Het licht der wereld, klaar en rein

Zondag 9 februari 2014

De Vitustinscantorij o.l.v. Olchert Clevering zingt in De Hege Stins te Stiens

Een kerkdienst in Stiens
We zijn aanwezig bij de ochtendkerkdienst in De Hege Stins te Stiens.
Gewoon zo'n zondagse kerkdienst in Fryslân?
Of toch weer iets bijzonders?

Regulier

Voorganger is dominee Jaap Overeem.

Roeleke Groenewoud is onze lector.

Het orgel wordt bespeeld door Take Beukema.

Jan Veltman bedient de beamer.

Koster is Jan van Zwol.

Hindrik ten Hoeve is ouderling van dienst.

Tot zover conform regulier protocol.

En volgt er dan nog iets bijzonders?

Bijzonder
Bijzonder is de aanwezigheid van de Vitustinscantorij van de Protestantse Gemeente (PG) Stiens, onder leiding van dirigent Olchert Clevering.
Bijzonder, omdat ze er niet elke zondag bij zijn.
Bijzonder, omdat de cantorij ons helpt om nieuwe, eigentijdse liederen te zingen in de dienst.
Bijzonder vanwege de mooie wijze waarop ze onze samenzang vocaal en instrumentaal op vleugel inkleuren.
Dus toch iets bijzonders!

Draag van ons weg alle dood zelfgekozen
Voordat de kerkdienst aanvangt, studeren we samen met de cantorij (en) onder leiding van haar dirigent een glorialied in, geschreven door Sytze de Vries, op muziek gezet door Willem Vogel: 'Tegen het donker, laten wij zingen'. Als cantorij en gemeente zingen we dit lied in beurtzang.
Bij het zingen door de cantorij valt mij de volgende regel op: "draag van ons weg alle dood zelfgekozen". In een flits moet ik denken aan de rouwadvertentie die ik onlangs las waarin het zelfgekozen, gelijktijdig overlijden van het oudere Meppeler echtpaar David & Willemke Postma werd meegedeeld, dat in de afgelopen dagen ook in Fryslân voor een uitgebreide uitwisseling van visie en meningen heeft geleid. Kritiek, respect en waardering voor hun 'zelfgekozen dood' staan ook in de noordelijke pers en in de sociale media momenteel centraal.
Na het zingen van dit lied tijdens de kerkdienst, wijst dominee Overeem ons nog op die zinsnede, met de aantekening dat je over die liedtekst nog eens zou kunnen nadenken. Zou hij hiermee stilzwijgend verwijzen naar de ook in Fryslân opgelaaide discussie over de keus voor een gelijktijdig leven èn sterven? Wil hij ons aanzetten om na te denken over de vraag, waarop hèt antwoord niet gegeven kan worden? Ik kies ervoor dat maar open te laten; het hem niet te vragen.

Het licht op een standaard geeft licht
De dienst gaat verder. De lector leest onder andere de nieuwtestamentische lezing naar het evangelie van Matteüs 5: 13-16; als volgt:

13. Jullie zijn het zout van de aarde.

Maar als het zout zijn smaak verliest,

hoe kan het dan weer zout gemaakt worden?

Het dient nergens meer voor,

het wordt weggegooid en vertrapt.

14. Jullie zijn het licht in de wereld.

Een stad die boven op een berg ligt,

kan niet verborgen blijven.

15. Men steekt ook geen lamp aan

om hem vervolgens onder een korenmaat weg te zetten,

nee, men zet hem op een standaard,

zodat hij licht geeft voor ieder die in huis is.

16 Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen,

opdat ze jullie goede daden zien

en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel.

In de verkondiging die daarop volgt, staat deze tekst - en wat dat voor jou en mij zou kunnen betekenen - centraal.

Al 12 jaar Gemeentediensten in Stiens
Na de preek zingen we Lied 838: 'O grote God die liefde zijt'.
Dit zo graag gezongen lied heeft onze gemeente vier jaren lang aaneensluitend vergezeld, toen wij op mijn initiatief in het jaar 2002 als plaatselijk samenwerkende Gereformeerde Kerk en Hervormde Gemeente besloten om de tweewelijkse kerkdiensten in de avonduren voortaan als zogenoemde 'Gemeentediensten' te organiseren: vooral dóór de gemeentegroepen zèlf te organiseren.
In de vier jaren 2003 tot en met 2006 heeft elk jaar een opeenvolgend tekstgedeelte uit de vier verzen van dit lied als motto op het jaarlijks verschijnende Handboek Gemeentediensten gestaan.
Twaalf jaar nadat de gemeente het besluit nam om ook in de avonduren de lofzang wel door te laten gaan in onze Stienser kerken, kunnen we ook nu nog steeds genieten van al die Gemeentediensten, die hier in Stiens tweewekelijks worden georganiseerd.
We zingen dit lied zo vrolijk:

..... Laat ons het zout der aarde zijn,

het licht der wereld klaar en rein.

Laat ons Uw woord bewaren, Uw waarheid openbaren.

..... Maak ons volbrengers van dat woord ..... 

Leer ons het goddelijk beleid der liefde te beamen,

..... Spreek zelf door onze daden van vrede en genade.

Nog klinkt dat woord
Helaas valt het zangvolume bij het vierde vers weg. De cantorij zingt vers vier onaangekondigd als tegenstem, en veel gemeenteleden denken dat van hen wordt verwacht om daar niet door heen te zingen.
Vlak voor het einde van de kerkdienst benoemt dominee Jaap Overeem terecht dat we als gemeente het mooie muzikale slot van dit Lied niet optimaal hebben meegenomen, en dat de mooie compositie van stem en tegenstem van dit Lied het verdient om in de herkansing te gaan.
We zingen het vierde couplet derhalve nog eens als gemeente en cantorij; en nu klinkt het fantastisch als we zingen:

Nog klinkt dat woord; het spreekt met macht

en het wordt overal volbracht

waar liefde wordt gegeven,

wij uit Uw liefde leven.

 

Toch bijzonder
Gewoon zo'n zondagse kerkdienst in Fryslân?
Of toch weer iets bijzonders?
En volgt er dan nog iets bijzonders?
Dus toch iets bijzonders!
PGStiens