Pelgrimeren van Lahitte-Toupière naar Morlaàs

Van Arles richting Santiago de Compostela

Via Tolosana van Lahitte-Toupière naar Morlaàs

Vrijdag 26 juli 2019 – 33,7 km 

Dag 31: 654,2 – 687,9 km

Stempelen van onze pelgrimspaspoorten in de Mairie van Vidouze

Lang

Na een drukkend hete dag, avond en nacht van gisteren gaan we vandaag de lange etappe van Lahitte-Toupière naar Morlaàs lopen, over een afstand van 33,7 kilometer. Deze dag begint voor ons al weer met een tamelijk warme ochtendtemperatuur van 20 graden Celsius, maar de temperatuur loopt vandaag nagenoeg niet meer op, want we hebben vandaag te maken met een omschakeling van het weertype: van heet naar koel, van droog naar regen, en van zonneschijn naar bewolkt.

Vertrek vanuit Morlaàs

We staan om 6:00 uur op. Met onze auto rijden Durkje en ik om 7:00 uur vanaf camping Pyrénées Nature in Oloron-Sainte-Marie  naar de Eglise Sainte-Foy van Morlaàs.

De taxichauffeur uit Morlaàs arriveert om ongeveer 8:20 uur, dus we hoeven niet lang op hem te wachten. Hij rijdt ons naar Lahitte-Toupière, en onderweg vertelt de chauffeur ons over al zijn dagelijkse zorgen: over de Franse politiek, over de Amerikaanse president Trump, over de monocultuur van de landbouw (maïs, graan en zonnebloemen), over het gebrek aan bijen en biodiversiteit. Maar over zijn trots met betrekking tot de historie van oude kerken in de regio, over de beste streekgerechten en over de beste wijn van de Béarn-regio raakt hij ook niet uitgesproken. Met een fifty-fifty-mix van Frans-Engels kunnen wij prima aan het gesprek deelnemen, maar de grootste spreker vanmorgen is toch wel onze chauffeur.

Als we bij de plaats Vidouze arriveren, vertelt hij dat we nu in Lahitte-Toupière arriveren. Als we hem zeggen dat dat niet klopt, kijkt hij verschrikt op, en beaamt direct dat dit inderdaad nog niet onze plaats van aflevering is. Hij is in de war, want – volgens zijn zeggen – het is ook allemaal heel ingewikkeld met elkaar: auto rijden, veilig navigeren, en dan ook nog die problemen van politiek en natuur van Frankrijk.

Koffie en pad

We rijden nog een eindje door, en arriveren dan bij Lahitte-Toupière. Bij de kerk rijden we op mijn aanwijzen heuvelopwaarts tot aan de open plek boven in het dorp, waar de Mairie (gemeentehuis) staat. We rekenen af, regelen de taxi-afspraak voor morgenochtend, en nemen afscheid.

Verderop bij de Mairie zie ik een deur open staan naar iets wat op een kantine lijkt. De Mairie hier is niet alleen gemeentehuis, maar ook postkantoor en kruidenier. Zouden we er wellicht ook koffie kunnen krijgen? We nemen de proef op de som, en ja hoor, de Mairie-medewerkster bevestigt dat deze Mairie ook een soort dorpshuis heeft, inclusief terras nota bene. Of wij buiten koffie willen drinken? Ja, dat is prima. Maar als ze een tafel en stoelen op het terras voor ons klaar wil zetten, die onder een afdakje staan, ontdekt ze een hele dikke pad onder de stoel. Ze schrikt en kijkt me vragend aan of ze de confrontatie met de pad aan moet gaan. Als ik zeg dat we ook prima binnen koffie kunnen drinken, loopt ze zichtbaar opgelucht naar binnen, en wijst ons een plek aan de lange tafel. Enkele werkmannen beginnen daar snel spullen op te ruimen, wat ze hadden geschilderd, maar als ik zeg dat alle spullen wat ons betreft gewoon kunnen blijven liggen, is het ijs gebroken, en raken we druk in gesprek over onze route van vandaag. De ene man kan ons routeboekje niet lezen, en kan ook de landkaart niet lezen, maar als de andere man even meekijkt en vertelt welke dorpen wij onderweg passeren en dat we vandaag bijna 34 kilometer lopen, kijk de eerste man me met verbazing aan, en drukt zijn respect uit over het feit dat wij vandaag zo’n eind door de velden gaan lopen van zijn dorp naar Morlaàs.

Ondertussen heeft de gemeente-ambtenares voor ons met een Senseo-apparaat van Philips twee hele grote koppen koffie gezet, die we afrekenen (totaal 2 euro) en daarna heerlijk drinken.

Na dit boeiende begin – met koffie – van deze dag, bedanken we de andere aanwezigen, en nemen we afscheid. Ons wordt van harte een goede tocht gewenst.

Regen!

Over een asfaltweggetje en over mooie onverharde paden lopen we Lahitte-Toupière uit, en dalen we de heuvel af naar een waterloop, die we via een smal bruggetje oversteken.

Dan begint het te regenen, en gaan we aan de overzijde van het beekje onder een afdak van een waterpompstation staan wachten tot het droog wordt.

We horen veel zuidelijker – waarschijnlijk in de Pyreneeën – aanhoudende donderslagen. Kennelijk is er onweer op komst.

Omdat het niet ophoudt met regenen, trekken we onze regenponcho’s aan, en gaan we in regenkleding verder.

Lacrábère in poncho

Voorbij Lacrábère komen we op een splitsing, waarvan beide wegen een rood-wit kruis bevatten, dus beide richtingen zouden niet de juiste zijn. Meer opties hebben we – dachten we nog in onze regenponcho’s – niet, dus we nemen toch maar de beste van twee opties. Achteraf denken we dat we op dit punt ergens een smal veldpaadje hebben gemist, want we komen iets ten westen van de oversteekplaats op de D943 uit. Over deze D943 lopen we dat stuk terug naar de correcte oversteekplaats, die slechts enkele honderden meters oostelijker ligt.

Vidouze en Lacoume

Inmiddels regent het niet meer, en hebben we de regenponcho’s al weer uitgetrokken. Heuvelopwaarts komen we dan aan in het plaatsje Vidouze. De deur van de Mairie staat open, en als we daar naar binnen gaan, krijgen we van de jonge medewerkster van de gemeente een stempel van deze gemeente/Mairie in onze pelgrimspaspoorten.

Daarna lopen we langs de dorpskerk verder, Durkje laag langs de kerk, ik hoog over.

Ter hoogte van Lacoume verlaten we de asfaltweg, om over een mooi smal onverhard pad verder te gaan.

Over prachtige akkerpaden gaan we verder. Het is heerlijk om zo tussen de akkers door te lopen, over schitterende paden, met prachtige planten langs de paden.

Lucarré en haar stuwmeer

Voorbij Arriagosse komen we bij het plaatsje Lucarré. Evenals bij heel veel andere boerderijen en huizen, worden we ook hier welkom geheten met het nodige geblaf van honden. We draaien weg van het dorpje en gaan heuvelafwaarts langs een boerderij.

De oude boerin die op het erf staat, groet ons vriendelijk.

We dalen af omdat we nu in de richting lopen van een stuwmeer, van Retedue du Petit Leés.

Hier mag je niet zwemmen en niet varen, maar er wel omheen lopen. Wij lopen aan de zuidwestkant en zuidoostkant langs dit stuwmeertje.

Koffie van de burgemeester van Momy

Het volgende dorpje dat we naderen, is Momy. Tussen twee ruïnes van een grote en een kleine boerderij wandelen we Momy binnen.

In het dorpscentrum zien we dat van binnen in de Mairie net op het moment van ons passeren de luiken open gaan. Omdat we wel een stempel van deze Mairie in onze pelgrimspassen willen hebben, lopen we naar de Mairie. Op dat moment komt een man naar buiten lopen om ons te verwelkomen. Hij begint direct te vertellen dat hij met zijn echtgenote ook al verschillende pelgrimspaden heeft bewandeld, in Spanje en in Portugal, en dat zij ook nog de Zilverroute door Spanje gaan lopen. Als we hem om een stempel vragen, nodigt hij ons mee naar binnen.

Hij zet voor ons koffie, en we gaan met hem aan de ontvangsttafel in de Mairie zitten. Zijn naam is Marc Gairin, en hij vertelt dat hij een Nederlandse vrouw heeft wiens familie uit Alkmaar en Bergen aan Zee komt, en dat hij de gekozen burgemeester is van Momy, en daarom vandaag zitting heeft in de Mairie.

Het is een gezellige ontmoeting, waar de burgemeester zelf ook zichtbaar plezier aan beleeft, dus we pakken ons brood erbij, en lunchen gelijktijdig met de koffie erbij van de gemeente. Vlak voordat we weg gaan, moeten we vooral ook nog even met zijn vrouw praten, die niet thuis, maar telefonisch wel bereikbaar is. We wisselen met haar in het Nederlands ook enige zaken uit, en nemen dan afscheid van deze burgemeester, voor wie deze functie tijdens zijn pensioenstatus een kleine aanstelling omvat. En als we in de komende dagen in Zuid-Frankrijk nog een probleem ondervinden, moeten we hem vooral bellen, want dan zal hij ons helpen, zo zegt hij tweemaal toe. We nemen afscheid van deze vriendelijke burgemeester.

Voorbij de dorpskerk wandelen we Momy uit.

Anoye

Het volgende dorpje dat we doorkruisen, is Anoye.

We lopen door de hoofdstraat, met de prachtig toepasselijke straatnaam: Rue Saint-Jacques-de-Compostelle.

We lopen even langs de mooie dorpskerk van Anoye, aan de rand van het dorp.

Achter de Mairie, bij het dorpshuis, kunnen we gebruik maken van het openbaar toilet, waarbij we onderwijl in de gaten worden gehouden door een oudere man, die vanuit het raam van de bovenverdieping van de Mairie onze aanwezigheid goed kan volgen. Als ik hem op afstand groet, zwaait hij terug, en verdwijnt hij in de bovenkamer uit het zicht.

Goed bewegwijzerde Voie d’Arles

Door onder andere gele wegwijzers van de zogenoemde ‘Voie d’Arles’ (de route die wij lopen) worden we geleid naar de rand van het volgende dorpje dat we passeren: Abère.

Van deze plaats zien we slechts enkele woningen aan de dorpsrand.

We zien onderweg niet alleen de gele wegwijzers, maar ook de ronde grijze betonpalen, waarop een Jacobsschelp in opliggend reliëf is aangebracht.

Wat ons vandaag overigens opvalt, is het groot aantal soorten wegwijzers. Hier is alles er aan gedaan om de pelgrims de goede weg te wijzen. Voor een spoorzoekende pelgrim is dat een groot goed.

Waterlopen en Gabaston

Het blijft lang goed gaan met het weer. Het is heerlijk fris buiten, hetgeen een grote opluchting is na al die hete wandeldagen die we achter de rug hebben. Het is ook al heel lang droog en af en toe zien we een glimp van onze schaduw, hetgeen betekent dat de zon door de wolken heen probeert te komen. Toch blijft het overwegend zwaar bewolkt, en genieten we van deze aangenaam koele wandeldag.

Vlak vóór Lucarré waren we Le Petit Lées al overgestoken, een smal zijriviertje van Le Lées, die we even later voorbij Abère oversteken.

De volgende rivier die we oversteken, is breder: Le Gabas.

Ons plan was om in het volgende dorpje Gabaston - voorbij de rivier Le Gabas - te pauzeren, maar voordat we het in de gaten hebben, zijn we het dorpje voorbij, en wandelen we bij een boerderij het dorpje al uit.

Zwaar weer op komst

Nu volgt nog het laatste deel van deze etappe, over asfaltweggetjes en over prachtige veldpaden. Hoe dichter we bij Morlaàs komen, hoe nadrukkelijker het geluid van de donderslagen van onweer dichterbij komen. We ruiken al uren dat er onweer op komst is, en we zien ook dreigende onweerswolken ontstaan in de lucht.

Burgemeester Gairin had ons er in Momy al voor gewaarschuwd, en hij krijgt gelijk, want er is zwaar weer op komst. We lopen snel door over die prachtige veldpaden tussen hoog opgaand maïs en prachtig groene varens langs deze veldpaden.

Steeds vaker zien we lichtflitsen van bliksemschichten, en voortdurend rollen de donderslagen, die evenals de flitsen steeds dichterbij komen. De lucht wordt steeds donkerder.

We houden het tempo er flink in, want we hoeven nog maar zo’n drie kwartier te lopen. Langzamerhand begint het zacht te druppen, en als dat serieuze vormen aan neemt, trekken we voor de tweede maal vandaag onze regenponcho’s weer aan. En zo gaan we alsmaar verder, door een steeds zwaarder wordend onweer, en door steeds harder neerkomende regen.

Gelukkig gaan we tot aan Morlaàs voornamelijk door singels en lanen, over karrensporen, asfaltweggetjes en door laag liggende holle wegen, dus ideaal om bijna voortdurend onder dat dichte bladerdek voort te gaan.

Pijpenstelen in Morlaàs

Dan komt het moment dat we de oversteek over de ringweg van Morlaàs maken, van het buitengebied naar de buitenwijken van dit stadje. Het onweer gaat onophoudelijk door, en het begint steeds harder te regenen. Wij zetten door, want we hebben nog maar zo’n 15 minuten te gaan door de bebouwde kom van Morlaàs. Dat gaat lang goed, totdat we het centrumgebied binnen lopen, want dan gaan de hemelpoorten open en regent het pijpenstelen. Voor ons is dit het moment om in een portiek minutenlang te schuilen voor de zeer zware regenval.

Als het iets lichter gaan regenen, lopen we snel door de centrumstraten naar de bijzondere Eglise Sainte-Foy, die het eindpunt voor vandaag is.

In de bushalte aan het stadsplein staan we droog, doen we de regenponcho’s uit, en zetten we de rugzakken op het bankje in de abri. Daarna haal ik met gebruik van de paraplu onze auto, die verderop in het centrum op een parkeerplaats staat. Als ik bij de abri terugkom, en op de bushalte de auto bijna tegen de abri zet, kan Durkje in een ommezien al onze spullen over laden van de abri in de auto.

Daarna gaan we om 18:00 uur door een stromende regen met de auto vanuit Morlaàs weer terug naar onze camping in Oloron-Sainte-Marie.

We zien – ondanks de korte regen van vanmorgen en de hevige regen van vanmiddag - terug op een prachtige wandeldag, over schitterende paden, door mooie dorpjes, en door deze prachtige sterk agrarische streek van de Béarn.