maandag 24 oktober 2022

Ramiro - Storm over Galicië

Maandag 24 oktober 2022

Cover van 'Storm over Galicië'
Intra-historische strip over een pelgrimstocht
Tijdens de landelijke najaarsbijeenkomst van ons Nederlands (pelgrims)Genootschap van Sint Jacob op 15 november 2015 in de Martinikerk te Groningen werd ik door professor Hub Hermans gewezen op de vierdelige stripboekenserie van Ramiro. Hermans is bij de RUG hoogleraar Moderne Romaanse letterkunde en cultuurkunde, in het bijzonder de Spaanse, en hij vertelde dat dergelijke stripboeken de zogenoemde 'intra-historie' beschrijven, ofwel de geschiedenis zoals mensen die door de eeuwen heen ervaren, over wat in de mensen is geworteld, over armen en rijken, over kerken, kastelen, over geloof en over de geschreven teksten uit die tijd.
Voor mij was dat de aanleiding om me aan de hand van deze vierdelige Ramiro-serie eens nader te verdiepen in de intra-historische beschrijving van een pelgrimstocht door Frankrijk en Spanje van eeuwen geleden. Via diverse aanbieders op internet kocht ik de vier delen van deze stripboekenserie, en ik ben na de delen 1 & 2 & 3 verder gaan lezen in het vierde deel, getiteld ‘Ramiro – Storm over Galicië.

Ramiro I is niet Ramiro
Ramiro I leefde van 790-850. Van 843-850 was Ramiro I de koning van het Spaanse Asturië. Ramiro I -  zoon van Bermudo I van Asturië – werd waarschijnlijk al in het jaar 835 door de toen zittende koning Alfons II aangewezen als ‘zijn’ kroonprins.
Tijdens zijn koningschap kreeg Ramiro I te maken met opstandige edelen, met invallen van Noormannen, met rondtrekkende dieven en rovers, en met de toen nog heidens levende geïsoleerde bevolkingsgroepen.
Deze Ramiro I moet je niet verwarren met de Ramiro van deze strip. De strip-Ramiro leefde namelijk zo'n 350 jaar later dan Ramiro I. 

William Vance
William Vance is het pseudoniem van de Belgische striptekenaar William Van Cutsem, geboren in 1935. Van jongs af aan was William gefascineerd door het realistisch werk van sommige illustratoren. Hij leerde het tekenvak in de publiciteitsindustrie, en nam toen ook al zijn schuilnaam aan.
Door zijn overstap van het publiciteitstekenwerk naar het striptekenen, heeft William er mede voor gezorgd dat de strip volwassen is geworden. William Vance beschouwde in zijn tekeningen een combinatie van artisticiteit en degelijk inhoudelijk feitenmateriaal als van doorslaggevende betekenis. Zijn inkadering en zijn kleurennuances bepalen mede (de kwaliteit van) zijn werk.

Ridder Ramiro
William Vance ontpopte zich als een buitengewoon knap striptekenaar. Zijn professionele ontwikkeling naar het realisme zette zich steeds verder door. De hoofdpersoon ‘Ramiro’ in zijn stripboekenserie mag dan zijn verzonnen, de rest – het tijdsbeeld, de gebeurtenissen, de gebruiksvoorwerpen en de gebezigde taal – is gebaseerd op de geschiedenis.
Door zijn knappe tekenwerk, waar de geschiedenis in wordt geweven, word je door William Vance als het ware mee teruggenomen in de tijd van ridder Ramiro. Omdat Ramiro het pelgrimspad richting Santiago de Compostela volgt, ga je figuurlijk samen met Ramiro als pelgrim op pad naar dit beroemde bedevaartsoord.

Deel 4
William Vance zorgde in dit vierde deel van de Ramiro-serie voor het tekenwerk. De tekst is van Stoquart en Vance.
Dit stripboek van William Vance wordt gekenmerkt door de bijzondere combinatie van striptekenwerk en fotografie, beide van Vance. Zo vind je bijvoorbeeld achterin het vierde deel enkele pagina’s met beschreven foto’s van en over de pracht en praal langs de route van Léon naar Santiago de Compostela, met fotobeelden van pelgrimssteden zoals bijvoorbeeld Léon, Foncebadon, Acebo, Ponferrada, Villafranca del Bierzo, Cebrero, Barbadelo, Portomarin, Santiago de Compostela, en ook een foto van Cruz de Ferro.
Voorin het stripboek staat een samenvatting van de drie voorafgaande stripboekdelen.
Achterin het stripboek staat aanvullende informatie over de Orde der Tempeliers.

Vluchten en gevangen
De titel van het vierde deel van deze Ramiro-serie is: 'Storm over Galicië’.
Het verhaal van dit stripalbum speelt zich af tussen Molinaseca en Santiago de Compostela, en begint op een avond in Molinaseca.
Onderweg tussen Molinaseca en Ponferrada raken de Tempeliers in gevecht met het leger van Clunisiërs. De door strijd geharde Tempeliers winnen de confrontatie. Ramiro en zijn twee vergezellende pelgrims gaan met de Tempeliers naar Ponferrada, waar Ramiro met Wilfried & Gudrun gevangen worden gezet. Maar in de nacht ontsnappen de drie uit de gevangenis. 
Ramiro gaat via omwegen - en ondertussen op vele plaatsen onderdak vragend, maar steeds heimelijk weer vertrekkend - verder richting Santiago de Compostela, met de ridders van de Tempelorde als achtervolgers. De Tempeliers hebben in alle plaatsen langs de route spionnen gecharterd, die de Tempeliers moeten waarschuwen zodra Ramino met zijn twee pelgrims daar aankomen. 
En dat is precies wat gebeurt als Ramiro en Wilfried & Gudrun arriveren in Santiago de Compostela. De Tempeliers worden door de stadspoortwachters geïnformeerd over de gearriveerde Ramiro en zijn gevolg. Nadat ze zijn gearresteerd, worden de drie overgebracht naar een naburig fort van de Tempeliers, waar ze gevangen worden gehouden.

Het loopt allemaal anders dan gedacht
's Avond echter komt Don Ignacio de Lara, de raadsman van koning Alfonso VIII (de vader van Ramiro) om Ramiro en zijn gevolg vrij te laten, om te voorkomen dat zijn vader de strijd zou moeten aangaan met de Tempeliers. Ramiro wordt vrijgelaten, maar dan blijken de hem vergezellende pelgrims niet Wilfried & Gudrun meer te zijn, maar graaf Lucas Amaury en Dona Ines de Camargo.
Dan wordt duidelijk dat Ramiro zowel de Clunisiërs als ook de Tempeliers om de tuin heeft geleid. Wilfried & Gudrun zijn namelijk eerder al via een andere weg met z'n tweeën verder gereisd, dan Ramiro met Lucas Amaury & Dona Ines de Camargo. Door die afleidingslist hebben Wilfried & Gudrun de kust van Galicië bereikt, en zijn daarvandaan met enkele Castiliaanse schepen uitgevaren richting Amerika. Het noodlot trof echter deze Castiliaanse vloot, want in een zware storm op zee zijn alle Castiliaanse schepen vergaan, en zijn Wilfried & Gudrun daarbij ook omgekomen op zee. 
Resultaat is dat Castilië in de 12e eeuw niet de gelegenheid heeft gekregen om Amerika de ontdekken en dat continent aan het Castiliaanse rijk toe te voegen.

Geen opmerkingen: