allééngaand (wandelend) duurt het dagen voordat  je ontdekt dat je alléén lopen ook wèrkelijk alleen lopen is. Hoe lang duurt het voordat je alle vertrouwde anderen (zoals de thuisblijvers) los hebt gelaten? Ook dan zul je steeds ontdekken dat een ander/die ene ander toch wel weer even bij je terugkomt in je gedachten. Zo wordt (en misschien blijft) wandelen een ware oefening, want het zou je ook wel eens kunnen overkomen dat jij die ander niet los kunt laten.
Waar je bent, waar je aankomt, ontdek je onderweg dat - bijvoorbeeld - dat dorp voor deze mensen het centrum van de wereld is. Je bekijkt als mens immers altijd de werkelijkheid vanuit de plek waar je op dat moment bent. Zo ligt het centrum van de wereld dus overal.

3. Vrij worden
Het maken van een pelgrimstocht is een vrijheidservaring.
Je bent al snel geneigd jezelf te binden aan de plannen die je zelf hebt gemaakt. Vrijheid en autonomie is zelfbepaling, doen wat je zelf bepaalt, en dan realiseer je je ineens dat je jezelf met het resultaat minder vrij voelt. Door zelfbepaling kun je gevangen raken in je eigen plannen.
Vrijheid zit hem in dat jou iets kan overkomen, dat iets kan gebeuren wat niet gepland is. Vrijheid impliceert de mogelijkheid dat iets gaat gebeuren dat niet afhankelijk is van je eigen plannen, met het risico dat je nu - en misschien ook straks wel - iets moet loslaten.
Met de mate waarin je vasthoudt aan wat je jezelf voorneemt, mis je de vrijheid waarin iets kan gebeuren, binnen kan komen, wat veel belangrijker is dan wat je gepland hebt. Om iets te ontdekken moet je iets loslaten, met overigens wel het risico dat het niet gaat lukken. Gedachten oproepen zal wellicht niet lukken, maar wellicht lukt het wel als je even gaat zitten suffen, maar het gevaar is dan wel dat je in slaap valt, en dan niets ontdekt.
Vrijheid die zich los denkt van het risico, die zich probeert te verzekeren, is geen vrijheid. Al met al dus een nogal paradoxale aangelegenheid.

4. Dankbaar zijn
Ons Nederlands Genootschap van Sint Jacob is een merkwaardig gezelschap, omdat het bestaat uit ook heel veel seculiere leden, die aan een activiteit doen die aanvankelijk gebaseerd was op sterk religieuze motieven.
Het verschijnsel van dankbaarheid kun je ook als probleem zien en ervaren, of je zou kunnen denken dat een ander het wellicht als een ietwat vreemd verschijnsel kan zien.
Dankbaarheid uitdrukken herinnert velen aan een religieuze taal, die mensen van vroeger wel kennen, maar die ze niet meer willen of durven te gebruiken, want wellicht zullen anderen – die niet in die religieuze context staan - vreemd aankijken tegen het feit dat jij dankbaar bent. Paradoxaal is dat je de dankbaarheid wel voelt en ervaart, maar dat je dat niet met die term uitspreekt.
Typisch in onze tijd is dat we iets niet meer – kunnen – uitdrukken in een taal die we niet meer willen en/of kunnen spreken.
Religieuze taal is merkwaardig geworden, bij bijvoorbeeld de term 'dankbaarheid; waarbij het gevoelsmatig als het ware een betaling is geworden voor iets dat je hebt gekregen.
Het extreem zakelijke taalgebruik van vandaag de dag toont het gevoel dat je iets niet meer wilt zeggen zoals dat vroeger wel altijd werd gedaan. Hoe vaak zie je tegenwoordig bijvoorbeeld nog het woord 'dankbaar(heid)' staan in een geboortekaartje. We hebben tegenwoordig de adequate taal niet meer, dus doen we het (al te) zakelijk.
Hoe kunnen we dankbaarheid nu wel weer uitdrukken, zonder dat het in religieuze taal wordt uitgedrukt of zo wordt geïnterpreteerd?
De relatie tussen de gever, het geschenk en de ontvanger ligt zo (gemakkelijk) voor de hand, maar is het wel nodig om een gever daaraan te verbinden? Zouden we zonder dat de gever (Gever) in beeld is nog dankbaar kunnen zijn?
Zouden we de werkelijkheid wellicht als geschenk kunnen ervaren, zonder dat we er het gevoel bij krijgen dat we de Schenker (schenker) daarvoor zouden moeten bedanken?
Onderweg op je pelgrimspad zou je een dankbaarheidservaring (bijvoorbeeld natuurbeleving) kunnen beleven, zelfs ook als je honger hebt, en zere voeten hebt, dan in het besef dat je deel uit maakt van een groter geheel dat een soort goedheid uitdrukt, dat voor je gevoel overkoepelend goed is.

Paul van Tongeren:

  • Wandelen is het maken van omzwervingen.
  • Je moet gericht zijn op het doel om goed te kunnen wandelen, juist omdat het niet om het doel gaat. Daarin schuilt de paradox van het oefenen.
  • Wandelen is een prachtige metafoor voor het leven.
  • Oefening baart kunst.
  • Leven is een kunst.

Visitatie Toets Nieuwe Opleiding Creative Media Professional

Woensdag 28 maart 2018 
De studio van Creative Media Professional is gereed voor de TNO-visitatie



















Doelmatigheid en Kwaliteit
Enkele maanden geleden heeft de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op de zogenoemde Doelmatigheidtoets een positief besluit genomen, met als gevolg dat NHL Stenden Hogeschool overheidsbekostiging zal ontvangen voor haar nieuwe Associate degree-opleiding (Ad) Creative Media Professional, mits deze opleiding binnen de daartoe gestelde tien maanden van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) een positief accreditatiebesluit verkrijgt.
Daartoe organiseert Stenden Hogeschool vandaag in haar hogeschoolvestiging te Leeuwarden een visitatiedag voor de zogenoemde Toets Nieuwe Opleiding (TNO).

Visitatiecommissie
Een auditpanel van de NVAO, dat bestaat uit een groep onafhankelijke en gezaghebbende deskundigen heeft ter voorbereiding op deze visitatiedag het gehele TNO-aanvraagdossier bestudeerd, en wordt vandaag in de studio-visitatiekamer in de gelegenheid gesteld om een set aanvullende stukken en opleidingsitems te bestuderen.
Nadat het audit team zich terdege heeft voorbereid, verzorgen de medewerkers en een vertegenwoordiging uit het werkveld een zogenoemde Showcase, om wat meer kleur en inhoud te geven aan de essenties van deze mooie nieuwe HBO-Ad-opleiding die met ingang van 1 september 2018 haar eerste studenten met deze studie wil laten beginnen.

Panelgesprekken
Daarna gaat de visitatiecommissie in de Studio van Creative Media Professional achtereenvolgens in audit-gesprek met aspirant studenten (onder andere van het Friesland College), met onze bestuursvoorzitter, met het management team en de projectleider, met de ontwikkelaars van deze nieuwe opleiding, en tenslotte ook met de hogeschoolmedewerkers die vanuit het perspectief van verschillende borgingscommissies een kwaliteitsborgende bijdrage leveren aan het onderwijsprogramma van deze nieuwe Ad-opleiding in het hoger beroepsonderwijs.
Aan het eind van deze visitatiedag verzorgt het visitatiepanel een presentatie over haar positieve onderzoeksbevindingen van deze kwaliteitskeuringsdag, dus we mogen na vandaag met vertrouwen het paneladviesrapport tegemoet zien, waarmee onze hogeschool over enkele weken de accreditatie kan en zal aanvragen bij de NVAO.

Afscheidsbijeenkomst voor Hongaarse geloofsgenoten uit Debrecen

Dinsdag 27 maart 2018 
Met zijn allen in de kring drietalig bijbellezen, bidden en zingen
Viering
Bij ons thuis begint deze ochtend gezamenlijk met het ontbijt met onze Hongaarse gasten. Na het ontbijt maken we een frisse ochtendwandeling buiten Feinsum, en dan is het al weer zover dat we als gastgezinnen met onze Hongaarse gasten bijeenkomen in de ontvangsthal van De Hege Stins van Stiens.
Na een eerste kop koffie gaan we naar het liturgisch centrum in de kerkzaal, waar we in de kring gaan staan voor de korte afscheidsviering. De liturgie bestaat uit het meertalig bijbellezen, bidden en zingen. Bij deze samenzang worden we uiteraard weer begeleid door één van onze Hongaarse gasten, de organist András Felhösi, op het kerkorgel van De Hege Stins.

Begeleiding door organist-theoloog András Felhösi op het orgel van De Hege Stins

Afscheid
Na deze viering gaan we naar buiten om vóór ons kerkgebouw nog een groepsfoto te maken van alle gastgezinnen en hun Hongaarse gasten.
Daarna maakt iedereen zich klaar voor vertrek, en is het tijd om afscheid te nemen van elkaar; een mooi moment om te zien hoe snel en hoe hecht de geloofsgenoten uit Stiens en Debrecen zich met elkaar hebben verbonden. We bedanken elkaar, omdat we elkaars gastheer/gastvrouw en gast mochten zijn in de afgelopen vier mooie dagen.
En dan is het tijd om met de drie auto's te vertrekken richting Eindhoven, vanwaar de groep Hongaren de terugvlucht aanvangt.
Einde van een in veel opzichten geslaagd bezoek.


We zongen vanmorgen in de kring elkaar ten afscheid toe:

Ga met God en Hij zal met je zijn,
jou nabij op al je wegen
met zijn raad en troost en zegen.
Ga met God en Hij zal met je zijn.


Ga met God en Hij zal met je zijn:
bij gevaar, in bange tijden,
over jou zijn vleugels spreiden.
Ga met God en Hij zal met je zijn.

Ga met God en Hij zal met je zijn:
in zijn liefde je bewaren,
in de dood je leven sparen.
Ga met God en Hij zal met je zijn.

Ga met God en Hij zal met je zijn,
tot wij weer elkaar ontmoeten,
in zijn naam elkaar begroeten.
Ga met God en Hij zal met je zijn.

Stille Week-vesper met Hongaren in de Sint-Vituskerk van Stiens

Maandag 26 maart 2018 
Bijbellezing in het Hongaars door Peter Kalma uit Debrecen



















Vesper in de Stille Week op maandag

Om 20.00 uur zijn we als leden van de Protestantse Gemeente van Stiens samen met onze Hongaarse gasten bijeen in de Sint-Vituskerk van Stiens. Hier vindt vanavond de eerste vesper van deze week plaats in het kader van de Stille Week, die voorafgaat aan het Paasfeest.
Voorgangers van deze viering zijn bij toerbeurt onze gemeentepredikant dominee Jaap Overeem en de Hongaarse predikant dominee Endre Iszlai van onze zustergemeente uit Debrecen.
De muzikale orgelbegeleiding in deze viering wordt bij toerbeurt verzorgd door onze gemeente-organist Han Giesing en de Hongaarse voorganger-organist András Felhösi namens onze zustergemeente uit Debrecen.
Eén van de Hongaarstalige bijbellezingen wordt verzorgd door onze Hongaarse gast Peter Kalma.

Internationaal Avondmaal op maandag
Aan het eind van deze avondviering vieren we op deze maandagavond van de Stille Week nu alvast het Heilig Avondmaal, omdat onze Hongaarse gasten vanavond voor het laatst in ons midden zijn, en we in deze week in elk geval ook het Heilig Avondmaal met onze geloofsgenoten willen vieren.
De grote groep kerkgangers wordt genodigd om zich in een dubbele kring op te stellen in het koor van de Sint-Vituskerk, om daar met zijn allen staand het Heilig Avondmaal te vieren.
Daarbij maken we onder andere gebruik van de broodschaal en de wijnbeker, die wij als geschenk van onze Hongaarse zustergemeente van Debrecen hebben ontvangen.
Met deze Hongaarse schaal en met deze Hongaarse beker geven we elkaar tijdens de avondmaalsviering respectievelijk het brood ten teken van het lichaam van Jezus en de wijn ten teken van het bloed van Jezus door.
Het zijn de internationale setting en bovenal deze geschenken die de avondmaalsviering vanavond een extra dimensie geven.

dinsdag 27 maart 2018

TV-Paasviering vanuit Nijkleaster in Jorwert

Zondagavond 25 maart 2018 
De laatste regie-aanwijzingen voordat de tv-opname begint bij Nijkleaster



















Van Stille Zaterdag naar Eerste Paasdag
Aanstaande zaterdagavond vanaf 23.30 uur komt de NCRV op NPO 2 op de overgang van Stille Zaterdag naar Eerste Paasdag met de televisie-uitzending van de bijzondere Paasviering uit Nijkleaster in Jorwert.
Het thema van deze viering is ‘Uit de doeken’.
Voorganger is Hinne Wagenaar en lector is Saskia Leene.
De muzikale begeleiding wordt verzorgd door pianist Hindrik van der Meer en fluitiste Tory Kelly.

Paasliturgie van Nijkleaster
In een meditatieve viering stelt Nijkleaster-pionierspredikant Hinne Wagenaar ons allen de vraag hoe wij elkaar in het licht van het Paasverhaal kunnen bevrijden.
Tijdens deze avondviering klinkt er in deze prachtige Sint-Radboukerk van het Friese Jorwert muziek uit de traditie van Taizé, Iona en ook enkele liederen uit de gemeenschap van Nijkleaster zelf.
Het licht van de Paaskaars wordt aan het eind van de viering binnengebracht, om in afwachting van de Paasmorgen de nacht te verlichten.
Voorafgaand aan deze viering gaat presentatrice Annemiek Schrijver met dominee Hinne Wagenaar en met enkele kerkgangers in gesprek.

Uit de doeken
Doeken spelen op verschillende plaatsen een belangrijke rol in de Bijbel; bijvoorbeeld: bij de geboorte van Jezus wordt Jezus in doeken gewikkeld, en in het Paasverhaal vinden de vrouwen in de vroege morgen een leeg graf met achtergelaten doeken.
Ook in het verhaal van de opwekking van Lazarus spelen doeken een centrale rol. Nadat Lazarus door Jezus uit het graf is geroepen, moet hij door de ontzette omstanders van zijn doeken worden bevrijd.

Nijkleaster
Nijkleaster is een pioniersplek van de Protestantse Kerk in Nederland. Nijkleaster is een plaats waar mensen elkaar ontmoeten in liturgie en gesprek, in stilte en wandeling.
Nijkleaster staat voor Stilte, Bezinning en Verbinding.
Diverse activiteiten rondom deze woorden worden georganiseerd in en vanuit de dorpskerk van Jorwert. De Kleaster-kuier (de kloosterwandeling) vormt daar vaak een onderdeel van.
In de Nijkleaster-drieslag van Kerk-Kroeg-Klooster is de Stifting Nijkleaster momenteel bezig om een fysiek klooster te realiseren nabij Jorwert.

De Verwondering-viering
De NCRV wil met ‘De Verwondering-viering’ op verschillende momenten in het kerkelijk jaar stil staan bij de protestants-christelijke liturgie en traditie. Eerdere vieringen kwamen al uit verschillende plekken in het land, zoals met Kerstmis vanuit Bloemendaal, en aanstaande zaterdagavond laat dus vanuit Nijkleaster te Jorwert.
De televisie-opname van deze Verwondering-paasviering 2018 vindt vanavond plaats in de Jorwerter Sint-Radboudkerk van Nijkleaster. De ongeveer 50 aanwezige kerkgangers komen voornamelijk uit de kerkelijke kringen van de gemeenten Westerwert en Mantgum en van de pioniersplek Nijkleaster.
Aan het begin van de avond worden door de televisieploeg samen met Nijkleaster eerst alle voorbereidingen getroffen, waarna aan het eind van de avond de opname van de viering plaatsvindt.

Life is stronger than dead
De samenzang is afwisselend in het Nederlands, het Fries en in het Engels.
De bijbellezing is uit het Johannes-evangelie.
De preek over het thema 'Uit de doeken' wordt gevolgd door stilte en daarna muziek.
De gebeden worden uitgesproken, gesymboliseerd in het kader van het doeken-thema, en gezongen in de Friese versie van het 'Onze Vader'.
De Paaskaars wordt binnengedragen en aangestoken, waarna haar licht wordt gedeeld en verspreid, om na de zegen en heenzending te worden gebruikt om met een grote fakkel het duister van de donkere nacht te doorbreken met een vuurkorf, die nog lang licht en warmte brengt in de koude nacht.
Wij allen blijven zingen, zittend en naar buiten lopend, totdat Hinne Wagenaar en Annemiek Schrijver bij de vuurkorf hebben laten zien dat licht sterker is dan duister, en dat - met de woorden van Desmond Tutu - leven sterker is dan de dood; dáárom vieren we het Paasfeest!

Light is stronger than darkness

zondag 25 maart 2018

Palmpasen voor Stiens en Debrecen

Zondag - Palmpasen - 25 maart 2018 
Wij zijn klaar voor de Palmpasen-optocht naar Talant en Petterhústerstate



















Internationale Palmpasen-viering

Palmpasen - de zondag voorafgaand aan het Paasfeest - vieren we als Protestantse Gemeente van Stiens vandaag samen met de Hongaarse gasten van onze zustergemeente in Debrecen, die gisteravond zijn gearriveerd voor een meerdaags bezoek.
Voorgangers van deze Palmpasenviering zijn vanmorgen de Hongaarse dominee Endre Iszlai en onze Stienser gemeentepredikant Jaap Overeem.
Muzikaal wordt de dienst omlijst door de Hongaarse organist András Felhösi, onze eigen organist Jan Boerma en door United, de muziekband van onze gemeente.


Nederlands, Hongaars en Engels
Nadat ouderling van dienst Hille de Haan alle gemeenteleden en al onze gasten welkom heeft geheten, zingen we met een snelle Hongaarse orgelbegeleiding Psalm 118 in het Nederlands en in het Hongaars, ieder naar eigen voorkeur.
Vooraf werd al gemeld dat onze talenkennis op de proef zal worden gesteld, maar het mag gesteld dat de organisatoren van deze ochtendviering erin zijn geslaagd om op heel lenige wijze wisselend en gepast gebruik te maken van zowel Nederlands, Hongaars als Engels. Met parallelle teksten, vertalingen en hier en daar enige toelichting zorgt de veeltaligheid ook voor een veelkleurige kerkdienst.

Bijbel en verkondiging
De bijbellezing vindt bijvoorbeeld zowel in het Hongaars als in het Nederlands plaats, en het Hongaarse Paasprojectlied, door de Hongaarse pianist begeleid, met zangondersteuning erbij door Taco Osinga van United kan ook heel goed synchroon tweetalig worden gezongen.

Dominee Endre Iszlai
Een enorm grote groep kinderen verlaat tijdelijk de kerkzaal om in de Kindernevendienst palmpasenstokken te maken, en dat geeft voorganger Edre Iszlai van Debrecen de gelegenheid om zijn preek over de intocht van Jezus in Jeruzalem - en wat daarop in de erop volgende week gebeurt - in het Engels te houden. Alom hoor je na de kerkdienst hoe indrukwekkend de kerkgangers de verkondiging van deze Hongaarse voorganger hebben gevonden. Ook in de Engelse taal komt vanmorgen het appèl van dominee Iszlai wel degelijk binnen bij de kerkgangers.


Zingen en schenken
Na de preek komen alle Hongaarse gasten bijeen op het liturgisch centrum, waar ze voor ons een Hongaars kerklied zingen.
Er wordt gedankt en gebeden, en onze kerkenraadsvoorzitter Martin Jansen Klomp biedt dan namens onze Protestantse Gemeente aan de zustergemeente van Debrecen een lange paaskaars aan op een grote houten standaard, met daarop de bijbeltekst over dat Gods Woord voor ons een lamp voor onze voet is, en een licht op ons pad.

De aanbieding van dat geschenk beantwoorden de gemeenteleden van Debrecen met een wedergeschenk in de vorm van een grote banier, die is gemaakt ter gelegenheid van het feit dat de Reformatie 500 jaar geleden plaatsvond.

Palmpasen uitbundig vieren
Tijdens de collecterondes komen op feestelijke wijze de kinderen vanuit de Kindernevendienst weer in de kerkzaal terug. Onder enthousiaste begeleiding met zang en muziek van gemeente en United paraderen alle kinderen met hun uitbundig versierde palmpasenstokken, volgehangen met lekkernijen, en uiteraard met de traditionele broodhaan in top.


Onze Hongaarse gasten geven alle kerkgangers tijdens de collecte een mooie Hongaarse jaarkalender, met als thema: 'Christus Jezus Zelf als hoeksteen'.

We zingen nog vrolijk over de intocht van Jezus in Jeruzalem en ontvangen tot slot van deze viering de zegen in het Hongaars van dominee Iszlai en in het Nederlands van dominee Overeem.
Kortom, we hebben vanmorgen een bijzonder mooie en waardevolle viering beleefd.

Hosanna, Zoon van David!
Maar nog is het niet afgelopen, want we gaan hiervan ook nog iets naar buiten brengen. We zijn vanmorgen in twee groepen hartelijk welkom om iets van onze vreugde te delen met de bewoners van een woonunit van Talant en van Petterhústerstate. Dus gaan we met de kinderen mee naar buiten, om samen met de kinderen met hun palmpasenstokken hoog geheven in optocht naar Petterhústerstate en naar Talant te gaan.

Daar worden we verwelkomd, daar zingen we 'Hosanna, Zoon van David. Hosanna in de hoogste hemelen. Hosanna, Zoon van David. die komt in de naam van onze God!', en daarna worden enkele paasgeschenk-groeten uitgereikt aan de bewoners van beide huizen.
Tenslotte wandelen we weer terug naar de kerk, waar we koffiedrinken, en voorafgaand aan het middagprogramma met zijn allen genieten van een heerlijk stamppottenbuffet.


zaterdag 24 maart 2018

Warm welkom voor Hongaarse gasten in Stiens en Feinsum

Zaterdag 24 maart 2018 
Dominee Jaap Overeem heet onze Hongaarse gasten hartelijk welkom



















Stiens ontvangt Debrecen
De Protestantse Gemeente van Stiens heeft al geruime tijd vriendschapsbanden met een protestantse gemeente in het Hongaarse Debrecen.
Enkele maanden geleden is een delegatie van Stienser gemeenteleden op bezoek geweest bij onze Hongaarse broeders & zusters in Debrecen.
Om goede contacten op te bouwen, uit te breiden en te onderhouden, is het raadzaam dat leden van beide kerkelijke gemeenten elkaar periodiek bezoeken.
Daarom zullen wij als Protestantse Gemeente de komende drie dagen Hongaarse gasten 'in huis' hebben, om elkaar te ontmoeten, elkaar beter te leren kennen, met elkaar Palmpasen en het begin van de Stille Week te vieren.

Hongaarse gasten in Friese gastgezinnen
Na een lange voorbereidingsperiode is het dan eindelijk zover dat onze 13 Hongaarse gasten aan het begin van de avond - met helaas twee uren vertraging - arriveren op Eindhoven Airport, vanwaar ze met drie auto's door enkele van onze gemeenteleden naar Stiens worden gebracht.
Omdat Durkje en ik ook drie van hen te gast hebben in ons gastenverblijf, staan wij vanavond samen met een grote groep andere gemeenteleden vanavond iets na 21.00 uur op het kerkplein vóór De Hege Stins om de Hongaren na hun lange reis hartelijk welkom te heten op het moment dat zij met de auto's het kerkplein op rijden.

Danken en bidden voor eenheid
Na hen allen persoonlijk welkom te hebben geheten als gastheren en gastvrouwen, wordt de groep in de ontvangsthal van De Hege Stins officieel welkom geheten door dominee Jaap Overeem.
Hij nodigt ons allen uit om met hem mee te komen op het liturgisch centrum in de kerkzaal, waar we ons in een grote kring opstellen rond de brandende paaskaars. In een kort kringsessie met een verwijzing naar de diepere betekenis van onze samenkomst en na een uitgesproken gebed, worden we genodigd om weer mee te gaan naar de ontvangsthal, waar enkele kerkvrijwilligers  - waaronder vooral ook jongeren - de gasten verwennen met een heerlijke lichte maaltijd, waarvan ze allen graag gebruik maken.

Morgen Palmpasen vieren
En dan sluit Jaap Overeem deze ontvangstsessie af, om gasten en gastgezinnen in de gelegenheid te stellen om huiswaarts te keren, om onze gasten een goede en welverdiende nachtrust te gunnen, omdat we morgenochtend vanwege het ingaan van de zomertijd al weer vroeg uit de veren moeten, aangezien we morgenochtend met deze groep en met alle gemeenteleden in De Hege Stins en ook buiten Palmpasen gaan vieren. Onze Stienser predikant en onze bevriende Hongaarse predikant zullen morgen samen voorgaan in deze Palmpasen-dienst, voor een deel ook muzikaal begeleid door de gepassioneerde Hongaarse organist, die vanavond alvast gretig zijn eerste akkoorden wilde en kon spelen op ons kerkorgel.

Het zal morgen vast en zeker een bijzondere Palmpasen-viering worden, 
in De Hege Stins 
en daarna ook bij Talant.
Ben jij er dan ook bij?

Nieuwe richtingwijzers voor het Jabikspaad ook in Feinsum

Vrijdag 23 maart 2018 
Nieuwe richtingwijzer van het Jabikspaad wijst de weg van Feinsum naar Stiens



















Nieuwe bewegwijzering
Op de driesprong van de Hege Hearewei en de Holdingawei te Feinsum stopt een auto. Twee mannen stappen uit. De kofferbak komt open, en beiden gaan aan het werk, elk aan een kant van de kunststof bermpaal.
Omdat ik weet dat het bestuur van het Jabikspaad momenteel bezig is met het vernieuwd bewegwijzeren van dit Fries-Overijsselse pelgrimspad, kijk ik vanuit ons huis of ik de beide heren ken.
En ja hoor, voorzitter en vrijwilliger herken ik op afstand beiden, dus inderdaad wordt hier en nu de nieuwe bewegwijzering aangebracht.
Bij een kop koffie bij ons binnen vertellen ze dat ze vanmorgen in Zwarte Haan zijn begonnen, en dat ze vandaag zo ver mogelijk proberen te komen met het bewegwijzeren van het Jabikspaad, met de nieuwe kunststof wegwijzers, herkenbaar aan de geel-blauwe camino-kleuren, de naam van het Jabikspaad en de gele wulk, het symbool van het Jabikspaad.

Via Feinsum over het Jabikspaad naar Stiens
De aanschaf is mede mogelijk gemaakt door de Marrekrite, en de kunststof bermpalen, waarop nu al de bewegwijzering van het Wandelnetwerk staat, mag gebruikt worden om ook het Jabikspaad te bewegwijzeren. Een mooi voorbeeld van samenwerking ten behoeve van goede informatie voor wandelaars en fietsers in onze regio.
Er zijn vanzelfsprekend drie verschillende wegwijzers, namelijk voor linksaf, rechtdoor en rechtsaf.
Hier op de Feinsumer driesprong tegenover onze woning worden de wandelaars en fietsers op het Jabikspaad doorgeleid vanuit de Hallumerhoek langs Feinsum, verder over de Hege Hearewei richting Stiens.
Zo'n vier jaar heeft het geduurd om de nieuwe bewegwijzering te realiseren, maar dan heb je nu ook wat moois voor wie het Jabikspaad volgt.

Emo's reis, pelgrimeren met een belang

Woensdagavond 21 maart 2018 
Presentatie van Dick de Boer over Emo's reis




















Wat beweegt de pelgrim?

Ook in 2018 organiseert de Werkgroep Geschiedenis & Cultuur van ons Nederlands Genootschap van Sint Jacob weer een cyclus van vijf lezingen, met dit jaar als centraal thema ‘Wat beweegt de pelgrim?’

  • Wat inspireert hem of haar? Het gaan naar een heilige plaats? Of naar een bijzonder persoon, een heremiet bijvoorbeeld, waarvan naam en faam van verre lokt? 
  • Is ‘t het avontuur tegemoet te gaan, naar vreemde landen, naar verre streken? 
  • Lokt de wildernis? 
  • Of is het de faam van kunst en cultuur: het zien van mooie steden; oude, roemrijke kloosters, grootse kathedralen? 
  • Misschien is het slechts de uitdaging, het sportieve gebeuren? 
  • Of het innen van persoonlijk belang: boetedoening, het verkrijgen van een aflaat, het oplossen van een conflict, of eenvoudigweg een zakelijk belang? 
  • Wellicht ook spelen meerdere motieven tegelijkertijd?

In een vijftal lezingen zullen gerenommeerde sprekers, ieder vanuit de eigen deskundigheid en met casuïstiek, de beweegredenen van de pelgrim nader belichten.

Dick de Boer
Vanavond is de vierde lezing in het Institutio Cervantes te Utrecht.
Titel van deze avondlezing is: ‘Emo’s reis, pelgrimeren met een belang’. 
Deze lezing wordt verzorgd door Dick de Boer.
Professor dr. Dick E.H. de Boer (1947) is emeritus hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij studeerde geschiedenis en Nederlandse Taal en letterkunde in Leiden, publiceert over onderwerpen die uiteenlopen van de Hanze tot mirakelverhalen en werkte mee aan een groot aantal documentaires voor Teleac.
Zijn boek ‘Emo’s Reis’ publiceerde hij in 2011 bij gelegenheid van zijn afscheidscollege.

Tussen rechtvaardigheid en devotie
Pelgrimeren is zelden geheel belangeloos. Dat geldt zeker voor de reis die abt Emo van Wittewierum in 1211-1212 naar Rome maakte. Natuurlijk was het directe belang van zijn reis de redding van zijn zieltogende kloostertje, dat door een verbijsterende actie van de bisschop van Münster van een reddingsboei beroofd dreigde te worden.
De ervaringen onderweg, de ontmoetingen met de culturele dynamiek van Frankrijk, Italië en het Duitse Rijk, de rechtstreekse confrontatie met de Klassieke Oudheid, en het lange verblijf in Rome en Bologna maakten zijn reis in veel opzichten tot een pelgrimage. Emo kreeg van de paus gelijk in zijn strijd tegen de bisschop van Münster. Zijn reis leidde dus tot het gewenste resultaat.
Vandaag 806 jaar geleden was Emo al weer terug naar Nederland: reizend vanuit Rome, via Bologna;  langs de 'Via Francigena' ging Emo noordwaarts terug naar Wittewierum.

Labyrinth als symbool van de queeste in leven en geloof 
Het labyrinth is van een klassiek symbool (waar je uit moet zien te komen) een christelijk symbool (waarin je tot het centrum, tot het ware inzicht komt) geworden. Het labyrinth wordt dan ook wel gezien als het symbool voor de zoektocht (queeste) in je leven en geloof.
Volgens de bijbeltekst uit 1 Korintiërs 9 vers 24 is de zoektocht naar het geloof eigenlijk een hardloopwedstrijd, die je moet zien te winnen om tot geloof te komen.
Emo reisde in de politiek roerige tijd van het begin van de 13e eeuw.

Emo’s reis; motieven en route van de pelgrim
De mens is eigenlijk zijn hele leven pelgrim, op zoek naar zichzelf door zijn leven, en heeft inspiratie nodig.
Emo koos de 'Regel van Norbertus', die van absolute armoede, als tegenbeweging tegen de te rijk geworden kerken en kloosters.Toch schrijft Emo in zijn kroniek ook veel over zijn twijfels.

  • Maar, wie was hij eigenlijk, en waar zit Emo’s fascinatie. 

De auteur-spreker Dick de Boer wilde zien wat Emo toen zag, in de overgangsperiode van de romaanse naar de gotische bouwkunst. Je kunt daarvan ook nu nog heel veel zien, zelfs na meer dan 800 jaar.
Emo was afkomstig uit het Groningse (Fivelgo) deel van Friesland (Frisia), levend in een samenleving vol dynamiek en bouwactiviteiten, met veel klooster-actviteiten. In die periode viel dit gebied in het bisdom Münster.
Emo werd geboren aan het eind van de 12e eeuw, uit een geslacht van lage Friese adel, van hoofdelingen in Huizinge.
Hij is goed geschoold, onder andere in Parijs, Orléans en Oxford
Emo was schoolmeester in Westeremden en pastoor in Huizinge, en dan besluit hij het klooster van zijn neef op Romerswerf te redden, door een dubbelklooster te stichten, voor mannen en vrouwen.
Geen enkel klooster wilde dit dubbelklooster in de eigen orde hebben, en dus werd zijn klooster niet toegelaten tot een kloosterorde.

Naar Prémontré voor Bloemhof in Wittewierum
Emo treedt in in het klooster Bloemhof in Wittewierum. Daar verwerft hij dan de paterniteit van Prémontré.
De kerk van Wierum schenkt de kerk aan Emo’s klooster. De bisschop van Münster wijst dit allemaal af, en wijst de kerk toe aan (de potentaat) ‘Ernestus prepotens’, (omdat) die voor de bisschop een groot financieel probleem had opgelost.
Emo protesteert, maar zijn protest wordt verworpen.
Daarom vertrekt Emo (een intellectueel-theoloog) met zijn vriend (kerkenbouwer-architect) Hendrik naar Prémontré. Ze reizen te voet, maar van Straatsburg naar Keulen per schip. Het moet zo goedkoop mogelijk, bij voorkeur in groepjes, met zo mogelijk hier en daar geleende ezels van kloosters onderweg.
Emo en Hendrik trekken over de Hondsrug naar Coevorden. Ze gaan veelal van klooster naar klooster.
Oude pelgrimswegen waren vroeger ook handelswegen.
Dick heeft de hele reis nagereisd, per auto, te voet en op de fiets, met telkens weer bijzondere  ontmoetingen, zoals wij die als pelgrims ook kennen. Dick de Boer vertelt ons vanavond een mooie anekdote over zo'n bijzondere ontmoeting.

Emo, de mens en zijn motieven
Emo maakt zijn reis aan het begin van de 13e eeuw als een mix van pelgrim, toerist en zakenreiziger
Hendrik en Emo komen onderweg in heel veel kloostertjes die nog in dezelfde (jonge) levensfase zitten als zijn eigen klooster, dus hij kon met de kloosterbewoners heel goed praten over wat het betekent om een nieuw klooster te stichten.
Hij sliep bij veel van dergelijke collega-kloosters en priorijen (een tussenvorm, een leefgemeenschappen van geestelijken, die zich niet bij een orde - zoals die van de Augustijnen en de Premonstratenzers - hebben aangesloten).

Wat, waar en hoe in Rome
Emo heeft in zijn tijd in Rome nog veel heelheid aan gebouwen kunnen aanschouwen, waarvan we momenteel alleen nog resten herkennen.
In die tijd woedde er een enorme bouwwoede, in een Rome met ook piramiden en sfinxen.
Emo verbleef 50 dagen in Rome. Hij volgt dagelijks statie-missen en levert een zwaar gevecht met de enorme kerkelijke en dure bureaucratie, te midden van al die geldwolven rondom de paus.
Het zouden eigenlijk de bedelmonnikken - zoals Franciscus van Assisi - moeten zijn, die de kerk van die tijd moeten redden.
In veel steden waar Emo door reist, komen Hendrik en Emo Joodse gemeenschappen tegen, die veelal ook nauwe banden met elkaar hebben, zo ook tussen bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland. je zou kunnen zeggen dat er in het Europa van 1212 sprake van een soort lente, noem het maar 'Emo’s lente', waarin je iets van een toenadering ziet tussen christelijke en Joodse gemeenschappen.

Dick de Boer over Emo's wegen naar en vanuit Rome 
Dick de Boer:
Twee paar ogen van cultuur en geloof reizen in de 13e eeuw door Europa, die van Emo en Hendrik, en zo is dat ook bij ons als wij als pelgrim door het Europa van de 21e eeuw op pelgrimage zijn.
Dick de Boer:

  • Zelfs als je gelijk krijgt, kan het nog mis gaan.
  • Je pelgrimstocht kan ook je laatste tocht zijn.
  • Devoties doen afstanden wegvallen.
  • De hele Middeleeuwen door waren er Renaissances en Reformaties.
  • Als het religieuze karakter van de geestelijken niet deugt, is de kerk verloren.


Derde visitatiedag Master degree hoger hotelonderwijs in Leeuwarden

Woensdag 21 maart 2018 
(De)briefingskamer voor de visitatie van hoger hotelonderwijs in Stenden Hotel



















Master degree
Nadat eergisteren de kwaliteit van de Associate degree-opleiding voor hoger hotelonderwijs van Stenden Hogeschool in Emmen en in Leeuwarden is gekeurd, en gisteren de kwaliteit van de verwante Bachelor degree is beoordeeld, is het vandaag de beurt aan de Master degree-opleiding International Hospitality & Service Management van Stenden Hogeschool te Leeuwarden om te worden beoordeeld op grond van de geldende kwaliteitscriteria van de NVAO, THE ICE en CeQuint.
De visitatiekamer, de documentenkamer en de (de)briefingskamer in het Stenden Hotel staan vanmorgen vroeg keurig verzorgd klaar om te worden ingezet voor het visitatieproces van deze laatste dag.

Auditgesprekken
Het visitatiepanel van de NVAO, THE ICE en van CeQuint bereidt zich vanmorgen eerst intern voor op de auditgesprekken die vandaag plaats zullen vinden.
Daarna worden achtereenvolgens allerlei gesprekken gevoerd door het audit team met de verschillende kwaliteitsborgingscommisies en studenten services, met studenten en alumni, met een vertegenwoordiging van de onderzoeksstaf van de Academy of International Hospitality Research van deze HBO-Master-opleiding, die in voltijdse en deeltijdse onderwijsvormen wordt aangeboden aan de internationale studentenpopulatie.

Waardering voor alle nivo's van drie hospitality-opleidingen van Stenden
Na een intern beraad van het audit team verzorgt het drieledig samengestelde visitatiepanel een waarderende terugkoppeling over haar visitatiebevindingen van de afgelopen drie dagen, ten overstaan van alle betrokkenen van deze drie verwante HBO-opleidingen.
Over enkele weken zullen alle drie opleidingen van dit visitatiepanel de visitatierapporten ontvangen, waarmee deze drie opleidingen de accreditatie voor de komende jaren kunnen aanvragen bij de NVAO, bij THE ICE en bij CeQuint.

vrijdag 23 maart 2018

Tweede visitatiedag Bachelor degree hoger hotelonderwijs in Leeuwarden

Dinsdag 20 maart 2018 
Visitatiekamer voor hoger hotelonderwijs Stenden Hogeschool in Leeuwarden




















Bachelor degree
Nadat gisteren de kwaliteit van de Associate degree-opleiding voor hoger hotelonderwijs van Stenden Hogeschool in Emmen en in Leeuwarden zijn gekeurd, is het vandaag de beurt aan de Bachelor degree-opleiding Hotel Management van Stenden Hogeschool te Leeuwarden om te worden beoordeeld op grond van de geldende kwaliteitscriteria van de NVAO, THE ICE en CeQuint.
De visitatiekamer, de documentenkamer en de (de)briefingskamers in het Stenden Hotel staan vanmorgen vroeg keurig verzorgd klaar om te worden ingezet voor het visitatieproces van deze dag.

Panelgesprekken
Het visitatiepanel van de NVAO, THE ICE en van CeQuint bereidt zich vanmorgen eerst intern voor op de auditgesprekken die vandaag plaats zullen vinden.
Daarna worden achtereenvolgens allerlei gesprekken gevoerd door het audit team met de verschillende kwaliteitsborgingscommisies, de studenten, met studenten service-medewerkers, supervisors en coaches, en tenslotte met leden van de werkveldadviesraad, met alumni en met stagiairs van deze HBO-Bachelor-opleiding voor hoger hotelonderwijs, die in voltijdse, deeltijdse en duale onderwijsvormen wordt aangeboden aan de internationale studentenpopulatie.

Samenspel voor een optimaal proces
Er komt veel bij kijken om zo'n keuringsdag adequaat te organiseren. De verschillende facilitaire diensten van de hogeschool zorgen voor alle benodigde faciliteiten, onze congresorganisatie MeetingU draagt zorg voor de uitvoering van deze dag conform het opgestelde Draaiboek, Stenden Hotel verzorgt de hele dag alle op het gebied van catering, stafmedewerkers van verschillende dienstenafdelingen staan de opleiding met raad en daad terzijde, en externe relaties en de studenten, medewerkers, opleidingsmanagement en hogeschoolbestuur zijn allen op eigen portefeuille met ambitie en passie op de afgesproken momenten aan het werk om het visitatiepanel zo goed mogelijk van dienst te zijn, opdat zij hun audit optimaal kunnen uitvoeren.

Eerste visitatiedag Associate degree hoger hotelonderwijs in Emmen en Leeuwarden

Maandag 19 maart 2018 
Management team tijdens de debriefing aan het eind van de eerste visitatiedag









Drie niveau's hoger hotelonderwijs
Gisteren is het internationaal samengestelde visitatiepanel ingevlogen vanuit het buitenland en gearriveerd in Emmen, om vandaag aan het werk te kunnen gaan bij Stenden Hogeschool te Emmen met de driedaagse visitatie van de drie opleidingen voor hoger hotelonderwijs van Stenden Hogeschool in Emmen en Leeuwarden.
Drie opleidingsniveau's - te weten Associate degree, Bachelor degree en Master degree - zullen worden beoordeeld op de drie verschillende beoordelingskaders van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie, van THE ICE (voor hospitality & tourism-programma's) en van CeQuint (met betrekking tot internationalisering).
Vandaag begint dit panel van onafhankelijke experts met haar eerste visitatiedag in onze hogeschoolvestiging te Emmen.

Associate degree in Emmen
De focus voor deze dag ligt op de Associate degree, de tweejarige HBO-opleiding, die bij uitstek geschikt is voor MBO-afgestudeerden, die na hun twee jaar durende studie nog de keus willen maken om te gaan werken of om nog twee jaar door te studeren voor de Bachelor degree.
De visitatiepanelleden worden vanmorgen vroeg welkom geheten in Emmen om daar van start te gaan met een rondleiding door het Stenden Restaurant Stones, waarin MBO-leerlingen en HBO-studenten in de setting van een zogenoemd leerbedrijf met elkaar samenwerken.
Daarna spreekt het panel eerst met een team van opleidingsmedewerkers en opleidingsmanagement, en daarna achtereenvolgens met een combi-groep van studenten en alumini, en tenslotte met een groep werkveldvertegenwoordigers vanuit het horeca-werkveld waarvoor deze opleiding onze studenten opleidt.

Associate degree in Leeuwarden
Daarna vertrekt het audit team naar de hogeschoolvestiging van Stenden in Leeuwarden, waar het programma ook aanvangt met een rondleiding langs de faciliteiten van de opleiding en van het leerbedrijf 'Stenden Hotel' te Leeuwarden.
Het laatste panelgesprek vandaag voert het visitatieteam aan het eind van de middag met het management team van de hotelschool in Leeuwarden.
In de debriefingsruimte sluiten we als medewerkers van Stenden Hogeschool aan het eind van de middag deze eerste visitatiedag samen met het hotel management team af met een terugblik op de ervaringen en de resultaten van deze boeiende visitatiedag.
Morgen gaan we verder; dan staat de Bachelor degree centraal.

Beeldverslag Opening & Zegening Refugio Ultreia Feinsum in Friesch Dagblad

Maandag 19 maart 2018 
Verslag van opening & zegening van Feinsumer refugio in Friesch Dagblad
























Ceremonie in beeld

Vanmorgen publiceert het Friesch Dagblad (FD) als vervolg op haar artikel van afgelopen donderdag een beeldverslag van FD-fotograaf Jacob van Essen van de ceremonie en opening van onze 'Refugio Ultreia Feinsum', zoals die afgelopen zaterdag bij ons thuis in Feinsum werd georganiseerd.
Voor een webimpressie van het complete programma van deze middag, zie mijn blog van zaterdag 17 maart 2018.

In libbenlang taal en muzyk fan Hindrik van der Meer

Zondag 18 maart 2018 
Hindrik van der Meer vertelt over taal en muziek

Poëtische taal en muziek
Met de titel 'In libbenlang taal en muzyk' komt Hindrik van der Meer uit het Friese Fûns vanmiddag met een gevarieerd programma vol muziek, poëzie en verhalen naar De Groate Kerk van Sint-Jacobiparochie.
Samen met mim zijn Durkje en ik erbij aanwezig, om met vele anderen vanmiddag te genieten van een deel van de grote opbrengst van poëtische taal en muziek, geschreven, gecomponeerd en gearrangeerd door deze artistiek veelzijdige kunstenaar.

Leven en werken
In zijn programma neemt Hindrik van der Meer ons vanmiddag vertellend, zingend en spelend mee op herinneringsreis door zijn leven en werken. Zo maken we vandaag nu eens voor het eerst en dan weer hernieuwd kennis met zijn grote repertoire aan kinderliedjes, gedichten, kerkliederen en musicals.
Op deze vertelde levensweg passeren ook de literaire en de muzikale bustochten door Fryslân, en vanzelfsprekend ook de periode die Hindrik en zijn vrouw Beitske voor zijn werk in een jongensinternaat doorbrachten in Papoea (het voormalige Nederlandsch Nieuw Guinea).
En - hoe zou het ook anders kunnen - we zingen vanzelfsprekend ook met elkaar een aantal bekende en graag gezongen liederen van Hindrik van der Meer.

Hulde
Het middagprogramma wordt afgesloten met een voordracht van Hindriks echtgenote Beitske.
Namens Stichting Kultureel Sintrum De Groate Kerk en het publiek worden Hindrik & Beitske door bestuurslid Tjipke Bloemhof hartelijk bedankt voor de boeiende middag vol taal & muziek, en dan worden zij beloond met een welverdiend hartelijk applaus.
Beitske van der Meer-Stavenga sluit het middagprogramma af

Pelgrims bij Opening & Zegening van Refugio Ultreia Feinsum

Zaterdag 17 maart 2018 
Liturgische viering met zegening bij opening van de Feinsumer refugio



















Friese vlag wappert aan Fries Jabikspaad

Friese vlag in top bij opening
Aan het begin van deze dag gaat de Friese vlag vóór ons huis in Feinsum in top, want het wordt voor ons vandaag een bijzondere dag.
Na alle overwegingen van waarom en wat we willen doen, hoe we het gaan aanpakken en ook wanneer we dit zullen gaan doen, is vandaag dan uiteindelijk de dag aangebroken waarop we de overnachtingsplek voor pelgrims in onze nieuwe woning gaan openen.
Het wordt een refugio gelegen aan het Jabikspaad, het pelgrimspad dat langs ons huis loopt, van Sint-Jacobiparochie via Feinsum naar uiteindelijk Santiago de Compostela.
Om de opening van deze refugio aan het Friese Jabikspaad enige luister bij te zetten, past ook dat de Friese vlag wordt gehesen.

Ontvangst met pelgrimsstempel
Friese oranjekoek met pelgrimsstempel van de refugio
De opening van zo'n refugio kun je het beste laten plaatsvinden in het bijzijn van ervaren pelgrims. Zij weten immers als geen ander hoe belangrijk het is dat direct aan het duizenden kilometers lange pelgrimspad met enige regelmaat refugio's worden gevonden, waarin passerende pelgrims een slaapplaats voor de komende nacht kunnen vinden, waar je kunt douchen, wassen, uitrusten, en eventueel ook een warme maaltijd kunt krijgen, en de volgende ochtend ontbijt en lunchpakket voor de komende dagtocht.
Tussen drie uur en half vier ontvangen we zo'n twintig pelgrims uit alle windstreken, al dan niet met partner, en aangevuld met enkele andere genodigden, waaronder ook onze kinderen. Bij de koffie en thee worden alle gasten getrakteerd op een stukje Friese oranjekoek, waarop we door de bakker het pelgrimsstempel van onze refugio hebben laten afbeelden.
Om drie uur beginnen we na de verwelkoming met een voorstelrondje, want niet iedereen kent elkaar. Mooi om van de gasten alvast kort te horen welke ervaring ze met hun pelgrimage hebben en/of wat hen bindt met pelgrims en met de pelgrimage naar Santiago de Compostela.

Winterwandelen op het Jabikspaad
Op weg naar de Feinsumer refugio trotseren pelgrims de ijskoude oostenwind 
Omdat een pelgrim zo graag naar buiten gaat, het pelgrimspad op, maken we ook vandaag een korte wandeling; vanuit onze garage het dorp uit over het Jabikspaad richting Stiens, om al spoedig af te slaan richting Onze Lieve Vrouwenparochie, waarna we vanaf de Goadyk over een onverhard karrenspoor onze wandelroute vervolgen, diep weggedoken in dikke winterkleding, vanwege de ijzig koude harde oostenwind, waartegen wij tegen de wind in het moedige gevecht aan gaan. Mutsen worden diep over de oren getrokken, pelgrimshoeden worden stevig vastgezet op de hoofden, en in een adembenemend harde wind schuiven we langzaam maar zeker op, terug naar het Jabikspaad.

Over het Jabikspaad, dat hier via de Hege Hearewei langs ons huis loopt, komen we weer terug in Feinsum, bij onze woning, waar we dan eerst de naam van ons huis onthullen aan de voorzijde, bij de voordeur.

Pelgrimszegen op St. Patrick's Day
Daarna gaan we met zijn allen in de kring staan op het achterterras. geheel uit de wind, en vol op de dan aangenaam schijnende prille voorjaarszon.
Hier neemt onze Stienser predikant, dominee Jaap Overeem de leiding over als voorganger van de liturgische viering in de buitenlucht, ter gelegenheid van de ceremonie van zegening & opening van onze schuilplaats (refugio) voor pelgrims.
Dominee Overeem leest na enkele inleidende bewoordingen samen met ons Psalm 121 en het eerste deel van Psalm 122, twee pelgrimsliederen. Daarop volgt een korte uitleg met als thema 'Pelgrim tussen gaan en komen', waarin wordt verteld over de pelgrim die het bedevaartsoord Jeruzalem verlaat en weet dat haar/zijn hulp onderweg op het pelgrimspad komt van de Heer die hemel en aarde gemaakt heeft.
Deze toelichting wordt gevolgd door een gebed, waarin onze voorganger vraagt om Gods Zegen over ons huis, over wie dit huis bewonen, over de weg, en over allen die onderweg zijn.
Met zijn allen sluiten we af met de lofprijzing, en daarna volgt van dominee Jaap Overeem de Zegenbede, naar de zegen van Sint Patrick.

Opening met folie en zang
Daarna is het weer de beurt aan ons om de openingsceremonie te vervolgen. Met hulp van enkele gasten onthullen we dan de verschillende raamfolies op de ramen aan de Jabikspaad-zijde van onze woning. Als het afdekmateriaal wordt weggehaald van de raampartijen, verschijnen daar de woorden 'refugio' en 'ultreia', en worden ook de wandelschoenen, en de pelgrimage-symbolen van de Friese wulk, de Spaanse caminopijl en de Atlantische Jacobsschelp zichtbaar.


Deze onthulling en naamgeving van onze refugio wordt gevolgd door een hartelijk applaus van de gasten en - binnen gekomen - met het gezamenlijk zingen van het in pelgrimskringen alom bekende pelgrimslied 'Ultreia', dat qua titel geheel past bij de naam van onze refugio.


En na een speech van mede-pelgrim Hans de Jong over het Friese 2018-project 'Santiago aan het Wad', openen we het zogenoemde 'Café Saint Jacques', waarbij onze gasten de hele woning kunnen bezichtigen, inclusief een pelgrims-expositie in alle kamers op de bovenverdieping en uiteraard ook een rondgang door de zojuist geopende 'Refugio Ultreia Feinsum'. In dat informeel samenzijn met camino-gerelateerde hapjes en drankjes is er dan ook nog volop de tijd om elkaars pelgrimage-ervaringen en pelgrimage-plannen uit te wisselen. Het blijft dan ook nog lang gezellig, met al die pelgrims en verwante gasten hier bijeen.

Ultreia!
Voor Durkje en mij was deze dag een belangrijke mijlpaal in de ingebruikname van onze nieuwe woning in Feinsum aan het Jabikspaad.
De middeleeuwse pelgrimsgroet 'Ultreia' zal ons in de toekomst blijven vergezellen, en we hopen dat onze gastvrijheid iedere passerende pelgrim tot ondersteuning en zegen mag zijn; dat zij zich gedragen mogen weten en voelen door leerling (Jacobus) & meester (de Heer van Psalm 121 en 122), door gastvrouwen & gastheren, en door thuisblijvers en mede-pelgrims.
Wij voelen ons gezegend en prijzen ons gelukkig met het feit dat wij in deze kring van en met mede-pelgrims mogen vieren dat wij vandaag zover zijn gekomen dat wij de zelf genoten gastvrijheid mogen aanwenden om gastvrijheid te schenken aan alle vreemdelingen & vrienden, aan alle zoekers & vinders, aan al die voorbijgaande pelgrims die voor de deur staan en aankloppen, wiens roepstemmen wij horen, voor wie wij de deur openen, om samen te bekijken hoe zij morgen welverzorgd hun pelgrimage kunnen vervolgen, vanuit: ....