vrijdag 27 maart 2020

Elfstedenpad van Oude Leije / Feinsum naar Dokkum

Vrijdag 27 maart 2020
Aan de voet van de terp van Hegebeintum

















De wandeltocht der wandeltochten
Gebruikmakend van voormalige jaagpaden en kerkpaden, van eeuwenoude grasdijken, van veel betreden handelswegen, zijn routemakers Johan Vellinga en Broer Adema erin geslaagd de elf Friese steden op een voor wandelaars zo aantrekkelijk mogelijke manier aan elkaar te rijgen.
Het door hen ontwikkelde 'Elfstedenpad' is met 283 kilometer een stuk langer dan de andere Elfstedentochten. Daar is een goede reden voor. Volgen schaatsers en ook wandelsporters over het algemeen de kortste weg, deze wandelroute zoekt de mooiste paden uit. Meer nog dan om de steden, gaat het om het tussenliggende land en om de paden die de steden verbinden.
De schoonheid van de Fryske Greidhoeke en het Friese Merengebied staat buiten kijf, maar Fryslân is meer dan weiland en water.
Het Elfstedenpad maakt een royale slag door de heuvels en bossen van Gaasterland. Voorbij Dokkum doorkruist het pad de typische houtwallen in het coulissenlandschap van de Fryske Wâlden. Met het Elfstedenpad is een prachtig stukje Friesland niet alleen voor schaatsers, fietsers en watersporters, maar nu ook voor wandelaars ontsloten.
Van dit Streekpad nummer 19 bestaat een routegids met gedetailleerde topografische kaarten. waar de route op is ingetekend. Daarnaast verschaft deze wandelgids veel handige informatie, zoals over het openbaar vervoer langs de route.

Vanuit Feinsum weer terug op het Elfstedenpad
Vandaag gaan Durkje en ik verder met het bewandelen van het Elfstedenpad. Voor vandaag staan het laatste deel van het 35e tot en met het 39e traject op het programma; voor ons de tiende etappe, van Oude Leije naar Dokkum, over een afstand van 24 kilometer, door Het Bildt en Oostergo. Omdat we eerst nog vanuit Feinsum naar het beginpunt van vandaag lopen, is de totale wandelafstand vandaag ongeveer 25 kilometer.
De etappe verloopt ook deze keer net iets anders dan we aanvankelijk hadden gepland. We zouden namelijk na aankomst in Dokkum met de bus terug rijden van Dokkum naar Feinsum, maar vanwege het nog steeds oprukkende Corona-virus passen we ons programma voor vandaag - evenals in de voorgaande weken - aan. Voor alle zekerheid dus niet met de bus, en onderweg ook geen bezoek aan horecagelegenheden. Jammer voor het openbaar vervoersbedrijf en de op overheidsinstructie inmiddels gesloten horecazaken, maar liever het zekere voor het onzekere genomen, in de hoop gezond te blijven.
Om 8:45 uur verlaten we Feinsum derhalve met twee auto's en rijden we eerst naar Dokkum, waar we de ene auto parkeren bij Betterwird, bij de plek waar we vandaag onze etappe beëindigen. Dan rijden we met de andere auto weer terug naar Feinsum.
Thuisgekomen, vertrekken we om 9:45 uur vanuit Feinsum, om over de Hege Hearewei eerst naar de T-splitsing met de Langedyk te lopen, vanwaar we de doorgaande route van het Elfstedenpad hervattten.
We vertrekken vanuit Feinsum

Over akkerpaden langs windturbines
Aan de andere zijde van de Hijumer Feart gaat de Hege Hearewei over in de Mariëngaarderweg. Langs Mariëngaard en Mariëngaardkleaster lopen we door naar het buurtschap Hallumerhoek.
Als we de Roodschuursterlaan hebben overgestoken in Hallumerhoek, gaan we verder naar het noorden over de Hoge Herenweg.
Tussen de boerderijen Veldzorg en Nieuw-Westerhuis gaat de route verder over akkerpaden en betonpaden, langs acht grote windturbines. Links zien we de Waddenzeedijk met het dijktempeltje van Ids Willemsma en rechts passeren we het dorpje Westernijtsjerk.
Als we Ferwert zien, zien we de doorgaande route niet meer in het veld. Als we een ploegende boer naar de route vragen, vertelt hij dat het pad aan de overzijde van de sloot onzichtbaar is gemaakt, doordat men de bagger vanuit de sloot over het pad heeft gegooid. Aan de overzijde van die sloot gaan we derhalve verder, om dan na enige tijd ten zuidwesten van Ferwert bij de Ljouwerterdyk uit te komen.

Pauze in Ferwert
We volgen het fietspad langs de Ljouwerterdyk, en wandelen even later Ferwert binnen.
Nadat we langs de grote terpkerk zijn gelopen, vinden we twee zitbanken tegenover het gemeentehuis. Op de grootste, lange bank zitten drie oudere mannen, dus daar kunnen we gezien de Corona-maatregelen niet meer bij gaan zitten. Maar het houten bankje verderop is nog vrij, dus daarop pauzeren we; heerlijk in de zon, en uit de wind. Enkele broodjes en wat drinken erbij, en dan kunnen we goed gevoed en gelaafd en uitgerust weer prima verder.
We doorkruisen Ferwert van west naar oost, en gaan dan richting Hegebeintum.

Hegebeintum
Als je nog maar net Ferwert uit bent, zie je iets oostelijker al het bijzondere terpdorp Hegebeintum liggen. De bijna negen meter hoge terp is de hoogste terp van Fryslân,
Bovenop die hoge terp staat de oude, pas gerestaureerde dorpskerk van Hegebeintum, die vanuit het nabije Bezoekerscentrum bezichtigd kan worden, maar in deze tijd van Corona-virus uiteraard niet.
Als we om de kerk heen zijn gelopen, dalen we af van de terp, en wandelen we naar het landgoed van Harstastate en Harstahoeve. Over de oprijlaan laten we de Harstastate achter ons.

Over de Fryske meseta
Nu volgt een kilometers lang traject over asfaltweggetjes door de Oosterbeintum Marren. De zon schijnt de hele dag heerlijk, maar er komt een harde en frisse wind uit het oosten, dus we lopen dit lange traject zonder bomen en met slechts incidenteel een boerderij of een huisje pal tegen de straffe wind in. Je zou het de Friese meseta kunnen noemen. Pelgrims weten wat dat betekent, namelijk: kilometers lang onbeschut, altijd maar rechtdoor, met een stevige tegenwind.
Over De Houwen draaien we af naar het kerkdorp Lichtaard. Voordat we Lichtaard gaan verlaten, maken we eerst een rondje door het dorp langs de ook hier weer boven op de dorpsterp gebouwde kerk, de middeleeuwse Petruskerk, waarvan de kerktoren deels is betimmerd met houten planken; iets wat vrij uitzonderlijk is.

De pelgrim van Lichtaard
Als we langs de kerk lopen, zien we achter de heg een oudere man met een grasmaaier op het kerkhof. Hij laveert voorzichtig tussen de grafstenen door, terwijl hij het gras van het kerkhof maait. Als we bij hem zijn, stopt hij met maaien, en komt naar ons toe om een praatje te maken. Hij vraagt - wijzend op onze pelgrimshoeden - of wij naar het Spaanse bedevaartsoord Santiago de Compostela hebben gelopen, hetgeen wij bevestigend beantwoorden.
Dan vertelt hij dat hij bij Lichtaard in het jaar 2008 een wandelaar ontmoette, die trainde voor zijn aanstaande pelgrimstocht. Ze raakten aan de praat, hebben later nader kennisgemaakt, en spraken af dat zij met goedvinden van hun echtgenotes samen de pelgrimstocht zouden maken, evenals wij vanuit het Friese Sint-Jacobiparochie naar het Spaanse Santiago de Compostela. Ze voegden de daad bij het woord, vertrokken medio april 2009, en liepen in één doorgaande tocht naar dat beroemde Spaanse bedevaartsoord. Net zoals je dat van nagenoeg alle andere pelgrims hoort, vertelt ook deze man dat het een onvergetelijke ervaring was, en dat hij dit achteraf gezien veertig jaar eerder al had moeten doen. Maar ja, zo zei hij, het moeilijkste van zo'n pelgrimage is het besluit om te gaan, om de deur achter je dicht te trekken, en gewoon op pad te gaan. Als je dat wilt, dan kan het, en dan komt het ook allemaal wel goed; zo hebben legio pelgrims al ervaren.

'Better wurdt' it hjoed
Lichtaard verlaten we in zuidelijke richting over een betonpad tussen de velden door, dat verderop over gaat in een smal fietspad langs de Holwerter Feart.
Bij de Holwerdertille komen we bij de Dokkumer Ee, die we in oostelijke richting volgen.
Eerst lopen we langs de Ee-brug van Klaarkamp, daarna lopen we tussen Raard (in het noorden) en Sibrandahûs (in het zuiden) door, waarna we langs De Keegen alsmaar verder gaan langs de Dokkumer Ee, richting Betterwird, onder de rook van Dokkum.
Dit lange stuk in oostelijke richting is een deel van de route waarin we opboksen tegen de harde wind, want de wind komt ons vol tegemoet over het brede water van de Dokkumer Ee.
Over het bedrijventerrein van Betterwird lopen we de Friese Elfstedenstad Dokkum binnen. In Betterwird lopen we naar onze hier vanmorgen geparkeerde auto.
Op de klok kijkend concluderen we dat we de 25 kilometers vandaag in 5 uren en een kwartier hebben gelopen. Dat is een alleszins goed tempo, zeker als je in ogenschouw neemt dat we voor een groot deel van onze route vandaag een fikse tegenwind hadden. Maar de onophoudelijke zonneschijn heeft daarvan veel goed gemaakt, want die zorgde er mee voor dat het vandaag een heerlijke wandeldag is.
Met deze verfrissende buitendag sluiten we een week thuiswerkend binnenzitten op prima compenserende en vitaliserende wijze af. Zo'n langeafstandwandeling is voor ons een prima tegenwicht tegen al die uren beeldschermwerk, van mailen, tekstverwerking en frequent online vergaderen.

Geen opmerkingen: