Pelgrimeren van Borres naar Lago via de variant over Los Hospitales

Over het kampad naar de ruïne van het pelgrimshospitium van Paradielle 

Van Le Puy-en-Velay naar Santiago de Compostela

Camino del Norte & Camino Primitivo > Irún – Santiago de Compostela
Camino Primitivo van Borres naar Lago = de variant over Los Hospitales
Maandag 13 juli 2015 – 20,9 km.

De variant over Los Hospitales

In de voorgaande twee pelgrimsetappes hebben we de route van Tineo via Borres en Pola de Allande en Lago naar Berducedo gelopen. De twee etappes van Tineo naar Pola de Allande en van Pola de Allande naar Berducedo maken deel uit van de reguliere Camino Primitivo.

Toen Pola de Allande nog niet eens bestond, liepen de pelgrims niet door het dal via Pola de Allande, maar liepen ze van Tineo via Borres en Lago naar Berducedo. De pelgrims liepen dan hoog over de flanken van de bergen naar de col van Palo. Die hoge route via Los Hospitales bestaat momenteel nog steeds, en die wordt in de routegids van de Camino Primitivo beschreven als de zogenoemde ‘Variant over Los Hospitales’.

Omdat we in de afgelopen dagen zo gecharmeerd zijn geraakt van het prachtige onherbergzame bergland van Asturië, hebben Durkje en ik besloten om na Berducedo niet direct door te lopen naar Grandas de Salime, maar om voor één dag een stuk terug te gaan op de route, om vandaag vanuit Borres de variant over Los Hospitales te lopen naar Lago.

Met Luis weer terug naar Borres

Onze taxichauffeur van de afgelopen twee pelgrimsdagen hadden we dit plan al uitgelegd, en met Luis hadden we gisteren afgesproken dat hij ons vanmorgen om 9.00 uur met zijn taxi zou afhalen uit Lago, om ons een eind terug te brengen op de route, naar Borres, want daar kunnen we die variant over Los Hospitales aanvangen.

Durkje en ik zijn vanmorgen om 7.45 uur van onze camping in A Fonsagrada met onze auto naar Lago gereden. We zijn daar om 8.45 uur, en ongeveer tien minuten later arriveert Luis vijf minuten vóór de afgesproken tijd met zijn taxi bij onze auto in Lago. Luis rijdt ons dan via Pola de Allande naar Borres, en daar betalen we hem – zoals gisteren afgesproken – de twee taxiritten van gisteren en van vandaag. Luis gaat weer terug naar Pola de Allande, en wij beginnen in Borres onze alternatieve etappe naar Lago, over een afstand van 20,9 kilometer.

Houtsnijwerk in La Mortera

Daar staan we dan weer in Borres. Het is nu nog maar 13 graden Celsius, maar die temperatuur loopt gedurende deze wandeldag nog wel op tot 26 graden Celsius. We zijn onderweg naar Borres al onder, door en boven de wolken geweest tijdens onze autorit vanaf A Fonsagrada, maar hier in Borres is het helder en licht bewolkt, en het ziet er naar uit dat het vandaag een warme dag gaat worden, dus enige zonnebrandcrême is aan te bevelen alvorens de lange en hooggelegen wandeling door het doorgaans kale berglandschap begint.

Vlak buiten Borres komen we weer op de splitsing waar we tijdens onze eerste doortocht richting Pola de Allande liepen. Nu slaan we direct rechtsaf om de bergtocht via Los Hospitales aan te vangen.

Al spoedig is het dorpje La Mortera in zicht.

We lopen door La Mortera langs de kapel San Pascual, waarin het koor van de kapel is ingericht met een groot houtsnijwerk.

Bergopwaarts naar de ruïne van Hospital de Paradiella

Voorbij La Mortera begint de beklimming van de bergrug. Onderweg passeren we een hele oude camino-wegwijzer, die is gemaakt van ouderwets smeedwerk.

Over prachtige hellingpaden gaat het dan voortdurend bergopwaarts.

Langzamerhand komen we bij één van de eerste bergtoppen.

Op een col boven aan een bergpas ontmoeten we een kudde koeien, liggend, staand en lopend, met hier en daar een kalfje erbij. We laveren tussen de koeien door over de col.

Aan de overzijde gaan we een eind bij deze berg naar beneden. Rechts van ons ligt een heel diep dal.

Deze bergroute gaat langs drie ruïnes van voormalige pelgrimshospitiums. Dit zijn de drie plekken waar de vermoeide en soms gewonde en zieke pelgrims eeuwen geleden op doorreis onderdak kregen om weer aan te sterken voor de rest van de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. De eerste die we passeren, is de ruïne van het pelgrimshospitium van Paradielle.

Ontmoeting op de berg met Nederlandse pelgrims

Nog verder gaan we bergopwaarts. Het is prachtig weer, de zon schijnt heerlijk, er waait een lichtfrisse zomerbries, en we lopen door een prachtig gekleurde natuur en hebben fantastische uitzichten rondom. Dat maakt de zware klim meer dan acceptabel.

Op een hooggelegen punt nemen we een korte pauze om wat te eten en te drinken, want eten en drinken zijn essentiële zaken voor het kunnen genieten en voor het goed volbrengen van zo’n inspannende bergtocht.

Tot op deze kleine hoogvlakte hadden we nog geen andere pelgrims ontmoet, maar hier ontmoeten we er dan toch vijf, bestaande uit een duo en een trio. Tegelijk met het drietal gaan we verder bergopwaarts. We raken met elkaar in gesprek, en dan blijkt dat de moeder van de jongen (Felix) van acht jaar een Spaanse is, die is getrouwd met een Nederlandse man, en dat ze met hun kinderen in Nederland wonen. Agata is taalwetenschapper en tot mijn verrassing docente Spaans aan een welbekende collega-hogeschool, namelijk aan de NHTV in Breda, een hogeschool waar wij als Stenden Hogeschool veel en goed mee samenwerken.

Na een eind samen lopen, zetten Durkje en ik de pas er weer in, en lopen wij vóór hen uit bergafwaarts.

Alto de la Marta

We komen nu langs de tweede ruïne, namelijk van het pelgrimshospitium van Fonfaraón.

Dit is een veel uitgebreider ruïnecomplex dan de eerste die we zojuist passeerden.

We zijn inmiddels verder bergafwaarts gegaan, maar de uitzichten blijven fenomenaal.

Op een gegeven moment kunnen we kilometers in de verte de Puerto del Palo zien, de bergtop waar we momenteel naar toe lopen. Maar we zijn er nog lang niet, want er zijn nog zeker enkele kilometers te gaan.

Verderop komen we weer een kudde koeien tegen op een hoger gelegen deel van de bergrug.

Regelmatig gaat het nu even bergopwaarts en bergafwaarts. De natuur op en langs het pad is schilderachtig mooi, met prachtige planten, bloemen en met al die kleurschakeringen van alle flora en rotsen.

We komen even later op de Alto de la Marta, een bergtop met een hoogte van 1.105 meter.

Puerto del Palo

Met nog enig doorzettingsvermogen zijn we zover dat we de Puerto del Palo vóór en beneden ons zien liggen.

We lopen verder tot we op de col komen. Daar nemen we een korte etenspauze op de Puerto del Palo.

Als we weer door zullen gaan, komt er een groep mountainbikers bij ons langs. Zij zijn van plan om de afdaling die wij in gaan zetten ook te gaan nemen, maar dan op de fiets. Dat raden we hen af, want we weten van onze vorige afdaling hier dat het voor ons als wandelaars al een ware uitdaging was vanwege de helling en de vele rotsstenen. Voor fietsers is deze ruige afdaling beslist levensgevaarlijk. Op ons advies keren ze om, en gaan ze via de asfaltweg naar beneden. En wij gaan voorzichtig wandelend naar beneden.

Wandelende dames door Montefurado

Als we de doorgaande verkeersweg zijn overgestoken, wordt het pad beter begaanbaar, en kunnen we vlot doorlopen naar beneden, waarbij we al spoedig het eenzame bergdorpje Montefurado in zicht krijgen.

We lopen langs de Santiagokapel het stille dorpje in.

Aan de andere zijde van dit boerendorpje moeten we op het doorgaande dorpspad tussen de koeien door laverend het dorp verlaten.

De koeien grazen op en langs het pad, tussen de bermmuurtjes.

Deze dames zijn genoeglijk vrij aan de wandel, hier in dit stille dorpje.

Monumentale taxus in Lago

Voorbij Montefurado gaan we verder over smalle hellingpaden, aan de ene, en later aan de andere zijde van de bergwand. De vegetatie links en rechts van ons verschilt voortdurend, van heide tot varens, van bomen tot rotsplantjes.

Na ruim vier kilometer lopen we langs de ommuurde begraafplaats onze bestemmingsplaats Lago binnen. Ik kijk nog even achter de dorpskerk, want inmiddels weet ik dat daar een monumentale taxus-boom staat.

Dat blijkt een omvangrijke kolos van een boom te zijn, met een enorme omvang, en een hoogte van zo’n 20 meter. Deze boom is meer dan 500 jaar oud, zo staat op het bijstaande informatiebord geschreven.

Genoeglijk einde van een uitdagende bergtocht

Dan gaat het na een zware en hete dagtocht nog de laatste meters zeer steil omhoog door Lago naar de doorgaande verkeersweg. Daar nemen we plaats op het gezellige terras van het dorpscafé. Een kop hete muntthee, en om ons heen het gezellige gezelschap op het schaduwrijke caféterras maakt dat we de inspannende tocht ook al weer snel te boven komen. Op het terras ontmoeten we onder andere de groep mountainbikers, die we zojuist ontmoetten op de Puerto del Palo. Zij fietsen de camino en wij wandelen dezelfde camino, dus dan heb je ook iets gemeenschappelijk. Verder komen er nog twee Franse camino-wandelaars bij, die al lange tijd vanuit Noordoost-Frankrijk op pelgrimstocht zijn naar Santiago de Compostela. In het café ontmoet ik nog twee jonge Spaanse camino-wandelaars, die snel aan de bar een koel drankje nemen, en dan direct weer verder gaan. En zo eindigt onze inspannende, maar ook prachtige dagtocht van de Variant over Los Hospitales op een gezellig dorpscaféterras in Lago.