A Pilgrim's Guide to the Camino Portugués

Vrijdag 24 juni 2022
  

Cover van de wandelgids 'Camino Portugués'

Wandelgids Caminho Portugués

Een internationaal bekende schrijver van wandelgidsen voor pelgrims die door bijvoorbeeld Portugal en Spanje over de Sint-Jacobsroutes richting Santiago de Compostela wandelen, is de Britse auteur John Brierley. Hij schrijft compacte en mooi geïllustreerde wandelgidsen voor wie deze Jacobspaden wil bewandelen. 

In 2005 produceerde Brierley de wandelgids 'A Pilgrim's Guide to the Camino Portugués' met als subtitel: 'A Practical & Mystical Manual for the Modern Day Pilgrim'. Dit is de wandelgids van de Portugese pelgrimsroute van het Portugese Lissabon naar het Spaanse bedevaartsoord Santiago de Compostela. Dat pelgrimspad wordt in het Portugees de 'Caminho Portugués' genoemd. 

Durkje en ik maken tijdens onze pelgrimages graag gebruik van de Engelstalige pelgrimsroutegidsen van John Brierley, en gebruikten voor onze pelgrimage van Lissabon naar Santiago de Compostela (in 2016 & 2019 & 2022) gebruik van de 6e druk, van het jaar 2015.

Twee versies wandelgidsen met wandelkaarten

Deze wandelgids begint met een Voorwoord, een Introductie, een Historische schets, een Voorbereidingsparagraaf, een Checklist, een Legenda bij het kaartmateriaal, en daarna volgen de beschrijvingen van de wandel-etappes, met daarin niet alleen aandacht voor praktische zaken, maar ook met korte teksten over de mystieke aspecten van het pelgrimspad, en over je eigen persoonlijke reflectie gedurende het wandelen van die etappes. De gids-teksten zijn beknopt maar duidelijk, en elke etappe sluit af met een opsomming van mogelijke overnachtingsadressen langs de route. Deze wandelgids bevat tevens tien stadsplattegronden en ruim honderd kleurenfoto's, die een impressie geven van hetgeen je onderweg kunt zien.

Naast deze complete wandelgids werd er in het jaar 2011 aanvullend ook een beknopte versie uitgegeven met als titel: 'Camino Portugués - Camino Central - Lisboa Porto Santiago - maps mapas mappe karten cartes', hetgeen een uitgeklede versie is met overwegend kaartmateriaal uit de complete versie. Deze uitgeklede versie bevat naast het kaartmateriaal ook de overnachtingslocaties onderweg. Bovendien is deze versie (beknopt) meertalig: Engels, Spaans, Portugees, Duits, Italiaans en Frans). 

Beide versies van deze wandelgids bevatten trouwens ook de hoogteprofielen van de afzonderlijke etappes.

Etappe-indeling van de Caminho Portugués

Iedere schrijver van dergelijke wandelgidsen voor pelgrims kiest zelf de door hem of haar aan te bevelen etappes, qua route(varianten) en qua lengte. John Brierley bijvoorbeeld heeft deze 614,1 kilometer lange Portugees-Spaanse pelgrimstocht van 23 etappes onderverdeeld in twee tracé's, te weten:

• 1. Dertien etappes van Lissabon naar Porto, over een lengte van 372,2 kilometer, met een gemiddelde etappelengte van 28,6 kilometer;
• 2. Tien etappes van Porto naar Santiago de Compostela, over een lengte van 241,9 kilometer, met een gemiddelde etappelengte van 24,2 kilometer.

Daarmee komt een dag-etappe van Brierley uit op 26,7 kilometer gemiddeld. Je hoeft je daar (uiteraard) niet aan te houden, want je kunt (natuurlijk) prima per dag meer of minder kilometers gaan lopen, en onderweg op de door jou zelf gekozen afstand een overnachtingsaccommodatie zoeken. Zo hebben Durkje en ik ervoor gekozen om deze hele Caminho Portugués in 27 etappes te lopen, waarmee onze gemiddelde etappe-afstand op 22,7 kilometer per wandeldag kwam.

Pelgrimeren op de Caminho Portugués in 2016 & 2019 & 2022

• Het eerste traject - van Lissabon naar Coïmbra - hebben we van 24 april 2016 tot en met 4 mei 2016 in 11 dagen gelopen, over een afstand van 244,6 kilometer, met een gemiddelde afstand van 22,2 kilometer per dag.
• Het tweede traject - van Coimbra via Porto naar Pontevedra - hebben we van 20 april 2019 tot en met 3 mei 2019 in 13 dagen gelopen, over een afstand van 304,9 kilometer, met een gemiddelde afstand van 23,5 kilometer per dag.
• Het derde traject - van Pontevedra naar Santiago de Compostela - hebben we van 2 tot en met 4 mei 2022 in drie dagen gelopen, over een afstand van 64,6 kilometer, met een gemiddelde afstand van 21,5 kilometer per dag.

Voorafgaand aan dat derde traject zijn we echter weer teruggegaan naar Porto, om óók de kustvariant van de Caminho Portugués erbij te lopen. Die kustvariant wordt door John Brierley in zijn wandelgids niet beschreven, dus daartoe hebben we gebruik gemaakt van andere pelgrimsgidsen. De kustroute van Porto naar Redondela hebben we van 23 april 2022 tot en met 1 mei 2019 in 9 dagen gelopen, over een afstand van 195,9 kilometer, met een gemiddelde afstand van 21,8 kilometer per dag. Van Redondela hebben we met de trein gereisd naar Pontevedra, want dat traject hadden we op 2 en 3 mei 2019 al gelopen, en zo vonden we in Pontevedra de beoogde aansluiting op de binnenlandse (Interior) route, zoals John Brierley deze in zijn wandelgids wel beschrijft.

 

De Caminho Portugués van Lissabon via Porto naar Santiago de Compostela

Hieronder volgt een overzicht van onze 27 etappes van de Caminho Portugués van Lissabon naar Santiago de Compostela, zoals John Brierley die in 23 etappes beschrijft in zijn wandelgids.

Omdat Brierley de kustvariant niet beschrijft, wordt die variant - ondanks het feit dat we die wel hebben gelopen - hieronder niet vermeld.

• 1. Op 24 april 2016 pelgrimeerden wij van Lissabon naar Torre Vasco da Gama over een afstand van 9,2 kilometer;
• 2. Op 25 april 2016 pelgrimeerden wij van Torre Vasco da Gama naar Alverca do Ribatejo over een afstand van 20,3 kilometer;
• 3. Op 26 april 2016 pelgrimeerden wij van Alverca do Ribatejo naar Vilafranca de Xira over een afstand van 10,1 kilometer;
• 4. Op 27 april 2016 pelgrimeerden wij van Vilafranca de Xira naar Azambuja over een afstand van 18,5 kilometer;
• 5. Op 28 april 2016 pelgrimeerden wij van Azambuja naar Santarém over een afstand van 32,3 kilometer;
• 6. Op 29 april 2016 pelgrimeerden wij van Santarém naar Golegã over een afstand van 31,2 kilometer;
• 7. Op 30 april 2016 pelgrimeerden wij van Golegã naar Tomar over een afstand van 29,7 kilometer;
• 8. Op 1 mei 2016 pelgrimeerden wij van Tomar naar Alvaiázere over een afstand van 30,9 kilometer;
• 9. Op 2 mei 2016 pelgrimeerden wij van Alvaiázere naar Alvorge over een afstand van 23,9 kilometer;
• 10. Op 3 mei 2016 pelgrimeerden wij van Alvorge naar Condeixa-A-Nova over een afstand van 21,4 kilometer;
• 11. Op 4 mei 2016 pelgrimeerden wij van Condeixa-A-Nova naar Coimbra over een afstand van 17,1 kilometer;
• 12. Op 20 april 2019 pelgrimeerden wij van Coimbra naar Mealhada over een afstand van 22,4 kilometer;
• 13. Op 21 april 2019 pelgrimeerden wij van Mealhada naar Águeda over een afstand van 25,4 kilometer;
• 14. Op 22 april 2019 pelgrimeerden wij van Águeda naar Albergaria A-Velha over een afstand van 16,3 kilometer;
• 15. Op 23 april 2019 pelgrimeerden wij van Albergaria A-Velha naar São João da Madeira over een afstand 29,2 kilometer;
• 16. Op 24 april 2019 pelgrimeerden wij van São João da Madeira naar Porto over een afstand van 34,3 kilometer;
• 17. Op 26 april 2019 pelgrimeerden wij van Porto naar Vilarinho over een afstand van 26,9 kilometer;
• 18. Op 27 april 2019 pelgrimeerden wij van Vilarinho naar Barcelos over een afstand van 27,3 kilometer;
• 19. Op 28 april 2019 pelgrimeerden wij van Barcelos naar Ponte de Lima over een afstand van 33,6 kilometer;
• 20. Op 29 april 2019 pelgrimeerden wij van Ponte de Lima naar Rubiães over een afstand van 18,1 kilometer;
• 21. Op 30 april 2019 pelgrimeerden wij van Rubiães naar Tui over een afstand van 19,3 kilometer;
• 22. Op 1 mei 2019 pelgrimeerden wij van Tui naar O Porriño over een afstand van 17,5 kilometer;
• 23. Op 2 mei 2019 pelgrimeerden wij van O Porriño naar Arcade over een afstand van 21,8 kilometer;
• 24. Op 3 mei 2019 pelgrimeerden wij van Arcade naar Pontevedra over een afstand van 12,8 kilometer;
• 25. Op 2 mei 2022 pelgrimeerden wij van Pontevedra naar Caldas de Reis over een afstand van 23 kilometer;
• 26. Op 3 mei 2022 pelgrimeerden wij van Caldas de Reis naar Padrón over een afstand van 18,5 kilometer;
• 27. Op 4 mei 2022 pelgrimeerden wij van Padrón naar Santiago de Compostela over een afstand van 25 kilometer.

"I am doing the Camino once again,

looking for something I left behind, or perhaps never found.

It's like coming home".

(John Brierley)