 |
| Over de Poelewei van Waaxens naar Brantgum |
Klooster Claercamppad
Op 1 juni 2022 presenteerde de wandel-journalist Fokko Bosker zijn nieuwe fiets- en wandelgids, van het zogenoemde 'Klooster Claercamppad', met de volgende subtitel aangeduid: 'Wandel- en fietsroutes door de Friese Waddendelta'.
Deze nieuwe gids bevat voor wandelaars: 13 etappes, 3 rondwandelingen, 1 wadlooptocht, 2 stadswandelingen en 3 fietstochten.
In de Friese Waddendelta ontmoeten water en land elkaar. Dit kustgebied is door de golven en getijdenwerking in duizenden jaren gekneed uit zand, klei en veen. Op de kwelderruggen vestigden zich de eerste Friezen en legden zij de basis voor hun rijk, dat zich uitstrekte vanaf Noord-Frankrijk tot aan Denemarken. Het Klooster Claercamppad brengt deze bijzondere landstreek, de natuur en geschiedenis in veelkleurige verhalen en met afwisselende wandel- en fietsroutes tot leven.
De route van dit pad loopt in grote lijnen vanaf Lauwersoog over Zoutkamp naar Dokkum, en voert dan verder naar Sint-Jacobiparochie (de startplaats van het pelgrimspad 'Jabikspaad'), Franeker en de Hanzestad Bolsward, om vervolgens met een lus over Makkum en Harlingen langs de kust en over de dijken terug naar Sint-Jacobiparochie te leiden.
De eeuwenoude cultuurgeschiedenis van terpen, deltawerken, middeleeuwse kerken, kloosters en florerende handelssteden vertelt een bijzonder gelaagd verhaal.
Wandelen op fietspaden in winter & voorjaar
Op één rondwandeling na hebben Durkje en ik inmiddels alle wandel-etappes van het Klooster Claercamppad gelopen. Maar ja, er staan ook nog drie fietstochten in deze routegids. En waar je kunt fietsen, kun je vrijwel altijd ook wandelen. Andersom is dat vaker niet het geval, omdat sommige wandelpaden - bijvoorbeeld graspaden door de weilanden - niet toegankelijk zijn voor fietsers. Maar wandelen op fietsroutes kan vrijwel altijd wel. Dus we hebben het plan opgevat om ook de drie fietsroutes van dit routeboekje te gaan lopen. Bovendien doen we dat in de winter en in het vroege voorjaar; een periode waarin sommige onverharde wandelpaden slecht toegankelijk zijn. Fietspaden zijn in de winter en in het voorjaar vrijwel altijd wel goed toegankelijk, dus deze wintermaanden zijn heel geschikt om de van de routegids voor ons nog resterende fietsroutes van deze routegids te gaan wandelen. Zo gezegd, zo gedaan.
Fietstocht Noardeast Fryslân in 2 helften
Vandaag beginnen we met de eerste helft van de 'Fietstocht Noardeast Fryslân'. Deze fietstocht heeft een lengte van 50,5 kilometer, en daarvan wandelen we vandaag de eerste helft van ongeveer 25,5 kilometer.
Het thema van deze fietstocht is: 'Over meanderende dijkspaden in het kwelderland van Peazens en Lauwers'. We volgen namelijk de fietspaden langs de meanderende loop van middeleeuwse zeedijken en kreken, door het kwelderland van de vroegere getijdenstromen Peazens en Lauwers.
We beginnen vanmorgen in Peasens, en lopen dan via Moddergat, Nes, Wierum, Waaxens, Brantgum, Foudgum en Dokkum naar Hiaure.
Het is vanmorgen om 7:25 uur bij ons vertrek 3 graden Celsius, en bij aankomst is het 6 graden Celsius. Koud is het dus niet. Het waait aanvankelijk nauwelijks, maar gaandeweg de dag begint het iets harder te waaien. Vanmorgen breekt de zon even door de wolken, maar al snel daarna trekt de bewolking en mist over ons heen vanuit het westen, als wij in westelijke richting langs de Waddenzeedijk lopen. Even later trekt de mist grotendeels op, maar het blijft de rest van de middag zwaarbewolkt.
Om vijf vóór half acht vertrekken we vanmorgen. Op dit vroege uur is het nog donker, dus in dat donker rijden we met beide auto's naar Hiaure, waar we de ene auto parkeren bij de dorpskerk, alwaar we halverwege de middag onze dag-etappe willen beëindigen.
Peasens-Moddergat
Met de andere auto rijden we vanuit Hiaure door naar Paesens. Daar parkeren we onze auto bij de Sint-Antoniuskerk, vanwaar we om 8:20 uur vertrekken. In het schemerduister wandelen we door Peasens naar de Waddenzeedijk. Het zal niet lang meer duren voordat het licht is.
Op de Waddenzeedijk aangekomen gloort het ochtendlicht al in het oosten over de buitendijkse Peazumerlannen.
Vanaf hier lopen we binnendijks aan de voet van de zeedijk in westelijke richting, noordelijk langs Moddergat.
Over één van de hekken van de huisjes van dit voormalige vissersdorp, dat onderaan de Waddenzeedijk is gebouwd, zie ik een aantal visnetten hangen.
Een eindje verderop passeren we het monument dat hier is geplaatst ter nagedachtenis aan de 83 vissers, die in het jaar 1883 tijdens een stormramp op zee omkwamen. Wat moet dat indertijd in zo'n klein vissersdorp en haar omgeving een hartverscheurende gebeurtenis zijn geweest. Onderaan de dijk staat bij het monument op de dijk het standbeeld van een vissersvrouw met haar kind in de armen.
Ontmoetingen tussen Moddergat en Nes
Bij It Grenaatfabryk ontmoeten we een man die daar zijn hond uitlaat. Hij vertelt wel een beetje jaloers te zijn op ons wandelgenot, want voorheen heeft ook hij lange wandeltochten gemaakt, onder andere in Zwitserland en in de Pyreneeën, maar zijn fysieke gestel staat dat nu helaas niet meer toe.
Even later passeren we het vogelopvangstation van de Fûgelpits. Vanwege de momenteel heersende vogelgriep kunnen mensen de ingebrachte vogels in een houten hokje bij de oprit plaatsen. Zo hoeven ze het erf van het vogelopvangstation niet op, maar kunnen ze bij het toegangshek aanbellen om hun ingebrachte vogel aan te melden.
Op de Mokselbankweg wordt ik ingehaald door een man op een oude, piepende Gazelle-fiets. Ik raak met hem in gesprek, hij fietsend, ik lopend. 'U bent wel een gezellige prater', zegt Van Klaveren, en hij stapt af om met de fiets aan de hand een eind met mij op te lopen richting Nes. Hij vertelt als gepensioneerde over zijn vroegere werk bij Unilever, over de mantelzorg voor zijn vrouw, en met trots over zijn dochter die een boek heeft geschreven. Op het kleine kruispunt ten oosten van Nes blijven we gedrieën nog even staan praten. Dan blijkt hij - heel toevallig - onze naaste buren ook te kennen. We nemen afscheid en slaan dan rechtsaf, om over Kostverloren Nes in te lopen.
Waar de Noarderwei en de Dyksterwei - die vanaf de zeedijk komt - elkaar kruisen, gaan we Nes in.
Links staat de Nesser Sint-Johanneskerk, en vóór ons - waar we het dorp weer zullen verlaten - staat de Theaterkerk van Nes.
De zee neemt en geeft ook in Wierum
In Wierum drinken we op een buitenterras koffie en daarna brengen we een bezoek aan het Vissersmonument Wierum. Dit is een monument op de zeedijk bij Wierum ter gedachtenis aan de vissersramp die plaatsvond op 1 december 1893. Hierbij vergingen 13 van de 17 vissersboten tijdens een zware storm en daarbij kwamen 22 vissers om het leven. Evenals in Peasens-Moddergat ook al weer zo'n vreselijke gebeurtenis te midden van de vroegere Wierumer vissersgemeenschap. Ook hier staat nabij het monument een standbeeld, weliswaar in dit geval dat van een pierendolster.
Als ik de zeedijk op ga, en de Waddenzee over kijk, zie ik rechts van me een lange rijsdam de zee in gaan.
Rechts vóór me, in de richting van Engelsmanplaat en het Het Rif, zie ik een grote boortoren hoog boven de zee uitsteken. En linksvoor ten zuiden van Ameland zie ik een visserschip aan het vissen. Honderden meeuwen vliegen rond het vissersschip om een 'graantje' mee te pikken van de vangst van de schipper.
Langs de zee en door de polder naar Waaxens
Vanaf Het Schoor volgen we de Nieuwe Zeedijk. Vóór ons zien we een dikke massa van laaghangende bewolking en mist op ons af komen. Even later lopen we in de mist, met nog nauwelijks zicht.
Voorbij de oude eendenkooi verlaten we de Nieuwe Zeedijk, om in zuidelijke richting naar de N358 te lopen. Heel even volgen we die Holwerterdyk, omdat we in het buurtschap Drieboerhuizen dieper de polder in gaan over de Witmonnikswei, genoemd naar de Augustijner witheren, die hier eeuwen geleden een uithof van het vroegere premonstratenzer klooster van Dokkum bevolkten. Door het buurtschap Elba gaan we verder.
Over de Poelewei wandelen we naar het Friese Waaxens.
Via Bornwird naar Betterwird
Vanuit Waaxens volgen we het halfverharde pad van de Poelewei. Daar lopen we op grote afstand parallel aan de weg van Holwerd naar Dokkum. Het eerste dorpje dat we passeren, is Brantgum.
Ook voorbij Brantgum blijven we het boerenpad (nu Heemstrawei) volgen, naar het volgende dorpje, Foudgum, waar de predikant-dichter Francois Haverschmidt (ook bekend als Piet Paaltjens) vroeger dorpsdominee is geweest.
In de hoek van een uitbouw van de Piet Paaltjens Pastorie zien we een beeldje van een vrouw staan, tegen een achtergrond van kloostermoppen (Alde Friezen) waarvan deze oude pastorie lang geleden deels is opgebouwd.
De Mariakerk is helaas gesloten, dus daar kunnen we niet naar binnen. We lopen een eindje terug de terp af, om op de picknickbank aan de voet van de dorpsterp te lunchen. We zitten hier in de luwte van de hoge terp, dus het kan prima zo buiten.
Na deze lunchpauze wandelen we over de Francois Haverschmidtwei en de Foudgumerwei langs de N356 naar het buurschap Bornwird. Rechts verderop staat de 13e eeuwse Mariakerkje met een huis ernaast boven op de hoge terp.
Over de Parallelwei lopen we vervolgens langs de N356 naar het begin van de bebouwde kom van Dokkum, dat we binnenwandelen in het buurtschap Betterwird.
Via Bornwirdhuizen naar Hiaure
Direct vooraan in Dokkum-Betterwird gaan we in noordelijke richting over de Hiausterdyk naar het buurtschap Bornwirdhuizen.
Van daaruit gaan we De Ham op. Nadat we verderop de waterloop van de Peazens over zijn gestoken, wandelen we even later Hiaure binnen. Om 14:15 uur arriveren we tegenover de dorpskerk van De Lytse Jouwer (Fries voor Hiaure) bij onze auto.
Dan rijden we vanuit Hiaure terug naar Paesens, waar we onze andere auto afhalen, om tenslotte vanuit Paesens terug te rijden naar huis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten