Met iedere gast verandert je huis

Vrijdag 30 mei 2025

 

Tegeltableau boven een ingang van station Maastricht

Een open deur naar verandering

De titel van deze column verwijst naar een uitspraak van Ann Wenske. Haar uitspraak heeft een kern van waarheid in zich. Om je ‘huis’ - met al wat en al wie daarin is - mee te laten bewegen in alle veranderingen van heden ten dage, helpt het je om gasten van buiten in je huis te hebben, die jou bevragen op je dagelijkse gang van zaken, en die je iets vertellen en laten zien van wat zich buiten jouw gezichtsveld afspeelt. Die al dan niet vreemde gasten zouden je wel eens op hele goede ideeën kunnen brengen, die je daarvóór nog niet in beeld had.

• Kan dat ook in onze kerkelijke gemeente?

Onderzoek en advies ter verbetering

Dat geldt ook voor onze Protestantse Gemeente te Stiens. Zo kan het ook heel verfrissend zijn in de periode waarin een gemeente tussen twee predikanten in vacant is, andere invloeden van buitenaf te ervaren, meer dan dat je geruime tijd daarvoor ervoer. Ook vakantiegangers die onze kerkdiensten in vakantieperioden bijwonen, en nieuw ingekomen gemeenteleden of externe sprekers voor Vorming & Toerusting kunnen door hun reflectie op ons gemeentezijn ons een spiegel voorhouden, zulks ter vernieuwing en verbetering van de kwaliteit van ons gemeentezijn.

Als je technische installatie thuis niet naar behoren functioneert, is het verstandig dat die eens door een installateur wordt beoordeeld, waarna je dan een installatie-advies krijgt, waar je weer jaren mee vooruit kunt. Woninginrichters bieden ons hun interieuradviseurs aan om thuis te komen kijken waar en hoe je je interieur bij de tijd kunt brengen voor de komende jaren.

• Kan zoiets ook in onze kerkelijke gemeente worden gedaan?

Een gemiste kans op verbetering

Toen na het zelfonderzoek in onze kerkelijke gemeente, door onze gemeente werd gekozen voor het huidige gemeenteopbouwproject ‘Toekomst van de kerk’, en daartoe door de kerkenraad een Regiegroep in het leven werd geroepen om daarop te gaan regisseren, was mijn advies om te beginnen met een kerkvisitatie. De classis van de PKN biedt namelijk dat instrument van kerkvisitatie aan om te bekijken hoe wij als gemeente de volgende stappen in onze doorontwikkeling kunnen en willen zetten, en welke dienstverlening we daarbij wensen of nodig hebben. In mijn jarenlange ervaring als visitatie-specialist van NHL Stenden Hogeschool te Leeuwarden heb ik geleerd dat het heel verhelderend kan werken om een visitatiecommissie van buiten je organisatie deskundig onderzoek te laten doen naar een aantal ins en outs van jouw organisatie. Dat deze kerkvisitatie vorig jaar bij aanvang van ons gemeenteopbouwproject ‘Toekomst van de kerk’  niet heeft plaatsgevonden, beschouw ik als een gemiste kans op verbetering.

Zomerperikelen van 2024

Omdat er in de zomerperiode van 2024 al verschillende strubbelingen waren op het bestuurlijk vlak van ons kerkelijk erf, heeft de kerkenraad eerst een gesprek gehad met de Classispredikant voor Fryslân, dominee Riemer Praamsma. De classispredikant heeft onze kerkenraad er ondermeer op gewezen dat de wijze waarop ons moderamen en de kerkenraad als geheel met elkaar werken, gebreken vertoont, ook in kerkordelijk opzicht. Het moderamen vliegt in verschillende opzichten uit de bocht, daar waar het eigenlijk zó zou moeten zijn dat het de gehele kerkenraad is – dus alle ambtsdragers samen - die leiding moet geven aan het leven en werken van onze gemeente. 

Afgesproken werd dat dominee Alco Meesters als vertegenwoordiger van de Friese classis onze kerkenraad zou gaan ondersteunen om te komen tot een betere besturing van onze gemeente. 

Voorjaarsperikelen van 2025

Helaas heeft de kerkenraad te vroeg afscheid genomen van deze verbeterfunctionaris Alco Meesters, want wie zijn oor te luister legt in onze gemeente, die hoort dat het ook in het voorjaar van 2025 nog steeds zo is dat moderamen en kerkenraad niet optimaal met elkaar samenwerken. Kerkenraadsleden voelen zich niet gehoord, een aanmerkelijk deel woont de kerkenraadsvergaderingen (ook om die reden) al niet meer bij, en het loopt niet lekker tussen het moderamen en andere kerkenraadsleden. De Regieraad, die toch de ruimte zou moeten krijgen om te regisseren op het gemeenteopbouwproject ‘Toekomst van de kerk’, heeft uit onvrede over haar beknotting haar opdracht aan de kerkenraad teruggegeven, en ondertussen hoor je over de irritaties van gemeenteleden uit verschillende commissies over de relatie en samenwerking met moderamen & kerkenraad.

Het is jammer dat dit zo stroef verloopt, want ondertussen gebeuren er toch ook hele mooie dingen in onze kerkelijke gemeente, en die zijn voor een deel toch óók toe schrijven aan ambtsdragers en andere kerkvrijwilligers die allen het goede willen en het goede doen.

Naar een Verbetervisitatie

Mijns inziens verdient het aanbeveling dat we als Protestantse Gemeente te Stiens een classicale kerkvisitatie aanvragen bij de Protestantse Classis Fryslân, met een hele specifieke opdracht om te onderzoeken hoe de besturing van onze kerkelijke gemeente als een geoliede machine kan gaan lopen, waarbij de leden van het moderamen, van de rest van de kerkenraad en de beroepskrachten, en waarbij ook alle kerkvrijwilligers en de rest van de gemeenteleden gaan merken dat het organiseren van ons kerkenwerk tot tevredenheid van velen leidt en vooral ook inspireert.

In goed overleg met de classispredikant kan met ieder die dat wenst vooraf worden besproken hoe deze kerkvisitatie vorm en inhoud zal krijgen. In dat vooroverleg kan worden afgesproken welke geledingen en welke ambtsdragers en beroepskrachten in gesprek gaan met de visitatoren. Ook kan dan worden gevraagd welke andere kerkvrijwilligers en andere gemeenteleden graag uitgenodigd willen worden voor een gesprek met de visitatoren. In die voorbereiding kan worden afgesproken welke documenten (bijvoorbeeld stukken die heen en weer zijn gestuurd) door de visitatoren voorafgaand aan het onderzoek aan de visitatoren worden voorgelegd, om ook daarover het gesprek te voeren.

Tot opbouw van onze gemeente

In één dag kan zo het recente verleden en het heden van ons kerkelijk reilen en zeilen worden doorgelicht, waarna we een verbeter-spiegel krijgen voorgehouden van de bevindingen van de kerkvisitatoren, en we uiteraard benieuwd zijn welke verbeterslagen die kerkvisitatoren ons kunnen adviseren. 

Dan zal er vast en zeker een groot aantal goede verbeteradviezen komen, waarmee we met alle betrokken gemeenteleden opgewekt en goed vooruit kunnen. 

We hebben een heel mooi gemeenteopbouwproject op stapel staan, en we verdienen het met elkaar om daarmee met z’n allen goed van start te gaan, opdat we met alle nodige heil en zegen de goede stappen zetten, en tot inspirerende opbouw van onze gemeente zijn.

Column

Deze (mijn) column werd gepubliceerd in de Twaklank van mei 2025.

Twaklank is het informatie- en opinieblad van de Protestantse Gemeente te Stiens.