 |
| Zonsondergang in Feinsum |
zondag 31 mei 2020
zaterdag 30 mei 2020
Bonifatius Kloosterpad - Traject 3 - De Kloosterronde van Surhuisterveen naar Buitenpost
Zaterdag 30 mei 2020
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat hier om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Van Surhuisterveen naar Ophûs
Voor vandaag hebben we het derde - en daarmee laatste - traject van de Kloosterronde rond Buitenpost op het wandelprogramma staan, met een afstand van 21,54 kilometer.
Dit Traject 3 kreeg als titel: 'Kloosterhof en brokstukken vormen lijntje naar Buweklooster'.
Durkje en ik kiezen ervoor om voor deze wandeldag gebruik te maken van beide auto's.
Om 8:00 uur rijden we vanmorgen met de auto's van Feinsum naar Buitenpost, waar we de eerste auto parkeren op het parkeerterrein bij het NS-station, want dit is de plaats waar onze wandeling vandaag stopt.
Dan rijden we met de andere auto naar Surhuisterveen, waar vandaag onze wandeling om 9:00 uur begint.
Vanuit Surhuisterveen wandelen we over het zandpad van de Hurde Eker eerst naar het buurtschap Ophûs, dat ten noorden van Surhuisterveen ligt.
Van Reaskuorre naar het Buwe Clooster
Daarna lopen we verder over smalle weggetjes en paden door het karakteristieke coulissenlandschap van vroegere laagveenmoerassen in de Noardlik Fryske Wâlden.
We steken de Feansterfeart over, en lopen dan langs deze vaart over de Feartswâl naar het buurtschap Reaskuorre.
Dat we nu vlakbij het Friese dorp Augustinusga zijn, blijkt wel uit het bordje langs de weg, waarop een spreuk staat van de heilige Augustinus: "Woon in de liefde en zij zal in u wonen; .... blijf in de liefde en zij zal in u blijven."
In Reaskuorre passeren we de ovale sluiskolk, die hier altijd nog in de Feansterfeart ligt, als herinnering aan tijden van weleer.
We laten Reaskuorre achter ons, om door een boomwallenlandschap naar Bouwekleaster te lopen.
In Bouwekleaster gaan naar de oude begraafplaats, waar vroeger ook het 'Buwe Clooster' heeft gestaan, een in het jaar 1249 gesticht vrouwenklooster.
In navolging van zijn broer Gercke stichtte twee jaar later ook Buwe een klooster, dat hij aansloot bij de Praemonstratenzer kloosterorde. Dit klooster ging in 1240 van start met tien nonnen, telde in het jaar 1290 al 170 bewoners (actief in de vervening), en toen het klooster na de Reformatie op last van de Staten van Fryslân in 1580 moest worden opgeheven, telde het klooster nog 32 kloosterlingen.
In een boerderijtuin naast de oude begraafplaats staat nog een gemetseld monument, dat herinnert aan dit eeuwenoude Buwe Clooster.
Van Drogeham naar Kootstertille
Langs het monument voor generaal S.H. Spoor wandelen we de plaats Drogeham binnen, waar we een kleine omweg maken om ook langs de imposante Walburgakerk met haar 13e eeuwse toren te lopen.
Voorbij Drogeham gaan we de Jan Gerkeswei op, die we door de Hamstermieden volgen tot aan een smal veldpaadje dat ons naar Speelbos It Hossebos voert.
Ter hoogte van De Hege Bult gaan we langs het Knillesdjip (Prinses Margrietkanaal) naar de brug over het kanaal bij de ingang van Kootsterstille. Een pleziervaartuig en een groot binnenvaartschip varen net op dit moment gelijktijdig onder de hoge kanaalbrug door.
We wandelen Kootstertille in, om even later dit dorp te verlaten via de Alde Dyk.
Over De Njoggen Alde Mântsjes richting Buitenpost
Na zo'n anderhalve kilometer Alde Dyk voorbij Kootstertille steken we via een brug de Twizelerfeart over. Die vaart gaan we volgen over het betonpad de Njoggen Alde Mântsjes.
Op een T-splitsing van twee waterlopen, verlaten we de Twizelerfeart, en gaan we in oostelijke richting verder langs de Sânsleat.
Voorbij de Miedwei verandert het betonpad in een veldpad langs de Sânsleat, en krijgt het pad ook een naam: Simkepaad, genoemd naar de Friese schrijfster en dichteres Simke Kloosterman.
We wandelen hier door de waterrijke Twizelermieden.
Onderweg steken we de Sânsleat een keer over, om dan aan de overzijde verder te gaan langs deze brede sloot.
Het pad heet dan inmiddels Laarzenpad, en voert ons naar de vogelkijkhut.
Hier wordt met een waarschuwingsbord aangegeven dat we onze route niet mogen vervolgen door het vogelbroedgebied van Polder Rohel ten oosten van het pad, dus we nemen de afslag in noordwestelijke richting, waardoor we al spoedig bij de N355 arriveren.
Over de parallelweg van de N355 wandelen we naar Buitenpost, waar we eerst langs een vijverpartij om een nieuwbouwwijk wandelen, tot aan de Bernhardlaan.
Langs de Mariakerk van Buitenpost lopen we naar de Voorstraat, om dan tenslotte over de Stationsweg naar het treinstation van Buitenpost te lopen.
Het is 13:30 uur als we bij het NS-station in de auto stappen, om daarna de andere auto weer af te halen uit Surhuisterveen, waarna we huiswaarts keren.
 |
| Monument dat herinnert aan het Buwe Clooster (1249) in Bouwekleaster |
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat hier om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Van Surhuisterveen naar Ophûs
Voor vandaag hebben we het derde - en daarmee laatste - traject van de Kloosterronde rond Buitenpost op het wandelprogramma staan, met een afstand van 21,54 kilometer.
Dit Traject 3 kreeg als titel: 'Kloosterhof en brokstukken vormen lijntje naar Buweklooster'.
Durkje en ik kiezen ervoor om voor deze wandeldag gebruik te maken van beide auto's.
Om 8:00 uur rijden we vanmorgen met de auto's van Feinsum naar Buitenpost, waar we de eerste auto parkeren op het parkeerterrein bij het NS-station, want dit is de plaats waar onze wandeling vandaag stopt.
Dan rijden we met de andere auto naar Surhuisterveen, waar vandaag onze wandeling om 9:00 uur begint.
Vanuit Surhuisterveen wandelen we over het zandpad van de Hurde Eker eerst naar het buurtschap Ophûs, dat ten noorden van Surhuisterveen ligt.
Van Reaskuorre naar het Buwe Clooster
Daarna lopen we verder over smalle weggetjes en paden door het karakteristieke coulissenlandschap van vroegere laagveenmoerassen in de Noardlik Fryske Wâlden.
Dat we nu vlakbij het Friese dorp Augustinusga zijn, blijkt wel uit het bordje langs de weg, waarop een spreuk staat van de heilige Augustinus: "Woon in de liefde en zij zal in u wonen; .... blijf in de liefde en zij zal in u blijven."
In Reaskuorre passeren we de ovale sluiskolk, die hier altijd nog in de Feansterfeart ligt, als herinnering aan tijden van weleer.
We laten Reaskuorre achter ons, om door een boomwallenlandschap naar Bouwekleaster te lopen.
In Bouwekleaster gaan naar de oude begraafplaats, waar vroeger ook het 'Buwe Clooster' heeft gestaan, een in het jaar 1249 gesticht vrouwenklooster.
In navolging van zijn broer Gercke stichtte twee jaar later ook Buwe een klooster, dat hij aansloot bij de Praemonstratenzer kloosterorde. Dit klooster ging in 1240 van start met tien nonnen, telde in het jaar 1290 al 170 bewoners (actief in de vervening), en toen het klooster na de Reformatie op last van de Staten van Fryslân in 1580 moest worden opgeheven, telde het klooster nog 32 kloosterlingen.
In een boerderijtuin naast de oude begraafplaats staat nog een gemetseld monument, dat herinnert aan dit eeuwenoude Buwe Clooster.
Langs het monument voor generaal S.H. Spoor wandelen we de plaats Drogeham binnen, waar we een kleine omweg maken om ook langs de imposante Walburgakerk met haar 13e eeuwse toren te lopen.
Voorbij Drogeham gaan we de Jan Gerkeswei op, die we door de Hamstermieden volgen tot aan een smal veldpaadje dat ons naar Speelbos It Hossebos voert.
Ter hoogte van De Hege Bult gaan we langs het Knillesdjip (Prinses Margrietkanaal) naar de brug over het kanaal bij de ingang van Kootsterstille. Een pleziervaartuig en een groot binnenvaartschip varen net op dit moment gelijktijdig onder de hoge kanaalbrug door.
We wandelen Kootstertille in, om even later dit dorp te verlaten via de Alde Dyk.
Over De Njoggen Alde Mântsjes richting Buitenpost
Na zo'n anderhalve kilometer Alde Dyk voorbij Kootstertille steken we via een brug de Twizelerfeart over. Die vaart gaan we volgen over het betonpad de Njoggen Alde Mântsjes.
Op een T-splitsing van twee waterlopen, verlaten we de Twizelerfeart, en gaan we in oostelijke richting verder langs de Sânsleat.
Voorbij de Miedwei verandert het betonpad in een veldpad langs de Sânsleat, en krijgt het pad ook een naam: Simkepaad, genoemd naar de Friese schrijfster en dichteres Simke Kloosterman.
We wandelen hier door de waterrijke Twizelermieden.
Onderweg steken we de Sânsleat een keer over, om dan aan de overzijde verder te gaan langs deze brede sloot.
Het pad heet dan inmiddels Laarzenpad, en voert ons naar de vogelkijkhut.
Hier wordt met een waarschuwingsbord aangegeven dat we onze route niet mogen vervolgen door het vogelbroedgebied van Polder Rohel ten oosten van het pad, dus we nemen de afslag in noordwestelijke richting, waardoor we al spoedig bij de N355 arriveren.
Over de parallelweg van de N355 wandelen we naar Buitenpost, waar we eerst langs een vijverpartij om een nieuwbouwwijk wandelen, tot aan de Bernhardlaan.
Langs de Mariakerk van Buitenpost lopen we naar de Voorstraat, om dan tenslotte over de Stationsweg naar het treinstation van Buitenpost te lopen.
Het is 13:30 uur als we bij het NS-station in de auto stappen, om daarna de andere auto weer af te halen uit Surhuisterveen, waarna we huiswaarts keren.
donderdag 28 mei 2020
Feinsum / Finkum - Gemeente Leeuwarden
Donderdag 28 mei 2020
Feinsum & Finkum van oude naar nieuwe stijl
In de afgelopen dagen rijden auto's al dan niet met aanhanger heen en weer, door en langs Feinsum. Er wordt een foto gemaakt van het kombord van Feinsum, en aan de vracht op voorbijgaande aanhangers kun je zien dat in onze regio momenteel de komborden van de dorpen van onze gemeente Leeuwarden worden vervangen.
Vandaag arriveert in bij het Flinterplein in Feinsum een auto met aanhanger, met daarop een graafkraantje. De grond rondom het oude kombord van Feinsum wordt met het kraantje verwijderd, en dan arriveert een tweede auto, ook met aanhanger, waarmee de twee nieuwe komborden voor de westelijke entree van Feinsum worden gebracht.
De twee nieuwe komborden worden keurig geplaatst op de rand van onze bebouwde kom.
Verwachting versus werkelijkheid
Ik zie dat we hier te maken krijgen met twee veranderingen. Ten eerste staat onder de Friestalige en Nederlandstalige plaatsnaam nu ook de naam van onze gemeente vermeld, en ten tweede is de oorspronkelijke verkeersbord voor het einde van de 30-kilometerzone vervangen door een ander verkeersbord dat aangeeft dat vanaf hier nu de 60-kilometerzone aanvangt.
Ik verwachtte ten eerste dat men nu ook het oude verkeersbord van aanvang 60-kilometerzone van slechts enkele meters verderop zou gaan verwijderen, omdat een dubbele aanduiding overbodig is; en ten tweede dacht ik dat men het verwijderde oude kombord direct wel mee zou nemen om het af te voeren.
Beide verwachtingen worden echter niet bewaarheid.
Als de laatste auto met aanhanger even later wegrijdt, hangt daar nog steeds het nu dubbele 60-kilometerzone-verkeersbord, en ook de palen met daarop de oude komborden van Feinsum/Finkum blijven verweesd achter; te vondeling gelegd.
 |
| Feinsum / Finkum nog heel even in oude stijl |
Feinsum & Finkum van oude naar nieuwe stijl
In de afgelopen dagen rijden auto's al dan niet met aanhanger heen en weer, door en langs Feinsum. Er wordt een foto gemaakt van het kombord van Feinsum, en aan de vracht op voorbijgaande aanhangers kun je zien dat in onze regio momenteel de komborden van de dorpen van onze gemeente Leeuwarden worden vervangen.
Vandaag arriveert in bij het Flinterplein in Feinsum een auto met aanhanger, met daarop een graafkraantje. De grond rondom het oude kombord van Feinsum wordt met het kraantje verwijderd, en dan arriveert een tweede auto, ook met aanhanger, waarmee de twee nieuwe komborden voor de westelijke entree van Feinsum worden gebracht.
De twee nieuwe komborden worden keurig geplaatst op de rand van onze bebouwde kom.
 |
| Feinsum / Finkum in nieuwe stijl |
Verwachting versus werkelijkheid
Ik zie dat we hier te maken krijgen met twee veranderingen. Ten eerste staat onder de Friestalige en Nederlandstalige plaatsnaam nu ook de naam van onze gemeente vermeld, en ten tweede is de oorspronkelijke verkeersbord voor het einde van de 30-kilometerzone vervangen door een ander verkeersbord dat aangeeft dat vanaf hier nu de 60-kilometerzone aanvangt.
Ik verwachtte ten eerste dat men nu ook het oude verkeersbord van aanvang 60-kilometerzone van slechts enkele meters verderop zou gaan verwijderen, omdat een dubbele aanduiding overbodig is; en ten tweede dacht ik dat men het verwijderde oude kombord direct wel mee zou nemen om het af te voeren.
Beide verwachtingen worden echter niet bewaarheid.
Als de laatste auto met aanhanger even later wegrijdt, hangt daar nog steeds het nu dubbele 60-kilometerzone-verkeersbord, en ook de palen met daarop de oude komborden van Feinsum/Finkum blijven verweesd achter; te vondeling gelegd.
woensdag 27 mei 2020
maandag 25 mei 2020
zondag 24 mei 2020
Bonifatius Kloosterpad - Rondje 6 - Buitenpost over Veenklooster
Zondagmiddag 24 mei 2020
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat hier om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Het Rondje na eerst een Traject
Voor vandaag hebben Durkje en ik twee wandelroutes op het programma staan, met een totale afstand van 27,4 kilometer.
Vanmorgen hebben we al het tweede Traject van de driedaagse wandeling rond Buitenpost gelopen. Deze route heeft een lengte van 12,4 kilometer.
Vanmiddag gaan we Rondje 6 lopen, met als thema 'Buitenpost over Veenklooster'; over een afstand van 15 kilometer.
Na onze eerste wandeling van vanmorgen rijden we van Surhuisterveen via Gerkesklooster naar Buitenpost, waar we onze auto's parkeren bij het NS-station. Hier begint vanmiddag onze tweede wandeling van vandaag.
We hebben vanmorgen nogal veel regen gehad, dus voordat we bij het treinstation vertrekken, checken we nog even de Buienradar op internet. Ondanks het feit dat het nu nog wel licht regent, geeft de buienradar aan dat het vanmiddag in het noorden van Fryslân droog zal blijven. Daar vertrouwen we dan maar op, dus we gaan nu wel van start met de 15 kilometer lange wandeling.
Poelepaad langs poel en Swadde
Vanaf het NS-station lopen we door een woonwijk naar de Voorstraat en lopen we over de West de plaats Buitenpost uit.
Buiten de bebouwde kom nemen we de afslag Egypte, die we volgen tot aan de spoorlijn Leeuwarden-Groningen.
Aan de overzijde van het spoor gaan we door een laag voetgangstunneltje onder de N358 door, en dan komen we bij De Muzykpleats in een langgerekt bosperceel.
In het bos volgen we het Poelepaad, dat slingerend door dit bosperceel gaat. In het begin komen we al eens langs het bisdommengrens-riviertje De Swadde, maar als we daarna een poel in het bos zijn gepasseerd, komen we verderop nog eens bij De Swadde, die we volgen tot aan de oostkant van het buurtschap Egypte.
Over het Boskloantsje lopen we naar het buurtschap Hanenburgh.
Via Hanenburgh en de Cecilialoane komen we bij de Kleasterwei die door het dorp Veenklooster loopt. Deze straatnaam en dorpsnaam zijn duidelijk verwijzingen naar vroegere kloostervestigingen in deze Friese plaats.
Veenklooster (Fean-kleaster)
Aan de Kleasterwei in Veenklooster komen we langs zo'n karakteristiek huisje (Friezen noemen ze 'wâldhúskes'), zoals we die in deze regio van de Noardlike Fryske Wâlden gelukkig nog zoveel zien, als 'leesbare' tekens van vroegere bewoning in deze regio.
Om te benadrukken dat het in Veenklooster vroeger niet tot één klooster beperkt bleek, maken we direct bij entree van Veenklooster al een uitstapje buiten het veen-klooster-dorp. De route voert ons namelijk via de Ulkeloane (door het veengebied) naar het buurtschap Triemen. Over De Triemen lopen we naar de Mûntsewei, hetgeen vroeger de reguliere verbindingsweg was tussen enerzijds het mannenklooster (monckehuys) iets noordelijker in Westergeest en anderzijds het zuidelijker gelegen vrouwenklooster Olijfberg (Mons Oliveta, oorspronkelijk nog een Norbertijner dubbelklooster) van Veenklooster.
Terug in Veenklooster steken we op de Mûntsewei de Nonnewei over, om door te lopen naar de Kleasterwei. Drie straatnamen die - geheel in stijl van dit Bonifatius Kloosterpad - alle verwijzen naar monniken, nonnen en kloosters.
Over de dorpsbrink en langs landhuis It Lytse Slot lopen we door naar de 19e eeuwse Fogelsangh State, waarvan bij onderzoek is gebleken dat deze oude state deels is gebouwd op een fundament van kloostermoppen, in Fryslân ook wel 'âlde Friezen' genoemd.
Sjouck van Fogelsangh kocht in 1644 het aanvankelijk verhuurde kloosterdomein van de Staten van Fryslân. Naar haar is de huidige state genoemd.
Terug naar Buitenpost
Over de Fogelsanghloane lopen we Veenklooster uit, en als we deze mooie bomenrijke laan door het Friese coulissenlandschap door zijn, wandelen we parallel aan de N358 weer terug richting Buitenpost, over de W.H. van Heemstraweg en daarna de Jeltingalaan. Aan het begin van de Stationstraat steken we de spoorlijn over, en wandelen we direct door naar de parkeerplaats bij het NS-station. Daar stappen we in onze auto's en rijden we terug naar huis.
Het was vandaag opvallend stil op straat. De reden daarvan is vast niet gelegen in de huidige Corona-crisis, maar veel meer in het feit dat het vandaag stevig waaide en dat we met name vanmorgen en af en toe ook vanmiddag met enige regen werden geconfronteerd. Die verkeersstilte van fietsers en wandelaars onderweg maakte het voor ons vandaag gemakkelijk om in deze dunbevolkte regio Corona-veilig (met tenminste 1,5 meter afstand van tegenliggers en andere passanten) te wandelen.
Het weer was bepaald niet al te best, maar de prachtige Wâlden-route en de kloosterverhalen daar omheen maakten ook de duo-wandeling van vandaag wederom tot een boeiende dag.
 |
| Bij Vogelsangh State in Veenklooster |
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat hier om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Het Rondje na eerst een Traject
Voor vandaag hebben Durkje en ik twee wandelroutes op het programma staan, met een totale afstand van 27,4 kilometer.
Vanmorgen hebben we al het tweede Traject van de driedaagse wandeling rond Buitenpost gelopen. Deze route heeft een lengte van 12,4 kilometer.
Vanmiddag gaan we Rondje 6 lopen, met als thema 'Buitenpost over Veenklooster'; over een afstand van 15 kilometer.
Na onze eerste wandeling van vanmorgen rijden we van Surhuisterveen via Gerkesklooster naar Buitenpost, waar we onze auto's parkeren bij het NS-station. Hier begint vanmiddag onze tweede wandeling van vandaag.
We hebben vanmorgen nogal veel regen gehad, dus voordat we bij het treinstation vertrekken, checken we nog even de Buienradar op internet. Ondanks het feit dat het nu nog wel licht regent, geeft de buienradar aan dat het vanmiddag in het noorden van Fryslân droog zal blijven. Daar vertrouwen we dan maar op, dus we gaan nu wel van start met de 15 kilometer lange wandeling.
Poelepaad langs poel en Swadde
Vanaf het NS-station lopen we door een woonwijk naar de Voorstraat en lopen we over de West de plaats Buitenpost uit.
Buiten de bebouwde kom nemen we de afslag Egypte, die we volgen tot aan de spoorlijn Leeuwarden-Groningen.
Aan de overzijde van het spoor gaan we door een laag voetgangstunneltje onder de N358 door, en dan komen we bij De Muzykpleats in een langgerekt bosperceel.
In het bos volgen we het Poelepaad, dat slingerend door dit bosperceel gaat. In het begin komen we al eens langs het bisdommengrens-riviertje De Swadde, maar als we daarna een poel in het bos zijn gepasseerd, komen we verderop nog eens bij De Swadde, die we volgen tot aan de oostkant van het buurtschap Egypte.
Over het Boskloantsje lopen we naar het buurtschap Hanenburgh.
Via Hanenburgh en de Cecilialoane komen we bij de Kleasterwei die door het dorp Veenklooster loopt. Deze straatnaam en dorpsnaam zijn duidelijk verwijzingen naar vroegere kloostervestigingen in deze Friese plaats.
Veenklooster (Fean-kleaster)
 |
| Wâldhúske aan de Kleasterwei |
Om te benadrukken dat het in Veenklooster vroeger niet tot één klooster beperkt bleek, maken we direct bij entree van Veenklooster al een uitstapje buiten het veen-klooster-dorp. De route voert ons namelijk via de Ulkeloane (door het veengebied) naar het buurtschap Triemen. Over De Triemen lopen we naar de Mûntsewei, hetgeen vroeger de reguliere verbindingsweg was tussen enerzijds het mannenklooster (monckehuys) iets noordelijker in Westergeest en anderzijds het zuidelijker gelegen vrouwenklooster Olijfberg (Mons Oliveta, oorspronkelijk nog een Norbertijner dubbelklooster) van Veenklooster.
Terug in Veenklooster steken we op de Mûntsewei de Nonnewei over, om door te lopen naar de Kleasterwei. Drie straatnamen die - geheel in stijl van dit Bonifatius Kloosterpad - alle verwijzen naar monniken, nonnen en kloosters.
Over de dorpsbrink en langs landhuis It Lytse Slot lopen we door naar de 19e eeuwse Fogelsangh State, waarvan bij onderzoek is gebleken dat deze oude state deels is gebouwd op een fundament van kloostermoppen, in Fryslân ook wel 'âlde Friezen' genoemd.
Sjouck van Fogelsangh kocht in 1644 het aanvankelijk verhuurde kloosterdomein van de Staten van Fryslân. Naar haar is de huidige state genoemd.
Terug naar Buitenpost
Over de Fogelsanghloane lopen we Veenklooster uit, en als we deze mooie bomenrijke laan door het Friese coulissenlandschap door zijn, wandelen we parallel aan de N358 weer terug richting Buitenpost, over de W.H. van Heemstraweg en daarna de Jeltingalaan. Aan het begin van de Stationstraat steken we de spoorlijn over, en wandelen we direct door naar de parkeerplaats bij het NS-station. Daar stappen we in onze auto's en rijden we terug naar huis.
Het was vandaag opvallend stil op straat. De reden daarvan is vast niet gelegen in de huidige Corona-crisis, maar veel meer in het feit dat het vandaag stevig waaide en dat we met name vanmorgen en af en toe ook vanmiddag met enige regen werden geconfronteerd. Die verkeersstilte van fietsers en wandelaars onderweg maakte het voor ons vandaag gemakkelijk om in deze dunbevolkte regio Corona-veilig (met tenminste 1,5 meter afstand van tegenliggers en andere passanten) te wandelen.
Het weer was bepaald niet al te best, maar de prachtige Wâlden-route en de kloosterverhalen daar omheen maakten ook de duo-wandeling van vandaag wederom tot een boeiende dag.
Bonifatius Kloosterpad - Traject 2 - De Kloosterronde van Gerkesklooster naar Surhuisterveen
Zondagochtend 24 mei 2020
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat hier om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Eerst een Traject en dan een Rondje
Afgelopen donderdag (op Hemelvaartsdag) zijn Durkje en ik begonnen met het eerste Traject van de driedaagse rondwandeling rondom de Friese plaats Buitenpost.
Voor vandaag hebben we twee wandelroutes op het programma staan, met een totale afstand van 27,4 kilometer.
Vanmiddag willen we Rondje 6 gaan lopen, met als thema 'Buitenpost over Veenklooster'; over een afstand van 15 kilometer.
Vanmorgen lopen we het tweede Traject van de driedaagse wandeling rond Buitenpost. Deze route heeft een lengte van 12,4 kilometer.
Dit Traject 2 kreeg als titel: 'Naar Surhuisterveen', waarmee wordt bedoeld dat je wandelt van Gerkesklooster naar Surhuisterveen.
Durkje en ik kiezen ervoor om voor deze wandeldag gebruik te maken van beide auto's. Om 7:45 uur rijden we vanmorgen met de auto's van Feinsum naar Surhuisterveen, waar we de eerste auto parkeren op de plaats waar onze ochtendwandeling vandaag stopt.
Dan rijden we met de andere auto naar Gerkesklooster, waar vandaag onze eerste wandeling begint.
Het klooster van Gercke Harkema uit Twijzel
We beginnen vanmorgen om 8:45 uur op een hooggelegen oud kloosterterrein, bij de Nederlandse Hervormde kerk van Gerkesklooster. Dit gebouw was voorheen het Brouwhuis van het Cisterciënzer (sinds 1249) klooster Jeruzalem (in 1240 gesticht), en werd na de Reformatie van leegstand gered toen het in 1629 de bestemming 'kerk' kreeg.
Via De Lege Finne - eerst langs de Oude Vaart - wandelen we naar Sarabos, waarna we via de kanaalbrug van het tweelingdorp Stroobos-Gerkesklooster het Prinses Margrietkanaal oversteken.
Direct na de kanaalbrug gaan we de Dorpsterweg op, langs het Prinses Margrietkanaal in de richting van het buurtschap Dorp. We gaan een gebied in van zandruggen en beekdalen.
Rechts zien we een boerderij die gelegen is in een Groninger inham, met de Friese grens ten noorden, ten westen en ten zuiden van de boerderij. Achter op het erf staat een Groninger windmolen, geleverd door EAZ Wind uit Hoogezand. In tegenstelling tot zijn Friese buren mocht deze boer op zijn stukje Groninger land wel een dergelijke kleine windmolen bouwen, hetgeen zijn Friese collega's op afzienbare termijn ook mogen doen, als de Friese Provinciale Staten daar binnenkort groen licht voor geeft. Boeren kunnen met deze EAZ-windmolens met lage tiphoogte in zelf opgewekte electriciteit voorzien. Nog heel even wachten, en dan kunnen ook Friese boeren met EAZ Wind-molens zelf de benodigde electriciteit opwekken.
Door de Doezumermieden
Voordat we het gehucht Dorp bereiken, gaan we echter al rechtsaf verder over de Eesterweg, een lange rechte weg in zuidoostelijke richting.
Vrij snel nadat we het buurtschap De Bombay passeren, verlaten we de Eesterweg, om onze route te vervolgen over de Doezumertocht. Goed is te zien dat we inmiddels het open-kleilandschap aan de noordzijde van het Knillesdjip hebben verlaten, en dat we inmiddels lopen in het Friese Wouden-gebied.
Bij een klokkenstoel slaan we rechtsaf, om dan verder te gaan over het onverharde Melle's Pad, dat ons diep de Doezumermieden in voert.
We wandelen nu door een schilderachtig mooi veenlandschap van petgaten, kruidige graslanden en nat broekbos.
Nadat we het grote houten kruis voorbij zijn, komen we bij het pad langs het meanderende veenriviertje Alde Lauwers. Over een veldpad met veel balkenbrugjes over sloten lopen we alsmaar verder, door een groot aantal houten klaphekjes, die het rondom grazende vee tegen moeten houden.
Wandelen in de regen
Toen we vanmorgen vertrokken, was de temperatuur 15 graden Celsius. Veel warmer word het tijdens ons traject niet. Het is zwaar bewolkt weer, en als we hier door dit prachtige natuurgebied van de Doezumermieden lopen, zien we dat zich verderop in het westen een fikse regenbui ontwikkeld. Die krijgen we over ons heen, dus het blijkt even later geen overbodige luxe te zijn dat we bij de eerste regendruppels al onze poncho's hebben aangetrokken.
Vanaf nu tot aan Surhuisterveen blijft het bijna onophoudelijk regenen, doorgaans heel licht, maar af en toe even een steviger bui.
In Peebos komen we weer op de verharde weg. Voorbij het Blote Voetenhof komen we op de Fryske Dyk. Die is eerst nog wel halfverhard, maar verderop is het een zandpad, zoals we die zoveel kennen in de Noardlike Fryske Wâlden.
Op deze Fryske Dyk krijgen we vlak vóór Koartwâld nog een fikse bui over ons heen. Dus voordat we het laatste stukje over de Kealewei naar Surhuisterveen lopen, nemen we al schuilend onder een hoge boom van de boomwal een korte etenspauze.
Bij de entree van Surhuisterveen komen we even later aan bij onze auto. We stappen in, en rijden dan terug naar Gerkesklooster, om daar onze andere auto af te halen bij het voormalige brouwhuis van klooster Jeruzalem.
Vanuit Gerkesklooster rijden we vervolgens door naar Buitenpost, vanwaar onze tweede wandeling vandaag van start gaat.
 |
| Over Melle's pad langs de Alde Lauwers door de Doezumermieden |
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat hier om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Eerst een Traject en dan een Rondje
Afgelopen donderdag (op Hemelvaartsdag) zijn Durkje en ik begonnen met het eerste Traject van de driedaagse rondwandeling rondom de Friese plaats Buitenpost.
Voor vandaag hebben we twee wandelroutes op het programma staan, met een totale afstand van 27,4 kilometer.
Vanmiddag willen we Rondje 6 gaan lopen, met als thema 'Buitenpost over Veenklooster'; over een afstand van 15 kilometer.
Vanmorgen lopen we het tweede Traject van de driedaagse wandeling rond Buitenpost. Deze route heeft een lengte van 12,4 kilometer.
Dit Traject 2 kreeg als titel: 'Naar Surhuisterveen', waarmee wordt bedoeld dat je wandelt van Gerkesklooster naar Surhuisterveen.
Durkje en ik kiezen ervoor om voor deze wandeldag gebruik te maken van beide auto's. Om 7:45 uur rijden we vanmorgen met de auto's van Feinsum naar Surhuisterveen, waar we de eerste auto parkeren op de plaats waar onze ochtendwandeling vandaag stopt.
Dan rijden we met de andere auto naar Gerkesklooster, waar vandaag onze eerste wandeling begint.
Het klooster van Gercke Harkema uit Twijzel
We beginnen vanmorgen om 8:45 uur op een hooggelegen oud kloosterterrein, bij de Nederlandse Hervormde kerk van Gerkesklooster. Dit gebouw was voorheen het Brouwhuis van het Cisterciënzer (sinds 1249) klooster Jeruzalem (in 1240 gesticht), en werd na de Reformatie van leegstand gered toen het in 1629 de bestemming 'kerk' kreeg.
 |
| Vroeger Brouwhuis van klooster Jeruzalem; nu NH Kerk van Gerkesklooster |
Direct na de kanaalbrug gaan we de Dorpsterweg op, langs het Prinses Margrietkanaal in de richting van het buurtschap Dorp. We gaan een gebied in van zandruggen en beekdalen.
Rechts zien we een boerderij die gelegen is in een Groninger inham, met de Friese grens ten noorden, ten westen en ten zuiden van de boerderij. Achter op het erf staat een Groninger windmolen, geleverd door EAZ Wind uit Hoogezand. In tegenstelling tot zijn Friese buren mocht deze boer op zijn stukje Groninger land wel een dergelijke kleine windmolen bouwen, hetgeen zijn Friese collega's op afzienbare termijn ook mogen doen, als de Friese Provinciale Staten daar binnenkort groen licht voor geeft. Boeren kunnen met deze EAZ-windmolens met lage tiphoogte in zelf opgewekte electriciteit voorzien. Nog heel even wachten, en dan kunnen ook Friese boeren met EAZ Wind-molens zelf de benodigde electriciteit opwekken.
Door de Doezumermieden
Voordat we het gehucht Dorp bereiken, gaan we echter al rechtsaf verder over de Eesterweg, een lange rechte weg in zuidoostelijke richting.
Vrij snel nadat we het buurtschap De Bombay passeren, verlaten we de Eesterweg, om onze route te vervolgen over de Doezumertocht. Goed is te zien dat we inmiddels het open-kleilandschap aan de noordzijde van het Knillesdjip hebben verlaten, en dat we inmiddels lopen in het Friese Wouden-gebied.
Bij een klokkenstoel slaan we rechtsaf, om dan verder te gaan over het onverharde Melle's Pad, dat ons diep de Doezumermieden in voert.
We wandelen nu door een schilderachtig mooi veenlandschap van petgaten, kruidige graslanden en nat broekbos.
Wandelen in de regen
Toen we vanmorgen vertrokken, was de temperatuur 15 graden Celsius. Veel warmer word het tijdens ons traject niet. Het is zwaar bewolkt weer, en als we hier door dit prachtige natuurgebied van de Doezumermieden lopen, zien we dat zich verderop in het westen een fikse regenbui ontwikkeld. Die krijgen we over ons heen, dus het blijkt even later geen overbodige luxe te zijn dat we bij de eerste regendruppels al onze poncho's hebben aangetrokken.
Vanaf nu tot aan Surhuisterveen blijft het bijna onophoudelijk regenen, doorgaans heel licht, maar af en toe even een steviger bui.
In Peebos komen we weer op de verharde weg. Voorbij het Blote Voetenhof komen we op de Fryske Dyk. Die is eerst nog wel halfverhard, maar verderop is het een zandpad, zoals we die zoveel kennen in de Noardlike Fryske Wâlden.
Op deze Fryske Dyk krijgen we vlak vóór Koartwâld nog een fikse bui over ons heen. Dus voordat we het laatste stukje over de Kealewei naar Surhuisterveen lopen, nemen we al schuilend onder een hoge boom van de boomwal een korte etenspauze.
Bij de entree van Surhuisterveen komen we even later aan bij onze auto. We stappen in, en rijden dan terug naar Gerkesklooster, om daar onze andere auto af te halen bij het voormalige brouwhuis van klooster Jeruzalem.
Vanuit Gerkesklooster rijden we vervolgens door naar Buitenpost, vanwaar onze tweede wandeling vandaag van start gaat.
zaterdag 23 mei 2020
11stedenpad in 80 schetsen
Zaterdag 23 mei 2020
Elfstedenpad geschetst
In de periode van 31 januari 2020 tot en met 13 april 2020 hebben Durkje en ik het Friese Elfstedenpad in 13 opeenvolgende etappes gewandeld. Dertien prachtige wandeldagen, die ik in mijn blogs over het Elfstedenpad dag voor dag met foto's en tekst heb beschreven.
Een ander echtpaar dat ook veel wandelt - Joop & Wytske Bouma - heeft dit Elfstedenpad in 2018 al gelopen met nog weer een ander bevriend echtpaar. Joop is al vele jaren hobbyschilder en tekenaar, en Joop heeft van het Elfstedenpad tientallen schetsjes gemaakt, waarvan hij 80 schetsen heeft gebundeld in een mooi kunstboek, getiteld: '11stedenpad in 80 schetsen'.
Deze week kregen wij van Joop & Wytske dit mooie kunstboek, dat in 2018 is uitgegeven.
Vormgeving
In zijn Voorwoord schrijft Joop Bouma dat de schetsjes uit dit boek zijn gemaakt met een fineliner en met het aquarelboxje van Winsor en Newton. Het zijn ruwe schetsjes, waarmee Joop elke keer een indruk wil geven van een toonaangevende plaats in een stad of dorp.
Zo zie je in dit boek bijvoorbeeld de entree van het Friese dorp Jorwert, met de karakteristieke Sint-Radboudkerk achter de de markante ophaalbrug van het dorp; en op de pagina ernaast zie je het interieur van deze kloosterkerk van het Friese Nijkleaster, geheel in de zo herkenbare stijl met de stoelen (met daarop de rode fleece-dekens) in een dubbele kring in het koor van deze kloosterkerk van Nijkleaster.
Naast dit Voorwoord staan de routekaart en zijn gestempelde stempelkaart van het Elfstedenpad afgebeeld, en bovendien is op meer dan de helft van het aantal pagina's de veelal kleurrijke schets afgebeeld op een achtergrond die wordt gevormd door de wandelkaart van de regio waarin de betreffende schets is gemaakt.
Artistieke impressie
Bovendien viel mij op dat het geel-rode routemarkeringssymbool van het Streekpad 19 (het Elfstedenpad) op de omslagzijde van elke pagina is afgebeeld. Mede door dit oog voor detail is een hele mooi verschijningsvorm ontstaan van route en schets.
Voor wie het Elfstedenpad heeft gelopen, vormt het nadien bekijken van deze 80 schetsen een feest der herkenning, en voor wie nog onderweg is of het pad nog gaat bewandelen, bieden de 80 schetsen een artistieke uitnodiging om de locaties van deze 80 schetsen onderweg eens goed te gaan bekijken, hetgeen waarde toevoegt naast het wandelen van de 283 kilometers van dit prachtige Friese Elfstedenpad.
 |
| Cover van het schetsboek van Joop Bouma |
Elfstedenpad geschetst
In de periode van 31 januari 2020 tot en met 13 april 2020 hebben Durkje en ik het Friese Elfstedenpad in 13 opeenvolgende etappes gewandeld. Dertien prachtige wandeldagen, die ik in mijn blogs over het Elfstedenpad dag voor dag met foto's en tekst heb beschreven.
Een ander echtpaar dat ook veel wandelt - Joop & Wytske Bouma - heeft dit Elfstedenpad in 2018 al gelopen met nog weer een ander bevriend echtpaar. Joop is al vele jaren hobbyschilder en tekenaar, en Joop heeft van het Elfstedenpad tientallen schetsjes gemaakt, waarvan hij 80 schetsen heeft gebundeld in een mooi kunstboek, getiteld: '11stedenpad in 80 schetsen'.
Deze week kregen wij van Joop & Wytske dit mooie kunstboek, dat in 2018 is uitgegeven.
Vormgeving
In zijn Voorwoord schrijft Joop Bouma dat de schetsjes uit dit boek zijn gemaakt met een fineliner en met het aquarelboxje van Winsor en Newton. Het zijn ruwe schetsjes, waarmee Joop elke keer een indruk wil geven van een toonaangevende plaats in een stad of dorp.
Zo zie je in dit boek bijvoorbeeld de entree van het Friese dorp Jorwert, met de karakteristieke Sint-Radboudkerk achter de de markante ophaalbrug van het dorp; en op de pagina ernaast zie je het interieur van deze kloosterkerk van het Friese Nijkleaster, geheel in de zo herkenbare stijl met de stoelen (met daarop de rode fleece-dekens) in een dubbele kring in het koor van deze kloosterkerk van Nijkleaster.
 |
| Schetsen van de kloosterkerk van Nijkleaster in Jorwert |
Artistieke impressie
Bovendien viel mij op dat het geel-rode routemarkeringssymbool van het Streekpad 19 (het Elfstedenpad) op de omslagzijde van elke pagina is afgebeeld. Mede door dit oog voor detail is een hele mooi verschijningsvorm ontstaan van route en schets.
Voor wie het Elfstedenpad heeft gelopen, vormt het nadien bekijken van deze 80 schetsen een feest der herkenning, en voor wie nog onderweg is of het pad nog gaat bewandelen, bieden de 80 schetsen een artistieke uitnodiging om de locaties van deze 80 schetsen onderweg eens goed te gaan bekijken, hetgeen waarde toevoegt naast het wandelen van de 283 kilometers van dit prachtige Friese Elfstedenpad.
vrijdag 22 mei 2020
Bonifatius Kloosterpad - Traject 1 - De Kloosterronde van Buitenpost naar Gerkesklooster
Donderdag 21 mei 2020 - Hemelvaartsdag
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat hier om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Op de fiets naar Buitenpost
Nu wij in de afgelopen weken de laatste etappes van zowel het Elfstedenpad als van de 'Pieter Stuyvesant Kuiertocht' hebben gelopen, is het voor Durkje en mij tijd voor weer een nieuwe wandelgids. Wij gaan vandaag beginnen met voor ons de eerste route uit de wandelgids van het Bonifatius Kloosterpad.
Daartoe hebben we gekozen voor het eerste traject van een drie trajecten omvattende rondwandeling rondom de Friese plaats Buitenpost. Dit Traject 1 kreeg als titel: 'De Kloosterronde van Buitenpost naar Gerkesklooster'. De wandelgids vermeldt een wandelafstand van 22,39 kilometer.
Durkje en ik kiezen ervoor om voor dit traject niet gebruik te maken van een auto op het beginpunt en een auto op het eindpunt, maar om de fietsen mee te nemen achter op de auto.
Kort vóór acht uur rijden we vanmorgen in de auto met de fietsen van Feinsum naar Gerkesklooster. Daar parkeren we onze auto bij de kanaalbrug, en halen we de fietsen van het fietsenrek van de auto. Dan fietsen we over mooie fietspaadjes en smalle asfaltweggetjes van Gerkesklooster via Dykhústertille en Lytsepost naar het NS-station van Buitenpost, waar we de fietsen bij het treinstation stallen.
De stationsrestauratie is (nog) gesloten, dus we drinken hier eerst even een kop meegenomen koffie, en dan staan we om 9:15 uur bij het treinstation van Buitenpost klaar voor vertrek.
Naar Kollum
Het is zo vroeg in deze ochtend van Hemelvaartsdag al aangenaam weer. Het belooft een warme dag te worden. Het weerstation van het KNMI in de De Bilt meldt dat het vandaag de eerste zomerse dag is. De temperatuur loopt in de loop van de middag vandaag op tot 26 graden Celsius. Voor het eerst dit jaar kunnen we een dagtocht aanvangen zonder jas en zonder trui. Een hele dag in wandelshirt hebben we derhalve voor de boeg.
We steken het treinspoor over in noordelijke richting, en wandelen dan over het Swaddepaad en It Paradyske eerst naar het buurtschap Leechlân. Op de splitsing is een minicamping, waarop al zo'n zes campers staan. Dat ziet er al weer gezellig uit in de huidige Corona-tijd.
Door een schilderachtig mooi Friese Wouden-coulissenlandschap wandelen we richting Kollum. Onderweg steken we nog de 17e eeuwse Stroobosser Trekvaart over.
Door een woonwijk lopen we naar de hoofdstraat van Kollum, die we volgen tot voorbij de brug over het Zijlsterried. Daarbij passeren we ook de imposante, middeleeuwse tufstenen Maartenskerk (in eerste aanleg rond 1100 gebouwd) aan de Voorstraat. We verlaten daarna deze voormalige zeehaven.
Stempelen bij de pelgrim van Augsbuurt
Vlak buiten Kollum arriveren we in het buurtschap Augsbuurt, in het Fries ook wel Lytsewâld genoemd, en in het Gronings Lutjewolde.
In Augsbuurt krijgen we een warm onthaal bij onze hartelijke mede-pelgrim Jitse van der Wal, die ons vriendelijk uitnodigt om met hem even een praatje te maken op zijn terras achter het huis.
Pelgrims vragen tijdens hun pelgrimage hier en daar pelgrimsstempels in bijvoorbeeld klooster, kerken en refugio's, om bij aankomst in het bedevaartsoord Santiago de Compostela aan te kunnen tonen dat de pelgrimstocht daadwerkelijk wandelend is volbracht.
Nu weten wij dat pelgrim Jitse jaren geleden zelf een dergelijk stempel heeft ontworpen, dus wij maken van deze buitenkans gebruik door Jitse te vragen of wij zijn stempel van Augsbuurt in onze wandelgids kunnen krijgen. Dat kan, dus de stempel wordt van binnen gehaald, en buiten krijgen wij van deze medepelgrim het mooie stempel van de dorpskerk van Augsbuurt in onze wandelgids.
Na dit aangenaam verpozen vervolgen we onze weg door Augsbuurt, eerst langs de kerk van Augsbuurt. We lopen langs de westzijde van de kerk en zien dan door één van de hoge rondboogvensters het door de zon vanuit het oosten zo prachtig kleurrijk beschenen glas-appliquéraam van kunstenaar Janhendrik Ramaker.
Burum
Over een smal veldpad verlaten we Augsbuurt in de richting van het terpdorp Burum.
Voordat we in Burum arriveren, passeren we in het open veld van de ingedijkte zeebodem eerst nog twee bijzondere locaties.
De eerste locatie is die van het beroemde satellietgrondstation van Burum, waar ongeveer twintig hele grote en ook enkele kleinere schotelantennes staan opgesteld.
Een klein eindje verder komen we langs een monument van geheel andere orde. Midden in het veld staat een kleine kapel, die herinnert aan de tragiek van het leven van de Friese recordhoudster-atlete Foekje Dillema, die in 1950 een discriminerende geslachtstest weigerde, en toen door de atletiekunie werd geroyeerd, en ook haar hardlooprecords werden geschrapt. Het beeldje van de dichte rode lotusbloemknop in deze kapel staat voor het in de kiem gesmoorde Friese talent, en symboliseert ook het medeleven dat zij verdient; weliswaar in de wetenschap dat na haar dood in 2007 haar persoonlijk record postuum alsnog werd erkend.
De eenzame plek hier midden in het open weidelandschap roept wel iets op van het tragische lot en de eenzaamheid die Foekje Dillema bij leven trof.
Even later wandelen we voorbij het buurtschap De Keegen het dorp Burum binnen, waar we achter de dorpskerk op een kinderspeelplaats naast de basisschool een picknickbank vinden in de volle zon, waar we enige rusttijd nemen om iets te eten en te drinken.
Vrouwenklooster Galilea
Ten zuiden van Burum steken we de N355 over, om verderop onze weg in oostelijke richting te vervolgen over de Friese Straatweg richting Visvliet. Deze oude rijksweg is van origine een middeleeuwse 'heirweg'.
Dan zien we rechtsvoor ons een grote terp in het landschap liggen. Een oude boerderij staat op de terp, en langs de doorgaande weg staat nog een andere boerderij, die momenteel wordt gerestaureerd. Deze terp is de locatie van het vroegere Galilea. Hier stond vroeger het Vrouwenklooster. De homeie-palen met daarop de tekst 'Vrouwen' en 'Klooster' aan weerszijden van het erfpad getuigen nog van deze oude kloostervestiging. Hier stond tussen de 13e en de 16e eeuw het Cisterciënzer nonnenklooster, dat indertijd waarschijnlijk is gesticht door en als dependance van het dubbelklooster Jeruzalem in Gerkesklooster.
Na de Reformatie verkochten de Provinciale Staten van Fryslân het klooster, waarna het werd afgebroken, zoals dat ook bij tientallen andere klooster geschiedde. De kloosterstenen van Vrouwenklooster Galilea zijn later gebruikt bij de versterking van de schans van Munnekezijl.
Van Visvliet langs de Lauwers naar Stroobos-Gerkesklooster
Vanuit Visvliet begint het laatste deel van onze route van vandaag. Over een breed betonnen veldpad wandelen we naar de Hilmahuistermolen. Rechts van ons stroomt de meanderende veenrivier de Lauwers, die hier de grens vormt tussen de provincies Groningen (waarin we nu lopen) en Fryslân.
Voorbij de molen en de onderdoorgang onder het treinspoor komen we in in Polder De Twee Provinciën, en zijn we weer terug in de provincie Fryslân.
Deze polderweg voert ons naar Stroobos en Gerkesklooster.
Als we weer bij de kanaalbrug van Gerkesklooster-Stroobos zijn, arriveren we bij onze hier geparkeerde auto.
We kunnen nu terug naar het NS Station in Buitenpost, maar voordat we daar naar toe rijden, gaan we eerst nog even op familiebezoek in de tuin van Rennie & Anne. Tot slot halen we onze fietsen af van het treinstation in Buitenpost, en rijden we terug naar huis.
 |
| Kerkraam in de kerk van Augsbuurt |
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat hier om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Op de fiets naar Buitenpost
Nu wij in de afgelopen weken de laatste etappes van zowel het Elfstedenpad als van de 'Pieter Stuyvesant Kuiertocht' hebben gelopen, is het voor Durkje en mij tijd voor weer een nieuwe wandelgids. Wij gaan vandaag beginnen met voor ons de eerste route uit de wandelgids van het Bonifatius Kloosterpad.
Daartoe hebben we gekozen voor het eerste traject van een drie trajecten omvattende rondwandeling rondom de Friese plaats Buitenpost. Dit Traject 1 kreeg als titel: 'De Kloosterronde van Buitenpost naar Gerkesklooster'. De wandelgids vermeldt een wandelafstand van 22,39 kilometer.
Durkje en ik kiezen ervoor om voor dit traject niet gebruik te maken van een auto op het beginpunt en een auto op het eindpunt, maar om de fietsen mee te nemen achter op de auto.
Kort vóór acht uur rijden we vanmorgen in de auto met de fietsen van Feinsum naar Gerkesklooster. Daar parkeren we onze auto bij de kanaalbrug, en halen we de fietsen van het fietsenrek van de auto. Dan fietsen we over mooie fietspaadjes en smalle asfaltweggetjes van Gerkesklooster via Dykhústertille en Lytsepost naar het NS-station van Buitenpost, waar we de fietsen bij het treinstation stallen.
De stationsrestauratie is (nog) gesloten, dus we drinken hier eerst even een kop meegenomen koffie, en dan staan we om 9:15 uur bij het treinstation van Buitenpost klaar voor vertrek.
Naar Kollum
Het is zo vroeg in deze ochtend van Hemelvaartsdag al aangenaam weer. Het belooft een warme dag te worden. Het weerstation van het KNMI in de De Bilt meldt dat het vandaag de eerste zomerse dag is. De temperatuur loopt in de loop van de middag vandaag op tot 26 graden Celsius. Voor het eerst dit jaar kunnen we een dagtocht aanvangen zonder jas en zonder trui. Een hele dag in wandelshirt hebben we derhalve voor de boeg.
We steken het treinspoor over in noordelijke richting, en wandelen dan over het Swaddepaad en It Paradyske eerst naar het buurtschap Leechlân. Op de splitsing is een minicamping, waarop al zo'n zes campers staan. Dat ziet er al weer gezellig uit in de huidige Corona-tijd.
Door een schilderachtig mooi Friese Wouden-coulissenlandschap wandelen we richting Kollum. Onderweg steken we nog de 17e eeuwse Stroobosser Trekvaart over.
Door een woonwijk lopen we naar de hoofdstraat van Kollum, die we volgen tot voorbij de brug over het Zijlsterried. Daarbij passeren we ook de imposante, middeleeuwse tufstenen Maartenskerk (in eerste aanleg rond 1100 gebouwd) aan de Voorstraat. We verlaten daarna deze voormalige zeehaven.
Stempelen bij de pelgrim van Augsbuurt
Vlak buiten Kollum arriveren we in het buurtschap Augsbuurt, in het Fries ook wel Lytsewâld genoemd, en in het Gronings Lutjewolde.
In Augsbuurt krijgen we een warm onthaal bij onze hartelijke mede-pelgrim Jitse van der Wal, die ons vriendelijk uitnodigt om met hem even een praatje te maken op zijn terras achter het huis.
Pelgrims vragen tijdens hun pelgrimage hier en daar pelgrimsstempels in bijvoorbeeld klooster, kerken en refugio's, om bij aankomst in het bedevaartsoord Santiago de Compostela aan te kunnen tonen dat de pelgrimstocht daadwerkelijk wandelend is volbracht.
 |
| Pelgrim stempelt voor pelgrims |
Na dit aangenaam verpozen vervolgen we onze weg door Augsbuurt, eerst langs de kerk van Augsbuurt. We lopen langs de westzijde van de kerk en zien dan door één van de hoge rondboogvensters het door de zon vanuit het oosten zo prachtig kleurrijk beschenen glas-appliquéraam van kunstenaar Janhendrik Ramaker.
Burum
Over een smal veldpad verlaten we Augsbuurt in de richting van het terpdorp Burum.
 |
| Eén van de schotels van Burum |
De eerste locatie is die van het beroemde satellietgrondstation van Burum, waar ongeveer twintig hele grote en ook enkele kleinere schotelantennes staan opgesteld.
 |
| Kapel voor Foekje Dillema |
De eenzame plek hier midden in het open weidelandschap roept wel iets op van het tragische lot en de eenzaamheid die Foekje Dillema bij leven trof.
Even later wandelen we voorbij het buurtschap De Keegen het dorp Burum binnen, waar we achter de dorpskerk op een kinderspeelplaats naast de basisschool een picknickbank vinden in de volle zon, waar we enige rusttijd nemen om iets te eten en te drinken.
Vrouwenklooster Galilea
Ten zuiden van Burum steken we de N355 over, om verderop onze weg in oostelijke richting te vervolgen over de Friese Straatweg richting Visvliet. Deze oude rijksweg is van origine een middeleeuwse 'heirweg'.
Dan zien we rechtsvoor ons een grote terp in het landschap liggen. Een oude boerderij staat op de terp, en langs de doorgaande weg staat nog een andere boerderij, die momenteel wordt gerestaureerd. Deze terp is de locatie van het vroegere Galilea. Hier stond vroeger het Vrouwenklooster. De homeie-palen met daarop de tekst 'Vrouwen' en 'Klooster' aan weerszijden van het erfpad getuigen nog van deze oude kloostervestiging. Hier stond tussen de 13e en de 16e eeuw het Cisterciënzer nonnenklooster, dat indertijd waarschijnlijk is gesticht door en als dependance van het dubbelklooster Jeruzalem in Gerkesklooster.
Na de Reformatie verkochten de Provinciale Staten van Fryslân het klooster, waarna het werd afgebroken, zoals dat ook bij tientallen andere klooster geschiedde. De kloosterstenen van Vrouwenklooster Galilea zijn later gebruikt bij de versterking van de schans van Munnekezijl.
Van Visvliet langs de Lauwers naar Stroobos-Gerkesklooster
Vanuit Visvliet begint het laatste deel van onze route van vandaag. Over een breed betonnen veldpad wandelen we naar de Hilmahuistermolen. Rechts van ons stroomt de meanderende veenrivier de Lauwers, die hier de grens vormt tussen de provincies Groningen (waarin we nu lopen) en Fryslân.
Voorbij de molen en de onderdoorgang onder het treinspoor komen we in in Polder De Twee Provinciën, en zijn we weer terug in de provincie Fryslân.
Deze polderweg voert ons naar Stroobos en Gerkesklooster.
Als we weer bij de kanaalbrug van Gerkesklooster-Stroobos zijn, arriveren we bij onze hier geparkeerde auto.
We kunnen nu terug naar het NS Station in Buitenpost, maar voordat we daar naar toe rijden, gaan we eerst nog even op familiebezoek in de tuin van Rennie & Anne. Tot slot halen we onze fietsen af van het treinstation in Buitenpost, en rijden we terug naar huis.
Pieter Stuyvesant Kuiertocht
Woensdag 20 mei 2020
Wandelroutes door Westellingwerf
Eenmaal per twee jaar organiseert de Stichting Pieter Stuyvesant Kuiertocht (PSK) op de eerste zaterdag van juni een kuiertocht in het mooie gebied tussen de Friese rivieren De Linde en De Tjonger.
Na de kuiertochten van 2002, 2005, 2007 en 2009 werd in het jaar 2011 de eerste lustrumtocht georganiseerd.
Ter gelegenheid van dat eerste lustrum heeft de Stichting PSK in het lustrumjaar een jubileumuitgave laten verschijnen, in de vorm van een routegids, waarin de vijf PSK-routes zijn beschreven.
Totaal staan er 7 wandelroutes in deze jubileumuitgave, omdat van de meest recente routes van de jaren 2009 en 2011 zowel een korte als een langere wandelroute in deze wandelgids is opgenomen, die elkaar overigens grotendeels overlappen.
Door alle routevarianten van deze wandelgids ook te lopen, hebben we in 6 wandeldagen totaal ongeveer 187,5 kilometer gelopen, met een gemiddelde etappe-afstand van 31,25 kilometer per wandeldag.
De wandelgids kreeg als titel 'Pieter Stuyvesant Kuiertocht' en als subtitel 'Vijf wandelroutes door prachtig Westellingwerf''.
Vijf routes met twee varianten
Durkje en ik liepen de vijf routes van de Pieter Stuyvesant Kuiertocht - inclusief de twee routevarianten - op de volgende wijze:
 |
| Cover van de wandelgids Pieter Stuyvesant Kuiertocht |
Wandelroutes door Westellingwerf
Eenmaal per twee jaar organiseert de Stichting Pieter Stuyvesant Kuiertocht (PSK) op de eerste zaterdag van juni een kuiertocht in het mooie gebied tussen de Friese rivieren De Linde en De Tjonger.
Na de kuiertochten van 2002, 2005, 2007 en 2009 werd in het jaar 2011 de eerste lustrumtocht georganiseerd.
Ter gelegenheid van dat eerste lustrum heeft de Stichting PSK in het lustrumjaar een jubileumuitgave laten verschijnen, in de vorm van een routegids, waarin de vijf PSK-routes zijn beschreven.
Totaal staan er 7 wandelroutes in deze jubileumuitgave, omdat van de meest recente routes van de jaren 2009 en 2011 zowel een korte als een langere wandelroute in deze wandelgids is opgenomen, die elkaar overigens grotendeels overlappen.
Door alle routevarianten van deze wandelgids ook te lopen, hebben we in 6 wandeldagen totaal ongeveer 187,5 kilometer gelopen, met een gemiddelde etappe-afstand van 31,25 kilometer per wandeldag.
De wandelgids kreeg als titel 'Pieter Stuyvesant Kuiertocht' en als subtitel 'Vijf wandelroutes door prachtig Westellingwerf''.
Vijf routes met twee varianten
Durkje en ik liepen de vijf routes van de Pieter Stuyvesant Kuiertocht - inclusief de twee routevarianten - op de volgende wijze:
- Op 3 april 2016 liepen we vanuit Sonnega Route 1 van het jaar 2002 over een afstand van circa 32 kilometer;
- Op 9 mei 2020 liepen we vanuit Sonnega Route 2 van het jaar 2005 over een afstand van circa 32 kilometer;
- Op 6 mei 2020 liepen we vanuit Noordwolde Route 3 van het jaar 2007 over een afstand van circa 34 kilometer;
- Op 14 juni 2015 liepen we vanuit Oldeholtpade de korte variant van Route 4 van het jaar 2009 over een afstand van circa 20,5 kilometer. En op 17 mei 2020 hebben we in aanvulling op die korte routevariant vanuit De Hoeve het nog resterende deel van de 33,5 kilometer lange Route 4 gelopen, die door enkele dubbelingen van de korte en lange variant resulteerde in een afstand van ongeveer 27 kilometer. Totaal hebben we dus bij benadering zo'n 20,5 + 27 = 47,5 kilometer op Route 4 gelopen.
- Op 7 juni 2015 liepen we vanuit Sonnega de korte variant van Route 5 van het jaar 2011 over een afstand van circa 22 kilometer. En op 7 augustus 2009 hebben we in aanvulling op die korte routevariant een nog resterend eerste deel van de 35 kilometer lange Route 5 vanaf de Sasbrug langs de Linde tot aan de Steenwijkerweg gelopen, over een afstand van ongeveer 4 kilometer. Op 9 mei 2020 hebben we bovendien in aanvulling op die korte routevariant ook nog een resterend tweede deel van de 35 kilometer lange Route 5 gelopen vanaf de Steenwijkerweg ter hoogte van de Linde tot aan de plek waar de Meenthe de plaats Wolvega binnengaat, over een afstand van ongeveer 3 kilometer. En op 17 mei 2020 hebben we tot slot als derde aanvulling op die korte routevariant het nog resterende deel van de 35 kilometer lange Route 5 vanuit Munnekeburen gelopen, die door enkele dubbelingen van de korte en lange variant resulteerde in een afstand van ongeveer 13 kilometer. Totaal hebben we dus bij benadering zo'n 22 + 4 + 3 + 13 = 42 kilometer op Route 5 gelopen.
maandag 18 mei 2020
Pieter Stuyvesant Kuiertocht epiloog (40 km)
Zondag 17 mei 2020
Wandelroutes door Westellingwerf
Eenmaal per twee jaar organiseert de Stichting Pieter Stuyvesant Kuiertocht (PSK) op de eerste zaterdag van juni een kuiertocht in het mooie gebied tussen de Friese rivieren De Linde en De Tjonger. Na de kuiertochten van 2002, 2005, 2007 en 2009 werd in het jaar 2011 de eerste lustrumtocht georganiseerd. Ter gelegenheid van dat eerste lustrum heeft de Stichting PSK in het lustrumjaar een jubileumuitgave laten verschijnen, in de vorm van een routegids, waarin de vijf PSK-routes zijn beschreven. Totaal staan er 7 wandelroutes in deze jubileumuitgave, omdat van de meest recente routes van de jaren 2009 en 2011 zowel een korte als een langere wandelroute in deze wandelgids is opgenomen.
De wandelgids kreeg als titel 'Pieter Stuyvesant Kuiertocht' en als subtitel 'Vijf wandelroutes door prachtig Westellingwerf''.
40 resterende kilometers van twee routes
Vandaag wandelen Durkje en ik van de Routes 4 en 5 van de Pieter Stuyvesant Kuiertocht de voor ons nog resterende kilometers. Dat zijn de volgende etappes:
Totaal wandelen we vandaag 27 + 13 = 40 kilometer.
Vanmorgen begonnen we bij een ochtendtemperatuur van 16 graden, en de temperatuur loopt vandaag enkele graden op. Het wordt echter niet erg warm, omdat het enerzijds half bewolkt blijft en het daarnaast de hele dag behoorlijk waait. Het eindresultaat van zonneschijn, temperatuur en een verfrissende wind maakt het ook qua weer een heel geschikte dag voor een langeafstandswandeling.
Restant van Route 4, kuiertocht 2009
We beginnen vanmorgen met de resterende kilometers van Route nummer 4. Dit is de route van de kuiertocht in het jaar 2009, die toen begon en eindigde in Oldeholtpade. Het voor ons resterende traject laten wij beginnen in De Hoeve.
Om 8:00 uur vertrekken Durkje en ik met de auto vanuit Feinsum, en om 9:00 uur staan we bij de kerk en begraafplaats met klokkenstoel van De Hoeve klaar voor vertrek.
Over de verharde Jokweg lopen we naar de halfverharde Oude Jokweg. Dit schelpenpad door een prachtige laan voert ons naar de Kontermansweg.
Langs de schapenboerderij gaan we linksaf naar de voor doorgaand verkeer tijdelijk afgesloten Vinkegavaartweg, die we maar een klein stukje hoeven te volgen, om ter hoogte van de Kontermansbrug over de Linde het Lendepad langs de oude regenrivier te volgen.
Dit is een smal asfaltpaadje met een smalle berm, hetgeen het bij tijd en wijle wel even ingewikkeld maakt om de anderhalve meter afstand te hanteren als fietsers langs ons rijden. Fietsers houden de vaart er in en blijven op het asfalt, maar wij moeten daartoe regelmatig tot het uiterste deel van de oneffen berm om de anderhalve meter Corona-afstand te garanderen.
Van de Linde naar Steggerda
We verlaten het asfaltpad om in de Lendevallei een prachtig veldpad te volgen door een moerasachtige gebied.
Via een houten brug steken we de Steggerdasloot over, en dan lopen we door naar de Hemweg, die haaks op het Lendepad staat.
Over de Hemweg, de Buitenweg en de Kostersweg wandelen we naar de PKN-kerk van Steggerda. Bij deze kerk staan een auto en een fiets, en er brand licht binnen. Op het mededelingenbord bij het kerkenpad staat te lezen dat de wekelijkse zondagochtendkerkdiensten tot in elk geval 1 juni 2020 niet doorgaan als één van de maatregelen ter voorkoming van Corona-besmetting, maar dat elke zondag wel een viering (wijdingsmoment) vanuit de kerk kan worden gevolgd via de kerktelefoon. We horen vanuit de kerk enkele zangstemmen, en begrijpen nu waartoe die dienen. Wat altijd zo normaal was - het horen van samenzang in de kerk - is vandaag de dag als gevolg van de Corona-crisis zo geheel anders en zelfs bijzonder. Maar ondanks Corona wordt hier óók in de kerk van Steggerda de lofzang gaande gehouden.
Over het kerkenpad lopen we naar de Steggerdaweg. Die volgen we in westelijke richting, en dan valt ons op dat wij tweemaal het plaatsnaambord van Steggerda passeren, weliswaar op behoorlijke afstand. We vragen een vrouw aan de andere zijde van de weg of zij weet waarom wij tweemaal het kombord van Steggerda passeren, en zij vertelt dat het waarschijnlijk is gelegen in een oude kerkstrijd, van protestants en rooms katholiek Steggerda.
Van Peperga via De Blesse naar Blesdijke
Voorbij Steggerda volgt Peperga, en direct na Peperga komen we in De Blesse.
Nog voordat we onder de A32 door gaan en over het treinspoor lopen, passeren we net voorbij de Pieter Stuyvesantkerk aan onze linkerhand het monument van het schip 'De Silveren Maen', waarmee Pieter Stuyvesant (geboren in Peperga als domineeszoon) naar de Nederlandse koloniën in de West vertrok.
In De Blesse lopen we langs korenmolen De Mars, en dan verlaten we al snel de Steenwijkerweg, omdat we verder moeten in westelijke richting over de Markeweg.
In Blesdijke zien we tot onze verrassing dat het Rustpunt van Camperplaats Stoutenburgh geopend is. Op het terras zijn de tafeltjes uit elkaar op het terras geplaatst, en bij dit Rustpunt kunnen we middels zelfbediening koffie tappen bij een koffieapparaat. Voor het eerst sinds weken kunnen we onderweg zo weer even een kopje koffie drinken. Bovendien is het gezellig hier en verderop op de Camperplaats, want nagenoeg alle camperplaatsen zijn bezet.
Langs een kasteel, door bos en over heide
Na deze gezellige koffiepauze gaan we weer verder over de Markeweg. Direct naast de Camperplaats zien we het Kasteel Oolt Stoutenburgh staan; een bouwwerk dat oud lijkt, maar waar tot op heden nog steeds aan wordt gebouwd door eigenaar-bouwer-slotheer Gerry Halman.
We gaan linksaf de Friese Veldweg op, die we volgen totdat we het bospad van een bosperceel van Staatsbosbeheer op kunnen gaan. Door het bos lopen we naar het heideveld, waarop de brem nog prachtig geel bloeit. We zijn nu overigens vlakbij de grens tussen de provincies Fryslân en Overijssel.
De wandelgids geeft geen beschrijving van de route door het bos en over de heide, en het pad wordt niet bewegwijzerd, dus we moeten even zoeken hoe we op de beoogde zijde het bos weer uit komen. Dat lukt prima, want uiteindelijk lopen we over het zandpad van de Lijsterbeslaan het bos uit, om aan het eind de Markeweg weer op te gaan, verder in westelijke richting.
Lendevallei
Aan het eind van Blesdijke verlaten we de Markeweg, om dan over de twee lange rechte wegen van eerst de Langebroekweg en daarna de Nijksweg door een weids polderlandschap in oostelijke richting weer terug te lopen naar de Steenwijkerweg.
Die steken we over, om iets verderop naar het oosten af te buigen, om voorbij de oude spoorbrug en onder de A32 door weer bij de rivier de Linde te komen.
Langs de Linde ontmoeten we het wandelende stel uit Deventer, dat wij eerder vanmorgen uit de auto zagen stappen in Peperga. Zij lopen een deel van de route die wij vandaag ook lopen, echter in omgekeerde volgorde.
Nu volgen we het asfaltpaadje van het Lendepad helemaal tot het eind, tot aan de Kontermansbrug.
Tot onze grote verrassing zien we in de Lendevallei aan de zuidzijde in een dichtbegroeide waterpartij een prachtige purperreiger staan. Die staat op nogal grote afstand, maar we kunnen er met de zoomlens van ons fototoestel toch nog een mooie foto van maken.
Van deze Kontermansbrug over de Linde gaan we tenslotte via de Vinkegavaartweg en de Kontermansweg weer terug naar De Hoeve, waar we vanmorgen onze auto parkeerden bij de kerk en basisschool.
Bij de auto nemen we een etenspauze, alvorens we De Hoeve verlaten richting Munnekeburen.
Het is nu 15:00 uur, en na de eerste zes wandeluren hebben we nu zo'n 27 kilometers gelopen.
Restant van Route 5, jubileumkuier 2011
We beginnen halverwege de middag met de resterende kilometers van Route nummer 5. Dit is de route van de jubieumkuier in het jaar 2011, die toen begon en eindigde in Sonnega. Het voor ons resterende traject laten wij beginnen in Munnekeburen.
Aangekomen bij de kerk van Munnekeburen is het op de parkeerplaats opvallend drukte. In de richting van de wandelpaden in de Rottige Meente zien we veel mensen lopen. Kennelijk nemen velen de gelegenheid van het weer en de vrije zondag te baat om als afwisseling op dat dagenlange thuiszitten in Corona-tijd nu een wandeling te maken door dit prachtige natuurreservaat.
We wandelen Munnekeburen uit richting Scherpenzeel en gaan net buiten Munnekeburen voorbij de sportaccommodatie de Kerkeweg op, naar het pittoreske oude Voetpad.
Dat smalle Voetpad is als een oud ringpad rond de Rottige Meente, en voert ons tot in het Friese dorp Scherpenzeel.
Van Scherpenzeel via Spanga naar Driewegsluis
In Scherpenzeel lopen we langs de dorpskerk, die bekend is vanwege haar schitterende gebrandschilderde kerkramen uit 1788.
Vlak vóór de Pieter Stuyvesantweg wandelen we Scherpenzeel uit ter hoogte van (alweer) een monument voor Pieter Stuyvesant. Pa Stuyvesant was ook hier - evenals in Peperga - dominee.
Aan de overzijde van de Pieter Stuyvesantweg passeren we het eeuwenoude Café De Veehandel, waar al in 1794 een tolhuis-herberg was.
Voorbij het café - in 1870 nog 'De Zijl' geheten - lopen we richting Spanga. Vlak vóór de oprit naar twee woningen en een begraafplaats, verlaten we deze doorgaande weg, om iets verderop onze route te vervolgen over wederom het oude Voetpad.
Direct komen we langs de bijzondere begraafplaats van Spanga, geheel buiten de bebouwde kom gelegen aan de rand van het natuurgebied, omringd met een gracht, en op de verhoogde begraafplaats een klokkenstoel.
Het Voetpad eindigt op de T-splitsing met de Scheene. Even lopen we langs de Scheene, om dan via de Marktweg en over de hooggelegen Lindedijk naar Driewegsluis te lopen. Lopend over de hoge polderdijk - een 14e eeuwse zeedijk - hebben we een prachtig uitzicht over het natuurreservaat de Rottige Meente.
Rond en door de Rottige Meente
Bij de Linthorst Homansluis en Driewegsluis buigen we over dezelfde polderdijk af in noordwestelijke richting, om dan op enige afstand parallel aan de Jonkers- of Helomavaart weer terug te lopen naar de Pieter Stuyvesantweg.
Die drukke autoweg steken we over, om vervolgens aan de overzijde het mooie schelpenpad te volgen, met links de Rottige Meente en rechts nog steeds de Helomavaart.
Onderweg passeren we molen De Reiger, en vlak vóór de Scheenesluis ook molen De Rietvink.
Bij het voormalige café 'De Laatste Stuiver' steken we de sluiskolk over, om vervolgens over het laaggelegen schelpenpad van het Scheenepad langs het oude kanaal de Scheene te lopen.
Aan het eind van het Scheenepad draaien we rechtsaf, en dan zien we in de verte al de kerk van Munnekeburen.
Het schelpenpad in noordwestelijke richting lopen we helemaal uit, en dan arriveren we in Munnekeburen, bij de kerk, waar onze auto staat. In tegenstelling tot drie uren geleden is het hier nu heel stil in het dorp en op de parkeerplaats nabij de kerk.
Het is al 18:15 uur, dus de hoogste tijd om met de auto weer terug te keren naar huis.
We hebben vandaag met circa 40 kilometers een flink eind gewandeld, met als eindresultaat dat we nu alle trajecten uit onze wandelgids van de Pieter Stuyvesant Kuiertocht volledig hebben gelopen. Vandaag sluiten we dus de vijf prachtige wandelroutes door het Friese Westellingwerf af.
 |
| In de Rottige Meente langs Molen De Rietvink |
Wandelroutes door Westellingwerf
Eenmaal per twee jaar organiseert de Stichting Pieter Stuyvesant Kuiertocht (PSK) op de eerste zaterdag van juni een kuiertocht in het mooie gebied tussen de Friese rivieren De Linde en De Tjonger. Na de kuiertochten van 2002, 2005, 2007 en 2009 werd in het jaar 2011 de eerste lustrumtocht georganiseerd. Ter gelegenheid van dat eerste lustrum heeft de Stichting PSK in het lustrumjaar een jubileumuitgave laten verschijnen, in de vorm van een routegids, waarin de vijf PSK-routes zijn beschreven. Totaal staan er 7 wandelroutes in deze jubileumuitgave, omdat van de meest recente routes van de jaren 2009 en 2011 zowel een korte als een langere wandelroute in deze wandelgids is opgenomen.
De wandelgids kreeg als titel 'Pieter Stuyvesant Kuiertocht' en als subtitel 'Vijf wandelroutes door prachtig Westellingwerf''.
40 resterende kilometers van twee routes
Vandaag wandelen Durkje en ik van de Routes 4 en 5 van de Pieter Stuyvesant Kuiertocht de voor ons nog resterende kilometers. Dat zijn de volgende etappes:
- Op 14 juni 2015 hebben we van Route 4 de Korte route gelopen, over een afstand van 20,5 kilometer. De Lange route betreft een afstand van 33,5 kilometer. Vandaag wandelen we de resterende delen, met een totale lengte van ongeveer 27 kilometer. Dat is meer dan het verschil tussen de korte en de lange route. Dat verschil heeft te maken met het feit van we van deze etappe een rondje hebben gemaakt, waardoor je een deel van de korte route nogmaals loopt, en een ander stukje van de korte route zelfs heen en terug moet lopen.
- Op 7 juni 2015 hebben we van Route 5 de Korte route gelopen, over een afstand van 22 kilometer. De Lange route betreft een afstand van 35 kilometer. Vandaag wandelen we de resterende delen, met een totale lengte van ongeveer 13 kilometer. Enkele resterende kilometers lopen we vandaag niet, omdat we die al eens eerder hebben gelopen. Daarmee lijkt die 13 kilometers meer dan het verschil tussen de korte en de lange route. Dat verschil heeft te maken met het feit van we van deze etappe een rondje hebben gemaakt, waardoor je een deel van de korte route nogmaals loopt.
Totaal wandelen we vandaag 27 + 13 = 40 kilometer.
Vanmorgen begonnen we bij een ochtendtemperatuur van 16 graden, en de temperatuur loopt vandaag enkele graden op. Het wordt echter niet erg warm, omdat het enerzijds half bewolkt blijft en het daarnaast de hele dag behoorlijk waait. Het eindresultaat van zonneschijn, temperatuur en een verfrissende wind maakt het ook qua weer een heel geschikte dag voor een langeafstandswandeling.
Restant van Route 4, kuiertocht 2009
We beginnen vanmorgen met de resterende kilometers van Route nummer 4. Dit is de route van de kuiertocht in het jaar 2009, die toen begon en eindigde in Oldeholtpade. Het voor ons resterende traject laten wij beginnen in De Hoeve.
Om 8:00 uur vertrekken Durkje en ik met de auto vanuit Feinsum, en om 9:00 uur staan we bij de kerk en begraafplaats met klokkenstoel van De Hoeve klaar voor vertrek.
Over de verharde Jokweg lopen we naar de halfverharde Oude Jokweg. Dit schelpenpad door een prachtige laan voert ons naar de Kontermansweg.
Langs de schapenboerderij gaan we linksaf naar de voor doorgaand verkeer tijdelijk afgesloten Vinkegavaartweg, die we maar een klein stukje hoeven te volgen, om ter hoogte van de Kontermansbrug over de Linde het Lendepad langs de oude regenrivier te volgen.
Dit is een smal asfaltpaadje met een smalle berm, hetgeen het bij tijd en wijle wel even ingewikkeld maakt om de anderhalve meter afstand te hanteren als fietsers langs ons rijden. Fietsers houden de vaart er in en blijven op het asfalt, maar wij moeten daartoe regelmatig tot het uiterste deel van de oneffen berm om de anderhalve meter Corona-afstand te garanderen.
Van de Linde naar Steggerda
We verlaten het asfaltpad om in de Lendevallei een prachtig veldpad te volgen door een moerasachtige gebied.
 |
| De brug over de Steggerdasloot |
Over de Hemweg, de Buitenweg en de Kostersweg wandelen we naar de PKN-kerk van Steggerda. Bij deze kerk staan een auto en een fiets, en er brand licht binnen. Op het mededelingenbord bij het kerkenpad staat te lezen dat de wekelijkse zondagochtendkerkdiensten tot in elk geval 1 juni 2020 niet doorgaan als één van de maatregelen ter voorkoming van Corona-besmetting, maar dat elke zondag wel een viering (wijdingsmoment) vanuit de kerk kan worden gevolgd via de kerktelefoon. We horen vanuit de kerk enkele zangstemmen, en begrijpen nu waartoe die dienen. Wat altijd zo normaal was - het horen van samenzang in de kerk - is vandaag de dag als gevolg van de Corona-crisis zo geheel anders en zelfs bijzonder. Maar ondanks Corona wordt hier óók in de kerk van Steggerda de lofzang gaande gehouden.
Over het kerkenpad lopen we naar de Steggerdaweg. Die volgen we in westelijke richting, en dan valt ons op dat wij tweemaal het plaatsnaambord van Steggerda passeren, weliswaar op behoorlijke afstand. We vragen een vrouw aan de andere zijde van de weg of zij weet waarom wij tweemaal het kombord van Steggerda passeren, en zij vertelt dat het waarschijnlijk is gelegen in een oude kerkstrijd, van protestants en rooms katholiek Steggerda.
Van Peperga via De Blesse naar Blesdijke
Voorbij Steggerda volgt Peperga, en direct na Peperga komen we in De Blesse.
 |
| Bij De Silveren Maen |
In De Blesse lopen we langs korenmolen De Mars, en dan verlaten we al snel de Steenwijkerweg, omdat we verder moeten in westelijke richting over de Markeweg.
In Blesdijke zien we tot onze verrassing dat het Rustpunt van Camperplaats Stoutenburgh geopend is. Op het terras zijn de tafeltjes uit elkaar op het terras geplaatst, en bij dit Rustpunt kunnen we middels zelfbediening koffie tappen bij een koffieapparaat. Voor het eerst sinds weken kunnen we onderweg zo weer even een kopje koffie drinken. Bovendien is het gezellig hier en verderop op de Camperplaats, want nagenoeg alle camperplaatsen zijn bezet.
Langs een kasteel, door bos en over heide
Na deze gezellige koffiepauze gaan we weer verder over de Markeweg. Direct naast de Camperplaats zien we het Kasteel Oolt Stoutenburgh staan; een bouwwerk dat oud lijkt, maar waar tot op heden nog steeds aan wordt gebouwd door eigenaar-bouwer-slotheer Gerry Halman.
We gaan linksaf de Friese Veldweg op, die we volgen totdat we het bospad van een bosperceel van Staatsbosbeheer op kunnen gaan. Door het bos lopen we naar het heideveld, waarop de brem nog prachtig geel bloeit. We zijn nu overigens vlakbij de grens tussen de provincies Fryslân en Overijssel.
De wandelgids geeft geen beschrijving van de route door het bos en over de heide, en het pad wordt niet bewegwijzerd, dus we moeten even zoeken hoe we op de beoogde zijde het bos weer uit komen. Dat lukt prima, want uiteindelijk lopen we over het zandpad van de Lijsterbeslaan het bos uit, om aan het eind de Markeweg weer op te gaan, verder in westelijke richting.
Lendevallei
Aan het eind van Blesdijke verlaten we de Markeweg, om dan over de twee lange rechte wegen van eerst de Langebroekweg en daarna de Nijksweg door een weids polderlandschap in oostelijke richting weer terug te lopen naar de Steenwijkerweg.
Die steken we over, om iets verderop naar het oosten af te buigen, om voorbij de oude spoorbrug en onder de A32 door weer bij de rivier de Linde te komen.
Langs de Linde ontmoeten we het wandelende stel uit Deventer, dat wij eerder vanmorgen uit de auto zagen stappen in Peperga. Zij lopen een deel van de route die wij vandaag ook lopen, echter in omgekeerde volgorde.
Nu volgen we het asfaltpaadje van het Lendepad helemaal tot het eind, tot aan de Kontermansbrug.
 |
| Purperreiger in de Lendevallei |
Van deze Kontermansbrug over de Linde gaan we tenslotte via de Vinkegavaartweg en de Kontermansweg weer terug naar De Hoeve, waar we vanmorgen onze auto parkeerden bij de kerk en basisschool.
Bij de auto nemen we een etenspauze, alvorens we De Hoeve verlaten richting Munnekeburen.
Het is nu 15:00 uur, en na de eerste zes wandeluren hebben we nu zo'n 27 kilometers gelopen.
Restant van Route 5, jubileumkuier 2011
We beginnen halverwege de middag met de resterende kilometers van Route nummer 5. Dit is de route van de jubieumkuier in het jaar 2011, die toen begon en eindigde in Sonnega. Het voor ons resterende traject laten wij beginnen in Munnekeburen.
Aangekomen bij de kerk van Munnekeburen is het op de parkeerplaats opvallend drukte. In de richting van de wandelpaden in de Rottige Meente zien we veel mensen lopen. Kennelijk nemen velen de gelegenheid van het weer en de vrije zondag te baat om als afwisseling op dat dagenlange thuiszitten in Corona-tijd nu een wandeling te maken door dit prachtige natuurreservaat.
We wandelen Munnekeburen uit richting Scherpenzeel en gaan net buiten Munnekeburen voorbij de sportaccommodatie de Kerkeweg op, naar het pittoreske oude Voetpad.
Dat smalle Voetpad is als een oud ringpad rond de Rottige Meente, en voert ons tot in het Friese dorp Scherpenzeel.
Van Scherpenzeel via Spanga naar Driewegsluis
In Scherpenzeel lopen we langs de dorpskerk, die bekend is vanwege haar schitterende gebrandschilderde kerkramen uit 1788.
Vlak vóór de Pieter Stuyvesantweg wandelen we Scherpenzeel uit ter hoogte van (alweer) een monument voor Pieter Stuyvesant. Pa Stuyvesant was ook hier - evenals in Peperga - dominee.
Aan de overzijde van de Pieter Stuyvesantweg passeren we het eeuwenoude Café De Veehandel, waar al in 1794 een tolhuis-herberg was.
Voorbij het café - in 1870 nog 'De Zijl' geheten - lopen we richting Spanga. Vlak vóór de oprit naar twee woningen en een begraafplaats, verlaten we deze doorgaande weg, om iets verderop onze route te vervolgen over wederom het oude Voetpad.
 |
| De begraafplaats met klokkenstoel in Spanga |
Het Voetpad eindigt op de T-splitsing met de Scheene. Even lopen we langs de Scheene, om dan via de Marktweg en over de hooggelegen Lindedijk naar Driewegsluis te lopen. Lopend over de hoge polderdijk - een 14e eeuwse zeedijk - hebben we een prachtig uitzicht over het natuurreservaat de Rottige Meente.
Rond en door de Rottige Meente
Bij de Linthorst Homansluis en Driewegsluis buigen we over dezelfde polderdijk af in noordwestelijke richting, om dan op enige afstand parallel aan de Jonkers- of Helomavaart weer terug te lopen naar de Pieter Stuyvesantweg.
Die drukke autoweg steken we over, om vervolgens aan de overzijde het mooie schelpenpad te volgen, met links de Rottige Meente en rechts nog steeds de Helomavaart.
Onderweg passeren we molen De Reiger, en vlak vóór de Scheenesluis ook molen De Rietvink.
Bij het voormalige café 'De Laatste Stuiver' steken we de sluiskolk over, om vervolgens over het laaggelegen schelpenpad van het Scheenepad langs het oude kanaal de Scheene te lopen.
Aan het eind van het Scheenepad draaien we rechtsaf, en dan zien we in de verte al de kerk van Munnekeburen.
Het schelpenpad in noordwestelijke richting lopen we helemaal uit, en dan arriveren we in Munnekeburen, bij de kerk, waar onze auto staat. In tegenstelling tot drie uren geleden is het hier nu heel stil in het dorp en op de parkeerplaats nabij de kerk.
Het is al 18:15 uur, dus de hoogste tijd om met de auto weer terug te keren naar huis.
We hebben vandaag met circa 40 kilometers een flink eind gewandeld, met als eindresultaat dat we nu alle trajecten uit onze wandelgids van de Pieter Stuyvesant Kuiertocht volledig hebben gelopen. Vandaag sluiten we dus de vijf prachtige wandelroutes door het Friese Westellingwerf af.
zaterdag 16 mei 2020
De zwarte met het witte hart
Zaterdag 16 mei 2020
Prinsen Kwasi & Kwame
In 1837 worden de twee Afrikaanse prinsjes Kwasi & Kwame aan koning Willem I (1772-1843) geschonken als onderpand voor de illegale slavenhandel van de Nederlandse regering.
In Delft worden deze twee zwarte jongens uit Ghana als Hollanders opgevoed.
Terwijl Kwasi zich uit alle macht aanpast en een echte Nederlander wil worden, vecht Kwame om zijn Afrikaanse identiteit te behouden, om op een dag te kunnen terugkeren naar zijn volk.
Jaren later, aan het begin van de twintigste eeuw, kijkt de bejaarde prins Kwasi (Aquasui) Boachi vanaf zijn Javaanse theeplantage terug op hun buitengewone levens.
Pas dan ontdekt hij het complot waarmee de Nederlandse regering zijn Indische carrière heeft gedwarsboomd.
De roman 'De zwarte met het witte hart' - geschreven door Arthur Japin - is één van de hoogtepunten uit de naoorlogse Nederlandse literatuur, en betekende de definitieve doorbraak van schrijver Arthur Japin.
Dit boek is een historische roman. De hoofdpersonen hebben echt bestaan.
Verschillend of gelijk
 |
| Cover van 'De zwarte met het witte hart' |
Prinsen Kwasi & Kwame
In 1837 worden de twee Afrikaanse prinsjes Kwasi & Kwame aan koning Willem I (1772-1843) geschonken als onderpand voor de illegale slavenhandel van de Nederlandse regering.
In Delft worden deze twee zwarte jongens uit Ghana als Hollanders opgevoed.
Terwijl Kwasi zich uit alle macht aanpast en een echte Nederlander wil worden, vecht Kwame om zijn Afrikaanse identiteit te behouden, om op een dag te kunnen terugkeren naar zijn volk.
Jaren later, aan het begin van de twintigste eeuw, kijkt de bejaarde prins Kwasi (Aquasui) Boachi vanaf zijn Javaanse theeplantage terug op hun buitengewone levens.
Pas dan ontdekt hij het complot waarmee de Nederlandse regering zijn Indische carrière heeft gedwarsboomd.
De roman 'De zwarte met het witte hart' - geschreven door Arthur Japin - is één van de hoogtepunten uit de naoorlogse Nederlandse literatuur, en betekende de definitieve doorbraak van schrijver Arthur Japin.
Dit boek is een historische roman. De hoofdpersonen hebben echt bestaan.
Verschillend of gelijk
- Wanneer je lange tijd maar één kleur ziet, krijg je een waas voor ogen. Eén blik op de tegenkleur herstelt het contrast.
- Kleur heb je nooit zelf; kleur krijg je door anderen. Ik werd zichtbaar in contrast met hem.
- Een Ashanti kent de heilzame kracht van het taboe: verdriet dat niet genoemd wordt, bestaat ook niet.
- Ook vertrouwen is een zintuig.
- Het voorbije was nog niet ver genoeg, en het nieuwe nog te onvoorstelbaar.
- Reizen verdooft de zinnen. Een reiziger blijft zijn gevoelens één stap voor. Nieuwe indrukken verdringen de zorgen over wat hij achterlaat. Terwijl hij zich verrijkt met wat zich buiten voordoet, verarmt zijn innerlijke beleving. Die toestand is vol te houden tot hij ergens aankomt.
- Verstaanbaar zijn, is iets anders dan begrepen worden. Het is een aangename toestand voor een vreemdeling in een nieuw land.
- Men doet zijn best voor de nieuwkomer, en verwacht nog weinig van hem terug. Er is een overgave, alsof hij wordt gestreeld zonder iets terug te hoeven doen.
- In Ashanti wordt de kennis van alle kunsten en van de wereld zelf bewaard in de herinnering van ieder mens afzonderlijk en in het geheugen van het volk als geheel.
- Zij die een speciale gave bezitten het culturele goed in zich mee te dragen, worden gekoesterd en geëerd.
- Van Moock hamerde op de superioriteit van het schrift boven het geheugen van de mens. Maar Kwame hield vol dat de kennis alleen in de mens levend blijft; telkens weer anders naar gelang van de geest waarin het wordt bewaard.
- Voor mij werd het juist een spel mijn leermeester versteld te doen staan, zodat ik mijn verworvenheden met opzet doseerde.
- De aanvoerder staat natuurlijk net zo los van de groep als de uitgestotene.
- Het maakt niet uit of mensen je aanstaren en nawijzen, dan wel heel veel moeite doen om niet nadrukkelijk te kijken, beide zijn even opvallend.
- Een dier dat wordt getemd, leert zijn woede verstoppen. Zijn bewegingen worden trager.
- "We horen er nou toch bij, of niet soms?" "Wij worden geduld; dat is niet hetzelfde".
- Ik ontdekte dat vriendschap niet zacht hoeft te zijn en iets waarbij je rustig weg kunt dommelen, maar dat hij evengoed geladen kan zijn, zelfs dreigend.
- Er zijn mensen in wie je jezelf liever ziet, dan in een spiegel.
- Verhalen die je kan dromen, vervelen nooit.
- Je kan een droom nu eenmaal niet afdwingen door je ogen stijf dicht te knijpen.
- Is Holland soms de norm waar de wereld zich aan meten moet? God bewaar ons.
- Zo is alle leven ontstaan. Uit onvervuld verlangen.
- Mensen denken dat herinnering verdriet brengt. Het tegendeel is waar. Verdriet komt met het vergeten.
- Met elke stap vooruit laat de beschaving een nieuwe voetafdruk achter.
- Onze bagage bestaat uit niets dan een herinnering. Die valt lichter te dragen naarmate wij haar meer waarde toedichten.
- De ziel van de Europese beschaving heeft heimwee.
- Hoe verder de mens zichzelf temt, hoe sterker hij verlangt naar het wilde. Het nieuwe en het oude zijn daarmee tot elkaar veroordeeld. Door de eeuwen heen bestaat een hunkering naar voorbije tijdperken.
- Kan men iemand zijn liefde voor jou kwalijk nemen?
- Ik heb afgeleerd kwaad te worden, waardoor het voor anderen lijkt of je niet te kwetsen bent.
- Als je nooit de horizon gezien hebt, weet je niet dat er een grens is aan je blik.
- Hoe beperkter je zicht, hoe groter de wil om te zien.
- Een beperkt beeld doet een oneindigheid vermoeden. Weidsheid echter toont je dat er grenzen zijn.
- Het onderscheid bestaat nu eenmaal. Zowel afwijzing als omarming benadrukken het verschil. Gevaarlijk wordt het pas, wanneer iemand je anders zijn negeert.
- Als we niet kleuren bij de massa, kunnen we profileren of egaliseren.
- De één overleeft omdat hij solide is en onverzettelijk, de ander omdat hij hol is en meegeeft.
- Het is verbazingwekkend hoeveel van wat we dachten te zijn vergeten, ligt opgeslagen in de geest en bij het minste terugkeert.
- Hoe meer onderscheid je tussen mensen ontdekt, hoe duidelijker je ziet dat ze in wezen allemaal gelijk zijn.
- Met elke nieuwe generatie wordt een onvoorwaardelijk vertrouwen opnieuw geboren.
- Woorden zijn als braaksel, je kan ze niet meer inslikken.
- Beloftes reizen makkelijker dan hun inlossing.
- De dood sterkt de gedachten van de levenden.
- Als je iemand niet van harte kan omarmen, heb dan de moed hem te verstoten.
- De dood brengt iemand soms nader dan het leven.
- Er schuilt meer geweld in de dreiging, dan in de aanval.
- Zelden ben ik van mijn eigenwaarde meer doordrongen geweest, dan tijdens een vernedering. Uit zulk verdriet ontstaat een geestelijk inzicht, een helder zien. Macht die niet wordt afgedwongen, schept niet de fraaiste maar wel de duidelijkste band tussen twee mensen.
- (Duitse) legenden verschillen niet wezenlijk van de verhalen die in ieder ander volk leven.
- Wanneer ik alle moeilijkheden van mijn leven bezie, hebben ze zin gehad.
donderdag 14 mei 2020
woensdag 13 mei 2020
Abonneren op:
Posts (Atom)
