zaterdag 20 februari 2016

Ramiro - Het geheim van de pelgrim

Zaterdag 20 februari 2016 
Cover van Het geheim van de pelgrim

Intra-historische strip over een pelgrimstocht
Tijdens de landelijke najaarsbijeenkomst van ons Nederlands (pelgrims)Genootschap van Sint Jacob op 15 november 2015 in de Martinikerk te Groningen werd ik door professor Hub Hermans gewezen op de vierdelige stripboekenserie van Ramiro. Hermans is bij de RUG hoogleraar Moderne Romaanse letterkunde en cultuurkunde, in het bijzonder de Spaanse, en hij vertelde dat dergelijke stripboeken de zogenoemde 'intra-historie' beschrijven, ofwel de geschiedenis zoals mensen die door de eeuwen heen ervaren, over wat in de mensen is geworteld, over armen en rijken, over kerken, kastelen, over geloof en over de geschreven teksten uit die tijd.
Voor mij was dat de aanleiding om me aan de hand van deze vierdelige Ramiro-serie eens nader te verdiepen in de intra-historische beschrijving van een pelgrimstocht door Frankrijk en Spanje van eeuwen geleden. Via diverse aanbieders op internet kocht ik de vier delen van deze stripboekenserie, en ik ben na deel 1 verder gaan lezen in het tweede deel, getiteld ‘Ramiro – Het geheim van de pelgrim.

Ramiro I is niet Ramiro
Ramiro I leefde van 790-850. Van 843-850 was Ramiro I de koning van het Spaanse Asturië. Ramiro I -  zoon van Bermudo I van Asturië – werd waarschijnlijk al in het jaar 835 door de toen zittende koning Alfons II aangewezen als ‘zijn’ kroonprins.
Tijdens zijn koningschap kreeg Ramiro I te maken met opstandige edelen, met invallen van Noormannen, met rondtrekkende dieven en rovers, en met de toen nog heidens levende geïsoleerde bevolkingsgroepen.
Deze Ramiro I moet je niet verwarren met de Ramiro van deze strip. De strip-Ramiro leefde namelijk zo'n 350 jaar later dan Ramiro I. 

William Vance
William Vance is het pseudoniem van de Belgische striptekenaar William Van Cutsem, geboren in 1935. Van jongs af aan was William gefascineerd door het realistisch werk van sommige illustratoren. Hij leerde het tekenvak in de publiciteitsindustrie, en nam toen ook al zijn schuilnaam aan.
Door zijn overstap van het publiciteitstekenwerk naar het striptekenen, heeft William er mede voor gezorgd dat de strip volwassen is geworden. William Vance beschouwde in zijn tekeningen een combinatie van artisticiteit en degelijk inhoudelijk feitenmateriaal als van doorslaggevende betekenis. Zijn inkadering en zijn kleurennuances bepalen mede (de kwaliteit van) zijn werk. I.

Ridder Ramiro
William Vance ontpopte zich als een buitengewoon knap striptekenaar. Zijn professionele ontwikkeling naar het realisme zette zich steeds verder door. De hoofdpersoon ‘Ramiro’ in zijn stripboekenserie mag dan zijn verzonnen, de rest – het tijdsbeeld, de gebeurtenissen, de gebruiksvoorwerpen en de gebezigde taal – is gebaseerd op de geschiedenis.
Door zijn knappe tekenwerk, waar de geschiedenis in wordt geweven, word je door William Vance als het ware mee teruggenomen in de tijd van ridder Ramiro. Omdat Ramiro het pelgrimspad richting Santiago de Compostela volgt, ga je figuurlijk samen met Ramiro als pelgrim op pad naar dit beroemde bedevaartsoord.

Deel 2
William Vance zorgde in dit tweede deel van de Ramiro-serie voor het tekenwerk. De tekst is van Stoquart (en deels Vance).
Dit stripboek van William Vance wordt gekenmerkt door de bijzondere combinatie van striptekenwerk en fotografie. Zo vind je bijvoorbeeld voorin het tweede deel enkele pagina’s met beschreven foto’s van en over de karakteristieke bouwwerken langs het Frans-Spaanse deel van het pelgrimspad tussen Moissac (Frankrijk) en Puente-la-Reina (Spanje), richting Santiago de Compostela.
Verderop in stripboek zijn - geïntegreerd in het stripverhaal - vier pagina’s opgenomen met beschreven foto’s van en over de schitterende en geheimzinnige cultuur van de Maya's, met foto's van onder andere tempels en goden van de Maya's.

Het geheim van de pelgrim
De titel van het tweede deel van deze Ramiro-serie is: ‘Het geheim van de pelgrim’.
In dit stripalbum is Ramiro vanuit Le Puy-en-Velay richting Santiago de Compostela met zijn geheime opdracht inmiddels aangekomen op de oever van een rivier nabij Oloron, in het zuiden van Frankrijk.
Samen met monnik José – vermomd als ridder - begeleidt ridder Ramiro de twee geheimzinnige Teutoonse pelgrims Wilfried & Gudrun naar Santiago de Compostela. Voortdurend wordt Ramiro met zijn gevolg achtervolgd door huurlingen van de Franse koning Filips Augustus.
Nog steeds zijn we als lezer in het ongewisse wie eigenlijk die twee mysterieuze Beierse pelgrims zijn. En waarom moeten deze Wilfried & Gudrun eigenlijk zo snel naar Santiago de Compostela?
In dit tweede deel komen we te weten waarom de mogendheden Frankrijk, Castilië en Rome zo’n groot belang hebben bij dit geheimzinnige duo? Het geheim van de twee pelgrims wordt blootgelegd in dit tweede deel.

Op de vlucht voor de Franse koning
Ramiro steekt met José en Wilfried & Gudrun de rivier bij Oloron over. Aan de overzijde zien ze dat de achtervolgende hertog Lucas Amaury de Neuvy hen aan andere zijde al weer op de hielen zit.
Voorbij Harambels naby Ostabat slaan ze een aanval van gevaarlijke tolhouders af.
Verderop passeren ze al te gemakkelijk - zij het met een onverwachte aanval van Ramiro - een groep gewapende mannen, die achteraf huurlingen van de Franse koning blijken te zijn. Deze huurlingen voegen zich bij de eveneens passerende hertog Amaury. De diplomatieke betrekkingen tussen de Franse en Spaanse koning schendend zullen ze op instigatie van de nu ook aanwezige Arnaud de Saint Loup (raadsheer van de Franse koning) Ramiro en zijn gevolg ook in het Spaanse Navarra blijven achtervolgen. Maar op aangeven van Arnaud verandert de opdracht van Amaury jegens de twee geheimzinnig pelgrims van gevangen nemen naar behoeden voor gevaar onderweg.

Koning van Frankrijk versus abt van Cluny
In een herberg in Navarra ontdekt Ramiro dat José niet te vertrouwen is, dus als Ramiro onderweg een groep werkeloze toernooiridders van de hertog van Toulouse uit Gascogne ontmoet, neemt hij hen veiligheidshalve in dienst, en gaan ze als grote groep verder.
Bij een volgende herberg lokt Ramiro een andere groep achtervolgers in een hinderlaag. Eén van de gevangenen blijkt broeder Rodrigo te zijn. Deze monnik van Cluny vertelt Ramiro dat Ramiro onder valse voorwendselen samen met José op weg is naar Santiago de Compostela. De achtervolgers uit Cluny zouden Wilfried & Gudrun onderweg moeten ontvoeren, zo luidde de opdracht van de prior van San Quircy aan José en van de abt van Cluny aan Rodrigo.
José ontsnapt aan Ramiro, en Ramiro hoort in de herberg de inmiddels stomdronken Wilfried uit over het geheim van deze twee 'Teutoonse pelgrims'.

Het geheim van de Fransman en de Maya
Wilfried blijkt feitelijk Antonin le Goffic te heten, die schipbreuk had geleden bij de Maya's in Noord-Guatemala. Teruggekomen in Frankrijk met zijn aanstaande Maya-bruid kreeg de abt van het machtige klooster van Cluny er lucht van dat er schatten waren te halen bij de Maya's, en Antonin was de enige die de plaats kon wijzen waar deze Maya-rijkdommen gevonden zouden kunnen worden. De abt van Cluny wilden dit nieuwe Maya-land aan paus Innocentius III in Rome schenken, dus Antonin moest met zijn vrouw via Barcelona met de boot over naar Rome. Daarom zorgden de abten van Cluny en Quircy ervoor dat Antonin en zijn aanstaande vrouw als pelgrims veilig zouden aankomen in Navarra, waar de broeders Rodrigo & José het aanstaande huwelijkspaar dan zou ontvoeren naar Barcelona.
Koning Filips - die inmiddels het geheim van Antonin ook kende - wilde daar een stokje voor steken, en gaf hertog Lucas opdracht om Antonin ook te ontvoeren, ook al zouden ze hem vanuit het Spaanse Navarra moeten ontvoeren en terugbrengen naar de koning van Frankrijk.

Nieuwe missie
Dit allemaal wetende voelt Ramiro zich vrij om - met instemming van Antonin - deze Antonin met zijn toekomstige Maya-vrouw niet naar Santiago de Compostela te brengen, maar naar zijn vader, naar de koning van Castilië, om dit nieuwe land in het oosten (van de Maya's) aan zijn vader, koning en daarmee aan zijn land te schenken.
Raadsheer Arnaud en hertog Lucas zien onder ogen dat hun eerste missie is mislukt, hetgeen betekent dat het tijd is voor hun andere instructies van de koning uit Parijs. Ze gaan op naar Burgos.
Ook Ramiro met Antonin, de Maya-vrouw en de huurlingen van Ramiro gaan richting Burgos, Ze passeren aan het eind van dit stripverhaal de markante brug van Puente-la-Reina. op weg naar Burgos.
Maar:

  • Wat zijn nu eigenlijk de nieuwe instructies van de Franse koning voor Arnaud & Lucas?
  • Waarom stuurde koning Filips deze Franse ruiters toch het buurland Spanje in?
  • Wellicht dat het derde deel van het stripalbum 'De wachters van Bierzo' daar antwoord op geeft?


Geen opmerkingen: