Pieter Stuyvesant Kuiertocht epiloog (40 km)

Zondag 17 mei 2020

In de Rottige Meente langs Molen De Rietvink

Wandelroutes door Westellingwerf
Eenmaal per twee jaar organiseert de Stichting Pieter Stuyvesant Kuiertocht (PSK) op de eerste zaterdag van juni een kuiertocht in het mooie gebied tussen de Friese rivieren De Linde en De Tjonger. Na de kuiertochten van 2002, 2005, 2007 en 2009 werd in het jaar 2011 de eerste lustrumtocht georganiseerd. Ter gelegenheid van dat eerste lustrum heeft de Stichting PSK in het lustrumjaar een jubileumuitgave laten verschijnen, in de vorm van een routegids, waarin de vijf PSK-routes zijn beschreven. Totaal staan er 7 wandelroutes in deze jubileumuitgave, omdat van de meest recente routes van de jaren 2009 en 2011 zowel een korte als een langere wandelroute in deze wandelgids is opgenomen.
De wandelgids kreeg als titel 'Pieter Stuyvesant Kuiertocht' en als subtitel 'Vijf wandelroutes door prachtig Westellingwerf''.

40 resterende kilometers van twee routes
Vandaag wandelen Durkje en ik van de Routes 4 en 5 van de Pieter Stuyvesant Kuiertocht de voor ons nog resterende kilometers. Dat zijn de volgende etappes:

• Op 14 juni 2015 hebben we van Route 4 de Korte route gelopen, over een afstand van 20,5 kilometer. De Lange route betreft een afstand van 33,5 kilometer. Vandaag wandelen we de resterende delen, met een totale lengte van ongeveer 27 kilometer. Dat is meer dan het verschil tussen de korte en de lange route. Dat verschil heeft te maken met het feit van we van deze etappe een rondje hebben gemaakt, waardoor je een deel van de korte route nogmaals loopt, en een ander stukje van de korte route zelfs heen en terug moet lopen.
• Op 7 juni 2015 hebben we van Route 5 de Korte route gelopen, over een afstand van 22 kilometer. De Lange route betreft een afstand van 35 kilometer. Vandaag wandelen we de resterende delen, met een totale lengte van ongeveer 13 kilometer. Enkele resterende kilometers lopen we vandaag niet, omdat we die al eens eerder hebben gelopen. Daarmee lijkt die 13 kilometers meer dan het verschil tussen de korte en de lange route. Dat verschil heeft te maken met het feit van we van deze etappe een rondje hebben gemaakt, waardoor je een deel van de korte route nogmaals loopt.

Dit wordt voor ons de epiloog van de wandelgids van de Pieter Stuyvestant Kuiertocht.
Totaal wandelen we vandaag 27 + 13 = 40 kilometer.
Vanmorgen begonnen we bij een ochtendtemperatuur van 16 graden, en de temperatuur loopt vandaag enkele graden op. Het wordt echter niet erg warm, omdat het enerzijds half bewolkt blijft en het daarnaast de hele dag behoorlijk waait. Het eindresultaat van zonneschijn, temperatuur en een verfrissende wind maakt het ook qua weer een heel geschikte dag voor een langeafstandswandeling.

Restant van Route 4, kuiertocht 2009
We beginnen vanmorgen met de resterende kilometers van Route nummer 4. Dit is de route van de kuiertocht in het jaar 2009, die toen begon en eindigde in Oldeholtpade. Het voor ons resterende traject laten wij beginnen in De Hoeve.
Om 8:00 uur vertrekken Durkje en ik met de auto vanuit Feinsum, en om 9:00 uur staan we bij de kerk en begraafplaats met klokkenstoel van De Hoeve klaar voor vertrek.
Over de verharde Jokweg lopen we naar de halfverharde Oude Jokweg. Dit schelpenpad door een prachtige laan voert ons naar de Kontermansweg.
Langs de schapenboerderij gaan we linksaf naar de voor doorgaand verkeer tijdelijk afgesloten Vinkegavaartweg, die we maar een klein stukje hoeven te volgen, om ter hoogte van de Kontermansbrug over de Linde het Lendepad langs de oude regenrivier te volgen.
Dit is een smal asfaltpaadje met een smalle berm, hetgeen het bij tijd en wijle wel even ingewikkeld maakt om de anderhalve meter afstand te hanteren als fietsers langs ons rijden. Fietsers houden de vaart er in en blijven op het asfalt, maar wij moeten daartoe regelmatig tot het uiterste deel van de oneffen berm om de anderhalve meter Corona-afstand te garanderen.

Van de Linde naar Steggerda
We verlaten het asfaltpad om in de Lendevallei een prachtig veldpad te volgen door een moerasachtige gebied.

De brug over de Steggerdasloot

Via een houten brug steken we de Steggerdasloot over, en dan lopen we door naar de Hemweg, die haaks op het Lendepad staat.
Over de Hemweg, de Buitenweg en de Kostersweg wandelen we naar de PKN-kerk van Steggerda. Bij deze kerk staan een auto en een fiets, en er brand licht binnen. Op het mededelingenbord bij het kerkenpad staat te lezen dat de wekelijkse zondagochtendkerkdiensten tot in elk geval 1 juni 2020 niet doorgaan als één van de maatregelen ter voorkoming van Corona-besmetting, maar dat elke zondag wel een viering (wijdingsmoment) vanuit de kerk kan worden gevolgd via de kerktelefoon. We horen vanuit de kerk enkele zangstemmen, en begrijpen nu waartoe die dienen. Wat altijd zo normaal was - het horen van samenzang in de kerk - is vandaag de dag als gevolg van de Corona-crisis zo geheel anders en zelfs bijzonder. Maar ondanks Corona wordt hier óók in de kerk van Steggerda de lofzang gaande gehouden.
Over het kerkenpad lopen we naar de Steggerdaweg. Die volgen we in westelijke richting, en dan valt ons op dat wij tweemaal het plaatsnaambord van Steggerda passeren, weliswaar op behoorlijke afstand. We vragen een vrouw aan de andere zijde van de weg of zij weet waarom wij tweemaal het kombord van Steggerda passeren, en zij vertelt dat het waarschijnlijk is gelegen in een oude kerkstrijd, van protestants en rooms katholiek Steggerda.

Van Peperga via De Blesse naar Blesdijke
Voorbij Steggerda volgt Peperga, en direct na Peperga komen we in De Blesse.

Bij De Silveren Maen

Nog voordat we onder de A32 door gaan en over het treinspoor lopen, passeren we net voorbij de Pieter Stuyvesantkerk aan onze linkerhand het monument van het schip 'De Silveren Maen', waarmee Pieter Stuyvesant (geboren in Peperga als domineeszoon) naar de Nederlandse koloniën in de West vertrok.
In De Blesse lopen we langs korenmolen De Mars, en dan verlaten we al snel de Steenwijkerweg, omdat we verder moeten in westelijke richting over de Markeweg.
In Blesdijke zien we tot onze verrassing dat het Rustpunt van Camperplaats Stoutenburgh geopend is. Op het terras zijn de tafeltjes uit elkaar op het terras geplaatst, en bij dit Rustpunt kunnen we middels zelfbediening koffie tappen bij een koffieapparaat. Voor het eerst sinds weken kunnen we onderweg zo weer even een kopje koffie drinken. Bovendien is het gezellig hier en verderop op de Camperplaats, want nagenoeg alle camperplaatsen zijn bezet.

Langs een kasteel, door bos en over heide
Na deze gezellige koffiepauze gaan we weer verder over de Markeweg. Direct naast de Camperplaats zien we het Kasteel Oolt Stoutenburgh staan; een bouwwerk dat oud lijkt, maar waar tot op heden nog steeds aan wordt gebouwd door eigenaar-bouwer-slotheer Gerry Halman.
We gaan linksaf de Friese Veldweg op, die we volgen totdat we het bospad van een bosperceel van Staatsbosbeheer op kunnen gaan. Door het bos lopen we naar het heideveld, waarop de brem nog prachtig geel bloeit. We zijn nu overigens vlakbij de grens tussen de provincies Fryslân en Overijssel.
De wandelgids geeft geen beschrijving van de route door het bos en over de heide, en het pad wordt niet bewegwijzerd, dus we moeten even zoeken hoe we op de beoogde zijde het bos weer uit komen. Dat lukt prima, want uiteindelijk lopen we over het zandpad van de Lijsterbeslaan het bos uit, om aan het eind de Markeweg weer op te gaan, verder in westelijke richting.

Lendevallei
Aan het eind van Blesdijke verlaten we de Markeweg, om dan over de twee lange rechte wegen van eerst de Langebroekweg en daarna de Nijksweg door een weids polderlandschap in oostelijke richting weer terug te lopen naar de Steenwijkerweg.
Die steken we over, om iets verderop naar het oosten af te buigen, om voorbij de oude spoorbrug en onder de A32 door weer bij de rivier de Linde te komen.
Langs de Linde ontmoeten we het wandelende stel uit Deventer, dat wij eerder vanmorgen uit de auto zagen stappen in Peperga. Zij lopen een deel van de route die wij vandaag ook lopen, echter in omgekeerde volgorde.
Nu volgen we het asfaltpaadje van het Lendepad helemaal tot het eind, tot aan de Kontermansbrug.

Purperreiger in de Lendevallei

Tot onze grote verrassing zien we in de Lendevallei aan de zuidzijde in een dichtbegroeide waterpartij een prachtige purperreiger staan. Die staat op nogal grote afstand, maar we kunnen er met de zoomlens van ons fototoestel toch nog een mooie foto van maken.
Van deze Kontermansbrug over de Linde gaan we tenslotte via de Vinkegavaartweg en de Kontermansweg weer terug naar De Hoeve, waar we vanmorgen onze auto parkeerden bij de kerk en basisschool.
Bij de auto nemen we een etenspauze, alvorens we De Hoeve verlaten richting Munnekeburen.
Het is nu 15:00 uur, en na de eerste zes wandeluren hebben we nu zo'n 27 kilometers gelopen.

Restant van Route 5, jubileumkuier 2011
We beginnen halverwege de middag met de resterende kilometers van Route nummer 5. Dit is de route van de jubieumkuier in het jaar 2011, die toen begon en eindigde in Sonnega. Het voor ons resterende traject laten wij beginnen in Munnekeburen.
Aangekomen bij de kerk van Munnekeburen is het op de parkeerplaats opvallend drukte. In de richting van de wandelpaden in de Rottige Meente zien we veel mensen lopen. Kennelijk nemen velen de gelegenheid van het weer en de vrije zondag te baat om als afwisseling op dat dagenlange thuiszitten in Corona-tijd nu een wandeling te maken door dit prachtige natuurreservaat.
We wandelen Munnekeburen uit richting Scherpenzeel en gaan net buiten Munnekeburen voorbij de sportaccommodatie de Kerkeweg op, naar het pittoreske oude Voetpad.
Dat smalle Voetpad is als een oud ringpad rond de Rottige Meente, en voert ons tot in het Friese dorp Scherpenzeel.

Van Scherpenzeel via Spanga naar Driewegsluis
In Scherpenzeel lopen we langs de dorpskerk, die bekend is vanwege haar schitterende gebrandschilderde kerkramen uit 1788.
Vlak vóór de Pieter Stuyvesantweg wandelen we Scherpenzeel uit ter hoogte van (alweer) een monument voor Pieter Stuyvesant. Pa Stuyvesant was ook hier - evenals in Peperga - dominee.
Aan de overzijde van de Pieter Stuyvesantweg passeren we het eeuwenoude Café De Veehandel, waar al in 1794 een tolhuis-herberg was.
Voorbij het café - in 1870 nog 'De Zijl' geheten - lopen we richting Spanga. Vlak vóór de oprit naar twee woningen en een begraafplaats, verlaten we deze doorgaande weg, om iets verderop onze route te vervolgen over wederom het oude Voetpad.

De begraafplaats met klokkenstoel in Spanga

Direct komen we langs de bijzondere begraafplaats van Spanga, geheel buiten de bebouwde kom gelegen aan de rand van het natuurgebied, omringd met een gracht, en op de verhoogde begraafplaats een klokkenstoel.
Het Voetpad eindigt op de T-splitsing met de Scheene. Even lopen we langs de Scheene, om dan via de Marktweg en over de hooggelegen Lindedijk naar Driewegsluis te lopen. Lopend over de hoge polderdijk - een 14e eeuwse zeedijk - hebben we een prachtig uitzicht over het natuurreservaat de Rottige Meente.

Rond en door de Rottige Meente
Bij de Linthorst Homansluis en Driewegsluis buigen we over dezelfde polderdijk af in noordwestelijke richting, om dan op enige afstand parallel aan de Jonkers- of Helomavaart weer terug te lopen naar de Pieter Stuyvesantweg.
Die drukke autoweg steken we over, om vervolgens aan de overzijde het mooie schelpenpad te volgen, met links de Rottige Meente en rechts nog steeds de Helomavaart.
Onderweg passeren we molen De Reiger, en vlak vóór de Scheenesluis ook molen De Rietvink.
Bij het voormalige café 'De Laatste Stuiver' steken we de sluiskolk over, om vervolgens over het laaggelegen schelpenpad van het Scheenepad langs het oude kanaal de Scheene te lopen.
Aan het eind van het Scheenepad draaien we rechtsaf, en dan zien we in de verte al de kerk van Munnekeburen.
Het schelpenpad in noordwestelijke richting lopen we helemaal uit, en dan arriveren we in Munnekeburen, bij de kerk, waar onze auto staat. In tegenstelling tot drie uren geleden is het hier nu heel stil in het dorp en op de parkeerplaats nabij de kerk.
Het is al 18:15 uur, dus de hoogste tijd om met de auto weer terug te keren naar huis. 
We hebben vandaag met circa 40 kilometers een flink eind gewandeld, met als eindresultaat dat we nu alle trajecten uit onze wandelgids van de Pieter Stuyvesant Kuiertocht volledig hebben gelopen. Vandaag sluiten we dus de vijf prachtige wandelroutes door het Friese Westellingwerf af.