zondag 6 september 2020

Bonifatius Kloosterpad - Etappe 2 - Feanwâlden naar Garyp

 Zondag 6 september 2020

Over eeuwenoude polderdijkjes van de Soestpolder










Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.

In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van kloosters en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.

Burgumer klooster gaat in vlammen op
Voor vandaag hebben we de tweede etappe van deze gids op het wandelprogramma staan, met een afstand van 16,52 kilometer.
Deze Etappe 2 kreeg als titel: 'Feanwâlden naar Garyp' met als subtitel: 'Tactiek van verschroeide aarde legt klooster Burgum in de as'. De titel geeft duidelijkheid over het traject, maar de geheimzinnig subtitel behoeft wellicht enige uitleg. Die heeft namelijk te maken met het feit dat de Staten van Fryslân in de 16e eeuw opdracht gaven om het Bergklooster van Burgum in vlammen te laten opgaan, omdat na de Reformatie niemand bereid was om dit Burgumer klooster van het Barraconvent af te breken. 
Om 8:00 uur rijden we vanmorgen met beide auto's van Feinsum naar het dorpscentrum van Garyp, waar we één van de auto's parkeren. Dan rijden we met de andere auto vanuit Garyp door naar Feanwâlden, want hier begint de tweede etappe van het Bonifatius Kloosterpad.
Het is half bewolkt, met mooie witte wolken tegen een blauwe lucht, en de temperatuur is vanmorgen bij vertrek 14 graden Celsius. Hoe later het wordt, hoe slechter - tot regenachtig - het weer wordt. Bij aankomst in Garyp is het 16 graden Celsius, met een frisse wind, maar het is dan nog steeds droog, alhoewel we in het noordwesten wel donkere regenwolken zien hangen.

Kloosterpad tussen kloosters van Dokkum en Smalle Ee
Door diverse woonstraten en door de Feanwâldster spoortunnel verlaten we Feanwâlden aan de zuidoostzijde. Even later wandelen we over de Swette het buurtschap Kûkherne binnen. Een klein eindje voorbij de oversteek over de Centrale As zien we een melktankauto van Aware van het erf van de boerderij van een melkveehouder rijden. Dit is de plek waar onze route in zuidelijke richting verder gaat over de Oostersingel, een onverharde zandweg, die verderop de Rijksstraatweg (Groningerstraatweg) tussen Leeuwarden en Groningen snijdt. Dit brede zandpad is al weer zo'n mooi voorbeeld van de oude zandpaden die de noordelijke Friese Wouden doorkruisen. Dit voetpad maakt deel uit van de eeuwenoude route tussen de kloosters van Dokkum (en ook Claercamp) en van Smalle Ee (ten westen van Drachten).


Rond de Noardermardermar en door de Soestpolder
Aan de overzijde van de Rijksstraatweg gaan we verder over de Zomerweg, maar die verlaten we ook al weer spoedig, om dan verder te gaan over de Miensker, al weer zo'n mooie zandweg in zuidelijke richting.
Dit voetpad voert ons naar het buurtschap Noardermar. Hier wandelen we aan drie zijden om het Noardermardermar heen. Aan de zuidkant van het Noardermardermar begint een lange reeks van overstappen. De zuidoever van het Noardermardermar wordt nauwelijks bewandeld, waardoor we tussen hoog opgeschoten grassen en riet door moeten lopen. De ondergrond is hier drassig en de route is overwoekerd met een nog natte vegetatie. Links vóór me wandelt een mooie fazant haastig door de onderwal langs de sloot vóór me uit. Waar de boomwal eindigt, vliegt hij op, en verdwijnt uit het zicht. 
Dan volgt een prachtig stuk van de route over de eeuwenoude polderdijkjes door de Soestpolder. We gaan door het weidse open veld, en moeten regelmatig bij een hek gebruik maken van een overstap. Deze Soestpolder (De Marren) is het resultaat van het vele droogleggings-polderwerk dat de monniken van het Burgumer Barraconvent eeuwen geleden mogelijk hebben gemaakt. Door dit bedijkingswerk en door alle andere waterkundige ingrepen van de kloosterlingen konden deze natte landerijen in cultuur worden gebracht, waar de boeren Anno 2020 nog altijd nuttig gebruik van (kunnen) maken.

Burgum
Na het vele bochtenwerk van deze polderdijkjes komen we bij een verlaten boorlocatie ten oosten van Burgum. Als we even later op de Nieuwstad komen, wandelen we Burgum in, naar de Kruiskerk, de voormalige abdijkerk van het vroegere Burgumer Bergklooster. Hier waren we vorige week ook al, toen we een ronde rondom het Burgumermar wandelden.
De route gaat verder door de hoofdwinkelstraat van Burgum, waar aan het eind van de ochtend alle winkels en horeca-gelegenheden (nog) gesloten zijn.
Vanuit dit centrumgebied wandelen we door naar het Burgumer gemeentehuis van de Friese gemeente Tytsjerksteradiel, waar we langs de brede verkeersweg naar boven gaan, de brug op, om vervolgens het brede water van de Krûme Ie over te steken in de richting van Sumar.
Aan de overzijde dalen we voorzichtig het hoge talud af, om dan onder de doorgaande weg door te lopen, langs het water. Het betonpad voert ons met een grote bocht eerst van het water af, en daarna weer naar het water toe, waar we dan over de tunnelbak van de Centrale As lopen, waar die tunnel onder het Prinses Margrietkanaal door gaat.

Garyp
En dan is het nog slechts enkele kilometers tot aan de dorpsrand van Garyp. In Garyp lopen we langs de beide kerken naar het dorpscentrum, waar we vanmorgen onze auto hebben geparkeerd. Het is bijna 12:30 uur, dus deze route hebben we in iets minder dan 3,5 uren gelopen. We hebben nog ruim de tijd voor een familiebezoek aan mim in Drachten, en enkele uren later passeren we met onze auto de plaats Burgum al weer om de andere auto eerst af te halen uit Feanwâlden, vanwaar we dan weer huiswaarts keren.

Geen opmerkingen: