dinsdag 20 maart 2012

Tall man with tulip wants to talk about cooperation

Dinsdag 20 maart 2012 
Cover van de columnbundel van de Nuffic


Internationale mobiliteit vergroten
In het begin van de negentiger jaren was ik behalve docent Store Management van de Retail Management School Leeuwarden (RMSL) van de toenmalige Christelijke Hogeschool Nederland (CHN; tegenwoordig Stenden Hogeschool) ook Coördinator Internationalisering voor de RMSL in het bijzonder en voor de Faculteit Economie & Management in het algemeen. Het waren de jaren waarin onze hogeschool veel nieuwe contacten legde met hogescholen, universiteiten en werkveldorganisaties in Europa, maar ook in alle andere werelddelen. In Europa en daarbuiten werd een groot aantal hoger onderwijsnetwerken opgezet, waarin docenten en stafmedewerkers uit het hoger onderwijs elkaar periodiek ontmoetten om de internationale mobiliteit van studenten, docenten en stafmedewerkers te vergroten.

Internationaliseerder
Eén van de Nederlandse collega's die ik in dat verband leerde kennen, was Joop van Schijndel, ook internationaal coördinator in het hoger onderwijs. Joop was een 'internationaliseerder' in hart en nieren, een pionier die een belangrijke rol speelde in de doorontwikkeling van de internationalisering van het hoger beroepsonderwijs. Jarenlang is hij voorzitter geweest van het Hogescholenoverleg Internationale Betrekkingen en van 1995 tot 2004 was hij vaste columnist van 'Transfer', het vakblad voor de internationalisering van het hoger onderwijs dat door de Nuffic werd uitgegeven. De werkzaamheden van de Nuffic lagen indertijd met name op het gebied van ontwikkelingssamenwerking, internationalisering van het hoger onderwijs, diplomawaardering, onderwijsvergelijking en internationale marketing van het hoger onderwijs.

Vriendennetwerk
Jaren later leerde ik Joop van Schijndel zijn echtgenote kennen, toen nog werkzaam bij de Netherlands Quality Agency. Van haar hoorde ik op een gegeven moment dat Joop ernstig ziek was en niet weer beter kon worden. De slopende ziekte werd de ongeneeslijke Joop noodlottig en hij overleed - veel te jong nog - eind maart 2005, nu bijna zeven jaar geleden. Dat Joop in zijn leven en werken privé en in het werk een groot vriendennetwerk had opgebouwd, bleek tijdens zijn afscheidsbijeenkomst. De aula op de begraafplaats waar de rouwbijeenkomst werd gehouden, was overvol. Zeer velen waren gekomen om hem de laatste eer te bewijzen en om Joop zijn familie bij te staan in die verdrietige dagen van afscheid.

Transfer-columns
Aanvang januari 2006 kreeg ik van Roelien van Empel een boekje toegezonden, met als titel: 'Tall man with tulip wants to talk about cooperation'. Joop van Schijndel staat op de omslag genoemd als de auteur. Het is een publicatie van de Nuffic, een serie gebundelde columns uit het magazine Transfer, uitgegeven in december 2005. In het Voorwoord schrijft Hanneke Teekens, Nuffic-directeur afdeling Internationalisering - dat dit boekje de verzameling is van alle columns die Joop in de periode van 1995-2004 had geschreven. Teekens schrijft dat de inhoud een terugblik is, een nuttige analyse, en opvallend hoe raak en actueel sommige columns van Joop van Schijndel zijn gebleven. Zijn charme, betrokkenheid en weloverwogen uitlatingen blijken zijn columns een lange houdbaarheidsduur te geven. Met belangstelling en aandacht las ik indertijd deze Nuffic-publicatie; een waardevol initiatief als eerbetoon aan één van de vele hardwerkende internationaliseerders in het hoger onderwijs.

Houdbaarheidstoets
Dit boekje bevat 21 columns met pakkende titels zoals: 'Strijdvaardiger' en 'A glamourous conference in Tampere' en 'Europa moet!'.
Enkele quotes van Joop van Schijndel in zijn columnbundel:
  • ... besefte ik dat privatisering toch niet, zoals sommigen ons doen geloven, onvoorwaardelijk de redding van het hoger onderwijs is.
  • Subsidies zijn noodzakelijk, maar ze vormen geen voldoende voorwaarde voor onderwijsinnovatie met sterke internationale trekken.
  • ... onze internationaliseerdersrol en onze organisatorische inbedding worden afhankelijk van de manier waarop wij manifest kunnen maken wat onze bijdrage is aan een bloeiend voortbestaan van de onderwijsinstelling.
  • Gelukkig blijkt die buitenlandse student afkomstig uit de 'frontaal lesgeven cultuur' ons systeem na een tijdje toch te verkiezen.
  • We moeten het anders aanpakken, willen we onze studenten prikkelen om eens een andere route te kiezen.
  • Nadrukkelijke aandacht binnen het leerproces voor de consequenties van gezamenlijk onderwijs met buitenlandse studenten moet onderdeel zijn van de leerdoelen van de module, het programma of het thema van een uitwisselingsprogramma.
  • Voor Nederlandse studenten gaat studeren vaak samen met een onafhankelijkheidsstrijd met de ouders, maar bij Indonesische studenten ligt dat heel anders: 'I never want to disappoint my parents, who paid so expensively for my study'.
  • Docenten moeten een voorbeeldrol gaan vervullen als het gaat om een buitenlands studieverblijf.
  • Prikkelen, presteren en profileren: het hbo moet nog zendingswerk doen voor de ontwikkeling van een Nederlands accrediteringssysteem.
  • Ik zie een mooie uitdaging voor ons als internationaliseerders in het samen met onderwijskundigen en vakdocenten ontwerpen van krachtige vormen van internationalisering die leiden tot vergroting van het vakmanschap van studenten.
  • Een transparant Europees systeem (ECTS) voor het meten (assessment) van in het buitenland verworven competenties zou wel eens een effectiever instrument voor de bevordering van mobiliteit kunnen zijn.
  • Als Europa niet leeft in Nederland is het een beetje flauw om studenten hun geringe interesse voor Europese kwesties te verwijten.
  • Allochtone groepen worden door sommigen van onze verlichte Kamerleden in feite uitgenodigd om juist eerder de verschillen dan de overeenkomsten met de Nederlandse cultuur te benadrukken.
  • Internationalisering is voor ons als internationaliseerders niet langer ons exclusieve beleidsterrein. Coalities met studiebegeleiders, decanen en diversiteitsmedewerkers zijn nodig.
Joop van Schijndel schreef dit tussen de 17 tot 8 jaar geleden.
Hoeveel en welke van deze quotes gelden ook in 2012 nog?

Geen opmerkingen: