Nederlands Kustpad deel 3: Rond de Terpen 1 & 2

Vrijdagochtend 27 mei 2022
 

Aankomst bij de hoge terp van Hegebeintum

Lange-afstand-wandelpad 5-3 Stavoren-Nieuweschans

• In de periode van 4 april 2008 tot en met 25 oktober 2015 wandelden Durkje en ik alle zeven etappes van het Friese Kustpad (LAW 5-4), over een afstand van 150,5 kilometer. Deze wandelgids beschreef de route van Stavoren naar Lauwersoog.
• Er bestond in die jaren ook een lange-afstand-wandelgids dat de kust van Groningen volgde. Die wandelgids had als titel 'Wad- en Wierdenpad' (LAW 5-5). Deze wandelgids beschreef de route van Lauwersoog naar Nieuweschans, over een afstand van 123 kilometer.
• Beide wandelgidsen maakten deel uit van het 'Hollands Kustpad', dat loopt van Bergen op Zoom tot aan Nieuweschans.
• En dat Hollands Kustpad maakt deel uit van de lange Europese wandelroute 'E9' van het Franse Hendaye naar het Poolse Gdansk.
• Durkje en ik waren aanvankelijk van plan het Wad- en Wierdenpad te gaan wandelen, als vervolg op het Friese Kustpad.
• Maar inmiddels heeft de uitgever van deze twee wandelgidsen beide wandelgidsen gebundeld in één nieuwe uitgave (2013), die nu de naam kreeg: 'Nederlands Kustpad Deel 3 Friesland - Groningen', met als ondertitel 'Lange-afstand-wandelpad 5-3 Stavoren - Bad Nieuweschans 268 km'.

Nederlands Kustpad Friesland - Groningen

• Inmiddels hebben we deze nieuwe combi-editie van het Nederlands Kustpad Deel 3 gekocht, om daarmee het vervolg op het Friese Kustpad te gaan wandelen, zijnde de etappes van Lauwersoog naar Bad Nieuweschans; door Hunsingo, Fivelingo en Oldambt.
• Maar behalve dat bovengenoemde twee wandelgidsen gebundeld zijn, heeft de uitgever nog enkele andere etappes toegevoegd, en wel als volgt:
• a. Proloog Afsluitdijk (32,4 kilometer). Deze hebben Durkje en ik grotendeels gelopen op 25 augustus 2007, en de resterende aantak-route op 14 mei 2022.
• b. Variant W Wadroute: 5 etappes in noord-Groningen, over een afstand van 34,6 kilometer;
• c. Dagwandelingen Waddenwandelen: 21 etappes in het noorden van Fryslân en van Groningen, over een afstand van 148,5 kilometer.
• Aan de hand van deze nieuwe combi-wandelgids, gaan we in de komende tijd naast de etappes van Lauwersoog naar Bad Nieuweschans ook nog de 5 variant-routes lopen en eveneens de 21 dagwandelingen (waarvan vandaag 3)
• De drie etappes die we vandaag lopen, zijn vanmorgen de routes 1 & 2 van 'Rond de Terpen' en vanmiddag route 1 van 'Van Stad naar Wad', over een totale afstand van (respectievelijk) 7,6 + 7,3 + 9,1 = 24 kilometer.

Over de Waddenzeedijk tussen Ferwert en Ameland
Om 7:45 uur verlaten we Feinsum met beide auto's. Die parkeren we even later in het dorpscentrum van Ferwert, en dan kunnen we letterlijk op klokslag acht uur de eerste van de twee Dagwandelingen 'Rond te Terpen' aanvangen.

Het is 13 graden Celsius, en gedurende de hele dag hebben we te maken met een stevige wind, maar het is in elk geval geen koude dag.

We lopen in Ferwert langs de Sint-Martinuskerk aan het Vrijhof.

Bij de provinciale weg N357 aangekomen, steken we die over, om dan langs de Cammingha Hof over de Koailoane naar de Zeedijk te lopen, ter hoogte van de buitendijkse Vriespolder.

Ter hoogte van de buitendijkse Polder de Beaufort heb je vanaf de Waddenzeedijk een mooi uitzicht over het buitendijks gebied èn over de polder binnendijks, met rechtsachter ons nog het zicht op de grote Sint-Martinuskerk van Ferwert.

Op de Waddenzee zie ik nabij de kwelders de Sier varen, de veerboot die de veerverbinding tussen de pier van Holwert en het Friese eiland Ameland onderhoudt.

En verderop - dichter bij Ameland - zie ik de Oer varen, de andere veerboot tussen Holwert & Ameland.

Van De Rijp naar Hegebeintum

Bij de Noordster verlaten we de Zeedijk, om dan over de Kahoolster laan door de binnendijkse polder terug te lopen naar de provinciale weg. 

In het buurtschap De Rijp gaan we het fietspad langs de N357 op, om tot aan Boatebuorren langs de N357 te lopen. 

Vervolgens lopen we over de Vogelzangsterweg naar de Harsta State, onder de klokslag van Hegebeintum. Vanaf deze oude state hebben we al een mooi uitzicht op de terp van Hegebeintum.

Aan de voet van deze hoge terp bezoeken we het nieuwe bezoekerscentrum van de Terp Hegebeintum. Helaas is die nog gesloten, en gaat deze pas over ruim een half uur open.

Daarom wandelen we de terp op, en maken we een rondje rond de eeuwenoude terpkerk. Boven in de kerktoren zien we twee kraaien aan takjes in de toren trekken,

Kennelijk zijn deze kraaien aan het nestelen.

Als je op een veel lager nivo langs de kerk loopt, kun je pas zien hoeveel meters grond hier indertijd is afgegraven van deze terp, teneinde de vruchtbare terpaarde te verkopen naar de schrale gronden verderop in Nederland.

Nog eens weer gaan we naar het plaatselijke bezoekerscentrum. Omdat die dan nog niet open is, drinken we de meegenomen koffie op het terras van dit bezoekerscentrum; heerlijk uit de harde wind, en lekker in het milde zonnetje. Om 10:00 uur komt de eerste vrijwilligers bij het bezoekerscentrum, om dat te openen voor het publiek. Hij vertelt dat er vanmiddag een bus met 30 Belgen op bezoek zal komen, dus er is nu alvast voorbereidend werk aan de winkel.

Spoorzoeken langs de Ferwerdervaart

We hebben nu de eerste etappe van 7,6 kilometer van de Dagwandeling 'Rond de Terpen' achter de rug.

Na onze koffiepauze verlaten we Hegebeintum, om te beginnen met de tweede etappe van deze Dagwandeling.

Vanaf de Hegebeintumerdyk moeten we onze route door de weilanden vervolgen langs de brede Ferwerdervaart. 

We weten dat we iets ten noordoosten van de voormalige kloosterlocatie van klooster Foswert van de Ferwerdervaart af moeten draaien, in de richting van Foswert. Als we dat doen bij het eerste hek dat ons de doorgang belemmert, blijkt verderop dat we te vroeg rechtsaf zijn gegaan. We kunnen - wandelend door de graslanden langs sloten - op een gegeven moment niet verder, want de sloten belemmeren onze voortgang.

Daarom lopen we terug naar het hek van zojuist, en klimmen daar toch maar overheen. Als we dan door lopen langs de Ferwerdervaart, zien we een eind verderop rechts wel een hek op een dam, dus dan maken we hier de oversteek over een weiland. Alle bewegwijzering - waar in de wandelgids wel naar wordt verwezen - ontbreekt hier, dus het is hier in de graslanden een kwestie van gokken waar de route verder gaat.

Onze tweede poging blijkt wel goed te zijn, want even later zien we op een dampaal de wegwijzer van een Boerenlandpad, dat we kunnen volgen naar het voormalige kloosterterrein van Foswert, dat tegenwoordig het erf is van twee boerderijen. 

Langs de boomsingel van Foswert kunnen we even later de doorsteek maken naar de plek waar we bij de vaart De Traan het fiets-/wandelpad van It Kleaster op kunnen gaan. Die overstap valt niet mee, want anderhalve meter hoge vegetatie en een hoog hek belemmert die doorsteek, maar die passeren we uiteindelijk wel. Met het nodige zoekwerk hebben we uiteindelijk wel de juiste route gelopen, zo constateren we, terugblikkend op kaart en veld.

Langs de Burmaniavaart terug naar Ferwert

Vanaf hier gaan we terug richting Ferwert. Over het fiets- en wandelpad van It Kleaster lopen we langs de Burmaniavaart. Onderweg passeren we een geitenboerderij.

Bij de boerderijschuur ligt ook een hoge aarden bult, waar de geiten regelmatig op klimmen, zo zien we dat tenminste als we verderop regelmatig met de auto passeren tussen Marrum en Wanswert.

Nu lopen we vlak langs de kudde geiten.

Vlak vóór de bebouwde kom van Ferwert, stappen we van It Kleaster over op de Kleasterwei. 

Dat is overigens maar voor een kort stuk, want even later moeten we al afbuigen naar het dorpsbosperceel van Ferwert, dat we doorkruisen, om verderop uit te komen bij de oude spoorbrug van het tracé van het voormalige Friese lokaalspoor, ook wel It Dockumer Lokaeltsje genoemd. 

Over het spoortalud wandelen we in een rechte lijn het centrum van Ferwert in.  

De Hegebeintumerdyk brengt ons uiteindelijk weer terug naar het dorpscentrum van Ferwert, waar we onze auto's vanmorgen parkeerden langs de Marrumerweg.

We gaan vanmiddag nog een derde Dagwandeling lopen, vanuit Dokkum, dus daar moeten we met de auto nu naar toe. Maar voordat we dat gaan doen, gaan we het dorpscafé van Ferwert binnen, waar we een kop koffie drinken, alvorens we op stap gaan voor onze middag-etappe.

Na deze koffiepauze verlaten we Ferwert, via Waaxens op weg naar Dokkum.