De zwarte met het witte hart

Zaterdag 16 mei 2020

Cover van 'De zwarte met het witte hart'

Prinsen Kwasi & Kwame
In 1837 worden de twee Afrikaanse prinsjes Kwasi & Kwame aan koning Willem I (1772-1843) geschonken als onderpand voor de illegale slavenhandel van de Nederlandse regering. 
In Delft worden deze twee zwarte jongens uit Ghana als Hollanders opgevoed. 
Terwijl Kwasi zich uit alle macht aanpast en een echte Nederlander wil worden, vecht Kwame om zijn Afrikaanse identiteit te behouden, om op een dag te kunnen terugkeren naar zijn volk.
Jaren later, aan het begin van de twintigste eeuw, kijkt de bejaarde prins Kwasi (Aquasui) Boachi vanaf zijn Javaanse theeplantage terug op hun buitengewone levens. 
Pas dan ontdekt hij het complot waarmee de Nederlandse regering zijn Indische carrière heeft gedwarsboomd.
De roman 'De zwarte met het witte hart' - geschreven door Arthur Japin - is één van de hoogtepunten uit de naoorlogse Nederlandse literatuur, en betekende de definitieve doorbraak van schrijver Arthur Japin.
Dit boek is een historische roman. De hoofdpersonen hebben echt bestaan.

Verschillend of gelijk

• Wanneer je lange tijd maar één kleur ziet, krijg je een waas voor ogen. Eén blik op de tegenkleur herstelt het contrast.
• Kleur heb je nooit zelf; kleur krijg je door anderen. Ik werd zichtbaar in contrast met hem.
• Een Ashanti kent de heilzame kracht van het taboe: verdriet dat niet genoemd wordt, bestaat ook niet.
• Ook vertrouwen is een zintuig.
• Het voorbije was nog niet ver genoeg, en het nieuwe nog te onvoorstelbaar.
• Reizen verdooft de zinnen. Een reiziger blijft zijn gevoelens één stap voor. Nieuwe indrukken verdringen de zorgen over wat hij achterlaat. Terwijl hij zich verrijkt met wat zich buiten voordoet, verarmt zijn innerlijke beleving. Die toestand is vol te houden tot hij ergens aankomt.
• Verstaanbaar zijn, is iets anders dan begrepen worden. Het is een aangename toestand voor een vreemdeling in een nieuw land.
• Men doet zijn best voor de nieuwkomer, en verwacht nog weinig van hem terug. Er is een overgave, alsof hij wordt gestreeld zonder iets terug te hoeven doen.
• In Ashanti wordt de kennis van alle kunsten en van de wereld zelf bewaard in de herinnering van ieder mens afzonderlijk en in het geheugen van het volk als geheel.
• Zij die een speciale gave bezitten het culturele goed in zich mee te dragen, worden gekoesterd en geëerd.
• Van Moock hamerde op de superioriteit van het schrift boven het geheugen van de mens. Maar Kwame hield vol dat de kennis alleen in de mens levend blijft; telkens weer anders naar gelang van de geest waarin het wordt bewaard.
• Voor mij werd het juist een spel mijn leermeester versteld te doen staan, zodat ik mijn verworvenheden met opzet doseerde.
• De aanvoerder staat natuurlijk net zo los van de groep als de uitgestotene.
• Het maakt niet uit of mensen je aanstaren en nawijzen, dan wel heel veel moeite doen om niet nadrukkelijk te kijken, beide zijn even opvallend.
• Een dier dat wordt getemd, leert zijn woede verstoppen. Zijn bewegingen worden trager.
• "We horen er nou toch bij, of niet soms?" "Wij worden geduld; dat is niet hetzelfde".
• Ik ontdekte dat vriendschap niet zacht hoeft te zijn en iets waarbij je rustig weg kunt dommelen, maar dat hij evengoed geladen kan zijn, zelfs dreigend.
• Er zijn mensen in wie je jezelf liever ziet, dan in een spiegel.
• Verhalen die je kan dromen, vervelen nooit.
• Je kan een droom nu eenmaal niet afdwingen door je ogen stijf dicht te knijpen.
• Is Holland soms de norm waar de wereld zich aan meten moet? God bewaar ons.
• Zo is alle leven ontstaan. Uit onvervuld verlangen.
• Mensen denken dat herinnering verdriet brengt. Het tegendeel is waar. Verdriet komt met het vergeten.
• Met elke stap vooruit laat de beschaving een nieuwe voetafdruk achter.
• Onze bagage bestaat uit niets dan een herinnering. Die valt lichter te dragen naarmate wij haar meer waarde toedichten.
• De ziel van de Europese beschaving heeft heimwee.
• Hoe verder de mens zichzelf temt, hoe sterker hij verlangt naar het wilde. Het nieuwe en het oude zijn daarmee tot elkaar veroordeeld. Door de eeuwen heen bestaat een hunkering naar voorbije tijdperken.
• Kan men iemand zijn liefde voor jou kwalijk nemen?
• Ik heb afgeleerd kwaad te worden, waardoor het voor anderen lijkt of je niet te kwetsen bent.
• Als je nooit de horizon gezien hebt, weet je niet dat er een grens is aan je blik.
• Hoe beperkter je zicht, hoe groter de wil om te zien.
• Een beperkt beeld doet een oneindigheid vermoeden. Weidsheid echter toont je dat er grenzen zijn.
• Het onderscheid bestaat nu eenmaal. Zowel afwijzing als omarming benadrukken het verschil. Gevaarlijk wordt het pas, wanneer iemand je anders zijn negeert.
• Als we niet kleuren bij de massa, kunnen we profileren of egaliseren.
• De één overleeft omdat hij solide is en onverzettelijk, de ander omdat hij hol is en meegeeft.
• Het is verbazingwekkend hoeveel van wat we dachten te zijn vergeten, ligt opgeslagen in de geest en bij het minste terugkeert.
• Hoe meer onderscheid je tussen mensen ontdekt, hoe duidelijker je ziet dat ze in wezen allemaal gelijk zijn.
• Met elke nieuwe generatie wordt een onvoorwaardelijk vertrouwen opnieuw geboren.
• Woorden zijn als braaksel, je kan ze niet meer inslikken.
• Beloftes reizen makkelijker dan hun inlossing.
• De dood sterkt de gedachten van de levenden.
• Als je iemand niet van harte kan omarmen, heb dan de moed hem te verstoten.
• De dood brengt iemand soms nader dan het leven.
• Er schuilt meer geweld in de dreiging, dan in de aanval.
• Zelden ben ik van mijn eigenwaarde meer doordrongen geweest, dan tijdens een vernedering. Uit zulk verdriet ontstaat een geestelijk inzicht, een helder zien. Macht die niet wordt afgedwongen, schept niet de fraaiste maar wel de duidelijkste band tussen twee mensen.
• (Duitse) legenden verschillen niet wezenlijk van de verhalen die in ieder ander volk leven.
• Wanneer ik alle moeilijkheden van mijn leven bezie, hebben ze zin gehad.