Friesland voor lanterfanters

Vrijdag 5 juli 2013 

De vierdelige wandelgidsenserie Friesland voor lanterfanters

Fryslân, de provincie voor wandelaars
Fryslân is ook voor wandelaars een ideale provincie. Je kunt hier te kust en te keur voor wat betreft langeafstandwandelingen. Of je nu van een incidentele korte wandeling houdt of van een meerdaagse langeafstandwandeling; in Fryslân vind je vast en zeker een dagtocht of een meerdaagse tocht, die bij je past.
Ook voor wat betreft verschillende landschappen is Fryslân een wandelprovincie bij uitstek. Of je nu langs de kust wilt, of door de Friese Wouden, door uitgestrekte weidegebieden, of de provincie van noord naar zuid wilt doorkruisen; het kan allemaal.
* Bewandel het Friese Kustpad, dan volg je de zeedijken van het IJsselmeer en van de Waddenzee;
* Loop je het Friese Woudenpad, dan doorkruis je zeven Friese wouden;
* Kies je voor het Kloosterpad, dan wandel je van klooster naar klooster;
* Ga je op pelgrimstocht over het Jabikspaad, dan begin je bij de Friese noordkust en verlaat je Fryslân in het zuiden, waar je de grens naar Overijssel passeert.
* En kies je voor Leeuwarden Natuurlijk!, dan blijf je voortdurend dicht bij de Friese hoofdstad.
Zomaar een greep uit enkele wandelgidsen, die Fryslân rijk is.

Lanterfanten in Fryslân
Maar er zijn nog véél meer wandelopties in onze prachtige provincie. Eén van die uitdagende Friese wandelgidsen is de door Fokko Bosker geschreven vierdelige wandelgidsenserie 'Friesland voor lanterfanters'.
Deze wandelgidsenserie laat je nagenoeg alle hoeken van Fryslân zien. Wie er de tijd voor wil nemen om Fryslân in alle geuren en kleuren te leren kennen, doet er goed aan om de 40 langeafstandwandelingen van deze vierdelige serie routegidsen te lopen.
In de afgelopen vijf jaren zijn Durkje en ik als lanterfanters via alle veertig wandelingen door onze mooie provincie gelopen, elke dag genietend van al dat moois dat Fryslân aan wandelaars biedt.

Wandelserie in vier delen
De serie 'Friesland voor lanterfanters' bestaat uit de volgende vier wandelgidsen:

• Deel 1 - tien wandelingen - voornamelijk door het noorden van Fryslân - totaal 244 kilometer;
• Deel 2 - tien wandelingen - voornamelijk door het oosten van Fryslân - totaal 267 kilometer;
• Deel 3 - tien wandelingen - voornamelijk door het westen van Fryslân - totaal 271 kilometer;
• Deel 4 - tien wandelingen - voornamelijk rondom de Friese hoofdstad Leeuwarden - totaal 178 kilometer.

Wie alle veertig dagtochten heeft gelopen, heeft totaal 960 kilometer Friese wegen en paden bewandeld over zeedijken, door weilanden, door bossen, over heide, langs akkers, door de duinen en over het strand; langs sloten, meren en kanalen, en door karakteristieke Friese gehuchten, dorpen en steden.
Gemiddeld 24 kilometer per wandeldag, met dagtochten die variëren van 13 tot 34 kilometer; goed voor veertig mooie wandeldagen in Fryslân.

Zoeken naar verbinding is erg religieus

Zaterdag 20 april 2013 

Hinne Wagenaar geeft uitleg over de Kleasterkuier

Ferbining - Verbinding
We lijken te leven in een tijd waarin het individu centraal staat, maar dat is schijn. Langs allerlei wegen en lijnen - bijvoorbeeld via social media - verbinden mensen zich met elkaar. In dat zoeken naar verbinding zit een religieuze laag.
Ook in religieus leven gaat het van oorsprong om verbinding maken. Zo willen steeds meer mensen ook verbonden zijn met inspiratiebronnen.
Daarover spreekt dominee Sytze Ypma - predikant te Scharnegoutum - vandaag tijdens de vierde Kleasterdei van Stifting Nijkleaster in de Sint-Radboudkerk in Jorwert. Vandaag neem ik deel aan deze bijzondere Kleastersneon van Nijkleaster.

Twee kloostergroepen in Nijkleaster
De pionierspredikant van Nijkleaster - dominee Hinne Wagenaar - staat even na 9.00 uur bij de ingang van de eeuwenoude dorpskerk van Jorwert om de binnenkomende deelnemers van deze Kleasterdei welkom te heten. Er zijn vandaag twee verschillende groepen actief in Nijkleaster. De groep waar ik aan deelneem, staat onder leiding van Sietske Visser, die het programma van Sytze Ypma over Verbinding zal begeleiden. De andere groep staat vandaag onder leiding van Hinne Wagenaar. Deze andere groep bestaat uit eerste- en tweedejaars cursisten van de cursus Theologische Vorming te Kampen. Beide groepen hebben hun eigen programma, maar bij vier programmadelen, zullen beide groepen gezamenlijk optrekken. Niet alleen dus Verbinding in mijn kloostergroep, maar ook tussen beide kloostergroepen; een mooi concept.

Gezamenlijk ochtendgebed
Om 9.30 uur zitten we in een dubbele halve cirkel in het koor van de Sint-Radboudkerk. Het is er nog koud, maar de fleece plaids die op de stoelen klaar liggen, houden ons voldoende warm. Hinne Wagenaar heet beide groepen hartelijk welkom en daarna leidt hij het ochtendgebed van deze vierde Kleasterdei. Er wordt gebeden, uit de Bijbel gelezen, we zijn een moment stil en er worden onder andere liederen van Taizé en Iona in het Nederlands, Fries en in het Engels gezongen, onder begeleiding van Hindrik van der Meer op piano.
Na deze korte viering gaan beide groepen uiteen. De groep uit Kampen gaat met Hinne Wagenaar naar het dorpshuis van Jorwert, waar zij vandaag hun programma zullen doorlopen. Wij gaan naar de Voorkerk van de Sint-Radboudkerk, waar wij ons kloosterprogramma hebben.

Een eeuwigdurende verbond
In de kennismakingsronde krijgen we van Sytze Ypma allemaal een verschillende bijbeltekst. We dienen ons met die tekst te verbinden, om na een korte voorbereiding aan elkaar te vertellen hoe wij ons hebben verbonden met deze tekst, of hoe die tekst zich heeft verbonden met ons leven, met mij als persoon. Opmerkelijk is dat in de daarop volgende kennismaking blijkt hoezeer ieder zijn eigen tekst kreeg, die zo onvoorwaardelijk bij de persoon in kwestie past. De tekst uit Genesis 17:7 die mij toekwam, luidt:

"Ik sluit een verbond met jou en met je nakomelingen,

met alle komende generaties,

een eeuwigdurend verbond:

ik zal jouw God zijn en die van je nakomelingen."

Ik ga in mijn gedachten niet eerst naar mijn nakomelingen, maar vertel in mijn 'memmetaal' - de Bildtse streektaal - eerst dat mijn Bildtse overgrootouders, mijn Bildtse grootouders en mijn Bildtse ouders, en ook ik nu al generaties lang leefden danwel nog leven in die lijn van het verbond van onze God met ons als nakomelingen van onze voorgaande generaties; en dat ik daaruit toch voorzeker ook de hoop mag putten en vertrouwen dat ook onze kinderen - en alle komende generaties van onze familie - levenslang deel uit mogen, willen en zullen maken van dat eeuwigdurende verbond van God met ons.

Sytze Ypma:  

"In Nijkleaster worden oude teksten heropend, 

en die komen hier opnieuw tot leven".

Verbinding

Na deze bijzondere kennismakingsronde verzorgt ds. Ypma een presentatie over 'Hoe Facebook mensen verbindt met elkaar,' oftewel 'Zoeken naar verbinding is erg religieus'.
Sytze Ypma:

• Verbinding hangt in de lucht; Nijkleaster plukt het uit de lucht en gaat zich daartoe verhouden;
• Social media zijn kortstondig snelle, fragmentarische en virtuele manieren van verbondenheid;
• Na de oude Binding van weleer, na de daaropvolgende Ontbinding van het voorbije postmoderne tijdperk, komen we terecht in een nieuwe tijd van Verbinding; het computertijdperk biedt daartoe nieuwe mogelijkheden;
• Vriendschap roep je niet uit (zoals Friends @ Facebook), maar is een vrucht van een verleden, en blijkt ook uit het verleden;
• Facebook en Twitter zorgen voor een nieuw soort alomtegenwoordigheid;
• Twitter als podium, als beerput, als publiek domein, creëert een nieuw sociaal leven, in een gemeenschap waaraan je je verbindt;
• De vrijblijvendheid in de tegenwoordige overkill aan verbindingen leidt tot ontbinding;
• Waarlijke verbinding zit van binnen;
• We blijven zoeken naar het religieuze;
• Religie betekent 'verbinden', opnieuw verbinden, opnieuw gewetensvol zorgvuldig beschouwen;
• Er is verbinding tussen het alledaagse (de koetjes & de kalfjes) en het religieuze.

Gedurende het gehele ochtendprogramma van Sytze Ypma is ook zijn echtgenote Anneke Meiners aanwezig als permanente Nijkleaster-twitteraar. Nijkleaster heeft al 275 volgers op Twitter, en zo langzamerhand komen vandaag de eerste reacties op Annekes tweets via Twitter binnen.

Gezamenlijke Kleasterkuier: Stilte > Besinning >  Ferbining
Om 11.45 uur komen beide groepen buiten bij de Sint-Radboudkerk bijeen, voor een begeleide Kleasterkuier buiten de bebouwde kom van Jorwert. Hinne Wagenaar legt uit wat we gaan doen.
- Het eerste deel van de Kleasterkuier lopen we in stilte.
- Het tweede deel van de Kleasterkuier lopen we ook in stilte, maar gaan we ons in gedachten wandelend bezinnen op een bijbeltekst over de Emmaüsgangers.
- En tenslotte gaan we in het derde en laatste deel van de Kleasterkuier wandelend met elkaar in tweetallen of in drietallen in gesprek over onze verbinding met de vanmorgen gelezen bijbeltekst.
Zo wandelen we Jorwert uit, laten we Jorwert steeds verder achter ons en komen we met een ruime boog wandelend door het veld na ruim een uur weer terug bij de kerk en de kroeg in Jorwert.

Van de kerk naar de kroeg
Van de kerk wandelen we naar de kroeg, naar het 'Wapen van Baarderadeel', waar we gezamenlijk als groepen lunchen. Nijkleaster gaat uit van een combinatie van klooster, kerk en kroeg. Mensen verbinden zich in klooster, kerk en kroeg. Het is gezellig in de Jorwerter kroeg. De deelnemers van de twee verschillende groepen zitten gemixt aan tafels, gezellig pratend, onderwijl genietend van een goede lunch.

Het diepste in onszelf is God
Na de lunch gaan beide groepen weer voor het middagprogramma uiteen. In onze kloostergroep gaan we verder met het onderwerp Verbinding. We maken nader kennis met mystieke gidsen, zoals Augustinus (4e/5e eeuw), Meister Eckhart (13e/14ee eeuw) en Etty Hillesum (20e eeuw). We lezen en spreken over een dagboektekst van de in 1943 in Auschwitz gestorven Hillesum. Voor Etty Hillesum waren niet haar omstandigheden (in het concentratiekamp) doorslaggevend, maar wel haar innerlijk, als verbinding met God.
We sluiten het middagprogramma af met een meditatie rondom het Jezusgebed.

Afsluitende viering
Om 15.30 uur komen beide groepen weer bijeen in het koor van de Sint-Radboudkerk van Jorwert. Hier vieren we gezamenlijk - onder liturgische begeleiding van Hinne Wagenaar en onder muzikale begeleiding van Hindrik van der Meer - onze verbinding met elkaar, met God, met de Vader en met de Heilige Geest.
Hinne & Sietske sluiten daarna deze Kleasterdei af en daarna groeten wij elkaar allen met een hartelijke handdruk en vriendelijke woorden van dank en groet.

Dit is het einde, van een heel bijzondere dag in Nijkleaster.

Vestigingsoverleg Nijkleaster-bestuur

Woensdag 26 maart 2013

Vestigingsoverleg Nijkleaster-bestuur in Jorwert

 













Kloosteractiviteiten
Op 28 oktober 2012 is Nijkleaster officieel geopend. De activiteiten van Nijkleaster zijn inmiddels op bescheiden schaal van start gegaan. Elke woensdagochtend wordt een Kloosterkuier georganiseerd vanuit de Sint-Radboudkerk in Jorwert. Op de derde zaterdag van de maand wordt een Kloosterdag georganiseerd, elke keer met een ander themaprogramma. Binnenkort zal met Pinksteren voor het eerst het 'Nijkleaster Pinksterpaad' worden bewandeld, een driedaagse Pinksterkuier als pelgrimage van Stavoren naar Jorwert. Voor het komende seizoen zijn de organisatoren van Nijkleaster al weer begonnen om meer en ook nieuwe activiteiten voor te bereiden. Stapje voor stapje groeien we qua activiteiten en de opkomst van wat we organiseren, is goed.

Klooster, Kerk, Kroeg
Als bestuur, medewerkers en vrijwilligers zijn we blij dat we voor de beginjaren in Jorwert beschikken over de Voorkerk van de Sint-Radboudkerk en dat Jorwert ook andere voorzieningen rijk is, zoals bijvoorbeeld een café-restaurant. Er is dus al een Kerk, en er is een Kroeg. Het Klooster ontbreekt nog. Uiteindelijk willen we toe naar het driedelig concept van 'Klooster & Kerk & Kroeg'. Het is onze vurige wens als bestuur, medewerkers en vrijwilligers om op afzienbare termijn ook te beschikken over een Klooster, een nieuw protestants klooster in Fryslân, een 'Nijkleaster'.
Een mooie droom, en een geweldige uitdaging om ambitieus aan te werken.

Kloostervestiging
Nu de activiteiten van Nijkleaster afgelopen najaar in Jorwert van start zijn gegaan, is het moment aangebroken om serieus te onderzoeken of en hoe het haalbaar is om een nieuwe klooster in het Friese Jorwert te realiseren. We hebben daar in bestuursvergaderingen al vele malen over gesproken, en vinden dat nu het moment aanbreekt om daar serieus (bouw)werk van te maken.
Om de vaart erin te krijgen qua kloostervestiging zijn we als bestuur op zaterdag 2 maart 2012 bijeen geweest om te brainstormen en te inventariseren waaraan wij denken bij de vestiging van een klooster in Jorwert. Daarbij werden we enkele weken geleden deskundig begeleid door Anton de Boer, eigenaar van De Boer C.S. Organisatieadviseurs uit Leeuwarden.

Dromen, Ideeën, Plannen
We zijn toen een heel eind gekomen, maar vinden dat we nog toe moeten werken naar een verdergaande concretisering van onze dromen, ideeën en plannen. Zo hebben we bijvoorbeeld nog allemaal losse eindjes aan vraagstukken zoals: willen we nieuw bouwen, of vanuit een bestaand gebouw verbouwen/uitbreiden, willen we ons in de bebouwde kom vestigen, of vlak buiten de dorpskom van Jorwert; en hoever mag het klooster dan van de kerk en van de kroeg af staan?
En daarna komen er allerlei andere vragen; over bijvoorbeeld het bouwtempo, de volgorde waarin we (delen van) het klooster willen realiseren. En uit welke onderdelen zou zo'n Nijkleaster dan nu en later moeten bestaan; denk bijvoorbeeld maar aan: vieren, ontmoeten, mediteren, bidden, lezen, studeren, eten en drinken, overnachten, (samen)werken, ontmoeten, recreëren en kuieren.
Vooralsnog dus meer vragen dan antwoorden, en meer ideeën dan snel haalbare uitvoering. Met de aanwas van al die dromen, ideeën en plannen, groeit ook onze ambitie, waarbij aangetekend dat we natuurlijk ook realisme, financiering, exploitatie en haalbaarheid niet uit het oog verliezen. Maar je wilt en moet toch ergens beginnen om je ambitie om te zetten in een klooster, waarin en waarmee we stilte, bezinning en verbinden kunnen realiseren.

Een nieuw klooster in Fryslân
Vanavond komen we als Nijkleaster-bestuur wederom in Jorwert bijeen om ons Vestigingsoverleg van 2 maart 2013 vanavond verder voort te zetten en af te ronden. Fijn dat Anton de Boer ons ook vanavond nogmaals ondersteunt, om de draad van ons eerste, inventariserende overleg weer op te pakken waar we de vorige keer stopten, en om ons doorgaande gesprek te leiden over de eerste concretisering van onze plannen. Zijn (bege)leiding maakt het mogelijk dat alle bestuursleden zich volledig op de inhoud - in plaats van op het overlegproces - (kunnen) richten.
Het gaat vanavond snel. We spreken over organisch ontwerpen, ontwikkelen en bouwen; en over onze wens dat het klooster vanaf het begin het resultaat zal zijn van de inbreng vanuit de provincie. We zoeken namelijk ook de verbinding met alle Friezen, met hun organisaties en met hun dorpen en steden. Nijkleaster moet immers een nieuw klooster in Fryslân en mede van de Friezen worden en zijn.

Het klooster van Jorwert
We spreken over de keuze voor één of voor meer vestigingsplaatsen en of dat alleen in en/of buiten de dorpskom moet zijn. Willen en/of kunnen we huren en/of kopen? Welke panden en welke gronden zijn nu of komen binnenkort beschikbaar? Belangrijk vinden we het dat Nijkleaster vooral ook wordt begrepen en gedragen door de inwoners van Jorwert. Het moet ook passen bij Jorwert als dorp en bij de mensen die hier wonen, waarbij we hopen dat ze later trots zijn op zo'n mooi nieuw klooster op deze bijzondere plek in Fryslân.
We kunnen tot nader order dankbaar gebruik maken van de Voorkerk van de Sint-Radboudkerk, onze spirituele uitvalsbasis voor Nijkleaster; maar voor een eigen klooster moeten we nu wel een goede plek zoeken en vinden, wat overigens ook geldt voor de benodigde financiering van onze plannen.

Begin hier en nu
Het is nu de juiste tijd om knopen door te hakken, dus we besluiten een beredeneerd begin te maken. We selecteren een aantal mensen van buiten en binnen Jorwert, met wie we gesprekken gaan voeren over de mogelijkheden die bijvoorbeeld de passende locaties, de mensen in het bijzonder en de gemeenschap en de gemeente van Jorwert in het algemeen ons kunnen bieden.
Beginnen dus, en dan zien wat die gesprekken ons brengen en wat mens en gemeenschap van ons vraagt en aan ons biedt. Dat dit allemaal spannend is, moge duidelijk zijn, maar we hebben met Nijkleaster in de gemeenschap van Jorwert nu al zoveel goede ervaringen opgedaan, dat we inschatten dat het met alle heil & zegen die we nodig hebben, ook in de nabije en/of verder gelegen toekomst in en/of bij Jorwert en met de mensen van Jorwert, met de Friezen en met al die anderen die zich nu en later aan Nijkleaster verbinden, vast en zeker wel goed zal gaan en komen. 

In Nijkleaster foar de Heare, en foar de minsken
In de komende jaren hopen we ook (veel) geld te vinden om onze uiteindelijke droom waar te maken. Want dan kunnen we ooit eens mensen ontvangen in één gezamenlijk huis, in Nijkleaster, waarin het gemeenschappelijke (samen)leven rondom het Evangelie centraal staat. In een mooi huis van liturgie en ontmoeting, van werk en plezier, van creativiteit en studie, van inkeer en gebed, van aandacht voor God, mens én schepping.

Wij bidden,

moge de HEER ons terzijde staan, 

zodat we samen zullen slagen 

en voor de HEER, onze God, een klooster zullen bouwen, 

zoals dat hier en nu van ons wordt verwacht.

 

No dan, myn soan, 

mei de Heare dy bystean, 

dat it dy slagje mei, in hûs foar de Heare te setten, 

sa’t Er dy tasein hat. 

Boarne: Nije Fryske Bibeloersetting (NBG, 1978): I Kronieken 22 fers 11)

Breinstoarmmiddei Nijkleaster Jorwert

Zaterdag 2 maart 2013 

Nijkleaster-bestuur kuiert buiten de dorpskom van Jorwert

 













Wintervesper
Om 13.30 uur komen we als bestuur van de Stifting Nijkleaster bijeen in het koor van de oude Sint-Radboudkerk van het Friese Jorwert. In een halve cirkel rond het stenen altaar in het kerkkoor staan houten kerkstoelen; warme plaids over de rugleuningen hangend. In de ijskoude kerkzaal nemen we plaats op de stoelen, daarbij de plaids gebruikend om nog iets van onze eigen lichaamswarmte vast te houden.
Dan volgt een korte vesper onder leiding van Nijkleasters pionierspredikant Hinne Wagenaar. We zingen liederen, luisteren naar schriflezingen, we bidden en zijn enige minuten in stilte ingekeerd. Met het Friestalig gezongen 'God fan fier en hein ús Heit' besluiten we deze wintervesper.

Winterkuier
Als bestuur zijn we hier bijeen voor een brainstorm-middag, of op zijn Fries: breinstoarmmiddei. Maar daar beginnen we nog niet mee. Eerst laten we onszelf onder het genot van een kop koffie nog snel even opwarmen in de voorkerk van de Sint-Radboudkerk, de plaats waar Nijkleaster momenteel en tot nader order is gevestigd.
Aansluitend gaan we gezamenlijk naar buiten voor een korte wandeling, identiek aan wat hier elke woensdagochtend bij Nijkleaster gebeurt: vieren, wandelen, stil zijn, bezinnen en verbinden. We wandelen als bestuur een eindje buiten de dorpskom van Jorwert en wandelen daarna nog enige tijd door het dorp, om eens goed in ons op te nemen in welke omgeving en in welk dorp wij beogen om een nieuw Fries protestants klooster te vestigen.

De Zaanse Driehoek
Onze bestuursbijeenkomst in de voorkerk van de Sint-Radboudkerk wordt vanmiddag begeleid door Anton de Boer, eigenaar van De Boer C.S. Organisatieadviseurs uit Leeuwarden. Anton de Boer laat ons als bestuursleden vanmiddag met elkaar in gesprek gaan aan de hand van de 'Zaanse werkdriehoek', een methodiek die uit gaat van een driehoek, waarvan de hoekpunten worden benoemd als: Inhoud, Vorm en Sfeer.
Nijkleaster is momenteel gevestigd in de voorkerk van de Sint-Radboudkerk, maar onze droom en vurige wens is dat er op afzienbare termijn een moment gaat komen dat we in of nabij Jorwert een nieuw klooster - een 'Nijkleaster' - zullen vestigen. Als je van zo'n droom ook werkelijkheid wilt maken, zul je daar vorm en inhoud aan moeten geven. Dat staat vanmiddag centraal in onze bestuurdersbijeenkomst.

Beelden verwoorden en delen
Anton de Boer laat ons vanmiddag starten met een enkele minuten durende individuele brainstorm. We noteren allen zoveel mogelijk trefwoorden en korte vrije beschrijvingen van onze dromen, wensen, ideeën en beelden.
Daarna voeren we enkele gespreksronden, waarbij we om de beurt steeds één van die trefwoorden introduceren, persoonlijk toelichten en gezamenlijk plaatsen op de werkdriehoek.
Het zijn niet alleen de trefwoorden en hun plaats op of in de driehoek die van belang zijn, want vooral het gesprek dat we voeren over en naar aanleiding van die trefwoorden voegt waarde toe. We vertellen over onze droombeelden en luisteren vooral ook naar elkaar en delen daarin onze beelden. Langzaam maar zeker ontstaan er gedeelde beelden en visie en uitgangspunten, zonder ons al te zeer te laten leiden door locatie, functie en vorm. Zo kunnen we een volgende keer verder, zonder in dit stadium al vast te zitten aan vestigingsplaats, bouwspecificaties en architectuur.

Woorden verbeelden om te delen
Binnenkort zullen de resultaten van vandaag op schrift zijn gezet door Hinne Wagenaar en Anton de Boer, zodat we over enkele weken een volgende stap kunnen zetten in de steeds concreter wordende beelden en plannen met betrekking tot een op middellange termijn te openen Nijkleaster bij of in Jorwert.

Hout met een verhaal

Zaterdag 9 februari 2013

Cover van het boek  'Hout mei in ferhaal'

Nijkleaster in de Sint-Radboudkerk
De voorkerk van de Sint-Radboudkerk van Jorwert is momenteel in gebruik bij de Stifting Nijkleaster, die van plan is om in Jorwert een nieuw Fries protestants klooster (een 'nij kleaster') te stichten. In oktober 2012 is Nijkleaster officieel van start gegaan.

Hout met een verhaal
In deze Jorwerter voorkerk staat inmiddels een bijzondere tafel. De Friese meubelmaker Hindrik Wester uit Earnewâld is in september en oktober 2012 druk bezig geweest om een hele grote, en vooral kunstzinnige gemeenschapstafel te maken voor Nijkleaster. Het hout en het ander materiaal dat hij daarvoor heeft gebruikt, is aangeleverd door een groot aantal vrienden van Nijkleaster: onder andere door gemeenteleden van de kerkelijke (PKN-)gemeente Westerwert (Weidum, Jorwert, Jellum en Bears) en ook door andere inwoners uit Jorwert, èn anderen uit bijvoorbeeld Goutum Leiden, Bears, Ermelo en Balk. Voor al die mensen heeft het door hen ingeleverde stuk hout een bijzondere betekenis, ofwel: 'Hout met een verhaal'. 

The making of
Al die vaak bijzondere en interessante verhalen zijn gebundeld in een prachtig boek. Dat boek kreeg de titel 'Hout met een verhaal', en in het Fries: 'Hout mei in ferhaal'. Alle verhalen in dit boek zijn zowel in het Fries als in het Nederlands geschreven en vertaald. De tekst(bewerking) werd verzorgd door Akke Berends-Koopmans en Albertsje IJpma-Spliethoff.
Het boek is geïllustreerd met bijpassende foto’s van alle objecten, prachtig gefotografeerd door fotograaf Anne Terpstra-Kooiker. Romke Lemstra verzorgde de vormgeving van het boek.
De voorzitter van Stifting Nijkleaster - Henk Kroes - schreeft het Voorwoord voor dit boek.
Na het Voorwoord volgt een interviewverslag met meubelmaker Hindrik Wester: "Toen ik al het materiaal zag, schrok ik wel even. Zoveel verschillende soorten". Uiteindelijk heeft Wester alle ingeleverde voorwerpen op een glasplaat gelegd, daar een rand omheen gemaakt en daarna de daardoor ontstane bak met voorwerpen geheel opgevuld met epoxyhars.

48 bijzondere verhalen
Het boek beschrijft in 48 verhalen de voorwerpen die in de tafel en in de zeven tafelpoten zijn verwerkt. Een aantal van die beschreven voorwerpen zijn bijvoorbeeld:

• Twee houten beeldjes, die zijn meegenomen uit Kameroen;
• Twee paar schaatsen ('houtsjes') van een echtpaar uit Jellum;
• Een houten deurknop, die afkomstig is van een deur van een onderduikersruimte ten tijde van de Tweede Wereldoorlog;
• Levensparels, die worden gebruikt als hulpmiddel voor concentratie, gebed en bezinning;
• Een in Texas gevonden stuk versteend hout ('petrified wood'), een fossiel, waarvan de ouderdom wordt geschat de tussen 50 en 200 miljoen jaar;
• Een grafplankje van een echtpaar dat in 1933 drie dagen na elkaar stierf op 91- en 89-jarige leeftijd;
• Een Indonesisch draagnet, dat voor de Papoea's symbool staat voor vrede, vruchtbaarheid en welvaart;
• Een Italiaanse wijnrank, met de wens dat Nijkleaster - zoals een wijnrank - veel vruchten mag afwerpen en een veilige plaats mag bieden aan Kleastergangers;
• It Nije Testamint, út it Gryks oerset yn it Frysk fan Dr. G.A. Wumkes, útjûn yn 1933 troch it Nederlânsk Bibelgenoatskip;
• Een oude broodplank, waarop het 'dagelijks brood' werd gesneden, nu in de tafel als vingerwijzing naar 'Het brood des levens' en naar de 'Kruimkens van 's Heren tafel'.

Boek op tafel
Dit prachtige boek, een bijzonder 'tafelgids', is voor € 25,- te koop bij Nijkleaster.

HO-conferentie 2013 - Gegevensloop

Donderdag 7 februari 2013 

Karl Dittrich opent de HO-conferentie in de kloosterkerk

Conferentie in Het Klooster
Evenals vorig jaar wordt de Hoger Onderwijs-conferentie 2013 van de DUO vandaag gehouden in het schitterende Amersfoortse Leerhotel 'Het Klooster' van ROC Amersfoort, een partner van onze Stenden-opleiding Hoger Hotelonderwijs (HHO) en van ons Stenden University Hotel (SUH). Organisator is de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), een uitvoeringsorgaan van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCenW), de organisatie die zich onder andere bezig houdt met de Studiefinanciering (stufi), met het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) en met het Nederlandse Diplomaregister.
In de grote en volle kloosterkerk worden we voor deze jaarlijkse bijeenkomst welkom geheten door Paul Rullmann (TU Delft), die ons vandaag als dagvoorzitter door het programma zal leiden. Aansluitend volgt Rob Kerstens - directeur-generaal van de DUO - met een inleiding op het conferentiethema 'Gegevensloop'.

Meer klachten en claims bij een sociaal leenstelsel
Daarna wordt deze DUO-conferentie geopend door Karl Dittrich (VSNU). Dittrich benadrukt eerst het belang van het werk dat de in de kerkzaal aanwezige collega's dag in dag uit in het hoger onderwijs verrichten. Hij spreekt onder andere over het sociaal leenstelsel, waarvan Karl aangeeft dat hij de kans op invoering van dit stelsel groot inschat. Daardoor zal volgens Karl Dittrich de verhouding tussen de student en de hoger onderwijsinstelling veranderen, want als studenten meer moeten betalen voor hun studie, vragen ze allicht een hogere kwaliteit van hoger onderwijs, en krijgen we met een prominenter consumentengedrag te maken en mogen we erop rekenen dat het hoger onderwijs met veel meer klachten en claims te maken zal krijgen van studentenwegen.

Snelheid en erkenning
Studenten vragen een hogere snelheid van informatie en die moeten wij als hoger onderwijsinstellingen leveren. Daartoe hebben we in onze instellingen professionals nodig bij beleidsvorming, bij beleidsuitvoering en bij beleidsondersteuning. Karl Dittrich wenst de hier aanwezige conferentiegangers veel plezier bij en erkenning voor het werk dat zij in hun instellingen verrichten.

Vrienden moet je goed informeren
Mystery guest en keynote speaker is vanmorgen Ron Jans, voorheen leraar Duitse taal en voetbaltrainer in Groningen, Heerenveen en Luik.
Ron Jans over Gegevensloop:

• Cijfers nemen geen beslissingen;
• Gegevens helpen je om de juiste beslissingen te nemen;
• Het belangrijkste van gegevens is wat je ermee doet;
• Als je minder financiële middelen hebt, moet je anders en/of beter zijn;
• Het gaat in het werk om het combineren van statistiek en het meenemen van je mensen;
• Als je vrienden hebt, moet je ze ook goed informeren;
• Als je constateert dat iets niet goed is, moet je er ook wat aan doen;
• Je kunt mensen veranderen, maar als het ècht anders moet, zullen ze het zèlf moeten doen.

Drie workshops
Vóór en na de lunchpauze volg ik drie workshops.

1. In de eerste workshop worden we door Matthieu Richelle en Eric Surstedt op de hoogte gebracht van de laatste stand van zaken rond de implementatie van BRON-HO. 
2. In de tweede workshop 'Kwaliteit in Verscheidenheid' geeft Irma van den Tillaart van het ministerie van OCenW een uitgebreide toelichting op het in de Tweede Kamer ingediende en inmiddels ook al weer aangehouden wetsvoorstel 'Kwaliteit in Verscheidenheid'. Ze plaatst dit wetsvoorstel eerst in het kader van het rapport van de Commissie Veerman (2010), de Strategische Agenda (2011), het Hoofdlijnenakkoord (2011), de Prestatieafspraken (2012), het wetsvoorstel 'Kwaliteitswaarborgen' en de experimenten-amvb's inzake Prestatiebekostiging, Flexibilisering van het onderwijsaanbod, Bindend Studieadvies en Promotieonderwijs. Van den Tillaart gaat uitgebreid met ons in gesprek over de in het eerstgenoemde wetsvoorstel genoemde maatregel: 'De juiste student op de juiste plaats', en laat daarna nog de volgende maatregelen kort de revue passeren: Onderwijsaanbod, Titulatuur, Collegegelddifferentiatie bij bepaalde excellente opleidingen en Arbeidsmarktfixus.
3. De derde sessie waarin ik participeer is de workshop 'aCROHO'. Nynke de Jong en Jacqueline Pater (beiden van de DUO) laten ons aan de hand van een aantal opdrachten in duo's kennismaken met aCROHO, waarin we leren hoe we binnen onze instelling bepaalde mutaties kunnen aanleveren via aCROHO. Voortaan hoef ik alle Croho-mutaties niet meer via een brief aan te leveren bij de DUO, maar kan ik dat online doen.

Boeiend en uitdagend
Aan het eind van de middag komen we nog eenmaal plenair bijeen in de kloosterkerk van Het Klooster. Paul Rullmann gaat nog even met de microfoon de kloosterkerkzaal door om te inventariseren waar bij de aanwezigen nog knel- schrik- en schokpunten resteren, waarna hij vanaf het podium onze gemeenschappelijke dank uitbrengt aan alle medewerkers en ketenpartners van de DUO, die deze geslaagde Hoger Onderwijs-conferentie 2013 organiseerden.
Na een drankje rijd ik weer huiswaarts. Maandag gewerkt en overnacht in Stenden-Emmen, dinsdag gewerkt in Stenden-Emmen en overnacht in Het Klooster, woensdag de NVAO-conferentie in Rotterdam en weer overnacht in het Amersfoortse kloosterhotel, vandaag de DUO-conferentie en morgen nog aan het werk in Stenden-Leeuwarden en Stenden-Assen; dan zit ook deze boeiende werkweek er al weer op.

Vergadering Stichtingsbestuur Nijkleaster in Jorwert

Dinsdag 22 januari 2013 

Detail van één van de artist impressions van de voorkerk

Terug in Jorwert
Door een ijzig en besneeuwd landschap rijd ik vanavond in het donkere midden van Fryslân over de smalle binnenwegen naar Jorwert, waar we vanavond als bestuur van de Stichting Nijkleaster bijeenkomen.
De oude dorpskerk van Jorwert, waarin momenteel en tot nader order Nijkleaster is gevestigd, staat in een winters witte entourage in de hier en nu stille dorpskom van Jorwert.

Veel media-aandacht
Vóór, tijdens en na de start van Nijkleaster in oktober 2012 heeft Nijkleaster lokaal, regionaal. provinciaal en nationaal volop in de belangstelling gestaan. Allerlei media hebben uitgebreid aandacht besteed aan de start van dit Fries-protestantse klooster in wording. Tijdschriften, kranten, radio en televisie hebben Nijkleaster nu al een behoorlijke naamsbekendheid gegeven.

Hartverwarmend
Voordat we vanavond allerlei zakelijke aangelegenheden bespreken, nemen we de tijd om met elkaar ook de successen van de afgelopen weken te vieren. Bijzonder gelukkig zijn we bijvoorbeeld met de wekelijkse Kleaster-kuier, die elke woensdagochtend door Nijkleaster wordt georganiseerd. Iedereen die daarbij wil zijn, is van harte welkom om mee te vieren en mee te wandelen en samen na afloop te eten. De ervaringen daarvan zijn tot op heden hartverwarmend. Onze gasten komen uit het hele land. Ze genieten van de ontmoeting en ervaren hier bij Nijkleaster de stilte, de bezinning en de verbinding.

Tweede bouwfase Nijkleaster
Nu de eerste fase van de verbouw van de voorkerk is afgerond, zijn we begonnen met de tweede bouwfase, die een verdiepingsvloer beoogt in de voorkerk van de Jorwerter kerk. Als dat is gerealiseerd, kunnen we gelijktijdig twee groepen in Nijkleaster ontvangen, en ook verschillende activiteiten gelijktijdig organiseren. We bespreken een aantal artist impressions van de wijzen waarop we vorm zouden kunnen geven aan die bovenruimte in de voorkerk van Nijkleaster.
Een bouwhistorisch onderzoek loopt, we werken er hard aan om ook de financiering van deze tweede bouwfase te organiseren en denken ondertussen na over de gewenste functionaliteiten van Nijkleaster in deze eeuwenoude dorpskerk. We zien goede mogelijkheden om met behoud van het oorspronkelijke karakter van deze kerk een verantwoorde draai te geven aan de inrichting van de voorkerk, die vooral ook past bij deze kerk.

Pionieren is hard werken
We zijn een bijzondere pioniersplek in Fryslân en dat betekent daadwerkelijk pionieren. Er moet van alles gebeuren. Van activiteiten organiseren tot verzekeringen regelen, van promotie maken voor onze activiteiten tot financieren van de bouwplannen, van werken met enthousiaste vrijwilligers tot het arrangeren van een sluitende exploitatie, van oog voor duurzaamheid tot het zoeken van gastgezinnen, van bezinningstoerisme tot bancaire zaken en van fondsenwerving tot taalbeleid. Van ons als medewerkers, bestuurders en andere vrijwilligers wordt veel gevraagd; om veel te doen en om goed te doen. En als je dan ziet met hoeveel passie en inzet iedereen daaraan werkt, zal het toch zeker lukken om iets moois van Nijkleaster te maken, een geheel nieuw protestants klooster in Fryslân, dat mensen verbindt met God en met elkaar.

De grote kennis scheurkalender 2011

Maandag 19 november 2012

Cover van de kenniskalender 2011

365 wetenswaardigheden
Of je nu van sport, cultuur, wetenschap, literatuur, algemene feiten of leuke wetenswaardigheden houdt, de vele verschillende onderwerpen die in ‘De grote kennisscheurkalender2011’ aan bod komen, maken dat deze kalender voor ieder wat wils biedt.

Deze jaarkalender is even veelomvattend als subtiel; hij getuigt van subtiele humor en van de realiteit der dingen.

‘De grote kennisscheurkalender’ biedt 365 dagen per jaar een scala aan ‘nice to know’- en ‘need to know’-informatie over kunst, cultuur, sport en ontspanning, film en muziek, (wereld-)geschiedenis, gezondheid, en veel andere thema’s.

Deze kalender is samengesteld naar een idee van drs. Peter M. Verhey.

Kennis het jaar rond

Elke dag heeft een eigen scheurkalenderblad, met daarop een korte beschrijving van een wetenswaardigheid, zoals bijvoorbeeld:

• 14 januari – Middeleeuws klooster – over de verschillende ruimtes in en rond het klooster, zoals bijvoorbeeld het ‘caldarium’ als de enige plek waar de kloosterlingen zich konden opwarmen bij een grote open haard;
• 24 februari – Steve Paul Jobs, oprichter van Apple – over de wijze waarop hij zijn speeches afsloot, door na eerst het podium te verlaten, terug te komen met de opmerking: “One more thing…”, waarna hij een nieuw Apple-product introduceerde;
• 27 maart – Orthorexia nervosa – over de stoornis waarbij de mens last heeft van een obsessie voor gezond eten;
• 24 april – Anton de Kom – de antikoloniale schrijver en verzetsstrijder, die in 1920 opkwam voor het Surinaamse volk, dat aan het koloniale bewind was onderworpen;
• 21 mei – Het Johari-venster – dat inzicht geeft in je manier van communiceren en hoe je je aan anderen presenteert;
• 23 juni – Het grootste orgaan van de mens – onze huid als grootste orgaan, waaraan je – als je goed kijkt – veel kunt aflezen over de lichamelijke en geestelijke conditie van de mens;
• 15 juli – Koninklijke bijnamen – over de bijnamen van de leden van het Nederlandse koningshuis, zoals ‘Moeder des Vaderlands’, waarmee Koningin Wilhelmina wordt bedoeld;
• 15 augustus – De Socratische methode – waarbij je redenerend vanuit een verzameling details naar het geheel toe werkt, als basis voor nieuwe overtuigingen;
• 27 september – Kakkerlakken – de taaie dieren, die 10 – 40 dagen zonder eten kunnen en die zonder kop nog wel een maand kunnen doorleven;
• 20 oktober – Is zeezout gezonder? – de vraag waarop het antwoord ‘nee’ is, want zout dat uit steenzout wordt gewonnen, is schoner, omdat het van miljoenen jaren geleden dateert, van ver vóór de milieuverontreiniging;
• 15 november – Wie liegt en wie niet? – over enkele aanwijzingen in iemand lichaamstaal, die je kunnen helpen om in te schatten of iemand mogelijk liegt;
• 24 december – Earthships – de gebouwen van gerecyclede en natuurlijke materialen die in de eigen omgeving kunnen worden gevonden; de biotectuur-gebouwen, die geïntegreerd zijn in hun natuurlijke omgeving.

Nijkleaster voorbij transitie

Zaterdag 17 november 2012 

Iepenje my foar Jo goedens, en reitsje my oan < God > Take me as I am

Nij Frysk Kleaster
Op 28 oktober 2012 is de officiële openingshandeling en formele start gevierd van Nijkleaster, het nieuwe protestantse klooster in oprichting, gevestigd in het stille midden van onze provincie Fryslân, in Jorwert. Onze Stifting Nijkleaster werkt bij de oprichting en inrichting van dit nieuwe Friese klooster nauw samen met de kerkelijke gemeente Westerwert en met de afdeling Missionair Werk & Kerkgroei van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), die Nijkleaster heeft aangewezen als één van de Nederlandse pioniersplekken van de Protestantse Kerk.

Dienen
Eerder vanmiddag zijn alle toekomstige en huidige vrijwilligers bijeengekomen in de Voorkerk van de oude dorpskerk van Jorwert. Daar was de gelegenheid om kennis met elkaar te maken en om gezamenlijk ideeën uit te wisselen voor het eerste bestaansjaar van Nijkleaster. Met elkaar hebben de vrijwilligers het hele jaarprogramma doorgenomen en tot verrassing en grote tevredenheid wordt aan het eind van deze vrijwilligersbijeenkomst geconstateerd dat de bezetting voor het komende seizoen, inclusief het Pinksterweekend van 2013, geheel is ingevuld.
Dan is het tijd voor een nieuwe ontmoeting.

Ontmoeten
Even na 16.00 uur arriveren namelijk allen die op bestuurlijk nivo zijn betrokken bij Nijkleaster. Als nieuw bestuur komen we hier vanmiddag bijeen, samen met de oprichtingsbestuurders, met de leden van het Comité van Aanbeveling, met de vertegenwoordigers van de kerkelijke gemeente van Westerwert en met vertegenwoordigers van de afdeling Missionair Werk & Kerkgroei van de PKN.
Voor beide groepen is er bij binnenkomst eerst gelegenheid om met elkaar kennis te maken. Daarna gaan beide groepen gezamenlijk naar de kerkzaal van de Jorwerter kerk om samen te vieren.

Vieren
In de (k)oude dorpskerk komen we bijeen in een sfeer die lijkt op vroegere tijden van middeleeuwse kerken en klooster in Fryslân. Het is koud en het duister valt langzaam in. De Paaskaars die ons is geschonken door de Oud-Katholieke Kerk en de nieuwe stormlamp van Nijkleaster in een nis in de dikke kerkmuur branden, dus de viering kan beginnen, onder leiding van pionierspredikant Hinne Wagenaar.
We zingen in wisselzang 'Iepenje my foar Jo goedens, en reitsje my oan'. Daarna leest de voorganger Psalm 133 en voordat ook uit het Marcus-evangelie wordt gelezen, zingen we de drietalige versies van het Iona-lied 'Nim my, nim my sa't ik bin'. Een stille tijd van rust en inkeer volgt, ter bezinning. Daarna volgt het gezongen Taizé-lied 'Laudate omnes gentes' en eindigen we tussen de gebeden en de zegen met de Friese versie van het gezongen 'Onze Vader', getiteld: 'God fan fier en hein ús Heit'.

Transitie
Na deze viering vertrekken de vrijwilligers en komen allen die bestuurlijk betrokken zijn bij Nijkleaster bijeen in de Voorkerk, de ruimte die speciaal is ingericht door en voor Nijkleaster, als eerste en voorlopige vestigingsplaats van Nijkleaster.
We benoemen dat we nu de transitie doormaken van een beginnende beweging naar een officiële organisatie. Er is al geschoven met functies en structuren. De initiatiefbestuurders gaan nu voor een deel de uitvoering van Nijkleaster ter hand nemen, of starten door in het nieuwe stichtingsbestuur, samen met twee nieuwe stichtingbestuurders, waarvan ik er sinds enkele weken één ben.

Pionierspredikant
We zullen vandaag vooral aandacht besteden aan het verleden, het heden en de toekomst van Nijkleaster. Dominee Hinne Wagenaar begint met een presentatie over het verleden, waarin hij ons meeneemt in de geschiedenis van Nijkleaster van 1988 tot heden. Iedereen die hier vanmiddag met ons bijeen is, heeft en krijgt een plek in die geschiedenis, in grote lijnen als volgt:

• 1988 - Het Amerikaanse initiatief van Holden Village, als ontstaansgrond voor het idee van een nieuw Fries klooster;
• 2005 - Een studiereis naar Iona;
• 2006 - De brainstormsessie in het Karmelklooster te Drachten;
• 2009 - Oprichting van Stifting Nijkleaster;
• 2010 - Een gemeenteavond van Westerwert en Nijkleaster, als start voor een onderzoek om samen verder te gaan;
• 2010 - De eerste presentatie van Nijkleaster in Jorwert;
• 2010 - De landelijke PKN komt overleggen over samenwerking tussen PKN, Nijkleaster en Westerwert;
• 2011 - De eerste vergadering van de Kleasterried, waarin bovenstaande drie partijen participeren;
• 2011 - Het bedrijfsplan voor Nijkleaster is gereed;
• 2012 - De officiële start van de pioniersplek Nijkleaster op 28 oktober 2012 in Jorwert.

Bestuur
Na deze presentatie neemt bestuursvoorzitter Henk Kroes de presentatie over. Hij toont de huidige organisatiestructuur en legt uit hoe de taken, verantwoordelijkeheden en bevoegdheden op dit moment zijn verdeeld. Henk benadrukt dat het een pioniersplek is, hetgeen voor ons allen betekent dat we voortdurend alert zullen zijn en blijven op het continue doorontwikkelen van een goede structuur, communicatie en doeltreffend samenwerken.
Dan volgt een verrassing. Het bestuur biedt aan het echtpaar Hinne Wagenaar & Sietske Visser een nieuw ontworpen vlag aan, met daarop het wit-groene logo van Nijkleaster. Voortaan kan bij activiteiten dus ook de vlag van Nijkleaster wapperen en vinden die activiteiten letterlijk en figuurlijk plaats onder de vlag van Nijkleaster.
Als we de belangrijkste zaken van de transitie van de oude naar de nieuwe structuur hebben besproken,  gaan we met zijn allen naar het dorpscafé aan de andere zijde van de dorpsstraat, waar we tijdens een eenvoudige maaltijd deze mooie dag afsluiten.

Toekomsttraject voor het NBG

Donderdag 15 november 2012 

Bert Flierman in gesprek met de Vrijwilligers-binnenring

Naar 2014 en later

Ook een organisatie zoals het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) dient zich op gestelde tijden te bezinnen op haar verleden, heden en toekomst. In deze periode loopt bij het NBG een project, waarbij we ons beraden op de toekomst van het NBG. Het NBG zal in het jaar 2014 haar 200-jarig bestaan vieren; een mooie gelegenheid om dan ook wat concreter te worden en te zijn over de beoogde strategie en het beleid voor de daaropvolgende jaren van ons bijbelwerk.

Externe analyse

In dit toekomsttraject laat het NBG zich professioneel ondersteunen door Bert Flierman van Satori, ‘bouwer van klantwaarde’. Inmiddels heeft Bert Flierman bij verschillende werknemers en vrijwilligers van het NBG interviews afgenomen, heeft het NBG-toekomstteam vergaderd, en wordt nu gewerkt aan een interne en externe analyse. Ten behoeve van de externe analyse wordt nu hulp gevraagd van vertegenwoordigers van verschillende belangengroepen (stakeholders) van het NBG. Vandaag vindt daartoe de eerste zogenoemde ‘Klantarena’ plaats en in de drie weken hierna zullen in het land nog eens vier zulke klantarena's plaatsvinden.

Klantarena

Een klantarena is een (interactieve) discussie onder leiding van een ervaren gespreksleider, tussen 'klanten' en ‘medewerkers’ van een organisatie.

- In het werkverband van het NBG worden in dit geval onder ‘klanten’ verstaan: Vrijwilligers, Leden, Niet-leden, Donateurs, Zakelijke contacten en Experts. Voor al deze groepen wordt een speciale klantarena georganiseerd in de komende weken.

- Onder ‘medewerkers’ verstaan we onder andere: Werknemers, Ledenraadsleden en Bestuurders.

Met deze twee verschillende hoofdgroepen willen we een open dialoog creëren. Als vertegenwoordigers van het NBG kunnen we zo voelen en beleven wat mensen beweegt met betrekking tot ons bijbelgenootschap en bijbelwerk.

Vrijwilligersarena

Als bestuursleden van het NBG zijn we ook uitgenodigd om deel te nemen aan zo’n klantarena. Omdat ik in het NBG-bestuur als specialisatie het ‘vrijwilligersbeleid & vrijwilligerswerk’ behartig, heb ik besloten vandaag deel te nemen aan de ‘Vrijwilligersarena’, die vanavond wordt gehouden in de Aula van het Dominicanenklooster te Zwolle. Gespreksleider vanavond is Bert Flierman.

De zaalopstelling wordt in de vorm van een arena opgezet. De 14 uitgenodigde ‘klanten’ - hier dus NBG-vrijwilligers - zitten in de binnenring. In de buitenring zitten enkele werknemers, enkele Ledenraadsleden en ik als bestuurslid van het NBG.

Binnen- en buitenring

De klantarena van vanavond bestaat uit twee gespreksronden.

- In de eerste ronde zijn alleen de vrijwilligers in de binnenring aan het woord, en wij in de buitenring luisteren goed naar het gesprek dat zij met Bert Flierman voeren. 

- In de tweede ronde komen ook wij als leden van de buitenring aan bod. Na de pauze mogen wij vragen stellen naar aanleiding van hetgeen de vrijwilligers in de binnenring gedurende de eerste ronde hebben besproken.

Aan het eind van de tweede gespreksronde vat de gespreksleider tenslotte enkele zaken van de avond samen.

Zoveel mogelijk mensen bereiken en aanspreken met de Bijbel

Enkele onderwerpen die vanavond aan de orde komen, zijn: de rol en functie van vrijwilligers, de Bijbel en de kerken in Nederland, het NBG en de functie nu en in de toekomst, en het NBG en de Bijbel wereldwijd.

Een buitengewoon interessant en boeiend gesprek vindt vanavond plaats. Enkele gespreksitems die bijvoorbeeld aan de orde komen, zijn:

• De Kerken vinden de Bijbel wel belangrijk, maar hebben de Kerken ook wel een ‘klik’ met het NBG?;
• Veel mensen kennen het NBG wel, maar weten eigenlijk maar weinig over het NBG, en je kunt je afvragen of het in kerkelijke gemeenten wel leeft waar het NBG voor staat en gaat;
• Kerkgangers en Bijbellezers zeggen tegenwoordig niet zomaar en gemakkelijk toe om lid te worden van het NBG;
• Heeft het NBG nog een slag te maken om haar buitenlands bijbelwerk beter bekend te maken?;
• Bij veel (wel) belangstellenden constateren we in dit (crisis)tijdperk vaak enige ‘bindingsangst’, om zich in onzekere tijden als lid of als vaste donateur te verbinden aan het NBG;
• Waar zou ik als toekomstig donateur voor kiezen, als ik moest kiezen uit het geven van een bijdrage voor (inter)nationaal bijbelwerk, of voor een bijdrage voor bijvoorbeeld kinderen in hongersnood, als het voor die naasten gaat om leven of dood? Er zijn zoveel ‘goede doelen’ om je geld aan te doneren.
• Ook in Nederland is veel ‘honger’ naar Gods Woord, naar de Bijbel;
• Jongeren willen concrete resultaten zien op hun donaties, willen weten waaraan ze geven, zijn bereid om heel gericht te sponsoren. Moet het NBG dan nog meer (dan nu) daarop ‘inzoomen’?, dus verhalen vertellen en resultaten tonen?;
• De Bijbel, een mooier geschenk kun je iemand niet geven!’
• Jonge gezinnen, waar misschien niet meer dagelijks uit de Bijbel wordt gelezen, zijn veelal nog wel op zoek naar wat ze in plaats daarvan aan tafel wel kunnen en willen doen;
• Zouden we wat minder zakelijke kwesties moeten aanraken, en daarvoor in de plaats meer kwesties van het hart aanraken, dus met minder ‘hoofd’ en met meer ‘hart’ in de zaak? Je gaat toch liever voor waar je hart ligt?
• Zouden we doelstelling- en doelgroepgerichter moeten gaan werken?;
• Het NBG wil ervoor zorgen dat de Bijbel de mensen bereikt en aanspreekt. Waar zou het NBG haar taak dan moeten stoppen, en waar zouden de Kerken het dan kunnen overnemen?
• Zou het NBG na 2014 meer uitgesproken en meer radicaal moeten worden?

Betrokken en enthousiast

We hadden afgesproken dat we om 22.00 uur zouden stoppen, maar dat valt niet mee. In de tweede ronde van deze Vrijwillgersarena komen zoveel indringende vragen en suggesties nog ter tafel, zodat het niet meevalt om de betrokken en enthousiaste deelnemers van deze Klantarena tot een afronding van ons gesprek te laten komen. Desalniettemin slaagt Bert Flierman erin om in enige resumerende bewoordingen een passende, afsluitende draai aan deze buitengewoon boeiende Vrijwilligersarena te geven.

Einde en nieuw begin

Na het afsluiten van deze discussieavond blijven velen hier en daar nog even staan napraten, want de inhouden van vanavond hebben hoofd en hart behoorlijk geactiveerd. De medewerker van het Dominicanenklooster moet er dan ook echt haar best voor doen om ons zo snel mogelijk buiten de kloostermuren te krijgen, zodat het kloostercomplex voor de komende nacht op de gestelde tijd kan worden afgesloten.

Wij mogen terugkijken op een geslaagde ontmoeting, met inhoud en resultaat. Nog vier volgende Klantarena’s zullen volgen en dan kunnen we beoordelen wat de oogst van alle vijf gespreksavond is geweest. Als ze allemaal zoveel input leveren, zullen we een ware schat aan gegevens verkrijgen ten behoeve van toekomstgericht beleid voor het NBG na 2014.

Nieuw bestuur van start voor Stifting Nijkleaster

Vrijdag 12 oktober 2012

Het bestuur van Stichting Nijkleaster vergadert in Jorwert

Dromen van een nieuw klooster in Fryslân
Stap voor stap komt de droom van het Friese echtpaar dominee Hinne Wagenaar & Sietske Visser meer uit: de oprichting in Fryslân van een protestants nieuw klooster, genaamd 'Nijkleaster'. Met een initiatiefgroep zijn zij enkele jaren geleden gestart om te onderzoeken of het uitkomen van deze droom haalbaar is. Tot nu toe lijkt dat hoopgevend, immers belangrijke stappen zijn al gezet, want:

• De (stichting) 'Stifting Nijkleaster' is opgericht, de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) heeft dit mooie Friese initiatief aangemerkt en gefinancierd als 'Protestantse Pioniersplek', als welkome vorm van pionieren met nieuwe gemeentevormen;
• Per 1 juli 2012 heeft de Protestantse gemeente Westerwert (van de Friese dorpen Jellum, Bears, Weidum en Jorwert) dominee Hinne Wagenaar aangesteld als predikant voor haar kerkelijke gemeente, tevens pionierspredikant voor het Nijkleaster in oprichting;
• De eerste bestuursleden Romke Lemstra, Hindrik van der Meer, Taeke Posthuma en Hinne Wagenaar van het initiatiefbestuur van de Stifting Nijkleaster hebben hun positie beschikbaar gesteld, om zelf meer operationele activiteiten binnen Nijkleaster te verrichten en om daarmee een aantal nieuwe bestuurders aan te trekken, die het opzetten en het uitbouwen van deze nieuwe kloosterstichting willen gaan besturen;
• De nieuwe bestuursvoorzitter van Nijkleaster is Henk Kroes geworden en ook dominee Jan Henk Hamoen en ik zijn benaderd en geïnstalleerd als bestuurders van de Stifting Nijkleaster;
• De PKN heeft Gerko Last in dienst genomen om zich bezig te houden met Fondsenwerving & Communicatie voor Nijkleaster;
• Er is een Comité van Aanbeveling benoemd, bestaande uit: Geart Benedictus, Jan Bosman, Nynke Dijkstra-Algra, Tjitske Hiemstra, Jeroen Jeroense, Alex Riemersma en Kobus Walsma;
• Een groot aantal overige vrijwilligers zijn al enthousiast aan het werk; en daarmee heeft Nijkleaster in korte tijd al een grote groep actieve mensen achter zich staan.
• De Voorkerk van de eeuwenoude dorpskerk van Jorwert dient eerst als spirituele uitvalsbasis voor Nijkleaster. Voor een nieuw klooster wordt gezocht naar een plek en financiën.
• Op zondag 28 oktober 2012 zal Nijkleaster officieel worden geopend in de dorpskerk van Jorwert, waarin Nijkleaster haar activiteiten aanvangt.

Nijkleaster

Nijkleaster wil een klooster vormen, dat op protestantse leest is geschoeid, waar mensen zich in alle rust kunnen terugtrekken om op adem te komen, en waar mensen elkaar kunnen ontmoeten in liturgie en gesprek, in studie en werk, in plezier en recreatie. 

De doelstelling is om samen nieuwe wegen te zoeken voor het evangelie, en daarmee een aandeel te leveren aan persoonlijke, maatschappelijke en kerkelijke vernieuwing. 

Nijkleaster is in intentie open en oecumenisch, maar protestants van oorsprong. 

Nijkleaster wil wortelen in de eigen Friese cultuur en geschiedenis, en tegelijk open staan voor de wereldwijde oecumene. 

Mannen, vrouwen en kinderen van een diversiteit aan kerken en tradities zijn van harte welkom als medewerker en als gast.

Eerste bestuursvergadering
Vanavond woon ik de eerste stichtingsbestuursvergadering bij in Jorwert. Na een nadere kennismaking spreken we over de lopende verbouw van de Voorkerk van de Jorwerter kerk, waarin Nijkleaster van start zal gaan. We spreken ook over de Huurovereenkomst en de Gebruikersoverenkomst van de kerk, die we huren van de Stichting Alde Fryske Tsjerken. Daarbij komt ook het verzekeringspakket op tafel dat gewenst is bij de aanvang van onze stichtingsactiviteiten. Het nieuwe bestuur zal zich op afzienbare termijn ook gaan richten op een Plan van aanpak voor de toekomst van Nijkleaster op korte, middellange en lange termijn. Tenslotte komt ook de inrichting van het Pioniersplekoverleg ter bespreking op de bestuurstafel.

Nijkleaster op de landelijke televisie
Daarna passeren de nodige voorbereidingen de revue inzake de activiteiten rondom de officiële opening van Nijkleaster op zondag 28 oktober 2012. Op die zondagochtend van 28 oktober zal de IKON op Nederland 2 haar interview over Nijkleaster uitzenden van Annemiek Schrijver met pionierspredikant Hinne Wagenaar.

Eerder was Nijkleaster al te zien in de televisieuitzending van 'Eén Vandaag'.

NBG-Bestuursconferentie in Het Klooster

Donderdag 28 juni 2012

Leerhotel Het Klooster in Amersfoort

Het Klooster
De tweejaarlijkse Bestuursconferentie van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) wordt gehouden in Leerhotel 'Het Klooster' te Amersfoort. Dit hotel is een leerbedrijf van het Amersfoortse Regionaal Opleidings Centrum (ROC) ASA, dat een onderdeel is van de Amarantis Onderwijsgroep. Onze opleiding Hoger Hotelonderwijs van Stenden Hogeschool is ook onderwijspartner van Het Klooster. Hun MBO- en onze HBO-studenten werken in deze praktijksetting samen aan uitdagend beroepsonderwijs. Werken en leren gaan hier hand in hand.

Fondsenwerving
Twee onderwerpen staan vandaag centraal in onze Bestuursvergadering van het NBG. Ruim drie uren wordt aandacht besteed aan het onderwerp 'Fondsenwerving'. Dit deel van de vergadering wordt ook bijgewoond door leden van de 'Commissie FEZ' (Financieel Economische Zaken), de bestuurscommissie die het NBG-bestuur gevraagd en ongevraagd adviseert op bedrijfsvoering, met nadruk op de financiële kant. Ook is een vertegenwoordiger aanwezig van het onderzoeks- en adviesbureau Nassau, om de resultaten van het onderzoek met betrekking tot Fondsenwerving met ons te bespreken, als aanzet tot een adviesrapport dat deze zomer zal worden geschreven. Op de agenda staan items als: Onderzoeksresultaten, het mechanisme Ledenwerving, de SWOT-analyse (sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen) van het NBG en de kansen, waar het NBG in haar bijbelwerk gebruik van kan maken. Een boeiend gesprek volgt over mogelijke verbeteringen en innovaties.

Zelfevaluatie Bestuur
Daarna nemen we afscheid van de FEZ-leden en gaan we zonder de leden van het management team van het NBG als bestuursleden verder in besloten vergadering. Ruim een uur besteden we dan aan de zelfevaluatie van ons bestuurlijk functioneren, waarbij we ook de feedback vanuit het management team van het NBG als input voor ons jaarlijks evaluatiegesprek meenemen. Aan de orde komen zaken als het functioneren van het bestuur als geheel en van de afzonderlijke bestuurders, de kwaliteit van ons besturen en toezicht houden, het profiel en de betrokkenheid van het bestuur en de bestuurders en ook de verhouding van het bestuur tot de interne gremia binnen onze vereniging en in onze werkorganisatie, zoals ledenraad, vrijwilligers en management. Dit evaluatief gesprek leidt tot aanpassingen en verbeteringen voor ons bestuurlijk functioneren van het komende bestuursjaar.

Refter
Deze conferentiedag wordt afgesloten met een diner voor het bestuur en twee leden van het management, in het restaurant (refectorium) van dit leerbedrijf. Het team van ROC ASA zorgt voor een prima maaltijd in een aangename entourage en een gastvrije atmosfeer.

Kloosterpad 1453

Woensdag 23 mei 2012

Cover van de fiets- en wandelgids

Meer dan 50 Friese kloosters

Aan het eind van de Middeleeuwen had Fryslân ruim 50 kloosters. De meeste daarvan stammen uit de 12 en de 13^e eeuw, maar de historie van een aantal kloosters - zoals bijvoorbeeld van de Sint-Bonifatiusabdij van Dokkum - gaat terug naar de 8^e en 9^e eeuw. De 12^e eeuwse Cistenciënzer abdij Klaarkamp van Rinsumageest is één van de kloosters die als een soort ‘moederhuis’ fungeerde, van waaruit nieuwe kloosters werden gesticht. Het koorherenklooster van Burgum en de Benedictijner abdij van Smalle Ee zijn bijvoorbeeld twee van die kloosterstichtingen van die tweede fase.

1453

Tussen die verschillende kloosters ontstonden paden en wegen; ook wel kloosterpaden genoemd. Eén van die kloosterpaden verbond indertijd de kloosters Klaarkamp van Rinsumageest en de abdij van Dokkum via het Barraconvent van Burgum met het klooster van Smalle Ee, nabij Drachten. Uit een oorkonde van het jaar 1453 blijkt dat deze middeleeuwse noord-zuid-route door Fryslân in het midden van de 15^e eeuw werd verbeterd.

Fiets- en wandelgids

Dit oude Friese kloosterpad is uitgangspunt geworden voor een langeafstandswandeling over een afstand van 42 kilometer. Dit kloosterpad wordt beschreven in de fiets- en wandelgids ‘Kloosterpad 1453’, die in 1999 verscheen en die inmiddels enkele herdrukken kent. De route met haar beschrijving is opgesteld door het echtpaar Nanka & Peter Karstkarel. In dit boekje zijn informatieve tekstbijdragen gepubliceerd van Hans Mol (over kloosters in Fryslân), van Douwe Kootstra (over sagen en legenden), met meditaties van de inmiddels overleden dominee Huub Klijn en met overdenkingen van Pieter Sijpersma. De foto’s in de routegids zijn van Peter Karstkarel. De routegids kreeg als ondertitel mee: ‘Een bedevaart in het oosten van Friesland’.

Noorder- en Zuidertraject

In het afgelopen jaar hebben Durkje en ik het Kloosterpad 1453 in drie verschillende trajecten bewandeld, te weten:

• Op 21 februari 2011 liepen we het Zuidertraject vanuit Smalle Ee (Onser Lyewe Vrouwen Smelgeraconvent/Smellingera klaester), via De Wilgen, Drachten (Karmelklooster en Minderbroederklooster), Opeinde, Oudega, Nijega en Sumar naar Burgum (Barraconvent/Berghklooster);
• Op 6 maart 2011 liepen we het Noordertraject vanuit Burgum, via Noordburgum, Kûkherne, van Veenwouden (Schierstins) over de Goddeloze Singel richting Broeksterwoude en via Damwoude, Rinsumageest (Klaarkamp) en Sijbrandahûs naar Dokkum (de Bonifatiusbedevaartsstad); via de westelijke routevariant.
• Op 15 april 2012 liepen we de oostelijke routevariant van het Noordertraject vanuit Damwoude naar Dokkum (Bonifatiuskapel).

Friese bedevaartsroute

Dit Kloosterpad 1453 is een mooie Friese bedevaart, een pelgrimage langs sporen van oude en nieuwe vroomheid vanaf de Middeleeuwen tot heden, wandelend over authentieke paden vol verhalen, oude legenden en sagen en langs verstilde plekken en landschappen, die uitnodigen tot meditatie en overpeinzing. Het Kloosterpad 1453 is één van de mooiste en belangrijkste historische routes in onze provincie Fryslân.

Citaten

• Pieter Sijpersma: “Van lopen ga je vanzelf denken. Het geheim zit in de beweging, of beter: in het tempo van de beweging en het ritme. Door te wandelen komen je gedachten vanzelf op gang”.
• Huub Klijn: “De belangrijkste steun en bron zijn in de kerk te vinden. Stilte om tot jezelf te komen. Ruimte voor de vragen van het leven en voor verhalen van mensen over waar zij hun kracht vandaan halen”.

Kloosterpad 1453 van Damwâld naar Dokkum (deel 3)

Zondag 15 april 2012 

Bij de twee molens op het Bolwerk van Dokkum

Start wandelseizoen 2012
Na de evangelisatiekerkdienst en het koffiedrinken vanmorgen en de warme maaltijd rond het midddaguur rijden Durkje en ik aan het begin van de middag naar Damwâld. Het is mooi zonnig weer met nog wel een frisse noordenwind, maar toch aangenaam wandelweer, dus na onze lange winterstop is het vandaag een dag bij uitstek om weer eens onze wandelschoenen aan te trekken om zo langzamerhand weer lange afstandswandelingen te gaan ondernemen. We beginnen ons wandelseizoen 2012 met een korte wandeling van zo'n 10 kilometer, in Noordoost-Fryslân.

Noordertraject
We bewandelen vandaag nog een stukje van het 'Friese Kloosterpad 1453'. Het Zuidertraject van dit eeuwenoude kloosterpad hebben we in februari 2011 gelopen en het Noordertraject bewandelden we daarna in maart 2011. Toen kozen we ervoor om de westelijke variant van het Noordertraject te lopen, dat vanaf Damwâld via Rinsumageest en Sijbrandahuis aankomt in de Friese Elfstedenstad Dokkum. Maar dit Noordertraject kent ook een oostelijke variant vanuit Damwâld naar Dokkum. Die routevariant lopen Durkje en ik vanmiddag.

Damwâld = Akkerwoude +  Murmerwoude +  Dantumawoude
Vanuit Stiens rijden we naar Damwâld, waar we onze middagwandeling beginnen bij de kerk van het voormalige Akkerwoude. Over de Voorweg gaan we in oostelijke richting naar het centrumkruispunt van Damwâld. Daar passeren we de oude dorpskerk van het voormalige Murmerwoude, oorspronkelijk toegewijd aan Bonifatius. Voorbij de rotonde passeren we aan onze rechterhand de 'Fermanje', ofwel de Vermaning, de Doopsgezinde kerk van het vroegere Dantumawoude. Daarna gaat het verder in de richting van de twaalfde eeuwse dorpskerk van Dantumawoude, oorspronkelijk gewijd aan Benedictus. Nog vóór we deze kerk bereiken, gaan we echter in noordelijke richting over de Hoeksterlaan naar de Kooilaan, richting Dokkum.

Friese Kloosterpad 1453 voltooid
Na de Kooilaan gaan we over de Trekweg naar het fietsers- en voetgangerstunneltje, dat onder de zuidelijke ringweg van Dokkum door gaat. In Dokkum volgen we eerst het Damwâldsterreedsje en de Parklaan. In noordelijke richting passeren we over de Woudweg vlak vóór het Dokkumer stadscentrum de Bonifatiuskapel. Bij het bolwerk aangekomen nabij de Woudpoortbrug sluiten we de wandellus van het Noordertraject van het Friese Kloosterpad 1453.

Terug naar Damwâld
Over het voetpad langs de Lyceumweg volgen we dan het water, met aan de overzijde van het water het Zuiderbolwerk, een deel van de oorspronkelijke verdedigingswerken van deze oude Friese stad. Waar het Zuiderbolwerk over gaat in het Baantjebolwerk krijgen we een prachtig uitzicht over de beide molens die hier op de hoeken van het Dokkumer Bolwerk staan. Langs de Birdaarderstraatweg lopen we Dokkum uit. Over het fietspad van de Rondweg-West lopen we langs de N356. Over het fietspad langs de Murmerwoudsterweg gaan we in zuidelijke richting weer terug naar Damwâld. Iets zuidelijker gaan we over het fietspad langs de Haadwei. We passeren onderweg de Koailoane ter hoogte van het buurtschap Wâldhiem. Eigenlijk willen we over de Achterwei terug lopen naar de Damwâldster Foarwei, maar aan de oostzijde van Achterwei is door een  gegraven sloot de doorgang van de Haadwei naar de Achterwei geblokkeerd. Op zich is dat geen probleem, want om het Damwâldster winkelcentrum heen lopend en over het bedrijventerrein kunnen we ook naar de Foarwei lopen, waar onze auto staat geparkeerd.

Bedevaart door Oost-Fryslân
Na ongeveer 2,5 uur wandelen arriveren we bij de auto achter de kerk van Akkerwoude. We rijden naar Broeksterwoude om daar een kop koffie te drinken bij de ouders van Durkje. Na het avondeten verlaten we Broeksterwâld en rijden door het nog steeds door de voorjaarszon beschenen Bûtenfjild naar de Dokkumer Ee, die we bij Burdaard oversteken. Via Bartlehiem en de Hallumer Mieden arriveren we weer thuis in Stiens. Einde van een mooie eerste wandelmiddag in het voorjaar van 2012. Met dit laatste wandeltraject beëindigen we vanmiddag onze driedaagse bedevaart van Smalle Ee naar Dokkum, over het eeuwenoude kloosterpad in het oosten van Fryslân.

Communicerende vaten

Donderdag 9 februari 2012

Presentatie van Arita Baaijens in de Kloosterkerk

We zijn onlosmakelijk verbonden.

Waar één beweegt, bewegen we allemaal.

Samen zoeken we opnieuw balans.

HO-conferentie 2012

Met de titel ‘Communicerende vaten’ èn met bovenstaand onderschrift begint het programmaboekje van de jaarlijkse Hoger Onderwijs-(HO)-conferentie die wordt georganiseerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, die ik vandaag – samen met enkele Stenden-collega’s – bijwoon in Leerhotel Het Klooster te Amersfoort. Deze jaarlijkse conferentie biedt je de mogelijkheid om je op de hoogte te stellen van actuele thema's en ontwikkelingen in het hoger onderwijs en om daarover te spreken met collega's van collega-onderwijsinstellingen.

Speech van de Staatssecretaris Hoger Onderwijs

Even na 10.00 uur opent de dagvoorzitter deze jaarlijkse HO-conferentie en daarna volgt het openingswoord door Regina Riemersma, hoofddirecteur Uitvoering & Dienstverlening van de DUO (voorheen bekend als de IBGroep). Daarna zou een plenaire presentatie volgen van Halbe Zijlstra, staatssecretaris Hoger Onderwijs van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Zijn vervanger van het ministerie – Ron van der Meer -  staat nog in de file, dus zijn speech spreekt hij uit aan het eind van het ochtendprogramma.

Van der Meer spreekt de tekst uit van de speech die de staatssecretaris vanmorgen had zullen uitspreken. Zijn speech over actuele ontwikkelingen in het Hoger Onderwijs en over de Studiefinanciering gaat onder andere over de volgende items:

• De Wet verhoging collegegeld langstudeerders;
• Het project BRON-HO;
• De start van het Diplomaregister;
• De Strategische Agenda Hoger onderwijs, Onderzoek en Wetenschap;
• Het werk van de Commissie Prestatieafspraken Hoger Onderwijs;
• De vernieuwing van de Studiefinanciering.

Ron van der Meer namens Halbe Zijlstra: allemaal ontwikkelingen om samen de kwaliteit van het hoger onderwijs te verhogen.

Hoger onderwijs als ontdekkingsreis

Omdat de speech van staatssecretaris Zijlstra pas later in de ochtend kan worden uitgesproken, is eerder vanmorgen het podium van de Amersfoortse Kloosterkerk voor Arita Baaijens, ontdekkingsreizigster, schrijfster en fotograaf. Met haar plenaire presentatie ‘Succesvol omgaan met veranderingen’ - over haar ontdekkingsreis door de woestijn - beoogt ze suggestieve vingerwijzingen te geven naar ons werk in het hoger onderwijs. Ze spreekt over  de woestijn, die te klein was voor twee grote ego’s en over de angst, die voortkomt uit wat je nog hebt en wat je nog kunt verliezen.

Arita Baaijens:

• Paniek en te sterke emoties zijn funest, omdat je dan niet meer weet wat je doet;
• Wat doe je dan wel bij paniek & emoties: Stop, Denk na, Accepteer de feiten, Geef niet op, Analyseer de situatie en Kom in actie;
• Verzet en stress beperken je mogelijkheden en kosten teveel energie;
• Bij een positieve mentale houding is alles mogelijk.

Rekenschap

Voor en na de lunch volgen de twee workshoprondes. De eerste workshop ‘Rekenschap’ die ik bijwoon, is de sessie van Natascha van Schie en Anita Schilperoort, werkzaam bij de Directie Rekenschap van de Inspectie van het Onderwijs. De auditoren van deze inspectieafdeling integreren het risicogerichte financieel toezicht met het onderwijskundige kwaliteitstoezicht. De twee Rekenschap-hoofdtaken komen in de workshop aan de orde: enerzijds het toezicht op rechtmatigheid en doelmatigheid en anderzijds het toezicht op de financiële continuïteit. Ze vertellen ook dat in het toezicht op de scheiding van publieke en private geldstromen in het hoger onderwijs, de grenzen tussen publiek en privaat nog iets scherper zullen worden getrokken.

Joint Degree

De tweede workshop die ik na de lunchpauze bijwoon, is de sessie over de ‘Joint Degree’, de graad die hoort bij opleidingen die door twee of meer opleidingen in binnen- en /of met buitenland gezamenlijk worden aangeboden en die bij afstuderen worden afgesloten met een gezamenlijk diploma van die participerende instellingen. In deze workshop wordt uitgelegd dat bij het aanbieden van een joint degree voor gezamenlijke bestaande opleidingen, gezamenlijke nieuwe opleidingen en gezamenlijke afstudeerrichtingen er in alle gevallen voorafgaand accreditatie moet wordt aangevraagd bij de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO). Deze accreditatie is vereist om te worden ingeschreven als Joint Degree-opleiding/-programma in het Centraal Register voor het Hoger Onderwijs, het CROHO dat door de DUO wordt beheerd. In deze workshop worden de juridische en uitvoeringsaspecten van een joint degree met ons besproken.

Ga Kathedralen Bouwen

Na de theepauze volgt in de Kloosterkerk plenair een korte terugkoppeling van de inhouden, zoals die de revue zijn gepasseerd in alle workshops van deze dag.

Het middagprogramma wordt plenair afgesloten met een presentatie van Daan Quakernaat.

Daan Quakernaat:

• Wij zijn bang geworden; we willen alle zekerheid vooraf; daar gaan we aan kapot;
• We moeten weer leren om mooie dingen te maken, zonder dat we van tevoren weten of het lukt;
• Problemen moet je oplossen; het domste wat je tijdens het bouwen van je kathedralen kunt doen, is met de bouw te stoppen;
• Op kwaliteit is nog een hoop te verbeteren; dat moeten we durven en doen!
• Als je niet kunt leren van je fouten, kun je nooit kathedralen bouwen; dan vind je dus ook nooit de weg naar boven.
• Reken af en gedoog niet.
• Vlucht niet in beleid, in administratie en in bureaucratie.
• Durf radicale, idiote plannen waar te maken, ik vraag van je dat je fouten maakt, elke fout maar één keer, leer daar van. Er moet ruimte zijn om te leren. En ga altijd door met bouwen!