 |
| Aan het Eelderdiep in De Onlanden bij Eelderwolde |
Wandelen door Nationale Parken
In 1996 publiceerde Nivon Natuurvrienden Nederland haar wandelgids van het Drenthepad, dat deel uitmaakt van het landelijk netwerk van doorgaande, meerdaagse wandelroutes in Nederland. In 2021 kreeg ik voor mijn verjaardag van onze kinderen onder andere de routegids van dit pad, in de 6e druk van 2019. Dit Drenthepad is een zogenoemd Streekpad, nummer 6, waarmee je het oer-Drenthe ontdekt, al wandelend door Drenthes Nationale Parken en door het Geopark, op het oudste naoorlogse langeafstandswandelpad van Nederland. Het is een pad om te genieten van Drenthe, over paden en wegen, langs akkers en weiden, door bossen en over heide, over het zand en door het veen. In Geopark De Hondsrug maak je kennis met de prehistorie van de provincie Drenthe. Onderweg ervaar je de rust en ruimte van deze mooie provincie.
- Nadat je bent vertrokken uit Beilen, kom je al snel in één van de mooiste natuurgebieden, om daar de uitgestrektheid van het Nationaal Park Dwingelderveld te ervaren.
- Via Havelte, door het Holtingerzand en door Diever kom je in het Nationaal Park Drents-Friese Wold. Uitgestrekte bossen, heide en stuifduinen laten je genieten van Drenthe op zijn mooist.
- Tussen Leek en Eelde (in de Drents-Groningse Wolden) beleef je de Onlanden en voert het Drenthepad je langs schitterende landgoederen.
- Je betreedt het Nationaal Park Drentsche Aa; een gebied dat als stroomdal is opgebouwd uit tientallen diepjes, stroompjes en romantisch kronkelende beken, in een landschap van heide, kleurrijke hooilanden en esdorpen.
- Al snel kom je daarna in het UNESCO-Geopark. Op de Hondsrug wandel je door de Strubben en het Kniphorstbosch op het oostelijk deel van het Drenthepad. De route voert hier door het ‘Pompeï van Drenthe’: het enige archeologische reservaat van Nederland. met grafheuvels, hunebedden en middeleeuwse karrensporen. De route leidt je over de Hondsrug langs grafheuvels, hunebedden en middeleeuwse karrensporen naar het grootste hunebed van Nederland in Borger en je komt langs het Hunebed-centrum.
Onderweg op het Drenthepad maak je ook kennis met Pingo-ruïnes, ontstaan in de laatste ijstijd.
Kortom, dit is een langeafstandswandeling door het ontstaan van het gebied, van de provincie Drenthe.
Drenthepad in 58 etappes
Het Drenthepad bestaat uit 58 afzonderlijke etappes, welke allemaal omschreven zijn de wandelgids, met daarin veel informatie over de route en over wetenswaardigheden onderweg. De kortste etappe is 2,5 kilometer en de langste etappe is 7,5 km. Tussen Beilen (start) en Beilen (finish) kun je zelf de lengte van elke dag-etappe bepalen.
Achtereenvolgens loop je:
- 32,5 kilometer door het Dwingelderveld;
- 19 km over de Havelterberg;
- 20,5 km door het Drents-Friese Wold;
- 20,5 km door het Fochteloërveen en Veenhuizen;
- 31 kilometer door Noord-Drentse esdorpen;
- 17,5 km door de Drents-Groningse Wolden;
- 33,5 km door de Drentse Aa;
- 57 km over de Hondsrug;
- 35,5 km door Zuid-Drentse esdorpen;
- 62 km door het Hart van Drenthe.
Drents-Groningse Wolden en Drentse Aa
Vorige week wandelden Durkje en ik de tocht van Langelo naar Roderwolde.
De 25e en 26e etappe van vandaag zijn de laatste twee etappes door de Drents-Groningse Wolden, en de vandaag daarop volgende etappes 27 t/m 29 lopen door het gebied van de Drentse Aa.
De totale afstand van de vijf etappes die we vandaag wandelen, is 29 kilometer.
We beginnen in Roderwolde en lopen vandaag naar Midlaren.
Van start in Roderwolde
Met beide auto's rijden we om 7:35 uur van Feinsum naar Midlaren. Het is dan al licht, en de lucht is heel licht bewolkt. Je kunt de - elkaar soms kruisende - vliegtuigstrepen hoog in de lucht goed zien. De temperatuur is vanmorgen rond het vriespunt, en die loopt vandaag op naar 6 graden Celsius. Het blijft nagenoeg onbewolkt, dus de zon schijnt nagenoeg onafgebroken. Gedurende onze hele wandeldag blijft het droog. Het waait wel behoorlijk vanuit het zuidwesten, en vooral op de trajecten die in zuidelijke of in zuidwestelijke richting gaan, is het nogal fris als we met tegenwind voortgaan. Toch is het vandaag ook qua weer een prima wandeldag. Dat ook anderen de voordelen van dit mooie weer zien, blijkt wel uit het feit dat we vandaag tamelijk veel wandelaars en fietsers ontmoeten.
We laten één van de auto's achter in Midlaren. Vanuit Midwolde rijden we met de andere auto naar Roderwolde, waar we de auto om 9:30 uur achterlaten op het parkeerterrein in het dorpscentrum, want Roderwolde is het startpunt van vandaag.
Door De Onlanden naar Eelderwolde
In Roderwolde komen we al spoedig langs de Jacobskerk, het witte kerkje met binnen de kleurrijke raamstrokendecoraties. De kerkdeur is open, dus we gaan naar binnen. Het is er lekker warm, wellicht voor een bijeenkomst vandaag, of misschien alvast voor de kerkdienst van morgen.
Buiten gekomen, vervolgen we de route door de Hoofdstraat van het dorp. Even later passeren we Molen Woldzigt, een olie- en korenmolen, waarin ook het Nederlands Graanmuseum is gevestigd. De molen (gebouwd in 1852) is gesloten, dus we kunnen niet naar binnen. Tegelijk met de molen links passeren we ook de dorpsontsluitende Schipsloot aan onze rechterhand.
Buiten gekomen, vervolgen we de route door de Hoofdstraat van het dorp. Even later passeren we Molen Woldzigt, een olie- en korenmolen, waarin ook het Nederlands Graanmuseum is gevestigd. De molen (gebouwd in 1852) is gesloten, dus we kunnen niet naar binnen. Tegelijk met de molen links passeren we ook de dorpsontsluitende Schipsloot aan onze rechterhand.
Voorbij de Roderwolderdijk steken we via de brug van de Bommelier het Peizerdiep over, om tot aan het begin van de Schipsloot langs het Peizerdiep verder te wandelen. Daarna gaat de Bommelier over in de Brunlaan, die we volgen tot voorbij de fietserstunnel onder de N372 door.
Aan de overzijde van die verkeersweg volgen we continue de Zanddijk. We komen dan in het 3.000 hectare uitgestrekte natuurgebied van De Onlanden, gelegen in Polder Peizer- en Eeldermaden, en steken daar de Gouwe over.
De Zanddijk gaat over in de Drentsedijk, waar we een weids uitzicht hebben op de skyline van de stad Groningen ten noordoosten van ons pad.
Even later steken we het Eelderdiep over, waar we een goed uitzicht hebben over de waterrijke Onlanden ten zuiden van ons zandpad.
We bereiken het Omgelegde Eelderdiep bij De Onlanderij, het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten, dat hier is gevestigd in een voormalige boerderij aan de Madijk in Eelderwolde.
Over de Madijk naar Schelfhorst
Ter hoogte van Eelderwolde gaat de wandelroute dan verder in zuidelijke richting over de Madijk langs het Omgelegde Eelderdiep. Daarbij passeren we aan onze rechterhand het gebied 'Het Park'.
Deze grasdijk waarop we voortgaan, is nogal nat, en daardoor op veel plaatsen glibberig, dus we moeten af ten toe voorzichtig lopen om niet uit te glijden.
Links ligt de nieuwbouwwijk van Eelderwolde, met alle huizen aan waterpartijen gebouwd. Rechts liggen de waterrijke Onlanden, en waar verderop een aaneenschakeling van natte graslanden is, zien we duizenden ganzen, die hier wellicht overwinteren.
We blijven de Madijk volgen, totdat we ter hoogte van het buurtschap Schelfhorst het Omgelegde Eelderdiep kunnen oversteken. Als we door Schelfhorst lopen, zien we drie mannen een zware trap op een aanhanger tillen, waarna de nieuwe eigenaar aan de verkoper de koopsom handje contantje betaalt. Even later rijdt de nieuwe trapeigenaar ons voorbij met zijn aanwinst achter de auto op de aanhanger.
We blijven op de Schelfhorst lopen, totdat we aan de andere zijde van de (Verlengde) Boterdijk op de Hooiweg komen.
Monumentaal landgoed de Braak in Eelde-Paterswolde
De Hooiweg blijven we volgen, totdat we bij het begin van de bebouwde kom van Eelde-Paterswolde het park van landgoed De Braak binnen kunnen wandelen.
In De Braak komen we ook door de berceau, een beukenboog, als het ware een tunnel van bomen, waarvan er nog enkele loofgangen in Nederland resteren.
Dit 19e-eeuwse parkbos in landschapsstijl is ontworpen door de beroemde tuinarchitect Roodbaard. In het park passeren we voorbij de berceau ook het doolhof van De Braak. Voorbij de grote vijverpartij verlaten we dit monumentale parkbos bij de Hoofdweg van Paterswolde. Bij de parkuitgang staat een sportschool, waar we enkele jaren geleden ook al eens koffie hebben gedronken op één van onze voorgaande wandeldagen. Het sportschoolcafé is open, dus we nemen de gelegenheid te baat om na onze eerste 11,5 kilometers van vandaag hier een kop koffie te drinken. Na het inchecken met onze QR-code in de CoronaCheck-app kunnen we met het mondkapje door het toegangspoortje naar binnen, om binnen plaats te nemen voor een kop koffie plus, met vriendelijke bediening.
Glibberen en glijden in de veenpolders
Na deze koffiepauze betreden we aan de overzijde van de Hoofdweg het landgoed Vennebroek.
Voorbij de parkvijver en de villa's in dit park arriveren we bij het Friesche Veen, de veenplas tussen het Paterswoldsemeer en Paterswolde. Als je dit meer rondloopt, valt je vast en zeker aan de zuidoostkant op hoeveel rotzooi er aan de oppervlakte ligt tussen het voetpad en de oever van het meer. Je passeert hier namelijk de lokatie 'De Blik', waar in de jaren tussen 1918 en 1930 het stadsvuil van de stad Groningen werd gedumpt. Veel ervan is nog duidelijk zichtbaar als je deze kant van het veenmeer passeert.
Het eerste traject van het voetpad rond dit 18e-19e-eeuwse veenmeer is nog goed toegankelijk, maar ter hoogte van de vogelkijkhut wordt dit geheel anders.
Vanaf hier is het pad niet meer verhard, en dan merk je pas hoe vochtig de onderliggende veengrond hier is. Sommige delen van het pad zijn zo drassig, dat je alleen glibberend langs de randen van het pad met droge voeten verder kunt, zonder weg te zakken in de drassige bodem.
Maar ook als we heelhuids dat veenpad hebben getrotseerd, zijn we er nog lang niet, want dan moeten we in zuidelijke richting verder over de hoger liggende polderdijk van Polder het Oosterland. Deze grasdijk is al niet veel beter, want ook hier zijn grote delen van de grasdijk zo drassig, dat je ook hier nauwelijks verder kunt zonder ver weg te zakken in de grond van deze doorweekte polderdijk. Soms moeten we onderaan de polderdijk onze weg glijdende en glibberend zoeken, zonder in de ernaast liggende sloot weg te glijden. Maar ook dit doorstaan we zonder valpartijen, en dan kunnen we over een droog zandpad verder langs de Eelder Schipsloot, om iets verder deze sloot over te kunnen steken, daarbij het waterbergingsgebied van Polder Lappenvoort binnenwandelend. Ook hier weer een mooi breed en vooral droog zandpad in zuidelijke richting, met linksvoor ons het zicht op de Witte Molen aan het Drentsche Diep nabij de snelweg A28. De waterplassen van het zandpad zijn ook hier bedekt met een dun laagje ijs in allerlei ronde, sierlijke patronen. 'Bomiis' noemen we dit dunne ijs in Fryslân.
Vosbergen
Door de Polder Lappenvoort lopen we in westelijke richting naar de Oude Aa, die we even later oversteken. De zon schijnt aangenaam, maar als we in zuidwestelijke richting lopen, merken we weer even goed hoe koud de stevige wind waait. Maar dat valt ook al snel weer mee, want we lopen in de richting van het bos van Vosbergen.
Over brede bospaden volgen we de route door het bos van Vosbergen. Daarbij passeren we ook de villa, waarin het muziekinstrumentenmuseum is gehuisvest. We raken verderop in gesprek met een echtpaar, dat ons bij onze ontmoeting meldt dat zij in ons nu al het derde stel in dit bosgebied ontmoeten, die met rugzak op dit bosperceel als langeafstandswandelaars doorkruisen. Zelf zijn ze ook langeafstandswandelaars, ook bekend met de pelgrimsroute vanuit het Franse Le-Puy-en-Velay, die zij ook nog op hun 'bucket list' hebben staan. Verderop passeren we een kudde paarden in een open paardenweidegebied.
We verlaten Vosbergen door het Sterrebos diagonaal te doorkruisen.
Via Glimmermade naar Glimmen
Daarna lopen we door naar het Noord-Willemskanaal. Ter hoogte van Glimmermade kunnen we over de Oosterbroekweg eerst via de Oosterbroekbrug het Noord-Willemskanaal oversteken, en even later door de tunnel onder de A28 door gaan.
Iets verderop aan de overzijde van de A28 steken we de Drentsche Aa over, en daarna lopen we over de Meentweg het dorp Glimmen binnen. Daarna volgen we de onverharde A-weg, die hier evenals de meanderende Drentsche Aa op enige afstand van die Drentsche Aa door het landschap slingert. Vóór ons loopt een man met een jongetje. Het kind heeft laarzen aan, en daarmee gaat hij voorzichtig door de diepe waterplassen van deze zandweg.
Voordat we op de Rijksstraatweg in Glimmen de Zuidlaarderweg inslaan, lopen we naar een abri, waarin we op het zitbankje heerlijk uit de wind en aangenaam in de zon onze lunchpauze kunnen houden. We hebben na onze vorige pauze in Paterswolde weer ongeveer 11 kilometer gelopen, en na die eerste ruim 22 kilometers valt een lunchpauze wel in de smaak. Ondertussen rijdt het drukke autoverkeer van de Rijksstraatweg onophoudelijk vóór ons heen en weer.
Noordlaarderbosch
Op de Zuidlaarderweg steken we de spoorlijn tussen Assen en Haren over, en aangekomen bij de Pollselaan, gaan we daar op verder. Links van de verharde weg door dit landgoed De Poll - in de Besloten Venen - ligt achter de boomzoom een smal voetpaadje door de berm, waar we - niet gehinderd door het autoverkeer - veilig verder kunnen lopen. Naast een boerderijtje aan de Pollselaan staan twee groepen koeien elk rond een bult hooi, waarmee ze bijgevoerd worden in de winter.
Bij de Noord-Nederlandse Golf- en Countryclub maakt de Pollselaan een bocht naar het oosten. Over dit - nu inmiddels - brede zandpad lopen we het Noordlaarderbosch in. Over mooie bospaden lopen we naar het Nivon-Natuurvriendenhuis De Hondsrug.
Daar voegt het Pieterpad zich bij onze route, en gaan we over de Duinweg verder in zuidelijke richting. Het landschap is hier al weer zo geheel anders dan zojuist in De Onlanden en in de polders die we vanmorgen doorkruisten. Je kunt merken dat je nu op en langs De Hondsrug wandelt, want links en rechts zie je hoger opgaande stuwwallen, die het resultaat zijn uit de IJstijd. Die worden ook wel de Kerkduinen genoemd, omdat de akkers op de es aan de kerk toebehoorden.
Aan de linkerzijde ligt verderop ook een pingo-ruïne, die na het dichtgroeien in de loop der jaren door het Groninger Landschap weer is uitgegraven en daarmee in ere hersteld.
Midlaren
Waar we vanaf de Duinweg de Haasakkers op gaan, passeren we twee dames, die het Pieterpad lopen. Links op een verhoging zien we het Hunebed Noordlaren, het enige hunebed dat de provincie Groningen rijk is.
Door een prachtig glooiend landschap lopen we over de Haasakkers en het Heiveen naar Midlaren.
Via de Tolhuisstraat en de Groningerstraat komen we even later aan bij de Esweg, waar we vanmorgen onze auto hebben achtergelaten.
Dan rijden we om 16:15 uur vanuit Midlaren terug naar Roderwolde, waar we de andere auto afhalen, en vervolgens kunnen we weer naar het Friese, naar huis. Onderweg nog even een koffievisite bij mim in Drachten, en aan het begin van de avond weer thuis in Feinsum, terugblikkend op een prachtig zonnige winterse wandeldag in Groningen en Drenthe.
We hebben het Drenthepad opgeknipt in 13 dagtochten, en daarvan hebben we nu zes gehad; bijna 160 van de 329 kilometers lange wandeltocht, kortom, bijna op de helft ervan. Langs de Drentsche Aa en over de Hondsrug gaat het de komende wandeldagen richting Emmen.
