zondag 25 september 2022

Klooster Claercamppad van Ferwert naar Hallum over Wyns (etappe 5)

Zondag 25 september 2022
 
Buurtschap Tichelwurk aan de Dokkumer Ee

















Klooster Claercamppad
Op 1 juni 2022 presenteerde de wandel-journalist Fokko Bosker zijn nieuwe fiets- en wandelgids, van het zogenoemde 'Klooster Claercamppad', met de volgende subtitel aangeduid: 'Wandel- en fietsroutes door de Friese Waddendelta'.
Deze nieuwe gids bevat voor wandelaars: 13 etappes, 3 rondwandelingen, 1 wadlooptocht, 2 stadswandelingen en 3 fietstochten.
In de Friese Waddendelta ontmoeten water en land elkaar. Dit kustgebied is door de golven en getijdenwerking in duizenden jaren gekneed uit zand, klei en veen. Op de kwelderruggen vestigden zich de eerste Friezen en legden zij de basis voor hun rijk, dat zich uitstrekte vanaf Noord-Frankrijk tot aan Denemarken. Het Klooster Claercamppad brengt deze bijzondere landstreek, de natuur en geschiedenis in veelkleurige verhalen en met afwisselende wandel- en fietsroutes tot leven.
De route van dit pad loopt in grote lijnen vanaf Lauwersoog over Zoutkamp naar Dokkum, en voert dan verder naar Sint-Jacobiparochie (de startplaats van het pelgrimspad 'Jabikspaad'), Franeker en de Hanzestad Bolsward, om vervolgens met een lus over Makkum en Harlingen langs de kust en over de dijken terug naar Sint-Jacobiparochie te leiden. 
De eeuwenoude cultuurgeschiedenis van terpen, deltawerken, middeleeuwse kerken, kloosters en florerende handelssteden vertellen een bijzonder gelaagd verhaal.

Onze eerste etappe is de vijfde
Vandaag gaan we van start met het bewandelen van dit Klooster Claercamppad. Normaal gesproken zouden Durkje en ik bij het bewandelen van zo'n lange-afstand-wandelpad beginnen met de eerste etappe. Dat doen we bij het Klooster Claercamppad met opzet echter niet.
Ik heb namelijk in de wandelgids gezien dat de oversteek met een pont onderdeel uitmaakt van de vijfde etappe, namelijk 'De Wynser Oerset' over de Dokkumer Ee in Wyns. Dit fiets- en voetveer vaart echter alleen van pasen tot en met september, dus over een week is deze pont al uit de vaart, en zouden we tot pasen volgend jaar moeten wachten om etappe 5 geheel te kunnen lopen.
Daarom beginnen wij vandaag het Klooster Claercamppad dus niet met de eerste etappe, maar alvast met de vijfde etappe, van Ferwert via Burdaard en met de oversteek in Wyns, en dan direct door naar Hallum. 

Van start in Ferwert
Enkele minuten vóór acht uur vertrekken we vanmorgen met beide auto's vanuit Feinsum. De ene auto brengen we naar de Mariëngaardekerk in Hallum, het eindpunt van vandaag. Met de andere auto rijden we vanuit Hallum door naar Ferwert, waar we onze auto parkeren op het Vrijhof nabij de monumentale Sint-Martinuskerk van Ferwert.
Bij ons vertrek is het 10 graden Celsius. De zon is in het oosten al boven de horizon verschenen. We hebben vanmorgen nog heel mooi zonnig weer, maar de bewolking neemt rond het middaguur toe, en dan krijgen we vanuit de overdrijvende donkere wolken toch nog met enige regen te maken. Daarna is het half bewolkt, en schijnt de zon al weer aangenaam.
Enkele minuten na acht uur begint onze etappe vanmorgen aan de voet van de kerktoren van de 15e eeuwse Sint-Martinuskerk. De door de zon volop beschenen kerktoren steekt mooi af tegen de helderblauwe lucht in het noorden.
Bij de kerk dalen we over het Vrijhof af van de kerkterp, om dan door de Hoofdstraat en de Hegebeintumerdyk naar de Kleasterwei te lopen. Daar staat een appelboom overdadig vol met rijpe appels. De eigenaar heeft een partijtje appels op een tuinmuurtje gelegd, waarvan je een mooie rijpe appel mag meenemen. 
Over het voormalige spoortracé lopen we langs de Ferwerter ijsbaan, om dan vlak vóór de restanten van de oude spoorbrug een ruiverkavelingsbosje in te gaan, dat ons met slingerpaadjes weer terugbrengt naar de Kleasterwei. Daar verlaten we Ferwert.
Rechts van ons liggen geoogste uien in lange rijen op een akker te drogen in de prille ochtendzon.

Langs Foswert naar Wânswert
Buiten de bebouwde kom van Ferwert gaan we van de Kleasterwei over op It Kleaster. Die volgen we een heel eind langs de Burmaniafeart, langs de geitenboerderij, naar de door bomen omzoomde locatie waar nu twee boerderijen staan, maar waar de twee homeies duidelijk maken dat dit de plek is waar eeuwen geleden (1228) het klooster Foswert heeft gestaan.
Ten oosten van dit kloosterterrein zien we vier reeën in de weilanden. Twee van hen houden ons nauwlettend in de gaten. De andere twee iets verderop grazen rustig door.
Van It Kleaster gaan we de Kleasterdyk op in de richting van het terpdorp Wânswert. 
We wandelen Wânswert binnen, en gaan dan de terp op naar de 15e eeuwse Petruskerk. De kerktoren staat momenteel ter restauratie in de steigers. De zon beschijnt de kerk, en verderop zien we een regenbui onder de dreigend donkere wolken. Daar zien we in die verte dan ineens ook de regenboog verschijnen.
Aan de zuidkant van de kerk hebben we een mooi uitzicht over de poldermolen Victor, iets verderop in het veld. Een klein stenen molenaarshok staat naast de molen, in de loop van de tijd al behoorlijk weggezakt in de zachte ondergrond van de natte polder.

Burdaard aan de Dokkumer Ee
Wânswert verlaten we over de Goslingawei in de richting van Burdaard. Op de kruising met de Iedyk staan we letterlijk even stil, omdat dit de plek is waar nog maar enkele weken geleden - op 2 juli 2022 - onze dorpsgenoot Louw Bijma met zijn motor verongelukte bij de aanrijding met een auto. Dat was een grote schok voor zijn familie en geliefden, maar ook voor de inwoners van de dorpen Hijum en Feinsum. De gele markeringen op het wegdek zijn nog steeds de stille getuigen van dit noodlottige verkeersongeval.
Bij de Doniahoeve aan de Wânswerterdyk staat een groot protestbord in de berm, waarmee de boer - evenals veel andere boeren - oproept tot protest tegen het overheidsbeleid jegens boeren.
Dan wandelen we de bebouwde kom van Burdaard binnen.
Tussen twee woningen steken we door naar het jaagpad langs de Dokkumer Ee, door het centrum van Burdaard.
In It Posthûs drinken we een kop koffie, en na deze koffiepauze steken we de Dokkumer Ee over, om aan de overkant van de 'Ie' het klinkerpad parallel aan de Dokkumer Ee te volgen.
Door de Bakkerssteeg verlaten we de Eewal, om dan over de Hoofdweg om de nieuwbouwwijk van Burdaard te lopen, en zo het dorp achter ons te laten.

Via Tergracht naar De Wynser Oerset
Daarna volgen we de doorgaande weg op enige afstand parallel aan de Dokkumer Ee stroomopwaarts, via het buurtschap Tergracht, naar Bartlehiem. Als we in Bartlehiem de Aldtsjerkster Feart oversteken, zie we rechts van ons de plek waar die vaart de Dokkumer Ee kruist bij het door de Elfstedenschaatstocht zo bekende hooghout.
In de vaart richting Aldtsjerk zitten enkele eenden op de daar drijvende rietstengels.
Vanuit Bartlehiem blijven we op dezelfde doorgaande weg lopen, tot in het dorp Wyns.
Eerst gaan we de terp op, naar de oude Sint Vituskerk. 
En dan lopen we een klein stukje terug, om daar op de oever van de Dokkumer Ee de veerpont 'De Wynser Oerset' op te gaan, die klaar ligt om ons direct over te varen naar de westoever van de Dokkumer Ee. Dit is het laatste weekend van dit seizoen dat de pont nog vaart. 
Aan de overzijde van de Dokkumer Ee gaat we op een bank zitten, voor een rust- en lunchpauze.
De veerpont vaart dan enkele malen op en neer met fietsers, en af en toe passeren pleziervaartuigen zoals kruisers en sloepen.

Door Tichelwurk naar Bartlehiem
Na deze lunchpauze lopen we terug in noordelijke richting, maar nu aan de andere kant van de Dokkumer Ee. Eerst komen we door het buurtschap Tichelwurk.
Daar zien we tegen een woning aan het water een gevelsteen met daarop een Jacobsschelp.
Even later passeren we de Pluktuin Dokkumer Ee, waar je in een lange strook tussen een weiland en de sloot tegen betaling van vijf euro twintig à dertig bloemen mag plukken. Een klein eindje verder willen we nog even pauzeren bij Anne-Famkes Pleats, maar die blijkt pas weer in mei volgend jaar open te gaan.
Daarom lopen we door tot we nog een keer arriveren in Bartlehiem, maar nu aan de westkant.
Bij het hoge houten Elfstedenbruggetje staat voor watertoeristen een richtingbord, dat wijst naar Feinsum, om hen erop te wijzen dat hier achtereenvolgens de Aldtsjerkster Feart en de Feinsumer Feart richting Feinsum en Oude Leie begint.

Naar Hallum
We verlaten Bartlehiem over de Zuidermiedweg in noordwestelijke richting. Onderweg begint het licht te regenen, en we kunnen dan even van het overdekte rustpunt van de 10xM Hoeve gebruik maken om te schuilen voor de over ons trekkende bui. 
Daarna vervolgen we de Zuidermiedweg, totdat we een eind voorbij de bocht in de Hijumer Feart rechtsaf kunnen, eerst over asfalt landweg, en dan over een betonpad naar de Trekweg.
Het schelpenpad van die Trekweg volgen we langs de Hallumer Feart richting Hallum. 
Aan de overzijde van de Hallumer Feart lopen we door een woonwijk van Hallum en langs het Hertenkamp naar de Mariëngaardekerk van Hallum.
Daar stappen we in de hier geparkeerde auto, om dan onze andere auto terug te halen vanuit Ferwert. Van Ferwert rijden we tot slot terug naar huis in Feinsum.
We hebben vandaag met deze vijfde etappe dus een begin gemaakt met het Klooster Claercamppad, en zijn hierna van plan de eerste vier etappes van dit lange-afstand-pad te gaan bewandelen, alvorens we verder gaan met de zesde etappe van het Klooster Claercamppad. 

Drie kloosters op een rij
Het thema van deze etappe is 'Drie klooster op een rij'. 
De drie voormalige kloosters die wij vandaag passeerden, zijn: 
  • Het Benedictijner klooster Foswerd bij Ferwert;
  • Het Premonstratenzer vrouwenklooster Bethlehem ten oosten van Bartlehiem;
  • Het Schiere nonnenklooster Genezareth (Nazareth) ten westen van Bartlehiem.

Geen opmerkingen: