Pelgrims, Onderweg naar Santiago de Compostela

Maandag 7 november 2011

Pelgrims
Afgelopen zaterdag 5 november 2011 bezocht ik de bijzonder mooie tentoonstelling 'Pelgrims', in het Museum Catharijneconvent Utrecht. Deze tentoonstelling voert als ondertitel 'Onderweg naar Santiago de Compostela'. De tijdelijke expositie in het Catharijneconvent kan nog worden bezocht tot 26 februari 2011. Deze thematentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met het Nederlands Genootschap van Sint Jacob, onze pelgrimsvereniging, die dit jaar zijn 25-jarig jubileum viert.

Pelgrimage
De expositie gaat over pelgrimeren in het algemeen en over pelgrims onderweg naar het Spaanse Santiago de Compostela in het bijzonder.
- Wat bezielt die pelgrims eigenlijk?
- Gaat het hen om de schilderachtige landschappen, of staan de ontmoetingen met alle mensen onderweg centraal?
- Is het de fysieke uitdaging die trekt, of is het juist de geestelijke uitdaging waardoor mensen op pad gaan?
In deze tentoonstelling passeren uiteenlopende aspecten van de pelgrimstocht en van de pelgrim de revue. Voor pelgrims een feest der herkenning, voor wandelaars een knipoog van het wenkend perspectief en voor andere tentoonstellingsbezoekers een tipje van de sluier van het mysterie van de pelgrim en diens pelgrimage.

Santiago
Santiago is de Spaanse aanduiding van Sint Jacob, Sint Jacobus, één van de discipelen/apostelen van Jezus, zoals we lezen in het Nieuwe Testament van de Bijbel. Al eeuwenlang reizen pelgrims naar Santiago de Compostela om daar op grond van de oude legende het graf van de apostel Jacobus te bezoeken in de kathedraal van Santiago de Compostela. De tentoonstelling besteedt veel aandacht aan deze heilige en aan zijn legendarische levensverhalen.

Expositie
De expositie vertelt in woorden en beelden ook de intrigerende verhalen van bekende, onbekende, historische en ook hedendaagse pelgrims. Zo maak je kennis met de voorbereiding van de tocht tot aan het afstempelen van je pelgrimspas in Santiago de Compostela. Je begint bij de voordeur van de vertrekkende wandelaar, maakt kennis met diens ervaringen onderweg en loopt als het ware met de pelgrim mee naar het eindpunt, dat velen meer vrezen dan wensen te bereiken. Je kunt hier een groot aantal verzamelde, belangrijke kunstwerken bekijken en krijgt onderweg ook veel historische en hedendaagse gebruiksvoorwerpen van pelgrims te zien.

Religies
Je ziet hier dat pelgrimeren al een eeuwenoude traditie kent, die niet alleen de landsgrenzen overschrijdt, maar ook de grenzen van religies overstijgt; die mensen en landen en religies zelfs verbindt. Christelijke pelgrims zien zich hier opgenomen in brede en lange stoet van andere religeuze bedevaarten van bijvoorbeeld islamieten, hindoes, boeddhisten en joden. Religieuzen van uiteenlopende religies (h)erkennen elkaar hier in de motieven en in de betekenis van het pelgrimeren.

Overige activiteiten
Deze thematentoonstelling is omkleed met allerlei bijpassende activiteiten zoals een reisverhalenschrijfworkshop, een Spaanse herbergavond in de Utrechtse Museumnacht en een pelgrimswandeling door Utrecht. Ook worden er lezingen over pelgrimeren verzorgd over bijvoorbeeld persoonlijke ervaringen, kunst, cultuur en architectuur langs de camino, het pelgrimspad. Voor kinderen is er een speurtocht en er zijn lespakketten voor diverse leeftjden gemaakt om te "Pelgrimeren met de klas'.

Credential
En voor de ware pelgrim ligt bij de ingang van de tentoonstelling de door pelgrims zo geliefde 'Credential del Peregrino", het Pelgrimspaspoort, hier in de vorm van een paspoort voor de bezoekers aan de tentoonstelling. De pelgrimsstempels staan er al in en dit paspoort wijst je de weg langs de 15 onderwerpen van deze boeiende tentoonstelling.