Pelgrimeren van Ibos naar Lourdes

Van Arles richting Santiago de Compostela

Via Tolosana – Lourdes Variant - van Ibos naar Lourdes 

Vrijdag 22 juli 2022 – 21 km  

Dag III: 42,2 – 63,2 km

 

Invullen van het Certificaat van Passage in Lourdes

Koeler pelgrimeren

Na de eerste twee warme dagen van onze zomerpelgrimage 2022 van eergisteren en gisteren gaan we vandaag de derde zomerpelgrimage-etappe van 2022 lopen, van het Franse dorpje Ibos naar de Franse bedevaartsstad Lourdes, onze derde etappe van de Lourdes-variant van de Via Tolosana, over een afstand van 21 kilometer. Deze dag begint voor ons met een tamelijk warme ochtendtemperatuur van 20 graden Celsius, maar met dikke bewolking; en de temperatuur blijft vandaag hangen bij 20 graden Celsius. Vanmorgen is de atmosfeer nog drukkend, maar gaandeweg de dag begint het iets harder te waaien, en wordt het een aangename koele wandeldag. De toppen van de bergen van de Pyreneeën worden de hele dag omgeven door mist, en als wij op behoorlijke hoogte lopen vandaag, miezert het enigszins van de bewolking, maar als we behoorlijk afdalen, is het droog. De hoogte waarop we vandaag lopen, bepaalt dus of het droog of vochtig is. Na de twee nogal warme voorgaande wandeldagen is het wel een opluchting om ook weer eens een dag te wandelen bij een aangename wandeltemperatuur.

Wielrenner helpt pelgrims op weg

Om 6:15 uur worden we gewekt door de wekker. Wassen, aankleden en ontbijten, en dan verlaten we onze camping ‘Le Saillet’ om 7:30 uur. Met onze auto rijden we vanuit Lestelle-Bétharram naar Lourdes. Op deze dag na de Tour de France is het – vergeleken met gisteren - merkbaar rustiger op de weg, dus we kunnen vlot naar Lourdes rijden, en ook door Lourdes naar het treinstation gaat het vlot voorwaarts.

We parkeren de auto een eindje van het treinstation af, en wandelen dan naar één van de drie gereedstaande taxi’s. De taxichauffeur brengt ons in ruim 20 minuten vanuit Lourdes naar onze startplaats bij de grote dorpskerk van Ibos. Vlak vóór 8:20 uur staan we tussen de Mairie en de kerk klaar voor de start. 

Een voorbijganger op zijn racefiets komt naar ons toe, en vraagt of wij weten waarlangs wij verder moeten. De uitvalsweg die wij moeten hebben, kent hij echter niet, maar hij fietst naar een aan de overzijde staande wandelgroep, die aan hem uitlegt waar wij het dorp uit moeten lopen. Dat komt hij ons terug rapporteren, en daarna fietst hij ook die kant uit. Maar hij komt even later weer terug, om ons te vertellen bij welk woonhuis wij exact rechtsaf moeten gaan om het dorp te verlaten. Hij vertelt dat hij vandaag gaat wielrennen, maar niet erg lang, aangezien hij straks al weer thuis moet zijn, omdat zijn vrouw ziek is.

Door enkele woonstraten wandelen we even later het dorp uit.

Door het bos van Ibos

Over goede, onverharde brede paden wandelen we vanuit Ibos naar de snelweg A64. Daar gaan we onderdoor, en dan volgt een fikse klim op een smalle asfaltweg. 

Een mooie route over sterk stijgende en dalende bospaden door het bos van Ibos volgt dan. 

Op een drassige doorwaadbare plaats heeft men een partij dikke takken gelegd, zodat we gemakkelijk die doorwaadbare plaats van een bosbeekje kunnen oversteken.

De route is heel goed bewegwijzerd hier in het bos, en dat blijft gedurende de hele dag goed op deze etappe.

Raketlancering op de Col d’Azereiz

Na veel dalen, maar bovenal veel klimmen, komen we uiteindelijk voorbij het bosperceel boven op de Col d’Azereiz. Hier en daar zien we bij diverse veldpaden waarschuwingsborden staan, langs de randen van een militair oefenterrein. Boven op de col ontmoeten we drie jongemannen, die met een Landrover bijzondere apparatuur hebben meegenomen. Als we de mannen vragen naar de bedoeling van die apparatuur, blijkt dat één van hen een Nederlander is uit Amsterdam, die studeert aan de universiteit van Bordeaux. Hij vertelt dat ze over ongeveer 20 minuten verderop in het veld een raket gaan lanceren. Het is geen militaire raket, maar een exemplaar van de studenten van de universiteit van Bordeaux. De Nederlander vraagt ons om vooral niet de waarschuwingsborden te negeren vanwege het gevaar dat op het open veld rechts van ons dreigt, maar als wij hem onze pelgrimsroute in de wandelgids laten zien, geeft hij aan dat het helemaal goed is om de in onze wandelgids aangegeven route te blijven volgen. Als we verder lopen, letten we af en toe omkijkend op of we iets van de raketlancering kunnen zien, maar dat blijkt niet het geval te zijn. 

Weerzien van de vrouw met de ezel en honden

Langs een boszoom wandelen we over halfverharde veldpaden naar de N936. We moeten dan enkele honderden meters langs de N936 verder. Dan zien we vlak vóór de afslag naar het volgende weggetje de wandelaar lopen met haar bepakte ezel en haar twee honden. Gisteren hebben we haar in het bos ontmoet, toen de Franse daar met haar drie viervoeters zat te rusten. 

Op het asfaltweggetje halen we even later deze opvallende combinatie in.  

De vrouw vertelt dat ze vannacht heeft overnacht in Ibos. Ze had daar een vrouw ontmoet, bij wie ze in de tuin mocht overnachten in haar tent, samen met haar honden en haar ezel, en bovendien had de vriendelijke vrouw haar uitgenodigd voor het avondeten, wat ze dankbaar had aanvaard. Ook vertelt ze dat ze haar boodschappen onderweg altijd snel even haalt in kleine levensmiddelenwinkeltjes, want dan moet ze haar ezel en honden ergens stallen, om vervolgens snel weer bij haar dieren terug te zijn.

Na deze ontmoeting gaan we gescheiden verder, want met haar ezel en honden houdt ze ons tempo niet bij. Ze sjokt rustig achter ons aan op het stille landweggetje.

Stiltewandeling voor scouts

Een eind verderop zien we alweer een wandelaar - met rugzak - vóór ons lopen. Als we hem een tijdje later inhalen, blijkt het een scout te zijn, een student medicijnen van de universiteit van Parijs. Hij vertelt dat ze sinds afgelopen dinsdag een voettocht maken naar Lourdes. Het zijn 16 leden van een christelijke scoutingclub uit Parijs. De eerste dagen liepen ze met de hele groep. De laatste dag (morgen) lopen ze allen alleen, als stiltewandeling, op weg naar hun gemeenschappelijke kampeerterrein in Montaut, westelijk van Lourdes. Maar wie dat wil, mag ook twee dagen alleen lopen, met vandaag dan als eerste dag, en daar heeft hij voor gekozen. In stilte loopt hij dus twee aaneengesloten dagen zijn zelf te bepalen route, met als voorwaarde dat hij morgenmiddag arriveert op het centrale punt in Montaut. Zondag gaan ze met zijn allen naar Lourdes, om daar onder andere ook de mis bij te wonen. Maandag reizen ze als groep met de trein naar Toulouse, om in de buurt van Toulouse naar een voormalige abdij te gaan, waar ze vrijwilligerswerk gaan verrichten in en bij een verzorgingshuis voor prostituees die in een traject zitten om uit de prostitutie te treden. Op het abdijterrein is van alles voor hen als scouts te doen, en hij vertelt dat één van die klussen een bouw-opdracht is.

Vlak vóór het dorpje Bartrès nemen we afscheid van elkaar, om afzonderlijk verder te gaan.

Koffie van de bakker en een stempel van de Franciscanen

Bij binnenkomst in het oude deel van Bartrés komen we langs een warme bakker. We kopen er twee broden voor morgen, en kunnen hier ook koffiedrinken, wat we maar al te graag doen. Twee dagen lang hebben we onderweg geen koffie kunnen drinken, wegens het ontbreken van horeca onderweg, dus nu laten we ons de koffie goed smaken.

Na deze koffiepauze wandelen we het dorpscentrum binnen. Eerst komen we dan langs het huis en de kerk van de Franciscaanse orde. In het huis worden we ontvangen door twee nonnen. Op onze vraag of we een stempel van deze orde in onze pelgrimspaspoorten kunnen krijgen, wordt bevestigend geantwoord, en worden we uitgenodigd om mee te lopen naar de Johannes de Doper-kerk naast het huis, want het kerkstempel ligt daar in de sacristie.

Met zijn drieën gaan we de kerk binnen, net op het moment dat de scout van zojuist de kerk verlaat. Het is erg warm in de kerk. We krijgen vlot een stempel in onze pelgrimspassen, en dan wijst de non ons op het grote reliëf-kunstwerk in het koor van de kerk, waarop duidelijk is te zien dat Johannes de Doper daar wordt afgebeeld als de man die Jezus doopt in de Jordaan, daarbij met Jordaanwater dopend uit een Jacobsschelp, zoals je dat in veel katholieke kerken in Frankrijk kunt zien.

Daarna verlaten we de kerk, die hoog boven de andere bebouwing uit steekt. 

Bernadette van Bartrès

Bartrès blijkt een gezellig dorpje te zijn. Hier en daar zien we enkele restaurants, waar nu rond het middaguur veel gasten arriveren om er te lunchen. 

Bartrès is overigens ook wel een dorpje met een gedenkwaardig verhaal, want dit is de plaats – vlakbij Lourdes – waar de heiligverklaarde Bernadette Soubirous (1844-1879) is geboren en getogen. Deze arme molenaarsdochter werd wereldberoemd vanwege haar belevenissen van wel 18 Maria-verschijningen in 1858. De plaats van deze verschijningen – de grot van Bernadette in Lourdes – is al heel lang de reden voor de bedevaart van velen naar Lourdes.  

Vanuit het centrum gaat de pelgrimsroute verder langs de waterbron van Bernadette.

Aan de rand van het dorp gaan we de Chemin de Sainte-Bernadette op. Van deze weg en van de paden die erop volgen wordt geschreven dat dit de route is die Bernadette in de 19e eeuw herhaaldelijk liep van Bartrès naar Lourdes. De weg begint nu als asfaltweg, maar gaat verderop heuvelafwaarts over in een smal veldpaadje.

Daarna volgt een rotsachtig pad, en tot slot gaat de Chemin de Sainte-Bernadette weer over in een bredere asfaltweg, alsmaar heuvelafwaarts naar Lourdes.

Bij een buitenwijk wandelen we vervolgens de bebouwde kom van Lourdes binnen. Het is nu bijna 13:30 uur als we Lourdes binnenwandelen.

Naar de Katholieke kerk van Oekraïne in Lourdes

Vooral in deze afdaling kunnen we merken wat de bewolking van de Pyreneeën doet met de neerslag op verschillende hoogtes. Toen wij afdaalden vanuit het veel hoger gelegen Bartrès merkten we duidelijk de neerslag van de op die hoogte liggende bewolking. Maar nu we in het veel lager liggende Lourdes lopen, is van die miezerige neerslag helemaal niets te merken. Vanuit de buitenwijk van Lourdes zien we wel de bewolking tegen de verderop in het zuiden gelegen bergen van de Pyreneeën hangen.

Tijdens de afdaling zien we al spoedig de goudkleurige torens van de in Lourdes gebouwde (1982) Katholieke kerk van Oekraïne. We kunnen tussen een aantal huizenblokken door naar deze bijzondere kerk lopen, dus dat doen we om deze kerk zo mogelijk te bezichtigen.

Op een bord aan de muur worden pelgrims van harte uitgenodigd om de kerk binnen te gaan, dus we gaan naar binnen, en bekijken het interieur van de kerk.

Onder andere de fresco’s vallen op, en ook de beeltenis helemaal boven aan het plafond in de top van een lichtkoepel in het midden van deze kerk.

Buiten kun je ook een kaarsje aansteken, in dit geval voor de gevallenen van de vroegere oorlogen waaraan Oekraïne heeft geleden. Oekraïne heeft een bewogen geschiedenis van conflicten en oorlogen, en de recente inval van Rusland in Oekraïne en de huidige oorlog met Rusland maken die geschiedenis nog veel dramatischer.

De contrasten van Lourdes

Na dit stille kerkbezoek lopen we weer terug naar de doorgaande pelgrimsroute. Vóór ons zien we hoog boven de stad op een rots het Château Fort de Lourdes, de eeuwenoude burcht van Lourdes. 

Even later krijgen we ook de basiliek van Lourdes goed in beeld. Morgen gaan we op het vervolg van onze route door Lourdes naar die Basilique de l’Immaculée Conception, de beroemde kerk van Lourdes met haar 94 meter hoge kerktoren.

Bij Hotel La Source zien we een grote groep Lourdes-gangers zich opstellen voor een bezoek aan de basiliek.

Vlak vóór de Pont Saint-Michel draaien we linksaf, de Boulevard de la Grotte in. 

Dan kom je in een hectische straat met aan weerszijden allerhande winkels, die vooral souvenirs van Lourdes verkopen. Bovendien zijn veel terrassen tot aan de stoeprand gevuld met etende en drinkende terrasgasten. Deze hectiek van commercie staat in schril contrast met de devotie op het Lourdes-terrein met de basiliek aan de andere kant van de rivierbrug. Het is maar goed dat die twee werelden door het water van de brede rivier gescheiden zijn en blijven.

Certificaat van Passage in Lourdes

Door die drukke winkel- en horecastraat wandelen we naar het pelgrimsburo aan het eind van deze straat. Op de pui wordt vermeld dat Lourdes ook een kruispunt is van pelgrimspaden en wegen: ‘A la croisée des chemins’. 

We gaan er naar binnen, omdat we hier het certificaat van passage door Lourdes kunnen verkrijgen, op vertoon van onze gestempelde pelgrimspaspoorten. Daar wordt door de medewerker van het pelgrimsburo serieus werk van gemaakt. Onze pelgrimspaspoorten met al die stempels vanaf de pelgrimsstad Arles worden met bewondering bekeken, en dan wordt een stempel van Lourdes in onze pelgrimspaspoorten gezet. De benodigde personalia worden dan één voor één in het pelgrimsregister van dit pelgrimsburo geschreven, opdat ook onze passage in Lourdes in de annalen wordt opgenomen. Vervolgens worden onze certificaten van passage ingevuld, en mogen wij tenslotte onze eigen naam erop vermelden. Op deze wijze worden passerende pelgrims gedecoreerd met het Lourdes-certificaat.

Hierna lopen we terug naar onze vanmorgen verderop geparkeerde auto, en dan rijden we vanuit Lourdes terug naar onze Camping Le Saillet in Lestelle-Bétharram.