De generatorgeneratie

Donderdag 30 juni 2011

Het is al weer ruim 25 jaar geleden. Op 26 april 1986 ontplofte in de Oekraïense grensplaats Tsjernobyl een kernreactor. Dat roept in heel Europa - maar ook ver daarbuiten - angst voor radioactieve besmetting op. In Wit-Rusland valt zo’n 70% van de nucleaire neerslag. Tijdens de eerste dagen na deze kernramp weten de meeste mensen in Wit-Rusland van niets. Later gelooft men nota bene dat de stralingsgevolgen wel zullen afnemen als men maar veel wodka drinkt. Niemand kent alle ware feiten en gevolgen. Informatie wordt achtergehouden en de gevolgen worden gebagatelliseerd. Later geconstateerde mismaakte kinderen, extreem veel gevallen van schildklierkanker en vruchtbaarheidsproblemen doen het ergste vrezen.

We zijn nu bijna één generatie verder. De kinderen van toen zijn inmiddels volwassen geworden. Velen tasten nog steeds in het duister over de toedracht en over de ware gevolgen van deze ramp. Freelance journalist Franka Hummels schreef over deze nieuwe generatie een boek vanuit de menselijke invalshoek. Ze sprak daartoe langdurig met veel Wit-Russen over de invloed van deze tragische gebeurtenis op hun leven. Aan de hand van gesprekken en flankerend onderzoek op locatie onthult ze voor haar en voor ons onbekende, soms ook schokkende feiten.

Franka’s boek kreeg als titel ‘De generatorgeneratie’, met als ondertitel ‘Leven na Tsjernobyl’. Ze ontving voor het schrijven van dit boek een beurs van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten. Het boek is dit jaar gepubliceerd. Durkje en ik kochten dit boek tijdens de ‘Landelijke Herdenking Tsjernobyl 25 jaar later’, de conferentie die ik als medelid van het Landelijk Comité Tsjernobyl 25 jaar later’ organiseerde op 23 april 2011 in de Christelijke Hogeschool Windesheim te Zwolle. We kochten het boek van Franka Hummels, die in het plenaire programma van deze conferentie als spreker optrad.

Op de omslag van het boek zie je een foto van het inmiddels wereldberoemde, verroeste en fotogenieke reuzenrad in het kinderpark van de door de kernramp zwaar getroffen Oekraïense stad Pripjat. Deze stad van destijds zo’n 55.000 inwoners werd ontruimd na de kernramp van het nabijgelegen Tsjernobyl. Het is tot op de dag van vandaag een spookstad.
Vóórin het boek staat een Witrussisch overheidskaartje uit 1998 van de gebieden in Oekraïne en Wit-Rusland, die ernstig tot zeer ernstig zijn vervuild met het radioactieve Cesium-137.

Hummels vraagt zich af: kan deze getroffen generatie veilig kinderen krijgen? Is de groente die ze eten gezond of vervuild? Hoe is het om onzekerheid een plek te geven in je leven? Hoe weet je wat door de ramp komt en wat niet? Als je de waarheid nooit zult kennen, is die dan nog belangrijk? Kortom: Hoe is het om te leven in besmet gebied na Tsjernobyl?
Aan de hand van de persoonlijke verhalen van de consultant Halina, van de vertaalster Paulina en van de journalist Siarzhuk probeert Franka Hummels hierop een antwoord te geven.

En wat blijkt?
* Terwijl wij in Nederland in 1986 onze spinazie vernietigden, dansten de mensen in het dorp van Halina in de warme regen. Toch zegt ze dat ze alles aan Tsjernobyl te danken heeft.
* Siarzhuk zag zijn kippen plotseling roze worden. En was zijn verhuizing naar een dorp verder van Tsjernobyl wel zo’n goed idee? Hij heeft er uiteindelijk wèl een vrouw aan over gehouden.
* Paulina komt uit de Tsjernobyl-regio, maar heeft weinig over het onderwerp nagedacht. Het heeft geen betrekking op haar, denkt ze. Maar ze heeft wèl een vergrote schildklier. Maar dat hebben velen rondom haar.

Enkele uitspraken in dit boek van Franka Hummels:
- De meeste mensen vinden het waarschijnlijk geen interessant onderwerp. Het is gewoon voor ons, we zijn eraan gewend;
- Maar als het dan toch een deel van ons leven is, kunnen we er toch maar het best een feestje van maken?;
- Mensen zijn zich daar niet van bewust, maar ik denk dat er inmiddels helemaal geen veilige plek meer bestaat in Wit-Rusland;
- Maar we weten ook dat juist paddenstoelen de meeste radioactieve stoffen uit de grond opzuigen en dus het gevaarlijkst zijn om te eten;
- Honing is naast vis en paddenstoelen het gevaarlijkste product als het om radioactiviteit gaat;
- Als je partij je iets vraagt, dan doe je dat, ook als je er ziek van wordt;
- ….. het karakter van de Wit-Russen. Dat is namelijk het meest rustige en geduldige volk dat er bestaat, heel goede mensen;
- Kanker in een kinderlichaam is altijd gevaarlijker en agressiever dan bij volwassenen;
- Hij laat op een kaartje zien dat kinderen uit de Tsjernobylregio veel vaker schildklierkanker krijgen dan kinderen uit andere gebieden in Wit-Rusland.

Truerderdyk in Stiens

Woensdag 29 juni 2011

De Truerderdyk is een straat in Stiens. Aan de westzijde, nabij het dorpscentrum, begint deze straat bij de spoorwegovergang aan de oostzijde van de Pyter Jurjensstrjitte. Vanaf de spoorlijn van het voormalige 'Dokkumer Lokaeltsje' gaat de Truerderdyk in oostelijke richting over het bedrijventerrein Noarderfjild. Voorbij de afslag naar It Noarderfjild vervolgt de Truerderdyk haar weg tussen de sportvelden van It Gryn aan de zuidzijde en het Stienzer Bosk aan de noordzijde.

Vanaf de splitsing met de Griene Leane gaat de Truerderdyk verder in oostelijke richting naar het Mierepaad, met aan de zuidzijde de parallel lopende woonstraat Lege Bosse en de woonwijk Aldlân en aan de noordzijde de akkers en weilanden die tussen Stiens en Hallum liggen. Ter hoogte van het buurtschap Truerd buigt de Haernsterdyk ter hoogte van kinderboerderij Doniastate af in noordelijke richting en gaat de Truerderdyk aan de oostzijde over in de Wurgedyk, richting Dokkumer Ee.

Truerd was vroeger een terp, die ten oosten van Stiens lag, ter hoogte van de plaats waar de Truerderdyk over gaat in de Wurgedyk. De Truerderdyk (ook wel Truiderdyk genoemd) was dus de weg van Stiens naar Truerd. Sinds enkele jaren zijn ook in Fryslân veel voormalige buurtschappen weer zichtbaar gemaakt middels de plaatsing van witte plaatsnaamborden. Wie nu vanuit Stiens over de Truerderdyk naar de Dokkumer Ee rijdt, passeert bij de Doniastate het buurtschap Truerd, getuige het witte plaatsnaambord langs de Truerderdyk.

De naam Truerd (triuwerd) wordt - voorzover bekend - het eerst genoemd in het jaar 1540. Deze naam is een samenvoegsel van de woorden 'triu' (betekent: boom) en 'werd' (of 'wierde', als aanduiding van een terp). Uit oude landkaarten blijkt dat Truerd vroeger voornamelijk bestond uit drie boerderijen.

Qatar audit in Leeuwarden

Dinsdag 28 juni 2011

De HBO-opleidingen Hotel Management, International Business and Management Studies en Tourism Management die Stenden hogeschool ook op onze Global Campus Site in het Qatarese Doha aanbiedt, worden periodiek geëvalueerd met audits. Dergelijke onderzoeken zijn bedoeld om het onderwijsaanbod en de resultaten daarvan te beschrijven, te analyseren en te beoordelen, teneinde op grond van de resultaten daarvan de gewenste voortschrijdende verbeteringen in dit beroepsonderwijs te realiseren.

Dit jaar zijn onze opleidingen in Qatar aan de beurt voor een externe audit. Die externe audit bestaat uit een onderzoek van één dag in Leeuwarden, gevolgd door een meerdaags onderzoek in juli op de onderwijsvestiging in Qatar. Vandaag start dit onderzoek in Leeuwarden, uitgevoerd door het Haagse evaluatiebureau Hobéon Certificering, die wij als hogeschool de opdracht hebben gegeven om dit onderzoek extern en onafhankelijk te verrichten.

Gedurende de hele dag begeleid ik de briefings en de debriefings die voorafgaan en die volgen op de panelgesprekken die vanmorgen en vanmiddag worden gevoerd. Het auditpanel voert gesprekken met het College van Bestuur, met Heads of School, met Academic Deans, met medewerkers van diverse ondersteunende corporate diensten (Educational Support Office, Finance & Control, Human Resource Management en Quality Assurance) en met docenten van de verschillende examencommissies en docenten die een coördinerende rol vervullen in de contacten tussen de drie opleidingen in Leeuwarden en in Doha.

Aan het eind van de dag presenteert het audit panel haar eerste bevindingen van het onderzoek van vandaag. Het panel benoemt de consistentie die zij aantrof in strategie, beleid, bestuur, management en coördinatie en spreekt uit dat zij als vervolgstap komende maand in Qatar graag wil zien op welke wijze deze aspecten overeenkomen in de organisatie en in het onderwijs van onze drie internationale opleidingen in de Stenden-vestiging in Doha.

Santiago op lava in Los Cristianos

Maandag 27 juni 2011

Op 17 juni 2011 schreef ik een weblogartikel over de grote en kleine beelden van Sint Jacob (Sant-iago), die Durkje en ik in mei van dit jaar in een winkel op het Spaanse eiland Tenerife aantroffen.

Drie en vijf dagen eerder wandelden we langs het strand van Los Cristianos. Nabij Punta del Camisón passeerden we een omvangrijk appartementencomplex, genaamd 'Parque Santiago' (ofwel Sint-Jacobspark).

Aan de rand van Parque Santiago staat een standbeeld van Santiago, ofwel Sint Jacob. Jacobus - met zijn staf en kalebas - kijkt hier wijds uit over de oceaan. Rondom zijn voetstuk liggen brokken lavasteen, passend bij deze locatie, op het vulkaaneiland Tenerife.

Lanterfanten over Route 2.2 van Drachtstercompagnie naar Haulerwijk

Zondag 26 juni 2011

Na de druilerige motregendag van gisteren wordt voor vandaag mooi zomerweer verwacht. Reden te over om dus weer eens een dag te gaan wandelen. Durkje en ik kiezen de route 2.2 van Drachtstercompagnie naar Haulerwijk uit de wandelgids 'Friesland voor lanterfanters'. We wandelen vandaag over een afstand van 28 kilometer en het is de tiende en daarmee laatste route die we van dit tweede deel van de inmiddels vierdelige serie wandelgidsen nog moeten lopen.

De auto laten we achter in Drachtstercompagnie. We wandelen het dorp uit en gaan langs de oever van de Kompenijster Dwersfeart (uit 1700) in zuidwestelijke richting. De boer van boerderij Werklust laat de pas gemolken koeien de weg oversteken, zodat ze aan de overzijde het weiland weer in kunnen. Wij gaan vervolgens langs de Berend Boardsewijk naar De Skieding. Bij de Leidijk steken we de weg over ter hoogte van grenspaal 13, die hier de grens markeert tussen de provincies Fryslân en Groningen. De twee provinciewapens staan op de beide zijden van de witte betonnen grenspaal.

Op de Kloosterweg bij Trimunt zien we dat hier de voorbereidingen worden getroffen om een geheel nieuwe weg door dit coulissenlandschap aan te leggen. Een lange baan zand is in het oosten en in het westen tot in de verte te zien. Bij boerderij Nieuw Trimunt herinnert een wit bord met een oude brief ons aan het feit dat hier ook het 'Witten Nonnenpad' langs loopt. Voorbij Trimunt steken we over een viaduct de A7 over, om vervolgens naar De Haar te wandelen. Een eind verder wandelen we langs de idyllische Wilpstervaart het dorp De Wilp in. Direct daarna volgt eerst het tweelingdorp Siegerswoude en daarna het gehucht Siegerswoude.

Verderop, bij It Foarwurk gaan we na een korte pauze in zuidelijke richting over de Boskwei naar Boswachterij Bakkeveen. Via de Baekensdyk steken we het Koningsdiep over. Dan volgt een mooi traject met bospaden door Boswachterij Bakkeveen. We zien hier ook Veenpluis op de drassige gronden van dit bos van de vereniging Natuurmonumenten. Bij de Slotplaats wandelen we langs de vaart Bakkeveen in, waar we koffiedrinken op de Brink. Na de koffiepauze gaan we bij de Belvédère Dúndelle De Duinen van Bakkeveen in. Dan volgt een hele lange groene paaltjesroute door de Bakkeveenseduinen, langs de Pûpedobbe en langs Volkshogeschool Nieuw Allardsoog tot we bij de Nije Drintse Wei bij het drieprovinciënpunt (Fryslân, Groningen, Drenthe) arriveren.

We volgen een smal wandelpaadje langs de Nije Drintse Wei. Dan gaan we het bos weer in en na nog een stukje Nije Drintse Wei vervolgen we onze weg via een fietspad door de landerijen. Na het Mandefjild en het Smidslaantje komen we tussen Waskemeer en Haulerwijk uit bij de Haulerwijkstervaart. Vlak vóór Haulerwijk gaan we rechtsaf om in zuidelijke richting over een mooi veldpad naar het Haulerveld en het Blauwe Bos te wandelen. Een mooie route door het bos, langs de heide en langs de Sânpoel en Blauwe Steentjes volgt dan. Aan de oostzijde van het Haulerveld horen we muziek en zang in het bos. Op een open plek in het bos arriveren we juist op het moment dat een openluchtkerkdienst in het bos wordt afgerond.

Langs het zwembad wandelen we dan richting Haulerwijk. Juist op het moment dat we Haulerwijk binnenwandelen, arriveert Pieter met de auto om ons hier af te halen. We genoten vandaag van een schitterende langeafstandswandeling. Vanmorgen vroeg was het bijna windstil en warm en benauwd. Later brak de zon af en toe behoorlijk door en stak regelmatig een verfrissende wind op. Aan het eind van de middag ging de wind weer liggen, scheen de zon behoorlijk en liep de temperatuur op tot tegen de 30 graden Celsius. Samen met Pieter gaan we nog even op familiebezoek in Drachten, waarna we de andere auto weer afhalen uit Drachtstercompagnie om tenslotte huiswaarts te keren.

Lustrum Triathlon Friesland 2011 in Stiens

Zaterdag 25 juni 2011

Rond het uiteinde van de Kletsefeart bij de Griene Leane in Stiens is het een drukte van belang. De jaarlijkse 'Triathlon Friesland' is vandaag weer in Stiens, met als thema 'Sportief genieten in Stiens'. Dit 'Kampioenschap Noord-Nederland' wordt al weer voor de vijfde keer in Stiens gehouden. Meer dan 300 deelnemers, veel sponsoren en met de inzet van meer dan honderd vrijwilligers is het met medewerking van de gemeente Leeuwarderadeel de triathloncommissie van Sportvereniging Friesland weer gelukt om een dijk van een triathlon te organiseren.

Om 11.00 uur wordt begonnen met de Kidstriathlon. In de Kletsefeart is voor de verschillende afstanden een zwemparcours uitgezet. Enkele tientallen kinderen springen in de vaart en stellen zich watertrappelend op onder de startlijn. De bootjes van de Reddingsbrigade dobberen terzijde en enkele duikers van de Reddingsbrigade liggen tussen de kinderen in het water. De kids weten dat ze alleen maar een hand op hoeven te steken om snel uit het water te worden gehaald door de Reddingsbrigade; een hele geruststelling. De wedstrijdspanning en het koude water van de Kletsefeart worden al snel enkele kids teveel en nog voordat het startschot klinkt, worden er al acht kids door de leden van de Reddingsbrigade in de reddingsboot gehesen. De eerste uitvallers in het zicht van de startlijn. Maar de resterende grote groep kids gaat fanatiek van start na het startschot, aangemoedigd door ouders en overig publiek.

Een half uur later start de Jeugdtriathlon voor de jeugd van 11 tot en met 15 jaar. Ook zij hebben aangepaste afstanden voor de onderdelen zwemmen, fietsen en hardlopen. Daarna volgen de wedstrijden voor volwassenen. Alle zwemonderdelen vinden plaats in de Kletsefeart. Op de brug tegenover onze woning staan 'De Keallepoaten', het dweilorkest van Christelijke Brassband 'De Nije Bazún" uit Britsum. De toeschouwers op de brug lachen hartelijk als het dweilorkest 'Zie ginds komt de stoomboot uit Spanje weer aan' inzet op het moment dat een klein motorbootje onder de brug door vaart.

De achtste en de kwart triathlon worden zowel in de trio-estafettevorm voor teams als in de vorm van een individuele sportprestatie uitgevoerd. Na het zwemmen in de Kletsefeart door de woonwijk Aldlân, het fietsparcours ook in Aldlân en het hardlopen rondom het centrum van Stiens is de glorieuze finish op de Griene Leane, weer ter hoogte van de Kletsefeart. Het weer werkt met de aanhoudende motregen niet echt mee, maar verder zorgen organisatoren, toeschouwers en sporters voor een feestelijke jubileumdag sportief genieten in Stiens.

Terugblikken & vooruitzien in de Bestuursvergadering van het NBG

Vrijdag 24 juni 2011

Voordat voor alle vrijwilligers en medewerkers het zomerreces aanvangt, komen we als bestuur van het Nederlands Bijbelgenootschap nog een keer bijeen in het NBG-kantoor te Haarlem. We blikken eerst terug op de besluiten van de voorgaande april-bestuursvergadering en richten ons op de voortgang van de gemaakte werkafspraken. Aan de hand van een uitgebreid overzicht van mededelingen, correspondentie en overige contacten worden we nader geïnformeerd over het breed palet van allerlei ontwikkelingen binnen en buiten het Nederlands Bijbelgenootschap. Ook evalueren we de onlangs in mei gehouden Ledenraadsvergadering.

Het NBG is aangesloten bij de wereldwijde koepel 'United Bible Societies'. Deze UBS heroverweegt momenteel onder andere haar 'vision, mission, branding, spirituality, values, strategy & organization'. We overwegen zaken als financiering, reorganisatie, kerntaken en besturing, teneinde een constructieve bijdrage te (kunnen) leveren aan de internationale discussie over de 'Renewal of the UBS & The Impact of Globalization'.

Een belangrijk deel van deze bestuursvergadering wordt ingevuld met evaluaties betreffende het werk van bestuur en management van het NBG. We evalueren bijvoorbeeld het functioneren van het bestuur en het management als collectief en individueel, nemen daarbij kennis van hoe vanuit het management tegen ons eigen functioneren aan wordt gekeken en evalueren tevens als bestuur het management van ons bijbelgenootschap. Daarbij beoordelen we de nakoming van de gemaakte werkafspraken uit de zelfevaluatie van vorig jaar en als resultaat van de nieuwe jaarevaluatie 2011 stellen we vast welke besluiten we bijvoorbeeld voor het komend jaar nemen inzake ons eigen bestuurlijk functioneren.

In de overtuin van de Nassaus

Donderdag 23 juni 2011

We werken vandaag in één van de groene harten van Leeuwarden, omgeven door oude romantiek van de Friese Oranjes, temidden van eeuwenoude platanen in de schilderachtige Prinsentuin. We zijn te gast in de Pier Panderzaal in Grand Café Restaurant ‘De Koperen Tuin’, een stijlvolle vergadergelegenheid, die door de aangrenzende vijver een sprookjesachtige aanblik biedt.

De Prinsentuin is een park aan de noordkant van de Leeuwarder binnenstad. In 1648 werd hier het eerste park aangelegd in opdracht van prins Willem Frederik van Nassau, als eerbetoon aan het einde van de 80-jarige oorlog en van de ‘Vrede van Münster’. Dit gedeelte van de stad zou echter nog ongeveer 150 jaar afgesloten blijven voor het publiek.

In opdracht van Koning Willem l werd het park openbaar. Hij schonk ‘De Prinsentuin’ aan de Leeuwarder bevolking. Pas in 1795 werd het park vrij toegankelijk. Rond 1822 werd de tuin verbouwd door de beroemde tuinarchitect Lucas Pieters Roodbaard en na verschillende verbouwingen werd de tuin in 2004 weer grotendeels hersteld in de stijl zoals Roodbaard deze destijds had laten aanleggen.

De Prinsentuin is een oase in het centrum van Leeuwarden. Ook vanmiddag wandelen hier weer veel mensen door dit aan de brede stadsgracht liggende park. Drie jongeren op een bankje verbreken luidruchtig de betrekkelijke stilte in het park. Een man en een vrouw wandelen vanuit De Koperen Tuin het park in. Een jonge vrouw duwt een buggy met kind voort, een witte hond gaat voorop. Een man laat verderop een hond uit. Twee oudere dames wandelen naar De Koperen Tuin, de één met een rollator. Drie toeristen wandelen met een wandelgids door de voormalige overtuin, lezend, kijkend en wijzend.

Voor iedereen bieden dit park èn de andere mensen en de dieren die daarin gelijktijdig verblijven een eigen en unieke parkervaring.

Los sân

Woansdei 22 juny 2011

Welmoed - in jonge froulike dokter - rint staazje yn in grut, modern sikehûs yn Egypte. Se woe wolris oer de râne fan Europa hinne sjen en syktegefallen behannelje dy't yn Nederlân eins net mear foarkomme. En boppedat: “Wat kin my oerkomme? Ik ha in stel goeie harsens, ik rêd my goed yn it Ingels”.

Welmoed bedarret midden yn de hektyk fan in drok Noard-Afrikaans lân dêr't de man-frouferhaldings dochs justjes oars binne as yn it eigen memmelân, yn Fryslân. Egypte en alle ûnferwachtse dingen dy't har oerkomme, konfrontearje har hieltyd mear mei de fraach wat se eins thús te sykjen hat, by har freon Evert, in jonge boer. De wrakseling mei har gefoelens en relaasjes mei Fryske en Egyptyske mannen komme yn dy folslein oare omjouwing yn in hiel oar deiljocht te stean en de wissichheid fan ‘wat kin my oerkomme’, kriget fuort al in fikse knoei.

De novelle ‘Los Sân’ fan Greet Andringa (berne yn 1971 yn Reduzum) is it earste Kadoboek foar ‘De Moanne fan it Fryske Boek’, yn septimber fan it jier 2010. Greet Andringa hat yn opdracht fan de Stichting It Fryske Boek en Tresoar it Kadoboek skreaun. Op 26 septimber 2010 jilde dit boek as ferfierbewiis yn Fryslân. Greet Andringa brocht ferline jier yn de aksjedagen har kadoboek persoanlik te plak by in tal boekhannels yn de provinsje. Hja wie bygelyks yn Frjentsjer, Koudum, It Hearrenfean en Drachten. Op har reis troch Fryslân reizge hja mei de Fryske Fertelbus.

In ferwizing nei de titel fan har boek skriuwt Andringa hast op de ein fan it boek, mei de wurden: ‘It libben is los sân: minsken bouwe der kastielen fan, mar ien buike is genôch om der neat fan oer te litten.’
En in pear siden fierder skriuwt Greet: ‘Alle froulju binne gelyk; ….. Se binne sân dat jo troch de fingers rûgelet’, en dêrmei doelt de haadpersoan Welmoed ek op harsels.

In tal sitaten fan Greet Andringa yn har boek:
- ….. benaudens en praktysk nut as basis foar freonskip? Wat hat dit noch te krijen mei oprjochtens?;
- Egypte is ien grutte mem. Jo kinne neat sels dwaan en foardat jo it witte, skeine jo wer ien of oare ymplisite konvinsje. ….. Ik ferstean se net yn har eigen taal, en yn it Ingels sitte fan twa kanten gatten. Ik bin te hastich, te westers om my derûnder del te jaan, it fret my op;
- ..... allerhande ûnbegrypbere Arabise famyljekwestjes, net nei te gean;
- Boppedat is it ús plicht as moslim om de hongerigen iten te jaan, de minsken om ús hinne te helpen. It holpen hawwen fan in oar minske sêdet mear as it allinnich opiten fan in pûdfol bôle;
- Real Egyptian panic, ….. Noait wurdt dúdlik wêr’t it begongen is en wêrom;
- Der bart wat frjemds as jo dingen opskriuwe: bytiden wurde se folle grutter as bedoeld, bytiden folle lytser, mar de wurden wurde hoe dan ek ûnbetrouber.

Eén van de mooiste dingen om te zien

Dinsdag 21 juni 2011

Wie momenteel door het noorden van Fryslân rijdt, ziet links en rechts wit- en paarsgekleurde akkers. Vaak gaat het in dit seizoen dan om een aardappelveld in bloei.

Eén van die - weliswaar wat kleinere - bloeiende aardappelvelden ligt ten zuiden van Stiens, ingesloten tussen de Menno van Coehoornwei, de Wythústerwei, de Stienzer Feart en het voormalige spoortracé van Stiens naar Leeuwarden.

Op internet kwam ik een Ierse uitspraak tegen, die luidt:

"De drie mooiste dingen om zien, zijn:
- een aardappelveld in bloei,
- een schip met volle zeilen en
- een vrouw na de geboorte van haar kind."

Welnu, voor wie een bloeiend aardappelveld één van de mooiste dingen is om te zien, hierbij een bijpassende foto.

Pasdag voor geslaagden

Maandag 20 juni 2011

Bij de ingang van Stenden University Hotel komt een jongedame in onze richting, onderwijl vooral aandachtig kijkend op haar mobieltje. Daardoor ziet ze de bewegwijzering op ruim een meter afstand niet. Ze vraagt ons waar ze moet zijn voor de pasdag van de hotelschool. We wijzen haar op de wegwijzer, die recht voor haar staat, en nodigen haar uit met ons mee naar binnen te lopen. Samen lopen we de hotelingang binnen en daar loopt ze recht op de ontvangsttafel voor aanstaande studenten af.
“Ben je geslaagd?” vraagt één van de hotelschoolstudenten achter de ontvangsttafel?
“Ja!”
“Gefeliciteerd!, en je komt nu voor de pasdag?”
“Ja”, antwoordt onze nieuwe studente.

Vandaag en morgen is het pasdag voor aanstaande studenten van de opleiding Hoger Hotelonderwijs van Stenden hogeschool te Leeuwarden. Op de gang van het conferentiecentrum van Stenden University Hotel is het een drukte van belang. Tijdens de praktijkmodulen in het leerbedrijf ‘Stenden University Hotel’ van Stenden hogeschool dragen studenten bedrijfskleding van dit Stenden-leerbedrijf. Vandaag en morgen kunnen de aanstaande hotelschoolstudenten deze bedrijfskleding passen en bestellen, om het eind augustus of aanvang september af te halen voor gebruik in de praktijkleerperiodes.

Ook praktijkschoenen zijn verplicht. Het gaat hierbij om veiligheidsschoenen en nette schoenen. Op de pasdagen worden vandaag en morgen deze schoenen aangeboden voor een aantrekkelijke prijs.
- Veiligheidsschoenen worden gedragen op de afdelingen achter de schermen, zoals in de restaurantkeuken. Deze schoenen zijn verkrijgbaar in een hoog en een laag model. Verder is het mogelijk om Birkenstock-klompen aan te schaffen; ook die voldoen aan de veiligheidseisen. Elke student mag zelf kiezen welke soort hij of zij prefereert.
- De nette schoenen worden gedragen op alle afdelingen, waar praktijkstudenten met gasten te maken hebben. Deze schoenen zijn eveneens verplicht en hebben een speciale antislipzool, zodat ook die veilig zijn voor het werk in de horeca.

Op de hotelschool wordt in de restaurantkeuken gewerkt met een eigen standaard messenset, die tijdens de pasdagen aangeschaft dient te worden. Het grootste deel van de messenset is van Sabatier, één van de meest betrouwbare messenleveranciers. Op de messen zit levenslange garantie. Studenten wordt aangeraden om in de eigen messenset hun initialen te laten graveren, aangezien alle studenten dezelfde set gebruiken. De messenset bestaat uit een koksmes, een broodmes, een officemes, een dunschiller, een kelnersmes, een vleespincet, een bakspaan en een bijpassend messen-etui met daarop het Stenden-logo.

Namens het Bestuur Korfage van Studentenvereniging ‘Io Vivat Nostrorum Sanitas’ worden alle binnenkomende nieuwe studiestarters van de hogere hotelschool tijdens deze twee pasdagen voor de september-starters van harte gefeliciteerd met hun toelating tot Stenden hogeschool. De komende maanden zullen er waarschijnlijk veel veranderingen voor deze nieuwe studenten gaan plaatsvinden. Ze veranderen van school, gaan bijvoorbeeld op kamers wonen en ze zullen vooral heel veel nieuwe mensen ontmoeten. De plek bij uitstek om nieuwe contacten op te doen en je bekend te maken met Leeuwarden is de studentenvereniging Io Vivat van Stenden hogeschool. In de centrale ontvangsthal van Stenden hogeschool worden alle nieuwe studenten vandaag ontvangen om hen nu alvast nader kennis te laten maken met studentenvereniging Io Vivat.

Lege Bosse in Stiens

Zondag 19 juni 2011

De Lege Bosse is een woonstraat aan de noordzijde in de wijk Aldlân van Stiens. Als je vanaf het Mandelân de Lege Bosse in gaat, kun je op de eerste splitsing zuidelijk It Swad in rijden en op de tweede splitsing kun je zuidelijk het Staaslân in rijden. Aan het eind van de Lege Bosse buigt deze straat in zuidelijk richting af en wordt dan Treem. De woningen aan de Lege Bosse hebben aan de voorzijde uitzicht over graslanden en akkers en vanaf hier kun je op enkele kilometers afstand het dorp Hallum zien liggen. Aan de noordwestzijde ligt aan de overzijde van de Truerderdyk het Stienzer Bosk.

De Lege Bosse is - zoals meer woonstraten in de Stienser wijk Aldlân - ingericht in twee delen. Het smalle 1/3-wegdeel aan de zuidzijde is met name bedoeld voor het langzame verkeer en wordt doorgaans ook gebruikt als parkeerstrook. Het brede 2/3-wegdeel aan de noordzijde wordt in principe bereden door het gemotoriseerde verkeer. Deze straat ligt ten zuiden van en parallel aan de Truerderdyk en deels ten noorden van en parallel aan De Kaam.

De Lege Bosse was vroeger het perceel land dat lag aan de noordzijde van de Stienzer Feart, precies op de plek van de oprit van de spoorbrug over deze vaart. Ter hoogte van de Lege Bosse is indertijd de Stienzer Feart rechtgetrokken. De naam 'Lege Bosse' wordt al genoemd in de Leeuwarder Courant in de jaren 1830 en 1847. De Lege Bosse wordt omschreven als een stuk land ter grootte van '1 pondemaat gelegen aan de Stienzer Maar' (Stienser meer). Een 'pondemaat' is een Friese oppervlaktemaat voor een perceel van nagenoeg 3.675 vierkante meter.

Het woord 'bosse' betekent: 'afgeplagd' of 'afgeticheld'. Of het perceel Lege Bosse bij Stiens indertijd is afgeplagd en daardoor de beschrijving 'Lege" (lage) kreeg, is (nog) niet met zekerheid te stellen. Wellicht dat in historisch onderzoek daar op den duur eens zekerheid over wordt verkregen.

Presentatie over NBG-Bijbelverspreidingsproject in Wit-Rusland

Zaterdag 18 juni 2011

Vanmiddag ben ik aanwezig bij de landelijke jaarvergadering van het 'Landelijk Platform Hulp aan Tsjernobyl-kinderen' (LPHT). Deze bijeenkomst vindt plaats in de Ichthuskerk te Zwolle. Op uitnodiging van LPHT-voorzitter Johan van Dongen woon ik deze bijeenkomst bij om hier een presentatie te verzorgen over het bijbelverspreidingsproject 'Echo voor Tsjernobyl', dat het Nederlands Bijbelgenootschap tot aan het eind van 2011 heeft lopen ten behoeve van het bijbelverspreidingswerk van het Witrussische bijbelgenootschap.

Eerst vertel ik uit dat ik dit bijbelverspreidingproject heb opgezet op grond van mijn gelijktijdige betrokkenheid bij het vrijwilligerswerk voor het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG), voor VU-connected en voor de Stichting Rusland Kinderhulp (SRK). Samen met het LPHT hebben we op 23 april 2011 als 'Landelijk Comité Tsjernobyl 25 jaar later' een landelijke conferentie georganiseerd in de Christelijke Hogeschool Windesheim, teneinde 25 jaar na dato terug te kijken op de negatieve en de positieve gevolgen van de kernreactorramp van 26 april 1986 in Tsjernobyl, inmiddels al weer 25 jaar geleden. De focus lag op 23 april 2011 in Zwolle op de kracht en de resultaten van het Nederlandse vrijwilligerswerk en op het leven in het radioactief besmette gebied.

Ik wilde dit jaar graag meer dan alleen maar terugblikken op de ramp en de gevolgen. Voor mij was vooral ook het zoeken en het vinden van nieuwe perspectieven voor de humanitaire hulpverlening aan Witrussische gezinnen en instellingen de leidraad. Ik vertel vanmiddag over de manier waarop het is gelukt om tijdens ons privé-bezoek aan Wit-Rusland samen met het management van het Witrussische bijbelgenootschap een bijbelverspreidingproject op te zetten voor de komende drie jaren. In die samenwerking moet de voor ons nieuwe combinatie van bijbelverspreiding en humanitaire hulpverlening de succesbepalende factor worden om zoveel mogelijk Bijbels, kinderbijbels en overige bijbelboekjes te verspreiden onder de belangstellenden in Wit-Rusland, waarvan we weten dat daar velen van zijn.

Het NBG organiseert hiertoe dit jaar een geldverdubbelingsactie. Elke euro die op dit project aan gelden binnenkomt bij het Nederlands Bijbelgenootschap, wordt door het NBG verdubbeld. Via de wereldwijde koepelorganisatie 'United Bible Societies' krijgt het Witrussische bijbelgenootschap zo in de komende drie projectjaren de beschikking over de binnengekomen gelden. Daarmee gaan zij Bijbels en bijbelboekjes verspreiden in bijvoorbeeld:
- het radioactief besmette zuiden van Wit-Rusland, waar nog veel mensen zijn achtergebleven of teruggekeerd tijdens of na de evacuatie van april/mei 1986;
- verpleegcentra, zoals ziekenhuizen, sanatoria en revalidatiecentra;
- het onderwijs, zoals basisscholen, voortgezet onderwijs, lerarenopleidingen en universiteiten;
- tehuizen voor blinden & slechtzienden en voor doven & slechthorenden;
- pleeggezinnen;
- kindertehuizen, zoals bijvoorbeeld weeshuizen;
- bejaardentehuizen;
- justitiële inrichtingen, zoals gevangenissen en rehabilitatiecentra;
- musea en bibliotheken;
- inrichtingen voor mensen met verstandelijke en lichamelijke beperkingen.

Aan het eind van deze presentatie geef ik de aanwezige werkgroepen van het LPHT enkele tips om gelden in te zamelen voor dit goede doel. Daarbij komt bijvoorbeeld ook de herdenkingskerkdienst aan de orde die wij onlangs in onze eigen woonplaats Stiens organiseerden, samen met de plaatselijke Stienser werkgroepen van SRK en NBG en met de SRK-werkgroepen van Leeuwarden en Dronrijp. Voor wie enige creativiteit wil en kan inzetten zijn er talloze mogelijkheden om een financiële bijdrage te leveren aan het NBG-bijbelverspreidingsproject 'Echo voor Tsjernobyl'.

We hopen dat deze mooie actie gaat voorzien in de financiële middelen om de komende jaren het Witrussisch bijbelgenootschap in de gelegenheid te stellen haar doelstellingen voor bijbelverspreiding in Wit-Rusland te behalen. Hun doelbereik in 2012 tot en met 2014 zal voor een groot deel afhangen van onze medewerking en inspanning in 2011.

Santiago is de ware Jacob

Vrijdag 17 juni 2011

Toen Durkje en ik op 5 mei 2011 op Tenerife onderweg waren van Los Cristianos naar Santa Cruz de Tenerife passeerden we de kustplaats Candelaria. Wandelend door de smalle hoofdstraat van Candelaria kwamen we langs een winkel, die qua assortiment gespecialiseerd is in bijbelse personen, zaligverklaarden en heiligen. Het assortiment bestaat uit allerlei vormen van afbeeldingen, voor het overgrote deel bestaande uit beelden in allerlei formaten van groot tot klein. Als pelgrims van Sint Jacob gingen we in de winkel op zoek naar beelden van Sint Jacob. We vonden verschillende formaten van beeldjes van Sint Jacob en kochten een klein beeld van Santiago, dat we in het vliegtuig gemakkelijk mee zouden kunnen nemen naar huis.

Durkje en ik begonnen onze pelgrimstocht enkele jaren geleden in Sint-Jacobiparochie en wandelden vanuit dit Bildtse Sint Jabik over het Jabikspaad in zuidelijke richting, om in het verlengde daarvan over diverse Jacobspaden verder te pelgrimeren in de richting van het Spaanse Santiago de Compostela.

Maar wie is nu eigenlijk die Sint Jacob?
Is Santiago de ware Jacob?

'Sant-Yago' betekent 'Sint Jacob'. Het handelt hier in eerste instantie om de bijbelse Jacobus, de broer van Johannes, één van de leerlingen van Jezus van Nazareth. Jacobus was de zoon van Sebedeus en Salome. Om hun felle karakter noemde Jezus de broers: "Boanerges", wat "zonen van de donder" betekent. Jacobus, Johannes en Petrus waren de meest intieme leerlingen van Jezus. Ze waren nabij Jezus Christus op de belangrijkste momenten van Zijn leven, zoals op de berg Thabor en in de Hof van Olijven. Tien jaar na het einde van de aardse weg van Jezus wordt Jacobus door Koning Herodes met het zwaard gedood.

De Spaanse legende wil dat Jacobus na de verrijzenis van Jezus de zendingsopdracht om naar het einde der aarde te gaan zo letterlijk opvatte, dat hij naar Finisterra (het einde der aarde) in Galicië trok. Zijn prediking zou weinig succesvol zijn geweest, waardoor Jacobus teleurgesteld naar Jeruzalem terugkeerde. Daar zou hij in een heftig dispuut met Hemogenes (de zoon van Hermes) geraakt zijn. Koning Herodes liet hem doden en zijn leerlingen brachten zijn lichaam daarna per schip naar Galicië terug. Zijn graf in Spanje zou tot de achtste eeuw vergeten zijn. Een ster wees het graf aan, en zo ontstond het bedevaartsoord "Sint Jacob op het veld van de Ster", ofwel in het Spaans: 'Santiago de Compostela", (oorspronkelijk "op het grafveld"). De kerkelijke feestdag van Jacobus de Oudere of de Grote is jaarlijks op 25 juli.

Regiocomité Fryslân van de Vereniging VU-Windesheim gericht op haar toekomst

Donderdag 16 juni 2011

De provinciale vergadering van Regiocomité Fryslân van de Vereniging VU-Windesheim vindt vanavond plaats in Stenden University Hotel te Leeuwarden. In deze bijeenkomst zijn van VU-connected ook de nieuwe medewerkster Helma Brouwer en directeur Tom Doude van Troostwijk facilitair aanwezig.

In het eerste deel van de bijeenkomst staan onze VU-connected-publieksactiviteiten centraal. We zijn bijvoorbeeld Debatcafé-bijeenkomsten aan het voorbereiden over de waarde van Friese terpen, over het nieuwe werken, over bureaucratie in de jeugdzorg en over een nog nader te bepalen onderwerp op het gebied van duurzaam sociaal ondernemen. Daarnaast werken we aan een alumnibijeenkomst voor de Vrije Universiteit, een lezing over het nieuwe boek van regiocomitélid Gerben Stavenga en over de al weer vijfde Sminialezing, die in oktober van dit jaar in het teken van de University Campus Fryslân zal staan.

In het tweede deel van deze vergadering gaan we als leden van ons Friese Regiocomité in gesprek over de door het Verenigingsbestuur onlangs voorgestelde wijzigingen in de structuur van onze vereniging en haar instellingen. Zo bereiden we ons voor op de tweede Informatiebijeenkomst die aanstaande zaterdag zal worden gehouden in Utrecht. De voorbereidende discussies en Informatiebijeenkomsten leiden tot amendementen, moties en standpuntenbepaling, teneinde volgende week in de vergadering van de landelijke Ledenraad van onze Vereniging verstandig te stemmen over de voorgestelde wijzigingen op ideëel, bestuurlijke en juridisch gebied.

Op weg naar nieuwe verbindingen

Woensdag 15 juni 2011

In de Aurorazaal in het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam komen vanavond leden van de Ledenraad en overige leden van de Regiocomité’s van de Vereniging VU-Windesheim bijeen. Het Algemeen Bestuur van de Vereniging verzorgt een Informatiebijeenkomst met betrekking tot de door het bestuur voorgestelde wijzigingen in de bestuurlijke structuur van de vereniging. Vanavond is de eerste van de twee landelijke informatiebijeenkomsten.

De voorgestelde wijzigingen zijn geagendeerd voor de Ledenraadsvergadering, die over ruim een week plaatsvindt. De twee informatiebijeenkomsten zijn bedoeld om je nader te laten informeren over alle ins en outs omtrent de voorgestelde structuurwijzigingen en om met elkaar een eerste debat hierover te kunnen voeren.

Aan het begin van deze Informatiebijeenkomst verzorgt Jan Willem Meinsma (vice-voorzitter van het College van Bestuur van Christelijke Hogeschool Windesheim, tevens Verenigingsbestuurder) een presentatie over de inhoud van de bestuursnotitie ‘Duurzaam verbonden – Op weg naar nieuwe verbindingen tussen de Vereniging VU-Windesheim en haar instellingen”. Meinsma vertelt over de aanleiding van de voorgestelde wijzigingen. Onze Vereniging verbindt de instellingen VU, VU-medisch centrum en Christelijke Hogeschool Windesheim zowel ideëel, bestuurlijk als juridisch. De wijzigingsvoorstellen betreffen met name aanpassingen van de bestuurlijke en de juridische structuur.

Na deze inleidende presentatie wordt er onder leiding van voorzitter René Smit (voorzitter van het College van Bestuur van de VU, tevens Verenigingsvoorzitter) aan alle aanwezigen gelegenheid geboden om informatieve vragen te stellen, met elkaar het gesprek te voeren over de voorgestelde wijzigingen en om wijzigingsvoorstellen in te dienen op de inhoud van de notitie ‘Duurzaam verbonden’. Ook Hendrik Jan de Ru (hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de VU) is aanwezig om waar dat gewenst is ons nader te informeren over de bestuurlijk-juridische achtergronden van de voorliggende wijzigingsvoorstellen.

Aan het eind van de bijeenkomst is duidelijk dat in dit gezelschap de aanleiding om te komen tot het oprichten van twee nieuwe stichtingen wordt onderschreven. Over het tempo waarin alle voorgestelde wijzigingsvoorstellen doorgevoerd zouden moeten worden, over de manier waarop in bijvoorbeeld structuur, personele unies en in statuten de huidige hechte verbinding tussen de Vereniging en haar instellingen geborgd is, zal in de tweede Informatiebijeenkomst, in de volgende Ledenraadsvergadering(en) en in allerlei andere verbanden nog veel moeten worden gesproken, om op dat gebied met elkaar op één lijn te komen en te blijven. Juist daarin schuilt ook de kracht en het wezen van de Vereniging: voortdurend het gesprek voeren over de wijze waarop we duurzaam met elkaar verbonden willen blijven, teneinde met de instellingen van onze vereniging een zo goed mogelijke bijdrage te kunnen blijven leveren aan christelijk hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg.

Verkennend onderzoek voor het NBG

Dinsdag 14 juni 2011

Het bijbelwerk van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) wordt mogelijk gemaakt door een groot aantal goede gevers die periodiek, incidenteel of eenmalig kleine of grote bedragen schenken aan het NBG. Met deze giften kan het NBG jaarlijks in Nederland en in het buitenland een groot aantal bijbelprojecten op het gebied van met name bijbelvertaling & bijbelverspreiding mogelijk maken.

Om ervoor te zorgen dat de motieven en de giften van alle gevers zo goed mogelijk overeenkomen met de Bijbelprojecten van het Nederlands Bijbelgenootschap, is het gewenst dat periodiek onderzoek wordt gedaan naar het verleden, heden en toekomst van deze fondsenmarkt, die bestaat giften en nalatenschappen. Het NBG heeft het bureau Nassau opdracht gegeven om op dit gebied kwalitatief onderzoek te verrichten, waarvan de onderzoeksresultaten de komende jaren een goede basis dienen te vormen voor een optimale programmatische aanpak van de grote giftenwerving en van nalatenschappen.

In het kantoor van het Nederlands Bijbelgenootschap in Haarlem presenteert Nassau vanavond haar eerste bevindingen van dit onderzoek. Daarbij zijn leden van het management team en medewerkers van het NBG en enkele vertegenwoordigers van de vrijwilligersbeweging (waaronder het Landelijk Beraad) uitgenodigd. Namens het NBG-bestuur woon ik deze informatie- en discussiebijeenkomst ook bij.

Eerst verzorgen twee medewerkers van Nassau een presentatie over hun bevindingen aangaande de eerste interviewronde van dit onderzoek. Daarna gaan we verder met elkaar in gesprek over gewenste thematiek en vervolgaanpak. Aan het eind van de bijeenkomst blijkt dat de eerste onderzoeksresultaten voldoende aanknopingspunten bevatten om de tweede ronde van dit onderzoeksproject in te gaan.

Pas goed op jezelf

Maandag 13 juni 2011 – Tweede Pinksterdag

'Niet iedereen is de moeder van een monster. Begrijpelijkerwijs heeft de pers daar heel wat vragen over. Daarom staat u hier nu ook met uw opschrijfboekje en als we de rijen niet sluiten, hebben we straks Twan Huys of Clairy Polak met een camera over de vloer. Maar ons krijgt u heus niet aan de praat. Naar buiten toe zwijgen wij. We vormen één front. "Waar de klok van laster luidt, is spoedig een gelovige gemeente bijeen", zo gaat het gezegde toch?'

'De VU-campus in Amsterdam is niet zo veilig als misschien lijkt. Seksueel geweld komt hier wel degelijk ook voor, alleen reist het kwaad hier onder een andere naam', aldus ‘VU-Schrijver op Locatie’ Renate Dorrestein in het nawoord van haar verhaal. Tijdens haar verblijf aan de VU, als Schrijver op Locatie, sprak ze met veel studenten en ontdekte dat aanrandingen en seksuele intimidatie worden weggestopt achter verhullend taalgebruik. 'Een uit de hand gelopen date', heet dat dan. Ze liet zich erdoor inspireren bij het schrijven van het spannende verhaal ‘Pas goed op jezelf’.

Renate Dorrestein fungeerde als ‘Schrijver op Locatie” aan de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam in de periode van februari 2010 tot februari 2011. Ze was de vierde Schrijver op Locatie, die speciaal voor de VU en voor de VU-Faculteit der Letteren een Kerstgeschenk schreef.
De volgende drie Schrijvers op Locatie schreven in de voorgaande jaren al zo’n VU-Kerstgeschenk:
- Abdelkader Benali publiceerde in 2007 het verhaal ‘De soefi’;
- Marcel Möring publiceerde in 2008 het essay ‘Een lange weg’;
- Christine Otten publiceerde in 2009 het verhaal ‘Een echt verhaal’.
Het Kerstgeschenk ‘Pas Goed op Jezelf’ is uitgegeven door de VU-Uitgeverij en werd onder VU-medewerkers en VU-relaties verspreid. Studenten konden – zo lang de voorraad strekte - het boekje in de VU-Boekhandel gratis ophalen.

Om deze novelle te schrijven heeft Renate Dorrestein vorig jaar binnen de VU gesproken met onder andere decanen, studentenpsychologen, vertrouwenspersonen en pastoraal werkers. Niemand van hen was op de hoogte van voorvallen waarbij een vrouw of meisje te maken had met aanranding of seksuele intimidatie. Maar na gesprekken met studenten ontdekte Dorrestein dat dergelijke voorvallen worden weggestopt achter verhullend taalgebruik. 'In plaats van te spreken over een aanranding of verkrachting, hadden de studenten het wegwimpelend over “een uit de hand gelopen date”. Ik heb geen lijst van incidenten op de campus, maar ik ben van mening dat we voor alles de juiste term moeten gebruiken’, aldus Dorrestein.

Maar wat is dan de juiste term voor een 'uit de hand gelopen date'? "Dan hebben we het over aanranding, over meisjes die worden gedwongen tot bepaalde handelingen. Daar wordt niet expliciet over gepraat, uit zelfbescherming. Ik denk dat er sprake is van ‘peer pressure’, van subtiele sociale sancties als je erover klaagt, daar maakt een meisje zich niet populair mee. Het druist totaal in tegen de idealen waar haar eigen generatie vrouwen voor heeft gevochten”, zegt Dorrestein. “Terwijl vroeger een verkrachte vrouw te maken kreeg met de neiging van ‘blaming the victim’ (had ze zich maar niet zo uitdagend moeten kleden) stoppen de slachtoffers nu zichzelf in een eigenhandig gecreëerde doofpot.”

In deze novelle ‘Pas goed op jezelf’ gaat het over hoe schijn bedriegt. Vanaf komende donderdag is dit spannende verhaal ter gelegenheid van de ‘Week van het Luisterboek’ exclusief bij de Libris-boekhandel als luister-download verkrijgbaar, voorgelezen door Dorrestein zelf. In de komende actieperiode tot 30 juli 2011 kun je de novelle tegen een kleine vergoeding vanaf de Libris-site downloaden. Daarna stijgt de prijs. Vanaf 1 juli 2011 verschijnt dit boek in de ECI-serie ‘Schrijvers van naam’.

Enkele citaten uit dit boek van Renate Dorrestein:
- Hoeveel ouders getroosten zich die moeite of hebben überhaupt de moed om onder ogen te zien dat je een kind maar tijdelijk hebt, een jaartje of achttien, een intermezzo in feite?
- En van haar lieve oma Irene had ze geleerd dat een verhaal pas werkt als het elementen bevat die echt tot de verbeelding spreken;
- Maar u weet toch hoe mannen zijn? Die krijgen nooit de schuld! Het is altijd de moeder die verantwoordelijk is;
- Het is gemakkelijker om een kuiken in z’n ei terug te krijgen dan kwaadsprekerij ongedaan te maken;
- Ik sluit niet uit dat iedereen net zo’n vat vol tegenstrijdigheden is. Daar zijn we nu eenmaal mensen voor;
- Romans leren ons over het leven ….. en vooral over de onontkoombaarheid van conflict en confrontatie. Romans helpen ons de nachtzijde van het bestaan te accepteren in plaats van ervoor weg te hollen, ….. al doende spijkeren ze ons ontoereikende repertoire een beetje bij. We worden er completere mensen door, beter in staat onszelf en elkaar te begrijpen, te vergeven, te verdragen.

Lanterfanten over Route 1.9 van Hallum naar Dokkum

Pinksterzondag 12 juni 2011

Omdat de weersvoorspelling voor morgen regen centraal stelt en voor vandaag mooi weer belooft, kiezen Durkje en ik vandaag voor een langeafstandwandeling. Om 8.15 uur parkeren we de auto in Hallum, om van hieruit via route nummer 1.9 van de wandelgids 'Friesland voor Lanterfanters' naar Dokkum te lopen, over een afstand van 27 kilometer.

Vanuit Hallum steken we de N357 in westelijke richting over in de richting van Hallumerhoek. Over het bedrijventerrein van Hallum en langs enkele boerderijen wandelen we naar de Waddenzeedijk ter hoogte van De Seedykstertoer. Ter hoogte van het dijktempeltje van Ids Willemsma gaan we via een asfaltweg, een betonweg langs een lange rij windmolen en door de velden in de richting van de Ljouwerterdyk, waar we ter hoogte van Ferwert de N357 weer oversteken.

Langs het Ferwerter zorgcentrum Foswert wandelen we via de Historische Wandelroute over een ruilverkavelingspad door het bos van Ferwert. Langs de Burmaniavaart gaan we naar het terrein van het voormalige klooster Foswert. Via het Historische Wandelpad Burmaniapaad wandelen we door de velden om het kloosterterrein heen, om vervolgens door de weilanden naar Hegebeintum te wandelen. Bij het Bezoekerscentrum van de dorpskerk van Hegebeintum op de hoogste terp van Nederland pauzeren we om hier een kop koffie te drinken.

Langs Harstastate en over het voormalige spoortracé van 'It Dokkumer Lokaaltsje' wandelen we langs het voormalige treinstation van Blije naar het buurtschap Farebuorren. Van Farebuorren lopen we naar Waaxens. Bij de stinzenpoort van Waaxens steken we de N356 over om langs de pastorietuin naar de oostzijde van Waaxens te lopen, waar we pauzeren op een picknickbank. Na deze rustpauze volgen we de routemarkering van de Historische Wandelroute achter de dorpjes Brantgum en Foudgum langs.

Aan het eind van de Kolkreed begint een lange route door de velden naar Hiaure. Ook voorbij Hiaure gaan we weer over veldpaden door de weilanden in de richting van Aalsum. In één van de weilanden moeten we tussen het roodbonte vee door om over verschillende hekken, over het Heechhout (hoge voetbrug) en door een laaggelegen weiland door klaphekken uiteindelijk uit te komen bij de hoog op een terp liggende Sint-Catharinakerk van Aalsum.

Vanuit Aalsum wandelen we langs de Aalsumervaart aan de noordzijde Dokkum binnen. Om ongeveer 16.00 uur bij het autobusstation aangekomen, zijn we aan het eind van deze wandelroute. We lopen tenslotte van de noordzijde van Dokkum dóór de binnenstad van Dokkum naar de zuidkant van Dokkum. Onderweg ontmoeten we Hennie, een nicht van Durkje, die een eind met ons meefietst. In het zuiden van Dokkum zijn we de rest van de middag en de avond bij een tuinfeest om hier de 40e verjaardag van Durkje haar zuster en de 50e verjaardag van Durkje haar broer te vieren. Aan het eind van dit verjaardagsfeest haalt Pieter ons met de auto weer uit Dokkum, om tenslotte via Hallum weer terug te rijden naar Stiens.

Textiel-embleem van het Friese Jabikspaad

Zaterdag 11 juni 2011
Vandaag ontving ik het nieuwe textiel-embleem van het Fries-Overijsselse Jabikspaad. Dit embleem is uitgereikt aan alle deelnemers die in de afgelopen vijf maanden het Jabikspaad hebben gelopen in het kader van de lezerswandelingen van het Nederlands Dagblad.

Deze tiendaagse lezerswandelingen over het Jabikspaad zijn georganiseerd door Teus van Harten, die als medewerker van het Nederlands Dagblad periodiek lezerswandelingen voor haar lezers en voor overige belangstellende wandelaars organiseert. Van Harten liet de eerste etappe van deze wandelserie beginnen in Jirnsum, op de plaats waar de oostroute en de westroute van het Jabikspaad bijelkaar komen. Jirnsum is ook de plaats waar het pelgrimsmonument 'Jirnsumer Moeting' van de Stichting Jabikspaad Fryslân vorig jaar is onthuld.

Vanuit Jirnsum wandelde men via Franeker naar Sint-Jacobiparochie. Hier is het startpunt van het Friese Jabikspaad, en daarmee ook het startpunt voor wandelaars, fietsers en pelgrims die naar Santiago de Compostela pelgrimeren. Van de derde tot en met de negende etappe wandelde men van Sint-Jacobiparochie via Zwarte Haan, Leeuwarden, Jirnsum, Heerenveen, Wolvega, Oldemarkt, Blokzijl, Genemuiden naar Hasselt, het eindpunt van het Fries-Overijsselse Jabikspaad.

De tiende etappe was van Hasselt naar 's-Heerenbroek. Zo wandelde men elke laatste vrijdag en zaterdag van de eerste vijf maanden van dit kalenderjaar een totale afstand van 221 kilometer. De deelnemers die gedurende deze tiendaagse het hele Jabikspaad bewandelden, verdienden daarmee het textiel-embleem, dan men kan naaien op bijvoorbeeld wandelkleding of op de wandelrugzak. Het grootste deel van de 134 deelnemers heeft deze collectors item verdiend en ontvangen, zo meldde Teus van Harten me.

Het textiel-embleem toont het logo van het Jabikspaad. Links staat de gestileerde Sint-Jacobsschelp, het teken dat pelgrims op weg naar Santiago de Compostela veel onder ogen krijgen in Frankrijk en Spanje. In het midden staat de wulk, de schelp die je kunt vinden langs de Waddenzeekust, ook ter hoogte van Zwarte Haan, waarvandaan de pelgrimstocht van Friese zee tot Spaanse zee start. De wulk is het symbool van het Jabikspaad, waarmee wandelaars, fietsers en pelgrims van Sint-Jacobiparochie tot aan Hasselt over het Jabikspaad worden geloodst. Rechts in het logo op het embleem staat de sterrencirkel, het symbool van de Europese Unie. Deze drie symbolen in het logo van het Jabikspaad tonen samen de verbinding van het Friese Sint-Jacobiparochie en het Spaanse Santiago de Compostela en wijzen op het pelgrimspad dat deze twee markante Europese plaatsen met elkaar verbindt.

Wie als pelgrim onderweg is (geweest) van Sint-Jacobiparochie (St. Jacob) naar Santiago de Compostela (St. Jacob) weet dat pelgrims zich tijdens de vele ontmoetingen aan elkaar verbinden en zich ook verbinden aan en met de Europeanen die in Nederland, België, Frankrijk en Spanje langs dit bijzondere pelgrimspad wonen. Deze banden, die Europeanen smeden op en langs dit prachtige pelgrimspad, worden door de sterrencirkel gesymboliseerd en zijn een voorbeeld uit de praktijk van alledag dat enkele van de doelen van de Europese Unie worden bereikt op het gebied van bijvoorbeeld: vrede, welzijn, vrijheid, veiligheid, cultureel erfgoed en solidariteit.

Voor al die mooie doelen hoef je als wandelaar niet beslist naar het buitenland. Zelf heb ik deze lezerswandelgroep tijdens hun vierde etappe begeleid door mijn woonplaats Stiens. De wandelgroep bestond uit deelnemers uit het hele land en ik hoorde van enkele wandelaars dat zij ook uitmate te spreken waren over de gastvrijheid van de Friezen langs het Jabikspaad. Het is een vergelijkbare gastvrijheid die pelgrims ook ervaren in het laatste traject door Spanje, dus ook hier zie je dat Friezen en Spanjaarden beiden iets laten zien van hun zorg voor de passerende medemens en dat zij daarmee gezamenlijk een eigen pelgrimsunie vormen in Europees verband.
Onze eigen pelgrimservaring laat zien dat niet alleen in Nederland en Spanje, maar ook in België en Frankrijk mensen langs dit Europese pelgrimspad wonen, die oog hebben voor wat pelgrims onderweg nodig hebben en waarderen.

CT-expo Boek 3.0 in Studielandschap@Stenden

Vrijdag 10 juni 2011

Op 11 maart 2011 schreef ik over de tentoonstelling van een groep derde- en vierdejaars studenten van de opleiding Creatieve Therapie (CT) van Stenden hogeschool, die nieuwe boekkunstvormen hadden ontwikkeld. Hun kunstwerken werden geëxposeerd in het 'Library & Knowledge Centre' van Stenden hogeschool en die tentoonstelling kreeg toen als titel 'Boek 2.0'.

Na die succesvolle tentoonstelling hebben derde- en vierdejaars studenten Creatieve Therapie van de minor Taal en Beeld opnieuw unieke boekkunstvormen ontwikkeld. Uit de opdracht ‘Geef een bestaand boek een nieuwe vorm’ is wederom een verrassende, boeiende en inspirerende kijk op boeken ontstaan in het kader van het onderwijsproject ‘Taalbeeld’.

Deze kunstvoorwerpen worden gedurende de hele maand juni 2011 tentoongesteld in het Studielandschap van Stenden hogeschool in Leeuwarden. Deze keer kreeg de expositie als titel: 'Boek 3.0'.

De Kaam in Stiens

Donderdag 9 juni 2011

De Kaam is een woonstraat in de wijk Aldlân van Stiens. Deze straat is aan de noordoostzijde toegankelijk via It Swad. Als je De Kaam dan in zuidwestelijke richting volgt, kom je uit op de kruising met de Mandelân. Daarna gaat De Kaam verder in de richting van de Griene Leane, maar hij snijdt die doorgaande weg niet, maar buigt af in zuidelijke richting, om tenslotte aan te sluiten op de Mienskar.

De Kaam is - zoals meer woonstraten in de Stienser wijk Aldlân - ingericht in twee delen. Het smalle 1/3-wegdeel aan de zuidzijde is met name bedoeld voor het langzame verkeer en wordt doorgaans ook gebruikt als parkeerstrook. Het brede 2/3-wegdeel aan de noordzijde wordt in principe bereden door het gemotoriseerde verkeer. De Kaam loopt parallel aan de zuidelijk gelegen straat Mienskar en de noordelijker gelegen straten Lege Bosse en Truerderdyk.

In de nederlandse taal is een 'kaam' een schimmelvlies op bijvoorbeeld bier, koffie of wijn. Daar hoeven we de betekenis van de straatnaam hiervoor niet te zoeken. De herkomst van deze straatnaam is wel gelegen in de friese taal. Een 'kaam' is een kam, een 'haarkam', maar kan ook worden uitgelegd als een 'heuvelkam'. En juist die laatste aanduiding verwijst naar de naam van deze straat. Ongeveer op de plaats waar nu deze straat ligt, lag voorheen een perceel land met hier en daar lichte verhogingen in het landschap.

1e Leeuwarder School League op het Kennisplein

Woensdag 8 juni 2011

Wie wint de cup?
Welke Leeuwarder hogeschool levert het beste wedstrijd-team?
Welk hogeschool-team heeft het meeste uithoudingsvermogen?

Dat zijn vragen die vandaag om een antwoord vragen op het Kennisplein, liggend tussen Stenden hogeschool en NHL Hogeschool op de Leeuwarder Kenniscampus aan de Rengerslaan.
De eerste Leeuwarder School League gaat beginnen. Dat belooft een sportieve strijd te worden tussen de drie Leeuwarder hogescholen.

Om 12.30 uur begint vandaag de eerste editie van de ‘Leeuwarder School League’. Dit is een sportieve strijd voor studenten en docenten van Stenden hogeschool, NHL Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein, waarin gestreden wordt om de HBO-cup. Deze drie hogescholen gaan vanmiddag in teamverband met elkaar de strijd aan.

Dit evenement is mogelijk gemaakt door 'Leeuwarden Studiestad'. De Leeuwarder School League wordt georganiseerd door Square Events. Dit is een klein maar ambitieus bedrijf, dat zich richt op het organiseren van evenementen, zoals drive in shows en bedrijfsevenementen. Studenten en medewerkers konden zich voordien opgeven met een gemengd team, dat bestaat uit zes leden, met minimaal twee mannen of vrouwen. Elk team bedenkt een teamnaam en komt uit voor zijn of haar hogeschool.

De volgende activiteiten staan vanmiddag op het programma: bossaball, een hindernisbaan, voetbal, een bootrace en een klimpiramide.

Fol túch de mist yn

Tiisdei 7 juny 2011

Foar myn jierdei krige ik ferline jier fan freonen út Stiens it boek ‘Fol túch de mist yn’, skreaun troch Hidde Boersma. It boek ferskynde yn ‘e moanne maaie fan 2010. It is in bondel mei ferhalen. De haadpersoanen yn dizze ferhalebondel hingje yn it generaal om yn de meast ferskriklike dekôrs dy’t it moderne libben te bieden hat òf hja folderje dêr wat: yn suburbs yn grutte stêden, yn Hoog Catharijne-achtige winkelsintra, yn Nederlân en yn it bûtenlân, bygelyks op de Reeperbahn. Soks smyt fansels bysûndere ynsichten op.

Boersma skriuwt oer in kuier op in stiller wurdend stripe strân bygelyks: ‘Pas dan fyn ik it werklik moai, as de natoer even frijware is fan oare minskebisten’. En as de haadpersoan yn it wetter in noch ticht blikje bier fynt: ‘It libben hat blykber eat te fieren en wy binne te gast. Sokke gastfrijens wolle we net licht mei omspringe’. En wat fyne jo fan dizze: ‘In foaroardiel is úteinlik neat as psychyske ballêst’.

Net allinnich de stêd stiet sintraal. Ek it plattelân is oanwêzich yn dit boek. Wiuwert en omkriten bygelyks - wêr’t skriuwer Hidde Boersma opgroeide - en de winterske sfear op it iis binne foar Friezen tige werkenbere eleminten yn dit boek. Wa’t dizze bondel lêst, sjocht hoe’t it deistich libben derút sjocht fan in stikmannich artistikerige jonge minsken, dy’t mei opsetsin in soad oan it tafal oerlitte. De filosofy fan ‘libje folút en nim dyn gemak’ komt op yntrigearjende wize yn dizze ferhalen fan Boersma boppe.

Boersma skriuwt dêroer: ‘We hoegden mar geduldich te wezen en út te sjen nei de ljochtpuntsjes fan goed útpakkend tafal yn ‘e tsjustere brij fan ‘e takomst. Mei dy hâlding kinne jo gerêst fol túch de mist yn’.

It boek befettet 36 ferhalen mei nijsgjirrige titel, lykas:
- Losse kninen;
- Fakulteit fan ‘e folderology;
- Oftingje by de Egyptner;
- Suver shaky: ‘Ik haw krekt wat tefolle jûntsjes oan ‘e drank west, of ien te min. Wa wit komt dat jûn goed’;
- Skûlje yn ‘e moardkûle: ‘… mar ik fiel my dapper en kriichshaftich. Neat wol ik hjir misse, al fine se my nea werom! Al fine se my dea werom!’

Boersma brûkt yn syn ferhalen in grut tal bynammen, lykas:
- Geert Nuet (Mak);
- Sturt ’n Bealch;
- Fjoer fan Siden;
- Om ‘e Donder Net;
- Eamelkont.

Op ’e omslach fan it boek sjogge jo in skilderij, makke troch Klaas Lageweg fan Ljouwert. It is in skilderwurk út Lagerweg syn searje ‘Stadsgezichten’. Op it skilderij op it omkaft sjogge jo de bekinde Ljouwerter Jan Elmendorp, op syn bankje by it spoar by de Skrâns.

Jonge merels in de tuin

Maandag 6 juni 2011

Al weken is een merelpaar druk in de weer in de tuin. Een nest is gebouwd, vier eieren daarin gelegd, waarna het broeden aanving. Nadat de vier merels uit hun ei kropen, vlogen pa en ma merel de hele dag af en aan met voer. Inmiddels is het zover dat de jonge merels het nest hebben verlaten. Ze lopen langs de randen van de tuin en verschuilen zich tussen de lage begroeiïng. Pa en ma merel weten precies waar het jonge grut zit en ze blijven voortdurend lekkernijen aanvoeren.

Vanmiddag zit één van de jonge merels in een hoekje achter in de tuin. Een geschikt moment om snel even een foto te maken. De jonge merel blijft roerloos zitten in de enkele tellen die ik nodig heb om de foto te maken. Ondertussen zitten pa en ma merel al hoog in de boom achter me om luidruchtig te protesteren tegen deze snelle fotosessie. Zodra ik de foto gemaakt heb, ga ik op grote afstand verderop in de tuin staan. Pa en ma merel inspecteren direct de toestand van hun kind en daarna vliegen ze weer af en aan met nieuwe aanvoer van wormen.

Binnen enkele dagen zullen deze jonge merels hun vleugels uitslaan om buiten de beschutting van onze tuin de wijde wereld verder te verkennen.

Lanterfanten over Route 4.3 van Leeuwarden naar Veenwouden

Zondag 5 juni 2011

Rond 9.00 uur parkeren Durkje en ik de auto achter het NS-station van Leeuwarden. Aan de voorzijde van dit treinstation start vandaag onze wandelroute, over een afstand van 17 kilometer, van Leeuwarden naar Veenwouden. Het weer vertoont een ander beeld dan in de afgelopen drie dagen. De temperatuur is vanmorgen 16 graden Celsius en het is zwaar bewolkt. De buienradar geeft aan dat we vanaf vanmiddag tussen 14.30-15.00 uur onweer en regen mogen verwachten. Gezien onze starttijd, het wandeltempo en de af te leggen afstand hoeft dat voor ons geen probleem te vormen, aangezien we toch zeker wel om 14.00 uur in Veenwouden zullen arriveren.

Vanuit het centrum van Leeuwarden zullen we in oostelijke richting de stad uit lopen. We gaan via de Sophialaan, de Willemskade, langs het Beursgebouw aan het Zuiderplein, de Nieuweweg, langs de Blokhuispoort en dan via de Zuidergrachtswal en de Emmakade naar de Julianastraat. Voorbij winkelcentrum De Centrale nemen we het fietspad naar het oosten aan de noordzijde van het Vliet. In het verlengde wandelen we onder de wijk Camminghaburen door, tot de hoek waar deze woonwijk eindigt. Dan gaan we in noordelijke richting langs het meertje Nije Wielen door de Groene Ster, totdat de Rijksstraatweg (N355) van Leeuwarden naar Groningen in zicht is.

Vanaf hier gaan we in oostelijke richting verder door het Groene Ster-gebied. Daar passeren we het watercircuit, Aqua Zoo en de camping in de Groene Ster. Bij de ingang van de camping staan enkele toeschouwers te wachten op het uitrijden van de Harley Davidson Bikers Club, die hier in het weekend van Hemelvaart verblijft, die hier hun uitvalsbasis hebben. Ter hoogte van Vijversburg in het Bos van Ypey te Tytsjerk steken we bij Zwartewegsend de Rijksstraatweg over om aan de overzijde bij Hotel-Restaurant E10 een kop koffie te drinken. Daartoe is echter geen gelegenheid, dus we wandelen naar en door Ryptsjerk, om voorbij Ryptsjerk een kop koffie te scoren bij Frouckje State. Ook hier krijgen we nul op het rekest, want hier krijgen we te horen dat het restaurant vandaag gesloten is. Omdat het begint te regenen, mogen we wel even binnen schuilen, maar dat hoeft niet, want het is slechts een lichte regen. We gaan dus door, zij het zonder een kop koffie te hebben gedronken.

Als we langs de N361 in de richting van Gytsjerk lopen, blijft het regenen, dus we halen de regencape en de paraplu tevoorschijn. Vlak vóór Gytsjerk steken we de N361 over om aan de overzijde van de weg over een hek te klimmen op de plaats waar we het natuurgebied Bouwepet kunnen betreden. We gaan verder tussen het hoog opgeschoten gras door, over het smalle voetpad dat hier door het natuurgebied van It Fryske Gea loopt. Ondankt het feit dat we onze wandelschoenen als voorzeker waterdicht schoeisel hebben gekocht, zijn onze wandelsokken in de wandelschoenen binnen enkele honderden meters doornat. Maar dat hindert niet, want ondanks de aanhoudende regen kun je hier schitterend wandelen over de polderdijkjes door dit weidse landschap van schraal grasland, rietvelden, broekbossen, petgaten en turfkanaaltjes, met links en rechts een rijkdom aan flora en fauna.

Na dit natte traject van ongeveer drie kilometer ruige natuur, steken we de Ottemaweg over, om aan de overzijde direct het Ottema-Wiersma-reservaat binnen te wandelen. Ook al weer zo'n mooi natuurgebied. Bij de Draai(brug) in het Bûtenfjild pauzeren we op een overkapte zitbank, tegenover de uitkijkheuvel, vanwaar je een mooi uitzicht hebt over het waterrijke Bûtenfjild. Na de pauze volgen we het fietspad rond dit natuurgebied in de richting van Veenwouden. Het regent niet meer, maar de straffe wind is nog wel fris.

We arriveren tegen 13.45 uur bij het NS-station van Veenwouden, op het moment dat zojuist de trein in de richting van Leeuwarden is vertrokken. Vanwege de zondagsdienstregeling moeten we nu bijna een uur wacht op de volgende trein. We ontmoeten hier op het station Jannie en Sjoukje, twee nichten van Durkje, waarmee we geruime tijd kunnen praten, alvorens zij met de trein richting Groningen vertrekken. Om 14.39 uur vertrekt onze trein naar Leeuwarden. Vanuit de trein zien we donkere wolken in het zuidwesten, ook boven Leeuwarden. Als we uitstappen, is het onweer al begonnen, maar pas op het moment dat we weer in de auto stappen achter het NS-station begint het flink te regenen, afgewisseld met bliksemflitsen en donderslagen. Het is maar goed dat we nu niet meer in het open veld lopen. We zijn keurig vóór dit onweer binnen.

Lanterfanten over Route 4.4 van Veenwouden naar Earnewâld

Zaterdag 4 juni 2011

Om 9.45 stappen we uit de auto bij het NS-station van Veenwouden. Durkje en ik wandelen vandaag van Veenwouden naar Earnewâld, over een afstand van 19 kilometer. Door een tunnel gaan we onder de spoorlijn Leeuwarden-Groningen door. We verlaten Veenwouden en wandelen Kuikhorne binnen. Via de Westersingel gaan we zuidwaarts, maar al vrij snel slaan we linksaf om door het Schwartzenberger Bos eerst in oostelijke en later in zuidelijke richting naar de N355 te lopen, de provinciale weg tussen Leeuwarden en Groningen.

Aan de overzijde van de N355 gaan we verder over de Westersingel tot aan de Zomerweg. We verlaten de Zomerweg om in zuidelijke richting door het Ritskesbos te lopen, het bospad dat ons langs het pompstation van het drinkwaterleidingbedrijf Vitens voert. Rondom het pompstation zien we in het bos enkele grondwaterpompen en allemaal bordjes, die waarschijnlijk de onder de grond liggende waterleidingsbuizen markeren. Via enkele bospaadjes komen we bij een manage, waar een trainingscircuit voor paarden naast ligt, waar trekpaarden met een koets speciale handelingen ten behoeven van paardenmenwedstrijden kunnen oefenen.

Tegenover het streekmuseum van Burgum nemen we de Kerklaan, die ons naar de plaats voert waar de middeleeuwse Kruiskerk (of ook wel Sint-Martinuskerk genoemd) van Burgum staat. Daarna gaan we door de winkelstraat van Burgum, die links en recht vol staat met marktkramen. In het winkelcentrum drinken we een kop koffie, bij het pleintje waar het plaatselijke muziekkorps diverse jeugdkorpsen een uitvoering laat presenteren. Het is vandaag een warme dag. Veel mensen zijn naar deze combinatie van markt en braderie gekomen en de muziekuitvoering van het korps completeert de gezellige sfeer hier in het dorpscentrum.

Voorbij de Burgumer Poppestien verlaten we Burgum in de richting van Suwâld. De route buigt af naar het zuiden, zodat we over de Monnikenweg eerst ten noorden van de Wijde Ee en verderop langs het Prinses Margrietkanaal naar Suwâld kunnen wandelen. Bij Suwâld steken we met de pont 'Schalkediep' het Prinses Margrietkanaal over. Deze pont vaart op zonne-energie en wordt bediend door vrijwilligers. Aan de overzijde pauzeren we bij de aanlegsteiger van deze pont. Daarna gaan we onder de Fonejachtbrug door, om vervolgens over een lang schelpenpad langs de zuidoever van het Prinses Margrietkanaal door te lopen tot aan de viersprong van het Prinses Margrietkanaal en de Lange Sloot. Op dit kruispunt van brede waterwegen pauzeren we op een picknickbank, vanwaar we een mooi uitzicht hebben over alle beroeps- en pleziervaart die hier vanuit vier richtingen bijeenkomt.

Langs de Lange Sloot wandelen we in de richting van Earnewâld. Halverwege dit traject verlaten we dit schelpenpad, om linksaf het kuierpad langs de Veertigmad Sloot te nemen. Links ligt het veenweidegebied en rechts aan de overzijde van de sloot het waterrijke natuurgebeid van De Alde Feanen. Over een boerderijerf komen we op een doorgaande weg, die we in de richting van Earnewâld volgen tot aan informatieschuur 'De Reidplûm' van het Wikeslân. Hier en daar zien we hoog boven ons verschillende ooievaarsnesten met ouders en jongen. Aan de overzijde van de weg zien we een groep grauwe ganzen met jongen. Het thema van deze wandelroute is 'De tango des doods in de waterwildernis rond Earnewâld', maar hier met al dat jonge leven lijkt het passender om over 'de tango des levens' te spreken.

Door het natte veengebied van het Wikeslân volgen we de rode paaltjesroute, nu eens over lange vlonders, dan weer via de paden over lichtverende veengrond. Ter hoogte van het Skûtsjemuseum komen we weer op de doorgaande weg naar Earnewâld. We wandelen naar ons eindpunt in Earnewâld, waar we vanmorgen onze auto parkeerden. Daarna halen we de andere auto weer uit Veenwouden. Het is een tamelijk warme dag, met een aangenaam verfrissende wind. De route van vandaag voerde ons door twee heel verschillende landschappen, namelijk die van het bomenrijke coulissenlandschap tussen Veenwouden en Burgum en de veel opener veenweidegebieden en het veenlandschap tussen Burgum en Earnewâld.

Jan & Ellie Bruning exposeren in De Hege Stins

Vrijdag 3 juni 2011

Op 17 januari 2011 schreef ik over de groepsexpositie van de Schildersgroep "Het Palet" in de ontvangsthal van De Hege Stins te Stiens. Van alle leden van deze schildersgroep hing daar in de maanden januari en februari 2011 een gevarieerd assortiment schilderstukken. Na Pasen zouden de leden van deze schildergroep ieder afzonderlijk uitgebreider hun eigen werk exposeren.

Eén van die deelexposities hangt nu in De Hege Stins. Het is een duo-expositie van Jan & Ellie Bruning, woonachtig in Hijum. Van beiden hangt hier momenteel een overzicht van verschillende soorten schilderwerken.

Lanterfanten over Route 4.5 van Earnewâld naar Grou

Donderdag 2 juni 2011 - Hemelvaartsdag

Na de eerste drie delen in de afgelopen jaren, heeft Fokko Bosker vorig jaar ook het vierde deel van zijn serie wandelgidsen 'Friesland voor lanterfanters' uitgegeven. Nog meer keus dus om een mooie wandeldag in Fryslân te beleven. Op deze mooie zonnige Hemelvaartsdag kiezen Durkje en ik ervoor om vandaag route vijf van dit vierde deel te wandelen, van Earnewâld naar Grou, over een afstand van 17 kilometer. We brengen de ene auto eerst naar Grou en rijden dan samen naar Earnewâld, waar we tegen 10.30 uur starten met onze wandeling. Deze wandeling heeft als thema gekregen: 'Door het koninkrijk van de moerasmuis'.

Vanuit het dorpscentrum van Earnewâld vetrekken we met de pont vanaf het havenhoofd naar de overzijde, naar het bezoekerscentrum van It Fryske Gea en het Landbouwmuseum bij bungalowpark It Wiid. Als we It Wiid verlaten, wandelen we door een klaphek het mooie natuurgebied van Nationaal Park De Alde Feanen in. Dit is het gebied waar de zeldzame Noordse woelmuis nog leeft. We passeren de vogelkijkhut en zien de bosjes verdronken, dode bomen in het water staan; hier in dit veengebied, dat door de gecreëerde stijging van het grondwaterpeil weer is veranderd in een moerasgebied, zoals dat hier oorspronkelijk het geval was.

Verderop passeren we de vogelkijkhut van de Jan Durkspolder. We gaan over een drassig graspad door de Jan Durkspolder. Waar dit laarzenpad in de lager gelegen delen door moerasbos gaat, is de grasvegetatie nagenoeg afwezig en loop je over de bruingekleurde kale veengrond. Dit Nationaal Park is één van mooiste natuurgebieden van Fryslân; mooi dat je daar als wandelaar doorheen mag lopen, want flora en fauna verrassen je hier zowaar elke meter opnieuw.

Via de Hooidambrug steken we de Hooidamsloot over, waarna we bij hotel-restaurant Ie-sicht even pauzeren om een kop koffie te drinken op het terras aan het water. Het is vandaag druk op het water; met veel pleziervaart in zeilboten, kruisers, kano's en sloepen. Na deze koffiepauze wandelen we over de Hege Warren door polder De Hooge Warren naar het buurtschap Sitebuorren. Onderweg ontmoeten we de Stienser familie Van Lingen op de fiets. Deze polder is geheel omgeven door water, dus als we vanaf de oostzijde enkele kilometers verderop zijn aangekomen aan de westzijde, moeten we voorbij de jachthaven van Sitebuorren de Graft oversteken met de pont, genaamd 'Snoeckbears'. Hier varen zoveel bootjes, dat het voor de veerbaas voortdurend goed opletten betekent om veilig de Graft over te steken. Heel veel fietsers maken van deze veerboot gebruik; wij zijn de enige wandelaars.

Aan de overzijde van de Graft wandelen we door polder De Burd in de richting van Yn'e Lijte bij watersportdorp Grou. Bij Yn'e Lijte moeten we met de pont 'De Burd' het Prinses Margrietkanaal oversteken, om aan de overzijde in Grou te arriveren. We wandelen door recreatiepark Yn'e Lijte, steken de Rjochte Grou over en gaan dan via de hoofdstraat van Grou in de richting van het NS-station van Grou, waar we onze auto vanmorgen hebben geparkeerd. Tenslotte halen we de andere auto weer uit Earnewâld, om vervolgens weer naar huis te rijden, nagenietend van deze prachtige wandeling door een schitterend laaggelegen en waterrijk deel van 'ús moaie provinsje Fryslân'.