Nederlands Kustpad deel 3: De Marne (1 & 2)

Vrijdagmiddag 3 juni 2022
 

Zicht op de haven van Zoutkamp

Lange-afstand-wandelpad 5-3 Stavoren-Nieuweschans

• In de periode van 4 april 2008 tot en met 25 oktober 2015 wandelden Durkje en ik alle zeven etappes van het Friese Kustpad (LAW 5-4), over een afstand van 150,5 kilometer. Deze wandelgids beschreef de route van Stavoren naar Lauwersoog.
• Er bestond in die jaren ook een lange-afstand-wandelgids dat de kust van Groningen volgde. Die wandelgids had als titel 'Wad- en Wierdenpad' (LAW 5-5). Deze wandelgids beschreef de route van Lauwersoog naar Nieuweschans, over een afstand van 123 kilometer.
• Beide wandelgidsen maakten deel uit van het 'Hollands Kustpad', dat loopt van Bergen op Zoom tot aan Nieuweschans.
• En dat Hollands Kustpad maakt deel uit van de lange Europese wandelroute 'E9' van het Franse Hendaye naar het Poolse Gdansk.
• Durkje en ik waren aanvankelijk van plan het Wad- en Wierdenpad te gaan wandelen, als vervolg op het Friese Kustpad.
• Maar inmiddels heeft de uitgever van deze twee wandelgidsen beide wandelgidsen gebundeld in één nieuwe uitgave (2013), die nu de naam kreeg: 'Nederlands Kustpad Deel 3 Friesland - Groningen', met als ondertitel 'Lange-afstand-wandelpad 5-3 Stavoren - Bad Nieuweschans 268 km'.

Nederlands Kustpad Friesland - Groningen

• Inmiddels hebben we deze nieuwe combi-editie van het Nederlands Kustpad Deel 3 gekocht, om daarmee het vervolg op het Friese Kustpad te gaan wandelen, zijnde de etappes van Lauwersoog naar Bad Nieuweschans; door Hunsingo, Fivelingo en Oldambt.
• Maar behalve dat bovengenoemde twee wandelgidsen gebundeld zijn, heeft de uitgever nog enkele andere etappes toegevoegd, en wel als volgt:
• a. Proloog Afsluitdijk (32,4 kilometer). Deze hebben Durkje en ik grotendeels gelopen op 25 augustus 2007, en de resterende aantak-route op 14 mei 2022.
• b. Variant W Wadroute: 5 etappes in noord-Groningen, over een afstand van 34,6 kilometer;
• c. Dagwandelingen Waddenwandelen: 21 etappes in het noorden van Fryslân en van Groningen, over een afstand van 148,5 kilometer.
• Aan de hand van deze nieuwe combi-wandelgids, gaan we in de komende tijd naast de etappes van Lauwersoog naar Bad Nieuweschans ook nog de 5 variant-etappes lopen en eveneens de 21 dagwandelingen (waarvan vandaag 3)
• De drie etappes die we vandaag lopen, zijn eerder vanmorgen de Dagwandeling 2 'Van Stad naar Wad', en worden vanmiddag de Dagwandelingen 1 & 2 van 'De Marne', over een totale afstand van (respectievelijk) 7,0 + 8,2 + 8,1 = 24,3 kilometer.

De Afscheiding van Ulrum in 1834

Vanuit Holwerd zijn we met onze auto vanaf de pier van Holwerd naar Ulrum gereden, waar we parkeren tegenover het plaatselijke café-restaurant. Hier start de 16,3 kilometer lange rondwandeling die geformeerd is van de beide dagwandelingen van De Marne.

Eerst bezoeken we de Nederlandse Hervormde kerk, die in de Nederlandse kerkgeschiedenis een belangrijk plaats inneemt. Ulrum is namelijk de bakermat van veel kerkgenootschappen die zich Gereformeerd noemen. Dit is namelijk de kerkelijke gemeente waarin dominee Hendrik de Cock (1801-1842) in 1834 leiding gaf aan wat men de Afscheiding noemt, waarbij hij zich samen met zijn kerkenraad en een groot deel van de Hervormde gemeente van Ulrum afscheidde van de Hervormde kerk. Toen waren er gedurende enkele maanden ruim honderd soldaten nodig om de orde te handhaven, en uiteindelijk bleek deze kerkscheuring definitief, en had dat ook grote gevolgen voor heel veel andere kerkelijke gemeenten in Nederland. 

Op deze historische plek hangt nu in de oude dorpskerk een weldadige stilte. Slechts enkele plakkaten herinneren de bezoekers van deze kerk nog aan de rumoerige Afscheiding van 1834.

Camping en park van Ulrum

Wij verlaten de kerk en gaan verder op stap door Ulrum, onder andere over het kampeerterrein van de minicamping van Ulrum. Daar raken we in gesprek met een campinggast uit het Drentse Sleen, die hier met haar echtgenoot enkele dagen zal verblijven in hun camper, tegenover de pleziervaartuigen die hier aan de zuidkant van de camping in het water liggen. 

Daarna wandelen we door het betrekkelijk grote Asingapark, waarin van de passant ook aandacht wordt gevraagd voor de voormalige Asingaborg, die hier ooit heeft gestaan. 

We komen vervolgens aan de zuidrand van het dorp op de Tilweg, nadat we via de brug het Hunsingokanaal zijn overgestoken.

Dan verlaten we Ulrum. Rechts van de Tilweg staat een boerderij, met naast het voorhuis een oude stookhut, zoals je die nog af en toe bij oude boerderijen aantreft.

Langs de Houwerzijlster vaart naar Niekerk

Over de Vlakkeriet en langs de Olle Weem lopen we door naar de Houwerzijlster vaart. Nadat we de houten brug zijn overgestoken, volgen we het fiets- en wandelpad langs de Houwerzijlster vaart.

Bij de Zwarte Weg aangekomen steken we ter hoogte van de begraafplaats van Houwerzijl via de Houwerzijlstertil de vaart weer over.

De betonweg gaat over in een smal wandel- en fietspad tussen de akkers door, in een rechte lijn naar het Groningse dorp Niekerk.

In Niekerk gaan we naar de plaatselijke kerk, om die te bezichtigen.

Binnen valt op dat er boven op het balken en dwarsbalkjes van het plafond van de kerkzaal stenen liggen, dus het plafond is deels van hout en deels van steen, in een bijzonder verband, zoals je dat niet veel ziet in kerken.

Achterin de kerk liggen drie kloostermoppen, waarvan er twee zijn met daarin handafdrukken, alsof daarmee duidelijk gemaakt wil worden dat deze oude kerkstenen met de hand gevormd zijn.

Het is stil in deze kerk, en goed om er even te vertoeven.

Langs het Reitdiep

Na de Kerkstraat en de Zoutkamperweg slaan we vlak vóór Houwerzijl af in zuidelijke richting, de doodlopende Vliedorpsterweg in. Over deze weg gaat het van boerderij naar boerderij, maar bij de laatste boerderij wijzen verschillende borden je op het feit dat je niet het boerderijerf op mag, maar dat je vóór een grasdijk rechtsaf moet, over een paadje onder langs de voet van de dijk. 

Vlak vóór Zoutkamp echter gaat het fiets- en wandelpad als dijkopgang de dijk op, en dan zie je het Reitdiep in volle glorie liggen aan de andere zijde van de grasdijk. Enkele pleziervaartuigen varen stroomopwaarts en stroomafwaarts, en wij gaan verder over het betonpaadje boven op de dijk.

Verderop gaat het dan langs een sloot met veel onophoudelijk kwakende kikkers en door een dorpsbosje, naar de bebouwde kom van Zoutkamp. Voorbij de dijkdoorgang komen we dan in de passantenhaven van Zoutkamp.

Vlaggetjesdag Zoutkamp

In Zoutkamp valt ons de versiering met vlaggetjes en slingers op. Het blijkt dat in dit pinksterweekend het Vlaggetjesfeest van Zoutkamp zal worden gevierd. Het is nu al een gezellige boel in de passantenhaven. Ook hier zijn veel bootjes en vissersschepen met vlaggetjes versierd.

Op enkele vissersschepen wordt geschilderd en geteerd, daarbij handig gebruik makend van het mooie weer van vandaag.

In de Passantenhaven nemen we plaats op een bankje, om hier onze lunchpauze te houden. Een gezellige plek met alle bedrijvigheid van en in de haven van Zoutkamp.

Na deze pauze gaan we verder door Zoutkamp, over de Sluisweg en de Spuistraat. 

Bij de Panserweg aangekomen, moeten we via de brug langs de oude, hoge sluis van het Zoutkamperril.

Daarna volgen we het fietspad langs de N388, Zoutkamp uit.

Robersum

Ter hoogte van de Strandweg gaan we verder over de oude Panserweg, aan de voet van de hoge grasdijk. Schapen en paarden grazen op en tegen de grasdijk links van ons.

Bij de boerderij Panser buigen we weer terug naar de N388, die we dan nog eens oversteken.

Bij een bosperceel passeren we het recreatiepark Robersum. De camping lijkt nogal leeg, maar de campingeigenaar - die bij de ingang aan het werk is - vertelt dat dat nog maar heel even zal duren, want straks en later zal de camping vol lopen met kampeerders; veelal ouders die hun kind(eren) naar het Pinksterkamp van de Scouting brengen in Kollumeroord. Maandagmiddag op Pinkstermaandag is dat jaarlijkse kamp weer afgelopen, en dan kunnen de ouders hun kind(eren) weer afhalen bij de entree van het scoutingkampterrein. Veel ouders combineren dit evenement van hun kind(eren) hier dus met een kampeerweekend tijdens pinksteren.

Over het Robersummerpad gaat onze route dan verder in de richting van het Hunsingokanaal. Dat kanaal steken we echter niet over, want vlak vóór de brug moeten over het Westeralkemapad in noordelijke richting terug naar Ulrum.

Van Ulrum terug naar Waaxens

Door een mooie dorpslaan lopen we met een ronde boog naar de smalle Elensterlaan, om tenslotte over de brede Elensterlaan terug te wandelen naar onze auto bij café-restaurant Neptunus, in het centrum van Ulrum.

Dit is het einde van onze combi-dagwandeling, en dan stappen we in onze auto om vanuit Groningen door het Lauwersmeergebied terug te rijden naar Fryslân, waar we in Waaxens onze andere auto afhalen op de terugweg naar Feinsum.

Het is nog steeds prachtig weer, met een middagtemperatuur van ruim 20 graden Celsius. We blikken terug op een mooie tocht in twee delen, vanmorgen in het noorden van Fryslân en vanmiddag in het noorden van Groningen; wandelend in twee hele mooie wandelprovincies.