Groningen loopt (West 6) De Heeren van Nienoord

Zaterdag 25 januari 2020

Bij Huis te Nienoord op het borgterrein Nienoord bij Leek

Groningen Loopt
Van Sinterklaas kreeg ik op Pakjesavond van 5 december 2015 de wandelgids 'Langs dorpen rondom de stad Groningen'. Deze verzamelbundel bevat 7 wandelroutes, waarmee je Groningen in al zijn veelzijdigheid kunt ontdekken. Zo'n verzamelbundel biedt derhalve een goed vertrekpunt om te genieten van hetgeen deze provincie heeft te bieden.
De zeven routes variëren in lengte van 17 tot 30 kilometer. Helaas zijn de routes niet bewegwijzerd, maar met de routebeschrijving en de ingetekende route op de streekkaart kom je letterlijk en figuurlijk een heel eind. Voor wie meer informatie over de routes wenst, bestaat de mogelijkheid om de bijbehorende website te raadplegen.
Deze routes van 'Groningen loopt' zijn het resultaat van een samenwerkingsproject van de Vereniging Groninger Dorpen met dorpen en ondernemers.

Route West 6: De Heeren van Nienoord
Vandaag wandelen Durkje en ik 'De Heeren van Nienoord', de zesde West-route van deze wandelgids, over een afstand van circa 21 kilometer. Met de 'Heeren' worden hier de vroegere grootgrondbezitters en ondernemers in commerciële turfwinning bedoeld.
Een deel van de route wandel je door een voormalig veenontginningsgebied. Vanaf 1524 werd hier vanaf de zandrug Vredewold op grootschalige wijze veen afgegraven voor de commerciële turfwinning. Na de ontginning van het veen ontstond op de lager gelegen delen een open weidegebied, waarin tot op heden meerdere petgaten aan de vervening herinneren.
De route gaat vandaag over verharde en onverharde paden, waaronder ook drassige graspaden en bospaden.

Lettelbert
Rond half negen vertrekken we vanmorgen vanuit Feinsum, en tegen 9:30 uur parkeren we onze auto op het parkeerterrein van het Dorpshuis-Watersportcentrum van Lettelbert, gelegen aan het Lettelberterdiep. Het is dan vier graden Celsius, en die temperatuur loopt vandaag nog maar twee graden op. Het is zwaar bewolkt en in de vroege ochtend merken we nauwelijks iets van de ultrazachte motregen. De lucht is en blijft vandaag zwaar bewolkt. In de ochtend waait het nog wel enigszins, maar vanaf het middaguur merk je van de wind nauwelijks nog iets. Al met al dus een aangenaam frisse wandeldag op deze toch zo milde winterdag.
Eerst langs het Lettelberterdiep en daarna langs de Hoofdstraat wandelen we het dorp Lettelbert uit, om buiten de bebouwde kom middels het viaduct de A7 (Drachten-Groningen) over te steken.

De bergboezem van het Lettelberterdiep
Aan de noordzijde lopen we een eindje parallel aan de A7 in westelijk richting, om dan aan de overzijde van de brug over de Lettelberterdijk onze route in noordelijke richting te vervolgen over het fietspad langs het Lettelberterdiep.
Al spoedig steken we via een hoog houten bruggetje het Lettelberterdiep wederom over, om dan met een grote boog om uitgestrekte petgaten heen te lopen, door de bergboezem tussen Lettelbert en Enumatil.
Vanwege de gevallen regen is de grasdijk nogal drassig, en voorop de plaatsen waar grote groepen watervogels zoals ganzen hebben gezeten, is het spekglad.

Op visite bij Tante Til in Enumatil
De grasdijk voert ons aan de noordzijde naar het Hoendiep. Langs het Hoendiep lopen we terug naar het Lettelberterdiep, om deze waterweg te volgen tot aan Enumatil.

Bij Tante Til in Enumatil

We hebben bijna anderhalf uur gelopen, dus een kop koffie drinken in Enumatil zou fijn zijn. In onze wandelgids wordt het koffie- en theehuis van Tante Til genoemd, en als we daar arriveren en naar binnen gaan, horen we dat dit gezellige huiskamercafé officieel nog niet geopend is, maar dat we wel alvast welkom zijn. We bestellen een kop koffie met iets lekkers erbij, en enkele minuten later zitten we heerlijk aan de koffie. Een jongedame is voorafgaand aan het openingsmoment nog bezig met schoonmaken, maar dat is voor ons geenszins een probleem, want het is hier binnen genoeglijk warm, en de koffie met taart smaakt prima.
Als we weer buiten komen, gaan we eerst nog even langs korenmolen Eben Haëzer, om daarna langs de grote dorpskerk weer terug te lopen naar de Matsloot ten noorden van Enumatil. Als we langs de Matsloot naar het Lettelberterdiep lopen, passeren we twee sportvissers, die samen nauwgezet fotograferend volop genieten van een fikse snoek, die zij hier zojuist hebben gevangen in de Matsloot.

Een forse snoek, zojuist gevangen in de Matsloot van Enumatil

Reeën in de Lettelberter Petten
Langs het Lettelberterdiep en over het viaduct van de A7 wandelen we weer terug naar het Watersportcentrum Lettelbert, waar onze auto bij het clubhuis van de waterscouts staat.
Langs het Lettelberterdiep vervolgen we onze weg naar het zuidelijk gelegen Leekstermeer.
Door de Lettelberter Petten lopen we naar een klein bosperceel midden in het open weidegebied. In dit bos maken we een rondje, en als we aan de noordzijde van het bosperceel op de grens van bos en weide arriveren, zien we vlak vóór ons een kudde reeën van ons weg vluchten, het open weidegebied in. Als ze zich een eind verderop veilig wanen, blijft de kudde van zo'n tien reeën staat, waarna de hinden beginnen te grazen, en het mannetje blijft opletten of er nog ergens gevaar dreigt. Met gebruik van de zoomlens van mijn fotocamera kan ik ze dan toch nog prima fotograferen.

De reeën wanen zich veilig in het open weidegebied ten zuiden van Lettelbert

Nienoord bij Leek
Langs het Leekster Hoofddiep gaan we verder naar het landgoed Nienoord onder de rook van Leek. Voorbij het zwembad, het informatiecentrum en het Nationaal Rijtuigenmuseum lopen we naar het prachtige Huis te Nienoord op het borgterrein Nienoord.
Tegenover de monumentale zandstenen toegangspoort van Huis te Nienoord wandelen we via de Burchtlaan het landgoed Nienoord weer uit, om ten noorden van het borgterrein onze weg in oostelijke richting te vervolgen langs het Molenkanaal.
Langs de oeverlanden wandelen we dan tenslotte door de Lettelberter Petten en langs het Lettelberterdiep weer terug naar onze auto in Lettelbert. Om 13:50 uur arriveren we weer bij het Lettelberter Watersportcentrum, en rijden we via Drachten - na een bezoek aan mim - weer terug naar Feinsum.

Marten Alkema exposeert in NHL Stenden Hogeschool

Vrijdag 24 januari 2020

Schilderij van Marten Alkema in NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden

Marten Alkema op herhaling
Evenals drie jaar geleden exposeert Marten Alkema enkele van zijn schilderijen in NHL Stenden Hogeschool te Leeuwarden. Tot en met 14 april 2020 exposeert hij in de Stenden Art Gallery van Stenden Hogeschool.
Deze publiek toegankelijke expositieruimte bevindt zich op de begane grond achter het Auditorium van ons Leeuwarder hogeschoolgebouw aan de Rengerslaan 8.
NHL Stenden Hogeschool organiseert deze expositie in samenwerking met het Leeuwarder Kunstbureau Art Connection.

Mazl Art
Expressie met kleur. Dat is de gedachte achter de kunst van Marten Alkema, die woont en werkt in het noorden van Nederland. Hij noemt zijn schilderijen 'Mazl Art', hetgeen verwijst naar zijn voorliefde voor Oost-Europese (Jiddische/Hebreeuwse) muziek. Muziek en kunst gaan voor hem altijd samen. Het is voor hem dan ook een ritme geworden om onder de klanken van deze zigeunermuziek de verf op het doek te zetten.

Met veel kleur licht creëren
Marten Alkema zijn schilderijen hebben een eigentijdse stijl, met een balans tussen abstract expressionisme en CoBrA. Hij gaat daarbij telkens de uitdaging aan om - soms heftig, dan weer subtiel - met kleur licht te creëren in een eigen wereld.

Derde Trail-dag van de Instellingstoets 2020

Donderdag 23 januari 2020

Plenaire terugkoppeling van de visitatiecommissie in NHL Stenden Hogeschool

Verkennend en Verdiepend Onderzoek
Zo'n zes jaar geleden werden de voormalige hogescholen 'Stenden Hogeschool' en 'NHL Hogeschool' gevisiteerd in het kader van de zogenoemde Instellingstoets Kwaliteitszorg. Eenmaal per zes jaar worden hogescholen en universiteit die dat wensen, bezocht door een visitatiepanel, teneinde te onderzoeken of binnen de onderzochte hoger onderwijsinstelling de gehanteerde kwaliteitszorg verzekert dat de eigen visie op goed onderwijs wordt gerealiseerd. Daarnaast wordt onderzocht of de betreffende universiteit of hogeschool duurzaam werkt aan ontwikkeling en verbetering.
Onze betrekkelijk nieuwe fusiehogeschool 'NHL Stenden Hogeschool' heeft de Nederlands-Vlaamse Accreditatiecommissie verzocht om nu óók op die voorgeschreven kwaliteit te worden beoordeeld.
In het kader daarvan is NHL Stenden Hogeschool in de maand november 2019 al twee dagen bezocht door een visitatiepanel van onafhankelijke en gezaghebbende experts, die de kwaliteitszorg en de kwaliteitscultuur van onze hogeschool onderzoeken. De eerste twee 'verkennende' dagen van de voorgeschreven vijf onderzoeksdagen vonden plaats op 26 november 2019 en 27 november 2019. De resterende drie 'verdiepende' onderzoeksdagen (ook wel Trail-dagen genoemd) vinden eergisteren, gisteren en vandaag plaats in onze hogeschoolvestiging te Leeuwarden.

Trail Kwaliteitsafspraken
In de visitatiedag van vandaag staat de Trail 'Kwaliteitsafspraken' centraal. In deze trail vindt de Planbeoordeling plaats op de zogenoemde Kwaliteitsafspraken van onze hogeschool.
Aan de hand van ons hogeschoolplan 'Leren in kwaliteit: Kwaliteitsafspraken en inzet studievoorschotmiddelen 2019-2024' met daarbij een aantal onderliggende bewijsdocumenten in de documentenkamer gaat het visitatiepanel in de panelkamer vandaag in gesprek met allerlei gespreksgroepen, om te verifiëren of ons plan voldoet aan de criteria die de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft gesteld.
De visitatiecommissie spreekt vandaag achtereenvolgens met het College van Bestuur. met Medezeggenschapsvertegenwoordigers, met leden van onze Raad van Toezicht en met vertegenwoordigers van academies en centrale diensten van onze hogeschool.

Ondersteuning van collega's en panelleden
Gedurende de hele dag begeleid ik samen met een groep collega's alle bovengenoemde groepen in zogenoemde briefingsessies alvorens zij gevisiteerd worden, en vervolgens in debriefingsessies nadat hun panelgesprek heeft plaatsgevonden. Daarmee doen we ons best om ervoor te zorgen dat het visitatiepanel alle informatie krijgt die de commissie nodig heeft om tot een welbeargumenteerd oordeel te komen over de kwaliteit van ons plan inzake Kwaliteitsafspraken.
Na alle vier panelgesprekken van elk een half uur of drie kwartier sluit het visitatiepanel haar onderzoek af met een besloten paneloverleg.
Aansluitend volgt een gesprek van ons College van Bestuur met het visitatiepanel, handelend over de Instellingstoets Kwaliteitszorg en over de Kwaliteitsafspraken; en na nog eens een besloten paneloverleg volgt tenslotte de plenaire terugkoppeling van het visitatiepanel aan de hogeschool, waarbij alle deelnemers van deze visitatiedagen en ook alle andere medewerkers en studenten van onze hogeschool welkom zijn.

Tweede Trail-dag van de Instellingstoets 2020

Woensdag 22 januari 2020

Panelkamer van de Instellingstoets Kwaliteitszorg van NHL Stenden Hogeschool

Verkennend en Verdiepend Onderzoek
Zo'n zes jaar geleden werden de voormalige hogescholen 'Stenden Hogeschool' en 'NHL Hogeschool' gevisiteerd in het kader van de zogenoemde Instellingstoets Kwaliteitszorg. Eenmaal per zes jaar worden hogescholen en universiteit die dat wensen, bezocht door een visitatiepanel, teneinde te onderzoeken of binnen de onderzochte hoger onderwijsinstelling de gehanteerde kwaliteitszorg verzekert dat de eigen visie op goed onderwijs wordt gerealiseerd. Daarnaast wordt onderzocht of de betreffende universiteit of hogeschool duurzaam werkt aan ontwikkeling en verbetering.
Onze betrekkelijk nieuwe fusiehogeschool 'NHL Stenden Hogeschool' heeft de Nederlands-Vlaamse Accreditatiecommissie verzocht om nu óók op die voorgeschreven kwaliteit te worden beoordeeld.
In het kader daarvan is NHL Stenden Hogeschool in de maand november 2019 al twee dagen bezocht door een visitatiepanel van onafhankelijke en gezaghebbende experts, die de kwaliteitszorg en de kwaliteitscultuur van onze hogeschool onderzoeken. De eerste twee 'verkennende' dagen van de voorgeschreven vijf onderzoeksdagen vonden plaats op 26 november 2019 en 27 november 2019. De resterende drie 'verdiepende' onderzoeksdagen (ook wel Trail-dagen genoemd) vinden gisteren, vandaag en morgen plaats in onze hogeschoolvestiging te Leeuwarden.

Trails Internationalisering en Design Based Education
In de Verdiepende visitatiedag van vandaag staan de twee Trails 'Internationalisering' en 'Design Based Education' centraal. In deze beide trails wordt aan de hand van alle veertien academies gekeken naar de uitvoering of opvolging van een specifieke doelstelling of aspect in een bepaalde laag van de organisatie, bij ons in alle 14 academies. Een trail die kijkt naar een bepaalde laag in de organisatie (hier de academie) noemen we een horizontale trail.
Aan de hand van een Zelfevaluatierapport met daarbij een groot aantal onderliggende bewijsdocumenten in de documentenkamer gaat het visitatiepanel in de panelkamer de hele dag in gesprek met allerlei gespreksgroepen, om te verifiëren of wij doen wat we beloven, en of de kwaliteit van onze governance aan de maat is; kortom: of wij als hogeschool 'in control' zijn.
De visitatiecommissie spreekt vandaag achtereenvolgens met docenten, studenten en managers van alle academies en met stafmedewerkers die werkzaam zijn binnen de centrale diensten van onze hogeschool.

Ondersteuning van collega's en panelleden
Gedurende de hele dag begeleid ik samen met een groep collega's alle bovengenoemde groepen in zogenoemde briefingsessies alvorens zij gevisiteerd worden, en vervolgens in debriefingsessies nadat hun panelgesprek heeft plaatsgevonden. Daarmee doen we ons best om ervoor te zorgen dat het visitatiepanel alle informatie krijgt die de commissie nodig heeft om tot een welbeargumenteerd oordeel te komen over de kwaliteit van onze hogeschool.
Na alle vijf panelgesprekken van elk een uur of drie kwartier sluit het visitatiepanel deze onderzoeksdag af met een besloten paneloverleg.

Eerste Trail-dag van de Instellingstoets 2020

Dinsdag 21 januari 2020

Documentenkamer Instellingstoets Kwaliteitszorg NHL Stenden Hogeschool

Verkennend en Verdiepend Onderzoek
Zo'n zes jaar geleden werden de voormalige hogescholen 'Stenden Hogeschool' en 'NHL Hogeschool' gevisiteerd in het kader van de zogenoemde Instellingstoets Kwaliteitszorg. Eenmaal per zes jaar worden hogescholen en universiteit die dat wensen, bezocht door een visitatiepanel, teneinde te onderzoeken of binnen de onderzochte hoger onderwijsinstelling de gehanteerde kwaliteitszorg verzekert dat de eigen visie op goed onderwijs wordt gerealiseerd. Daarnaast wordt onderzocht of de betreffende universiteit of hogeschool duurzaam werkt aan ontwikkeling en verbetering.
Onze betrekkelijk nieuwe fusiehogeschool 'NHL Stenden Hogeschool' heeft de Nederlands-Vlaamse Accreditatiecommissie verzocht om nu óók op die voorgeschreven kwaliteit te worden beoordeeld.
In het kader daarvan is NHL Stenden Hogeschool in de maand november 2019 al twee dagen bezocht door een visitatiepanel van onafhankelijke en gezaghebbende experts, die de kwaliteitszorg en de kwaliteitscultuur van onze hogeschool onderzoeken. De eerste twee 'verkennende' dagen van de voorgeschreven vijf onderzoeksdagen vonden plaats op 26 november 2019 en 27 november 2019. De resterende drie 'verdiepende' onderzoeksdagen (ook wel Trail-dagen genoemd) vinden vandaag, morgen en overmorgen plaats in onze hogeschoolvestiging te Leeuwarden.

Trail Past Performance
In de Verdiepende visitatiedag van vandaag staat de Trail 'Past Performance' centraal. In deze trail wordt aan de hand van vier opleidingen van drie academies de uitvoering in ‘de lijn’ door alle lagen van de organisatie heen gevolgd. Een trail die kijkt naar de opvolging van kwaliteitszorg van opleidingen noemen we een vertikale trail.
Aan de hand van een Zelfevaluatierapport met daarbij een groot aantal onderliggende bewijsdocumenten in de documentenkamer gaat het visitatiepanel de hele dag in gesprek met allerlei gespreksgroepen, om te verifiëren of wij doen wat we beloven, en of de kwaliteit van onze governance aan de maat is; kortom: of wij als hogeschool 'in control' zijn.
De visitatiecommissie spreekt vandaag achtereenvolgens met het College van Bestuur, met medewerkers die verantwoordelijk zijn voor ons managementinformatiesysteem, en met Docenten en Studenten en Opleidingsmanagement over de effectiviteit van de kwaliteitszorg en het risicomanagement voor opleidingen.

Ondersteuning van collega's en panelleden
Gedurende de hele dag begeleid ik samen met een groep collega's alle bovengenoemde groepen in zogenoemde briefingsessies alvorens zij gevisiteerd worden, en vervolgens in debriefingsessies nadat hun panelgesprek heeft plaatsgevonden. Daarmee doen we ons best om ervoor te zorgen dat het visitatiepanel alle informatie krijgt die de commissie nodig heeft om tot een welbeargumenteerd oordeel te komen over de kwaliteit van onze hogeschool.
Na alle acht panelgesprekken van elk een half uur of drie kwartier sluit het visitatiepanel deze onderzoeksdag af met een besloten paneloverleg.

Zonsondergang in Feinsum

Maandag 20 januari 2020

Zonsondergang in Feinsum

Studiemiddag over de nieuwe Friese bijbelvertaling

Vrijdag 17 januari 2020

Lénart de Regt beantwoordt vragen uit de zaal

Nije bibeloersetting yn it Frysk
Na een jarenlange periode van voorbereiding springen binnen en buiten de provincie Fryslân steeds meer lichten op groen om te komen tot een nieuwe Friese bijbelvertaling. De meest recente Friese vertaling van de hele Bijbel dateert qua uitgave van het jaar 1978, dus al weer ruim veertig jaar geleden. In die afgelopen decennia is de Friese taal doorontwikkeld en zijn ook andere denkbeelden gegroeid over de meest wenselijke karakteristieken van een eerstvolgende nieuwe Friese bijbelvertaling.
In Fryslân wordt de roep om een eigentijdse, nieuwe Friese bijbelvertaling steeds sterker, hetgeen erin resulteerde dat mogelijke samenwerkingspartners elkaar hebben gezocht en gevonden, dat belangrijke stappen zijn gezet om de financiering van dit jaren durende project tot een succes te maken, en dat kundige mensen zich met passie verbinden aan het doel om een nieuwe Friese bijbelvertaling te realiseren, teneinde het Woord van God in hedendaags Fries begrijpelijk te maken.

Studiebijeenkomst in Franeker
Al vele jaren heb ik als bestuurslid van het Nederlands Bijbelgenootschap een bescheiden bijdrage mogen en kunnen leveren om dit beoogde bijbelvertaalproject op te laten starten, en dankbaar was ik dan ook toen ik onlangs de uitnodiging ontving voor de eerste brede studiebijeenkomst over de nieuwe Friese bijbelvertaling.
De Yntertsjerklike Kommisje foar de Fryske Earetsjinst (YKFE) nodigde ons uit om vandaag in een studiemiddag bijeen te komen in de Botniastins te Franeker, om de start van dit belangrijke bijbelvertaalproject met elkaar te bespreken. Zo'n vijftig deelnemers hebben gehoor gegeven aan de uitnodiging om deze voor Friezen en anderen zo belangrijke studiemiddag bij te wonen.
De middag begint met een zogenaamd 'oersetpriuwke', voorgedragen door Nynke Eringa-Boomgaard, die deze bijeenkomst opent met het lezen van Psalm 1, in de versie van een proeftekst voor de nieuwe Friese Bijbel.
Daarna opent drs. Lútsen Kooistra - bestuursvoorzitter van het YKFE - deze bijeenkomst, en geeft hij uitgever Dingeman van Wijnen het woord voor een korte inleiding over de relatie van de voormalige Franeker uitgeverij Wever en het 'Bibelfrysk'.

Wat is oersetten?
Vervolgens vertelt Lútsen Kooistra dat het inmiddels al weer ruim tien jaar geleden is dat de Friese Classis van de Protestantse Kerk in Nederland aan het YKFE heeft gevraagd om te komen tot een nieuwe Friese bijbelvertaling. De afgelopen jaren hebben ons wel geleerd dat Fryslân dat in dit huidige tijdsbestek niet alleen kan doen. Dat kun je als een handicap beschouwen, maar je kunt het positief vooral ook als kans zien, want er is ook buiten de provincie Fryslân veel expertise die we heel goed kunnen gebruiken om een goede nieuwe Friestalige Bijbel te produceren.
Inmiddels is daartoe een Redactieraad geïnstalleerd, die bestaat uit prof. dr. Eep Talstra, dr. Lieuwe van Kampen en prof. dr. Rolf Bremmer, die vanmiddag alle drie een inhoudelijke bijdrage zullen leveren aan deze studiemiddag.
Dagvoorzitter vanmiddag is ds. Hinne Wagenaar - pionierspredikant van Nijkleaster in Jorwert - die na een korte inleiding het woord geeft aan dr. Lénart de Regt, vertaalconsulent bij de United Bible Societies.
De Regt: "Vertalen is onvermijdelijk kiezen tussen methoden en interpretaties."
Aan de hand van enkele bijbelvoorbeelden uit Psalm 23 en Rechters 14 vergelijkt hij voor en met ons enkele bekende bijbelvertalingen, met als aandachtspunt de vraag hoe dicht die verschillende bijbelvertalingen bij de hedendaagse gesproken taal passen.
Hij benoemt het als een uitdaging voor de bijbelvertalers om bij het bijbelvertalen een goede positie in te nemen tussen enerzijds Broncultuur & Brontaal en anderzijds Hedendaagse Taal & Cultuur.

De Bibel yn it Frysk
Tweede spreker is dr. Liuwe Westra, die in de afgelopen jaren al enige ervaring opdeed met twee nieuwe versies van een Friestalig bijbelboek Mattéus.
Westra wandelt in zijn presentatie met ons langs voorgaande Friese bijbelvertalingen door de eeuwen heen. Hij vertelt dat de allereerste Friese bijbeltekst voor wetenschappelijke doeleinden werd geschreven: ten behoeve van vergelijkend taalonderzoek in Londen. Hij vertelt over Friese bijbelvertalingen in de overgangsperiode van verzuiling naar afgebrokkelde verzuiling. Uiteindelijk werd de Bijbel vertaald volgens een wetenschappelijk verantwoorde methode, en was het oogmerk van de Friese bijbelvertaling om de Friese Bijbel dichtbij de Friezen te brengen.
Ook geeft hij aan dat de interpretatie van de Bijbel altijd doorgaat; dat soms een revisie voldoende is, en dat in een ander tijdperk een hele nieuwe vertaling wenselijk is. Hij vindt ook dat je de kenmerken van bijbelteksten overeind mag laten, hetgeen betekent dat lastige teksten uit de oorspronkelijke Bijbelboeken na vertaling ook lastige teksten in de nieuwe doeltaal mogen zijn.
De functie van de Bijbel in de gemeenschap is in de loop van de jaren veranderd, hetgeen er nu toe leidt dat een nieuwe Bijbel niet alleen voor de kerk en in voor de huiskamerlezing is bedoeld, maar dat de Bijbel ook steeds meer het boek voor cultureel geïnteresseerden is geworden, een 'cultuurboek' dus.
In de loop der eeuwen is altijd gediscussieerd over de wetenschappelijke functie en de zendingsfunctie van de Bijbel, speelden begrippen als rechtzinnigheid en oecumene een rol in die discussie, en zouden we nu wellicht toe moeten naar een cultuurbijbel? Vast staat in elk geval dat elke bijbelvertaling in elke tijd altijd heeft geleid tot verwoede discussies, want - aldus Westra - : "Gjin Bibel sûnder petear".

Presintaasje project
De derde spreker vóór de pauze is dr. Lieuwe van Kampen, de vertaalcoördinator van dit actuele project voor de nieuwe Friese bijbelvertaling.
Van Kampen: De doelstelling van dit project (It Wurd fan God yn hjoeddeisk Frysk fersteanber meitsje) roept allerlei vragen op, zoals: wat betekenen dan die teksten in de Bijbel?
Hij vertelt over de organisatie van dit nieuwe Friese bijbelvertaalproject, over de YKFE, de Wurkgroep Fryske Bibeloersetting, het vertaalteam, de meeleesgroepen, en het feit dat de vertaalredactie uiteindelijk de finale teksten goedkeurt, waarna het bestuur van de YKFE de nieuwe bijbelteksten vaststelt.
Daarna vertelt Van Kampen over enkele aspecten die met bijbelvertalen te maken hebben, zoals vertaaluitgangspunten, woordherhaling, contexten, hedendaags Fries, en de dienende rol die de vertaler heeft om Gods Woord vanuit de brontaal verstaanbaar te maken in de doeltaal.

Fan Hebriuwsk nei Frysk
Na de pauze luisteren we eerst weer naar een 'oersetpriuwke' van Nynke Eringa-Boomgaard, die een nieuwe proeftekst leest uit het bijbelboek Hannelingen, over het verhaal van 'Filippus en de Etiopiër'.
Vierde spreker is daarna prof. dr. Eep Talstra, die als hoogleraar aan de Vrije Universiteit al generaties theologiestudenten heeft gewezen op het feit dat de grondteksten van de Bijbel de sporen tonen van traditie, en dat die daardoor moeilijk te begrijpen zijn.
Talstra; "Het is verstandig om de Friezen een nieuwe Friese vertaling te geven".
Hij wijst ons en de bijbelvertalers op de enorme bijbeldatabank van de Vrije Universiteit en adviseert om in dat uitgebreide speelveld de Friese vertaalvoorstellen te maken. Ook pleit hij ervoor om de literaire kenmerken van de Bijbel bij het bijbelvertalen overeind te houden.
Aan de hand van enkele voorbeelden uit enkele bijbelboeken laat hij zien wat er zoal bij komt kijken om vanuit een brontaal een goede bijbelvertaling te maken. Zijn lezing is duidelijk: vertalen is secuur werk, en je moet daarbij voortdurend verantwoorde keuzes maken.

Geef en linich Frysk
Hierna volgt een presentatie van twee sprekers, te weten prof. dr. Rolf Bremmer en drs. Hindrik Sijens.
Bremmer benoemt enkele aanvullingen op de uitgangspunten van de nieuwe Friese bijbelvertaling. Hij spreekt over 'hjoeddeisk Frysk' en 'omgongsfrysk', en wijst ons erop dat de nieuwe Friese bijbelvertaling vooral niet tever van het dagelijkse taalgebruik af zou moeten staan, want - zo zegt hij - de nieuwe Friese bijbelvertaling moet wel: 'ticht by it ear en it hert'.
Sijens geeft aan dat tijdens de lessen Fries in het onderwijs doorgaans meer spreektaal dan schrijftaal wordt gebezigd, maar voor die spreektaal is er geen standaard. Schrijftaal is conservatiever dan spreektaal. De beheersing van de Friese taal neemt af, maar de het belang van de Nederlandse en Engelse taal neemt daarentegen in Fryslân toe. Daardoor wordt Fryslân meertaliger. Hij pleit er daarom voor dat de nieuwe Friese Bijbel wel een degelijke Friese Bijbel wordt, want dat is wel wat de Friezen van hun nieuwe Bijbel verwachten. De nieuwe Friese Bijbel zou dan niet in 'boekenfries' moeten worden geschreven, maar wel in 'geef Frysk'. Dat vraagt om het gebruiken van de zogenaamde 'voorkeurslijst' van geef Frysk. Je kunt daar bij het bijbelvertalen prima op terugvallen, maar je kunt en zult eigenlijk ook zelf vertaalkeuzes (moeten) maken.

Kânsen en ferwachtings
Voordat er gelegenheid wordt gegeven voor het 'omfreegjen' nodigt dagvoorzitter Wagenaar als laatste spreker ds. Wim Beekman, de Friese classisdominee, uit.
Beekman: "Ik ben blij met de Friese bijbelvertaling; ik ben blij met de Friese bijbelgeleerden die zullen komen met een nieuwe Friese bijbelvertaling. Fries is de taal van het hart; een innige taal".
Zo komen bijvoorbeeld Eppie Dams 'Onze Vader / Us Heit' met de woorden van 'God fan fier en hein ús Heit' de Friezen dieper in het hart dan 'Onze Vader die in de hemelen zijt'.
"Ik zie dan ook uit naar de nieuwe Friese bijbelvertaling; en 'ik hoopje dat it in bytsje avesearret'".

Dat it rûnom wjerlûd jout
Na de rondvraag - en nog voordat het informele deel van het middagprogramma aanvangt - nodigt Bob Pruiksma ons allen uit om met hem het Franeker kerkplein over te steken, de Martinikerk in. Daar heet kerkorganist Bouke van der Meer ons met zijn orgelklanken welkom, om daarna met zijn allen het prachtige lied 'Wy tankje Jo, o God en Heare' te zingen.
Buitengewoon passend sluiten we lied 315 af met de door ons allen gepassioneerd gezongen woorden van vers 3:

"Gemeente, 

oan jim ierdske hannen hat God dit boadskip tabetroud;

o draach it út nei alle lannen, dat it rûnom wjerlûd jout.

En is de ropstim ta ús kommen dat minskegeunst en - hearlikheid

ferwaait as gers en greideblommen -

Gods wurd bestiet yn ivichheid."

Met passie zingen bij het Franeker kerkorgel van de Martinikerk

Zonsondergang in Feinsum

Woensdag 15 januari 2020

Werkbezoek van Hongaarse predikant uit Debrecen

Maandag 13 januari 2020

Stamppottenmaaltijd in de Fryslân-keamer van Refugio Ultreia Feinsum

Vlootschouw in Den Helder

Predikanten Scholtens & Iszlai

Vanmorgen vertrekt onze Hongaarse gastpredikant Endre Iszlai samen met leden van de Stienser Debrecen-werkgroep vanuit ons kerkgebouw De Hege Stins naar Den Helder. Daar zal een werkbezoek worden gebracht op de marinebasis, waar onze voormalige predikante, domina Desirée Scholtens uit Stiens al enige jaren geestelijke verzorger is bij de Koninklijke Marine.
Dominee Endre Iszlai is de Hongaarse predikant van de kerkelijke gemeente van Debrecen, de zustergemeente van onze Protestantse Gemeente van Stiens.
De groep krijgt een rondleiding over het marineschip de zr. MS de Karel Doorman en krijgen veel informatie over het werken bij defensie, over missies overzee, over trainingen, en over verdediging van onze kustlijn. Het is allemaal heel speciaal en indrukwekkend, en daar ervaar je veel gastvrijheid bij de medewerkers van het marine-onderdeel 'Geestelijke Verzorging' van de Koninklijke Marine en van de bemanning van dit grote marineschip.

Slotavond in Refugio Ultreia Feinsum
Na dit werkbezoek rijdt het gezelschap vanuit Den Helder over de Afsluitdijk weer terug naar Stiens, om daarna aan het begin van de avond bij ons thuis in Feinsum op bezoek te komen. Met zijn veertienen genieten we dan van een gezamenlijke stamppottenmaaltijd in de Fryslân-keamer van onze Refugio Ultreia Feinsum. Daarna gaan we naar de woonkamer beneden om onder het genot van een kopje koffie/thee met dominee Iszlai na te praten over onze ervaringen en resultaten van zijn werkbezoek aan onze Protestantse Gemeente van Stiens.

Het Koninkrijk van God is al in je

Zondag 12 januari 2020

Aanbieding van de Hongaarse Bijbel van ds. Endre Iszlai aan Hille de Haan

Hongaarse gastvoorganger
Onze Protestantse Gemeente van Stiens is al een jaar vacant, en nog op zoek naar een enthousiaste predikant die goed past bij de karakteristieken van onze mooie kerkelijke gemeente. In het afgelopen jaar hebben al veel gastvoorgangers onze kerkdiensten geleid in De Hege Stins en in de Sint-Vituskerk.
Dominee Endre Iszlai van onze zustergemeente 'Nagysándor Telep' in de stad Debrecen heeft geruime tijd geleden te kennen gegeven dat hij van harte bereid is om in deze vacante periode ook als predikant voor te gaan in Stiens. Van dat positieve aanbod maken we graag gebruik, met als gevolg dat dominee Iszlai vandaag voorganger is tijdens de ochtendkerkdienst in De Hege Stins te Stiens.
Ouderling van dienst Hille de Haan heet vanmorgen om 9:30 uur alle kerkgangers van harte welkom, en in het bijzonder onze Hongaarse voorganger ds. Endre Iszlai.

Engelstalige kerkdienst in begrijpelijke taal

Ridzert Beetstra en Han Giesing

Organist vanmorgen is Han Giesing, die met zijn prachtige orgelspel wordt bijgestaan door koperblazer Ridzert Beetstra. Samen zorgen ze voor een schitterende begeleiding van onze samenzang.
Lector vanmorgen is Otto Overeem, en daar waar enkele onderdelen van deze kerkdienst in de Nederlandse taal worden verzorgd, wordt deze dienst ondersteund door dominee Jaap Overeem, die samen met dominee Iszlai deze prachtige ochtendviering heeft voorbereid. Dominee Endre Iszlai gaat voor in het Engels, en daar waar dat goed past, worden delen van het gesproken woord naar het Nederlands vertaald en veelal weergegeven op het beamerscherm. Mede door zijn duidelijke Engelstalig taalgebruik kunnen zelfs kerkgangers die de Engelse taal enigszins begrijpen, met deze aanpassingen prima verstaan wat er tijdens deze ochtendkerkdienst wordt gezegd.

Dominees Iszlai en Overeem in gesprek met de kinderen

Epifanie
Vandaag vieren we de eerste zondag na de 'Epifanie'. Dat betekent: 'het verschijnen van God in Jezus'.  Dominee Iszlai laat in zijn preek zien hoe belangrijk de epifanie van God in ons leven is. Hij gaat in op het verschijnsel 'Godparent' (peetvader/-moeder). Diens taak is je te blijven herinneren aan de doop, niet als gebeurtenis uit het verleden, maar als een start van een levende relatie met God.
Het gaat er niet om dat we verhalen uit het verleden ophalen. Het gaat erom dat die bijbelverhalen nú belangrijk voor ons worden.

Dominee Endre Iszlai als voorganger in De Hege Stins te Stiens

Johannes de Doper
We kijken daarentegen ook naar de toekomst. De doop verandert alles wat komen gaat, want Christus is onze toekomst.
Johannes de Doper is een bescheiden voorbeeld van een geloofsgetuige. Dominee Endre Iszlai vergelijkt hem met Julia, de vorige voorzitster van zijn kerkenraad in Debrecen, iemand die vanaf het begin is toegewijd aan het leven en welzijn van de christelijke gemeente in Debrecen. Het bijzondere aan Julia (inmiddels al meer dan negentig jaar) is dat zij toegewend is naar Jezus, en dat zij dat andere ook voorleeft. Ook als er problemen zijn in de gemeente leert zij haar medegemeenteleden: keer je om, keer terug richting Christus.
De problemen in ons leven moeten geen reden zijn om ons van de hemel af te keren, maar juist er naar toe. Dat is de centrale gedachte van de doop ook. De hemel is ook voor jou. De doop is geen tegenstelling tot het leven, maar is in het leven.

God is aanwezig in je leven
De eeuwigheid is geen toekomst, maar is nu. God ís nu al aanwezig in ons leven.

De duif als symbool in De Hege Stins

Het belangrijke van de duif, als symbool van de Heilige Geest die afdaalt op Jezus, is dat de hemel niet ergens ver weg is. De hemel is hier.
Dat is een onvoorwaardelijke boodschap van Gods liefde en trouw. "Jij bent mijn geliefde Zoon, in Jou vind Ik mijn welbehagen".
We horen vaak iets anders. We horen vaak dat onze smerigheid, schaamte, zonde, onze beperking en angst tussen God en ons instaan. En daar zit nu juist het wonder van de Epifanie: de hemel vertelt je dat je geliefd bent, en het is de stem van God die dat zegt. Doop en Epifanie is daarmee niet alleen een herinnering. Het is elke dag: de dag dat je ontdekt dat het koninkrijk van God in je is.

Van alles te beleven
Er valt weer veel te beleven in deze kerkdienst. Er wordt prachtig gezongen, in het Nederlands en ook in het Hongaars. We luisteren ook naar een prachtig muzikaal intermezzo na de verkondiging.

Dominee Iszlai komt met een waardevolle verrassing. Vanuit zijn kerkelijke gemeente in Debrecen heeft hij een hele grote Hongaarse Bijbel meegenomen, die hij mede namens zijn thuisgemeente vanmorgen aanbiedt aan onze gemeente. Ouderling van dienst Hille de Haan krijgt deze bijzondere Bijbel overhandigd, waarmee voortaan niet alleen het Hongaarse avondmaalsstel, maar nu ook de Hongaarse Bijbel de vriendschapsband van onze beide kerkelijke gemeenten zichtbaar wordt gemaakt in onze kerkzaal.

Na de kerkdienst verlaten we de kerkzaal om met zijn allen koffie/thee/frisdrank te drinken in de ontvangsthal van De Hege Stins. Deze ochtendbijeenkomst wordt aan het begin van de middag in het Debrecen-werkgroepsverband afgesloten met een gezamenlijke lunch in het Jeugdhonk van De Hege Stins.

Gemeenteavond met een goed gesprek
Na het middagprogramma in Stiens en Feinsum, rijden we aan het begin van de avond weer terug naar De Hege Stins in Stiens. Vanavond hebben we namelijk een Gemeenteavond, waarin we als gemeente met elkaar in gesprek gaan met onze Hongaarse gastpredikant Endre Iszlai.

Aanbieding van het vriendschapskado

Kerkenraadsvoorzitter Martin Jansen Klomp verzorgt een inleiding op dit werkbezoek en op deze Gemeenteavond, waarna de Debrecen-werkgroep namens onze Protestantse Gemeente van Stiens een mooi kunstwerk aanbiedt aan dominee Iszlai, als vriendschapskado voor zijn kerkelijke gemeente in Debrecen.

ds. Endre Iszlai 

Daarna verzorgt Endre Iszlai een uitgebreide presentatie aan de hand van mooie foto's over de wijze waarop dominee Iszlai werkt aan gemeenteopbouw in Debrecen. We zien hoe mooi het kerkgebouw is gerenoveerd en verbouwd, en horen hoe er wordt gewerkt om als kerkelijke gemeente ook een geloofshuis voor verschillende generaties te worden, waarin het plan is opgevat om ook een kleuterschool op christelijke grondslag te verbinden aan zijn kerk in Debrecen.
Na deze presentatie is er voor alle aanwezige gemeenteleden volop tijd om uiteenlopende vragen te stellen over het werk van dominee Iszlai en over zijn kerkelijke gemeente van Debrecen. Vanavond staat het thema 'Groei' centraal, over groeien in kwaliteit, als geloofsgemeenschap, en ook in aantal.
Deze geslaagde gemeenteavond sluiten we gezellig af met een drankje in de ontvangsthal van De Hege Stins.

Warm ontvangst voor Hongaarse predikant in Stiens

Zaterdag 11 januari 2020

Ontvangstdiner voor ds. Endre Iszlai in De Smalle Brug te Stiens

Werkbezoek vanuit Debrecen
Vandaag en de daaropvolgende drie dagen krijgen we als Protestantse Gemeente van Stiens weer bezoek vanuit onze Hongaarse zustergemeente 'Nagysándor Telep' in de stad Debrecen. Dominee Endre Iszlai zal gedurende vier dagen een werkbezoek brengen aan onze kerkelijke gemeente van Stiens. Het is zijn tweede werkbezoek aan onze gemeente.
Vandaag arriveert hij rond het avonduur in Stiens, waar dominee Iszlai warm wordt onthaald tijdens een gezellig ontvangstdiner, waaraan de leden van de Stienser Debrecen-werkgroep en Durkje en ik deelnemen.
Na afloop van deze avondvullende Proeverij in het Stienser restaurant De Smalle Brug nemen Durkje en ik Endre Iszlai mee naar huis, omdat hij gedurende deze vier bezoekdagen bij ons thuis in Feinsum zal logeren.

Durkje Haringa exposeert in De Hege Stins

Vrijdag 10 januari 2020

Aquarel van Durkje Haringa in De Hege Stins te Stiens

Dochter van befaamde koperslager
Tot half januari 2020 exposeert Durkje Haringa uit Oudega (Smallingerland) enkele van haar aquarellen in de ontvangsthal van De Hege Stins te Stiens.
Durkje Haringa (de partner van mijn inmiddels overleden oom Bouwe Koehoorn) werd in 1942 geboren in IJlst, waar haar vader bekend was vanwege zijn Friese koperwerk. Als kind zat ze vaak bij hem in zijn atelier te tekenen en te schilderen. Na het overlijden van haar vader (ze was toen maar 15 jaar oud) tekende ze nog op school. En later op de Rijkskweekschool in Leeuwarden schilderde ze met plakkaatverf en tekende ze met Oostindische inkt. Als onderwijzeres aan de lagere scholen in Kimswerd en Houtigehage maakte ze veel bordtekeningen.

Aquarelleren als passie
Na een moeilijke tijd in haar leven pakte Durkje Haringa de draad van tekenen en schilderen weer op. Ze ging naar Het Karwei (tegenwoordig De Meldij) in Drachten. Ze deed daar verschillende cursussen, zoals tekenen /schilderen, modeltekenen, aquarelleren en werkte daar met olieverf. Ze koos uiteindelijk voor aquarelleren, want daarmee kon je ook fijn buiten schilderen in de natuur. In de grote vakanties ging ze vaak naar Frankrijk om daar te schilderen. Later schilderde ze in Nederland met Educart. Verder ging ze met de caravan van haar vriend naar onder andere Gaasterland, het Lauwersmeer, Hantumhuizen en naar De Rottige Meenthe, om ook daar te aquarelleren.

Natuur als inspiratie
Ze zocht plekjes uit waar ze in alle rust kon schilderen. Zo is ze ook vaak op Terschelling geweest. In 2004 deed ze mee aan Kunstmaand Ameland en heeft ze ook daar later enkele jaren geschilderd.
Bij kunstwedstrijden viel ze zowel landelijk als provinciaal in de prijzen. Vanaf 2003 was ze lid van de Kunstroute Smallingerland. Afgelopen jaar vierde ze haar 40-jarig schildersjubileum met een jubileumexpositie.
Naast aquarellen van de eilanden, de kust en van andere natuurgebieden, maakt ze schilderwerken van bloemen en andere stillevens in aquarel, maar ook met acryl.
De natuur is voor Durkje Haringa de voornaamste inspiratiebron. De sfeer die haar (daar) treft, probeert ze in haar werk weer te geven.

Afscheid in Hollandscheveld

Zaterdag 4 januari 2020

Afscheidsfoto bij de Witrussische bussen in Hollandscheveld

Terug naar de bus
Al om 7:15 uur zitten Durkje en ik met onze Witrussische gasten in de auto, om vanuit Feinsum te vertrekken richting Hollandscheveld. Gedurende de hele autorit is het in Fryslân en Drenthe nog donker, maar als we bij Hoogeveen de autosnelweg verlaten bij de afslag van Hollandscheveld, is het duister ten einde en rijden we bij daglicht het Drentse Hollandscheveld binnen.
Bij de sporthal van Hollandscheveld is het een drukte van belang, want hier komen tussen 8:30 uur en negen uur alle Witrussische reizigers en hun gastfamilies bijeen om de Witrussische gasten bij de vrijwilligers van de Stichting Rusland Kinderhulp te registreren voor de terugreis.
We hebben nog voldoende tijd om alle bagage over te laden vanuit onze auto's in één van de drie gereedstaande touringcars, en om nog een kopje koffie te drinken alvorens de drie bussen met hun passagiers terug zullen keren naar Wit-Rusland.

Warm afscheid op een koude ochtend
Baukje & Rauke en Elwin arriveren ook bij de bussen om samen met ons afscheid te nemen van onze Witrussische pleegdochter Aksana en haar gezin. Voorzitter Klaas Koops van de Stichting Rusland Kinderhulp ziet ons bij de bus staan, en biedt aan om nog een laatste groepsfoto van onze drie gezinnen te maken; een mooie herinnering aan een bijzonder afscheid.
Een afscheid zoals hier vanochtend hebben we samen met Aksana al zo vaak meegemaakt, maar het blijft toch altijd heel bijzonder om te midden van al die andere Witrussische gasten en hun gastgezinnen voor langere tijd afscheid te nemen van elkaar. We hebben ook in de afgelopen twee kerstvakantieweken weer een fantastische tijd met elkaar gehad, en zijn er vast van overtuigd dat we elkaar op termijn ook vast wel weer eens zullen ontmoeten in Nederland of in Wit-Rusland, maar toch blijft zo'n afscheid op een vroege en koude wintermorgen een emotionele gebeurtenis.
Van beide familiezijden kijken we in grote dankbaarheid terug op het vele en het goede dat we in de afgelopen weken met elkaar hebben gedeeld en beleefd, en in het vertrouwen van een volgend weerzien zwaaien we elkaar aan weerszijden van de grote ramen van de bus hartelijk uit.

Shopping in Leeuwarden

Donderdag 2 januari 2020

Bij het Waag-gebouw aan de Nieuwstad te Leeuwarden

Winterkleding
Voordat onze Witrussische gasten weer terugkeren naar Wit-Rusland nemen we nog de gelegenheid te baat om met het profijt van de van start gegaan zijnde uitverkoopperiode de nodige nieuwe winterkleding te kopen voor Aksana en haar gezin.
Aan het eind van de ochtend motregent het nog, en is het nogal stil in de winkels van de Leeuwarder binnenstad. Naarmate de uren voortschrijden knapt het weer enigszins op en zien we de drukte in de Leeuwarder winkelstraten toenemen.
Er is volop Sale-aanbod, dus aan het eind van de middag kijken we met tevredenheid en dankbaarheid naar het resultaat van een prachtige nieuwe winterkledingcollectie voor het hele gezin, waarvan onze Witrussische kerstvakantiegasten in hun veel koudere thuisland voorzeker veel genot zullen hebben.

Vage jaarwisseling in Noord-Nederland

Woensdag 1 januari 2020 - Nieuwjaarsdag

Jaarwisseling in de mist

Gevaarlijk dichte mist
Vanmiddag rijden we naar Westerbork om daar de jaarwisseling te vieren. Als gezin komen we daar samen met het gezin van onze Witrussische gasten bijeen voor het gezamenlijke avondeten, gevolgd door de Oudejaarsavond, die op het middernachtelijk uur met veel knal- en sierwerk over gaat in de Nieuwjaarsmorgen.
Omdat de weervoorspellers voor het noorden van Nederland dichte mist hadden voorspeld, hebben we uit voorzorg vanuit Meerstad en Feinsum voldoende overnachtingsaccessoires meegenomen, opdat we na de jaarwisseling bij een te dichte mist niet meer naar Groningen en Fryslân hoeven te rijden, en kunnen overnachten in Westerbork.
Halverwege de avond is wel zeker dat Noord-Nederland is gehuld in een zeer dichte mist, en de twee ernstige auto-ongelukken (waarvan één helaas met dodelijk afloop) op de autosnelweg ter hoogte van Heerenveen en Akkrum getuigen van een veel te gevaarlijke verkeerssituatie op de Noord-Nederlandse wegen. We besluiten dan ook om alle overnachtingsspullen uit de auto's te halen en ons voor de komende jaarwisselingsnacht te installeren in Westerbork.

Bijbelleesrooster 2019 van het NBG/VBG

Dinsdag 31 december 2019 - Oudejaarsdag

Cover van het Bijbelleesrooster van het NBG voor 2019

Jaarlijkse uitgave voor iedereen toegankelijk
Elk jaar geeft het Nederlands en Vlaams Bijbelgenootschap (NBG/VBG) een Bijbelleesrooster uit. Morgen, bij de ingang van het nieuwe kalenderjaar gaan we thuis beginnen met het Bijbelleesrooster van 2020. Aan de hand van dit Bijbelleesrooster nemen we elke dag even de tijd om stil te staan bij waar het in het leven echt om gaat. Zo'n tekst zet je namelijk heel even stil en nodigt je uit om er eens over na te denken, en biedt inspiratie, bemoediging en uitdaging.
In het afgelopen jaar hebben we tot en met vandaag op Oudejaarsdag aan tafel de Bijbel gelezen volgens het 'Bijbelleesrooster 2019'.
Dominee Klaas Touwen, protestants predikant te Deil en Enspijk, is de samensteller van dit leesrooster. Dit Bijbelleesrooster 2019 is een uitgave van het Nederlands en Vlaams Bijbelgenootschap.
Dit leesrooster wordt jaarlijks als klein Bijbel-inlegboekje uitgegeven, Het kan ook worden gevonden op en gratis gedownload via de website van het NBG. En je kunt het Bijbelleesrooster ook volgen via www.debijbel.nl, op je telefoon (bijvoorbeeld via de gratis app), tablet of computer.

Oecumenisch Leesrooster 
Het Bijbelleesrooster bood ook in 2019 elke dag weer een korte bijbellezing. Voorheen was dat al dan niet met een dagelijks thema. Voor het jaar 2019 is dat thema wel ingevoegd. De bijbeltekstkeuze is gebaseerd op het kerkelijk jaar, zoals dat in verschillende kerken in Nederland wordt gevierd. Dit Bijbelleesrooster heeft voor de dagelijkse lezingen de zondagse bijbellezingen van het Oecumenisch Leesrooster van de Raad van Kerken als uitgangspunt gekozen. Zo sluiten de doordeweekse bijbellezingen optimaal aan bij de brede variëteit aan bijbellezingen die in verschillende kerkelijke tradities op zon- en feestdagen aan de orde komen.

C-jaar
Het afgelopen (kerkelijk) jaar 2019 was een zogenoemd 'C-jaar'. Dat wil zeggen dat in het afgelopen jaar het Evangelie volgens Lucas centraal stond. Daarnaast besteedde dit Bijbelleesrooster 2019 extra aandacht aan het bijbelboek van de brief aan de Kolossenzen; en in de maanden januari en februari lazen we aan tafel vooral uit het bijbelboek Ester. In het najaar lazen we veel verhalen over David, uit de boeken 1 en 2 Samuel. En in de weken van Advent lag vooral het bijbelboek Micha open bij de tafellezing.

Bijbelboeken en dagthema's
Het bijbelleesrooster biedt zowel bekende als minder bekende bijbelteksten, die zijn bedoeld om er een moment over na te denken.
Behalve de bovengenoemde bijbelboeken, is in het afgelopen kalenderjaar volgens het Bijbelleesrooster 2019 ook gelezen uit de bijbelboeken: Psalmen, Openbaring, Jesaja, Jeremia, 2 Timoteüs, Leviticus, Hosea, Hooglied, Jacobus, Handelingen, Spreuken en Filippenzen. 
Enkele uitnodigende dagthema's van het afgelopen jaar waren bijvoorbeeld: Dank je feestelijk, Kostbare liefde, Geurige gave?, Lied van hoop, Wie is jouw vriend?, Zaaien en oogsten, Rust en vertrouwen, Goed doen op sabbat, Roerend afscheid, Eerlijk delen, Dienend leiderschap, Uiteindelijk komt het goed.
Het Bijbelleesrooster vermeldt ook de christelijke feestdagen van het lopende kalenderjaar.
Elke maand werden de gebruikers van het Bijbelleesrooster uitgenodigd om eens een uitstapje naar de NBG-website debijbel.nl te maken. Kijk bijvoorbeeld eens hoe Ester koningin wordt, of hoe Jezus rondreisde in Galilea.

Nederlands Bijbelgenootschap
Met het uitgeven van dit Bijbelleesrooster wil het NBG het bijbellezen toegankelijker maken. Het rooster kan worden gebruikt als handvat om de Bijbel te lezen, om geïnspireerd te worden, waarbij de bijbelteksten je helpen om Gods aanwezigheid in je leven te ervaren.
Zo'n bijbelleesrooster biedt je een rustpunt in de hectiek van alledag.
Achterin het boekje wordt informatie gegeven over wat er op debijbel.nl allemaal is te ontdekken over de wereld van de Bijbel.

debijbel.nl
Het is de missie van het Nederlands en Vlaams Bijbelgenootschap om de Bijbel dicht bij mensen te brengen.
Het Bijbelleesrooster verwijst daarom ook naar de NBG-website debijbel,nl, waar veel informatie kan worden gevonden over allerlei onderwerpen die met de Bijbel te maken hebben. Op die site kun je onder andere De Nieuwe Bijbelvertaling lezen. En als je lid bent van het NBG heb je de beschikking over heel veel extra achtergrondinformatie op deze bijbelsite, zoals uitleg, foto's, veel verschillende bijbelvertalingen, filmpjes, kaarten, tijdlijnen, bijbelleesplannen, afbeeldingen, enzovoort. Alle leden zorgen er door hun ledenbijdrage voor dat deze website en alle andere bijbelwerk steeds verder wordt uitgebreid en verbeterd.
Kijk maar eens op: debijbel.nl

Zonsondergang in Feinsum

Maandag 30 december 2019

Zonsondergang in Feinsum

Kustwandelen bij De Slikwerker van Zwarte Haan

Zondag 29 december 2019 

Onze kustwandeling eindigt bij De Slikwerker van Zwarte Haan

Borsjtsj na de winterwandeling
Aan het eind van de ochtend is het mooi droog winterweer in Fryslân. Er ligt een dun laagje ijs op It Kanael en als we aan het eind van de ochtend samen met onze Witrussische gasten in de auto stappen, zijn de ramen bevroren, dus moeten we eerst het ijs van de autoruiten krabben.
We rijden over de Nieuwe Bildtdijk naar Zwarte Haan, waar we een kustwandeling gaan maken langs de Wadden, met aan de ene zijde de Waddenzeedijk en aan de andere kant verderop de Waddenzee.
Bij het monument van 'De Slikwerker' komen we weer terug over de zeedijk, om dan door Het Bildt terug te rijden naar huis.
Thuisgekomen bereiden Pasja & Aksana een traditioneel-Witrussische maaltijd van borsjtsj (rode bietensoep met zure room) en een aardappelgehaktgerecht, waar we een uur later heerlijk van genieten met zijn allen.

Zestig jaar; verlaat, maar groots gevierd in Oude Bildtzijl

Vrijdag 27 december 2019 

Presentaties over de Frans-Spaanse verjaardag en over Witrussische contacten

Verjaardagsviering
Durkje haar zestigste verjaardag hebben we afgelopen zomer letterlijk als een hoogtepunt gevierd, op de dag dat we tijdens onze camino vanuit zuid-Frankrijk als pelgrims via de Col de Somport het hooggebergte van de Pyreneeën wandelend zijn overgestoken, om aan de overzijde noord-Spanje te betreden. Het was ook de dag waarop we de Franse Via Tolosana afsloten, en de Spaanse Camino Aragonés aanvingen, verder op weg naar Santiago de Compostela.
Zo'n buitenlandse zomerpelgrimage biedt ons doorgaans niet de kans om Durkje haar verjaardag op 31 juli samen met onze naaste familie en vrienden te vieren, dus op gestelde tijden (jaren) kiezen we ervoor om Durkje haar verjaardag op een later tijdstip - weer terug in Nederland - vieren.
Voor haar zestigste verjaardag van afgelopen zomer hadden we afgesproken deze bijzondere verjaardag te gaan vieren tijdens de twee weken waarin Aksana met haar gezin vanuit Wit-Rusland bij ons thuis logeert. Die heuglijke dag is vandaag.

Presentatie Frankrijk - Pyreneeën - Spanje
Halverwege de ochtend arriveren alle gasten van onze beide families in eetcafé 'Het Graauwe Paard' in Oude Bildtzijl, op korte afstand gelegen van de Friese Waddenzeekust.
Nadat iedereen elkaar heeft begroet en koffie heeft gedronken, verplaatsen we ons in de feestzaal naar de podiumzijde, waar we ongeveer een uur bijeen zijn voor een viertal korte presentaties.
Onze kinderen starten met een bijzondere foto-verrassing, waarbij ze de resultaten van een fotosessie laten zien, analoog aan een foto van Jan Wijbe, Pieter, Baukje en Aksana van 22 jaar geleden.
Na mijn introductie op haar zomerverjaardag, verzorgt Durkje een presentatie over haar bijzondere verjaardag tijdens onze beklimming en afdaling van de Frans-Spaanse Pyreneeën. Deze presentatie geeft een mooi beeld van de topdag die deze zestigste verjaardag werd.

Presentatie Nederland - Wit-Rusland
Als intro op de volgende presentatie luisteren we naar Ike, die een op Durkje toegesneden tekst zingt op het 'Ave Maria'.
Daarna verzorgen Durkje en ik beurtelings een deel van de presentatie over de afgelopen 22 jaren waarin we Aksana en haar gezin en familie goed hebben leren kennen tijdens het opeenvolgende verblijf van Aksana (soms ook met haar broer en moeder) aan ons gezin in Stiens, en over onze bezoeken aan Aksana en haar gezin, familie en vrienden in het Witrussische Mogilov en Vitebsk. Deze presentatie geeft een mooi tijdsbeeld van vele jaren waarin onze Nederlandse en Witrussische gezinnen en families gezamenlijk zulke warme en waarde(n)volle contacten hebben opgebouwd.
Na de presentaties volgt een lunchbuffet, en is er volop tijd tot halverwege de middag om elkaar te ontmoeten en nader met elkaar in gesprek te gaan.
Daarmee sluiten we dit gezellig samenzijn af en zien terug op een ietwat verlaat en uitgesteld, maar wel bijzonder geslaagde verjaardagsviering van Durkje, waarbij alle familieleden in elk geval ook in de gelegenheid zijn gesteld om onze Witrussische gasten te ontmoeten om onze Nederlands-Witrussische band te versterken.

Tweede Kerstdag in Feinsum

Donderdag 26 december 2019 - Tweede Kerstdag

Kerst(boom)versiering in Feinsum

Gezinsdag
Na de viering van het Kerstfeest van gisteren, hebben we vandaag in Feinsum op deze Tweede Kerstdag een gezinsdag gepland.
Aan het eind van de ochtend zijn alle (klein)kinderen bij ons thuis thuis gearriveerd en vangen we aan met een gezamenlijke Kerstlunch.
De rest van de middag wordt dan vooral ingevuld met spelletjes en een wandeling in het buitengebied ten noorden van Feinsum, en door Feinsum, dat in het donker op meerdere locaties decoratief is verlicht.
Aan het eind van de middag gaan we met zijn allen rond het grote keukenblok aan de slag om alle ingrediënten voor de avondmaaltijd klaar te maken, en daarna genieten we als gezin samen met ook ons Witrussische gastgezin van een gezellige avond met lekker eten, waarbij iedereen - van jong tot oud - aktief bezig is.

Kerstmusical 'Geen Stille Nacht" in Stiens

Woensdag 25 december 2019 

Musicalkoor van wijzen, engelen, herders en gasten van Herberg De Stilte

Kerstmusical
Met de kinderen van Aksana & Pasja gaan we vanmorgen naar de tweede uitvoering van de Kerstmusical 'Geen Stille Nacht', in de Grote of Sint-Vituskerk van Stiens, uitgevoerd door de kinderen van de Protestantse Gemeente van Stiens.
De musicalsterren huppelen nog rondom de kerk, en bij de ingang worden we verwelkomd door twee in herauten in rood kostuum.
Binnen is de kerkzaal ingericht met een groot musical-podium, en overal hangt prachtige Kerstversiering.

In een uitverkochte kerkzaal worden alle gasten hartelijk welkom geheten, en krijgen we een korte introductie op de musical die we straks zullen gaan zien en beleven. Met een luid applaus worden alle musical-sterren vervolgens verwelkomd, als zij de zaal betreden.

Geen stilte in Herberg De Stilte
Wij kijken eerst naar de opening van de nieuwe dorpsherberg. Iedereen is blij met deze mooie herberg, en er zijn al veel gasten die hier vannacht hun nacht in alle stilte willen doorbrengen in Herberg De Stilte.

De herbergier met Maria & Jozef

Maar stil wordt het niet, en blijft het niet, want aan het eind van de dag komt een zekere Jozef met een 'veel te dikke' (zwangere) vrouw aankloppen bij de herberg om hier te kunnen overnachten. Helaas, er is geen plaats meer in de herberg, maar achter in de stal is nog wel een plek om te slapen, dus als jullie even willen tekenen voor de ontvangst van twee dekens, dan mag je daar de nacht doorbrengen.
De nacht valt en de gasten van de herberg zijn in diepe slaap als hun nachtrust wordt verstoord door diezelfde Jozef, die komt vragen of hij nog een emmer water en een klein dekentje kan krijgen. Jozef verdwijnt weer achter in de stal, met zijn attributen, en het wordt weer stil in de herberg.
Wederom wordt de nachtrust verstoord. Een groep herders meldt zich bij de herberg, op zoek naar een kind dat hier in het dorp zou zijn geboren, een speciaal Kind. De mensen in de herberg weten van niets, maar adviseren de herders om hun schapen even achter in de stal te stallen, dan kunnen ze verder op zoek in het dorp naar dat speciale Kind.

De wijze magiërs uit het oosten

Nogmaals worden de herberggasten uit hun slaap gehaald. Nu door een stel magiërs uit het oosten, die ook al op zoek zijn naar een speciaal kind.
Zo langzamerhand komt wel het besef bij de gasten van de herberg dat dit een toch wel heel speciale nacht is geworden. Inmiddels is wel duidelijk geworden dat er in de stal achter de herberg namelijk een baby is geboren, dat speciale Kind, waarnaar herders en magiërs op zoek waren, en waarvan de engelen zongen.

Het engelenkoor

Het verhaal van de geboorte van het kindje Jezus wordt door middel van een mooie rolverdeling prachtig verteld en gespeeld door de kindersterren.
Tussen de verhalende delen door worden door de kinderen veel Kerstliedjes gezongen, en als publiek zijn we uitgenodigd om dan vooral mee te zingen met de musicalsterren.
Zo luisteren we naar en zingen we mee met:

• Ons mooie dorp;
• Stille nacht, heilige nacht;
• Er is een kindeke geboren op aard;
• De herdertjes lagen bij nachte;
• Ga je mee op zoek naar het koningskind?
• Midden in de winternacht;
• Knoop het in je oren, Jezus, de koning van je hart is in Betlehem geboren, het begin van een nieuwe start.

Met veel enthousiasme wordt ook het slotlied van de musical ontvangen, waarna een staand en uitbundig applaus voor alle medewerkers van deze schitterende Kerstmusical.

Kerstsamenzang in de Sint-Vituskerk van Feinsum

Dinsdag 24 december 2019 

Mooie Kerstmuziek van fanfare Crescendo uit Hijum/Feinsum

Zwemmen en zaaien
Vanmorgen staat met het gezin van Aksana zwemmen op het programma. Ook Baukje komt met Elwin en Audrey naar zwembad It Gryn in Stiens om samen een gezellige zwemochtend te hebben.
Vanmiddag gaan we bij diverse tuincentra in de omgeving op zoek naar zaaigoed voor de volkstuin. Omdat het nog te vroeg is voor het komende tuinierseizoen en de agri-winkels en tuincentra op dit moment nog vol liggen met vuurwerk en met kerstassortiment, valt het niet mee om te vinden wat we zoeken, maar uiteindelijk worden we doorverwezen naar het tuincentrum van Menaem, waar een uitgebreid assortiment in de aanbieding is.
Verder wordt er tussen de lichte buien door vandaag nog gewandeld in en bij Feinsum.

Kerstavond in Feinsum
Vanavond is het Kerstavond. Dan bezoeken we de gezellige Kerstavondbijeenkomst in de Sint-Vituskerk van Feinsum. Elk jaar organiseert Dorpsbelang Feinsum deze Kerstsamenzang, waaraan de fanfare Crescendo van Hijum & Feinsum hun gewaardeerde medewerking verlenen.
Zoals altijd zit de kerk vol als alle gasten om 19:30 uur welkom worden geheten. Wij zitten met het gezin van Aksana & Pasja bijna vooraan, zodat de beide kinderen niets hoeven te missen van het musiceren van het korps dat in het koor van de kerk zit.
De kerkzaal is wederom prachtig versierd met kerstdecoraties, en de nieuwe verwarming van de kerk draait nog op volle toeren om het ook aangenaam warm te houden in deze eeuwenoude kloosterkerk.

Zorg goed voor je medemens
Na het welkomstwoord speelt Crescendo onder leiding van haar dirigent Wim Dijkstra de schitterende Kerstmedley 'A Christmas Festival', en na een kort voorwoord van de dirigent ook het muzikaal intermezzo 'Christmas pipes'.
Daarna worden we uitgenodigd om met zijn allen het Kerstlied 'Midden in de winternacht' te zingen, onder begeleiding van de fanfare.
Daarop volgen dan twee muziekstukken, waarvan 'Camille' met een mooie solopartij, en vervolgens 'Shallow'.

Verteller Cees Luiten

Het Kerstverhaal wordt dit jaar verteld door Cees Luiten uit Stiens. Hij verhaalt over de aartsengelen Michaël, Rafaël en Gabriël. Het is een verhaal met een moraal, namelijk: Wij moeten goed voor elkaar (blijven) zorgen, ook als het om de vreemdelingen in ons midden gaat, want dàt is pas Kerstfeest: Luisteren naar wat de ander je te zeggen heeft.

Luister wat de ander je te zeggen heeft
Het ligt natuurlijk voor de hand dat we aansluitend het lied 'Hoor de eng'len zingen d'eer van de nieuwgeboren Heer' zingen.
Crescendo speelt dan eerst het Kerstlied 'Away in a manger', en direct daarna het Oekraïense lied 'Ukrainian Bell Carol'.
Tot slot zingen we als altijd en uiteraard staande het jubellied 'Ere zij God, in de hoge'.
En na het slotwoord met dankwoord aan allen die deze mooie viering mogelijk maakten, speelt Crescendo voor ons nog het muziekstuk 'Step into Christmas'.
Crescendo oogst veel lof, want hun prachtige muziek wordt tweemaal beloond met een welverdiende staande ovatie.
Tijdens het slotstuk wordt Glühwein en chololademelk de kerk in gedragen en samen met kerstkransjes uitgedeeld aan allen die dat wensen. Daarna is er nog volop tijd om elkaar te ontmoeten, met elkaar een praatje te maken, en conform de Kerstboodschap van vanavond ook goed te luisteren naar wat de ander je te zeggen heeft.
Daarna gaan we vanuit de aangenaam warme kerk het 'wetterkâlde' duister van de Kerstnacht weer in, en wandelen we door het donkere dorp huiswaarts, terugziend op een mooie Feinsumer Kerstavondbijeenkomst.