Zuiderzeepad van Edam naar Monnickendam en op Marken

Zondag 27 december 2015

Bij Vuurtoren 'Het Paard' op Marken

Rond het Gouden Hart van Nederland
In juli 2013 kreeg Durkje bij haar afscheid van de ROC-unit MBO-Zakelijke Dienstverlening onder andere de Lange Afstandswandelgids 'Zuiderzeepad' van haar collega's kado. De subtitel van deze wandelgids is 'Wandelen rond het Gouden Hart van Nederland', waarbij met het gouden hart de voormalige Zuiderzee, en nu het huidige IJsselmeer wordt bedoeld. Deze routegids beschrijft de lange afstandswandeling rondom de voormalige Zuiderzee, te beginnen in Enkhuizen, om dan onder andere via Amsterdam, over de Veluwe en via Kampen naar Stavoren te lopen, over een afstand van ongeveer 400 kilometer.
Vandaag wandelen Durkje en ik ons derde traject van het Zuiderzeepad, van Edam naar Monnickendam, met aansluitend  nog een rondje op het eiland Marken, over een afstand van totaal 13,2 + 6 = 19,2 kilometer. Het duo-thema van dit traject is 'Zeevang (Rechts de zee, links en land)’ en ‘Waterland (Wazig en onvast)’.

Edam

Het is nog donker als we om 7.30 uur vertrekken uit Stiens. Het is evenals de afgelopen weken en dagen te warm voor de tijd van het jaar. De temperatuur is vanmorgen vroeg 11 graden Celsius, en die stijgt gedurende deze dag nog met één graad.

We rijden van Stiens naar Monnickendam, en kunnen daar aansluitend direct de bus nemen van 9.02 uur van Monnickendam naar Edam. Bij het busstation van Edam stappen we uit, en dan lopen we over een hooggelegen kastanjelaan over de Zuidervesting. Door de Gevangenpoortsteeg moeten we naar en over de Constabelbrug, maar twee Edammers maken ons duidelijk dat die brug is weggehaald, om na groot onderhoud weer te worden teruggeplaatst, nadat een naastgelegen brug enige tijd geleden spontaan was ingestort. Op hun advies lopen we iets verder door om dan bij de volgende brug de doorgaande route van het Zuiderzeepad door Edam weer op te pakken.

Het is miezerig weer, net te veel motregen om droog te blijven, en te weinig neerslag om een paraplu of regenkleding te gebruiken. Een paraplu zou sowieso geen optie zijn, want het waait de hele dag nogal hard. Maar omdat het niet koud is, is het toch prima wandelweer, in elk geval als het gedurende langere perioden niet motregent.

Voorbij de Kettingbrug lopen we ter hoogte van de Edammersluis de plaats Edam uit.

Volendam

Voorbij Edam gaan we de IJsselmeerdijk op, waarop we over een verhard dijkpad naar Volendam kunnen lopen. Niet alleen hier op de IJsselmeerdijk, maar ook gedurende de hele dag komen we regelmatig andere wandelaars en runners tegen, dus het ogenschijnlijk vieze weer weerhoudt velen niet om naar buiten te gaan voor een frisse wandeling.

In de bebouwde kom van Volendam stap je op deze vroege zondagochtend een heel andere wereld binnen. Ineens sta je in een winkelstraat vol met horeca en detailhandel, waaronder heel veel souvenirshops. Je waant je hier in Azië, want overal lopen grote en kleine groepen Aziatische toeristen. Kennelijk is er een groot aantal Aziatische toeristen in één of meer touringcarbussen naar Volendam gereden, waar ze nu naar hartenlust kunnen lopen en kopen. We gaan bij een café op de havenkade naar binnen om daar onze koffiepauze te houden. Het is er gezellig druk, en het hele interieur ademt door de grote hoeveelheid kerstversiering nog de kerstsfeer van (eer)gisteren.

Katwoude

Na deze koffiepauze wandelen we ter hoogte van de molen van Katham Volendam uit, om dan binnendijks aan de voet van de IJsselmeerdijk naar de Jan Hagelhoek te lopen. Links van ons achter de hoge dijk ligt het IJsselmeer, hier ook wel Gouwzee genoemd, en rechts hebben we het uitzicht over de laaggelegen en waterrijke Polder Katwoude.

Bij de Hoek van Noord bij Jan Hagelhoek veranderen we van richting, om dan binnendijks naar Katwoude te lopen. Na Katwoude komen we langs de Jacob Hoeve, een grote kaasboerderij die ook is ingericht op grotere groepen bezoekers. We lopen nu trouwens aangenaam in de luwte, uit de harde wind, met de windbeschermende IJsselmeerdijk aan onze zuidzijde.

Monnickendam

Bij de Rietvinksbrug vervolgen we onze route over het fietspad langs de N247, en draaien we al heel snel Monnickendam binnen, bij de sluis in de Purmer Ee. Langs de binnen(jacht)haven en langs de Speeltoren doorkruisen we de plaats, totdat we arriveren bij de Grote of Sint-Nicolaaskerk van Monnickendam. Die is helaas gesloten, zodat het bezichtigen van deze kolossale 16^e eeuwse laatgotische kerk nu niet mogelijk is.

Tegenover deze kerk staat onze auto op het grote parkeerterrein. We eten daar even een broodje, stappen in en rijden vervolgens naar Marken.

Marken

Vanuit Monnickendam rijden we om de Gouwzee heen. Via de IJsselmeerdijk rijden we vanaf het vasteland door het IJsselmeer naar het eiland Marken, waar we de auto vlakbij het centrum van Marken-dorp kunnen parkeren.

We wandelen het dorp binnen om dan door de Havenbuurt naar de haven te lopen. Daar bezoeken we eerst de VVV, alvorens we het beoogde rondje over Marken gaan lopen. De route door Marken voert ons ook langs de Hervormde kerk aan de Kerkbuurt. Daar bellen we aan bij en goede kennis, die hier woont, maar hij en zijn echtgenote blijken niet thuis te zijn. Dan gaan we nog even een steegje door, naar een hofje, dat uitbundig is versierd met allerlei kerstversiering, inclusief een kerststal, en daarbij ook nog een aantal scheepsmodellen. De tachtigjarige maker van dit alles komt naar buiten – en later haalt hij ook zijn echtgenote er nog bij - en hij vertelt ons dan uitgebreid wat hem beweegt in het leven en in zijn werk hier buiten in het hofje. De plannen voor volgend jaar zijn al klaar, dus dan wordt het nog weer mooier dan dit jaar, zo is de bedoeling. Kerstmuziek zal dan het hofje ook vullen. We bedanken de beste man en gaan weer verder op onze wandelroute.

Vuurtoren Het Paard

Eerst door het oude centrum van Marken, en daarna door de nieuwbouwwijk van Marken, gaan we, om dan de IJsselmeerdijk op te gaan, waarover we dan zo’n twee kilometer met de wind in de rug over een smal pad naar de Markense vuurtoren Het Paard te lopen.

Bij deze karakteristieke vuurtoren vinden we ook het keerpunt op onze Marken-route.

Aan de zuidzijde gaan we over een bijzonder glibberig klinkerpaadje over de IJsselmeerdijk weer terug naar het dorp Marken. Bij Rozewerf verlaten we het klinkerpaadje, om dan door de smalle straatjes van de werf Rozewerf verder landinwaarts te gaan.

Daarbij passeren we eerst Grotewerf, en dan Wittewerf. Alle drie werven zijn verhogingen in het landschap, waarop dicht op elkaar een flink aantal woningen met hier en daar een bijbehorend bedrijfsgebouw is gebouwd. Het zijn alle drie de voor Marken zo karakteristieke gebouwencombinaties op opgeworpen aarden hoogten. In Fryslân en in Groningen kennen we deze ‘werven’ ook, maar daar noemen we ze respectievelijk ‘terpen’ en ‘wierden’. Ze werden opgeworpen voor bebouwing, die bij het wassende zeewater dan werden behoed voor overstroming.

Voorbij Wittewerf komen we weer langs het parkeerterrein waar onze auto staat. We lopen nogmaals het dorpscentrum van Marken binnen om daar in een havencafé nog even een kop koffie te drinken, alvorens we naar het Hampshire Golfhotel Waterland in Purmerend rijden, waar we vanavond dineren, en vannacht overnachten. Morgen willen we onze Zuiderzeeroute dan vervolgen vanuit het nabijgelegen Monnickendam.