zaterdag 4 februari 2023

Klooster Claercamppad van Bitgum naar Mantgum

Zaterdag 4 februari 2023
 
Klooster Nijkleaster-Westerhûs in aanbouw

















Klooster Claercamppad
Op 1 juni 2022 presenteerde de wandel-journalist Fokko Bosker zijn nieuwe fiets- en wandelgids, van het zogenoemde 'Klooster Claercamppad', met de volgende subtitel aangeduid: 'Wandel- en fietsroutes door de Friese Waddendelta'.
Deze nieuwe gids bevat voor wandelaars: 13 etappes, 3 rondwandelingen, 1 wadlooptocht, 2 stadswandelingen en 3 fietstochten.
In de Friese Waddendelta ontmoeten water en land elkaar. Dit kustgebied is door de golven en getijdenwerking in duizenden jaren gekneed uit zand, klei en veen. Op de kwelderruggen vestigden zich de eerste Friezen en legden zij de basis voor hun rijk, dat zich uitstrekte vanaf Noord-Frankrijk tot aan Denemarken. Het Klooster Claercamppad brengt deze bijzondere landstreek, de natuur en geschiedenis in veelkleurige verhalen en met afwisselende wandel- en fietsroutes tot leven.
De route van dit pad loopt in grote lijnen vanaf Lauwersoog over Zoutkamp naar Dokkum, en voert dan verder naar Sint-Jacobiparochie (de startplaats van het pelgrimspad 'Jabikspaad'), Franeker en de Hanzestad Bolsward, om vervolgens met een lus over Makkum en Harlingen langs de kust en over de dijken terug naar Sint-Jacobiparochie te leiden. 
De eeuwenoude cultuurgeschiedenis van terpen, deltawerken, middeleeuwse kerken, kloosters en florerende handelssteden vertelt een bijzonder gelaagd verhaal.

Wandelen op fietspaden in winter & voorjaar
Op één rondwandeling na hebben Durkje en ik inmiddels alle wandel-etappes van het Klooster Claercamppad gelopen. Maar ja, er staan ook nog drie fietstochten in deze routegids. En waar je kunt fietsen, kun je vrijwel altijd ook wandelen. Andersom is dat vaker niet het geval, omdat sommige wandelpaden - bijvoorbeeld graspaden door de weilanden - niet toegankelijk zijn voor fietsers. Maar wandelen op fietsroutes kan vrijwel altijd wel. Dus we hebben het plan opgevat om ook de drie fietsroutes van dit routeboekje te gaan lopen. Bovendien doen we dat in de winter en in het vroege voorjaar; een periode waarin sommige onverharde wandelpaden slecht toegankelijk zijn. Fietspaden zijn in de winter en in het voorjaar vrijwel altijd wel goed toegankelijk, dus deze wintermaanden zijn heel geschikt om de van de routegids voor ons nog resterende fietsroutes van deze routegids te gaan wandelen. Zo gezegd, zo gedaan.

Fietstocht Middelzeetocht in 6 wandeletappes
Vandaag gaan we verder met onze langeafstandswandeling op de 'Middelzeetocht', een meerdaagse fietstocht wandelend van totaal 144,4 kilometer.  
Op deze dag wandelen we de derde etappe van deze fietstocht, over een afstand van 22,2 kilometer.
Het thema van deze fietstocht is: 'In het spoor van de middeleeuwse Middelzee: de zee die Fryslân in tweeën spleet'. We volgen namelijk de fietspaden over en langs de oude kaden en de veelal middeleeuwse zeeweringen rondom de voormalige Friese Middelzee.
We beginnen vanmorgen in Bitgum, en lopen dan via Engelum, Marssum, Deinum, Boksum, Jellum, Bears, Nijkleaster-Westerhûs en Jorwert naar Mantgum.
Het is vandaag - zo'n beetje lente-achtig - mooi rustig wandelweer. Het waait nauwelijks, en het is beslist niet koud, met veel zonneschijn, en geheel droog.
Om vijf vóór acht vertrekken we vanmorgen in Feinsum. Het is dan 3 graden Celsius, en over de weilanden en akkers hangt vlak boven de grond een dunne deken van mist.
We rijden eerst naar Mantgum, waar we de ene auto parkeren bij de Mariakerk, omdat we halverwege de middag onze dag-etappe hier willen beëindigen. 

Van Bitgum naar Engelum
Met de andere auto rijden we vanuit Mantgum naar Bitgum. Daar parkeren we onze auto aan de Liuwesingel, vanwaar we om 8:50 uur vertrekken. 
Door het dorpscentrum lopen we in de richting van It Bosk. Langs de voetbalvelden gaat het over de Feartswal naar de Menamerdyk. Die kruisen we, om dan langs de Bitgumer Feart verderop het Noordwesttangent te kruisen bij de Kleasterbrêge.
We blijven het schelpenpad langs de Bitgumer Feart volgen, totdat we over de Tsjerkeleane naar Engelum kunnen lopen. 
In Engelum passeren we eerste de dorpskerk, en waar we het dorp uit lopen, komen we langs een houten hok, waarin een groot aantal automaten staat, waarin allerhande streekproducten te koop worden aangeboden.
Op de Mieddyk komen we langs een stuk grond, waarvan we op grond van de daar gerooide bomen en de nog resterende hokken vermoeden dat daar voorheen een huis of een boerderij heeft gestaan.

Van Marssum via Ritsumasyl naar Boksum
Langs de Ingelumer Feart lopen we naar Marssum.  
Vanaf de Buorren kunnen we al een blik naar binnen werpen in een hofje van het Poptagasthuis.
En vanaf de Hegedyk krijgen we zicht op het andere hofje van het Poptagasthuis.
Even later lopen we langs het 15e eeuwse Poptaslot van Marssum, ook wel bekend als Azingastate of Heringastate, genoemd naar de oorspronkelijke bewoners van deze stins.
Via de Hegedyk kruisen we de N31, om dan dezelfde weg te vervolgen tot in het dorpje Ritsumasyl, waarin de Ingelumer Feart en het Deinumer Rak bij elkaar komen.
In Ritsumasyl gaan we bij de brug in het dorp eerst onze koffiepauze houden, alvorens we verder wandelen.
Na deze pauze vervolgen we onze weg op de Hegedyk, over het Ferbiningskanaal.
Op It Holt gaan we door de oostelijke punt van de bebouwde kom van Deinum, en even later lopen we door het tunneltje onder de Hendrik Algerawei door. Zo kunnen we langs de plaatselijke ijsbaan het terpdorp Boksum binnenwandelen.
In Boksum bezoeken we de twee kerken van het dorp. Eerst de voormalige kerk, waarin momenteel LOFT is gevestigd, waar allerhande groepsactiviteiten georganiseerd kunnen worden. En daarna maken we een rondje rondom de Sint-Margaretakerk. Die is helaas gesloten.
Bij de plaatselijke bakker kopen we brood en krentenbrood, en dan verlaten we Boksum in zuidelijke richting over het Hylaerderpaed

Jellum en Bears
Daarna gaat de route over de Hilaarderdyk richting Jellum. In het veld zien we dan al het in aanbouw zijnde kloostercomplex van Stifting Nijkleaster, gelegen in de graslanden tussen Hilaard en Fûns.
Net nadat we spoorwegovergang van de Hilaarder Dyk hebben gepasseerd, komt de trein richting Leeuwarden voorbij.
Op de Smidshoeke wandelen we Jellum binnen.
De Theaterkerk Mammemahuis is gesloten, dus die kunnen we jammer genoeg niet bezichtigen.
Daarom lopen we door naar de Bearsterdyk, waarop we het Friese Bears binnenwandelen.
Op het Tsjerkepaad komen we eerst langs de 13e-eeuwse Mariakerk aan onze linkerhand, en direct daarna aan onze rechterhand de replica-luchtspiegeling van de vroegere Uniastate van Bears.
Ten westen van Bears gaan we het fietspad op richting buurtschap Fûns.
Boven de weilanden vliegen dichtbij en veraf omvangrijke vluchten spreeuwen, die dansend in de lucht met elkaar prachtige figuren vormen.
We naderen het in aanbouw zijnde klooster Nijkleaster-Westerhûs.

Nijkleaster-Westerhûs in aanbouw
Het broedseizoen is nog niet begonnen, dus we kunnen nog door de weilanden naar It Westerhûs lopen.
Daar wordt momenteel de oude Friese boerderij gerenoveerd tot kloostervestiging.
Aan de noordzijde van de boerderij zijn inmiddels negen nieuwe gastenverblijven voor het klooster gebouwd, waarin totaal 18 gasten zouden kunnen overnachten vanaf Pinksteren 2023. En achter de schuur zijn drie kloosterwoningen gebouwd, waarin vanaf maart 2023 de eerste vier intredende kloosterlingen zullen gaan wonen.
We naderen het in wording zijnde kloostercomplex vanaf de zuidkant.
Wie de situatie van vorig jaar kent, ziet hier duidelijk dat de oude boerderij een omvangrijk restauratieproject aan het exterieur achter de rug heeft.
Op de lange zuidkant van de boerderij is de schuur open gemaakt, om plaats te maken voor grote schuifpuien, opdat je van binnenuit vanuit de Refter (eetzaal van het klooster) een prachtig uitzicht hebt over de weilanden tussen de boerderij en Fûns & Jorwert.\
Op de achterzijde van de boerderij moeten de grote schuurdeuren nog worden opgehangen.
Op het erf tussen de gebouwen in ontmoeten we de grote groep vrijwilligers van Nijkleaster, die ook vandaag weer hard aan het werk is om het mede mogelijk te maken dat de kloosterlingen in de derde week van maart 2023 hier hun intrek kunnen nemen, en dat de kloostergasten vanaf Pinksteren 2023 hier hun periode van retraite kunnen houden.
Sietske Visser bespreekt met de vrijwilligers welke werkzaamheden de resterende vrijwilligers vanmiddag nog zullen gaan verrichten.  
Daarna pauzeren zij even op het klooster-erf, heerlijk in de zon in de lente-achtige buitenlucht.
Durkje en ik gaan samen met mijn Nijkleaster-medebestuurslid Henk Kroes de gebouwen even door voor een rondleiding voor Durkje, en om met zijn drieën te bekijken hoever de werkzaamheden in de afgelopen weken zijn gevorderd. Er is met man en macht al heel veel werk verzet, en het wordt waarlijk prachtig!

Via Jorwert en Tsjeintgum naar Mantgum
Na ongeveer een uur werkbezoek aan de bouwplaats gaan we weer terug naar het fietspad, om verder te lopen richting Fûns. Achter ons zien we Nijkleaster-Westerhuis dan vanuit een ander perspectief, vanuit het zuidwesten.
We doorkruisen het buurtschap Fûns, en lopen vanuit Fûns verder, naar de Hesenserreed. 
Even later wandelen we bij de brug over de Jorwerter Feart de plaats Jorwert binnen. Bij de Sint-Radboudkerk aangekomen, blijkt dat onze kloosterkerk van Nijkleaster helaas gesloten is.
Ook de dorpsherberg is gesloten, maar vóór de herberg vinden we wel een geschikte plek om plaats te nemen voor onze lunchpauze, nog steeds ook aangenaam in de zon.
Aan de zuidkant van het dorp verlaten we Jorwert, om dan over de Lucht en Veldsterdyk naar De Him te lopen.
Daar zien we aan de richtingwijzer op de T-splitsing en aan het nest met pop & ooievaar bovenop de schoorsteen dat hier de trotse pake Harry bevlogen aan het werk is geweest om aan de geboorte van zijn pasgeboren kleinzoon bij en op het huis van zoon Wiebe op ludieke wijze aandacht te vragen voor deze feestelijke familiegebeurtenis.
Het volgende buurschap dat we door wandelen, is Tsjeintgum.
En voorbij Tsjeintgum kruisen we de spoorlijn tussen Sneek en Leeuwarden, en wandelen we daar het dorp Mantgum binnen. 
Net voorbij de Mantgumer Mariakerk arriveren we om 15:20 uur op De Wâl bij onze hier geparkeerde auto. De zon schijnt nog steeds volop en het is nu 9 graden Celsius.
Via Bitgum - waar we onze andere auto afhalen - rijden we tot slot weer terug naar Feinsum.

Geen opmerkingen: