Pelgrimeren van Finisterre naar Cabo Fisterra

Dit is het eindpunt van onze pelgrimage op Cabo Fisterra

Van Zwarte Haan naar Cabo Fisterra

Camino Finisterre > Santiago de Compostela – Cabo Fisterra

Van Finisterre naar Cabo Fisterra

Donderdag 25 oktober 2012 – 4 km.
Dag 156: 3362 - 3366 km. 

De laatste vier kilometers

Het is al bijna 10.00 uur als ik het grote dubbele raam van onze hotelkamer van Hotel Finisterre open draai. De geluiden van de zeemeeuwen nabij ons hotel in Finisterre zijn direct goed hoorbaar. De zee is maar zo’n honderd meter verwijderd vanaf ons hotel, en luid roepende meeuwen horen dan ook echt bij zo’n havenplaatsje aan de Atlantische Oceaan.

Durkje en ik doen het vanmorgen rustig aan. We hoeven vandaag maar 4 kilometer te lopen, van Finisterre naar Cabo Fisterra. En hetzelfde aantal kilometers terug brengt de kilometerteller voor vandaag maar op totaal acht kilometer. Die twee uurtjes wandelen willen we aan het begin van de middag doen.

Om 12.00 uur zitten we aan een stevig ontbijt op het overdekte terras van één van havenrestaurants van Finisterre. 

Twee camino’s

Als we aan het ontbijt zitten, komt de Nederlandse pelgrim Peter Gog ook op het terras. Hij vertelt dat hij gisteren tot aan Cee is gelopen en dat hij daar heeft overnacht in een nagenoeg lege pelgrimsherberg. Vanmorgen is hij van Cee naar Finisterre gewandeld en zojuist heeft hij zijn rugzak achtergelaten in de herberg, waar hij de komende nacht overnacht. Met z’n drieën drinken we gezellig nog een kop koffie. Wij vertrekken; Peter neemt dan nog een extra kop koffie.

Om 12.30 uur staan Durkje en ik bij de zeehaven klaar voor onze laatste dag op de camino. We kopen nog enkele ansichtkaarten en tappen wat geld uit een gelduitgifteautomaat van de plaatselijke bank, en dan zijn we klaar voor onze laatste etappe.

Na afgelopen zondag de Camino de Santiago afgerond te hebben, zullen we vandaag ook de Camino Finisterre achter ons laten. Vier dagen wandelen van Santiago de Compostela naar Cabo Fisterra vormen voor ons samen de Camino Finistera. Als we vandaag in Cabo Fisterra arriveren, hebben we in 156 wandeldagen de hele afstand van de Nederlands-Friese Waddenzeekust naar de Spaans-Galicische Atlantische Oceaankust afgelegd, over een afstand van 3.366 kilometer. Nog maar vier kilometer, en dan het is voorbij. We vertrekken na ons ontbijt vanuit het centrum van Finisterre.

Naar de kaap

Door de smalle straatjes van Finisterre gaan we stijgend in zuidelijke richting het havenplaatsje uit. In Finisterre passeren we de kapel Bo Succeso en aan de rand van Finisterre komen we langs de Sint-Mariakerk. Dan volgt een hooggelegen asfaltweg langs de oostkust, naar het meest zuidelijke punt van het schiereiland, naar de Kaap (Cabo) van Fisterra.

Als we vlak buiten Finisterre zijn, zien we dat ook medepelgrim Peter al onderweg is. Hij loopt een eindje vóór ons.

We laten Finisterre achter ons. Het is een heerlijk zonnige dag. Het is lichtbewolkt en de blauwe lucht zorgt ervoor dat ook het oceaanwater een mooie blauwe kleur heeft. Het is een mooie nazomerdag om hiermee onze pelgrimage af te sluiten.

Aan de rechterkant van de weg staan enkele kleine bouwwerken, waarvan de buitenmuren zijn beschilderd met onder andere een pelgrim en met enkele woorden van welkom in Finisterre.

Ongeveer halverwege dit traject passeren we het pelgrimsmonument langs de kant van de weg.

Vanaf dit punt kunnen we in de verte de vuurtoren op de kaap van Fisterra al zien staan. Nu nog bijna twee kilometer en dan zijn we er.

De laatste kilometer loop je recht op de vuurtoren af.

Cabo Fisterra

Het is ongeveer 13.10 uur als we Cabo Fisterra naderen.

Bij het kruis ‘Cruz da costa da morta’ biedt een andere pelgrim ons aan een foto van ons samen te maken. Dat aanbod accepteren we graag. Hij maakt een mooie foto van ons, waarbij wij staan op de hoog boven het oceaanoppervlak uitstekende rots.

Het stenen ‘Cruz da costa da morte’ staat vlakbij de vuurtoren van Cabo Fisterra.

0,00 km

De volgende ‘mijl’paal hier op Cabo Fisterra is de nul-kilometerpaal. Jarenlang hebben Durkje en ik vele kilometers gelopen, en steeds onderweg kilometerpalen zien staan, waarop grote afstanden stonden tussen die paal en het eindpunt van onze tocht. Maar nu staan we eindelijk bij de kilometerpaal met het opschrift ‘0,00 km’. Duidelijker kun je het niet krijgen. We zijn nu dus onherroepelijk gearriveerd op het eindpunt van onze pelgrimstocht: Cabo Fisterra!

We lopen door naar de vuurtoren van Cabo Fisterra.

Pelgrimskleding verbranden

Links van het vuurtorengebouw is een stenen trap naar beneden, naar de rotsen van de oceaankust.

Beneden vóór ons op de brede rotspunt staan hier en daar groepjes mensen bij verschillende brandhaarden.

Hier is het gebruikelijk dat de arriverende pelgrim zijn of haar oude, versleten pelgrimskleren uittrekt om die te verbranden. Zo wordt het pelgrimsleven achter zich gelaten. Het is een oude ceremonie, die tot op heden nog in ere wordt gehouden.

Ook een groep jongelui die gezamenlijk vóór ons uit naar Cabo Fisterre is gelopen vanuit Finisterre heeft zich voorbereid op dit pelgrimsritueel. Hier en daar staan groepjes jongeren bij een brandhaard om één voor één iets van hun kleding te verbranden.

Hier op de rots ontmoeten Durkje en ik ook pelgrim Peter Gog weer. Ook hij voltooit hier op ‘het eind van de wereld’ (Finisterre/Fisterra) zijn wekenlange pelgrimstocht. We vieren dat met zijn drieën als Nederlanders op deze Spaanse rotskust.

Dan is het ook aan ons om deel te nemen aan het pelgrimsritueel. Oude wandelsokken komen uit de rugtas. Versleten sokken zijn het, die dun zijn geworden van de vele kilometers die ze hun dienst aan ons hebben bewezen tijdens de lange wandeldagen van de afgelopen jaren. Durkje en ik zoeken een brandhaard op de rotsen, om ook tot verbranding van dit gering ogende, maar wel essentiële wandeltextiel over te gaan. Peter Gog legt dit alles met onze fotocamera vast.

De lichtgekleurde wandelsokken worden al snel prooi van het vuur.

Als de sokken eenmaal vlam hebben gevat, staan ze in een ommezien in lichte laaie en resteert al snel slechts een beetje as.

Ook om ons heen gaat de kledingverbranding bij de jongelui onverminderd door.

Nog een laatste blik over de grote rotssteen heen is genoeg om te constateren dat niet meer zichtbaar is dat wandelsokken van Durkje & Wiep hier hun eind vonden. Rituelen horen bij het leven, zo ook hier.

Een groepje Aziatische toeristen is druk in de weer om me te fotograferen als ‘de kledingverbrandende pelgrim’. Ergens aan de andere kant van de wereld zullen allicht die beelden worden getoond en gezien; van die pelgrim met zijn grote pelgrimshoed en pelgrimsuitrusting, die een deel van zijn kleding verbrandde op het eind van de wereld, zoals een pelgrim dat betaamt.

Vanaf hier kunnen Durkje en ik alleen nog maar terug wandelen. Verder kan niet, want hier houdt de bewandelbare wereld echt op.

Video-boodschappen

Nu wil het geval dat wij van onze kinderen eergisteren al een sms-je kregen, waarin stond dat we ervoor moesten zorgen dat wij in elk geval onze minilaptop bij ons moesten hebben op de dag dat wij het laatste traject van onze pelgrimstocht zouden lopen. Pieter zou namelijk op onze laptop - ergens tussen ‘program files’ - voor ons enkele boodschappen hebben verstopt van alle kinderen afzonderlijk, die wij zouden moeten bekijken op het moment dat wij niet meer verder kunnen op het eind van onze pelgrimage. Boodschappen op het keerpunt van heen en terug staan dus kennelijk op onze kleine reiscomputer. Nieuwsgierig proberen we al op de rotspunt te bekijken wat die boodschappen zouden kunnen zijn. Maar door het felle zonlicht kunnen we niets op het beeldscherm van de laptop zien.

We zullen dus ergens binnen - in één van de gebouwtjes hier op de Kaap - een donkere plek moeten zoeken, waar we wel kunnen zien welke boodschappen onze kinderen aan ons meegeven voordat we terugkeren.

Als we bij de rotsen omhoog klimmen, komen we langs het bronzen beeldje van een wandelschoen van een pelgrim, die hier is bevestigd op een rots.

Wandelen in de Bijbel

In de vuurtoren is een expositie. We gaan daar naar binnen en zoeken in één van de tentoonstellingsruimtes een tafel waarop we het laptopje kunnen plaatsen, om de boodschappen te kunnen lezen.

Diep in een onbeduidende mappenstructuur vinden we op aanwijzing van het ontvangen sms-bericht een map met daarin enkele bestanden van onze kinderen. Vol verwachting openen we achtereenvolgens de berichten.

In het filmbestand van Pieter verschijnt een filmpje van Pieter vóór de webcam van zijn computer thuis. Pieter verontschuldigt zich voor zijn gebrek aan creativiteit, maar komt daarna wel met een indrukwekkende boodschap. Pieter heeft in de Bijbel teksten gezocht die gaan over wandelen. Hij leest ons in zijn videoboodschap voor over wandelen in de Bijbel. Daarna volgt een korte uitleg, waarbij hij de link legt naar de wijze waarop en de opgewekte stemming waarin wij altijd weer thuis komen na meerdaagse langeafstandswandelingen.

Petje af

Het tweede filmpje is van Baukje & Rauke. Ze zitten thuis naast elkaar in beeld en doen tegelijk een oranje petje op. Na hun introductie doen ze de petjes weer af, onder het roepen van hun thema ‘Petje Af’. Ze vertellen dat ze af en toe wel eens gekscherend een foto of een filmpje maken, waarbij zij Durkje en mij als fanatieke wandelaars portretteren (waarbij ze illustratief een voorbeeld van zo’n foto en filmpje als bestand bijsluiten), maar dat ze de prestatie inzake onze lange pelgrimstocht vooral waarderen.  Een ander filmpje dat ze hebben bijgesloten, is het filmpje van ‘The making of Petje af”. Dat is een humoristisch filmpje met daarin alle bloopers tijdens de productie van hun videoboodschap. Petje Af!

Message from Panama City

We willen ook het derde bestand nog bekijken, maar dan komt een medewerker van de vuurtoren ons vertellen dat de vuurtoren nu dicht gaat. We nemen de laptop mee naar buiten en gaan naar het restaurant enkele meters verderop. Om de emotie van de eerste filmpjes even weg te drinken, bestellen we eerst maar eens twee koppen thee.

Dan gaan we ook het filmpje van Jan Wijbe & Gaby bekijken. Zij zijn al twee weken onderweg in Centraal-Amerika en hebben op de boulevard van Panama Stad een videoboodschap gemaakt, waarin ze ons feliciteren met onze wandelprestatie, en tenslotte de suggestie dat het voor ons nu wellicht tijd wordt om vooral te genieten van de rust ná dit intensieve wandelproject.

Kinderen zo ver weg en toch ook zo dichtbij

Buitengewoon indrukwekkend en emotioneel is het om van onze kinderen zulke hartverwarmende videoboodschappen te ontvangen, waarin ze laten zien en horen hoe zij persoonlijk aankijken tegen ons jaren durend doorzettingsvermogen om de hele pelgrimage van begin tot eind te voltooien. Dankbaar voor het geluk dat ons van onze kinderen - en op deze wijze - ten deel valt, praten we na over wat wij samen op het scherm zagen, wat we in de boodschappen hoorden en wat dat voor ons betekent.

Het eerste wat Durkje daarna doet, is alle kinderen een uitgebreid sms-bericht sturen, waarin we melden dat we het eindpunt hebben bereikt, dat we hun videoboodschap hebben bekeken, en dat we hen hartelijk bedanken voor deze gevoelige woorden en beelden.

Als ouders en kinderen zijn we nu duizenden kilometers van elkaar verwijderd, maar hier op de Cabo Fisterra zijn we dit uur wel héél dicht bij elkaar.

Dan is toch het moment gekomen om terug te keren. We verlaten het restaurant op de kaap.

Peace please

We realiseren ons dat we de Vredespaal hier op Cabo Fisterra nog niet hebben gezien. Vanaf de hoge rots waarop het restaurant staat, zien we dat de Vredespaal tussen het restaurant en de vuurtoren staat. We gaan nog even naar het uitzichtpunt waar de Vredespaal staat. Op de paal staat in vier talen de volgende tekst: ‘May Peace Prevail On Earth’. Daar hoef je geen woord aan toe te voegen.

Durkje en ik blikken hier op het eindpunt van onze pelgrimstocht nog eenmaal over de oceaan. De dreigende bewolking trekt op in onze richting. Je kunt zien dat er regen op komst is. Helemaal in de verte, op de horizon, schijnt de zon op het water. We zien de horizon als een witte – door de zon beschenen – streep op de scheiding van lucht en water.

Na zonneschijn komt regen

Dit beeld betekent het eind van onze pelgrimstocht. We keren om en wandelen terug naar Finisterre.

We zijn nog maar net op weg, als het al begint te regenen. Eerst zacht, later harder en zo wisselt die hevigheid van de regen voortdurend. Twee pelgrims, de één met poncho, de ander met paraplu, komen weer aan in de haven van een regenachtig Finisterre.

Ter hoogte van het emigrantenmonument bij de haven overleggen we wat we nu gaan doen.

Ga heen in Vrede

Vanaf het hoger gelegen buitenterras van het havenrestaurant horen we roepen. Eén van de drie oudere dames van het Canadese pelgrimstrio roept en zwaait naar ons. We besluiten daar bij hen een kop koffie te gaan drinken, om ook afscheid van de Canadezen te nemen. Op het terras aangekomen, zien we dat ook de Duitse pelgrim Ralf bij hen op het terras zit.

Ralf moest de laatste dag alleen lopen, omdat zijn wandelmaat uitviel wegens een ernstige voetblessure. Gisteren zijn we samen met Ralf onze pelgrimsdag begonnen, onderweg hebben we hem veel ontmoet en met zijn drieën zijn we in Finisterre aangekomen. In het gemeentehuis van Finisterre hebben we gedrieën onze pelgrimscertificaten van de Camino Finisterre in ontvangst genomen.

Met zijn zessen sluiten we hier op het terras in Finisterre onze pelgrimstocht af: drie Canadezen, één Duitser en twee Nederlanders. Gezien onze samenstelling qua nationaliteiten realiseer ik me dat er sinds de bevrijding aan het eind van de Tweede Wereldoorlog ook veel ten goede is veranderd. We leven in een tijd van eenwording, in Europees verband, maar ook in ‘global’ opzicht.

De camino is een mooi en waarde(n)vol voorbeeld van een ontmoetingsplaats van mensen van over de hele wereld. De populatie van pelgrims op de camino gaat door alle nationaliteiten, religies en culturen heen. Het is één grote familie van pelgrims, die elkaar op de camino leren kennen en waarderen in de ontmoetingen onderweg, en in alle momenten van rust.

• Hier op de camino is het niet van belang welke status je hebt in je thuisland.
• Hier op de camino is iedereen gelijk, namelijk: pelgrim door ruimte en tijd.
• Hier op de camino telt alleen maar dat je mens bent voor elkaar.
• Hier op de camino wordt iets zichtbaar van het met Kerst zoveel bezongen ‘Vrede op Aarde’.

Of, zoals de Vredespaal op Cabo Fisterra,

op het eind van wereld zegt:

‘May Peace Prevail On Earth’.