De hoofdprijs ligt verborgen in het talud van de Tjongerdijk

Vrijdag 15 januari 2021
 

Winters wandelen in de Tjongervallei over de Tjongerdijk

Tussen Landweer & Friese Waterlinie
In het jaar 2015 verscheen de wandelgids 'Tussen Landweer & Friese Waterlinie', geschreven door de landschapsjournalist Fokko Bosker. Deze wandelgids bevat vijf Themaroutes, die zijn opgebouwd uit 13 afzonderlijke wandelroutes door de Friese gemeenten Ooststellingwerf & Weststellingwerf, over een afstand van 250 kilometer, en qua etappe-routes gebaseerd op het Friese Wandelknooppuntennetwerk.
De 13 etappes worden door Bosker vooral verhalend beschreven, waarbij de streekhistorie en de flora en fauna van de streek uitgebreid aan bod komen. De gids heeft meer het karakter van een wandelgids, dan een routegids, want je leest wel veel over wat je onderweg wandelend passeert, maar de incidentele teksten over de te wandelen etappe-routes zijn zo globaal, dat ze niet kunnen worden gebruikt om de route onbezorgd foutloos te lopen.

Wandelen in thema's en in etappes
Durkje en ik hebben besloten vandaag weer een route te wandelen van de 13 etappes van deze wandelgids. We lopen vandaag de tweede (en daarmee laatste) etappe van Themaroute 3, met als thema-titel 'Over de grens', waarmee de Fries-Drentse provinciegrens wordt bedoeld.
Deze etappe van Noordwolde naar Wolvega is 24 kilometer lang.
Etappe 3.2 is getiteld: 'De hoofdprijs ligt verborgen in het talud van de Tjongerdijk'. Dat verwijst naar de vondst - door Fokko Bosker - van een pasgeboren reekalf, dat Bosker op het dijktalud in de bocht van de Tjonger aan het eind van de Tjongerdellen vond toen Fokko hier passeerde.

Padvinden in het Wandelknooppuntennetwerk van Zuid-Oost Fryslân
Van elke etappe wordt in de wandelgids het startpunt en het eindpunt aangegeven, en de route-aanwijzing bestaat uit de opeenvolgende Wandelknooppuntennummers, die je wandelend 'in het veld' passeert. Het kaartje in de wandelgids met daarin de knooppuntennummers is zozeer verkleind afgebeeld, dat die niet kan worden gebruikt als betrouwbare routegids.
We kunnen vandaag overigens wel volledig gebruik maken van het Friese Wandelknooppuntennetwerk. De routebeschrijving in knooppunten correspondeert geheel met de routeknooppuntpalen in het veld.

Etappe 3.2: De hoofdprijs ligt verborgen in het talud van de Tjongerdijk
Om 7:30 uur vertrekken we in het donker vanuit Feinsum, en brengen we onze auto naar het eindpunt van vandaag, bij het trein- en busstation van Wolvega. Om 8:20 uur parkeren we onze auto op het P+R-terrein bij het station. Daar stappen we over in de bus van 8:39 uur, waarmee we via De Blesse en Peperga naar Noordwolde rijden. Door in deze corona-tijd toch maar gebruik te maken van het openbaar vervoer voorkomen we dat we met twee auto's zouden moeten rijden. Durkje en ik zitten in het midden van de bus en achterin de bus zit nog maar één andere passagier.
Om 9:00 uur stappen we in Noordwolde uit bij de bushalte nabij het Nationaal Vlechtmuseum. Hier begint vandaag onze etappe.
Het is vandaag 1 à 2 graden Celsius, en het blijft de hele dag bewolkt. Het waait overigens nagenoeg niet, dus het is best wel aangenaam wandelweer; beslist niet koud. Dat het wel winters weer is, blijkt uit het laagje ijs op de wateroppervlaktes, de berijpte en licht besneeuwde omgeving en de hele dunne sneeuwvlokjes die af en toe om ons heen dwarrelen. Kortom een mooie winterse wandeldag.

Over de Meenthe en door de Lindevallei
We verlaten Noordwolde al spoedig aan de noordzijde. Verderop gaat de Hellingstraat met een kleine knik over in de Meentheweg. Zodra we bij een bosperceel komen, gaan we dat bos in. Over mooie bospaden lopen we verder in noordelijke richting, totdat we op een open heidevlakte in westelijke richting verder moeten, om het mooie natuurgebied van de Noordwolder Meenthe te doorkruisen. 
Daarna volgen we de IJkenweg, totdat we aankomen bij de voormalige schutsluis in de Noordwoldervaart.
Vanaf die plek volgen we het IJkenverlaatpad, dat nagenoeg geheel wit besneeuwd is. Aan het spoor in de sneeuw kun je zien dat alleen één fietser ons vandaag voor is geweest. Wij zijn vandaag dus nog maar de tweede/derde persoon die gebruik maken van dit geasfalteerde pad langs de vaart.
Via het ons van eerdere wandeletappes bekende witte bruggetje steken we de rivier de Linde over, om dan over de Lolkema's Leane naar de N351 te lopen. Daarbij passeren we Tjasker De Hoeve, aan de rand van een bevroren ondergelopen 'wetland'. 

Langs de N351 lopen we naar Nijeholtpade. In de beschutting van een abri vinden we een comfortabele zitplaats, om even te rusten, te eten en te drinken. Daarna wandelen we langs de Nicolaaskerk de plaats Nijeholtpade binnen.

Door de Tjongervallei
Langs het beeld van de 'Takkemaeker' en door het bosperceel ten oosten van Nijeholtpade lopen we naar de Hoofdweg. Waar we de Vriesburgerweg op gaan, zien we drie wat al te langgeparkeerde en daardoor door de natuur reeds overwoekerde Range Rovers achter elkaar in de berm staan.

Direct daarna nemen we een graspad, dat langs een grote zandwinput loopt.
Waar de ene zandwinput eindigt, en de tweede begint, gaan we de grasdijk op en lopen we over het graspad hoog door de Tjongervallei. Rechts van ons zien we een hele oude meander van de rivier de Tjonger door de vallei stromen, en verderop stroomt het gekanaliseerde rechte deel van de Tjonger. De sloten en de onder water staande delen van de Tjongervallei liggen er besneeuwd en bevroren bij.
Vlak bij waar een knik in de Tjongerdijk zit, zien we iets verderop in het veld aan de overzijde van de brede sloot het kadaver liggen van wat een hond of een vos lijkt.
Aan het eind van dit polderdijkstuk komen we uit bij het nieuwe en het oude gemaal aan de Ruskemadenweg. We volgen die Ruskemadenweg, die eerst langs een oude Tjonger-meander en daarna een stukje langs de brede Tjonger loopt.

Via Oldeholtwolde terug naar Wolvega
De Ottersweg volgen we richting Oldeholtwolde. Daarbij passeren we een geologisch monument, waarop je kunt zien uit welke delen van Noorwegen, Zweden en Finland de zwerfkeien door het landijs vroeger naar de Stellingwerven zijn gevoerd.
Door de tunnel van de Slingerweg gaan we onder de A32 door, en verderop steken we de Heerenveenseweg over, waarna we over een mooi oud pad naar de Weerdijk lopen. Halverwege pauzeren we op een houten bankje, om weer even iets te eten en te drinken.
Via de Weerdijk en de oude Heirweg lopen we dan weer terug naar de Heerenveenseweg. Daarna gaat het in een rechte lijn en deels parallel aan de spoorlijn terug naar het bus- en treinstation van Wolvega. Daar arriveren we om 13:45 uur, dus we hebben de 24 kilometers vandaag in een kleine vijf uren gelopen. 
Op de terugweg gaan we nog even langs Garyp, om daar bij Reinder & Baukje iets voor Nijkleaster te bezorgen. Onderweg horen op de autoradio dat ons kabinet is gevallen op de toeslagenaffaire. Onderweg luisteren we naar de persconferentie, die premier Rutte geeft. Hij zal straks op de fiets naar de koning om het ontslag van het kabinet aan te bieden. 
Vanuit Garyp rijden we terug naar huis in Feinsum.