Woensdag 26 november 2025
 |
| Vandaag passeren we tweemaal de Laurentiuskerk van Raerd |
Wandelen & fietsen vanaf de Turfroute in Zuidoost-Friesland
De turfvaarten in Zuidoost-Fryslân zijn eeuwenoud en vaak met de hand gegraven.
De zogenoemde 'Turfroute' verbindt sinds 1974 al die vaarten met elkaar. De kanalen met haaks daarop sloten, bossen, elzensingels, heide, weiden en beekdalen geven het gebied een eigen charme.
In twintig pakkende verhalen en routes slaan de journaliste Janneke Donkerlo en de schrijver van routegidsen Fokko Bosker als het ware bruggen tussen de vaart en het omliggende landschap. Zij nemen het water als vertrekpunt voor hun rondwandelingen en fietstochten door dit rijk geschakeerde landschap van coulissen van elzen- en eikensingels, in een fijnmazig patroon van vaarten en wijken.
Resultaat van hun werk is de in 2024 uitgegeven routegids 'Wandelen & fietsen vanaf de Turfroute in Zuidoost-Friesland'.
23 tochten met een totale lengte van 746,9 kilometer
Deze routegids bestaat uit 11 fietstochten en 12 wandeltochten, die Durkje en ik van plan zijn om alle te gaan wandelen.
- Tien fietstochten hebben een totale lengte van 387,4 kilometer, waarvan de kortste 13,7 km en de langste 63,4 km lang is.
- De twaalf wandeltochten hebben een totale lengte van 134,5 kilometer, waarvan de kortste 4,6 km en de langste 15,9 km lang is.
- De veel langere 'Fiets-Turfroute' door Zuidoost-Fryslân heeft een totale lengte van 225 kilometer.
De 23 tochten hebben derhalve een totale lengte van 746,9 kilometer. We zijn van plan die afstand te bewandelen in 36 dagetappes, variërend tussen de 15 en 33 kilometer per dag, zo mogelijk in combinaties van (delen) van die wandeletappes en fietsetappes.
Rondje Raerd
Vandaag zijn we van plan om het kleinste, westelijke rondje van de 37,3 kilometer lange Fietsroute 15 te bewandelen, van Raerd via Easterwierrum, Klaeiterp, Wieuwert, langs Yndyk en door Poppenwier, en daarna weer terug naar Raerd, met een lengte van 15,7 kilometer.
We vertrekken daartoe vanuit Feinsum om 8:15 uur, en rijden dan met de auto naar de Hegedyk ten zuidoosten van Raerd. Op de driesprong laten we onze auto achter bij het electriciteitshuisje.
Bij vertrek vanmorgen in Feinsum was het 1 graad Celsius, en in Raerd is de temperatuur bij aankomst om 12:15 uur inmiddels opgelopen naar 4 graden Celsius.
Het is de hele dag grotendeels bewolkt, zelfs mistig, en het waait nauwelijks. Gelukkig blijft het droog, en halverwege de ochtend laat de zon zich toch nog even zien. Maar als de zonneschijn afneemt, zien we de dichtheid van de mist over het veld al weer toenemen. Verder is het geschikt wandelweer om buiten te zijn.
Raerd
Om 8:50 uur wandelen we over de Hegedyk de bebouwde kom van Raerd binnen.
Nog geen vijf minuten later passeren we de hoger op een terp gebouwde Laurentiuskerk van Raerd, die prachtig in de nog warme glans van de ochtendzon staat.
Als we over de Slotsdyk het dorp uitlopen, passeren we op het smalle parallelle schelpenpaadje twee jongemannen die hier bezig zijn om de bermbeplanting links en rechts van het voetpaadje te maaien; vast en zeker de laatste keer voorafgaand aan de winter. Dan arriveren we bij Park Jongemastate.
Bij het poortgebouw van Jongemastate gaan we naar binnen,
In het poortgebouw staan een vrouw en enkele mannen in de groene jassen van It Fryske Gea te wachten. Ze vertellen dat ze vandaag hun wekelijkse onderhoudsdag hebben in dit Park Jongemastate. Dezer weken wordt het parkterrein winterklaar gemaakt, en wordt er nu alvast voor gezorgd dat in het voorjaar de stinzenplanten goed zichtbaar zullen zijn in het park.
De Dille en Easterwierrum
Dan volgen we het fietspad langs de N354, de Snitserdyk. Voorbij het grote hoogspanningsstation steken we de N354 over en gaan we de Dille op. Daar steken we via de Dillebrug de Zwette over.
Bij het oversteken van de Zwette kunnen we in noordelijke richting mooi over het water en de velden heen kijken.
In de verte staat de markante Amerikaanse windmolen, die de naam Herkules draagt. Door de mist zou die molen niet goed zichtbaar zijn, maar omdat het warme zonlicht prachtig over deze watermolen schijnt, kun je hem heel mooi zien, staande in de mist.
Waar De Dille overgaat in de Dilledyk wandelen we de bebouwde kom van Easterwierrum binnen, met verderop het zicht op de Sint-Wirokerk van Easterwierrum.
Bij de Singel slaan we linksaf de Doarpsstrjitte in, om dan de bebouwde kom uit te lopen in zuidoostelijke richting.
Bij een in aanbouw zijnde loopstal verlaten we de Doarpsstrjitte, om een smal voet- en fietspad op te gaan dat langs sloten door de weilanden slingert.
Van Klaeiterp naar Wiuwert
Om 9:50 uur zijn we aangekomen bij het buurtschap Klaeiterp, waar het smalle pad overgaat in de hier doodlopende weg, die op deze plek tot aan een oude kop-hals-romp-boerderij loopt. Ook deze oude boerderij van dit melkveebedrijf wordt door het schitterende warme zonlicht schilderachtig beschenen.
Als we even later aankomen bij de N384, draaien we ter hoogte van de spoorwegovergang de Froonackerdyk (N384) op, om dan na het oversteken van de Easterwierrumer Aldfeart over de Labadistendyk de bebouwde kom van Wiuwert binnen te lopen.
Bij de dorpskerk van Wiuwert - bekend om de mummieskelder - constateren we dat de kerkdeur op slot is, dus we kunnen niet naar binnen, helaas.
Buiten aan de noordmuur van de kerk staan steigers, en daar zien we dat het inderdaad de hoogste tijd is om het noodzakelijke restauratiewerk te verrichten, in elk geval op de plek van de aanzetting van de kerkzaal aan de kerktoren.
Op het speelterrein aan de Swaenwerterdyk vinden we een zitplek op een picknickbank in de zon, waar we onze koffiepauze houden, met onderwijl het zicht op de beroemde twaalfde/dertiende eeuwse mummiekerk van Wiuwert.
Van Yndyk via Poppenwier terug naar Raerd
Vanuit Wiuwert volgt dan in zuidoostelijke richting een lang traject over het fietspad langs de Froonackerdyk, de spoorlijn weer over, langs het buurtschap Yndyk, de Hegedyk over, en via de Langlânsbrêge de Zwette wederom over.
Weer bij de N354 aangekomen steken we die Snitserdyk over, om vervolgens over de Harstawei naar Poppenwier te wandelen.
Eetcafé De Trilker is open, dus daar kunnen we even naar het toilet, om vervolgens over de Bûtenbuorren verder te lopen, langs de Hervormde kerk van Poppenwier.
Aan de rand van de bebouwde kom steken we op de Pôle de Harstawei/Albadawei over, en dan hoeven we alleen maar vanuit Poppenwier rechtdoor te lopen over de Poppenwiersterwei, totdat we om 12:05 uur het dorp Raerd weer binnenlopen.
Ter hoogte van het dorpscafé passeren we dan wederom de Laurentiuskerk, om vervolgens over de Hegedyk het dorp uit te lopen, naar onze auto die iets buiten het dorp op de driesprong staat geparkeerd.
Om 12:15 uur stappen we daar in de auto, in een landschap dat zo langzamerhand weer dichter in de mist komt te liggen, en rijden we tot slot terug naar Feinsum.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten