Inspiratiemiddag Routebureau Fryslân in Sneek

Donderdag 30 oktober 2025

 

Kennismakingspresentatie van Maartje de Vreede en Marieke Paijens

Routebureau Fryslân

Routebureau Fryslân houdt zich bezig met recreatieve routes. 

Daarbij speelt het bureau een coördinerende en regisserende rol: het beheert bestaande routes, ontwikkelt nieuwe, en zorgt voor een goede ontsluiting van routes via het Open Database Platform (ODP). 

Het Routebureau is een initiatief vanuit het programma ‘Gastvrij Fryslân 2028’ van Provincie Fryslân en borduurt voort op de eerdere inspanningen van ‘Dagrecreatieve Netwerken’. 

Routebureau Fryslân bestaat sinds half april 2025, en is ondergebracht bij Recreatieschap Marrekrite. 

Binnen Marrekrite opereert het Routebureau als netwerkorganisatie, met korte lijnen naar onder andere 'Merk Fryslân' en Regio Marketing Organisaties. 

Samen met routepartners, overheden, terreinbeheerders en andere betrokkenen gaat het Routebureau ervoor zorgen dat het route-aanbod actueel, goed onderhouden en aantrekkelijk blijft voor bewoners èn voor bezoekers van Fryslân.

Opstartfase

Het Routebureau bevindt zich dus momenteel nog in de opstartfase. 

Dit betekent dat men zich verdiept in lopende en in nieuwe projecten, en dat actief wordt gewerkt aan een netwerk van betrokken organisaties. 

In deze beginfase is en wordt bijvoorbeeld gewerkt aan de volgende projecten:

• De Fiets-Elfstedentocht (nieuwe routekaart, stempels en stempelkaart); 
• Fiets & veer: rond het IJsselmeer (pontjes-fietsroute);
• De ontwikkeling van een recreatieve samenwerking in de Friese Trynwâlden, en rondom het Burgumer Mar; 
• Positionering van Routebureau Fryslân;
• Opzetten van een vrijwilligersnetwerk;
• TOP 100-routes.

100 Routes actualiseren: online èn in het veld

Een eerste focus voor het Routebureau is het verwerken van eerder ontvangen feedback over recreatieve routes. 

Het Routebureau is routes gaan verkennen vanuit het perspectief van de recreant, en heeft praktische knelpunten in kaart gebracht, zoals onduidelijke routeaanduidingen, verouderde GPX-bestanden en ontbrekende knooppuntmarkeringen. 

Dankzij deze inzichten kan het Routebureau de communicatie, vormgeving en gebruiksvriendelijkheid van routes - zowel online als in het veld - verder verbeteren. 

Zodra de eerste feedback is verwerkt, werkt men verder aan het actualiseren van routes, te beginnen met de honderd meest populaire. 

Hiertoe is het Routebureau een vrijwilligersnetwerk aan het opbouwen om ‘ogen in het veld’ te krijgen, zodat zo efficiënt mogelijk kan worden gewerkt. 

Stap voor stap wordt zo gewerkt aan een betrouwbaar, gebruiksvriendelijk en actueel routeaanbod voor iedereen die eropuit wil.

Medewerkers van het Routebureau

Werkzaam op het Routebureau zijn Marieke Paijens als coördinatrice en Maartje de Vreede als tweede medewerkster.

Marieke heeft ervaring met beleidsontwikkeling, het verbinden van stakeholders en het aansturen van samenwerkingen. 

Maartje brengt haar kennis in op het gebied van technologie en online marketing binnen de toerismesector.

Ze combineren hun ervaring in projectcoördinatie, regiomarketing en recreatieve infrastructuur, en samen zetten ze zich in voor een nog aantrekkelijker en toegankelijker routeaanbod in de provincie Fryslân.

Inspiratiemiddag in Sneek

Vanmiddag organiseert het Routebureau Fryslân haar eerste netwerkmiddag in Sneek. Zo'n 70 mensen zijn naar dit middagprogramma gekomen.

De beide medewerksters willen tijdens deze middag graag persoonlijk kennis maken met de mensen uit het veld van recreatie en toerisme in Fryslân.

Verder vertellen ze vanmiddag over hun rol en werkwijze, en horen ze graag van de deelnemers waar hun organisatie zoal mee bezig is. 

Deze bijeenkomst biedt dus voor iedereen de gelegenheid om gezamenlijke kansen te verkennen. 

Durkje en ik zijn vanmiddag aanwezig bij deze Inspiratiemiddag, die plaatsvindt in Lokaal 55 te Sneek. 

De dagvoorzitter vanmiddag is Roelof Lousma. Hij opent het middagprogramma om 13:15 uur: 

Wandelen is heel populair, zo vertelt Roelof.

Na tien jaar praten over een Routebureau voor Fryslân is het er uiteindelijk toch van gekomen, en in dit geval bij Marrekrite ondergebracht.

Projecten en doelen van Routebureau Fryslân

Maartje & Marieke introduceren eerst het Routebureau en haar projecten en doelen.

Qua routebeheer kiezen ze voor de volgende fasen: 

• 1. Aanbod analyseren van bijvoorbeeld routes voor: wandelen, fietsen, varen, gemotoriseerd rijden en ruiters;
• 2. Richtlijnen opstellen waar een goede route aan moet voldoen.
• 3. Aanbod filteren: wat houden we dan over qua aantrekkelijke routes.
• 4. Aanbod verrijken, door het nog aantrekkelijker te maken, met onder andere informatie, foto’s en tips.
• 5. Aanbod onderhouden: de insteek is om alle routes eenmaal per jaar te checken (met vrijwilligers), zowel in het veld als online.

Het Routebureau beheert de routes, en Marrekrite beheert de knooppunten (markeringen) in het veld. De vrijwilligers doen tweemaal per jaar een check in het veld.

• De toegankelijkheid van de routes wordt getest met rolstoelen, duofietsen, kinderwagens en met scootmobiels. De resultaten daarvan worden daarna verwerkt in/bij de betreffende routes.
• Verder is er extra aandacht voor zaken zoals: bereikbaarheid, ondergrond, obstakels, toegankelijke voorzieningen, en verschillende vervoersmiddelen-toegankelijkheid. 
• Verder wordt gewerkt aan de website-optimalisatie om websites vooral eenduidiger, context-gericht en gebruiksvriendelijk te maken. 
• Ook wordt getracht om de beleving van de routes te vergroten, zoals daaraan momenteel al wordt gewerkt aan de Elfsteden Fietsroute. 
• Als doelen voor het Routebureau wordt met betrekking tot de bewerkte routes gesteld dat moet worden voldaan aan de criteria: Actueel, Toegankelijk, en Beleefbaar voor iedereen.

Opzet en impact van Beleefroutes 

Bianca Grote Beverborg gaat vervolgens in op de opzet en impact van de zogenoemde Beleefroutes. Hoe kun je bijvoorbeeld beleving creëren aan de hand van iemand die ergens maar drie maanden is geweest, zoals bijvoorbeeld Vincent van Gogh (in Drenthe).

• Bij het definiëren van beleefroutes worden items genoemd zoals: in beweging brengend, zintuigenprikkelende tocht (met onder andere beeld, geluid, geur, tast), spel, avontuur, informatie, passend bij de plek, en het creëren van een onvergetelijke ervaring.
• Verschillende opdrachtgevers hebben verschillende doelen, en hun eigen behoeftes en wensen, zoals bijvoorbeeld: natuurbeleving, educatie, erfgoed, biodiversiteit, verbinding, zintuiglijkheid, interactief, verhalen vertellen, recreatief aanbod vergroten,
• Soms hebben/krijgen routes een veel grotere impact dan ooit gedacht, zoals bijvoorbeeld: trots op lokale geschiedenis, en/of een positieve associaties met erfgoed.
• Als er voor een dergelijk ontwikkelproces geen subsidies komen, gebeurt er op dit moment niets, en komt de ontwikkeling van routes niet op gang. 
• De stappen die je kunt zetten bij het ontwikkelen van bijvoorbeeld beleefroutes zijn: Analyseer het landschap en je doelgroepen, Werk met lokale partijen, Ontwikkel een thema / verhaal / route, Bepaal de vorm / content / middelen, Focus op ontwikkeling en productie, en Maak de route online en offline zichtbaar.  
• Inspirerende voorbeelden waar we vervolgens naar kijken, zijn beleefroutes zoals: Foodsteps, Over ’t Veld, Stropersjacht, Dieuwertje door Drenthe, Nachtkijkers, Wetterpaad Tytsjerksteradiel (werktitel voor een multimediale beleefroute) en Elfstedenbeleving.   

Campagne Zin in… Kilometers Geluk 

Rens Kalsbeek vertelt na de pauze in het volgende programma-deel over de campagne ‘Zin in… Kilometers Geluk’ van de regio Noardwest Fryslân.

• De vier speerpunten van het meerjarenplan (tot 2028) zijn: Zichtbaarheid van kleinschalige aanbod, Slow toerisme uitbouwen, Inzetten op Bezinningstoerisme, Versterken van ambassadeurschap (mijn dorp, mijn geluk). 
• Daarbij wordt gewerkt met de volgende vijf verhaallijnen: Pelgrimeren / lange afstandswandelen, Lokaal eten, Regio als geschiedenisboek, Werelderfgoederen, Bruine vloot.
• Ingezet wordt met name op Bezinningstoerisme, dat vooral concreet gemaakt moet worden, waarbij dan ook de aanduiding ‘ZIN IN’ in de naam van de campagne wordt geschreven. 
• Dit wordt samen met ondernemers opgezet, samen werkend aan 'kilometers geluk'. 
• Pelgrimeren is de kunst van het (ver)dwalen met of zonder doel. De weg is bij pelgrimeren belangrijker dan de bestemming. 
• Deze campagne wordt gepositioneerd in Noardwest Fryslân.
• Begonnen is met het produceren van een Gelukswijzer Noardwest Fryslân, waarin veel routes met ook 90 zogenoemde geluksplekken. Deze Gelukswijzer is ook gemaakt om ondernemers aan elkaar te verbinden. Dat blijkt ook al te werken.
• Verder zijn er mini-sabbaticals gemaakt, puur ter inspiratie, met hierin ook diverse geluksplekken. 
• Volgend jaar (2026) gaat men aan de slag met: Gelukstokens 100.000 voetstappen-challenge en met de Thuisgeluk Zadenkaarten.
• Onder deze campagne door loopt een social media-campagne.

Beleving van wandelen en buiten zijn 

Jannie Slot vertelt tot slot over de beleving van wandelen en buiten zijn.

Ze heeft een Mindfulness-route ontwikkeld in De Alde Feanen.

• Daarbij was de vraag hoe je toerisme mogelijk kunt maken in hele kwetsbare gebieden, zonder daar de natuur te belasten. Daartoe werd gewerkt in samenwerking met verschillende partijen van bijvoorbeeld natuurbescherming, natuurbeheer, natuureducatie en gezondheidszorg.
• Het moest een soort ‘expeditie wildernis’ worden in De Alde Feanen. 
• Deze route is ontwikkeld om mensen bewust de natuur te laten ervaren, in dit geval bijvoorbeeld zonder telefoon, zonder afleiding, terug naar stilte en verbinding. Beleving gaat hierbij boven vermaak. 
• Door echt te ervaren, ontstaat weer liefde voor de natuur. Groeiende liefde voor de natuur leidt tot bescherming van de natuur,
• De natuur is de plek voor herstel en rust. De natuur vermindert stress. 
• De zintuigen worden onderweg geprikkeld, en gehoopt wordt dat mensen de natuur (weer) in gaan en (weer) respect krijgen voor de natuur. 
• Deze route door De Alde Feanen is in al haar facetten alleen maar te doen met het bijbehorende routeboek bij je, want alleen daarin staan de mindfulness-opdrachten.

Pubquiz & Netwerkborrel

Na deze presentatie volgt een kennisquiz in groepsverband over de vandaag gepresenteerde routes en over Fryslân.

Voorafgaand aan de afsluiting van deze middag wordt een netwerkborrel aangeboden met een hapje en een drankje, waarin ruimte is voor ontmoeting, en voor het wederzijds stellen van nog resterende en aanvullende vragen.