Jozef, hèt musical-succes van Stiens

Zondag 25 maart 2012 

Wachten op Jozef
Het is tegen 10.00 uur in de ochtend. Snel groeien vanaf de verschillende ingangen van het kerkhof de lange rijen wachtenden vóór de ingang van de eeuwenoude Sint-Vituskerk van Stiens. Een bijzondere ochtend. Niet alleen omdat we als kerkgangers niet gewend zijn om in zulke lange rijen te wachten om de kerk op zondagochtend binnen te gaan. Met name ook bijzonder omdat zoveel belangstellenden gisteravond eerst de klok een uur vooruit hebben gezet, om vervolgens na een korte nacht vanmorgen vroeg op te staan om hier een moderne musical in een oude terpkerk bij te wonen. Op het moment dat de oude, inmiddels gerestaureerde luidklokken in de hoge kerktoren het hele uur van 10.00 uur aangeven, gaat klokslag 10.00 uur de kerkdeur open en komt er beweging in de wachtrijen vóór de ingang. Twee studenten van de opleiding Vrijetijdsmanagement van Stenden Hogeschool uit Leeuwarden staan bij de ingang. De student deelt programmaboekjes uit en de studente neemt bij entree alle toegangskaarten in ontvangst. Verwachtingsvol wandelen Durkje en ik met haar ouders en met mijn moeder naar binnen, op zoek naar een zitplaats in de kerkzaal, die is omgebouwd tot schouwburgzaal.

Een droom wordt werkelijkheid
Andere studenten van het moduul Leisure Events van de opleiding Vrijetijdsmanagement van Stenden Hogeschool wandelen als gastvrouw door de kerk, om de gasten waar nodig te assisteren bij het zoeken en vinden van een goede zitplaats in de kerk. Ook voor de bezoekers in een rolstoel is een passende plaats geregeld. De zaal is uitverkocht, niet eenmaal, niet tweemaal of driemaal, maar zelfs de vierde - extra - voorstelling is uitverkocht. Ruim duizend mensen kunnen zo genieten van een voorstelling, een musical, een productie waaraan nota bene zo'n 100 mensen hun medewerking verlenen. De oudste medewerker is 72 jaar en de jongste nog geen jaar oud; zijn rol: een gulle lach. Samen zetten ze een grootse prestatie neer: de musical 'Jozef'. Een 7 kwartier durende musicalproductie over het bijbelverhaal van Jozef; over de dromer, de slaaf, de gevangene, de 'onderkoning' van de Egyptische farao. Over hoe je leven een wending kan nemen als je trouw bent aan God en omdat God trouw is aan jou.

De kerk in het dorp en het dorp in de kerk
Onze Protestantse Gemeente van Stiens organiseert deze musical in samenwerking met een zes leden tellende studentengroep 'Leisure Events' van de HBO-Bachelor-opleiding Vrijetijdsmanagement van Stenden Hogeschool. De musical wordt gespeeld door gemeenteleden, jong en oud, met allemaal hun eigen talenten. Het doel van deze musical is om saamhorigheid te creëren in onze kerkelijke gemeente. Tegelijk ontwikkelt iedereen zijn of haar talenten en creëert deze hechte samenwerking een vergrote betrokkenheid tussen de verschillende generaties kerkgangers. We doen het niet alleen voor ons zelf, maar ook voor de andere dorpelingen. Daarom zijn de toegangskaarten gratis verstrekt via de Stienser Bruna-winkel; iedereen is welkom. De eerste voorstelling was afgelopen vrijdag, vandaag is de tweede uitvoering en op 30 en 31 maart 2012 zullen nogmaals twee voorstellingen ten tonele worden gebracht.

Mega
Projectleider is dominee Jaap Overeem, die al sinds augustus 2010 werkt aan de voorbereidingen van deze mega-productie. Hij speelt samen met zijn echtgenote, dominee Desirée Scholtens, ook nog in het musical-orkest, dat tijdens de musical de gehele muzikale begeleiding op voortreffelijke wijze verzorgt. Dirigent is ons gemeentelid Ridzert Beetstra, die de muzikale leiding heeft over het musical-orkest en over het musical-koor. Marjet van der Wal, opgegroeid in onze kerkelijke gemeente, regisseert de musical; ook een hele prestatie vanwege de fikse omvang en de diverse samenstelling van alle Stienser musicalsterren. Deze musical is geschreven door Gerard van Amstel en Gerard van Midden. Beeld, licht en geluid worden verzorgd door onze technische gemeenteleden Homme & Bas van der Wal. Verder maakt een vrolijk kinderprogramma voor 15 meespelende kinderen volwaardig deel uit van deze musicalproductie. En natuurlijk zijn er al die mensen die zorgen voor de benodigde techniek, zoals muzikale arrangementen, fotografie, decorbouw, financiën, vormgeving en drukwerk, beeld en geluid en allerlei zaken van administratieve en organisatorische aard.

Twist en verdriet
Om half elf heet dominee Jaap Overeem de gasten in de overvolle kerkzaal hartelijk welkom. Hij vertelt dat de musical het bijbelverhaal van Jozef vertelt in de vorm van een verzameling opeenvolgende flashbacks, terugblikkend op het leven van Jozef, de zoon van Jacob & Rachel. Hij bereidt ons voor op de eerste scène: de intrede door het middenpad van de kerkzaal van de begrafenisstoet voor de begrafenis van Jozef. Op het podium ontstaat na de begrafenis een ruzieachtige scène in het huis van de overledene, met Jozef zijn nabestaanden in familieberaad bijeen. Deze scène wordt afgesloten met het lied 'Over de doden niets dan goed'. Dan komt de nog jonge Jozef op het podium, gespeeld door Jesmar Jonker. Jozef, de dromer, gestoken in een prachtige mantel die de verwende jongen van vader Jacob kreeg; Jozef, veracht door zijn oudere broers. We komen weer terug in de familietent van de overleden Jacob, waar het getwist verder gaat. Eén van de verzuchtingen die ik daarin hoor: 'Nieuw verdriet scheurt oud verdriet weer open'.

Biografie van Jozef
Daarna volgt een aaneenschakeling van een groot aantal verhalen over het leven van Jozef. In een kinderscène wordt Jozef zijn mantel afgenomen door zijn broers. Jozef wordt in de put geworpen. Jozefs broer Ruben zingt over zijn verwerping van de broedermoord het lied: 'Ik kon het niet'. Jozef komt als slaaf in het huis van Potifar. Door een list van Potifars vrouw komt Jozef - nu gespeeld door Taco Osinga - in de gevangenis, waar hij de dromen van de ook gevangen schenker en bakker verklaart. Jozef de dromer verklaart ook andermans dromen. Jozef wordt de rechterhand van de Egyptische Farao, nadat Jozef ook de dromen van de Farao heeft verklaard. In die hoge functie aan het hof van de Farao volgt het weerzien van Jozef met al zijn broers. Als Jozef terugblikt op zijn leven, verzucht hij: 'God heeft me gezegend, maar het heeft me ook veel gekost.'

Kerk als podium
In rap tempo volgen alle scènes elkaar op. Steeds weer terug in de familietent van Jozef, dan weer terug naar de geacteerde verhalen over de biografie van Jozef. En elke keer weer wisselen toneelspel, koorzang en solozang elkaar af. Het orkest begeleidt voortreffelijk, precies goed. Ook knap hoe scènes in elkaar overlopend wisselen. Tussendoor zijn de kinderscènes perfect ingeweven. Het grote podium in het koor van de kerk wordt van voor tot achter en van links tot rechts geheel gebruikt en ook de centrale ruimte vóór het podium en zelfs het brede gangpad in de kerkzaal worden benut als speeltoneel. De musical-acteurs bewegen zich voor, naast en achter je. Vrijelijk wordt alle nog beschikbare ruimte van de grote kerkzaal benut. Een lange voorstelling van bijna twee uren, maar het publiek - van heel jong tot heel oud - zit ademloos te kijken en te luisteren. Dat mag zeker een knappe prestatie worden genoemd.

Koffie van de schenker
Maar aan alle goede dingen komt eens een eind,  zo ook aan deze musical.  Als de laatste zang en muziek heeft geklonken, vangt een hartelijk applaus aan. In enkele groepen komen de acteurs nogmaals op het podium, hun welverdiende, steeds weer aanzwellende applaus dankbaar in ontvangst nemend. Als het applaus uiteindelijk afneemt, volgen de woorden van dank van Hindrik ten Hoeve, onze voorzitter van de kerkenraad. Na nogmaals enkele applaussalvo's verlaten we allen de toneelkerkzaal. Voor iedereen staat de koffie klaar in het Sint-Vitushûs, gastvrij door onze Protestantse Gemeente van Stiens aangeboden aan allen die nagenietend nog willen napraten over deze succesvolle musical.

Passie
Als bezoekers, als gasten en als gemeenteleden past het ons om - ook langs deze weg - woorden van waardering en dank uit te spreken voor het vele en het goede dat zovelen aan inzet en werk hebben verricht om deze bijzondere musical in het kader van de huidige Veertigdagentijd met zoveel passie ten tonele te brengen. Hulde en grote dank aan iedereen die daaraan meewerkte!

En vergeet niet:
Heb lief.
Blijf dromen, blijf hopen, geloven vooral. 
Dromen!