maandag 17 februari 2020

Elfstedenpad van IJlst naar Sleat

Maandag 17 februari 2020
Bij de Elfstedenfontein en molen De Rat van IJlst

















De wandeltocht der wandeltochten
Gebruikmakend van voormalige jaagpaden en kerkpaden, van eeuwenoude grasdijken, van veel betreden handelswegen, zijn routemakers Johan Vellinga en Broer Adema erin geslaagd de elf Friese steden op een voor wandelaars zo aantrekkelijk mogelijke manier aan elkaar te rijgen.
Het door hen ontwikkelde 'Elfstedenpad' is met 283 kilometer een stuk langer dan de andere Elfstedentochten. Daar is een goede reden voor. Volgen schaatsers en ook wandelsporters over het algemeen de kortste weg, deze wandelroute zoekt de mooiste paden uit. Meer nog dan om de steden, gaat het om het tussenliggende land en om de paden die de steden verbinden.
De schoonheid van de Fryske Greidhoeke en het Friese Merengebied staat buiten kijf, maar Fryslân is meer dan weiland en water.
Het Elfstedenpad maakt een royale slag door de heuvels en bossen van Gaasterland. Voorbij Dokkum doorkruist het pad de typische houtwallen in het coulissenlandschap van de Fryske Wâlden. Met het Elfstedenpad is een prachtig stukje Friesland niet alleen voor schaatsers, fietsers en watersporters, maar nu ook voor wandelaars ontsloten.
Van dit Streekpad nummer 19 bestaat een routegids met gedetailleerde topografische kaarten. waar de route op is ingetekend. Daarnaast verschaft deze wandelgids veel handige informatie, zoals over het openbaar vervoer langs de route.

IJlst
Vandaag gaan Durkje en ik verder met het bewandelen van het Elfstedenpad. Voor vandaag staan de tweede helft van het zevende tot en met het elfde traject op het programma; voor ons de derde etappe, van IJlst naar Sleat, over een afstand van 24,1 kilometer, door het gebied van de Friese meren en Gaasterland.
Om 7:20 uur verlaten we Feinsum, en rijden we met twee auto's naar Sleat, waar we de ene auto parkeren. Daarna rijden we een stuk terug, naar het NS-station van IJlst, om daar de andere auto achter te laten op ons startpunt van vandaag. We proberen steeds een geschikte combinatie van auto en openbaar vervoer te zoeken om te kunnen volstaan met één auto, maar toen we zagen dat we met openbaar vervoer (bus & trein) met tweemaal overstappen één tot twee uren onderweg zouden zijn op de ruim twintig kilometers tussen Sleat en IJlst, was de keus snel gemaakt: dan helaas maar met twee auto's op pad.
Om half negen staan we vanmorgen bij de Elfstedenfontein van IJlst klaar voor vertrek.
De temperatuur is zo'n zeven graden Celsius, bij een bijna geheel blauwe lucht, maar het waait stevig, dus het voelt nogal fris om buiten te wandelen.
Door het centrum van IJlst maken we eerst een wandeling heen en terug langs de stadsgracht, om daarna langs de polsstokverspringschansen en de ijsbaan en door woonwijk Iendracht IJlst te verlaten.

In de luwte door Jutrijp & Hommerts
Zodra we de Riper Feart over zijn gestoken, komen we buiten de bebouwde kom in het open veld. Op de Iendrachtswei komen we dan ook vol in de wind. We moeten opboksen tegen de harde zuidwestenwind die ons rechtsvoor tegenwerkt bij het wandelen.
Op de Louwewei draaien we qua tegenwind voordeliger af naar Jutrijp.
Dan volgt een traject van ruim vijf kilometer over de parallelweg langs de N354 tussen Sneek en Woudsend. Wederom komt de harde wind van rechtsvoor, maar gelukkig is er veel bebouwing aan de westzijde van de N354 tussen Jutrijp, Hommerts en Lippenwoude, waardoor we vaak even in de luwte van een woonhuis, een boerderij of een bedrijfspand voort kunnen gaan.
Langs deze weg worden vandaag de knotwilgen gesnoeid.

Harde wind bij Smallebrugge & Koufurderrige
Als we ten zuiden van Hommerts het aquaduct van de Jeltesloot uit komen, krijgen we weer de volle wind van rechtsvoren.
Over de parallelweg is het wederom hard werken om tegen de wind op boksend de plaatsjes Smallebrugge en Koufurderrige voorbij te gaan.
Als we bijna afbuigen naar Woudsend, zien we boven Woudsend een regenboog ontstaan. Dan is het wel duidelijk dat daar ook regen is. We hopen dat het met de regen mee zal vallen.

Prima koffie in Woudsend
Ons vermoeden wordt werkelijkheid, want als we zijn afgebogen naar het westen en over het bedrijventerrein met alle winterstallingen voor (zeil)boten naar het centrum van Woudsend lopen, worden we verwelkomd met lichte regen in combinatie met die alsmaar harde wind.
Gelukkig valt het mee, en als we via de brug De Ie oversteken, is het in Woudsend al weer droog.
Via de molen en de Karmel-kerk lopen we naar restaurant 't Ponkje, in de hoop dat die in tegenstelling tot de andere horecagelegenheden wel open zal zijn.
We hebben zin in een kop koffie, want de eerste twaalf Spartaanse kilometers zitten erop, en een binnenpauze met een kop koffie zou ons goed doen.
De deur van kerk-restaurant 't Ponkje is wel open, en we worden er ook goed te woord gestaan, en het restaurant is helaas nog lang niet open. Maar niet getreurd, want we krijgen daar de bruikbare tip om tegenover het restaurant eens een kijkje te nemen in de plaatselijke Spar-supermarkt, want die heeft onlangs een koffiecorner geopend, zo wordt ons gezegd.
Dus wij die Spar-supermarkt in, waar wij tot onze verrassing behalve een hele mooie supermarkt ook een perfecte koffiecorner aantreffen. Alle koffietafels hebben nota bene ook nog een oplaadpunt, met twee electriciteitspunten en twee usb-poorten. Bovendien worden we door de cassière (eigenlijk meer een gastvrouw) prima geholpen bij het verkrijgen van een flinke kop koffie, en met iets lekkers erbij gekocht, kan deze koffiepauze in Woudsend niet meer stuk. Wat mooi dat supermarkten deze horecafunctie overnemen, waar de horeca in dergelijke kleinere plaatsen tijdens winkelopeningsuren tegenwoordig gesloten zijn.

Bomen door Balk
Na deze koffiepauze wandelen we Woudsend uit en daarmee direct ook Ypecolsga in. Op het lange rechte stuk tussen het Heegermeer en het Slotermeer en langs de klokkenstoel van Ypecolsga moeten we lopend weer hard werken met die tegenwind. Onderweg krijgen we dan ook nog een lichte bui te verduren; niet veel water, maar door de harde wind wel nadrukkelijk aanwezig.
We buigen af in zuidelijke richting en komen verderop op een asfaltpaadje langs de oever van het Slotermeer.
Voorbij Bungalowpark Markant en de Jachthaven gaan we langs de Luts verder naar Balk.
In Balk zoeken en vinden we diagonaal tegenover het monumentale 17e eeuwse raadhuis van Balk een houten bankje bij een café aan de Luts, waar we enigszins beschut kunnen lunchen van de meegenomen broodjes.
Verderop langs de Luts wordt gewerkt aan het verwijderen en weghalen van één van de knotlindes, die van de kades tijdelijk worden verwijderd, omdat men na het watersportseizoen hier in Balk een deel van de walbeschoeiing zal gaan vervangen. Een grote vrachtwagen vervoert op dit moment één van die meer dan honderd jaar oude knotlindes. De bomen worden tijdelijk 'geparkeerd' op een andere locatie, om na de kaderenovatie op termijn weer teruggeplaatst te worden.

Nat rondom Bargebek en Wikel
Het regent licht en het waait hard als we Balk verlaten richting Bargebek. Omdat we nu in zuidoostelijke richting naar Sleat lopen, hebben we veel minder last van die harde wind. We voelen ons nu rechtsachter voortgestuwd door de harde zuidwestenwind.
Aan beide zijde van Bargebek zien we in de weilanden hetzelfde als in veel weidegronden eerder vandaag: heel veel water op het land.
Veel sloten staan tot aan de oeverrand vol water, grote delen van het land staan onder water, greppels lijken meer op brede sloten, en daar waar het land iets lager ligt dan elders, zie je lange stroken water op het land liggen. Het was hier al nat, maar door de vele een aanhoudende regenbuien van de afgelopen dagen en weken, is het waterpeil hier erg hoog.
Na Bargebek komen we aan in Wikel. Daar gaat de route een stukje door het Wikelerbosk, langs de grote ijsbaan, die hier schitterend in het bos ligt.
Voorbij de Wikeler Vaste Burcht-kerk - met daarin het indrukwekkende praalgraf van Menno van Coehoorn - wandelen we Wikel al weer uit, en dan is het nog ongeveer een kilometer naar ons eindpunt van vandaag. De zon begint heerlijk te schijnen. In het zuiden zien we dreigende luchten, maar in het noorden is de lucht helderblauw.

Sleat
Elfstedenfontein van Sleat
De route van het Elfstedenpad gaat recht het Friese Elfstedenstadje Sleat in, en buigt verderop al vrij snel af naar links, om vervolgens over de Stadsschans naar het hoger geplaatste kanon verder te gaan.
Voorbij dat stadskanon op de schans wandel je daarna langs de stadsgracht het centrum van het stadje binnen.
Midden in het centrum verlaten wij de doorgaande route, om vervolgens om 14:00 uur naar onze auto te lopen, die we buiten de bebouwde kom vanmorgen hadden achtergelaten.
Daarbij passeren we de Elfstedenfontein van IJlst, dus behalve dat we vandaag van IJlst naar Sleat hebben gelopen, hebben we ook gewandeld van Elfstedenfontein naar Elfstedenfontein.

Geen opmerkingen: