donderdag 28 maart 2024

Stellingenpad van Een-West naar Westervelde

Dinsdag 26 maart 2024
 
Over de Broekdijk door de Tempelstukken

Stellingenpad
In het jaar 2022 gaf de uitgever Nivon Natuurvrienden een nieuwe wandelroutegids uit, met als titel 'Stellingenpad'. De subtitel van de wandelgids is: 'In de voetsporen van de Griffioen'. Dit pad wordt in het Engels ook wel de 'Griffin Fairy Trail' genoemd. 
De streekverhalen in deze wandelgids worden ingeleid door etappe-elfen en door de Griffioen, het fabeldier dat in het wapen van de Stellingwerven staat.
Inclusief een Zuidlus en een doorsteek heeft dit wandelpad een totale lengte van 263,4 kilometer. De route loopt door de provincies Fryslân, Drenthe, Overijssel en Flevoland; in grote lijnen vanuit Appelscha door het Drents-Friese Wold, via Vledder, Steenwijk en Giethoorn langs de Weerribben, via Vollenhove door vestingstadjes aan de voormalige Zuiderzee, door Wolvega, Noordwolde, Oosterwolde, Haulerwijk, en dan weer terug naar Appelscha. En onderweg kruis je enkele slingerende riviertjes en beekjes, zoals bijvoorbeeld De Lende, de Kuunder/Tsjonger en de Slokkert.

Wandelgids
Deze wandelgids verdeelt de route over 15 etappes door de Stellingwerven, waarvan er zeven zijn onderverdeeld in elk twee deeletappes. De kortste etappe is 10,4 kilometer, en de langste heeft een lengte van 28,1 kilometer. Elke etappe heeft haar eigen thema. 
Omdat Durkje en ik proberen om de etappe-lengtes dicht rond het gemiddelde van zo'n 20 kilometer per wandeldag te houden, hebben wij een eigen etappe-verdeling gemaakt, uitgaande van zo'n 13 wandeldagen op het Stellingenpad. Na het afronden van de 9e etappe hebben we echter van de vier laatste etappes drie langere etappes gemaakt, van ongeveer 25 kilometer per etappe. Totaal komen we dan op 12 etappes voor het hele Stellingenpad.
De wandelgids bevat naast de routebeschrijving (in beide richtingen) en 42 topografische kaarten ook voorlichtende teksten over het landschap van de Stelllingwerven, en over de natuur, markante plaatsen, over bijzondere gebeurtenissen, en over het ontstaan, de geschiedenis en de taal van de Stellingwerven (vroeger ooit een autonome boerenrepubliek), want ook deze regio heeft een heel eigen karakter. Daarnaast kun je in deze wandelgids ook elfen-belevingsverhalen en cultuurhistorische verhalen lezen.
Deze route kent overigens geen eigen route-markering, maar maakt gebruik van het landelijke wandelknooppunten-netwerk.

Via de vennen en pingo's langs de meanderende Tsjonger & In het dal van de Slokkert
Vandaag lopen we onze elfde - en daarmee voorlaatste - dagwandeling op het Stellingenpad, over een afstand van 23,6 kilometer. Dit zijn de laatste 10 kilometers van etappe 10 en de eerste 13,6 kilometers van etappe 11 van onze wandelgids. Het is de tweede dag van onze driedaagse afsluiting van het Stellingenpad.
Omdat we vanaf de doorgaande route - aansluitend - nog een kilometer vanuit het beekdal van de Slokkert naar onze auto moeten lopen, is de totale wandelafstand voor ons vandaag 24,6 kilometer
Het thema van etappe 10 is: 'Via de vennen en pingo's langs de meanderende Tsjonger'.
Het thema van etappe 11 is: 'In het dal van de Slokkert'.
Rond 7:30 uur vertrekken we vanuit Feinsum, om dan eerst naar het dorpscentrum van het Drentse Westervelde te rijden, waar we de auto parkeren. Daarna rijden we met de andere auto naar het Drieprovinciënpunt bij Een-West, want daar begint onze elfde dagtocht van het Stellingenpad.
Het is 6 graden Celsius als we vertrekken, en de temperatuur stijgt vandaag tot 12 graden Celsius. 
De jas kan vandaag niet uit, want ondanks dat het een kwestie van genieten is van het aangenaam zonnige wandelweer, het waait harder en daarmee frisser dan gisteren. Maar alles overziend hebben we vandaag prachtig wandelweer in de Fries-Drentse provinciegrensstreek.

Door het Mandefjild naar Haulerwijk
Om 9:15 uur gaan we in het Mandeveld van start bij het Drieprovinciënpunt tussen Bakkeveen en Een-West.  
Over een smal bospaadje langs de Nije Drintse Wei lopen we naar het verzetsmonument ten zuiden van de Nije Drintse Wei, waarmee tien oorlogsslachtoffers worden herdacht, die hier op 10 april 1945 - dus vlak vóór het einde van de Tweede Wereldoorlog - zijn geëxecuteerd. Eén van deze slachtoffers is de befaamde Groninger kunstenaar Hendrik Werkman.
Over het Smidslaantje lopen we in de richting van Haulerwijk. Tijdelijk verlaten we het Smidslaantje, om langs de bosrand van een langgerekt bosperceel te lopen.
In Haulerwijk volgen we een stukje van de Haulerwiekster Vaort, om even later over de onverharde weg van de Kerkstraat Haulerwijk zuidwaarts te verlaten. Langs dit pad passeren we twee borden, die op humoristische wijze in eerste instantie suggereren om gratis yogalessen te volgen, maar wat bij nader inzien het opruimen van je hondenpoep beoogt.

Door het Blauwe Bos en dan op weg naar Drenthe
Als we aan de noordzijde van het Blauwe Bos aankomen, nemen we de zandweg die langs de noordkant van het bos in westelijke richting loopt. Dit pad is smal en hoog in het midden, maar loopt dan behoorlijk steil naar beneden aan beide zijden van het zandpad. Een achteropkomende auto met aanhangwagen - vol met zand en grind - moet dan ook heel voorzichtig naar links of naar rechts hellend over dit zandpad rijden.
Vlak vóór De Wiek (ofwel Haulervaart) buigen we af naar het zuiden, het bos van het Haulerveld in.
We komen dan in het centrum van het Blauwe Bos op het heideveld van de Blauwe Steentjes.
Een open veld in het Blauwe Bos staat grotendeels onder water.
Maar wij kunnen onze weg over de hoger gelegen paden van de route prima vervolgen, en even later verlaten we het Blauwe Bos aan de oostzijde, ten zuiden van Haulerwijk.
Via de Tonckensweg gaan we de Koumansburg op, waar we een houten picknicktafel aan de rand van een weiland vinden, waarop we in een wat zuinig zonnetje, maar met nog wel een frisse wind, onze koffiepauze houden.
Verderop komen we daarna langs een weiland met enkele schapen, met zwart-witte lammetjes; een mooie voorjaarsbode.
We steken de Kromme Elleboogvaart over, en vrij snel daarna steken we de Fries-Drentse provinciegrens over.

Veenhuizen 
Op weg naar Veenhuizen lopen we langs de Boksloot. 
De boer heeft hier een brede strook van enkele meters langs de slootkant niet geploegd, wat voor wandelaars resulteert in een breed wandelpad langs de waterloop.
Aan de overzijde van de Zesde Wijk zien we op de T-kruising van de Eikenlaan en de Oude Norgerweg een groot aantal wegwijzers in de berm staan, die duidelijk maken dat we toch wel dichtbij Veenhuizen zijn.
We gaan de Oude Norgerweg op, en komen daar langs de voormalige Katoenspinnerij en-weverij Het Stoom, de onderneming waar vroeger de eerste stoommachine van Nederland is geïnstalleerd.
Verderop kunnen we de Oude Norgerweg even verlaten, om over een smal bospaadje naar Het Spaansche Kerkhof (heen en weer) te gaan. Op deze bult - nu als open veld in het bos - heeft in de 14e en 15 eeuw de kerk van het vroegere Veenhuizen gestaan. Hier omheen hebben indertijd overigens ook zo'n 70 huisjes gestaan. De kerk is ergens in de jaren tussen 1600-1660 gesloopt, en niets (dan alleen deze aarden bult) laat nog iets zien van de kerk en van die voormalige huisjes.

Drassig langs de Slokkert
Als we het bos nabij Veenhuizen verlaten, steken we via de Dominee Germsweg het riviertje de Slokkert over. Dit is de gekanaliseerde versie van de rivier.
Al direct daarna komen bij Het Witte bruggetje, dat de oversteek vormt over het veel oudere, sterk meanderende deel van dit riviertje.
Hier houden we onze lunchpauze op een bank naast Het Witte Bruggetje.
Aan de overzijde van het riviertje staat een informatiepaneel waarop wordt meegedeeld dat men zo'n halve kilometer verderop bij archeologisch onderzoek nog restanten heeft gevonden van een vlonderpad door deze beekvallei.
Een grote foto toont een soort reconstructie van hoe dat vlonderpad vroeger de oude Slokkert overstak.
Verderop nemen we dan een karrenspoor om enigszins parallel aan de Slokkert het beekdal van dit hele oude riviertje in te gaan.
Als je dan de Tempelstukken in gaat, merk je al spoedig dat dit beekdal een drassig gebied is. Links van het pad zien we bijvoorbeeld al een broekbosje, waarin de bomen in het water staan.
Over de Broekdijk naderen we De Brul, die grenst aan de Slokkert. Enkele dode bomen staan hier langs het pad.
Het pad is buitengewoon drassig, dus we moeten het hier en daar hoger opzoeken, boven over de aarden wal langs het pad lopend, om met droge voeten voort te kunnen gaan.
Dat betekent wel dat we af en toe ons in diverse bochten moeten wringen om tussen de bomen en struiken bovenop die aarden wal door te gaan.
Maar zo komen we stapje voor stapje toch - met droge voeten - verder. 
Rechts van ons zien we dat het beekdal vanaf de Slokkert tot aan ons pad nagenoeg geheel onder water staat.
In de zomer zullen delen van het beekdal wel droog komen te liggen, maar nu kun je alleen maar door het water wadend de graslanden oversteken om hier bij de rivier te komen.

Halte Westervelde
Met het zicht op de Hoofdweg tussen Veenhuizen en Westerveld vóór ons, verlaten we voor vandaag de doorgaande route van het Stellingenpad.
Vanaf dit punt gaan we namelijk in noordelijke richting naar het esdorp Westervelde, waar onze auto staat.
Over een mooi droog pad wandelen we in noordelijke richting naar het begin van de bebouwde kom van Westervelde. Hier gaan we de Hoofdweg op, richting dorpscentrum.
Daarbij passeren we Huis te Westervelde, waar een aantal lange boomstammen in de brede sloot tussen de weg en en het landgoed van Westervelde liggen te wateren, wat de kwaliteit van het later te verwerken hout bevordert.
Op de T-kruising met de Voorstukken staat onze auto.
We stappen in, en rijden terug naar Een-West, om daar onze andere auto af te halen, om tenslotte terug te rijden naar huis.
Morgen gaan we de laatste etappe van het Stellingenpad bewandelen.

Geen opmerkingen: