Dankbaar mag je zijn!

Woensdag 13 juni 2018

Merci

Waar respect en dankbaarheid elkaar raken
Op de zonnige ochtend van Stille Zaterdag 2018 vroeg ik me tijdens het scheren af waarom het commentaar van de LC-journalist Atze Jan de Vries in de Leeuwarder Courant van Goede Vrijdag mij gisteren zo roerde, en ook nu nog steeds aanspreekt. Waar komt die fascinatie toch vandaan?
Twee dagen eerder woonde ik op woensdagavond van de Stille Week 2018 de lezing bij van professor Paul van Tongeren, emeritus hoogleraar wijsgerige ethiek, die op uitnodiging van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob sprak over ‘de pelgrimstocht als oefening’. Aan het laatste onderwerp van zijn lezing moest ik denken toen ik me afvroeg waarom het artikel in de Leeuwarder Courant me zo raakte. En waar raken dat LC-artikel en die lezing elkaar dan wel?

Respect na Veertigdagen en Pasen
Het artikel in de Leeuwarder Courant, als commentaar op het nieuws, gaat over de ‘gelovige gendarme’ Arnaud Bertrame, die in maart 2018 uit eigen beweging de plaats in nam van een gegijzelde cassière in een Franse supermarkt. Zijn moedige daad van naastenliefde heeft Bertrame helaas met de dood moeten bekopen; op gewelddadige wijze vermoord door zijn gijzelnemer.
De Franse president Macron verklaarde deze zelfopoffering als Bertrame’s trouw aan zijn eigen waarden (gelovige), aan wie Bertrame wilde zijn (mens), en aan zijn publieke ideaal (gendarme).
LC-journalist Atze Jan de Vries gaat een stap verder, een laag dieper, waarbij de journalist de verklaring voor deze plaatsvervanging zoekt in het geloof van Bertrame. Naastenliefde is een groot goed in de religieuze context van onder andere het christendom. De ultieme vorm van die naastenliefde vinden we in de Bijbel als Gods eigen Zoon, Jezus Christus, zich als plaatsvervanger van allen die leefden, wie leven en die gaan leven opofferde door de kruisdood te sterven - ons ten leven - ter vergeving van alles wat wij in Gods ogen beter hadden kunnen doen. Volgens de journalist is het grote mysterie van Jezus Christus en van Arnaud Bertrame alleen maar te verklaren in bovenstaande religieuze context. Het zou kunnen zijn dat deze naastenliefdesdaad van zelfopoffering van levensveranderende betekenis zal zijn voor de cassière die haar leven dankt aan deze gelovige gendarme. Hoe zal dan in bijvoorbeeld de komende 10, 20, 30 jaar haar dank aan Bertrame in haar leven gevoeld en welllicht in woord & daad ook zichtbaar worden?

Dankbaarheid
Hoe vaak gebruiken wij en veel anderen in het dagelijkse taalgebruik nog het woord ‘dankbaarheid’? Volgens professor Paul van Tongeren herinneren veel woorden uit de Nederlandse taal ons nog aan religieuze, kerkelijke, bijbelse taal. Woorden zoals zonde en vergeving, barmhartigheid en dankbaarheid gebruiken velen (liever) niet meer, omdat andere mensen die niet (meer) geloven dat misschien wel vreemd zullen vinden. Literatuur en ook songteksten uit de afgelopen 80-er jaren -  zoals ‘Dankbaar moet je zijn, nederig en klein’ - die Robert Long zong als verzet tegen het orthodoxe christendom hebben er mede toe bijgedragen dat christenen een blad voor de mond nemen in hun taalgebruik buitenshuis.
Professor Van Tongeren geeft aan dat we woorden als ‘dankbaar(heid)’ toch ook zouden kunnen gebruiken zonder dat we daar die oude religieuze lading in leggen. Het zou je al helpen als je dankbaarheid niet direct koppelt aan de schenker (of Schepper) van wie je iets moois ontving. Op je pelgrimspad of op je levensweg kun je toch ook gewoon dankbaar zijn voor iets moois dat je (ogenschijnlijk) zomaar ten deel valt, zoals bijvoorbeeld een overweldigende natuurbeleving. En zullen gelukkige ouders van pasgeborenen - net zoals vroeger - het ‘lef’ hebben om de heden ten dage nogal zakelijke en frivole teksten van geboortekaartjes weer te veranderen in teksten met bewoordingen als ‘verwondering’ en zelfs ‘dankbaar(heid)’?

Waarde(n)volle woorden & daden

• Ik hoop dat de komende generatie in haar taalgebruik onze schroom overwint om woorden te mijden die duiden op onze religieuze achtergrond. 
• Ik hoop dat de jeugd van tegenwoordig en van morgen ook de rijke woordenschat van de Nederlandse taal weer zal leren kennen en waarderen; ook de woorden die oorspronkelijk uit religieuze bronnen zoals de Bijbel komen. 
• Ik hoop dat jongeren de durf hebben om vrijmoedig te spreken en te schrijven met oude en met nieuwe woorden, in een waarde(n)volle taal, die iets laat zien van waar ze voor gaan en staan; die geworteld zijn in hun religieuze contexten.
• Ik hoop dat het daarmee dan niet alleen blijft bij woorden, maar ook bij verwante daden, zodat we in onze Protestantse Gemeente van Stiens, yn ús Fryske mienskip, en in ons (inter)nationaal samen leven en samen werken onmiskenbaar (weer) tekenen gaan zien van religieus geïnspireerde goede werken van bijvoorbeeld barmhartigheid en dankbaarheid.  
• Ik hoop dat er dan geen gendarmes meer hoeven te zijn, die zich met gevaar voor eigen leven opofferen voor cassières, omdat het in die nieuwe wereld niet meer nodig wordt geacht om een medemens op mensonterende wijze te beschadigen. 
• Ik hoop dat ook wij – tegelijk met die Franse cassière - met zijn allen na alle lijden en sterven zullen opstaan, om het pelgrimspad van ons nieuwe leven op te gaan; onderweg oefenend, lerend, vierend; God, mens en wereld zorgvuldig en dankbaar dienend.
• Ik hoop dat we daar vandaag al mee kunnen beginnen 😊

Column

Deze (mijn) column werd gepubliceerd in de Twaklank van mei 2018. 

Twaklank is het informatie- en opinieblad van de Protestantse Gemeente te Stiens.

I'll push you

Dinsdag 12 juni 2018

Cover van het boek 'I'll push you'

Woord en daad
Justin Skeesuck en Patrick Gray groeien samen op in het Amerikaanse Idaho. Al vanaf hun vroegste jeugd zijn de twee hecht bevriend, en samen zoeken ze vaak het avontuur op.
Justin is door een progressieve neuromusculaire, verlammende ziekte aan zijn rolstoel gebonden. Desondanks oppert Justin het idee om de Spaanse Camino Franchés naar Santiago de Compostela in zijn rolstoel af te leggen; een meer dan 750 kilometer lange pelgrimsroute van het Franse Saint-Jean-Pied-de-Port naar Santiago de Compostela.
Als Patrick dit hoort, reageert hij impulsief met: "I'll push you!"
Zo gezegd, zo gedaan, maar deze belofte van Patrick aan zijn vriend Justin, blijkt het begin te zijn van een bijzonder verhaal.

Twee vrienden, een rolstoel, en hun weg naar Santiago de Compostela
Dat verhaal is door Justin en Patrick samen opgetekend in hun boek 'I'll push you', inmiddels een internationale bestseller; in het Nederlands vertaald door Jolinda van Leerzem.
Het is een bijzonder verhaal vol vriendschap, geloof en vertrouwen. Een persoonlijk reisverslag van deze twee Amerikanen, als het ware ook een indringende documentaire in boekvorm.
Voor sommige mensen is hun pelgrimstocht naar Santiago de Compostella vooral een sportieve uitdaging, maar voor de meeste pelgrims blijkt het gaandeweg bovenal ook een spirituele reis te worden.
Voor Justin en Patrick was deze uitdaging extra groot, want doordat Justin aan de progressieve spierziekte (MAMA genaamd) lijdt, kan Justin zijn armen en benen niet meer bewegen. Naast de lichamelijke belasting die een pelgrimage voor iedereen al met zich meebrengt, moest Patrick ook zijn vriend Justin in een aangepaste rolstoel voortduwen, en hem onder andere elke dag wassen, in en uit bed tillen, hem voeden en aan- en uitkleden; kortom 24 uur per dag klaarstaan, elke pelgrimsdag opnieuw.

Over echte mensen, die eerlijk vertellen
Zo gaan ze zes weken voort, over een afstand van ruim 750 kilometer, gehinderd door alle lichamelijke beperkingen, onderweg bijzondere ontmoetingen belevend met kleurrijke personen, en met ondertussen voortdurend hun eigen diepe innerlijke strijd.
Deze pelgrimage loopt dan ook uit op de moeilijkste en belangrijkste weg die beide mannen samen ooit zijn gegaan.
Dit boek laat zien wat het betekent om in gemeenschap met elkaar te leven en onthult wat er kan gebeuren als we elkaars lasten dragen.

Droom groot!

• Er is nog genoeg wat ik wél kan en daar ga ik me op focussen.
• Elk flintertje onafhankelijkheid is waardevol.
• Als dit iets is wat je graag wilt, moet je het doen!
• Misschien bestaat het juiste moment niet, alleen de juiste motivatie.
• Het begint altijd met het waarom. Als het waarom sterk genoeg is, zal het hoe ook wel goed komen.
• Wat ooit een slecht idee was, is nu een mogelijkheid.
• Er spreekt enorm veel hoop uit en die is het delen waard. De wereld moet weten dat er hoop zoals deze bestaat.
• Sterfelijkheid verandert op een bepaalde manier je perspectief.
• Het leven is kort en kostbaar. We moeten het beste maken van wat we hebben.
• Het onmogelijke is mogelijk!
• Soms is rechtdoor de enige weg om ergens doorheen te komen.
• Ik heb vandaag een berg beklommen in mijn rolstoel. Wat heb jij gedaan?
• We zijn blij om weer terug op het pelgrimspad te zijn.
• Denk eraan: altijd twee keer meten, één keer zagen. Dit geldt voor houtbewerking en voor het leven.
• De God in wie ik geloof, is een God van liefde en mededogen.
• Neem je tijd, evalueer en leer van je fouten.
• Het is gemakkelijk om de weg van de minste weerstand te nemen in de hoop dat het na de bocht gemakkelijker wordt.
• Bijnamen als uitdrukking van genegenheid hebben iets krachtigs.
• Het is een dapper en mooi iets om jezelf zo geheel aan iemand te geven.
• De gebeurtenissen uit ons verleden en de relaties die voorbij zijn, maken nieuwe dingen mogelijk, goede en slechte.
• De Camino heeft een geheime eigenschap waardoor volslagen vreemden vaak nog voor het einde van de dag in vrienden veranderen.
• Acht uur samen lopen betekent ruim voldoende tijd om dingen te delen.
• Behalve dat er een overvloed aan waardevolle tijd is en slechts minimale afleiding, neigen de mensen op de Camino er ook naar de openheid en eerlijkheid op te zoeken. Ze omarmen de gemeenschappelijkheid waarbinnen relaties waardevol zijn. Dit is een omgeving waarin pelgrims zich veilig voelen.
• Op de Camino leer ik een ander verhaal te vertellen. 
• Ieder kind draagt wel een zweem van pijn met zich mee.
• We zijn allemaal waardevol en kunnen ervoor kiezen om onderdeel te zijn van een gemeenschap die veiligheid en liefde biedt.
• De kerk is slechts een plaats geworden om op zondagochtend een paar uur naartoe te gaan, in plaats van een levendige gemeenschap van mensen die toegewijd zijn aan het gemeenteleven en aan liefde voor elkaar.
• We worstelen allemaal, we hebben allemaal een vorm van duisternis in ons leven - uit het verleden of uit het heden. 
• Die verschrikkelijke dingen zijn mij dan wel overkomen, maar ze zullen me niet verslaan.
• Op het pelgrimspad heb ik niets aan koppigheid. Ik ben volledig aan de genade van anderen overgeleverd.
• Een goede vuistregel als je iemand in een rolstoel wilt helpen, is om het eerst even te vragen.
• Op de Camino hebben we obstakels, angst en twijfels overwonnen door de kracht en de liefde die we elkaar in overvloed geven. We hebben onderweg relaties opgebouwd door anderen deelgenoot te maken van onze kwetsbaarheid en eerlijkheid.
• We verwelkomen de stilte, niet omdat we even pauze nodig hebben na elkaars woorden, maar omdat de stilte die we delen op een bijzondere manier van ons is. Stilte zorgt voor troost en rust.
• Elk moment dat we even tot stilstand komen in de aanwezigheid van anderen en dankbaar zijn voor de tijd, schoonheid en vreugde die ze te bieden hebben, vieren we sabbat.
• Dit is wat de Camino op allerlei manieren biedt: een verlengde sabbat waarop ieder mens weer in verbinding kan komen met de persoon die hij is en zoals God die schiep.
• De vrijheid, de eenvoud en het gevoel van verbondenheid schenken een vreugde die in mijn dagelijks leven zo vaak ontbreekt.
• Als volwassenen vergeten we al gauw het belang van het samen tijd doorbrengen.
• Ons investeren in elkaar vraagt opoffering.
• We zijn wat doen, niet wat we zeggen dat we zullen doen.
• Een gemeenschap van personen is bij elkaar gekomen om samen te eten en juist die dingen te delen die noodzakelijke energie en steun zullen geven om weer verder te kunnen.
• Anderen dienen en liefhebben is de enige manier om duisternis, die het leven ongetwijfeld zal geven, te overwinnen. Daden van onvoorwaardelijke liefde kunnen een licht laten schijnen in het leven van zowel de gever als de ontvanger. Een licht krachtiger dan elke duisternis.
• De hunkering naar menselijke verbondenheid is voor veel pelgrims de reden dat ze op de Camino zijn. Maar bewuste, volledige toewijding is soms moeilijk.
• Kinderen kunnen zoveel doorzettingsvermogen bezitten, zo veel blijdschap en zo veel aanvaarding. Ik besef heel goed dat ze een kostbaar geschenk zijn.
• Ik had de keuze: in woede óf in aanvaarding leven. Ik koos voor het laatste.
• Iedere interactie met onze kinderen is een mogelijkheid om vertrouwen te kweken, verantwoordelijkheid te tonen en liefde te laten zien.
• In ieder situatie schetsen onze woorden, daden en ons gedrag een beeld waaraan onze kinderen zich spiegelen.
• De Camino heeft mij wel duidelijk gemaakt: ik wil dat mijn leven liefde uitstraalt, opoffering, mededogen en respect voor relaties.
• Ik wil niet meer terug naar wie ik was.
• In veel gevallen is het wonder niet de afwezigheid van strijd, ziekte of pijn; het is de aanwezigheid van genade en zekerheid, het vermogen om de strijd, het onbekende of een langzame dood zonder angst tegemoet te treden.
• Simpelweg op God wachten en boos worden als Hij zich niet laat zien op de manier zoals wij dat willen, is een verkeerde interpretatie van voorzienigheid.
• Er zijn zoveel dingen gebeurd door de handen en voeten van anderen.
• Wij zijn de frontlinie van Gods voorzienigheid voor de wereld.
• Elk menselijk contact, elke relatie is een kans om een ander iets te bieden, om te voorzien in tijd, energie, middelen, hoop, liefde, mededogen of genade. Hieraan zit geen grens, evenmin aan wat anderen ons kunnen bieden.
• Ik vond het belangrijk dat jullie wisten wat voor uitwerking die dag op mij heeft gehad.
• De beste manier van leiden is soms een stapje opzij zetten.
• Wanneer je iemand de kans ontneemt om je te helpen, dan ontneem je hem de vreugde in het leven.
• Er zit zoveel vreugde in geven en anderen helpen. Een vreugde die God in gedachten had voor ons allemaal.
• God heeft me laten zien dat ik anderen een krachtig geschenk kan geven, namelijk simpelweg liefhebben door mijn daden, door zijn handen en voeten te zijn.
• Als ik wil leven in vertrouwen, moet ik de geschenken waarin God voorziet aanvaarden.
• Als ik eindelijk mijn beperkingen accepteer, begin ik te beseffen dat mijn kwetsbaarheid mijn grootste kracht is.
• Wanneer ik trots boven kwetsbaarheid verkies, kom ik erachter dat op mijn eigen kracht vertrouwen, mij zwak maakt.
• Ik ben klaar voor het weerzien van mijn vrouw, maar ik ben niet klaar voor het afscheid nemen van deze mensen, van deze levenswijze.
• Ik weet niet hoe het in de hemel zal zijn, maar ik vermoed dat we er vandaag een glimp van opvangen.
• Jij maakt mij in alle opzichten een beter persoon en door jou zie ik hoeveel God van mij houdt.

Zuiderzeepad van Lemmer naar Ruigahuizen

Zondag 10 juni 2018

In Lemmer steken we de zeesluisdeuren over

Doorstart vanuit Lemmer
Vandaag lopen we het voorlaatste traject van het Zuiderzeepad, van Lemmer naar Ruigahuizen, over een afstand van 27,5 kilometer.
Het is eerst zwaarbewolkt, maar later vandaag hebben we regelmatig zonnige perioden, met een temperatuur die tijdens deze wandeldag oploopt van 17 naar ongeveer 21 graden Celsius, met een aangenaam verkoelende stevige bries vanuit het noordoosten, kortom, prima wandelweer.
Na het ontbijt thuis vertrekken Durkje en ik met beide auto’s iets na 8.00 uur vanuit Feinsum en we rijden dan eerst naar Ruigahuizen in het Friese Gaasterland, ons eindpunt van vandaag, waar we een auto parkeren. Dan rijden we door naar Lemmer, waar we de andere auto parkeren, en dan begint daar om 9.20 uur onze aangename wandeldag.

Lemmer
Via de Lemster Polderdijk, de Willemskade komen we bij de zeesluis, waar we na het schutten van een boot de  pas weer gesloten sluisdeuren oversteken, om dan via Oudesluits, Korte Streek en langs de overtuinen van de Lange Streed door te lopen naar het Lemsterstrand. Daar vervolgen we onze route over de kruin van de dijk.
Via de brug over het Stroomkanaal passeren we op grote afstand het Ir. Wouda(stoom)gemaal, en een eindje verder steken we bij het grote sluiscomplex de sluis over tussen links het IJsselmeer en rechts het Prinses Margrietkanaal.
Aan de overzijde van het kanaal gaan we verder over de grasdijk, die hier de hoge IJsselmeerdijk is tussen rechts de polder Lemsterhoek en links de Steile Bank van het IJsselmeer. Zo laten we Lemmer achter ons.

Van Tacozijl naar Sloten
Over de hoge grasdijk lopen we om de polder Steile Bank naar de inlaat-stuw van Tacozijl. Daar bezoeken en passeren we ook de oude Joodse begraafplaats aan de binnenvoet van de IJsselmeerdijk.
Verderop zien we aan de bewegwijzering dat de nieuwe route van het Zuiderzeepad linksaf gaat over De Leijen, maar aangezien we de oorspronkelijke route in onze routegids hebben, blijven we de oorspronkelijke route volgen, die ons over De Iedyk, de Bonnebrekkenwei en over het Fjildmanspaed langs de Ee het oude Friese vestingstadje Sloten binnen brengt.
Voorbij de Waterpoort en de openstaande kerkdeuren met de klanken van de slotzang van de ochtendkerkdienst gaan we naar de brug op de kruising van de Heerenwal en de Dubbelstraat, waar we een kop koffie drinken.

Van Wikel via Bargebek naar Balk
Vanuit Sloten is het langs de provinciale weg maar een klein eindje naar Wikel, waar we tot onze verrassing het huis passeren waar de pasgeboren Benne nog maar enkele dagen geleden haar wiegje kreeg. In de tuin feliciteren we de ons bekende jonge ouders met hun lieve boreling.
Verderop lopen we langs de dorpskerk van Wikel en door het Van Coehoornbos, om daarna Wikel te verlaten richting Bargebek. Van Bargebek wandelen we direct door naar Balk.

Harich en Ruigahuizen
Buiten de bebouwde kom van Balk volgen we de Lorbuorren richting Harich.
Voorbij Harich nemen we het Tsjerkepaad om Het Harichsterbos in te wandelen.
Bij de Starnumanbrug steken we het riviertje de Luts over, om dan over en tussen de rabatten van De Starnumanbossen naar de begraafplaats met klokkenstoel van Ruigahuizen te wandelen.
Omdat het nu al behoorlijk zonnig is geworden, is dit laatste traject een welkome wandeling over de schaduwrijke bospaden van De Starnumanbossen.
Van de Ruigahuister begraafplaats rijden we met de ene auto terug naar Lemmer, waarna we één van de auto's naar Pieter & Esther in Sneek rijden, om dan tenslotte met de andere auto weer huiswaarts te keren.

Expositie van Creatieve Therapie in Stenden Hogeschool te Leeuwarden

Vrijdag 8 juni 2018 

Beeldend werk van CT-studenten

Beeldend werk
Derdejaars studenten Beeldende therapie van de HBO-Bachelor-opleiding van Stenden Hogeschool te Leeuwarden hebben zich tijdens hun mediumles bezig gehouden met het smelten van en het bewerken van plastic.
Ze zijn voornamelijk experimenterend bezig geweest; op zoek naar de (on)mogelijkheden van dit materiaal.
Hun nieuwsgierigheid naar wat plastic is en naar wat plastic kan doen en hoe plastic zich kan vormen, bracht hen bij prachtige resultaten.

Vitality Affects
Belangrijk in hun experimenteel werken waren de zogenoemde 'vitality affects', de vlagen van gevoelsenergie, die aanzwellen en afnemen, die heftig, spannend en opgewonden kunnen uitbarsten, maar die ook weer tot ontspanning en rust kunnen komen.
Bij dit werken met plastic roken de studenten bijvoorbeeld de sterke geur van gesmolten plastic, en wrongen ze zich in gekke bochten om zich niet te branden aan de hete föhns en aan het gesmolten plastic.

Expo
De resultaten van het beeldend werk van deze Stenden-studenten zijn momenteel te zien in de vitrine langs de Kennisboulevard van het hogeschoolgebouw van Stenden Hogeschool aan de Rengerslaan te Leeuwarden.

Zonsondergang in Feinsum

Donderdagavond 7 juni 2018 

Zonsondergang in Feinsum

Werkveld: van afnemer naar strategisch partner

Donderdag 7 juni 2018

Presentatie van Ellen Hilhorst over DAS

Werkveldperspectief
De rol van het werkveld is in het Hoger Beroepsonderwijs (HBO) traditioneel sterk, vanwege de stages, gastdocentschappen, werkveldcommissies, opstellen van landelijke beroeps- en opleidingsprofielen, et cetera. De veranderingen in het werkveld en op de arbeidsmarkt krijgen zo hun doorwerking in de opleiding. Niet alleen de werkveldontwikkelingen, ook moderne onderwijsvisies en didactische werkwijzen leiden tot veranderingen in de samenwerking. We belichten vandaag de betrokkenheid van werkveld en alumni vanuit verschillende perspectieven.

Structurele landelijke samenwerking tussen werkveld en opleidingen
Uit contact met werkgeversorganisatie VNO-NCW/MKB kreeg het HBO de opleidingen Applied Science aangereikt, als een goed voorbeeld van jarenlange en geïnstitutionaliseerde afstemming om de aansluiting tussen werkveld en opleiding te borgen. Deze opleidingen werken samen in DAS (Domein Applied Science), van waaruit zij een structurele samenwerking met het werkveld kennen.
• Waar richt deze samenwerking zich op? 
• Wat levert het op voor de bedrijven en wat voor de opleidingen? 
• Wat zijn de trends en hoe speelt DAS daarop in? 

Co-creatie in een hybride leeromgeving
Bij de ontwikkeling van hybride leeromgevingen (zoals ateliers, social labs, professionele werkplaatsen, innovatiecentra, e.d.) kun je spreken van co-creatie van hogescholen met maatschappelijke stakeholders. Bij Hanzehogeschool Groningen promoveerde Petra Cremers op onderzoek naar innovatiewerkplaatsen: “Een sociale praktijk waarin partners uit onderzoek, bedrijfsleven, overheden en/of maatschappelijke organisaties samenwerken aan complexe vraagstukken, waarvan de oplossing vraagt om het co-creëren van kennis, op een manier die de grenzen van traditionele structuren, sectoren, disciplines en vormen van leren overstijgt.” De onderzoeksbevindingen resulteerden in zeven ontwerpprincipes.
• Wat zijn de ervaringen met de toepassing van deze ontwerpprincipes? 
• Hoe dragen ze bij aan (de borging van) de kwaliteit?

Alumni-informatie en de trends in werkveld en arbeidsmarkt
Resultaten van onderzoek onder alumni (HBO-afgestudeerden) vormen een belangrijke bron van informatie over het werkveld en de arbeidsmarkt. Het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) voert al meer dan twintig jaar de HBO-Monitor uit. Het gebruik van het instrument en de resultaten passen zich aan, aan gewijzigde behoeften, aan (digitale) mogelijkheden en wettelijke eisen rondom informatievoorziening.
• Wat zeggen de resultaten over de gewijzigde arbeidsmarkt? 
• Hoe worden trends geïnterpreteerd in arbeidsmarktvoorspellingen en meegenomen in de (recente) discussie over breed opleiden? 

Netwerkbijeenkomst Platform HBO
Over dit thema, deze onderwerpen en over bovenstaande vragen gaat vanmiddag de netwerkbijeenkomst van het Platform HBO van het Nederlands Netwerk voor Kwaliteitsmanagement. Deze bijeenkomst vindt plaats in het Cursus- en Vergadercentrum Domstad te Utrecht. Ongeveer 30 deelnemers wonen deze sessie bij.
De woorden van welkom en een introductie op ons middagprogramma worden verzorgd door Frits Kamps. Mede-organisator Gea van Zutven verbindt de presentaties aan elkaar.

Domein Applied Science
De eerste presentatie wordt verzorgd door Ellen Hilhorst, directeur van het Institute for Life Sciences & Chemistry van de Hogeschool Utrecht. Zij spreekt over het zogenoemde ‘Domein Applied Science’ (DAS).

Ellen Hilhorst van Hogeschool Utrecht

Organisatie
DAS is een samenwerkingsverband van 15 hogescholen, met Bachelor-opleidingen, Master-opleidingen en lectoraten. DAS staat en gaat voor kwalitatief hoogstaand onderwijs en onderzoek, dat is afgestemd op het werkveld en met oog voor maatschappelijke ontwikkelingen. DAS heeft een meerjarenbeleidsplan en werkt met activiteitenjaarplannen. Op verschillende items wordt samengewerkt, zoals bij clustervisitaties en voor wat betreft onderwijsorganisatie. Met werkgroepen voor bijvoorbeeld Kwaliteit, Onderwijs, Digitalisering en Voorlichting. Verder is er ook een landelijk werkveldoverleg, waarin van elke hogeschool-werkveldadviesraad een vertegenwoordiger zit. Verder staat er een landelijke atlas op internet, met daarin informatie over alle deelnemende hogescholen en opleidingen. Resultaat is transparantie van het aanbod voor bijvoorbeeld studenten en bedrijven.

Hoe overleggen wij met het werkveld
Gewerkt wordt met een Raad van Advies, voor strategisch overleg met onder andere brancheorganisaties en beroepsverenigingen. Men werkt met een Kennisinfrastructuurplan, dat men gezamenlijk wil realiseren. Daarin werkt DAS aan herkenbaarheid, transparantie, regionale inbedding, gezamenlijk aanbod van flexibel onderwijs, aantrekkelijkheid van het onderwijs en het versterken van de positie van haar HBO-onderzoek.

Trends in het werkveld
DAS organiseerde een Werkveldconferentie over de Professional van de toekomst, over bijvoorbeeld trends in dit werkveld. Resultaten daarvan: Let op je fundament: houd je basis op orde; Automatisering en digitalisering: management en interpretatie van data; Duurzaamheid, veiligheid en circulaire economie; Laboratoria in verschillende verschijningsvormen; en Talent blijven ontwikkelen. Zo verkreeg men een Top 5, waaruit in overleg met het werkveld prioriteiten worden gekozen. 

Succes
Succesfactoren volgens het werkveld zijn: het overleg is ingericht: goed georganiseerd; DAS weet duidelijk wat ze wil en resultaten worden aantoonbaar geboekt; verder een constante samenstelling qua deelnemers en betrokkenheid van het werkveld; DAS is een landelijk orgaan: efficiënt; en last but not least wordt het als een plezierig overleg ervaren.

Ervaringen met nieuwe manier van co-creëren 
De tweede spreekster vanmiddag is Mirjam Post. Ze is projectleider en betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van Innovatiewerkplaatsen bij Hanzehogeschool Groningen. Ze spreekt vanmiddag met betrekking tot innovatiewerkplaatsen over het verkrijgen en behouden van werkveldbetrokkenheid, als kwestie van kwaliteit.

Mirjam Post van Hanzehogeschool Groningen

Professionele leeromgeving
Partners van kennisinstellingen (onderwijs en onderzoek, waaronder ook lectoren) en beroepspraktijk (kan ook burgerparticipatie zijn) werken in de ongeveer 90 innovatiewerkplaatsen van de Hanzehogeschool. Studenten werken gedurende hun opleiding multidisciplinair met een minimum van zo’n 15-30 credits in een innovatiewerkplaats. Het zijn professionele leeromgevingen, omdat alle participanten daarin leren. Innovatiewerkplaatsen mogen niet exclusief aan een opleiding zijn gekoppeld. Participanten met hun eigen, verschillende belangen nemen deel aan een innovatiewerkplaats, en komen in zo’n lerend netwerk tot een gezamenlijk aanpak of benadering van een maatschappelijke opgave.

Meerdimensionaal scoren
Innovatiewerkplaatsen bieden studenten in een authentieke werkomgeving (met echte opdrachten, in wat beschouwd wordt als een bedrijf, werkend met senior- en junior-medewerkers, in een professionele werkcultuur) een goede voorbereiding op de multidisciplinaire beroepspraktijk en dragen bij aan het onderzoekend vermogen van de studenten.
De 5 dimensies - in combinatie met 3 aspecten - waaraan een innovatiewerkplaats moet voldoen, zijn: Complexiteit van de vraagstukken, Betrekken van bepaalde vakgebieden, Learning community (leren en co-creëren), Diversiteit van partners, en Positionering en organisatie. Met deze dimensies en aspecten kun je ze ook scoren, en doorontwikkeling aantonen. Dat helpt je om ook de kwaliteit te beoordelen.

Faciliteer gekanteld onderwijs
Facilitair roept dit ook wel vragen op, want wat betekent deze werkwijze bijvoorbeeld voor benodigde en beschikbare ruimtes en faciliteiten? Voldoen die bijvoorbeeld wel aan de kwaliteitscriteria die voor de Hanzehogeschool gelden?
In zo’n innovatiewerkplaats wordt gewerkt met verschillende rollen, zoals: manager, acquisiteur, procesmanager en werkplaatsbeheerder, die kunnen worden vervuld door docenten, studenten, opdrachtgevers en/of medewerkers van lectoraten.
Innovatiewerkplaatsen worden op termijn geïntegreerd in de curricula. Hanzehogeschool denkt momenteel na over de scenario’s voor onderwijsvernieuwing, waarin bijvoorbeeld het huidige onderwijs wordt gekanteld.

Monitor en model
Ook wordt gewerkt met een Monitor om in kaart te brengen wat al die innovatiewerkplaatsen allemaal doen, en er wordt gebruik gemaakt van een Ontwikkelingsmodel voor innovatiewerkplaatsen, ziende op: Onderbouwing (ontwerpprincipes), Vormgeving (kenmerken van deelnemers en inrichting), Processen (kennisproductie) en  Opbrengsten (bv. producten). 

HBO-Monitor: nu en in de toekomst
Derde spreker - na de pauze - is Jim Allen, onderzoeker van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA). In een notendop vertelt hij eerst iets over de HBO-Monitor; voor wie de monitor is en waarvoor (bijvoorbeeld kwaliteitszorg, alumnibeleid) die wordt gebruikt. Ongeveer 90% van de hogescholen doet er aan mee. Elk najaar vindt de dataverzameling plaats onder alumni die anderhalf jaar eerder afstudeerden.

Jim Allen van Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt

Einde crisis
Thema’s die in dit instrument en hier vandaag relevant zijn: kans op werk, baankenmerken, loopbaanontwikkeling, competenties, afgestudeerdentevredenheid achteraf, wenselijkheid van breed of smal opleiden, de feitelijke versus gewenste contacten met de hogeschool na afstuderen.
Resultaten van werkeloosheidscijfers van afgestudeerde HBO-ers wijzen uit dat we de economische crisis van de afgelopen jaren wel achter de rug hebben, eigenlijk al vanaf 2015. Ook de kwaliteit van de banen wordt voor hen beter, zeker ook vergeleken met jongeren in het algemeen. Tijdelijke aanstellingen worden sneller weer omgezet in vaste aanstellingen. Verder werken steeds meer afgestudeerde HBO-ers voor zichzelf. Zelfs gemiddeld 10% van de afgestudeerden richtte al tijdens de HBO-studie een eigen bedrijf op.

Uitwijkmogelijkheden
De HBO-Monitor geeft ook zicht op de behaalde competenties, afgezet tegen de vereisten die in het werkveld gelden. Zo krijg je zicht op hoe de matching tussen opleiding en werkveld is. Ook laat de HBO-Monitor zien dat de meeste afgestudeerden tevreden blijven met hun opleidingskeuze. De cijfers laten ook zien hoe eenvoudig afgestudeerden van verschillende opleiding vrij gemakkelijk qua werk kunnen uitwijken naar andere vakgebieden. Afgestudeerden van bredere opleidingen verdienen aanvankelijk iets minder, maar dat verschil halen ze in de opeenvolgende jaren al snel in. De baantevredenheid van die groep breed opgeleiden blijft doorgaans iets lager dan van smal opgeleiden. Vooral opleidingen waarvan afgestudeerden veel uitwijkmogelijkheden naar andere sectoren (dan waarvoor opgeleid) hebben, worden door de respondenten als te breed betiteld.

Alumni
Iets minder dan 30% van de afgestudeerden zegt dat ze na afstuderen al weer contact met de opleiding hebben gehad. Daarentegen geeft 90% van de afgestudeerden aan dat ze na hun afstuderen toch wel graag contact (hadden) willen hebben met hun opleiding. Daar hebben hogescholen dus nog wel een lange weg te gaan.

Interactie
De HBO-Monitor blijft zich doorontwikkelen. Daarbij kun je denken aan de ontwikkeling en uitbreiding van een HBO-Monitor-website, iets wat betrekkelijk laat tot stand is gekomen, waar echter toch wel behoefte aan is, en wat ook interessante kansen biedt voor wat betreft interactieve mogelijkheden.

Zonsondergang in Feinsum

Woensdag 6 juni 2018 

Zonsondergang in Feinsum

Hooi persen in Feinsum

Dinsdagavond 5 juni 2018

Hooi tot pakjes persen in Feinsum

Maaien, schudden en persen
Enkele dagen geleden is het lange gras aan de overzijde van It Kanaal tegenover onze woning in Feinsum gemaaid.
In de afgelopen dagen is het gras met een Acrobat Hooischudder enkele malen geschud, met als resultaat dat het gras nu hooi is.
Vanavond wordt het hooi met een hooipers tot hooipakken geperst en vervolgens op twee lange aanhangwagens geladen om van het land te worden gehaald.
Met zijn drieën - één op de tractor, één op de hooiwagen en één in het weiland - vordert het werk gestaag.

Van markt naar kermis in Stiens

Dinsdag 5 juni 2018 

De eerste kermisauto arriveert op het dorpsplein van Stiens

Markt wordt kermis
Aan het eind van de middag zijn de marktkooplui in Stiens bezig om hun marktkramen van de wekelijkse dinsdagmiddagmarkt op te ruimen.
Ondertussen lopen twee marktmeester op en rond het marktplein tegenover het voormalige Stienser gemeentehuis; een niet gebruikelijke situatie, dus er is iets bijzonders aan de hand.
Even later wordt duidelijk waarom deze marktmeesters hier nu zijn, want op het moment dat ze de roodwitte afzettingslinten aan de zijde van de Langebuorren deels verwijderen, komt er een aantal grote vrachtwagens met lange aanhangers van de zijde van de Sint-Vituskerk aan rijden, en zij draaien tegenover de winkels het marktterrein op.
Dit zijn de eerste auto's die arriveren om hier op het dorpsplein de kermis op te gaan bouwen.

Stienzer Keatsdagen 2018
Vanaf morgen tot en met zondag 10 juni 2018 zijn weer de jaarlijkse Stienzer Keatsdagen met onder ander ook de dames- en heren hoofdklasse partij kaatsen. Ook dit jaar belooft het, zowel op het Stienser kaatsveld als in de feesttent op het sportveld, weer een groot spektakel te worden, met onder andere hoofdklasse kaatsen, live muziek van top bands en een thema-avond, en natuurlijk op het dorpsplein de kermis!

Visitatie Technische Informatica van Stenden Hogeschool Emmen

Woensdag 30 mei 2018 

Plenaire terugkoppeling van de auditbevindingen door het visitatiepanel

Zelfevaluatie
Vandaag zijn we de hele dag aan het werk in de Stenden Hogeschoolvestiging Emmen ten behoeve van de visitatie van onze Stenden HBO-Bachelor-opleiding Technische Informatica.
Een auditpanel van de Netherlands Quality Agency is op bezoek om de kwaliteit van deze ICT-opleiding te beoordelen.
Daartoe heeft deze opleiding eerst een zogenoemd Zelfevaluatierapport opgesteld, en dat met een aantal bijlagen zo'n zes weken geleden opgestuurd naar de panelleden, zodat zij zich goed konden voorbereiden op dit kwaliteitsonderzoek.
Voor het panel is een visitatiekamer ingericht, waarin allerhande documenten en andere items liggen die horen bij deze Zelfstudie en die het panel nodig heeft om zich een goed oordeel te vormen over de kwaliteit van deze opleiding.

Visitatie
Nadat de visitatiecommissie vanmorgen vroeg is verwelkomd, begint deze auditdag met een zogenoemde Showcase en een Rondleiding, waarin studenten, afgestudeerden, docenten, management en werkveldvertegenwoordigers de gelegenheid krijgen om de diverse ins en outs van hun opleiding aan het panel te presenteren.
Vervolgens passeren de diverse opleidingsvertegenwoordigers de revue bij het panel, zoals studenten, alumni, docenten, management en de leden van enkele kwaliteitsborgingsteams. In deze deelsessies gaat het panel met deze subgroepen in gesprek om te verifiëren of haar bevindingen uit de bestudeerde documenten overeenkomen met hetgeen door deze groepen wordt verteld, bewezen en verantwoord.

Doorontwikkeling
Aan het eind van de middag verzorgt de voorzitter van het visitatiepanel namens de commissie een presentatie over de auditbevindingen met betrekking tot de kwaliteit van deze beroepsopleiding.
Vervolgens krijgt een delegatie van de opleiding nog de gelegenheid om het auditpanel van onafhankelijke deskundigen te bevragen over de beoogde doorontwikkelrichting van deze opleiding. Dit zogenoemde Ontwikkelgesprek resulteert te zijner tijd tot een aantal welkome aanbevelingen, die de opleiding kan gebruiken bij de doorontwikkeling van haar onderwijsprogramma en onderwijsorganisatie.
Over enkele weken ontvangt de opleiding van dit visitatiepanel haar Visitatierapport, dat door de hogeschool vervolgens zal worden gebruikt om bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie voor de komende zes jaren het verdiende kwaliteitskeurmerk te ontvangen.

Volle maan boven Feinsum

Maandag 28 mei 2018

Volle maan boven Feinsum

Zonsondergang in Feinsum

Maandag 28 mei 2018

Zonsondergang boven de Feinsumer Feart in Feinsum

Zonsondergang in Feinsum

Zondagavond 27 mei 2018 

Zonsondergang boven de Feinsumer Feart

Cricket Clinic van Ma'laap in Stiens

Zondagmiddag 27 mei 2018 

Cricket Clinic op het kaatsveld van Stiens

Verbinding
Ma'laap is een werkgroep binnen de Protestantse Gemeente van Stiens.
Ma'laap betekent 'verbinding' of 'contact', in het Urdu, één van de talen die in Pakistan wordt gesproken.
Contact is waar deze Stienser werkgroep voor staat en gaat, in de contacten met een christelijke gemeenschap in Lahore, een grote stad in Pakistan.
Als leden van onze Protestantse Gemeente van Stiens, samen met veel andere sponsoren van buiten Stiens, schrijven we brieven naar de Pakistaanse kinderen en hun gezinnen. Af en toe is er ook Skype-contact met Lahore, en door onze financiële steun kunnen deze kinderen uit christelijke gezinnen in Lahore naar school, en wordt die christelijke gemeenschap bemoedigd.

Cricket clinic
Alle sponsoren en andere belangstellenden zijn uitgenodigd om vanochtend en vanmiddag naar het ijsbaanterrein/het kaatsveld van Stiens te komen, voor een ontmoeting met onder andere de werkgroepleden.
Daar en zo is er volop gelegenheid om met elkaar sponsor-ervaringen uit te wisselen en/of om meer te weten te komen over de vorm en inhoud van dit Ma'laap-project.
Nadat alle gasten door de werkgroep welkom zijn geheten, wordt iedereen uitgenodigd het zonovergoten kaatsveld mee op te gaan, waar twee ervaren cricket-spelers uit India en uit Pakistan gezamenlijk een cricket clinic aanbieden.

Eerst wordt in grote lijnen het spel uitgelegd, en daarna wordt in groepen elementen van het spel met elkaar geoefend.
Daarna biedt de werkgroep een heerlijke lunch aan op het terras van de sportkantine, waarbij allen genieten van de mix van Nederlandse en Pakistaanse gerechten.

Spel met passie
Na de lunch gaan we met zijn allen het sportveld weer op, want nu is het moment aangebroken dat er met elkaar een cricket-wedstrijd wordt gespeeld.
Je merkt aan het enthousiasme van de deelnemers dat het spel steeds beter wordt begrepen, en dat er vol verve met en tegen elkaar wordt gespeeld, want ... je wilt natuurlijk wel winnen!
Aan het eind van de wedstrijd wordt door de twee ervaren cricket-spelers uit Pakistan en India een demonstratie gegeven van de enorme snelheid waarmee de cricket-bal het spel in wordt gebracht.

De opbrengst van deze interactieve cricket-demonstratie en van het samen spelen draagt bij aan verbinding tussen de gepassioneerde leden van deze Stienser Ma'laap-werkgroep en haar betrokken sponsoren, die elkaar en hun sponsorkinderen en -gezinnen een warm hart toedragen.

Zonsondergang in Feinsum

Zaterdag 26 mei 2018 

Zonsondergang in Feinsum

Zonsondergang in Feinsum

Donderdagavond 24 mei 2018

Zonsondergang in Feinsum

Visitatie van Media en Entertainment Management

Donderdag 24 mei 2018 

Terugkoppeling van de auditbevindingen in de Studio van Stenden Hogeschool

Zelfevalueren & visiteren
Voor de HBO-Bachelor-opleiding Media en Entertainment Management van Stenden Hogeschool is het vandaag een belangrijke dag. Een visitatiecommissie van onafhankelijke, gezaghebbende panelleden komt vandaag bij deze hogere beroepsopleiding op bezoek om de kwaliteit van deze opleiding te beoordelen.
Het auditteam heeft zich goed voorbereid door onder andere de Zelfstudie met allerlei bijlagen van deze opleiding te bestuderen, en door ook onderzoek te doen naar de kwaliteit van de eindwerken van afgestudeerden.

Kwaliteitsonderzoek
Na aankomst bij Stenden Hogeschool te Leeuwarden neemt het panel eerst de tijd om allerlei documenten van de opleiding nader te bestuderen, die ter inzage liggen in de studio van deze opleiding.
Aansluitend krijgt de commissie een rondleiding langs de faciliteiten van de opleiding aangeboden en volgt een zogenoemde showcase, waarin studenten, medewerkers en werkveldvertegenwoordigers diverse ins en outs van Media en Entertainment Management presenteren, waarna het panel ter verdieping een gesprek voert met de vertegenwoordigers uit het werkveld.
De rest van de dag voert de visitatiecommissie aaneensluitend allerlei auditgesprekken met onder andere studenten, afgestudeerden (alumni), docenten, vertegenwoordigers van de diverse kwaliteitsborgingscommissies, en met het managementteam.

Doorontwikkeling
Na een uur intern beraad koppelt het visitatiepanel haar auditbevingen terug aan het management van de opleiding.
Nu de opleidingsbeoordeling door het panel is afgewikkeld, volgt het zogenoemde Ontwikkelgesprek, waarin de opleiding in de gelegenheid wordt gesteld om met deze deskundige panelleden een aantal opleidingszaken door te nemen met het oog op de doorontwikkeling van de opleiding in de komende jaren.
En dan is aan het eind van de middag het moment aangebroken dat de visitatiecommissie haar auditbevindingen plenair presenteert aan alle betrokkenen van deze opleidingsvisitatie, en voor allen die belangstelling hebben voor deze auditresultaten.
De opleiding kan vanaf nu met vertrouwen het visitatierapport tegemoet zien, en krijgt daarbij ook nog een aantal goede adviezen mee voor de doorontwikkeling van deze Leeuwarder opleiding.

Veendag van Nijkleaster in Veenhuizen

Woensdag 23 mei 2018 

Rondleiding op de fiets door Veenhuizen

Het veen op
Eenmaal per jaar gaan we als bestuur van de Stifting Nijkleaster een avond met elkaar op stap, naar een andere locatie dan in Jorwert. Zo zijn we al een keer de hei op geweest en een keer het water op geweest, en dit jaar gaan we het veen op.
Om elkaar beter te leren kennen en om nieuwe en verdiepende verbinding met elkaar te zoeken, hebben we als bestuur dit jaar naast de medewerkers ook de vrijwilligers van de Kleasterried en de leden van de groep Kleasterlingen uitgenodigd om deze avond met ons het veen op te gaan. Die sessie vindt vandaag plaats in en rond Veenhuizen.

Why
Carpoolend komen we tegen 17.00 uur allen aan op het kolonieterrein van Veenhuizen. Nadat iedereen welkom is geheten, krijgen we in de bierbrouwerij Maallust uitleg over het proces van het bierbrouwen, zoals dat hier in Veenhuizen dagelijks plaatsvindt.
Daarna krijgen we in de buitenlucht op deze aangename voorjaarsavond een heerlijke maaltijd voorgeschoteld, waar iedereen volop van geniet.
Dan gaan we naar de zolder van Maallust, waar we met zijn allen aanschuiven rond een kolossale ronde houten tafel. Daar vinden de groepsgesprekken plaats over het 'Why' van Nijkleaster, volgens de Golden Circle-methode van Simon Sinek. De opbrengst daarvan nemen we mee naar later vanavond.

In beweging
Dan is het tijd om in beweging te komen. Op onze meegenomen fietsen maken we een fietstocht over het kolonieterrein van Veenklooster, waarbij we hier en daar onderweg een toelichting krijgen van wat hier zoal is te zien. We passeren de oude koloniehuizen, de ijskoepel, het gevangenismuseum, de penitentiaire inrichting, en verlaten even later het kolonieterrein om over mooie fietspaden naar het Fochteloërveen te gaan.
Op het Fochteloërveen halen we plenair als het ware het net op van onze Why-sessie van zojuist.
Daarna fietsen we weer terug naar het kolonieterrein, waar we in één van de kerkgebouwen bijeenkomen voor een gemeenschappelijk avondgebed.
In de schemer fietsen we daarna weer terug naar Maallust, waar we deze goede avond met elkaar afsluiten, om tot slot allen weer huiswaarts te keren.

Zonsondergang in Feinsum

Dinsdag 22 mei 2018 

Zonsondergang in Feinsum

Zonsondergang in Feinsum

Pinkstermaandagavond 21 mei 2018 

Zonsondergang in Feinsum

Zuiderzeepad van Munnekeburen naar Lemmer

Pinkstermaandag 21 mei 2018 – 22,7 km.

Alweer een groep Duitse toeristen de Tjonger over

Doorstart vanuit Munnekeburen
Vandaag lopen we het derde traject van onze driedaagse Pinkster-wandeltocht over 66,1 kilometer Zuiderzeepad, die eergisteren begon in Genemuiden, en die vandaag - Pinkstermaandag - eindigt in Lemmer. Vandaag gaan we dus de derde etappe lopen, van Munnekeburen naar Lemmer, over een afstand van 22,7 kilometer.
Het is en blijft een zonnige dag, met een temperatuur die tijdens deze wandeldag oploopt tot 26 graden Celsius, met een aangenaam verkoelende stevige bries vanuit het oosten. Deze wind zal de Elfstedentochtfietsers vandaag af en toe wel even parten spelen, maar voor ons als wandelaars biedt het de gewenste verkoeling in de volle zon.

De Rottige Meente in
Na het ontbijt en het uitchecken vertrekken Durkje en ik met onze auto’s vlak vóór 9.00 uur vanuit Hotel ‘t Voorhuys in Emmeloord en rijden dan eerst naar Lemmer, ons eindpunt van vandaag, waar we een auto parkeren. Dan rijden we door naar Munnekeburen waar we de andere auto parkeren, en dan begint om 9.45 uur onze derde wandeldag bij het Voetpad van Munnekeburen.
Van het Voetpad nemen we in Munnekeburen het schelpenpad dat ons het natuurreservaat Rottige Meente in brengt. Al vrij snel komen we op het Scheenepad, dat we vervolgen langs de Scheene in de richting en tot aan de pittoreske Scheenesluis met erachter ook de windwatermolen.
Vanaf de Scheenesluis nemen we het fiets- en wandelpad langs de Helomavaart, tot aan de Oldelamerbrug, waar we in de theetuin naast de brug genieten van de koffiepauze op het terras aan de vaart. Het is na de eerste kilometers al wel een vroege koffiepauze, maar omdat we na dit eerste deel pas over zo’n tien kilometer weer een horecagelegenheid passeren, past het beter om nu alvast de koffiepauze hier bij de Oldelamerbrug te nemen.

Door Veenpolders naar Delfstrahuizen-Echtenerbrug
Aan de overzijde van de Helomavaart vervolgen we het Zuiderzeepad over een breed, gelukkig pas gemaaid, lang graspad langs de Helomavaart, tot aan de kruising met de rivier de Tjonger.

Natuurschoon in Polder De Brandemeer

Vanaf hier volgen mooie graspaden door het natuurreservaat van Polder De Brandemeer, waarbij we regelmatig weer een stuk langs de Tjonger lopen. Kilometers gaat dit door totdat we arriveren bij de zelfbedieningspont waarmee we de Tjonger moeten oversteken. Hier zijn we beslist niet alleen, want aan beide zijden van het water staat een groep Duitse fietstoeristen op elkaars oversteek te wachten. Ze vertellen dat ze een gecombineerde bootreis maken, met regelmatig een mooie fietstocht in de omgeving waar hun boot afmeert. Vandaag genieten ze van een prachtige fietstocht van zo’n drie uren, vanuit Lemmer door deze mooie natuurgebieden ten oosten van Lemmer.
Als we met zijn allen de overtocht hebben gemaakt, gaan we verderop over een lange houten brug, en dan gaat het weer enkele kilometers terug in tegengestelde richting, maar nu over de Westerse Dijk aan de andere zijde van de Tjonger. Regelmatig komen ons weer Duitse boot-fiets-toeristen tegemoet, uitgedost in sportieve fietskleding, helm op en allen een rode e-bike als transportmiddel.
Via het buurtschap Zevenbuurt en over het voet-/fietspad langs de Pier Christiaansloot komen we aan in het tweelingdorp Delfstrahuizen-Echtenerbrug, elk aan een zijde liggend van de Pier Christiaansloot. Aan de overzijde, in Echternerbrug nemen we een theepauze op een zonovergoten kade-terras aan het water.

Door de Veenpolder van Echten naar Lemmer
Voorbij Echtenerbrug duiken we opnieuw een veenpolder in, maar nu langs de zuidelijke oever van het Tjeukemeer, dat vandaag op deze prachtige zomerse dag druk wordt bevaren met allerlei vormen van boten en bootjes.
Daar passeren we het gemaal ‘Veenpolder Echten’, en wandelen dan door naar de jachthaven van Gietersebrug.
Vanuit Oosterzee nemen we daarna het smalle schelpenpaadje langs de Gietersevaart, een voetpad dat mooi laat zien hoe decennia geleden her en der in Fryslân allerlei paden de verspreid staande woningen met elkaar verbond, alvorens de verharde wegen werden aangelegd. Over goede wegen door dit veenweidegebied lopen we naar de Grietenijdijk, die tot aan Lemmer de loop van de Dijksloot volgt. De weg tussen de Dijksloot en de Grietenijdijk volgen we, aan de voet van de dijk, richting Lemmer.
Vlak vóór Lemmer lopen we onder de A6 (Emmeloord-Joure) door, en dan wandelen we Lemmer binnen. Ter afkoeling trakteren we ons eerst nog even op een welverdiend Sun-dae-ijsje op deze zo zonnige dag, alvorens we iets verderop weer in de auto stappen.
Met die auto rijden we dan vanuit Lemmer terug naar Munnekeburen, waar we de andere auto afhalen, om dan naar huis te rijden. We zien terug op een prachtige driedaagse Pinksterwandeling over het Zuiderzeepad.

Zuiderzeepad van Blokzijl naar Munnekeburen

Pinksterzondag 20 mei 2018 – 22,3 km.

In Polder Wetering-West

Doorstart rond de Zuiderzee
Vandaag lopen we het tweede traject van een driedaagse Pinkster-wandeltocht over 66,1 kilometer Zuiderzeepad, die gisteren begon in Genemuiden, en die morgen - Pinkstermaandag - eindigt in Lemmer. Vandaag gaan we de tweede etappe lopen, van Blokzijl naar Munnekeburen, over een afstand van 22,3 kilometer.
Het is en blijft een zonnige dag, met een temperatuur die tijdens deze wandeldag oploopt van 14 tot 27 graden Celsius, met een aangenaam verkoelende zachte bries vanuit het oosten.

Over de scheiding van nieuw en oud land
Durkje en ik vertrekken met onze auto’s iets na 9.00 uur vanuit Hotel ‘t Voorhuys in Emmeloord en rijden dan eerst naar Munnekeburen, ons eindpunt van vandaag, waar we een auto parkeren. Dan rijden we door naar Blokzijl waar we de andere auto parkeren, en dan begint om 10.00 uur onze tweede wandeldag vlak buiten Blokzijl over de Kuinderdijk richting Baarlo, op de hoge, oude zeedijk, die hier de scheiding vormt tussen oud land (Overijssel) en nieuw land (voorheen Zuiderzee).
Bij Baarlo verlaten we de oude zeedijk en dalen we af in het oude land, langs de kleine begraafplaats dicht tegen de zeedijk, en verderop langs een boerderijtje dat hier – zoals dat in Baarlo meer gebeurde - vroeger op een terp is gebouwd.

Van Baarlo via Nederland naar Kalenberg
Vanuit Baarlo lopen we over nog niet en pas wel geasfalteerde binnenwegen door de Baarlingerpolder naar het buurtschap Nederland, dat met een plaatsnaambord met – let wel - oranje letters wordt aangegeven. Net voorbij dat kombord staat een ooievaar op een nest hoog in een boom de jongen te voeren.

De ooievaar is terug in Nederland

Vanuit Nederland gaan we over een breed veldpad de Polder Wetering West in, over een oud voetpad door natuurland dat eerst in cultuur is gebracht, maar inmiddels al weer terug wordt gebracht tot natuurterrein.
Aan het eind van dit mooie pad komen we op een weggetje en verderop een fietspad, dat ons langs de Heuven- en Kalenbergergracht naar het begin van de bebouwde kom van Kalenberg voert. Daar nemen we een eerste pauze op een picknickbank aan de gracht, om in de zon een broodje te eten, alvorens we doorlopen naar het centrum van Kalenberg, waar we een koffiepauze genieten op een terras aan het water naast de brug over de Kalenbergergracht.

Door de Weerribben naar Ossenzijl
Na deze koffiepauze volgen we het 4,6 kilometer lange voet-/fietspad langs de Kalenbergergracht naar Ossenzijl. De gracht wordt op deze Pinksterdag druk bevaren, maar het aantal fietsers dat gebruik maakt van dit naastgelegen wandel- en fietspad overstijgt dat aantal aanmerkelijk, dus heel regelmatig moeten we van het asfaltpaadje af om in de grasberm de fietsers nu eens van voren, dan van achteren, en soms tegelijk van beide kanten veilig te laten passeren. Fietsers die niet zo vertrouwd zijn met de fiets, passeren ons zichtbaar onzeker, soms een beetje paniekerig slingerend, en één keer stapt een fietsster zelfs af. Zonder kleerscheuren komen we echter aan bij de openstaande brug van Ossenzijl.
Voorbij de brug aan de overzijde van de doorgaande weg willen we een kop thee op het terras drinken, maar omdat daar met deze Pinksterdrukte merkbaar te weinig personeel rondloopt, stappen we na enige wachttijd op, om straks verderop dan maar een theepauze in te lassen.

Van Ossenzijl via Spanga naar de caféthee bij Scherpenzeel
Vlak buiten Ossenzijl steken we al spoedig de rivier de Linde over, die hier de provinciegrens vormt tussen Overijssel en Fryslân. Dit is dus het moment waarop we op het Zuiderzeepad Fryslân binnentreden, in de gemeente Westellingwerf.
Door een mooi polderlandschap lopen we naar een oud betonnen bruggetje over de rivier de Scheene. Daar gaan we over op een prachtig smal schelpenpad dat ons naar de oude begraafplaats van Spanga brengt, waarop ook een houten klokkenstoel staat. Daar ontmoeten we een fietsend echtpaar uit Andijk, dat hier enkele dagen fietsend geniet van het prachtige landschap van de grensstreek van Overijssel en Fryslân.
Dit schelpenpaadje kruist verderop de drukke Pieter Stuyvesantweg. Op die kruising verlaten we even de route, om enkele honderden meters verderop bij het volgende kruispunt bij de entree van Scherpenzeel, bij het monument van Pieter Stuyvesant op het terras van een in het veen verzakkend 19e eeuws dorpscafé de gewenste theepauze te genieten. Op het terras ontmoeten we onder andere een groep motorrijders die vanuit Noord-Holland op weg zijn naar het Van der Valk-hotel te Hardegarijp, waar ze vannacht overnachten, om dan morgenochtend vroeg op hun motoren deel te nemen aan de Friese Elfstedentocht.

Langs de Rottige Meente naar Munnekeburen
Tot in Munnekeburen blijven we het schitterende schelpenpad volgen, dat op enkele honderden meters van de doorgaande verkeersweg door Scherpenzeel en Munnekeburen door de velden loopt, die grenzen aan het natuurreservaat de Rottige Meente, met ook haar petgaten en ribben zichtbaar aan onze rechterhand.
Het is ook deze wandeldagen weer opvallend hoeveel boeren en particulieren in en/of bij hun woningen gastenverblijven hebben, of theetuinen, galerieën, minicampings, of allerlei andere vormen van gastenopvang. Ook langs dit ongeveer drie kilometers strekkend schelpenpad zijn al meerdere overnachtingsaccommodaties beschikbaar voor al die gasten die hier voor één of meerdere nachten en dagen willen verblijven. Dat grote aanbod maakt het voor automobilisten, motorrijders, fietsers en/of wandelaars eenvoudig om dit natuurschone gebied te bezoeken, en bovendien zorgt het voor de leefbaarheid in deze dorpen.
Achter de dorpskerk van Munnekeburen eindigt onze etappe van vandaag. Vanaf het punt waar we morgen doorstarten, lopen we vanaf het schelpenpad naar de doorgaande weg door het lintdorp Munnekeburen. Daar parkeerden we vanochtend onze auto.
Met die auto rijden we dan vanuit Munnekeburen terug naar Blokzijl, waar we de andere auto afhalen, om dan weer naar Emmeloord terug te rijden, waar we de komende nacht nogmaals overnachten in Hotel-Restaurant-Grandcafé ‘t Voorhuys, dat wordt geëxploiteerd door een stel afgestudeerden van onze HBO-Bachelor-opleiding Hoger Hotelonderwijs van Stenden Hogeschool. Mooi om te zien met hoeveel elán onze alumni hier zo'n succesvol hotel beheren.

Zuiderzeepad van Genemuiden naar Blokzijl

Zaterdag 19 mei 2018 – 21,1 km.

Aankomst bij de Sint-Nicolaaskerk van Vollenhove

Doorstart rond de Zuiderzee
Het is al weer ruim anderhalf jaar geleden dat we onze vorige etappe wandelden op het Zuiderzeepad, van Kampen naar Genemuiden. Dus de hoogste tijd om een vervolg te geven aan deze mooie wandelroute rond de voormalige Zuiderzee.
Vandaag beginnen we aan de eerste dag van een driedaagse Pinkster-wandeltocht over 66,1 kilometer, die begint in Genemuiden, en die aanstaande Pinkstermaandag eindigt in Lemmer. Vandaag gaan we de eerste etappe lopen, van Genemuiden naar Blokzijl, over een afstand van 21,1 kilometer.
Het is vandaag een bewolkte dag, met in de middag enige aanhoudende lichte motregen. De temperatuur is bij aanvang 12 graden Celsius en het waait nauwelijks.

Doorstart vanuit Genemuiden
Durkje en ik vertrekken met onze auto’s om 8.30 uur uit Feinsum, en rijden dan eerst naar Blokzijl, ons eindpunt van vandaag, waar we een auto parkeren. Dan rijden we door naar de veerboot waarmee je de oversteek over het Zwarte Water kunt maken naar Genemuiden. Bij die pont parkeren we de andere auto, en dan begint om 9.45 uur onze eerste wandeldag met een graspad over de kade langs het Zwarte Water. Omdat het nog vroeg is, is het hoog opgaande dijkgras nog nat, dus we moeten een beetje laveren onderaan en bovenop de polderdijk om niet al te nat te worden op de eerste kilometers. Op dit dijkje tussen de Broekenpolder en het Zwarte Water kun je aan de uitwerpselen ziet dat hier veel ganzen verblijven, en verderop kruist ons inderdaad ook al het jong van een gans, waggelend door het hoge dijkgras. Verderop komen we op een dijkvak waar schapen en lammeren grazen. Zwanen dobberen in de sloot en in de sloot bloeit de Gele lis.

Van De Krieger naar Sint-Jansklooster
Vanaf Barsbeker lopen we over een fietspad tussen de Oppen Swolle en de Groote Buitenlanden. Bij De Krieger steken we de Oppen Swolle over, om dan door Barsbeek en langs De Harskamp tussen een glooiend landschap van de ‘tuunwallen’, een keileembult aan onze linkerzijde en een plat en laagliggend polderlandschap aan onze rechterzijde te lopen. Nadat de Barsbeek is overgegaan in de Kloosterweg arriveren we in Sint-Jansklooster. Een mooi moment om een kop koffie te drinken, maar omdat in het dorpscentrum alle horeca gesloten is, lopen we door naar De Monnikenmolen, waarbij een bezoekerscentrum staat waar wel koffie wordt geschonken.

Via landgoed De Oldenhof naar de ‘Stad vol van hoven’
Na deze koffiepauze lopen we over de Halleweg naar boerderij De Halle, waar we het landgoed De Oldenhof betreden. Langs het huis De Oldenhof, en de boerderij met minicamping van De Oldenhof verlaten we het landgoed langs de oude duiventil van het landgoed.

Krusende flerken

Als we de N331 zijn overgestoken, gaan we een eindje verder de dijkoprit om, om over het fietspad op de dijk van de Noordwal langs het Vollenhoverkanaal te lopen, waarbij we ook het kunstwerk ‘Krusende flerken’ van de Friese kunstenaar Ids Willemsma passeren.
Voorbij het transformatorstation kun je mooi zien hoe hoog hier de hele oude scheiding tussen land en water is, het restant van de oude klifkust van keileem, die hier als gevolg van de IJstijd voorheen de voormalige kustlijn was van de voormalige Zuiderzee. Hier ter plaatse is het dus ook heel voor de hand liggend dat dit fietspad deel uitmaakt van het Zuiderzeepad rondom de vroegere Zuiderzee. Rechts ligt het oude land, en links het nieuwe land.
Onze route voert ons de plaats Vollenhove binnen, waar we arriveren in de gezellige drukte van de Havendagen, die in dit Pinksterweekend worden gehouden. Bij de binnenhaven komen we langs de Sint-Nicolaaskerk, die voor deze Havendag geopend is. We wonen hier binnen een deel bij van het concert van een koor uit het Drentse Borger. In een café aan het kerkplein drinken we een kop koffie voordat we weer verder gaan voor het laatste deel van deze wandeldag.

Langs het Vollenhoverkanaal naar Blokzijl
Langs de buitenhaven lopen we naar de brug, waarmee we over het Vollenhoverkanaal gaan. Aan de overzijde gaan we direct rechtsaf, om dan via een fietspad boven op de polderdijk langs het Vollenhoverkanaal naar Blokzijl te lopen.
Gaandeweg deze dag wordt het iets frisser en gaat de aanvankelijk nog heel lichte motregen over in iets zwaardere motregen. Gelukkig valt het met deze motregen wel mee, dus na een ongeveer een uur wandelen komen we overwegend droog over in het oude havenstadje Blokzijl.
Langs de hoge oude sluis komen we op de Noorderkade, die we langs de binnenhaven volgen naar het centrum van Blokzijl. We zijn nu gearriveerd op onze wandelbestemming voor vandaag, maar omdat Blokzijl een prachtig stadje is, maken we nog een korte rondwandeling over de havenkades, langs de centrumsluis, om daarna om 15.30 uur weer terug te lopen naar onze hier geparkeerde auto.
Met de auto rijden we dan vanuit Blokzijl weer terug naar de pont van Genemuiden, waar we de andere auto afhalen, om dan naar Emmeloord door te rijden, waar we inchecken in Hotel-Restaurant-Grandcafé ‘t Voorhuys, waar we vanavond dineren en vannacht overnachten.

Luca Solari exposeert in Stenden Hogeschool

Woensdag 16 mei 2018

Foto van voormalig kapitein Hilbrand Abma (foto: Luca Solari)

Foto-expositie
Tot en met 3 juli 2018 exposeert fotograaf Luca Solari enkele van zijn foto's in de Stenden Art Gallery van Stenden Hogeschool te Leeuwarden.
Deze publiek toegankelijke expositieruimte bevindt zich op de begane grond achter het Auditorium van ons Leeuwarder hogeschoolgebouw aan de Rengerslaan.
Stenden Hogeschool organiseert deze expositie in samenwerking met het Leeuwarder Kunstbureau Art Connection.

Fotografie vanuit passie
Toen de Italiaans-Peruaanse geluidstechnicus-fotograaf Luca Solari in 2009 voor het eerst vanaf de veerboot het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog betrad, was hij zich nog niet bewust van de Schierse traditie van zelfredzaamheid, verandering en openheid. 
Lopend door de duinen zag hij de dynamiek van verandering: het zand en het water dat door de wind in altijd maar veranderende patronen werd geblazen. De beweeglijke zandkorrels: bouwsteentjes van een beweeglijk fort. Deze universele afwisseling van vestiging en verandering, van afzondering en vrijheid, is wat de Wadden-archipel maakt tot wat ze is. 
En dat is wat Luca Solari zag, herkende en vastlegde in zijn foto’s. 

Mei-vergadering bestuur Stifting Nijkleaster

Dinsdag 15 mei 2018

Bloeiende seringen tooien het koor van de kloosterkerk van Nijkleaster

Stil rondom seringen
Rondom bloeiende seringentakken komen we aan het begin van de avond als bestuur van de Stifting Nijkleaster bijeen in het koor van de kloosterkerk van Nijkleaster, in de Sint-Radboudkerk te Jorwert.
Vanuit de hectiek van de voorbije werkdag worden we hier eerst enkele momenten stil, om de overgang van onze dagelijkse werkzaamheden naar het bestuurswerk voor Nijkleaster op passende wijze te markeren.
Na de zegen en heenzending van pionierspredikant Hinne Wagenaar zijn we klaar voor de bestuursvergadering in de benedenzaal van de Voorkerk van Nijkleaster.

Bestuurszaken
Na het gebruikelijke begin met notulen, actielijst, ingekomen post en mededelingen, krijgen we een rapportage van alle uiteenlopende werkzaamheden van de Kleasterried van Nijkleaster.
Kort passeren ook onderwerpen als fondsenwerving, publicaties zoals bijvoorbeeld jaarrekening en jaarverslag, en de komende verkoop-tentoonstelling van het mooie werk van de Friese kunstenaar Jentsje Popma.
Ook de beoogde kloostervestiging en het voorbereidingsproces van de toekomstige 'kleasterlingen' krijgen de bestuurlijke aandacht die zij verdienen.
Wederom staat ook het onderwerp over de algemene verordening gegevensbescherming op de agenda, want met ingang van de nieuwe wetgeving willen we ook als Nijkleaster zorgvuldigheid betrachten inzake de naleving van deze privacy-regelgeving jegens alle relaties van Nijkleaster.

Klein maar fijn, Feinsum

Maandag 14 mei 2018

De Sint-Vituskerk van Feinsum boven een kleurenpalet van weideflora

Een parel in het Friese land
Wie onderweg goed om zich heen kijkt, ziet hier en daar in Fryslân in deze overgangsperiode van lente naar zomer prachtige weilanden, met een rijk kleurenpalet van allerlei soorten weideflora te midden van het frisgroene gras.
Zo'n mooi tafereel is momenteel ook te aanschouwen in het Friese dorpje Feinsum, één van de kleinste dorpen van de gemeente Leeuwarden, maar door deze schilderachtige compositie van de Sint-Vituskerk met de woningen en de bomen aan de Holdingawei als een kroon boven het kleurrijke glasland.

Er ging eens een sprookje van Feinsum naar Hijum

Donderdagmiddag 10 mei 2018 - Hemelvaartsdag

De optocht verlaat Feinsum, op weg naar Hijum

Er was eens een sprookje
Het jaarlijkse 'Dorpsfeest Hijum-Finkum' van vandaag, morgen en overmorgen heeft dit jaar als thema: Er was eens een sprookje.
Dit jaar vinden de meeste activiteiten van dit dorpsfeest plaats op het feestterrein in Hijum, maar de optocht is daarop één van de uitzonderingen, want die begint in Feinsum en eindigt in Hijum.

Sprookjesachtige deelnemers
Middels het uitgebreide programmaboekje van de 'Feestcommissie 'Mei inoar ien'' zijn alle plaatselijke prinsessen, dwergen en heksen opgeroepen om zich aan het begin van deze middag te verzamelen in Feinsum.
De vraag daarbij was om je best te doen om je zo origineel mogelijk te verkleden.
Alles mag: met mooie praalwagens, op fietsen, op je bezemsteel of als prins op het witte paard; het is allemaal goed hoe je aan de start verschijnt.
En één ding weet je als deelnemer zeker: je goede inspanning wordt beloond met een lekkernij.

Van de Feinsumer vlinders naar de Hijumer kikkers
Met de muzikale begeleiding van fanfare Crescendo Hijum Finkum voorop wordt de feestelijke optocht vanuit het dorp Feinsum begonnen.
Aan weerszijden van de Feinsumer Holdingawei staan de dorpsbewoners en het andere publiek te genieten van de optocht die door het dorp gaat.
Bij de Lege Hearewei verlaat de optocht Feinsum, om dan via die Lege Hearewei richting Hijum te gaan, waar de sprookjesachtige tocht straks zal arriveren op het feestterrein van Hijum.