 |
| In het Kerkmuseum van Jannum |
Klooster Claercamppad
Op 1 juni 2022 presenteerde de wandel-journalist Fokko Bosker zijn nieuwe fiets- en wandelgids, van het zogenoemde 'Klooster Claercamppad', met de volgende subtitel aangeduid: 'Wandel- en fietsroutes door de Friese Waddendelta'.
Deze nieuwe gids bevat voor wandelaars: 13 etappes, 3 rondwandelingen, 1 wadlooptocht, 2 stadswandelingen en 3 fietstochten.
In de Friese Waddendelta ontmoeten water en land elkaar. Dit kustgebied is door de golven en getijdenwerking in duizenden jaren gekneed uit zand, klei en veen. Op de kwelderruggen vestigden zich de eerste Friezen en legden zij de basis voor hun rijk, dat zich uitstrekte vanaf Noord-Frankrijk tot aan Denemarken. Het Klooster Claercamppad brengt deze bijzondere landstreek, de natuur en geschiedenis in veelkleurige verhalen en met afwisselende wandel- en fietsroutes tot leven.
De route van dit pad loopt in grote lijnen vanaf Lauwersoog over Zoutkamp naar Dokkum, en voert dan verder naar Sint-Jacobiparochie (de startplaats van het pelgrimspad 'Jabikspaad'), Franeker en de Hanzestad Bolsward, om vervolgens met een lus over Makkum en Harlingen langs de kust en over de dijken terug naar Sint-Jacobiparochie te leiden.
De eeuwenoude cultuurgeschiedenis van terpen, deltawerken, middeleeuwse kerken, kloosters en florerende handelssteden vertelt een bijzonder gelaagd verhaal.
Etappe 4 begint in Dokkum
Vandaag wandelen we etappe 4 van dit Klooster Claercamppad, vanuit Dokkum via Aalsum, Boarnwerthuzen, Betterwird, Jannum, Reitsum, Ginnum, Hegebeintum naar Ferwert, over een afstand van 20,7 kilometer.
Om 8:30 uur vertrekken we vanmorgen met onze auto vanuit Feinsum, met beide fietsen achter op de fietsendrager. De auto brengen we naar het Vrijhof in Ferwert. Daar stappen we op onze fietsen, en dan rijden we door de Flieterpen naar Dokkum. Onze fietsen stallen we daar bij De IJsherberg en de Herberg.
Als we vanmorgen vertrekken vanuit Feinsum is het 7 graden Celsius, en de temperatuur loopt vandaag op tot 17 graden Celsius. We lopen vandaag onder een bijna onbewolkte lucht, en genieten dan ook heerlijk van de aangename najaarszon. Het waait nauwelijks, en we ervaren deze dag als een heerlijke herfstwandeldag.
Van Dokkum heen naar Aalsum
Om 9:45 uur staan we bij De Herberg in Dokkum klaar voor vertrek. Over de Diepswal lopen we langs Het Grootdiep. Bij de Zijl - het keerpunt van de Schaatselfstedentocht - steken we het water over, om dan over de Vleesmarkt langs het Klein Diep te lopen. Weer steken we het water over, om dan via de Legeweg en de Hogepol naar de Markt van Dokkum te lopen. Naast de Sint-Martinuskerk staat de Elfsteden-IJsfontein al in een behoorlijk dikke ijslaag. Op de plek van dit plein stond vroeger het Dokkumer klooster met de abdijkerk. Voorbij de Sint-Martinuskerk passeren we de karakteristieke moerbeiboom, die hier tegen de gevel van de kerk staat.
In het centrum drinken we een kop koffie, alvorens we de vroegere zeehavenstad Dokkum gaan verlaten.
Door de met graffity bespoten tunnel gaan we onder de noordelijke rondweg van Dokkum door. De wanden van de tunnel getuigen van de oude spoorverbinding van het zogenoemde Dockumer Lokaeltsje. Kleurrijke afbeeldingen van onder andere treinen en stations van de voormalige Noord-Friesche Locaalspoorweg-Maatschappij geven je een impressie van dat Friese treinen-erfgoed van weleer.
Langs de Aalsumervaart lopen we naar het buurtschap Aalsum, waar we over het Tsjerkepad de terp op gaan naar de Sint-Catharinakerk.
Van Aalsum terug naar Dokkum
Aan de andere zijde van de terp gaan we via een stenen trap naar beneden, waar we dan door een veel lager gelegen schapenweide lopen. Dan steken we het Fiskwivepaad over, en daarna gaat we over een hoge houten brug over de Ealsumer Feart.
Tussen de koeien door moeten we dan onze route vervolgen door een aantal weilanden, in de richting van De Peazens. Vlak vóór die waterloop gaan we een pad linksaf op, om al vrij snel daarna via de Hantumerwei de eerste keer vandaag De Peazens over te steken.
Aan de overzijde volgen we enkele honderden meters de Hantumerwei, totdat we weer door graslanden in westelijke richting verder gaan.
Ter hoogte van De Peazens steken we een brede sloot over, en dan gaat het verder door de weilanden langs De Peazens, tot aan de brug van De Wylgen, waar we nogmaals De Peazens oversteken, maar nu in zuidelijke richting.
In Boarnwerthuzen (Bornwirdhuizen) komen we ter hoogte van de seizoensgesloten Vreedebest Pluk- en Theetuin op de Hiausterdyk, die we volgen tot aan het begin van de bebouwde kom van Dokkum.
We zijn nu al zo'n twee uren onderweg, en zijn nog/weer in Dokkum, in de stad waar we onze route ook aanvingen.
Langs de Dokkumer Ee naar Kerkmuseum Jannum
Om bij de Dokkumer Ee te komen, moeten we het Dokkumer bedrijventerrein Betterwird doorkruisen.
Nu volgt een kilometers lang traject, voornamelijk over het fietspad langs de Dokkumer Ee, in de richting van Burdaard. Bij zorgboerderij De Lik vinden we op een houten bank op een aanlegsteiger een heerlijk plekje uit de wind en in de zon voor onze broodjeslunch van vandaag.
In het buurtschap Bannerhûs passeren we de Claercampbrug over de Dokkumer Ee, en als we dan aan de noordkant van deze brede waterloop verder gaan, ligt het voormalige klooster links van ons, het grootste klooster van noord-Nederland, aan de overzijde van de Dokkumer Ee. 'Clarus Campus' ('helder veld') was het eerste Cisterciënzer klooster van Nederland, waar wel zo'n 400 kloosterlingen woonden en werkten. Van de afgegraven klei rond het klooster bakten de monniken in hun veldovens grote bakstenen, de zogenoemde kloostermoppen, in Fryslân ook wel 'Alde Friezen' genoemd. Van deze kloostermoppen zijn in de verre omtrekt veel kerken, kloosters en stinzen gebouwd. Verderop staat al bijna honderd jaar geen klooster meer, maar het Claercamper veld is momenteel wel een archeologisch monument.
Na het oversteken van de Holwerter Feart nemen we de afslag naar het buurtschap Jannum. Over de Tsjerkestrjitte gaan we de kerkterp op naar de eeuwenoude terpkerk (1150), die al vele jaren bekend staat als het Jannumer kerkmuseum. We gaan het kerkmuseum in, ter bezichtiging. Na een rondje om de kerk ontmoeten we bij de kerk een stel dat momenteel verblijft in één van de vier 17e eeuwse terp-logementen van Jannum.
Via Reitsum en Ginnum naar Harsta State
Na dit museumbezoek vervolgen we de Jannumerwei naar Reitsum. In de nieuwbouw-streek is een bewoner - voorheen wonend in Dokkum - bezig zijn tuin winterklaar te maken. Trots vertelt hij over zijn nieuwe honderd procent energieneutrale woning.
Bij de oude terpkerk van Reitsum bezoeken we het graf van mijn overgrootouders Oegema-Visfer, die ik als kind nog heb gekend. Verderop liggen de familiegraven van de Kingma-familie van mijn grootmoeder Koehoorn-Kingma.
Over de Flieterpsterdyk lopen we vervolgens naar het terpdorpje Ginnum, met ook al weer zo'n mooie terpkerk.
En daarna volgt een enkele kilometers lang traject over de Harstawei, die we verlaten bij de lange oprijlaan naar Harsta State en Harsta Hoeve.
Terp Hegebeintum
Dan is het nog maar een klein eindje naar het Kennis- en Informatiecentrum van de Terp Hegebeintum, de hoogste terp van Nederland. Buiten eten we ons laatste brood, en binnen drinken we een kop koffie. De gastheer vertelt ons dat wij pas de derde en vierde gast zijn van de hele dag, en dat nota bene in de herfstvakantie. Kortom, voor hem teleurstellend dat er niet meer gasten zijn gekomen op deze zonovergoten vakantiedag. De eerste twee gasten blijkt het stel te zijn dat wij zojuist al hebben ontmoet bij het kerkmuseum Jannum. Even later komen zij met hun gids terug van een rondleiding door de vrij recent gerestaureerde monumentale terpkerk van Hegebeintum.
Na deze koffiepauze gaan ook wij de hoge terp op, om na een rondje om de kerk de terp weer af te dalen, op weg naar de Hegebeintumerdyk.
De kraaien van Ferwert
Over de Hegebeintumerdyk lopen we naar het middeleeuwse Ferwert. In het dorp komen we onder andere langs het mooie Simmer 2000-kunstwerk van Hans Jouta, van een viertal kraaien dat rond een hoog opgaande boog vliegt.
Als we de Sint-Martinuskerk van Ferwert naderen, horen we het luiden van de kerkklokken. Op het Vrijhof vóór de Ferwerter kerk staat een rouwstoet opgesteld, die na de begrafenis op het kerkhof weer terug gaat naar de andere kerk, een eindje verderop. Opgeschrikt door het luide luiden van de kerkklokken vliegt een grote groep kraaien onrustig rond de kerktoren van de Sint-Martinuskerk.
Bij onze auto aangekomen, stopt langzaamaan het klokgelui, en keert de stilte op het Vrijhof en in het dorpscentrum weer terug.
We stappen in de auto, halen onze fietsen uit Dokkum, en rijden tot slot weer terug naar huis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten