Woensdag 27 maart 2024  |
| Takkenbrug gemaakt om sloot over te steken |
Stellingenpad
In het jaar 2022 gaf de uitgever Nivon Natuurvrienden een nieuwe wandelroutegids uit, met als titel 'Stellingenpad'. De subtitel van de wandelgids is: 'In de voetsporen van de Griffioen'. Dit pad wordt in het Engels ook wel de 'Griffin Fairy Trail' genoemd.
De streekverhalen in deze wandelgids worden ingeleid door etappe-elfen en door de Griffioen, het fabeldier dat in het wapen van de Stellingwerven staat.
Inclusief een Zuidlus en een doorsteek heeft dit wandelpad een totale lengte van 263,4 kilometer. De route loopt door de provincies Fryslân, Drenthe, Overijssel en Flevoland; in grote lijnen vanuit Appelscha door het Drents-Friese Wold, via Vledder, Steenwijk en Giethoorn langs de Weerribben, via Vollenhove door vestingstadjes aan de voormalige Zuiderzee, door Wolvega, Noordwolde, Oosterwolde, Haulerwijk, en dan weer terug naar Appelscha. En onderweg kruis je enkele slingerende riviertjes en beekjes, zoals bijvoorbeeld De Lende, de Kuunder/Tsjonger en de Slokkert.
Wandelgids
Deze wandelgids verdeelt de route over 15 etappes door de Stellingwerven, waarvan er zeven zijn onderverdeeld in elk twee deeletappes. De kortste etappe is 10,4 kilometer, en de langste heeft een lengte van 28,1 kilometer. Elke etappe heeft haar eigen thema.
Omdat Durkje en ik proberen om de etappe-lengtes dicht rond het gemiddelde van zo'n 20 kilometer per wandeldag te houden, hebben wij een eigen etappe-verdeling gemaakt, uitgaande van zo'n 13 wandeldagen op het Stellingenpad. Na het afronden van de 9e etappe hebben we echter van de vier laatste etappes drie langere etappes gemaakt, van ongeveer 25 kilometer per etappe. Totaal komen we dan op 12 etappes voor het hele Stellingenpad.
De wandelgids bevat naast de routebeschrijving (in beide richtingen) en 42 topografische kaarten ook voorlichtende teksten over het landschap van de Stelllingwerven, en over de natuur, markante plaatsen, over bijzondere gebeurtenissen, en over het ontstaan, de geschiedenis en de taal van de Stellingwerven (vroeger ooit een autonome boerenrepubliek), want ook deze regio heeft een heel eigen karakter. Daarnaast kun je in deze wandelgids ook elfen-belevingsverhalen en cultuurhistorische verhalen lezen.
Deze route kent overigens geen eigen route-markering, maar maakt gebruik van het landelijke wandelknooppunten-netwerk.
In het dal van de Slokkert & Rijksmonumenten in de strafkolonie Veenhuizen
Vandaag lopen we onze twaalfde - en daarmee laatste - dagwandeling op het Stellingenpad, over een afstand van 25,6 kilometer. Dit zijn de laatste 0,4 kilometers van etappe 11 en de 25,2 kilometers van etappe 12 van onze wandelgids. Het is de derde wandeldag van onze driedaagse afsluiting van het Stellingenpad.
Omdat we vooraf nog een kilometer vanuit Westervelde naar de doorgaande route in het beekdal van de Slokkert moeten lopen, om daar onze route te vervolgen, is de totale loopafstand voor ons vandaag 26,6 kilometer
Het thema van etappe 11 is: 'In het dal van de Slokkert'. Daar beginnen we vanmorgen.
Het thema van etappe 12 is: 'Rijksmonumenten in de strafkolonie Veenhuizen'. Die passeren we vanmorgen.
Rond 7:40 uur vertrekken we vanuit Feinsum, om dan eerst naar het Friese Appelscha te rijden, waar we de auto parkeren aan de Boerestreek. Daarna rijden we met de andere auto naar het dorpscentrum van het Drentse Westervelde, want daar begint onze twaalfde dagtocht van het Stellingenpad.
Het is 12 graden Celsius als we vertrekken, en de temperatuur daalt vandaag naar 9 graden Celsius.
Alleen 's morgens vroeg schijnt de zon nog even, maar daarna wordt het geheel bewolkt, krijgen we af en toe even te maken met hele lichte motregen, en alleen tussen Ravenswoud en Appelscha moet door de toenemende motregen enkele kilometers gebruik worden gemaakt van de paraplu. Het waait nog weer iets frisser dan gisteren. Maar alles overziend, hebben we vandaag toch goed wandelweer in de Drents-Friese provinciegrensstreek.
Door het beekdal van de Slokkert
Om 9:10 uur gaan we in het dorpscentrum van Westervelde van start, om dan over een zandpad eerst naar de Broekdijk te lopen. Hier in het beekdal van de Slokkert stappen we weer op de doorgaande route, op de plek waar we die gisteren hebben verlaten.
Direct na het oversteken van de Hoofdweg tussen Veenhuizen en Westervelde gaan we in zuidelijke richting over een onverhard pad door Tonckensbosch en veld.
Vlak voordat we op De Fledders de Slokkert oversteken, passeren we een bosperceel.
Daar is een man bezig om de boomstammen van de in het bos gekapte bomen in de berm langs De Fledders op te stapelen.
Huis te Velde
Aan het eind van De Fledders komen we in het buurtschap Huis te Velde.
Daar steken we eerst de N919 over en direct daarna de Kolonievaart (1823).
Ten zuidoosten van de vaartbrug gaan we het bosgebied in, waar we langs een open veld een kudde schapen passeren, die omringd worden door een zogenoemd wolvenhek.
We maken de doorsteek naar het Bos van de Toekomst, een perceel waarop mensen persoonlijke gedenkbomen mogen planten, met daarbij een informatiebordje waarop een herdenkingstekst staat. Staatsbosbeheer zal dertig jaar lang deze gedenkbomen verzorgen, waarna de bomen in het nieuw gecreëerde bos zelfstandig verder kunnen groeien. Inmiddels staan er al meer dan 250 van deze gedenkbomen.
Als we in zuidelijke richting verder lopen langs de rand van het Bos van de Toekomst, passeren we een medewerker van Staatsbosbeheer die hier een dode boom vervangt.
Verderop passeren we een boom met veel zwammen aan de boomstam.
Bij het Esmeer aangekomen, lopen we daar aan de noordkant omheen. Dit is de grootste pingo-ruïne van Drenthe.
Rechts van het heidepad ligt een broekbos, waarin veel berken in het water staan. De waterstand is hier nogal hoog in dit natte veengebied.
Takkenbrug maken voor oversteek in het bos
Van die hoge waterstand krijgen we even later last, want verderop staat het zandpad over de hele breedte onder water, en ook het gebied naast het pad staat onder water.
Hier kunnen we zo niet verder, dus we lopen een eindje terug, om dan door een hoger gelegen stuk bos naar de plaats te gaan waar we met droge voeten verder kunnen. Daarbij komen we echter voor een brede sloot te staan, waar we zo niet zondermeer over kunnen steken. Met links van ons het onder water staande gebied, zien we rechts van ons dat deze brede bossloot nog een heel eind verder gaat, zonder een dam te zien in de verte.
Er zit dus niets anders op dan van de rondom in het bos liggende takken samen een takkenbrug te maken van wal tot wal over de sloot.
Als we voldoende hout hebben aangedragen, wagen we het erop, en kunnen we met droge voeten de oversteek over de brede bossloot maken.
Aan de overzijde van de sloot kunnen we onze route vervolgen, op weg naar de Kolonievaart.
Bankenbosch
Over de Norgervaart langs de Kolonievaart lopen we in de richting van Veenhuizen.
Op de Veenweg moeten we middels een oude ophaalbrug een zijvaart van de Kolonievaart oversteken, maar die ophaalbrug is afsloten voor alle doorgaande verkeer.
Er zit dus niet anders op dan nabij deze vervallen ophaalbrug de Kolonievaart over te steken via een houten brug, om dan aan de noordzijde van de Kolonievaart naar de brug over het Veenhuizerkanaal te lopen, om dan de vaart over te steken in Veenhuizen.
Daar betreden we dan het Bankenbosch.over een smal veldpad tussen de Schaaphokswijk rechts en de Bankenbosweg links van ons.
Bij de kruising met de gestremde Veenweg gekomen, steken we middels de houten brug de Schaaphokswijk westwaarts over.
Na het uitlopen van een breed bospad slaan we af in zuidelijke richting, de brede boslaan in. In wal van de vaart langs de laan groeien mooie frisgroene mosbanken.
Die bosweg lopen we geheel uit, totdat we op de grens van het Bankenbosch het open terrein van het Fochteloërveen bereiken. Hier houden we onze koffiepauze.
Fochteloërveen
Daarna verlaten we het Bankenbosch om het Fochteloërveen te doorkruisen via het schelpenpad, over een zand- en keileemrug, die dateert van de laatste ijstijd.
Tot aan de Drents-Friese provincieëngrenspaal zien we rechts van het fiets- en wandepald de hoge ruggen van klei en zand, die in dit uitgestrekte veengebied in de afgelopen winter zijn opgeworpen, om te dienen als waterkering, waarmee men per vak van dit veengebied het niveau van het water kan reguleren, om het veen in optimale conditie te houden. Verdroging wordt namelijk beschouwd als de grootste vijand van dit natte veengebied.
We verlaten het schelpenpad van de Bonghaar, om dieper - onverhard - het veengebied in te gaan. Hier in dit gebied lagen vroeger nog boekweitveldjes op de schrale gronden.
Hier volgen we een smal heidepad, enigszins hoger gelegen tussen de natte veengronden door.
Aan de zuidkant van het Fochteloërveen komen we bij een grote veenplas, waar we aan de westzijde omheen lopen.
Bij de zuidelijke parkeerplaats van het Fochteloërveen staat een groot aantal wegwijzers in de berm. Hier valt veel richting te kiezen voor fietsers en wandelaars.
Vervolgens lopen we zuidelijk om de Brunstingerplas heen, waar ook aan de westzijde veel bomen in het water staan; een broekbos dus.
Door de Compagnonsbosschen naar Ravenswoud
Vervolgens gaan we door een open veld over een betonpad - deels langs de Lycklamavaart - de Polder Ravenswoud in.
Bij het betreden van de Compagnonsbosschen komen we langs de locatie waar vroeger een plaggenhut heeft gestaan. In de bosbodem kun je de contouren van de voormalige plaggenhut nog herkennen.
We wandelen over een veldpad langs de Eerste Wiek, en steken die verderop over.
Door het bosgebied gaat het dan verder naar het vervolg van de Eerste Wiek.
Hier gaan we de Bokslootweg op.
Deze Bokslootweg blijven we langs de Eerste Wiek volgen tot aan de oude ophaalbrug van Ravenswoud.
Inmiddels begint het iets harder te motregenen. Het is nu bijna 14:00 uur, dus de hoogste tijd voor onze lunchpauze, die we hebben op een picknickbank aan de overzijde van de Eerste Wiek, vlak voordat de eerste bebouwing van Ravenswoud begint. Hier pauzeren we, onze broodjes etend onder de paraplu, ter bescherming van regen en wind. Dat gaat prima zo.
Het blijft nog wel even aanhoudend motregenen, dus we besluiten om verder te wandelen langs de Eerste Wiek, daarbij onze paraplu gebruikend ter bescherming van de lichte neerslag en zijwind.
Appelscha als eindpunt van het Stellingenpad
Via de Bokslootweg wandelen we de bebouwde kom van Appelscha binnen.
In de berm tussen de weg en de Eerste Wiek staat het oorlogsmonument ter nagedachtenis aan de drie jonge mannen, die ten tijde van de Tweede Wereldoorlog hier in het kader van de Friese Melkstaking uit represaille zijn gefusilleerd.
In Appelscha volgen we een eindje de Vaart-Noordzijde langs de Opsterlandse Compagnonsvaart, tot de plek waar we via een smal bruggetje de vaart over kunnen steken.
Dan komen we in het Sterrebos (met vijver), ook wel het Dorpsbos 't Bergje (1871) genoemd, dat in het kader van een sociaal werkgelegenheidsproject indertijd is aangelegd, betaald uit de zogenoemde Reservekas.
Via de Drentseweg en de Tilgrupsweg wandelen we langs recreatiepark Hildenberg naar het Bosbad, het openluchtzwembad van Appelscha, aan de bosrand ten zuiden van het dorp.
Tussen het Bosbad en recreatiepark De Roggeberg gaan we het bos in, in de noordelijke richting van Appelscha.
Daar lopen we langs de open Zandvlakte van de zandverstuiving van Appelscha.
Tot slot lopen we door het bos van de Bosberg naar de Boerestreek, waar we vanmorgen onze auto hebben geparkeerd.
Hiermee sluiten we het Stellingenpad af, na 12 wandeldagen de afstand van het Stellingenpad van 263,4 kilometer te hebben afgelegd.
Met de auto rijden we terug naar Westervelde, om daar onze andere auto af te halen, waarna we doorrijden naar huis.
