Pelgrimeren van Voerendaal naar Scheulder

Dinsdag 28 februari 2023

 

Weids uitzicht vanaf het hellingpad van de Kruisprocessieweg

Pelgrimspad van Amsterdam naar Visé

Pelgrimspad 2 van ’s-Hertogenbosch naar Visé

Van Voerendaal naar Scheulder

Dinsdag 28 februari 2023 – 27,5 km.

Dag 18: 409 – 436,5 km

Pelgrimeren van Nederland naar Spanje

Op 20 februari 2013 zijn Durkje en ik aan een volgende lange pelgrimstocht begonnen, die loopt vanuit de kop van Noord-Holland naar noordwest-Spanje. 

In zes dagen wandelden we in de periode van 20 februari 2013 tot en met 24 oktober 2013 via de pelgrimsroute van ‘Van Wad tot IJ’ vanuit het Noordhollandse Den Oever over een afstand van 135 kilometer naar Amsterdam.

In acht dagen wandelden we daarna in de periode van 14 oktober 2014 tot en met 6 mei 2015 via de pelgrimsroute deel 1 van het ‘Pelgrimspad’ vanuit het Noordhollandse Amsterdam over een afstand van 203 kilometer naar het Brabantse ‘s-Hertogenbosch.

Na de eerste 135 + 203 = 338 kilometers liggen nu de volgende 250 kilometers van het tweede deel van de wandelgids ‘Pelgrimspad’ vóór ons, waarvan we vandaag de tweede dag van een derde vierdaagse wandeling door Noord-Brabant, België en Limburg zullen lopen, van Voerendaal naar Scheulder, onze achttiende etappe op het ‘Pelgrimspad’.

Al weer mooi wandelweer

De wekker wekt ons om 6:30 uur in Hotel-Restaurant De Geulvallei in het Limburgse Houthem Sint Gerlach. Vanaf 7:00 uur kunnen we beneden in het restaurant terecht voor een stevig ontbijt, dat ons vandaag weer een eind op weg moet helpen tijdens onze 27,5 wandelkilometers die we hebben te gaan op deze geheel zonnige dinsdag. Om 7:50 uur vertrekken we met onze auto’s naar Scheulder, waar we onze ene auto parkeren bij de kerk.

Om 8:50 uur arriveren we met onze andere auto in Voerendaal, waar we die auto parkeren, om vanaf hier te gaan wandelen, daar waar we gisteren onze voorgaande etappe vanuit Sittard beëindigden.

De temperatuur is op dit moment -4 graden Celsius, en met het prachtig zonnige weer van vandaag loopt die temperatuur langzaam op tot drie graden boven het vriespunt. Vandaag hebben we een aangename wandeldag met een frisse wind vanuit het noorden, en gedurende de hele wandeldag volop zonneschijn. Wederom een hele mooie winterwandeldag.

Over de Kunderberg naar Ubachsberg

We vervolgen onze route op het Kerkplein bij de dorpskerk.

Eerst lopen we naar Kasteel Cortenbach, aan de rand van Voerendaal.

We lopen om het kasteel heen.

Vanuit het noordoosten van Voerendaal gaan we over een karrenspoor naar de Mareweg. Die volgen we totdat we, na een eindje door Kunrade gelopen te hebben, onder de A79 doorgaan.

Vanaf Kunderheem volgt direct al voorbij de A79 een lange klim, de Kunderberg op. Met een boog lopen we over een veldpad om dit Natuurreservaat Kunderberg heen. Naarmate we hoger komen, krijgen we een steeds mooier uitzicht over de streek, met Voerendaal en Kunrade achter ons in de vallei.

Als we bovenaan bij de Breedeweg aankomen, draaien we naar rechts in de richting van Ubachsberg.

Tegen de zuidkant van de hoog opgaande berm van de holle weg naar Ubachsberg bloeien mooi witte sneeuwklokjes, de lentebodes van vandaag.

We wandelen Ubachsberg binnen.

Via Mingersborg en Trintelen naar Eyserheide

Over de Veeweg verlaten we Ubachsberg even later, om dan de klim weer in te zetten, de Vrouwenheide op. Schitterend zijn de vergezichten naast en achter ons.

Boven op de Vrouwenheide komen we op een asfaltweg langs Molen Op de Vrouwe Heide. Heel opvallend zijn de zwartgeverfde stenen van de opbouw van deze gemetselde molen. 

Vanaf hier gaan we verder naar het dorpje Mingersborg.

En even later wandelen we Trintelen binnen.

Bij de voormalige dorpsput van Trintelen gaan we heel even weer richting Ubachsberg.

Maar al heel snel daarna gaan we het veldpad van De Gats op. Een lange rij bomen vol stuifmeelpollen staat hier langs het heuvelachtige pad. Die stuifmeelpollen zullen mij allicht verder plagen met de eerste verschijnselen van hooikoorts die zich al weer ruimschoots voordoen.

Maar ze zullen onze pret niet drukken, want daarvoor is het hier veel te mooi.

Het volgende dorp dat we binnen wandelen, is Eyserheide.

Na een scherpe bocht links in het midden van het dorp, gaan we ter hoogte van een prachtig vakwerkhuis de dalende Kruisprocessieweg af.

Eyserbosschen

Ook nu weer gaat de route over een prachtig karrenspoor langs de heuvelhelling, met een schitterend uitzicht over de dalen links van ons.

Daarna volgt een heel eind over een smal hellingpad. Het pad is bijzonder glibberig, omdat de bevroren grond hier inmiddels weer is gesmolten, met als gevolg dat het continu zo glad is, dat het er toch ook eens van moest komen dat ik een snelle uitglijder maak, gelukkig zonder schade van enige aard, maar wel een bemodderde rechterkant van mijn broek. Maar niet getreurd, want het uitzicht is en blijft hier fenomenaal mooi.

Als we de Eyserbosweg zullen oversteken, ontmoeten we daar een zoon met zijn vader, die met hun mountainbike van plan zijn om het smalle hellingpad langs het prikkeldraad te fietsen. We adviseren hen dat maar niet te doen, omdat een valpartij eerder regel dan uitzondering zal zijn als zij dit smalle hellingpad opgaan. Deze vaste dinsdagmountainbikefietsers willen een valpartij op dat lange smalle pad niet riskeren, dus zij vervolgen hun weg over de Eyserbosweg, naar beneden.

En wij gaan vanaf dit punt aan de overzijde van de Eyserbosweg de Eyserbosschen in. Hier volgt een mooie route over brede bospaden over de goed toegankelijke helling van de Eyserbosschen. 

Via Cartils naar Gulpen

We realiseren ons dat we straks Gulpen door zullen komen, de plaats waar de pelgrim Ellen woont, die in september 2020 bij ons in onze refugio overnachtte na haar eerste dag op het Friese Jabikspaad. We weten uit onze contacten van nadien dat Ellen in één keer de hele pelgrimage vanuit Nederland naar Santiago de Compostela heeft volbracht, en dat ze nu in Gulpen woont. We appen haar met de vraag of ze wellicht thuis is, en of we elkaar ergens in het centrum van Gulpen kunnen ontmoeten. Gulpen is onze beoogde koffiepauzeplek, en het weerzien met pelgrim Ellen zou een welkome combinatie zijn. We wachten haar tegenbericht af.

We verlaten de Eyserbosschen als we de Miljoenenspoorlijn – tegenwoordig een toeristische spoorweg – oversteken. 

Dan dalen we af naar het buurtschap Cartils.

Boven op een heuvel hoog boven Gulpen zien we het grote standbeeld van Maria staan.

Hier beneden in het dal komen we langs het kasteel met de hoeve van Cartils.

Gastvrij onthaal in Gulpen

Als we de Wittemer Allee zijn overgestoken en over het Burggraver Voetpad langs een rij mooie bomen lopen, krijgen we bericht terug van Ellen. We spreken af dat we elkaar zullen ontmoeten bij de VVV in het centrum van Gulpen.

Vlak nadat wij bij de VVV arriveren, arriveert ook Ellen. We overleggen even wat we nu gaan doen, en Ellen nodigt ons dan hartelijk uit om met haar mee te gaan naar huis, want dan kunnen we daar echtgenoot Jos ook ontmoeten. Dat vinden we een goed idee, dus zo gezegd, zo gedaan. 

Bij Ellen & Jos thuis beleven we een gastvrije en heel gezellige ontmoeting tijdens de lunch met hen. De tijd vliegt dan ook om. Wat leuk om elkaar na bijna drie jaar weer te ontmoeten. Ellen heeft inmiddels in één keer vanuit Gulpen de hele pelgrimstocht naar Santiago de Compostela volbracht; kortom een fikse prestatie, dus petje af voor deze ervaren pelgrim.

Ruim twee uren later – na een aangenaam verpozen bij Ellen & Jos – worden we door Ellen weer terug gereden naar het centrum van Gulpen, vanwaar we onze etappe - dankbaar voor deze fijne ontmoeting - vervolgen.

Langs een oude kerk wandelen we Gulpen uit.

Pech bij Wijlre

Buiten Gulpen gaan we de Dolsberg op.

Hoe hoger we klimmen, hoe weidser het uitzicht over het Zuid-Limburgse landschap wordt.

Al snel ligt Gulpen diep achter ons.

De hellingpaden van de Dolsberg voeren ons naar Beertsenhoven.

In Beertsenhoven komen we langs zo karakteristiek wit vakwerkhuis, zoals je die hier regelmatig in deze regio ziet.

Op weg naar de Geul passeren we het kasteel van Wijlre. 

Waar bij de brug over de Geul de bebouwde kom van Wijlre begint, lopen we rond een opslagplaats van de plaatselijke bierbrouwerij. Een chauffeur die zojuist kwam aanrijden, en op het terrein zijn achterdeur van de vrachtwagen opent, staat een vervelende ervaring te wachten, want een stapel bierkratten valt bij het openen van de achterdeur pardoes op het asfalt, met als gevolg dat het glas van de lege bierflesjes alle kanten op vliegt, onder, achter en naast de vrachtwagen. Hij staat er verbouwereerd bij te kijken.

Bij het bruggetje en de stuw achter deze bierbrouwerij zouden wij volgens onze routegids het smalle pad langs de Geul kunnen volgen, maar een groot geel waarschuwingsbord geeft aan dat dit wandelpad geheel is afgesloten, dus we kunnen hier niet verder. Dat is jammer, want dit is een schitterend pad langs de slingerende rivier.

Via een omweg door Stokhem toch naar de Geul

We besluiten terug te lopen naar het kasteel van Wijlre, om dan maar via de doorgaande weg van Wijlre naar Stokhem te lopen. Rechts achter ons houden we uitzicht op Wijlre in het Geuldal. 

Een gemeentewerker is langs de weg aan het werk, en als we hem vragen naar de reden van de afsluiting van dat Geul-pad vertelt hij dat door de overstroming van 2021 – die dit gebied ook zwaar heeft geraakt – de hoge oever van de Geul is afgebroken, en dat het pad om die reden moest worden gesloten. Heel begrijpelijk dus, maar wel jammer. Even later wandelen wij Stokhem binnen.

Stokhem heeft een aantal mooi vormgegeven vakwerkhuizen.

Vanuit Stokhem lopen we weer naar de Geul, in de hoop dat we daar wel het Geul-pad op kunnen. Daar zien we bij een geel waarschuwingsbord inderdaad het andere eind van de afgesloten wandelroute. 

Een ander stel staat zich daar bij die afzetting ook te beraden op hoe nu verder. Ze hadden al ontdekt dat je via een omweg door Stokhem ook naar Wijlre kunt lopen. Zij hebben dat nu helaas afgesloten pad enkele jaren geleden al eens gelopen, en bovendien vertellen ze ons dat ze ook als pelgrims vanuit Frankrijk de Via Francigena hebben bewandeld naar Rome.

Langs de Geul van Stokhem naar Engwegen

Maar nu hebben we dan toch geluk, want vanuit Stokhem kunnen we wel langs de Geul verder. 

Schitterend meanderend gaat de Geul hier door het Geuldal.

En de paden volgen de bochtige Geul, zodat we voortdurend dichtbij de Geul verder kunnen met onze route. 

We passeren de Gronselenput, waar de mensen in deze buurt hun drinkwater vroeger uit de Geul haalden.

En een klein eindje verder zien we links een voormalige grot in de mergelwand langs de Geul, Keutobergia genoemd, die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog hier is gegraven, en die voor 470 aanwonenden een 70 meter lange veilige schuilplek bood tegen luchtaanvallen en beschietingen. 

Bij Engwegen verlaten we het pad langs de Geul.

Van Schin op Geul naar De Kluis op de Schaelsberg

Direct daarna wandelen we Schin op Geul binnen.

Aan de andere kant van het dorp steken we via de brug de rivier over.

Dan komen we bij de op een hoge locatie gebouwde kerk van Schin op Geul.

Op afstand van de spoorlijn volgen we de route het dorp uit. Verderop komen we bij een spoortunneltje, waar we onder de spoorlijn van de Miljoenenlijn (1853) door lopen.

Dan gaan we weer klimmen, want we gaan nu de Schaelsberg op. 

Verderop zien we een langgerekte mergelgroeve.

En daarna volgt een hele steile klim naar De Kluis, met ernaast de veertien Staties (1843).

Op fikse hoogte komen we dan bij de kluizenaarskapel (1688), die enkele eeuwen lang – tot 1930 – werd bewoond door zestien opeenvolgende kluizenaars.

Na een afdaling steken we verderop de spoorlijn weer over via een spoorbrug.

Van Oud-Valkenburg door het Gerendal naar Scheulder

Ter hoogte van De Drie Beeldjes (1739) steken we de Geul over, en dan zien we links Kasteel Genhoes. 

En even later lopen we langs Kasteel Schaloen.

We zijn nu in Oud-Valkenburg.

Aan de andere kant van de N595 gaan we de Kapelkensveldweg op.

We lopen het Gerendal in. Het is ongeveer half zes, en de zon verdwijnt bijna achter de bomen boven op de heuvelrug aan de westzijde van het Gerendal.

Door het Gerendal volgen we eerst de Onderste Gerendalsweg, en verderop - voorbij het Wegkruis bij Schaapsput - de Gerendalsweg. De hoogste bomen vangen nog net de laatste zonneschijn.

Het laatste stukje van deze dag-etappe gaat het door het open veld, door de graslanden naar het dorpje Scheulder.

Precies en letterlijk klokslag zes uur arriveren we bij de Sint-Barbarakerk van Scheulder, waar onze auto staat geparkeerd.

Vanuit Scheulder rijden we terug naar Voerendaal, waar we onze andere auto afhalen, alvorens we terug gaan naar ons hotel in Houthem St. Gerlach. Daar arriveren we tegen 19:00 uur, dus we hebben vandaag een hele mooie wandeltocht gemaakt van negen uren, waarvoor we al met al elf uren op pad zijn geweest. Een schitterende wandeldag op het Pelgrimspad, waar we nog heel lang met veel genoegen op terug kunnen kijken.