Pelgrimsroute van Sevilla (S) naar Santiago de Compostela (S)
Vía de la Plata van Sevilla naar Astorga
Van San Pedro de Rozados naar Salamanca
Zaterdag 12 april 2025 – 24,1 km.
Dag 23: 482,7 – 506,8 km.
 |
Aankomst in Salamanca bij de Puente Romano over de Río Tormés |
Spaanse Vía de la Plata
Vanuit het zuiden van Spanje lopen verschillende Spaanse pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela.
Eén van die aanlooproutes die Durkje en ik in 2024 richting Santiago de Compostela al liepen, is de zogenoemde ‘Camino Mozárabe’, die begint in Almería, en dan ongeveer 630 kilometer noordwestelijker eindigt in Merída, waar de Camino Mozárabe aansluit op de ‘Vía de la Plata’, die bij Astorga in het noorden van Spanje aansluit op de Camino Franchés, richting Santiago de Compostela.
Durkje en ik hebben ervoor gekozen om dit jaar (2025) te beginnen met de Vía de la Plata, ook vanuit het zuiden van Spanje, en ook richting Santiago de Compostela. De ‘Vía de la Plata’ is de ongeveer 680 kilometer lange pelgrimstocht van Sevilla naar Astorga.
Vandaag lopen we daarvan onze 23e en daarmee laatste etappe van deze voorjaarspelgrimage 2025, over een afstand van 24,1 kilometer, van San Pedro de Rozados naar Salamanca. We dalen daarbij van ongeveer 972 naar 800 meter hoogte.
Vertrek uit Albergue Marí Carmen in San Pedro de Rozados
Onze wekker hadden we voor vanmorgen gezet voor 6:00 uur in de pelgrimsherberg Albergue Marí Carmen in San Pedro de Rozades. We zijn echter eerder wakker, dus staan we om 5:50 uur al op.
Naast ons waren er drie andere pelgrims die hier hebben overnacht, namelijk de Italiaanse Rosanne, de Britse Craig en de Franse Michel.
Om 6:15 uur ontbijten we vanmorgen met zijn tweeën in de eetzaal van deze pelgrimsherberg.
Om 7:00 uur verlaten we de pelgrimsherberg van San Pedro de Rozados. Het is dan nog helemaal donker.
Er wordt regen voorspeld voor vandaag, en die is ook wel enkele malen gevallen, maar zo kort en zo licht dat onze kleding en rugzakken daar nagenoeg niet nat van konden worden. Daarentegen breekt de zon halverwege de dag door, en hebben we heerlijk zonnig weer als we ‘s middags de stad Salamanca binnenwandelen.
We vertrekken vanuit de pelgrimsherberg dus in het donker. Michel is dan al weg, Rosanne is ook bijna klaar, en Craig ligt nog te slapen.
Omdat de straat-verlichting brandt, kunnen we wel vrij gemakkelijk het dorpje uitlopen, maar buiten de bebouwde kom gaan we dan wel het donker in.
Morille
Als we iets zijn gestegen, krijgen we het zicht al op Salamanca, voor ons nu nog een streepje van de lichten van de stad waar we vandaag naar toe lopen.
We steken een asfaltweg over, en gaan dan over een breed steenachtig pad op weg naar Morille, dat we om 7:45 uur al in de verte kunnen zien, omdat het dan al behoorlijk licht is geworden.
Vóór Morille wijst een caminowegwijzer ons het pad om het dorp in te gaan.
In Morille passeren we een muur waarop een muurschildering is aangebracht.
Door het dorp heen lopen we recht op het gemeentehuis af.
Vóór het gemeentehuis staat een mooi cortex-beeld van een secretaresse.
De secretaresse netjes in een jurkje en op hoge hakken met notitieblok met pen, en Durkje gaat er naast staan in haar pelgrimskledij met de smartphone in de hand. Een groot verschil, maar wel een mooi combi-tafereel.
Aan de achterzijde van het gemeentehuis is de pelgrimsherberg van het dorp. Hier heeft de Chinese pelgrim Robert afgelopen nacht overnacht. We voelen dat de deur al op slot zit, dus Robert is al vertrokken. We zien hem vandaag overigens nog één keer heel ver vóór ons uitlopen, maar tot een ontmoeting onderweg komt het vandaag niet meer.
Langs de straat hangt een bordje aan een muur met het opschrift: Camino de Santiago.
We wandelen het dorp even later uit.
Koeienoptocht bij Ariseos de Arriba
Dan gaan we het brede veldpad van de Romeinse weg weer op.
Het is een open landschap waar we doorheen wandelen.
Na een behoorlijke klim krijgen we een mooie terugblik op Morille achter ons.
We gaan door een hek en komen dan in een dehesa waar ook koeien grazen, die we overigens niet zien tussen de bomen.
Aan het eind van deze dehesa arriveren we om 9:00 uur in het buurtschap Ariseos de Arriba.
Daar steken we de weg over, om dan in een ons tegemoet-komende koeienoptocht terecht te komen.
Achter ons wordt een grote koeienkudde opgeroepen door een boer. De koeien vanuit de dehesa waar we nu lopen, komen op zijn geluid af. We gaan van het pad af en tussen de bomen staan, om de koeien niet af te schrikken, zodat ze vlot doorlopen in de richting van de boer. Er zijn er echter nogal wat koeien die ons (ineens) zien staan, en het dan (geschrokken) niet aandurven om ons op het pad te passeren. Zij lopen dan met een boog achter ons langs tussen de bomen door, of als een kalfje het wel driest aandurft, volgt de moederkoe, en daar komt dan wel weer een groepje koeien direct achteraan.
Als ze allemaal gepasseerd zijn, komt een andere boer ons tegemoet over pad. Hij heeft ze vanaf de dehesa opgedreven in onze richting.
Grote stap over de Arroyo del Monte
We dalen nu af naar een beek, de Arroyo del Monte.
Die is nogal breed, en er ontbreekt een brug of stapstenen, en het water is te diep en stroomt nogal snel om er zo doorheen te waden. Echter, enkele meters ter linkerzijde lukt het ons om met één grote overstap over een smaller deel droog over te steken.
Dan kunnen we weer voort, en gaan we weer bergopwaarts.
Van Aldeanueva - over de helft - naar Miranda de Azán
Om 9:40 uur arriveren we in het agrarische buurtschap Aldeanueva, op een mooi uitzichtpunt, waar we ook het zicht krijgen op enkele verspreide boerderijen die hier het buurtschap vormen.
Bij een ruïne van een oud gebouw wandelen we Aldeanueva al snel weer uit.
Ongeveer een kwartier later zijn we zo ongeveer op het punt aangekomen, waarvan we weten dat dit precies op het midden ligt van de hele pelgrimage tussen Sevilla en Santiago de Compostela.
We maken hier even een selfie om dit overgangspunt van de eerste helft naar de tweede helft van deze pelgrimage te markeren.
Bijzonder is overigens dat we op dit punt ook nu al de stad Salamanca in zicht krijgen.
De route gaat niet door het dorpje Miranda de Azán, maar passeert het op enige afstand.
Omdat we vanmiddag maar tot 14:00 uur kunnen inchecken in ons hotel in Salamanca (anders pas vanavond na 18:30 uur) gaan we niet naar dat dorpje om er koffie te drinken. Dat koffiedrinken kan later vandaag nog wel.
Wel vinden we vlak erna bij een beekje twee zitbanken waarop we plaatsnemen voor een korte broodjespauze. We hebben nu ruim 3,5 uur gelopen zonder pauze, dus een mooi moment voor een pauze.
Klimmen naar het veldkruis van Teso de Aldeatejada
Het is zaterdag, en duidelijk de dag dat fietsminnende inwoners van Salamanca met mountain bikes de bergen in trekken, ons tegemoet. Velen komen ons tegemoet, en vaak horen we van hen een hartelijk ‘Buen Camino!”.
Voor hen valt het fietsen over dit brede rode pad niet mee, maar het lopen wordt ons ook niet gemakkelijk gemaakt, want zoals op zoveel plekken onderweg, hebben we hier ook te maken met drassige paden, waarop onze wandelschoenen dikke klonten klei vasthouden.
Dan volgen achtereenvolgens twee klimtrajecten. Eerst de Teso de les Zorreras (op 853 meter) op, en dan volgt tot slot nog de hogere Teso de Aldeatejada.
Op de hoogte van de Teso de Aldeatejada staat een veldkruis op de top.
Staande bij dat kruis, heb je een prachtig zicht op de stad Salamanca.
Overigens is het uitzicht hier panoramisch, en alleszins de moeite van de klim waard.
Door het park van Chamberi
Dan zetten we de afdaling van de Teso de les Zorreras in. Dan volgt een klein uurtje lang een tocht door een ruig gebied. In het eerste deel zie je op veel plekken nieuwe bomenaanplant en van grote stenen gemaakte zitbanken, met daarbij steeds het logo van de Europese Unie met het opschrift ‘Life’, dus kennelijk is de aankleding van deze aanlooproute (deels) gefinancierd uit Europese gelden.
Nadat we onder de A-66 door zijn gegaan, en ook de twee ringwegen hebben gekruist, wandelen we bij de voorstad van Salamanca in Chamberi het stedelijk gebied binnen. In het parkje links van het pad zitten twee mannen blaasmuziek te repeteren, dus het is alsof we met muziek binnen worden gehaald.
Bij een rotonde steken we rechtdoor over, en dan zijn we in de bebouwde kom gearriveerd.
Nu volgt een lange route door een langwerpig parkachtig gebied, waarin ik op een gegeven moment een struik heel mooi paars in bloei zie staan.
Voorbij een benzinestation, als we het park uit zijn gegaan, komen we langs de kerk met de naam Vieje del Arrabal.
Via de Puente Romano over de Río Tormes
Om 12:30 uur staan we aan het begin van de oude Romeinse brug over de rivier, de Puente Romano over de Río Tormes.
We vragen een zichzelf selfie-fotograferend stel of ze van ons enkele foto’s willen maken in het kader van het einde van onze voorjaarspelgrimage 2025, wat de jongeman aandachtig doet.
Dan gaan we de Puente Romano over.
Rechtsvóór ons torent de kathedraal ver boven de bebouwing uit.
Als we de brug oversteken, zien we hoe groot ook hier de wateroverlast is, want de uiterwaarden van de Río Tormes zijn ook hier over de volle breedte overstroomd.
Aan de overzijde van de Río Tormes, waar we naar boven lopen om de stad Salamanca binnen te wandelen, zien we in het voetpad een mooie Jacobsschelp.
We fotograferen onze wandelschoenen er even bij om in beeld te krijgen wat onze schoenen te verduren hebben gehad bij de voorgaande vijfhonderd kilometers aan klimmen, dalen, modder, zon en heel veel water.
Van de kathedraal naar de Plaza Major van Salamanca
We lopen omhoog naar de kathedraal van Salamanca.
Het is indrukwekkend om het enorme front van deze immense kathedraal te zien.
We gaan direct de kathedraal binnen om onmiddellijk een kathedraalstempel in onze pelgrimspaspoorten te verkrijgen. Gelukkig lukt dat bij de eerste poging al, en dan zien we dat dit een kathedraalstempel is die specifiek voor pelgrims is bedoeld.
Onderweg naar ons hotel gaan we nog even een tapas-bar binnen om er een kop koffie te drinken en heerlijke tapas te eten, dan hebben we de Spaanse lunch alvast binnen.
We lopen direct door naar de Plaza Major, want we hebben van de overnachtingsaccommodatie te horen gekregen dat we tot 14:00 uur kunnen inchecken, anders wordt het pas vanavond vanaf 18:30 uur.
We hebben een extra boeking gedaan enkele dagen geleden, omdat we een dag eerder dan gepland in Salamanca aankomen, en het is ons gelukt om voor 70 euro een groot comfort-appartement vóór één nacht te boeken in een hotel aan de Plaza Major van Salamanca, de absolute toplocatie van deze stad.
Het appartement heeft een woonkeuken, een badkamer en twee slaapkamers, en dat in de binnenstad,.
Maar goed, we moeten eerst nog het grote stadsplein van Salamanca oversteken, waar groepen studenten van de universiteit van Salamanca - de oudste van Spanje – de fleurige toon aangeven met vrolijke zang en een dansje.
Hotel Los Angeles Plaza aan de de Plaza Major in Salamanca
We bellen op de Plaza Major de hotelreceptie, en worden dan binnengelaten om in te checken. De twee jonge eigenaren ontvangen ons bijzonder hartelijk, handelen de door de Spaanse overheid voorgeschreven uitgebreide incheckprocedure af, en geven ons aan de hand van de stadsplattegrond een uitgebreide toelichting op de highlights van de stad.
Ook geven ze ons de nodige informatie om vanmiddag en vanavond al de eerste twee processies van Semana Santa bij te wonen in het stadscentrum.
We installeren ons in de hotelkamer, en maken daar een begin met onze fotoverwerking en verslaglegging van deze laatste pelgrimsdag.
Aan het eind van de middag lopen we even langs de VVV aan de Plaza Major, waar we een programmaboekje krijgen van alle processies van vandaag, morgen en later in het kader van Semana Santa (de komende heilige week).
Twee processies voor Semana Santa
We halen boodschappen in het stadscentrum en zijn dan om 19:00 uur bij de Processie die aanvangt bij de Iglesia de San Esteban, PP. Dominicos.
Nadat de eerste processielopers met hun witte gewaden met hoge witte puntmutsen de kerk uit zijn gekomen, wordt de processiebaar door een grote groep mannen de kerk uit gedragen, waarop het beeld van Jezus staat.
Daarna komt het muziekkorps, die zorgt voor de muzikale omlijsting van deze processie.
Nadat deze processie uit het zicht is verdwenen, gaan we op zoek naar een restaurant voor ons avondeten.
Na het avondeten lopen we terug naar de Plaza Major, waar alle panden rondom mooi zijn verlicht. Hier maken we een rondje om het plein, in afwachting van de aanvang van de avondprocessie van straks.
Om 22:00 uur zijn we aanwezig bij de uitgang van de Iglesia de San Martin, die grenst aan de Plaza Major,
In bruine en in witte gewaden met grote kappen passeren de deelnemers van deze processie, die allen een brandende fakkel dragen.
Daar achteraan wordt het kruis gedragen, waarop Jezus is vastgenageld.
En daar achter volgt dan de drumband, die het geheel muzikaal ondersteunt.
Als deze tweede processie voorbij is, wandelen we terug naar ons hotel aan de Plaza Major, en gaan we naar bed, terugblikkend op een enerverende laatste pelgrimsdag van deze voorjaarspelgrimage 2025.
Terugblik op deze Voorjaarspelgrimage van 2025 op de Vía de la Plata
Met deze 23e wandeldag van vandaag sluiten we onze voorjaarspelgrimage van 2025 af. Hieronder een korte terugblik op deze prachtige pelgrimstocht:
- Deze 23 pelgrimsdagen hebben we gelopen tussen 21 maart en 12 april 2025, zonder tussenliggende rustdagen.
- Deze pelgrimstocht van het Spaanse Sevilla naar het Spaanse Salamanca maakt deel uit van de Spaanse pelgrimsroute, de ‘Vía de la Plata’, van Sevilla naar Astorga. Het uiteindelijke doel van zo’n/deze pelgrimage is Santiago de Compostela.
- Van Sevilla tot aan Astorga is het ongeveer 680 kilometers lopen. Daarvan hebben wij in de afgelopen 23 dagen ruim 500 kilometer gelopen.
- Onze gemiddelde etappe-lengte was daarmee ruim 22 kilometer per wandeldag.
- De laagste en hoogste temperatuur tussen vertrek en aankomst van een etappe zal zo ongeveer tussen de nul en 25 graden hebben gelegen. Daarom mogen we dus wel stellen dat we gedurende deze vroege voorjaarspelgrimage hele mooie temperaturen hebben gehad tijdens onze wandeletappes. Met deze cijfers zijn wij althans heel content.
- Er zijn maar twee dagen geweest dat we gedurende een lang deel of lange delen van een etappe de regenponcho en regenbroek aan hebben gehad om de regen in combinatie met een behoorlijke wind te weren, maar voor de rest van deze hele voorjaarspelgrimage hebben we slechts enkele malen hele lichte neerslag gehad.
- Qua aantal pelgrims was het in onze beleving niet druk op dit traject, maar wel heel overzichtelijk en gezellig met medepelgrims die wij incidenteel of regelmatig ontmoetten.
- Wij hebben bij de voorbereiding, uitvoering en afwikkeling gebruik gemaakt van de volgende drie pelgrimsgidsen van de Vía de la Plata: De Nederlandstalige Rother Wandelgids van Cordula Rabe (2023), de Duitstalige Outdoor Conrad Stein Verlag Wandelgids van Raimund Joos (2019), en de Engelstalige Cicerone Wandelgids van Nicole Bukaty (2023). Deze drie pelgrimsgidsen kennen allerlei verschillen, bijvoorbeeld voor wat betreft etappe-indeling, routevarianten, adviezen en feitenmateriaal. Zo hebben we bij de vermelding van onze etappe-lengtes bijvoorbeeld het gemiddelde van de drie verschillende etappelengtes genomen om een nauwkeurige schatting te krijgen van de feitelijke afstand van de door ons gelopen etappes.
- Op de smartphone hebben we daarnaast ook gebruik gemaakt van verschillende apps, zoals Organic Maps, Gronze en Peregrino Online. Deze apps in combinatie met de drie routegidsen verschaften ons ruim informatie omtrent de voorzieningen onderweg, zoals bijvoorbeeld horeca, overnachtingsplekken en levensmiddelenwinkels.
- De bewegwijzering onderweg op de Vía de la Plata is zondermeer goed te noemen. In een enkel geval mankeerde er wel eens iets aan, maar dat heeft niet tot grote problemen geleid. Elke regio heeft zo zijn eigen routemarkering, hetgeen prima is.
- Verder blijft het onderweg altijd een kwestie van permanent goed opletten waar je mee bezig bent, maar als je met z’n tweeën loopt, ervaar je dat je wel eens een wegwijzer mist, die door de ander dan wel wordt opgemerkt. En dan nog gaat het je geheid overkomen dat het een keer fout gaat, maar gelukkig gaat het meestal – en komt het uiteindelijk – wel goed. Wij komen tenminste ook elke dag altijd wel weer aan op de plek die we vooraf als etappe-bestemming hebben gekozen. Het blijft avonturen, en dat maakt het pelgrimeren ook buitengewoon mooi; ook als het eens mis gaat, en je toch iets waardevols ziet en beleeft. Het hoort er allemaal bij, bij het pelgrimeren.
- We hebben onderweg doorgaans – een enkele uitzondering uitgesloten – geschikte overnachtingsplekken gevonden, soms een dag vooraf gereserveerd, een enkele keer zelfs twee dagen vooraf gereserveerd, en in andere gevallen helemaal niet gereserveerd, omdat we bijvoorbeeld wisten dat een dorp of stad ruim voldoende overnachtingscapaciteit heeft in een gemeentelijke of kerkelijke pelgrimsherberg. De kwaliteit van onze overnachtingsplekken vertoonde een tamelijk brede range tussen slecht en uitmuntend, maar met de nodige flexibiliteit en relativering maak je er elke dag wel weer iets (goeds) van.
- De route die we dit voorjaar liepen, is typisch Spaans, bijvoorbeeld door wijngaarden, dehesa’s met olijfbomen, kurkeiken en steeneiken, door karakteristieke gehuchten, dorpen, en steden, langs uitbundige flora & fauna, over en langs uitgestrekte akkers, door de uitgestrekte gebieden met een hele lage bevolkingsdichtheid.
- Heel mooi en vooral waardevol trouwens zijn al die ontmoetingen met anderen onderweg; met medepelgrims, met hospitalero’s, met andere gastvrouwen en gastheren, met mensen zo maar langs de route waarmee je even een praatje maakt, of met de aardige mensen die je gevraagd of ongevraagd de weg wijzen, en die je tips geven.
- Aangenaam zijn ook de ontmoetingen in gemeentehuizen, stadhuizen, VVV’s, kapellen, kerken en kathedralen, waar we – als die tenminste niet dicht waren - naar binnen stapten om er een stempel te vragen voor onze pelgrimspaspoorten. Doorgaans hoef je iemand niet uit te leggen wat je van hen wilt en waar dat toe dient, en meestal is men direct bereid om hun stempel in je pelgrimspaspoort te zetten, en heel af en toe hoef je niet eens te vragen, want als ze je aan zien komen, grijpen ze direct al naar hun stempel om die in je pelgrimspaspoort te zetten. Nog een aardige groet erbij voor een fijne dag of voor een prettige voortzetting van je pelgrimage erbij, en je gaat weer vrolijk en dankbaar verder.
- In 23 wandeldagen hebben we 39 stempels in onze pelgrimspaspoorten verkregen, wat vergeleken met andere routes een hoge score is.
- En zo zouden we nog wel pagina’s vol kunnen schrijven over al die bijzondere belevenissen van onderweg. Kort gezegd: we hebben in de afgelopen 23 wandeldagen wederom heel veel moois gezien, en hebben prachtige dingen beleefd. Bovendien ervaren wij het samen heel bewust als een groot goed dat het Durkje en mij is gegeven om in goede gezondheid en zo vitaal al 20 jaren lang dergelijke langeafstandswandelingen als pelgrims te lopen, waar wij - ook het thuisfront - alleszins dankbaar voor zijn.