Rondje wandelen in Noord-Brabant: Graafsche Raam en Tongelaar

Zaterdagochtend 30 oktober 2021
  

Bij Kasteel De Tongelaar

De mooiste plekjes van ons land

In het jaar 2019 heeft uitgeverij De Lantaarn de wandelgids 'Rondje wandelen in Noord-Brabant' uitgegeven. 

Deze wandelgids kreeg ik als afscheidskado van mijn Brabantse hogeschool-collega Gea, toen ik wegens pre-pensionering afscheid nam van het landelijk HBO-platform van het Nederlands Netwerk voor Kwaliteitsmanagement.

De subtitel van deze routegids luidt: '13 prachtige wandelingen door het Noord-Brabantse landschap'.

Dit boek bevat naast de genoemde 13 wandelroutes ook zeven picknickrecepten.

De ronde vorm van dit routeboekje past prima bij de titel van de gids.

De routes die in deze wandelgids staan beschreven, zijn eigendom van Mooisteroutes.nl, een website met meer dan duizend routes door heel Nederland, voor wandelaars, fietsers en kanoërs.

Van vrijwel alle routes is een gps-versie beschikbaar, ook voor smartphones.

De 13 beschreven wandelroutes worden in vijf van de 13 routes ook in een verkorte versie beschreven, en daarnaast in één geval zelfs met twee verkorte varianten. De kortste verkorte route heeft een lengte van 5 kilometer, en de twee langste volledige routes zijn elk 16 kilometer lang.

Elke routebeschrijving begint met een topografische routekaart in kleur, gevolgd door een korte routebeschrijving, met hier en daar enige aanvullende praktische informatie of een korte toelichting bij wat je onderweg ziet. De tekst wordt verlevendigd met hier en daar een mooie kleurenfoto van een representatieve plek op de betreffende route.

Gevarieerd Noord-Brabant te voet leren kennen

De door Durkje en mij gebruikte wandelgids voor de provincie Noord-Brabant bevat 13 gevarieerde wandelroutes door landschappelijk fraaie gebieden. Hiermee ontdek je mooie plekjes van deze prachtige provincie, want ook Noord-Brabant heeft zo zijn eigen bezienswaardigheden en mooie landschappen.

Met deze wandelgids ontdek je bijvoorbeeld de bossen, de heide, de waterlopen, de velden en de landerijen in Noord-Brabant, en door de aanvullende informatie kom je ook meer te weten over de geschiedenis en de karakteristieke elementen van het Noord-Brabantse landschap.

De twee routes die we vandaag lopen, kregen als thema:

• Graafsche Raam en Tongelaar; met als startplaats: Escharen (15 kilometer);
• Slingerpad; met als startplaats: Nistelrode (14 kilometer).

Langs kazematten

Na onze overnachting en om 8:00 uur het ontbijt in Bed & Breakfast De Kreitsberg in het Noord-Brabantse dorpje Zeeland checken we uit en rijden we door de aanhoudende regen met de auto van Zeeland naar Escharen, ongeveer 20 minuten verderop. 

Vanmorgen wandelen we 15 kilometer ten zuiden van Escharen, en vanmiddag 14 kilometer door de bossen tussen Nistelrode, Uden en Zeeland; totaal voor vandaag dus een wandelafstand van 29 kilometers, bij een temperatuur tussen 10 en 15 graden Celsius.

Om 9:00 uur begint onze eerste wandeling van vandaag bij de tennisvelden van het dorpje Escharen. We hebben geluk, want op het moment dat we uit de auto stappen, houdt het nagenoeg op met regenen. Met enige motregen begint onze ochtendwandeling in de laan van de Karweg ten westen van Slabroek.

Waar de verharde weg over gaat in de grindweg van de Karweg staan twee kazematten. Ook verderop zullen we nog enkele malen dergelijke kleine bunkers passeren, die de grauwe getuigen zijn van het roerige eerste jaar van de Tweede Wereldoorlog. Deze kazematten maken deel uit van de zogenoemde Peel-Raamstelling (1939-1940), die van Grave aan de Maas tot aan de Belgische grens bij Budel-Dorplein loopt. 

Landgoed Tongelaar

Even later buigen we naar links af, om dan een heel eind het oeverpad langs de Graafsche Raam te volgen en langs het Langven en door het bos van natuurgebied De Maurik te lopen. In het buurtschap De Maurik passeren we de Mariakapel met haar glas-in-lood-ramen van Maria met het kindje Jezus.

Vervolgens lopen we via het gehucht Kammerberg weer terug naar een brug over de Graafsche Raam. 
Vanaf dit bruggetje volgen we het Peelkanaal, en even later volgen we het pad langs de Lage Raam, tot de plek waar we deze beek over moeten steken.

We lopen nu door het landgoed Tongelaar naar Kasteel Tongelaar met boerderij de Benedenhof, in de hoop dat we daar in de horeca-gelegenheid een kop koffie kunnen drinken. Op de binnenplaats horen we van een medewerker dat het restaurant vandaag gesloten is, dus een kop koffie zit er niet in vanmorgen. Het was overigens wel fijn geweest om hier even binnen te verpozen, want zojuist is het nog weer steviger gaan regenen. We schuilen onder de hoge kap van een schuur naast boerderij de Benedenhof.

Terug naar Escharen

Door de toegangspoort verlaten we de binnenplaats van Kasteel Tongelaar, om voorbij het oude bakhuisje een laan in te lopen.

Over de Meisevoort en de Bordscheweg lopen we langs weilanden, akkers en de poelen van de Broekse Wielen naar een bosperceel. 

Vervolgens gaat het over de Middelrotscheweg, de Graafschedijk en de Beerschemaasweg naar en door Escharen. In de ondergrond van de doorgaande weg door Escharen wordt een nieuwe diepriolering aangelegd, dus voor gemotoriseerd verkeer is de Beerschemaasweg afgesloten, maar wij kunnen over de rijplaten aan weerszijden van de dorpsstraat wel door het dorp heen lopen, naar de Karweg aan de overzijde van de Graafsche Raam.

Om 12:15 uur arriveren we bij de tennisvelden van Escharen. Van de tennisbanen wordt op deze ietwat regenachtige dag momenteel geen gebruik gemaakt, maar wij kunnen hier wel mooi gebruik maken van de houten banken op het overdekte terras van de kantine van dit sportcomplex. Daar lunchen we alvorens we vertrekken naar Nistelrode voor de hierop volgende middagwandeling. Ondertussen begint het nog even stevig te regenen, maar onder het afdak van de kantine hindert ons dat niet. 

Na de lunch vertrekken we uit Escharen, en rijden we naar Slabroek nabij Nistelrode.