Waterland in twintig gedichten

Maandag 1 juli 2013

Cover van de poëziebundel Waterland

Tuindorpen

Amsterdam-Noord is bekend om zijn tuindorpen.

De benaming tuindorp (of tuinwijk) verwijst naar een speciale vorm van Europese stedenbouw. Tuindorpen zijn doorgaans stadswijken, die een typisch dorps karakter hebben. Veel Nederlandse tuindorpen zijn gebouwd vanaf de jaren twintig van de vorige eeuw, als een tegenwicht tegen de toen al verpauperde arbeiderswoningen in grote steden.

Sommige tuindorpen werden gebouwd door sociaal georiënteerde ondernemers, maar er zijn ook tuindorpen gebouwd door woningbouworganisaties of door burgerlijke gemeenten.

Tuindorpen herken je aan lage eengezinswoningen met een voor- en een achtertuin in een naaste omgeving met veel groen. Dergelijke woningen en hun woonomgeving moesten een  bijdrage leveren aan de vorming van een fatsoenlijk, burgerlijk karakter van de inwoners.

Waterland 1988 en 2009

Een aantal van dergelijke tuindorpen van Amsterdam-Noord dragen namen als: Tuindorp Oostzaan, Nieuwendam, Buiksloot en Buiksloterham.

In het jaar 2009 gaf het Historisch Archief Tuindorp Oostzaan een nieuwe editie uit van de gedichtenbundel ‘Waterland in twintig gedichten’. Het is de tweede, gewijzigde en aangevulde druk van de oorspronkelijk in 1988 gepubliceerde cyclus ‘Waterland’.

Deze gedichtenbundel bevat gedichten van Gert J. Peelen, die ik jaren geleden heb leren kennen in zijn functie van programmacoördinator van VU-podium te Amsterdam.

Gert J. Peelen – geboren in 1947 – is schrijver, journalist en dichter. Hij woont en werkt in Amsterdam-Noord, in Nieuwendam. Toen ik onlangs van Gert zijn dichtbundel kreeg toegezonden, was dat een voor de hand liggende uitnodiging om zijn in deze bundel gepubliceerde gedichten met aandacht te lezen.

Waterland met watermerk

Alle 20 gedichten in deze poëziebundel Waterland dragen een geografische titel, verwijzend naar een locatie nabij en in Waterland (ten oosten van Amsterdam-Noord), zoals bijvoorbeeld Landsmeer, Zunderdorp, Kwadijk, Uitdam, Durgerdam en Schellingwoude.

De welgekozen bewoordingen in Gert Peelen zijn gedichten verdienen het watermerk van ‘ware poëzie’.

Laat je bijvoorbeeld eens mee waaien met de wind over – het gedicht – Landsmeer, dat als volgt aanvangt:

Als in het veen waar de geknakte

halm zo mededeelzaam

wuift, waar riet scharniert op storm

uit meest vervreemde streken.

Kerkje op de tocht

Ook in het gedicht over Uitdam schetst Peelen plaats en sfeer in zijn vaste dichtvorm 4-4-3-3.

Evenals in enkele van zijn andere gedichten heeft ook in dit gedicht de Hollandse wind vrij spel.

Wind rond de kerk, en wind in de kerk; op de plaats waar wind hoort te waaien: door orgelpijpen. Dan klinkt wind als muziek in je oren.

Gert J. Peelen neemt ons in zijn poëzie even mee op bezoek in:

Uitdam

Een dam tegen de angsten

opgeworpen. Ontvreemde grond

naarstig benut. Geschikt in

schoven ligt er ’t riet.

De witte stenen op de muur

en ’t groene hek waarachter

het gemengd gevoelen van

weinig zoden aan de dijk.

Met hoge rug staat er een

kerkje op de tocht. Wind ruist

bedachtzaam door de pijpen.

In elke psalm weerklinkt de

deemoed om een bestaan,

gewaagd op al te smalle voet.

Ik heb verdriet

Donderdag 27 juni 2013

Cover van het boekje Ik heb verdriet

Voor mensen met verdriet
Twee jaar geleden gaf Ark Mission het boek 'Ik heb verdriet' uit. Dit jaar verscheen al weer de tweede druk van deze waardevolle publicatie.
Ark Mission uit Amsterdam zet zich al vele jaren in voor de verspreiding van de Bijbel in binnen- en buitenland. Met dit boekje richt men zich op mensen met verdriet.

• Verdriet kent veel verschillende oorzaken en heeft ook veel verschillende gezichten.
• Iedereen beleeft verdriet op zijn of haar eigen manier.

Gedachten, Bijbelwoorden en Sculpturen
Dit boek is vooral bedoeld voor mensen die persoonlijk of in groter verband worden getroffen door verdriet. Het boek bevat gedachten over verdriet, presenteert woorden uit de Bijbel en illustreert dat met afbeeldingen van bijpassende sculpturen, die van speksteen zijn gemaakt als herinneringsstenen.
Niet alleen predikanten kunnen het boek goed gebruiken. Het zijn bijvoorbeeld ook pastorale werkers, hulpverleners, familie, vrienden en kennissen, die het allicht heel goed kunnen gebruiken in hun (samen)leven en (samen)werken.

Verder gaan voorbij je verdriet
Na het Woord Vooraf volgen acht hoofdstukken over Verdriet: over in verwarring zijn, over erkenning & herkenning, over onbegrip & eenzaamheid, over onverwachte emoties en geloof & twijfel, over meervoudig en gezamenlijk verdriet, over verdriet doorléven, en over verder gaan voorbij je verdriet.
Per hoofdstuk staat een bijbeltekst centraal, afkomstig uit verschillende vertalingen. Voorafgaand aan de vermelde bijbeltekst bestaat elk hoofdstuk eerst uit een korte inleiding op het thema en na de bijbeltekst volgt dan een korte overdenking over die inleiding en over dat bijbelgedeelte.
De schrijvers van dit boek - Marike de Reuver, Lida Tamminga en Jan Piet Vlasblom - willen de woorden uit de Bijbel laten klinken, om daarmee een handreiking te schrijven voor mensen die in een tijd van verdriet leven.

In verwarring

• Verdriet zit niet alleen in je hoofd, maar het vult elke cel van je lichaam.
• Verdriet kun je moeilijk sturen.
• Wat kun je je eenzaam voelen.
• Het is fijn als er iemand met je mee wil kijken, maar het is ook moeilijk om uit te leggen wat je precies voelt.

Erkenning & Herkenning

• Verdriet beheerst je hele doen en laten.
• Het is moeilijk om aan anderen duidelijk te maken wat je doormaakt.
• Erken maar dat je verdriet hebt en dat het veel van je vraagt.
• Je kunt alleen in je eigen tempo en op jouw eigen manier bezig zijn met verdriet.
• We weten vaak niet goed hoe we moeten reageren op verdriet.
• Er is veel stil verdriet waar je moeilijk over kunt praten.
• Wat is het fijn als anderen jouw verdriet herkennen.
• De Bijbel is oneindig veel menselijker voor ons dan wij zijn voor onszelf.
• God is aandachtiger voor ons dan wij zijn voor onszelf.

Onbegrip & Eenzaamheid

• Onbegrip maakt eenzaam.
• Moeilijk zijn de goedbedoelde adviezen waar je weinig aan hebt, maar die je ook niet zomaar wilt negeren.
• Probeer met elkaar in gesprek te blijven en zoek naar activiteiten die je samen kunt doen.
• Eenzaamheid went nooit.
• Hoe gelovig je ook bent, dat sterk zijn, lukt niet altijd.

Onverwachte emoties

• Verdriet kan zo ongeveer alle emoties oproepen die er bestaan.
• Beleven en doorléven van verdriet verloopt niet volgens een keurig dalende lijn.
• Blijdschap en verdriet kunnen heel goed naast elkaar bestaan.
• Ellende betekent dat je niet bent waar je moet zijn.
• Je mag weten dat God jou nabij is in je ellende.

Geloof & Twijfel

• In de Bijbel vind je geen pasklare antwoorden, maar je leest wel dat God je vasthoudt, ook als jij geen houvast vindt bij Hem.
• Door verwijten heen wordt aan de relatie gebouwd.
• De relatie met God kan wel wat grote woorden hebben.
• Een vriendschap met de Eeuwige is een eeuwige vriendschap.

Meervoudig & Gezamenlijk

• Bij elk nieuw verdriet komt het oude verdriet boven.
• Er is gewoon niet genoeg ruimte in je hoofd om twee verdriet-ervaringen tegelijk te doorleven.
• Verdriet vergelijken leidt tot niets.
• Vaak voel je je door bemoedigingen juist nog verdrietiger.
• Algemene troostwoorden werken niet.
• Als je getroffen wordt door verdriet, raak je je zekerheden kwijt en word je door tranen verblind.
• Als God jouw naam noemt, betekent dit, dat Hij weet wie je bent, met alles wat je benauwt.

Doorléven

• Verdriet doorléven, verwerken, is hard werken.
• Omdat het voor een ander moeilijk is om je verdriet aan te voelen, kun je maar het beste gewoon vertellen over je verdriet.
• In tijden van verdriet is jouw valkuil dat jij er bent voor je partner, je kinderen en je familie, maar dat jij zelf intussen uitgeput raakt.
• Er bestaat geen harder woord dan 'voorbij'.
• Je moet door het verdriet heen, in het vertrouwen dat zich een weg zal openen. Maar het blijft eng.

Verder gaan

• Wandelen of fietsen in de natuur werkt helend.
• Door beweging voel je je prettiger.
• Wees in de tijd van verdriet maar een beetje milder voor jezelf. Verwen jezelf.
• In de eerste tijd van verdriet kun je minder dan vroeger.
• Diep verdriet raak je nooit meer helemaal kwijt.
• Je bent uiteindelijk veilig, omdat God je vasthoudt. Hij zal je vasthouden tot in je diepste verdriet.

Tegen Beter Weten 6

Maandag 17 juni 2013 

Cover van Tegen Beter Weten deel 6

Poëziewedstrijd

In het jaar 2000 schreef de Vrije Universiteit (VU) van Amsterdam als onderdeel van het themaproject 'Dichter bij de waarheid' voor het eerst een prijsvraag uit om gedichten te schrijven waarin wetenschap een rol speelt. De uitdaging was gelegen in de vraagstelling of dichtkunst en wetenschap niet te ver uiteen lagen om tot een zinvolle, kwalitatief aanvaardbare synthese te geraken.Dat bleek niet het geval te zijn; integendeel!

De levende stad

Daar waar in de eerste jaren de VU-Podium-Poëzieprijs de 'wetenschap in de breedste zin des woord' tot thema heeft, is in het jaar 2005 gekozen voor een minder omvattend subthema: 'de levende stad'. De samensteller en coördinator van deze dichtbundel - Gert J. Peelen - schrijft in zijn woord vooraf dat na het uitschrijven van deze poëzieprijs bleek dat de stad voor velen een onuitputtelijke inspiratiebron is. De meeste deelnemers pikten de kern van dit jaarthema wel op, namelijk, dat 'de mens in weerwil van plannen en projecten de stad tot een dynamisch geheel, tot een levend organisme maakt'.
De uitgave van 2005 kreeg als titel: 'Tegen beter weten 6', met als subtitel: 'de levende stad'. 

Ruim 600 gedichten van circa 200 dichters

Dit jaarthema bood allerlei dichters aanleiding tot een kritische interpretatie van 'de levende stad'. Toen de inzendtermijn sloot, bleek dat de oproep om gedichten in te zenden, leidde tot de eindstand van ongeveer 200 dichters met een totaal van meer dan 600 ingezonden gedichten.

Jury

De jury van VU-podium stond onder voorzitterschap van Theo de Boer. Ook Jan Kal en Rita Vrij maakten deel uit van deze drie leden tellende jury.

Prijzen

Deze bloemlezing bevat 32 gedichten van 23 deelnemende dichters.

De jury heeft Hein Walter bekroond met de ‘VU-podium Poëzieprijs 2005’.

De winnende gedichten zijn:

· 1e prijs: zonder titel van Hein Walter;

· 2e prijs: ‘Adagio D956’ van Dan Falck;

· 3e prijs: ‘Jutphaas' van André Degen.

Poëzieserie

Dit zesde deel in de poëzieserie “Tegen beter weten” is een uitgave van het toenmalige VU-podium, gelieerd aan de Vrije Universiteit (VU), het VU-medisch centrum en Christelijke Hogeschool Windesheim.

Andere delen uit deze serie ‘Tegen beter weten’ zijn:

• 2000 Deel 1 Tegen beter weten;
• 2001 Deel 2 Tegen beter weten 2; 
• 2002 Deel 3 Tegen beter weten 3;
• 2003 Deel 4 Tegen beter weten 4; 
• 2004 Deel 5 Tegen beter weten 5;
• 2006 Deel 7 Tegen beter weten 7; 
• 2007 Deel 8 Hemelbestormers; 
• 2008 Deel 9 Taalgrens voorbij.

De levende stad van Hein Walter
Het met de eerste prijs bekroonde gedicht van Hein Walter draagt geen titel. Walter vergelijkt in het prijswinnende gedicht de stad met een als goedaardig schepsel bedoeld monster, waar hij het eerste vers afsluit met: 'We dachten een goedaardig schepsel te maken, maar creëerden een monster'.
In deze gedichtenbundel zijn vijf gedichten van Hein Walter gepubliceerd. Eén van die gedichten is getiteld: 

Onderstad

Ze bestaat uit aarden en stenen en resten
van eeuwen van alles en ligt levend begraven
onder stoepen en straten - stedelingen houden
van ordening en schone schoenen.

Ze krijgt haar zuurstof door kieren
en vergeten gaten: een vuilnisveldje of
een braakliggend fabrieksterrein waar ze scheuren
in het cement heeft weten te ademen. Als een weg
wordt aangelegd, bunkert ze diepe teugen lucht.

Ze aanvaardt haar bestaan
niet zonder pesterijtjes: waar ze kan, duwt ze
boomwortels door ons wegdek en onkruid
stookt ze steeds weer tussen onze plantjes
tegen ons op. Maar we krijgen haar wel.

Afstemmingsoverleg tussen Raad van Toezicht en Benoemingsadviescommissie van de VU-Vereniging

Maandag 3 juni 2013

Zonsondergang in de kop van Noord-Holland

Commissie van de Ledenraad
Als leden van de Benoemingsadviescommissie van de Ledenraad van de VU-Vereniging komen we af en toe bijeen, teneinde als de ledenvertegenwoordiging van die Ledenraad na een formeel kennismakingsgesprek een benoemingsadvies aan de Raad van Toezicht van de Stichting VU-VUmc en aan de Ledenraad te geven met betrekking tot een aan onze commissie voorgedragen kandidaat-lid voor de Raad van Toezicht van de Stichting VU-VUmc. Eind mei 2013 vond nog zo'n kennismakingsgesprek plaats met een kandidaat-lid van deze Raad van Toezicht, die ter benoeming zal worden voorgedragen in de Ledenraadsvergadering van 14 juni 2013 in de Vrije Universiteit te Amsterdam.

Opdracht en taken
Een andere taak van onze Benoemingsadviescommissie, waarvan ik voorzitter ben, is het adviseren van de Raad van Toezicht en van de Ledenraad op voorgestelde wijzigingen in het Remuneratiebeleid met betrekking tot de leden van de Raden van Toezicht van de Stichting VU-VUmc en van de VU-Vereniging. Tot voor kort gold onze taakstelling ook voor de Raad van Toezicht van de Stichting Windesheim, maar aangezien we de Stichting Windesheim op afzienbare termijn zullen gaan ontkoppelen van de VU-Vereniging - en daarmee ook van de Stichting VU-VUmc, zal dit deel van de taakstelling van de Benoemingsadviescommissie op korte termijn worden beëindigd.
Naast bovengenoemde taken, zijn er nog enkele overige kleinere zaken die de Benoemingsadviescommissie afwikkelt namens de Ledenraad van de VU-Vereniging, zoals bijvoorbeeld de informatieuitwisseling over de wijzigingen in de portefeuilleverdeling van de leden van de betreffende Raden van Toezicht.

Afstemmingsoverleg
Om ons werk als Benoemingsadviescommissie zo goed mogelijk te verrichten, verdient het aanbeveling dat we periodiek een afstemmingsoverleg voeren met de Raad van Toezicht van de VU-Vereniging. Vanavond vindt in de Senaatszaal van de Vrije Universiteit te Amsterdam zo'n afstemmingsoverleg plaats. We spreken daarbij onder andere over de wijze waarop de drie Raden van Toezicht zich tot elkaar verhouden en daarna bespreken we een groot aantal ontwikkelingen die in deze periode actueel zijn in de Raad van Toezicht van de Stichting VU-VUmc, in onze VU-Vereniging en bij de instellingen die van de Stichting VU-VUmc uitgaan, zijnde: de Vrije Universiteit en het VU-medisch centrum, beide te Amsterdam.
Overige gespreksonderwerpen gaan bijvoorbeeld over de aanwezigheid van bestuurders en leden van de Raden van Toezicht bij statutaire bijeenkomst van onze VU-Vereniging, zoals de Ledenraad in Amsterdam en de Regionale Ledenvergaderingen in alle 14 regio's van onze VU-Vereniging. Ook de beoogde herstructurering van de VU-Vereniging wordt uitgebreid besproken.

Kleurrijk schemeren
Het is al weer tegen tien uur in de avond als ik Amsterdam verlaat en door de kop van Noord-Holland huiswaarts rijd. Je kunt zien dat we al weer in de buurt komen van de langste dag, want ook op dit late moment van de avond is het buiten nog licht. Langzamerhand daalt de zon en verdwijnt hij achter de horizon. Tot aan het moment dat ik de Afsluitdijk over ben en het noordwesten van onze provincie Fryslân weer binnen rijd, zorgt de ondergaande zon ervoor dat de lucht zich tooit in allerlei prachtige kleuren. Einde van alweer een mooie juni-dag.

Kwaliteit & Accreditatie van Deeltijd-onderwijs

Donderdag 30 mei 2013

Presentatie van Henri Ponds in het Platform HBO van het NNK

Aandacht voor Deeltijd & Duaal

Het Platform HBO van het Nederlands Netwerk voor Kwaliteitsmanagement (NNK) komt vandaag bijeen in het cursus- en vergadercentrum Domstad te Utrecht. We komen vandaag bijeen om te luisteren naar èn te spreken over het borgen van de kwaliteit van (verkorte) deeltijdse en duale onderwijsvormen in het Hoger Beroepsonderwijs (HBO).

Twee sprekers zijn uitgenodigd, om vandaag vanuit verschillende perspectieven een presentatie te verzorgen over dit onderwerp. Eerste spreker is Henri Ponds van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) en tweede spreekster is Lucie te Lintelo van de Hogeschool van Amsterdam.

Perspectief van de accreditatieorganisatie

De eerste spreker – Henri Ponds – is beleidsmedewerker van de NVAO. Zijn presentatie heeft als titel: ‘Borging van de kwaliteit van deeltijdse en duale varianten en maatwerktrajecten’.

 Henri Ponds spreekt onder ander over de volgende zaken:

• De Inspectie van het Hoger Onderwijs (IvHO) en de NVAO werken complementair. Aan de hand van een aantal voorbeelden wordt verteld dat deze twee organisaties steeds meer met elkaar samenwerken, nu ook op basis van een nieuw convenant.
• In het kader van de goede werking van het huidige accreditatiestelsel wil de NVAO toewerken naar (meer) systeembrede analyses, zoals bijvoorbeeld HO-Domeinstudies.
• Stelling over de zogenoemde ‘formele benadering’: Als je de wet- en regelgeving goed implementeert, bevordert dat de kwaliteit en het behalen van de vereiste resultaten.
• De beste onderbouwing van het eindoordeel over de kwaliteit van een opleiding verkrijg je bij de input-throughput-output-benadering.
• Als deeltijdse en duale onderwijsprogramma’s even lang duren als het voltijdse curriculum, vraagt dat om een stevige verantwoording. Ook als aan de student individueel maatwerk wordt geleverd, zul je daarin - meer dan voorheen – moeten zorgen voor  transparantie. Laat in dat kader bijvoorbeeld zien hoe in het concurrency-model het werkplekleren bijdraagt aan het realiseren van de eindkwalificaties. Ook een pro-actieve rol van de opleidingsexamencommissie is hierin gewenst.
• We moeten toe naar een betere borging van de 240 EC’s, van vrijstellingen en van de studielast op de werkplek. Gebruik daarbij beoordelingskaders, die zijn gerelateerd aan de voltijdse onderwijsvorm van die opleiding.
• Dat moet allemaal navolgbaar zijn. Individueel maatwerk en/of leerwegonafhankelijk studeren vraagt om extra kwaliteitsborging.

Perspectief van een hogeschool-opleiding

De tweede spreekster – Lucie te Lintelo – is projectmanager-consultant bij de HvA. Haar presentatie heeft als titel: ‘De flexibele Deeltijd: Modulair met extra’s’.

Lucie te Lintelo spreekt onder ander over de volgende zaken:

• De context van deeltijds onderwijs schetst ze aan de hand van marktontwikkelingen, met kwaliteitsaspecten en verwijzend naar de insteek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, die een ‘leven lang leren’ stimuleert.
• Ze gaat in haar presentatie uit van de doelgroep van de werkende student/cursist, die in het kader van een individueel loopbaanperspectief effectief en efficiënt onderwijs moet hebben, dat optimaal in balans is qua ‘leren – werken – leven’.
• We moeten integraal denken over flexibiliteit bij de programmering van het deeltijdse onderwijs, dus rekening houden met onder andere beoogde kwalificaties, met behoeften van de werkenden, met organiseerbaarheid & betaalbaarheid en met de borging van het eindniveau.
• Als de HvA voor wat betreft deeltijds onderwijs spreekt van ‘modulair met extra’s ‘, bedoelt men individuele leerroutes binnen een gestandaardiseerd aanbod. Elke onderwijsmodule zou een Taakgebied moeten dekken, waarmee het voor het werkveld herkenbaar is. Dus geen moduul ‘Statistiek’ aanbieden, maar bijvoorbeeld wel een moduul ‘Marktonderzoek’. Als zo’n door het werkveld (h)erkend moduul een geheel taakgebied dekt, kun je er ook een certificaat-uitreiking aan koppelen, dat dan weer een civiel effect heeft in dat werkveld.
• Bij modulair onderwijs moet je onderwijsmodulen ontwerpen van een zodanige omvang, dat ze voldoende diepgang èn binding bieden. Werk bijvoorbeeld ook met verplichte delen èn met keuze-elementen. Samenhang tussen verschillende modulen kun je ook creëren door in de opeenvolgende modulen de studenten te laten werken aan generieke competenties, zoals 'methodisch denken' en 'resultaatgericht werken'. Je kunt binnen zulke modulen ook werken met ‘blended learning’ en met werkplekleren. Een ander ontwerpcriterium bij modulair onderwijs is dat je werkt met leerwegonafhankelijk toetsen, waarbij een beoordelingsmodel centraal staat, waarin de interne opleidingseisen èn de externe werkveldeisen elkaar aanvullen.
• De borging van het te realiseren eindniveau van een opleiding zit in de één-op-één-relatie met de beoogde opleidingskwalificaties.

Vervolgtoezicht & Vervolgonderzoek

De Inspectie van het Hoger Onderwijs zal in het jaar 2014 vervolgonderzoek doen naar de kwaliteit van het deeltijds en duaal hoger onderwijs. Het inspectierapport ‘Goed Verkort’ van het jaar 2012, waarin met name het deeltijdse en het duale onderwijs onder de loep werd genomen, stelt dat bij de dertien toen door de inspectie onderzochte Nederlandse opleidingen onvoldoende werd voldaan aan de wettelijke kwaliteitswaarborgen, waardoor bij die opleidingen onvoldoende was gewaarborgd dat de beoogde eindkwalificaties in de volle breedte en op het gewenste niveau werden gerealiseerd.

De instellingen voor hoger onderwijs waarvan toen opleidingen werden onderzocht zullen te zijner tijd in het vervolgonderzoek van 2014 moeten aangeven hoe en dat ze hun toenmalige gebreken in hun verbetertrajecten hebben weggenomen. Ook andere opleidingen van andere hoger onderwijsinstellingen die in 2012 nog niet zijn onderzocht, zullen in het inspectieonderzoek van 2014 worden meegenomen.

Benoemingsadviescommissie in Amsterdam

Donderdag 23 mei 2013 

Portretten in de Senaatszaal van de Vrije Universiteit in Amsterdam

Portretten in de Senaatszaal
Aan het begin van de avond komen we als Benoemingsadviescommissie van de Ledenraad van de VU-Vereniging bijeen in de Senaatszaal van het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit te Amsterdam. Evenals vroeger in het oude gebouw van de VU hangen ook hier in het nieuwere, huidige universiteitsgebouw aan de Amsterdamse Boelelaan statige portretten van vroegere hoogleraren van de VU. Het valt op dat de oude portretten van de heren zijn geschilderd of getekend, en dat de veel nieuwere portretten van de dames fotografische afbeeldingen zijn.

Benoemingsadviescommissie
Als Benoemingsadviescommissie beginnen we met de voorbespreking van ons adviesgesprek, dat later op de avond plaats zal vinden. Deze Benoemingsadviescommissie, waarvan ik voorzitter ben, is een commissie van de landelijk Ledenraad van de VU-Vereniging. Deze Ledenraad is het statutair bevoegde Verenigingsorgaan dat onder andere de nieuwe leden van de Raden van Toezicht van de Vrije Universiteit, van het VU-medisch centrum en van de Christelijke Hogeschool Windesheim benoemt.

Verenigingsleden adviseren & benoemen
De Raden van Toezicht van enerzijds de Stichting VU-VUmc en anderzijds de Stichting Windesheim komen met hun voordrachten voor de beoogde benoeming van nieuwe leden van de twee betreffende Raden van Toezicht, waarna wij na een gesprek met de betreffende kandidaat een benoemingsadvies verstrekken aan de vragende Raad van Toezicht. Bij een positief advies van onze Benoemingsadviescommissie draagt de betreffende Raad van Toezicht de kandidaat ter benoeming voor aan de Ledenraad, waarna de Ledenraad - kennis nemend van het positieve advies van onze Benoemingsadviescommissie - dan in principe overgaat tot de benoeming van het voorgedragen kandidaatlid van de betreffende Raad van Toezicht.

Kwaliteitscommissie voor de VU
Vanavond voeren we als Benoemingsadviescommissie een gesprek met een kandidaatlid van de Raad van Toezicht voor de Stichting VU-VU-mc. Het is de bedoeling dat deze kandidaat zitting zal gaan nemen in de Kwaliteitscommissie van de Raad van Toezicht, met de VU in portefeuille.
Na het gesprek met de kandidaat evalueren we de resultaten van dit interview, waarmee de bouwstenen worden besproken waarmee in de komende dagen het schriftelijke advies zal worden opgesteld dat onze Benoemingsadviescommissie volgende week wil aanbieden aan de Raad van Toezicht van de Stichting VU-VUmc.

Uitgespuwd

Vrijdag 10 mei 2013

‘Intussen moest ik proberen te luisteren naar wat M zei.

“Geef ze te eten”, zei hij.

Wie bedoelde hij: onze kinderen?

De kinderen in de kelder?

Natuurlijk bedoelde hij de kinderen in de kelder.

Maar hoe?

Vertel me hoe!

Moest ik onze drie meenemen om die twee eten te gaan geven?’

Paasgeschenk van de VU

Zo begint het nieuwe boek van Kristien Hemmerechts, met als titel: ‘Uitgespuwd’.

“Waarschuwing – dit is fictie’, staat op de cover geschreven. Een onheilspellende waarschuwing, die de nieuwsgierigheid wekt in de combinatie met de titel van dit boek.

‘Uitgespuwd’ is het literair paasgeschenk 2013 van de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam. Het boek is geschreven door de VU-schrijver van dit seizoen: Kristien Hemmerechts.

Het boek is digitaal verspreid onder de 45.000 medewerkers, studenten en alumni via de E-pub van de VU.

Uitgespuwd is niet in de handel verkrijgbaar, want VU University Press produceerde voor alleen intern gebruik 500 exemplaren in boekvorm. Als lid van het Regiocomité Fryslân en als lid van de landelijke Ledenraad van de VU-Vereniging ontving ik vlak vóór Pasen 2013 een geschenkexemplaar van dit boek.

Op het scherp van de snede

In ‘Uitgespuwd’ komt een vrouw aan het woord, die is veroordeeld vanwege haar aandeel in een berucht Belgisch zedenmisdrijf. In dit verhaal geeft zij haar visie op de feiten, gepresenteerd in een monoloog, waarin ze de lezer confronteert met de rekbaarheid van empathie.

'Heb je de verdoemden lief?' vroeg een dichter zichzelf eens af. Auteur Kristien Hemmerechts stelt die vraag opnieuw. Dit speciaal voor de VU geschreven boek mag worden beschouwd als ‘Literatuur op het scherp van de snede’.

Kristien Hemmerechts
Kristien Hemmerechts fungeerde als ‘Schrijver op Locatie” aan de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam in de periode van februari 2012 tot februari 2013. Zij was de zesde Schrijver op Locatie, die speciaal voor de VU en voor de VU-Faculteit der Letteren een Paasgeschenk schreef (voorheen waren het Kerstgeschenken).

Auteur Kristien Hemmerechts laat in haar verhaal - in navolging van Ronald Giphart vorig jaar - ook een tamelijk opvallend vertelperspectief zien. Schreef Ronald Giphart vorig jaar vanuit het perspectief van een dode; Kristien Hemmerechts schrijft in haar verhaal dit jaar vanuit het beklemmende vertelperspectief van een medeplichtige bij zedendelicten bij kinderen. Dat levert een tamelijk schokkend relaas van een echtgenote van een kindermoordenaar, in wiens taaie huid de lezer kruipt.

Schrijvers op Locatie VU
De volgende vijf Schrijvers op Locatie schreven in de voorgaande jaren een VU-Kerstgeschenk:

1. - Abdelkader Benali publiceerde in 2007 het verhaal ‘De soefi’;
2. - Marcel Möring publiceerde in 2008 het essay ‘Een lange weg’;
3. - Christine Otten publiceerde in 2009 het verhaal ‘Een echt verhaal’;
4. - Renate Dorrestein publiceerde in 2010 het verhaal ‘Pas goed op jezelf’;
5. - Ronald Giphart publiceerde in 2011 het verhaal ‘De wake’.

Citaten uit Uitgespuwd

• Een vraag was een teken van wantrouwen;
• Elk detail wil ik over de kindermoordenaressen weten;
• Mannen verdragen het niet dat je hen tegenspreekt;
• Alles is erger op het net;
• Internet brengt het slechtste in de mens naar boven;
• En ook M’s eerste vrouw had me gewaarschuwd. “Maar je wilde niet luisteren.” Ik wilde weg van jou, mama;
• Ik was de oorzaak van zijn dood;
• Ze moest liefhebben wat ze verfoeide;
• Je hebt geen ouders. Ik ook niet. Wij zijn zonder ouders geboren. Ik ben je vader, je moeder, je man, je broer;
• Voor sommige dingen zijn er geen woorden;
• Via mij kan God zijn bovenaardse goedheid en fenomenale kracht tentoonspreiden, zoals een pauw zijn staart;
• Als ik geld nodig had, moest ik ervoor zorgen dat ik het vond;
• Ook ik heb mijn verstand verloren. Jaren en jaren geleden heb ik het verloren. Ik wil het nooit terug. Nooit wil ik beseffen wat er gebeurd is;
• Het beste was niets te denken. Gewoon doen wat ik moest doen. Rondlopen met een gezicht waarop niets te lezen stond;
• Als ik alles deed wat hij vroeg, als ik ophield zelf iets te willen of denken, dan voelde ik mij veilig bij hem;
• Blijf leven voor mij, voor mijn ziel, de ziel van de meest gehate vrouw van het land.

Texelpad

Vrijdag 3 mei 2013 

Cover van de wandelgids Texelgids

  
Texel van Thijsse
De onderwijzer Jac. P. Thijsse werd in 1889 hoofd van de Fransche School op Texel. Hij was één van de pioniers op het gebied van natuureducatie. Drie jaar later werd Thijsse hoofd van een lagere school in Amsterdam. Zijn waardering voor het natuurschoon op Texel en zijn pionierswerk op het gebied van natuurstudie en natuurbescherming zijn van groot belang geweest voor het natuurbehoud en het natuurbeheer  van het hedendaagse landschap van het eiland Texel.
Ruim 120 jaar later kunnen wij op Texelse paden & wegen genieten van al dat natuurschoon. Dat kan ook wandelend, in een tempo waarin je als wandelaar alle tijd hebt om al dat moois in je op te nemen en te waarderen. In de negentiger jaren heeft de Werkgroep Noord-Holland van het NIVON een meerdaags wandelpad uitgezet, dat de wandelaar in de gelegenheid stelt om kennis te maken met de natuur van Texel. Dit pad wordt het Texelpad genoemd.

Meivakantie 2013
Aan de hand van de wandelgids van het Texelpad hebben Durkje en ik in de Meivakantie van 2013 het gehele Texelpad gelopen. We overnachtten een week in De Koog, ongeveer halverwege het eiland Texel. De Koog werd zo onze uitvalsbasis en verblijfsplaats voor deze wandeldagen.
Door op wandeldagen gebruik te maken van twee auto's of van één auto en busvervoer werd het voor ons mogelijk om elke wandeldag vroeg van start te gaan en na de wandeldag ook betrekkelijk snel weer terug te keren naar onze verblijfsaccommodatie in De Koog.

Streekpad 4 Texelpad
Nederland kent tien zogenoemde Lange Afstands Wandelpaden (LAW's) en bijna twintig zogenoemde Streekpaden. Het Texelpad is zo'n Streekpad, namelijk Streekpad 4.
De route van het Texelpad is in twee richtingen beschreven: met de klok rond, of de andere kant om. Durkje en ik hebben de route met de klok mee gelopen, beginnend in de veerhaven van ' t Horntje, om dan onder andere achtereenvolgens door de volgende plaatsen te gaan: De Koog, De Cocksdorp, Oost, Oosterend, De Waal, Den Burg en Oudeschild.

Vier wandeldagen
Deze rondwandeling is opgedeeld in 12 kaarten, over een afstand van 76,4 kilometer. Ook is er nog een 13e kaart, waarop de zogenoemde 'Dwarsover' van 6,3 kilometer staat ingetekend. Wie dus de hele rondwandeling inclusief de Dwarsover wil lopen, wandelt over een totale afstand van 82,7 kilometer. Dat is wat Durkje en ik hebben gedaan.
Het waren voor ons vier wandeldagen, die wij in de volgende trajecten hebben gelopen:

1. Op 27 april 2013 van 't Horntje naar De Koog, en daarna aansluitend nog de Dwarsover van De Koog naar De Waal, over een totale afstand van 22,8 kilometer;
2. Op 29 april 2013 van De Koog naar De Cocksdorp, over een afstand van 19 kilometer;
3. Op 1 mei 2013 van De Cocksdorp naar De Waal, over een afstand van 20,5 kilometer;
4. Op 2 mei 2013 van De Waal naar 't Horntje, over een afstand van 20,4 kilometer.

Het eilandgevoel van Texel
Het Texelpad is een prachtige wandelroute, die je door nagenoeg alle dorpen van Texel voert en die je door een brede verscheidenheid van Texelse landschappen leidt, zoals: zeedijken, duinen, strand, heide, bos, polders, kwelders en langs kleiputten.
Onderweg zie je allerhande planten en dieren, beklim je enkele uitkijkposten, kom je langs de vuurtoren, bezoek je de zeehaven, maak je kennis met het tragische lot van de Georgiërs in bezettingstijd, leer je heel veel over natuur, geschiedenis en cultuur, ontdek je wat 'tuunwoaltjes' en 'skiipeboeten' zijn, en ervaar je als 'overkanter' het 'eilandgevoel'.

K(r)oning(inne)dag 2013

Dinsdag 30 april 2013

Krantleespauze tussen Abdicatie & Inhuldiging

Koninginnedag wordt Koningsdag
Decennialang zijn we in Nederland gewend geweest om nationaal Koninginnedag te vieren, de dag waarop we de verjaardag van Hare Majesteit de Koningin vieren. Na een ambtsperiode van 33 jaar zal onze geliefde Koningin Beatrix vandaag het koningschap overdragen aan haar oudste zoon, Willem-Alexander, de Prins van Oranje. Veel zal daardoor veranderen: voortaan geen koningin als staatsthoofd, maar na vier generaties, na ruim 110 jaar weer een koning; einde van Koninginnedag en nu voortaan Koningsdag.

Trouw aan de koning
Durkje en ik zijn vandaag op Texel om hier samen met haar ouders en met mijn moeder deze bijzondere dag te beleven op Nederlands grondgebied. In de afgelopen jaren waren we op Koninginnedag in het buitenland, maar dit jaar in Nederland.
We staan vanmorgen betrekkelijk vroeg op om met zijn allen bijtijds te ontbijten, om gereed te zijn als om 9.00 uur op televisie de marathonuitzending van de NOS begint ter gelegenheid van de aanstaande troonswisseling.
Nog voordat die uitzending begint, haal ik bij de kiosk nog even de Koninginnedagspecial die het dagblad Trouw vandaag uitgeeft. Later vanmorgen zal er allicht nog wel enige leestijd zijn voor deze feestelijke krant. Trouw opent met als krantenkop: 'Koning van alle Nederlanders', met als ondertitel: 'Willem-Alexander geeft het koningschap meer zichtbaarheid en haalt wat van de magie af'. Wat zal onze nieuwe koning daarvan vandaag al waar maken?

Abdicatie en Balkonscène
Klokslag 10.00 uur begint de tv-uitzending over de Abdicatie van koningin Beatrix, die plaatsvindt in de Mozeszaal van het Koninklijk Paleis op de Dam te Amsterdam. Nadat alle handtekeningen zijn gezet op de Acte van Abdicatie, komen prinses Beatrix en Koning Willem-Alexander & koningin Maxima buiten op het balkon van het Koninklijk Paleis en spreken zij elkaar en het uitbundig vrolijke volk op de Dam toe. Het Wilhelmus wordt gezongen en ook de drie prinsessen - waaronder Amalia, nu de Kroonprinses van Oranje - komen erbij op het balkon. Dan is het eerste deel van het officiële programma tegen 11.00 uur afgelopen.
Omdat de inhuldiging pas om 14.00 uur aanvangt, hebben we voldoende tijd om even buiten in de zon te genieten van het prachtige weer en om te lunchen.

Leespauze tussen Abdicatie en Inhuldiging

Inhuldiging en Receptie
Om 14.00 uur zitten we weer klaar om op televisie de inhuldiging van de nieuwe koning te zien plaatsvinden in de Nieuwe Kerk te Amsterdam. In deze bijzondere zitting van onze Nederlandse Staten-Generaal, de Staten van Aruba, van Curacao en van Sint-Maarten wordt de nieuwe koning beëdigd en zweert hij trouw aan het Statuut en aan de Grondwet. De leden van de Staten-Generaal en de gedelegeerden van de Staten van Aruba, Curacao en Sint-Maarten beëdigen en/of bevestigen deze verklaring van koning Willem-Alexander daaropvolgend.
De herauten en koningen van wapenen stellen vervolgens binnen en buiten met luide stem vast dat onze nieuwe koning is ingehuldigd. Daarna gaat Koning Willem-Alexander met zijn gevolg terug naar het Koninklijk Paleis, waar een receptie zal zijn voor alle officiële gasten uit binnen- en buitenland.
Omdat het feestelijke avondprogramma vanavond pas om 19.30 uur aanvangt, hebben we voldoende tijd om wederom weer buiten in de zon te genieten van het prachtige weer en om te dineren. We rijden naar het strand van de Hoornderslag om na een kort verblijf op het strand een bezoek te brengen aan de strandtent van de Hoornderslag.

Op het strand van de Hoornderslag op Texel

Koningslied en Koningsvaart en Museumpleinconcert
Niet alleen voor de NOS is het vandaag een marathonuitzending. Ook voor ons vijven wordt het een ongebruikelijke marathontelevisiesessie. Om 19.30 uur zitten we weer paraat bij de tv in onze vakantiewoning, om eerst getuige te zijn van het ten gehore brengen van het Koningslied in Ahoy te Rotterdam. 
Daarna zien we het koninklijk gezin een vaartocht maken over het Amsterdamse IJ. Als ze bij het Muziekgebouw aan het IJ arriveren, wordt deze feestelijke koningsvaart afgesloten met een saluut van een groot aantal versierde schepen op het IJ. De live-uitzending van de festiviteiten op televisie worden afgesloten met een concert van André Rieu op het Museumplein van Amsterdam.

Meer zichtbaar en minder magie
Maar wat werd er vandaag al waar van de krantenkop waarmee Trouw vandaag haar dagblad opende met de titel: 'Koning van alle Nederlanders', en met als ondertitel: 'Willem-Alexander geeft het koningschap meer zichtbaarheid en haalt wat van de magie af'.
Tijdens de vaartocht op het IJ vaart het koninklijk gezin bij een groot aantal uitgebeelde thema's langs, zoals bijvoorbeeld sport, literatuur, film, musical en ballet. Steeds ligt de rondvaartboot even stil of wordt langzaam voorbijgevaren, onderwijl groetend en dankend voor de mooie performance.
Bijna aan het eind van de koningsvaart arriveert de rondvaartboot bij het Amsterdamse Java-eiland, waar het concertgebouworkest samen met Armin van Buuren de Bolero van Ravel ten gehore brengt. Dan gebeurt iets wat niemand had voorzien: Koning & koningin en de drie prinsessen verlaten de rondvaartboot hier om in de grote muziektent op het Java-eiland het orkest en Armin van Buuren persoonlijk te bedanken voor hun muzikale acts.

Wat de toekomst brengen moge; zo waarlijk helpe mij God almachtig
Hier laat Koning Willem-Alexander dus al op de eerste dag van zijn koningschap zien dat hij temidden van orkest & deejay en op het hoge podium vóór een grote menigte - vooral jonge - Nederlanders een nabije koning wil zijn, en ook voor alle Nederlanders, want heel Nederland is hiervan getuige tijdens de rechtstreekse televisieuitzending van de NOS.
"Wat de toekomst brengen moge, weet geen mens", zo sprak koning Willem-Alexander tijdens zijn inhuldiging eerder vandaag.
Willem-Alexander heeft direct vandaag al zijn koningschap op eigen wijze zichtbaar gemaakt en iets van de oude magie afgehaald. Hoever hij daar nog mee kan en mee zal gaan, zal de toekomst uitwijzen. Dat weet nu nog geen mens. Wel heeft deze prachtige dag van abdicatie, inhuldiging, koningsvaart en alles wat daar verder in goede harmonie omheen is gebeurd, hoop gegeven voor de toekomst. Op hoop van zegen gaan we die toekomst samen in.

De wake

Maandag 22 april 2013

Cover van De wake

Die man ben ik

‘Vraag aan een man die net is uitgegleden van een berghelling hoe het met hem gaat.

De wereld tolt.

De aarde nadert.

De ademhaling stokt.

In zijn vlucht kijkt hij de vraagsteller aan.

Vlak voordat hij de grond raakt, antwoordt hij met opgetogen verbazing: "Nou, tot nu toe gaat alles goed."

Die man ben ik.'

De dood, dat was ik

Zo begint het verhaal van 'De wake', waarin Siem (een hoogleraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam) met zijn echtgenote Margot een bergwandeling maakt het Härjedalen in Zweden. Dan slaat plotsklaps het noodlot toe. Siem is dood en Margot staat erbij.

De Nederlandse vriendenclub van de hoogleraar besluit dan een oude belofte gestand te doen en houdt een wake. De plaats van samenkomst is daartoe de gebedszaal op de vijftiende verdieping van de Vrije Universiteit. Giphart noemt dit ‘Het hoogstgelegen Nederlandse filiaal van de firma Zingeving & Troost der Bedrukten.’

De dode hoofdpersoon Siem wordt in een dodenwake - gedurende de nacht die voorafgaat aan zijn crematie - omringd door zijn oude studievrienden en enkele jonge studenten.

Wat wordt er over je verteld als je dood bent?

Iedereen zou het willen weten.

Siem maakt het mee.

Ronald Giphart
Ronald Giphart fungeerde als ‘Schrijver op Locatie” aan de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam in de periode van februari 2011 tot februari 2012. Hij was de vijfde Schrijver op Locatie, die speciaal voor de VU en voor de VU-Faculteit der Letteren een Kerstgeschenk schreef.

Het boek wordt beschouwd als een nieuw hoogtepunt in Gipharts rijke en succesvolle oeuvre.

Als overkoepelend thema voor zijn activiteiten aan de VU koos Giphart voor ‘Omzien in Verwondering’. Verwondering is volgens Giphart: “de basis van alle wetenschap, als een bijna geamuseerde verbazing over hoe de wereld in elkaar zit”.

Auteur Ronald Giphart laat in zijn verhaal zien dat hij technisch meer durft. Het vertelperspectief is namelijk tamelijk opvallend: vanuit een dode man. Dat moet je als schrijver durven, want je verhaal moet natuurlijk wel geloofwaardig blijven. In ‘De wake’ lukt dat mijns inziens prima.

Schrijvers op Locatie VU
De volgende vier Schrijvers op Locatie schreven in de voorgaande jaren al zo’n VU-Kerstgeschenk:
- Abdelkader Benali publiceerde in 2007 het verhaal ‘De soefi’;
- Marcel Möring publiceerde in 2008 het essay ‘Een lange weg’;
- Christine Otten publiceerde in 2009 het verhaal ‘Een echt verhaal’;

- Renate Dorrestein publiceerde in 2010 het verhaal ‘Pas goed op jezelf’.

Kerstgeschenk ‘De wake’ is uitgegeven door de VU-Uitgeverij en werd onder VU-medewerkers en VU-relaties verspreid.

Citaten uit De Wake

Enkele citaten uit dit boek van Ronald Giphart:

• Boeken, kinderen en bomen leven voort, niet de scheppers, zaaiers of planters;
• Er bestaat naast de doodsangst ook doodshoop, de hoop van mensen dat hun dierbaren er na hun sterven nog zullen zijn;
• Hoe kon ik zijn overleden en toch mijn vrouw zien wachten op naderende hulp?;
• Ware vaderliefde is het besef dat je zoons geen jongere versies zijn, maar verbeterde versies. Je zoon is iemand die jij niet meer bent en nooit zult worden;
• Een mens bestaat uit meer dan zijn karakter en aard; zijn persoonlijkheid wordt ook gevormd door de gebeurtenissen en omstandigheden op zijn pad;
• Een mens die niets omhanden heeft en geen hartstochten, wordt overvallen door nietigheid en onmacht;
• Mannen houden ervan als vrouwen om hen lachen;
• In feite is een herinnering een reconstructie van wat er gebeurd had kunnen zijn, op basis van een paar onthouden details;
• Wat wonderlijk dat ik eerst had moeten overlijden om te weten te komen hoe aardig men over mij dacht en sprak;
• Hoe dichter bij de dood, hoe minder onzin en tijdverspilling we onszelf zouden moeten toestaan;
• Alle tegenslagen en alle voorspoed zit in mijzelf.

Wereld van waarde

Donderdag 18 april 2013

Keynote speaker minister Jet Bussemaker

HBO-jaarcongres 2013 in Den Bosch
Het jaarcongres 2013 van de HBO-raad (de vereniging van hogescholen) is vandaag in de Brabanthallen in 's Hertogenbosch. Met een deelnemerslijst van meer dan 600 mensen is dit één van de grootste congressen die jaarlijks in, voor en met het Nederlandse Hoger Beroepsonderwijs (HBO) wordt gehouden. Docenten & studenten, managers & bestuurders, onderwijskundigen & personeelsadviseurs, kortom, allerlei medewerkers van hogescholen en van hun partnerorganisaties zijn gisteren of vandaag afgereisd naar Den Bosch, om hier vandaag dit grote HBO-congres bij te wonen. We komen voor plenaire sessies, voor hoorcolleges, voor debatten, workshops, en ook om elkaar in de ontmoeting tussen hogescholen te spreken over ons waardevolle Nederlands hoger beroepsonderwijs.

De waarde van de opleiding
Nadat dagvoorzitter Jet de Ranitz iedereen welkom heeft geheten, volgt de openingsspeech van Thom de Graaf, voorzitter van de HBO-raad.  De Graaf spreekt over de kernfunctie van het HBO en beweert dat ons hoger beroepsonderwijs met sprongen vooruit gaat. Hij prijst onze onderwijsminister, die 'het hoger onderwijs ook van binnenuit kent. Ze weet waar wij mee bezig zijn, en hoe moeilijk dat soms ook is."
Thom de Graaf:

• Studenten moeten tijd en ruimte houden om naar de wereld te kijken;
• Goed onderwijs gaat om meer dan rendementen;
• Het HBO heeft wel rust en stabiliteit nodig;
• Teveel ministeriële sturing staat innovatie in de weg;
• Onderzoek in het HBO - in bijvoorbeeld Centers of Excellence en in Lectoraten - leidt tot innovatie.

De HBO-raadsvoorzitter vindt dat we in onze vereniging van hogescholen samen verantwoording moeten afleggen, dat de onderlingen debatten en gesprekken van onderop moeten komen en dat we daarom onze Verenigingsgedachte meer moeten benadrukken. Hij sluit af met de presentatie van de nieuwe naam van de HBO-raad: 'Vereniging Hogescholen'. Zijn nieuwe visitekaartje met daarop de nieuwe verenigingsnaam reikt hij uit aan de volgende spreker: Jet Bussemaker, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCenW).

Onderwijsminister Jet Bussemaker
Dan volgt de voordracht van Jet Bussemaker, voorheen rector van de Hogeschool van Amsterdam, momenteel minister van OCenW.
Het opleiden van professionals aan wie wij ons zelf en ons hele hebben en houden in de toekomst toevertrouwen, is een kernmissie van het HBO, aldus onze minister. Ze geeft aan dat die kernmissie lang niet altijd in voldoende mate op waarde wordt geschat.
Jet Bussemaker:

• In hogescholen draait alles om die waarde van de professional;
• HBO-ers zijn waarde(n)dragers & waarde(n)overdragers;
• De huidige praktijk vraagt om snelle oplossingen;
• Hogescholen moeten niet universiteitje gaan spelen; nieuwe kennis moet - samen met het werkveld - in de praktijk worden gebracht;
• Lectoren zijn in het maatschappelijk debat nog te vaak afwezig;
• Bussemaker wil graag discussie over de toekomst van het HBO, over waar bijvoorbeeld over tien jaar het HBO staat qua digitalisering van het onderwijs.

Voorzittersvoordracht Onderwijsraad
De volgende plenaire voordracht wordt verzorgd door Geert ten Dam, voorzitter van de Onderwijsraad.
Ten Dam:

• Kritisch leren denken doe je niet in aparte vakken, maar dat leren studenten in praktijkgericht onderwijs;
• De aansluiting van het HBO op de arbeidsmarkt kan veel doelmatiger;
• Je moet jezelf zien als iemand die een bijdrage gaat leveren aan waarde(n);
• Je moet studenten leren te zien dat hun bijdrage aan het beroep en aan de samenleving ertoe doet; zo krijgt onderwijs vormende waarde;
• Het gaat om het kwetsbare evenwicht van economische, maatschappelijke en persoonlijke waarden;
• De missies van hogescholen zouden wel wat concreter mogen, want dan spreken ze de studenten ook meer aan;
• Besteed ook aandacht aan de normatieve kant van bestuur & governance;
• Je moet doorlopend expliciet nadenken over nieuwe moraliteit.

Cultuur wint altijd!
De eerste deelsessie die ik bijwoon, is het hoorcollege 'Cultuur wint altijd!', van Kristel Baele & Kees Boele, beiden lid van het College van Bestuur van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
Baele vraagt zich af wat het voor een hogeschoolbestuurder betekent als hij/zij een inspirerende, professionele onderwijs- en onderzoekscultuur wil creëren, en wat dat met de docent doet als je dat in balans wilt laten zijn met procedurele 'checks and balances'. Baele: 'Ontkennen van kwaliteitsstandaarden helpt niet, ze internaliseren wel.".
Boele vertelt dat docenten inhoud, sfeer en zelfstandigheid belangrijk vinden, maar dat zij momenteel teveel in een kramp zitten en bang zijn om te innoveren. Volgens hem is de cultuur (veel meer dan de structuur) bepalend voor de kwaliteit van het onderwijs. Studenten zouden minder opdrachten moeten krijgen en minder moeten reflecteren. Daarvoor moet meer inhoud in de plaats komen. Niet langer opleiden, maar onderwijzen vanuit ervaring en met wijsheid, want dat vraagt de huidige generatie, aldus Kees Boele.
Zijn oplossing is:

• Werk vanuit een hoogwaardige, inhoudelijke en collectieve ambitie;
• Organiseer professionele zelfstandigheid en verantwoordelijkheid;
• Zorg voor een veilige en inspirerende atmosfeer.

Boele sluit zijn presentatie af met een verwijzing naar de woorden van Moeder Theresa: "We kunnen geen grote dingen doen, alleen kleine dingen met grote liefde".

Verbinden & Samen doen
De tweede deelsessie - een workshop - die ik bijwoon, gaat over 'Verbinding tussen centraal en decentraal overleg', verzorgd door Jos van Hijfte van de Hogeschool van Amsterdam. Gesteld wordt dat je streeft naar verbetering in het onderwijs, en dat zou dan blijken uit de cijfers. Cijfers geven echter geen verbetervoorstellen, maar geven altijd het signaal om een gesprek te voeren.
De derde deelsessie die ik bijwoon, heet: 'Waarom moeilijk doen als het samen kan', en gaat over studiesuccessen door sociale cohesie. In deze workshop van de Christelijke Hogeschool Windesheim presenteert lector Rob Bovens zijn project '#Five', over een fit en veilig Windesheim, over hoe een gezond en veilig hogeschoolklimaat leidt tot studiesucces.

Bas Haring filosofeert over hoger beroepsonderwijs
Het plenaire Slotprogramma wordt aan het eind van de middag verzorgd door filosoof Bas Haring.
De volgende twee thema's komen in zijn verhaal aan de orde:

I. De waarde van het onderwijs:

• Studenten worden opgeleid om deel te nemen aan hún samenleving, waarin wíj te zijner tijd te gast zijn;
• Waarde is geborgd in dingen, die er voor ons toe doen;
• Naarmate de samenleving ingewikkelder wordt, hebben mensen een langer traject nodig om goed deel te kunnen nemen aan de samenleving. En daar komt bij dat als we langer leven en langer werken, wij ook langer moeten studeren.

II. Een onderzoekende houding stimuleren:

• Beroepsgericht onderzoek in het HBO moet ook wetenschappelijk onderzoek zijn; en daar bestaat dan wel een enorme vrijheid, mits het antwoord op de onderzoeksvraag maar juist is.
• Als je maar nieuwsgierig bent, mag je best onderzoek doen in het HBO.

Mijn toekomstdroom - aldus Bas Haring - is dat mensen niet direct overal wat van vinden en dat direct ook zeggen, maar dat ze hun oordeel nog even uitstellen.

Regiocomité Fryslân van de VU-Vereniging vergadert in Leeuwarden

Maandag 25 maart 2013

VU-alumni in de Statenzaal van het Friese Provinciehuis in Leeuwarden

Lazarus wijst op het Paasfeest
Na een goede warme maaltijd in de Canteen van Stenden University Hotel begint de avondvergadering van ons Regiocomité Fryslân van de VU-Vereniging. Het is vandaag de maandag van de Stille Week, dus ik open de vergadering met een evangelielezing van Johannes, over de maaltijd bij Lazarus en de zalving van Jezus. Dit bijbelverhaal speelt zich namelijk af op de zesde dag vóór Pasen, en de aanwezigheid van Lazarus wijst ons er stilletjes al op dat Jezus heer en meester is over leven en dood. Aan het begin van deze Goede Week alvast een goede vingerwijzing naar het komende Paasfeest.

Evaluatie van activiteiten
Na de notulen en alle mededelingen en ingekomen stukken beginnen we aan het eerste inhoudelijke deel van deze zakelijke avondbijeenkomst. Eerst evalueren we de twee onlangs georganiseerde activiteiten, waaronder de derde avondlezing van de drieluik 'Lessen van de Eurocrisis', die werd verzorgd door Wim Boonstra van de Rabobank, inmiddels ook als bijzonder hoogleraar verbonden aan de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam.
De tweede activiteit die we evalueren, is de VU-alumnibijeenkomst 2013, die we in samenwerking met VU-alumna Alice van Unen eind februari 2013 organiseerden in het Friese Provinciehuis te Leeuwarden.
Beide activiteiten zijn met recht bijzonder geslaagd te noemen; met een grote opkomst en interessante sprekers, die hun publiek wisten te boeien met hun presentaties en gesprekken. Dat is waar we het allemaal voor doen: onze gasten een interessante en waarde(n)volle bijeenkomst bieden, met een goede presentator en inhoudelijk een aantrekkelijk programma. Fijn dat onze gasten dat ook zo goed waarderen.

Nieuw programma-aanbod
Het tweede deel van de vergadering gaat over onze volgende publieksactiviteiten. We zijn bijvoorbeeld bezig om een middagprogramma en een avondprogramma te organiseren over 'Geloven in Verzoening', waarbij Henk Vijver uit Colombia en Harry Stinis uit Fryslân zullen spreken over geweld en verzoening in Colombia, en over de wijze waarop wij met name na de Tweede Wereldoorlog in Nederland ook hebben moeten leren om verstandig om te gaan met zaken als verzoening en herstel. Deze activiteit organiseren we als VU-Connected (provinciaal) samen met Expect Studentenpastoraat (lokaal) en met Kerk in Actie ((inter)nationaaal). Het wordt op 13 mei 2013 een boeiend middagprogramma en een identiek avondprogramma in Stenden Hogeschool te Leeuwarden.
Verder zijn we nog bezig met de voorbereiding van een drieluik over voedselvraagstukken, en over medische interventies in gezondheidsvraagstukken vóór, tijdens en na zwangerschap. Ook mogelijke onderwerpen zoals Friese Theologie, kuierend ontmoeten, (on)gezondheid en economie & consumentisme van de medische zorg passeren de revue.

Verenigingszaken landelijk & provinciaal
Het derde en laatste inhoudelijk deel van het vergaderprogramma gaat over allerlei lopende zaken binnen onze VU-Vereniging, zowel op landelijk als op provinciaal nivo. Zo spreken we over het rooster van aantreden en aftreden, over kandidaten voor de verkiezing van Regiocomitélid, over de recente benoemingen van de nieuwe leden van de Raden van Toezicht in ons Verenigingsverband, over diverse perikelen binnen de instellingen van onze vereniging en we blikken alvast vooruit op de agendering van de komende Ledenraadsvergadering, die medio april 2013 in Amsterdam zal plaatsvinden.
Kortom, er is veel gebeurd en gedaan, er staat nog veel moois op stapel en op de horizon zien we alvast de contouren van evenzo mooie nieuwe activiteiten van VU-Connected en van de VU-Vereniging.

VU-alumnibijeenkomst 2013 in Fries Provinciehuis

Donderdag 28 februari 2013

Alumni van de VU te gast in het Friese Provinciehuis te Leeuwarden

Jaarlijkse VU-Alumnibijeenkomst
Eenmaal per jaar organiseren we als Regiocomité Fryslân van de VU-Vereniging een Alumnibijeenkomst voor de in Fryslân wonende afgestudeerden van de Vrije Universiteit. Het al jaren welbeproefde en succesvol gebleken concept dat we we daarbij toepassen, is dat we dan met elkaar als VU-alumni op bezoek gaan op de werkplek van één van de VU-afgestudeerden die woont en werkt in Fryslân.
Zo zijn we in het verleden al eens op bezoek geweest bij bijvoorbeeld Wetterskip Fryslân en het Friesch Dagblad in Leeuwarden, bij een nieuwe huisartsengroepspraktijk in Heeg, bij Stenden Hogeschool, het Leeuwarder Gerechtshof, de Fryske Akademy en bij Trip Advocaten en Notarissen in Leeuwarden.

Op visite bij VU-Alumna dr. Alice van Unen
Vandaag zijn we te gast bij de VU-afgestudeerde dr. Alice van Unen. Ze studeerde Nederlands Recht en Notariaat aan de Vrije Universiteit en promoveerde aan de VU. Ze kwam met haar gezin vanuit Amsterdam naar Fryslân en ging werken bij de provincie Fryslân. Na een uitdagende loopbaan in diverse beleidsfuncties en in het management is ze momenteel werkzaam bij de provincie Fryslân als Strateeg en Adviseur jeugdzorg. Ze werkt veel samen met en voor de Friese gedeputeerde Tineke Schokker; ze waren beiden ook nauw betrokken bij de (ver)nieuwbouw van het mooie nieuwe Friese Provinciehuis, waar we vandaag te gast zijn.
Om 17.00 uur mag ik als voorzitter van het Regiocomité Fryslân de ruim 40 belangstellenden welkom heten in de grote Kommisjeseal van het Leeuwarder Provinciehuis.

Wetenschapper in dienst van de politiek
Na een korte voorstelronde verzorgt Alice van Unen een presentatie over haar opleiding, werkervaring en huidige werkkring. Als je als wetenschapper en jurist met een passie voor jeugdzorg bij de provincie komt werken, kom je in een andere wereld terecht dan de universitaire; namelijk de ambtelijke en politieke wereld van de provinciale laag van 'het huis van Thorbecke'. Welke zaken kom je hierbij tegen en hoe ga je daarmee om?
Hoe geef je inhoud aan je rol als ambtenaar op de terreinen, waarop de provincie actief is? Als ambtenaar word je geacht onafhankelijk te adviseren over het beleid zoals de politiek dat formuleert. Hoe combineer je de passie voor een thema met de politieke realiteit?
Alice van Unen vertelt waar de mooie uitdagingen liggen als je als provinciaal ambtenaar werkzaam bent als beleidsontwikkelaar en manager in het levendig politiek bedrijf, dat midden in en voor de Friese samenleving opereert.

Gedeputeerde Schokker en projectleider Beks
Inmiddels is ook de Friese gedeputeerde Tineke Schokker gearriveerd en tevens Klaas Arie Beks, als projectleider ook werkzaam bij de provincie Fryslân. Op dat moment zijn de alumni met Alice van Unen al in een boeiend plenair groepsgesprek verwikkeld over allerlei samenlevingsvraagstukken waarmee Alice van Unen in haar dagelijkse werk te maken krijgt. Ook Klaas Arie Beks en Tineke Schokker nemen gepassioneerd deel aan deze interessante discussie.
Voorafgaand aan de pauze schetst verantwoordelijk gedeputeerde Tineke Schokker als voorbereiding op onze aanstaande rondleiding het proces van de recente (ver)nieuwbouw van het Provinciehuis. Haar presentatie wordt afgesloten met een korte film over de nieuwbouw van het Leeuwarder Provinciehuis.

Fraai gerestaureerde Provinciale Statenzaal
Na de pauze verzorgen Alice van Unen en Klaas Arie Beks in twee subgroepen een rondleiding door het nieuwe Provinciehuis, dat grotendeels opnieuw is ontworpen en gebouwd, met een eigentijdse visie op werken en op kantoorinrichting, maar waarbij ook veel historische elementen van het gebouw en van haar inrichting bewaard zijn gebleven. We zien hoe oud en nieuw hier goed samen gaan.
Deze rondleiding beginnen we gezamenlijk in de oude, bijzondere Statenzaal van het Provinciehuis, die op voortreffelijke wijze is gerestaureerd. Klaas Arie Beks laat op zijn expressieve wijze van presenteren ons alle fraaie inrichtingselementen van deze buitengewoon mooie Friese Provinciale Statenzaal zien.

Bezichtiging van het huis
De VU-alumni zijn zichtbaar en hoorbaar onder de indruk van de schitterende wijze waarop de oude gebouwencomponenten zijn verbonden aan de moderne nieuwbouw van het Provinciehuis. Voor velen die nog nooit iets hebben gezien van aktiviteitengerelateerd werken is het hier en nu een mooie gelegenheid om te zien hoe je modern gefaciliteerd kunt werken met flexibele werkplekken.
Na de rondleiding is er nog volop gelegenheid om onder het genot van een drankje in de Kommisjeseal met elkaar na te praten.
We kijken terug op een prachtige en goedbezochte VU-Alumnibijeenkomst en zeggen langs deze weg in Alice van Unen, Tineke Schokker en Klaas Arie Beks de provincie Fryslân hartelijk dank voor hun gastvrijheid, waarbij we onze provinciemedewerkers en provinciale politici van harte kunnen complimenteren en feliciteren met dit fraai vormgegeven huis van de provincie.