Ook in Stiens Wachten op God

Zaterdag 18 januari 2025
 

"Goa sitten, God is all doar" bij de kerk in het Duitse Uelsen

When Church stops working
In het jaar 2023 publiceerden de Amerikaanse theoloog Andrew Root en de Canadese theoloog Blair Bertrand samen hun boek 'When Church stops working'. 

Dat boek is van het Engels naar het Nederlands vertaald door Milly Born-Wegman, en in Nederland is dit boek in 2024 uitgegeven met als titel 'Wachten op God', en met als subtitel: 'Vanuit geloof en geduld bouwen aan je gemeente'.

Durkje en ik lazen dat boek, en op 12 december 2024 publiceerde ik een blog over dat boek 'Wachten op God'.

Toekomstgericht Kerk-zijn

Voorafgaand aan dat lezen van dit boek en aan het schrijven en publiceren van die blog, bezochten Durkje en ik een bijeenkomst in het kader van het momenteel lopende onderzoeksproject ‘Toekomstgericht Kerk-zijn’.

Die bijeenkomst werd georganiseerd door de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) in samenwerking met de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) en de Theologische Universiteit Utrecht (TUU).

Bovengenoemde theoloog-schrijver Andrew Root was de keynote speaker van deze bijeenkomst in Utrecht.

Durkje en ik waren op 5 november 2024 bij deze bijeenkomst met Andrew Root, en van die bijeenkomst met Andrew Root publiceerde ik een blog over Toekomstgericht Kerk-zijn.

De Wachtkamer van Stiens

In de Protestantse Gemeente te Stiens zetten we momenteel in op het thema 'Kerk van de Toekomst'.

In het kader van dat proces in onze kerkelijke gemeente oriënteren we ons momenteel ook op het gedachtegoed van Root & Bertrand inzake 'Wachten op God'.

In de januari- en februari-edities van de Twaklank van onze protestantse gemeente verschijnen beide keren een artikel over het boek en de insteek van 'Wachten op God'.

Het artikel in de Twaklank van deze maand (januari 2024) is geschreven door Durkje, waarin het volgende staat te lezen:

Wachten op God

Lezen: Handelingen 1 : 1 - 4.

Vers 4: "Terwijl Hij (hier: de opgestane Jezus) met hen at, gaf Hij hun (hier: Zijn apostelen) deze opdracht: ‘Ga niet weg uit Jeruzalem, maar blijf daar wachten op wat de Vader heeft beloofd, waarover jullie van Mij hebben gehoord"."

"Boek

Afgelopen weken heb ik me verdiept in het boek ‘Wachten op God’ van Andrew Root. In Utrecht heb ik een lezing van hem bijgewoond en met anderen inzichten hierover gedeeld. 

Versnellen

Als ik naar mezelf kijk, naar ons als kerk in Stiens, maar ook elders, zie ik dat we hard aan het werk zijn. We zijn druk en laten ons meenemen door de geest van onze tijd. Als mensen van deze tijd staan we altijd aan en zoeken we succes door te versnellen. 

We doen onze uiterste best om de terugloop/krimp in de gemeente te stoppen. Met onze activiteiten en inspanningen proberen we het tij te keren. 

Even terug naar de lezing uit Handelingen. Wij zien Handelingen 2, waar het gaat over de Pinksteropdracht, vaak als het startpunt van de kerk, als het oorsprong-verhaal. Handelingen 2 schetst ons een beeld van de eerste christelijke gemeente. Wij willen worden als zij. We gaan voor groei, maar ondertussen is de kerk in ons continent altijd in crisis. We gaan daardoor harder werken, putten onszelf uit en als we niet oppassen, houden we dat niet vol en haken uiteindelijk af. 

Wachten

Andrew Root reikt ons vanuit Handelingen 1 een ander theologisch perspectief aan. Hij stelt dat we - kerk breed – een ander, inspirerend theologisch perspectief nodig hebben. Root schrijft: ‘De oorsprong van de christelijke gemeenten ligt niet in Handelingen 2, maar in Handelingen 1'. Hij legt de vinger bij vers 4: ‘Terwijl Hij met hen at, gaf Hij hun deze opdracht: ‘Ga niet weg uit Jeruzalem, maar blijf daar wachten op wat de Vader heeft beloofd, waarover jullie van Mij hebben gehoord’. 

De eerste opdracht van Jezus aan de leerlingen is: ‘Ga niet weg uit Jeruzalem’. Misschien hadden we verwacht dat de eerste opdracht was om erop uit te gaan, te getuigen, een programma te starten, te prediken, te onderwijzen, iets te doen, wat dan ook, om de kerk te laten groeien. Maar Jezus geeft de opdracht om in Jeruzalem te blijven en te wachten. De leerlingen moeten nu niet versnellen, maar vertragen, verstillen, wachten. 

Het werkelijke oorsprong-verhaal van de kerk begint in Handelingen 1 met wachten totdat God handelt. God is de held en de kerk wacht. De seculiere tijd maakt ons blind voor wat God doet, en dan blijft alleen ons eigen handelen over. Root helpt ons door de nadruk te leggen op Handelingen 1 om uit de doe-modus te komen en zet ons in plaats daarvan in de luisterhouding en te wachten. Ik vind dat geen makkelijke boodschap, want wees eens eerlijk: we hebben meestal een hekel aan wachten. 

Wachtkamer

Afgelopen week kwam ik bij de tandarts waar de wachtkamer behoorlijk vol zat. Het personeel was op koffiepauze en ik kwam tegelijk binnen met een vrouw. Zij had door haar visuele handicap moeite met het digitaal aanmeldsysteem, wat lichtblauw op een witte achtergrond was. We raakten vervolgens op een rustig plekje in de wachtkamer in gesprek en ik vroeg haar over haar handicap en hoe dat haar beperkte. Ik luisterde, zij vertelde, we hadden verbinding er was oprechte aandacht. Thuisgekomen dacht ik: ‘Wie luistert, weet meer’. Het deed me denken aan de oproep Uit het boek Wachten op God om te luisteren en (rustig) te wachten. 

Verbinding

Wanneer we versnellen, richten we ons naar voren, naar de toekomst. Dat maakt ons blind voor wat er in onze nabijheid gebeurt. Wachten zet ons in het hier en nu en helpt ons om oog en oor open te houden voor wat om ons heen gebeurt en wie zich om ons heen bevinden. Wachten helpt ons om in verbinding te blijven. De leerlingen moesten wachten om sterker verbonden te raken met God en met de heilige Geest en van daaruit met elkaar en de mensen om hen heen. 

Geloven is wachten. Bij geloven hoort een wachtkamer. Wachten is ook wezenlijk voor gemeente-zijn. De gemeenten heeft ook een wachtkamer nodig. Hoe is dat bij ons persoonlijk en in onze gemeente? Zitten we in de doe-modus, of hebben we leren luisteren naar God, naar elkaar, naar de mensen om ons heen? Hebben we leren wachten? 

Actief wachten

Dit wachten is niet passief maar actief. Wachten is niet leeg, het is wachten op verhalen, getuigenissen. De getuigenissen binnen laten komen, laten resoneren, zoals Root dat noemt. Het doel van het wachten is om Gods handelen te kunnen herkennen en te onderscheiden. Meegaan in de verhalen van de kerkgangers. Wie zijn ze, wat is hun verhaal, waar zie je daarin de tekenen van Gods trouw? Het voortbestaan van de kerk is Gods verantwoordelijkheid.  

De wachtende kerk is een kerk van eredienst en gebed. Zowel in de stilte als in de gesproken momenten van de eredienst zijn we ons ervan bewust dat we op deze plek met mensen samenzijn. Eredienst en gebed vormen de levensstijl van een gemeenschap die verbondenheid met God zoekt. Hiermee wachten we, week na week. Zo wachten we op de levende God. We wachten niet door aandacht te besteden aan onze middelen of relevantie, maar aan dit moment met deze mensen – in het samen zoeken van God. Daarom is het actief wachten.

Wacht-woord

In zijn boek laat Root zien dat een wacht-woord voor de gemeente helpend is om haar roeping te ontdekken en daar voor langere tijd bij te blijven. Een wachtwoord is geen geheime code, noch een missiestatement. Bij dat laatste staat het menselijk handelen centraal. Een wacht-woord is een woord van God voor de gemeente. Een wacht-woord helpt om je roeping te ontdekken, maar ook om geïnspireerd te blijven bij de uitvoering van je roeping. Als je weet wat je roeping is, weet je wat je moet doen, maar ook wat je vooral kunt laten liggen. 

Wat is het wachtwoord van onze gemeente? Wat zou het kunnen worden? Wacht-woorden vind je niet. Wacht-woorden moeten jou/ons vinden. Dat vraagt een luisterende houding en dat vraagt om mensen uit te nodigen hun (geloofs)verhaal te vertellen. Luister geduldig en wees nieuwsgierig naar de betekenis van de verhalen.  Veel verhalen van gemeenteleden over hun ontmoetingen met God levert op den duur een wacht-woord op voor onze gemeente. 

Het hart van de Protestantse Gemeente te Stiens

Het lezen van het boek ‘Wachten op God’ heb ik geprobeerd te verbinden aan het werk dat we doen in en voor onze gemeente in Stiens. 

• Ik vind het de moeite waard om ons te bezinnen op wat er werkelijk toe doet, wat de kern is van ons bestaan als kerk. Niet vanuit een theologisch redeneren, maar door naar elkaar te luisteren, elkaar te verhalen over ons persoonlijk geloof en waar God zichtbaar is in ons leven. 
• Ik vind het de moeite waard om vanuit die persoonlijke verhalen en ontmoetingen met God te zoeken naar een wacht-woord voor onze gemeente. Wie weet, wordt daarmee het hart van onze bloem met kernwaarden gevuld. 
• Ik vind het de moeite waard om in gesprek te gaan over de vraag: ‘Wie zijn wij als Protestantse Gemeente te Stiens, wat is de kern van ons geloven’. Hoe kunnen we vanuit ons geloof wachten op God en erop vertrouwen dat Hij doet wat Hij belooft in Zijn Woord."

Bron:

Dit artikel van Durkje Koehoorn-de Jong werd gepubliceerd in de Twaklank van januari 2025.

Twaklank is het informatie- en opinieblad van de Protestantse Gemeente te Stiens.