Wopke van der Heide exposeert in De Hege Stins

Zondag 30 juni 2019

Schilderij 'Mystiek' van Wopke van der Heide

Schilderijen-expositie
In de afgelopen jaren heeft kunstschilder Wopke van der Heide enkele malen geëxposeerd in Stiens.
Ook nu weer kunnen enkele olieverfschilderijen van hem worden bekeken, en wel in de ontvangsthal van De Hege Stins te Stiens.
Het thema van deze tentoonstelling is: 'Natuur in beeld'. 
In dit kerkelijk centrum hangt een variatie aan schilderijen, waaronder de schilderijen 'Zwanen' en 'Wad bij Paesens-Moddergat'. Momenteel hangt hier ook het olieverfschilderij op doek op een paneel van 40x55 cm, met als titel 'Mystiek'.

Realistisch werk
Wopke van der Heide is geboren (1945) en getogen in Britsum, maar hij woont al tientallen jaren in Hijum.
Als kind beleefde hij altijd veel plezier aan tekenen. Die interesse is altijd gebleven, maar pas na zijn zestigste kon hij hier meer tijd aan besteden. Vanaf dat moment heeft hij een schildercursus voor beginners gevolgd.
Snel werd hem duidelijk dat het realistisch schilderen zijn voorkeur heeft. Vooral landschappen, en ook dieren en bloemen schildert Van der Heide als natuurliefhebber graag.
Hij trekt er dan ook regelmatig op uit met zijn fotocamera, om dan mooie foto's te maken, waarvan hij de afbeeldingen daarna in olieverf schildert.

It wie yn Feinsum

Zaterdag 29 juni 2019 

Cover van 'It wie yn Feinsum'

Feinsumer verhalen
Toen wij nog niet zolang in Feinsum woonden, raakten we na een kerkdienst in gesprek met Beppie uit Stiens, die ons vertelde dat zij geboren en getogen was in de - toen nog dubbele - woning tegenover ons nieuwe huis. Ze woonde daar met al haar broers en zusters met hun ouders en 'beppe' (die klompen verkocht) in de twee geschakelde woningen onder één kap.
Al snel kwamen er allemaal verhalen over Feinsum naar boven, teveel om tijdens de koffie na de kerkdienst allemaal aan te horen. Daarom besloten we dat Beppie zou regelen dat ze met haar broers eens bij ons op bezoek zouden komen, om aan de hand van hun oude foto's de oude verhalen van hun familie en van Feinsum eens de revue te laten passeren.
Zo gezegd, zo gedaan, en het duurde niet lang of Beppie kwam samen met twee van haar broers - Siebe en Louw - bij ons op bezoek voor een verhalenmiddag over de Bijma's, de Feinsumers en over ons dorp Feinsum.

Het was in Feinsum
Mooie oude foto's van hun huis en van de buurt rond hun en onze woning kwamen op tafel. Verhalen met veel passie rolden over elkaar heen, en ze lieten ons ook het boekje zien, dat hun broer Foeke Bijma had geschreven, waarin hij verhaalt over zijn leven, hun gezinsleven, en over het wel en wee van hun Friese geboortedorp Feinsum.
De titel van dit boekje is 'It wie yn Feinsum', geschreven in het Fries, en in maart 2014 door Foeke gepubliceerd. Ik kreeg een exemplaar van dit familiegeschiedenisboekje, en heb het met grote belangstelling gelezen.
Het boek staat vol met feiten, en met allerhande grappige, bijzondere, belangrijke en minder belangwekkende zaken, waarmee Foeke op mooie wijze iets laat zien over het Feinsum van vele jaren geleden; over wie er woonden, en waar men zich zoal mee bezighield.
Terugblikkend op de inhoud van zijn boekje concludeert Foeke dat er in het tijdsbestek van één generatie ook in Feinsum veel is veranderd.

It doarp fan ús jeugd

• Evenals bewoners van omliggende dorpen, hadden ook de Feinsumers een scheldnaam. Feinsumers werden de 'Feinsumer flinters' (vlinders) genoemd.
• Feinsum was vroeger een bescheiden dorpje, en dat is het nog.
• De naam van het voormalige evangelisatiegebouw diagonaal tegenover onze woning was vroeger: 'Welkom'.
• De kleinere boeren, gardeniers en koemelkers bouwden op kleine schaal vaak een hok tegen de schuur, en daarnaast later nog een hok, en soms daar dan nog weer een hok tegen aan.
• Vroeger kon je bij het Feinsumer treinstation nog in 'It Dockumer Lokaeltsje' stappen, om met de trein naar plaatsen als Holwerd, Dokkum en Anjum te reizen. En op het spoordok konden daar de goederenwagons geladen en gelost worden.
• Foeke schrijft over de preekbezoeken van dominee Zelle, en schrijft dat hij het zich indertijd niet zo realiseerde dat de christelijke school en de kerk in Stiens een behoorlijk fundament onder hun leven hebben gelegd. Hij noemt de eeuwenoude Feinsumer dorpskerk terecht een waardevol monument.
• De kinderen die uit school kwamen, verkleedden zich thuis direct, en dan werd er veel buiten gespeeld, waarbij de Feinsumer Feart ook een belangrijke rol speelde, in zomer en winter.
• De tekening van het 'heechhout' op de omslag van zijn boekje is door Foeke Bijma in 1965 getekend.
• Vroeger stond er nog een Amerikaanse windmolen tegenover het spoordok; maar die is nu weg.

Noch in kear werom

• Foekes vader & moeder trouwden in de Tweede Wereldoorlog, en mochten wonen in het huisje naast de grootouders van Bijma-zijde. 
• Ze kregen tien kinderen, waarvan er drie in één jaar werden geboren: een tweeling, en nog een derde dochter.
• Als één van de kinderen jarig was, schreef moeder de naam van de jarige met zeep op de spiegel. Op 21 januari stonden er drie namen op de spiegel.
• Als de grote vaas met Seringen op tafel stond, was de grote voorjaarsschoonmaak klaar.
• Beppe Betsy, de bijwonende grootmoeder die ook wel 'beppe neist' werd genoemd, had zo haar eigen gewoonten, en leefde heel sober. Een aansluiting op waterleiding heeft ze nooit gehad.
• Foeke karakteriseert zijn kinderjaren in Feinsum als kostbare jaren, die je niet snel zult vergeten. Er waren genoeg factoren die het leven de moeite waard maakten.

De ferskillen

• Het dorp Feinsum is ontstaan doordat de vroegere bewoners hun huisjes bouwden op de rand van een kwelder, langs de kust van de voormalige Middelzee.
• De hoofdstraat van Feinsum, de Holdingawei, is genoemd naar het Slot Holdinga, dat tot de 18e eeuw ongeveer 200 meter ten westen van de Sint-Vituskerk op een terp heeft gestaan.
• De laatste dorpsboer, een schapenboer, verliet enkele jaren geleden het dorp, en is inmiddels overleden.
• De eeuwenoude Sint Vituskerk wordt momenteel af en toe nog wel gebruikt voor sociale activiteiten, maar Foeke Bijma schrijft daar wel bij dat deze mooie kerk door onze voorouders niet voor die doeleinden is gebouwd.
• Het aantal inwoners van Feinsum is in de afgelopen decennia gedaald, maar daarentegen is het aantal auto's in het dorp aanzienlijk toegenomen.
• Het voormalige spoordok is nu de jachthaven van het dorp, gelegen aan de Elfstedenvaarroute. De voormalige spoorbrug is nu een fietsbrug geworden.
• Vroeger lag er een 'heechhout' over de Feinsumer Feart, maar tegenwoordig ligt er een dergelijke hoge houten brug over It Kanael.
• Op de driesprong van wegen en vaarten aan de westzijde van het dorp ligt nu een vissteiger met een mooie picknickplaats, die als locatie het 'Flinterplein' wordt genoemd.

Veldzicht op Feinsum

Vrijdag 29 juni 2019 

Vanaf de Hege Hearewei veldzicht op Feinsum

Rond zonsondergang
Het is vanavond rond 22:00 uur als de zon onder gaat.
Wandelend vanuit Stiens, onder de bomen die langs de Hege Hearewei staan, zien we het laatste zonlicht van de ondergaande zon nog haar warme licht stralen over het graanveld tussen de Hege Hearewei en de provinciale weg.
Op de achtergrond zien we de streekbebouwing van de dorpskern van Feinsum.
Nog even doorwandelen over de Hege Hearewei, en dan zijn we thuis.
De zon is dan al achter de horizon verdwenen.

Teamdag 2019 in Rijs

Donderdag 27 juni 2019

Lelijke Eendjes klaar voor de start

Complex en ingewikkeld
In deze overgangsperiode van collegejaar naar zomervakantie hebben we als collega's van de Bestuursstaf van NHL Stenden Hogeschool vandaag onze jaarlijkse Teamdag in het Friese Rijs en omgeving.
Voor het ochtendprogramma hebben we dr. Govert Geldof uit Tzum uitgenodigd om voor ons een presentatie te verzorgen over zijn in januari 2019 gepubliceerde boek over 'Complexiteit en de waarde van praktijkkennis'.
We luisteren eerst een uur naar de toespraak van Govert, handelend over begrippen zoals complexiteit, ingewikkeld, praktijkkennis. Zijn presentatie is - waar dat goed past - toegespitst op een casus uit onze eigen werkpraktijk binnen de hogeschool.

Paradoxen en toegevoegde waarde
Na de koffiepauze gaan we plenair in een groepsgesprek met elkaar in dialoog over het praktijkvraagstuk waar de meesten van ons team in hun werkpraktijk mee te maken hebben. We doen dat aan de hand van een inventarisatie, waarbij we ons afvragen wat van deze casus nu 'complex', en wat hiervan 'ingewikkeld' is. Aan het eind van dit ruim een uur durend groepsgesprek gaan we onder leiding van Govert Geldof concluderend onderzoeken waar de geïnventariseerde ingewikkeldheden toegevoegde waarde hebben in de complexiteit van onze werkpraktijk, en waar we paradoxen identificeren die al dan niet bijdragen aan het goed om gaan met die complexiteit van ons werk als Bestuursstaf.

Eendjes en BBQ
Na de lunch wandelen we van Hotel Jans het dorp Rijs uit, om vlak buiten de bebouwde kom ons te melden bij een verhuurder van zogenoemde 'Lelijke Eendjes'. We krijgen een korte rij-instructie voor de Deux Chevaux (2CV) en een routekaart van de dorpjes en Elfstedenstadjes, die we hier in Súdwest-Fryslân zouden kunnen bezoeken in deze kleurrijke en opvallende oldtimers.
Met de brullende motoren van deze oude Citroëns verlaten we in subgroepen het erf, om dan voor de rest van de middag een tourrit te maken door en nabij het Friese Gaasterland.
Rond 17:00 uur leveren alle groepen hun 'Eendje' in, en wandelen we gezamenlijk weer terug naar Hotel Jans in Rijs, waar we de rest van de dag vanavond genieten van een barbecue op het zonovergoten terras aan de achterzijde van dit hotel.

Rugzakken op De Christoffel

Woensdag 26 juni 2019

Cover van parochieblad 'De Christoffel'

Parochieblad Zuidwest-Fryslân
Vandaag werd ik erop gewezen dat een foto van de wandelrugzakken van Durkje en mij prijken op de cover van 'De Christoffel', het parochieblad van de Heilige Christoffelparochie, die in 2015 is ontstaan uit een fusie van de zeven samenwerkende parochies in Zuidwest Friesland, van de voormalige parochies H. Odulphus in Bakhuizen, H. Ludgerus in Balk, H. Michael in Woudsend, H. Fredericus in Sloten, H. Willibrordus in Lemmer, H. Mattheus in Joure en de H. Nicolaas in Sint Nicolaasga.

Embalsa de la Grajera
Het gaat om een foto die ik heb gemaakt tijdens onze pelgrimstocht van het Friese Sint-Jacobiparochie naar het Spaanse bedevaartsoord Santiago de Compostela.
Op 6 mei 2012 wandelden we van Viana naar Navarrete, toen we aankwamen bij de stuwdam van het Spaanse stuwmeer 'Embalsa de la Grajera'.
Op de foto staan onze twee pelgrimsrugzakken tegen de stenen muur van de stuwdam, met op de achtergrond nog een strookje blauw van het water van het stuwmeer, en verder op de achtergrond de heuvels met de hellingen waarop de wijngaarden van de Rioja (-wijnen) zichtbaar zijn.

Bestemming Noordwest-Friesland
Deze foto is ook te vinden op de promotie-website van het Toeristisch Platform van de 'Stichting Bestemming Noardwest' (Fryslân), waarop onder andere aandacht wordt besteed aan het 'Jabikspaad', het Fries-Overijsselse pelgrimspad richting Santiago de Compostela.

Zonsondergang in Feinsum

Dinsdag 25 juni 2019

Zonsondergang in Feinsum

Warm welkom voor Maarten van der Weijden in Feinsum

Zondagavond 23 juni 2019

De Feinsumer Brêge staat vol supporters voor Maarten van der Weijden

Tractoren stellen zich op
De temperatuur is vandaag op deze tropische zondag gestegen naar bijna 30 graden Celsius, maar de Elfstedenzwemmer Maarten van der Weijden heeft kennelijk zijn hoofd koel gehouden, want hij heeft gisteren en ook vandaag met een tempo gezwommen dat boven de geplande snelheid lag.
Dat betekent dat zijn doorkomst door Feinsum ook eerder dan verwacht zal zijn, en wel: vanavond!
Aan het begin van de avond komt een lange stoet grote tractoren - al dan niet met forse aanhangers - over de Feinsumer Brêge ons dorp binnen. Ze buigen af naar de Hege Hearewei, en slaan direct voorbij de Hyltsjebrêge scherp rechtsaf, om in zich in een lange rij op te stellen langs de Feinsumer Feart, om straks de voorbijzwemmende Maarten van der Weijden met veel licht en geluid als het ware een duwtje in de rug te geven om vooral vol te houden.

Veel publiek langs en boven de Feinsumer Feart
Auto's en fietsers rijden af en aan. Van alle drie kanten komen ze Feinsum binnenrijden, om ergens in de berm een parkeerplaats te vinden. Deze enthousiaste supporters voor Maarten van der Weijden komen van heinde en ver, allemaal met één doel: Maarten zien en aanmoedigen!. Ondanks het feit dat het er honderden zijn, vindt iedereen een mooie plek langs de Feinsumer Feart, of in groten getale ook op de Feinsumer Brêge, vlak boven het wateroppervlak, waar Maarten straks doorheen zal zwemmen. De stemming is verwachtingsvol, mensen ontmoeten en praten met elkaar, kijken op mobieltjes hoever Maarten als is, en hoe lang het nog duurt. Langzamerhand vormt zich een lang lint supporters langs de oever van de Feinsumer Feart.

Maarten van der Weijden in zicht
Wieger en Akke zijn vanuit Dokkum gekomen om nu alvast dit Friese volksfeest hier in Feinsum samen met ons mee te vieren. Morgen zal Maarten - als alles goed gaat - hun Noord-Friese Elfstedenstad binnen zwemmen, om daar om te keren, om dan door de Dokkumer Ee weer terug te zwemmen richting Leeuwarden.
Om ongeveer 22:15 uur - rond zonsondergang - zien we de volgboten vanuit Oude Leie op ons af komen. En dan is het zover dat we eindelijk Maarten van der Weijden langs zien zwemmen.
Met een mooie rustige slag glijdt hij door het water van de Feinsumer Feart. Hij ziet er veel vitaler uit dan een jaar geleden, toen hij - bijna op het eind van zijn Latijn - hier ook ons dorp passeerde. Nu ziet het er veel beter uit.

Intocht in Feinsum
Zal hij dit jaar dan toch wel de eindstreep halen? We hopen het, en gunnen het Maarten en zijn gevolg van harte, want het is een grootse prestatie van Maarten en zijn team om deze 195 kilometers lange zwemtocht heelhuids en geheel te volbrengen.
Ik loop snel mee met de tractoren, die met brullende motoren en luid claxonnerend achter het publiek langs rijden, om Maarten zo te begeleiden vanaf de oever van de vaart.
Als ik op de splitsing van It Kanaal en de Feinsumer Feart bij de Feinsumer Brêge arriveer, ben ik net op tijd om Maarten nog onder de brug door zien te zwemmen. Het publiek moedigt de sterke Elfstedenzwemmer aan op de westzijde van de brug, en als hij onder de brug door zwemt, draait men zich om, om aan de oostzijde van de Feinsumer Brêge nog even door te gaan met aanmoedigen.

Slapen aan het water
De zon is onder gegaan. Het begint al te schemeren. Verderop in Feinsum kunnen al die andere supporters bij licht nog even genieten van de doortocht van Maarten van der Weijden: in de bocht van de Holdingawei, langs het feestterrein-weiland, langs de jachthaven en iets verder vanaf de brug in de provinciale weg over de Feinsumer Feart.
Dan zwemt Maarten van der Weijden het duister in, door de Feinsumer Feart in de richting van de Dokkumer Ee. Even later zie ik op het routekaartje van de liveblog op de website van Omrop Fryslân dat er niet meer wordt gezwommen. Op de Google Map kun je zien dat het slaapbootje van Maarten van der Weijden is aangelegd in een kleine opvaart van de Feinsumer Feart, op een plek waar geen publiek bij hem komt, waar hij even mag genieten van een korte nachtrust van ongeveer vier uren. Morgen zal blijken of hij de finish op de Grote Wielen bij Leeuwarden zal halen. Iedereen is vol goede moed, hopelijk Maarten ook.

Claercamppad van Zoutkamp naar Dokkum

Zondag 23 juni 2019

Het Claerkamppad begint bij het beeld van de nettenboeter in Zoutkamp

Langs Friese kloosterlocaties
Het Claercamppad is een meerdaagse wandelroute van ruim 75 kilometer, langs sporen van middeleeuwse kloosters in het Noord-Friese landschap.
De originele versie van het Claercamppad is gebaseerd op historische kloosterverhalen, maar je kunt onderweg ook enkele routevarianten lopen, door gebruik te maken van het Friese Wandelknooppuntennetwerk.
Het Claercamppad wil oude en nieuwe kloosters in Dokkum en in het Noord-Friese landschap verbinden. Tegenwoordig bouwen wij nog steeds voort op het landschappelijk erfgoed van de voormalige Friese kloosters. In die zin is het Claercamppad een soort ontdekkingstocht door het verleden en in het heden.
Het Claercamppad is genoemd naar het Klooster Claercamp, dat van de 12e tot de 16e eeuw het grootste moederklooster in het noorden van Nederland was.

Twee richtingen
Het beknopte routeboekje van het Claercamppad beschrijft de route van Sint-Jacobiparochie naar Zoutkamp, maar de Stichting 'Santiago aan het Wad' - gelieerd aan de 'Camino der Lage Landen' van het Nederlands Genootschap van Sint Jacob - beschrijft de route vanuit het Groningse Zoutkamp naar het Friese bedevaartsoord Sint-Jacobiparochie.
Durkje en ik hebben ervoor gekozen om de bedevaartsversie te wandelen, en vandaag is het zover dat we onze eerste etappe van het Claercamppad gaan wandelen, namelijk het traject van Zoutkamp naar Dokkum, over een afstand van ruim 28 kilometer.

De Lauwerszeehaven van Zoutkamp
Om 8:10 uur rijden we vanuit Feinsum naar Dokkum, waar we een auto parkeren bij de Bonifatiuskapel van Dokkum. Met de andere auto rijden we door naar Zoutkamp, waar we die auto achterlaten. Dan wandelen we naar de binnenhaven van Zoutkamp, waar onze etappe van vandaag om 9:15 uur begint bij 'De Boeter', het standbeeld van de nettenboeter, geheel passend bij deze voormalige Lauwerszeehaven.
Met enige regelmaat varen op deze vroege zondagochtend pleziervaartuigen in en uit, dus als we Zoutkamp uit wandelen, moeten we bij de openstaande brug wachten, totdat een boot vanuit Zoutkamp het Zoutkamperril op vaart, om koers te zetten naar het Lauwersmeer.

Konikspaarden in de Kolllumerwaard
Vlak voorbij de camping van Zoutkamp steken we de Lauwersmeerdijk over, om het Nationaal Park Lauwersmeer binnen te wandelen. Door de Kollumerwaard lopen we over mooie wandel-/fietspaden in de richting van Kollumeroord. Onderweg lopen we - ongeveer halverwege - door een kudde wilde Konikspaarden, met verderop ook enkele veulens. Ze grazen rustig verder van het hoge gras en van de laag aan de boompjes hangende boombladeren.
Voorbij Kollumeroord lopen we door naar Dokkumer Nieuwe Zijlen. Ook daar moeten we weer wachten bij een openstaande brug, waar enkele pleziervaartuigen vanuit het Dokkumer Grootdiep het ruimere sop van het Lauwersmeer kiezen, en anderen vervolgens in de sluis schutten om door het Dokkumer Grootdiep richting Dokkum te varen.

Op de voormalige zeesluizen van Dokkumer Nieuwe Zijlen 

Langs het Dokkumer Grootdiep
Wij maken van de gelegenheid gebruik om van een koffiepauze te genieten in Restaurant Herberg 'De Pater', die hoog boven de voormalige Lauwerszeesluis uit torent. Daarna wandelen we verder over de voormalige zeesluizen, die vroeger de doorgang betekenden tussen de Lauwerszee en het Dokkumer Grootdiep.
De route gaat verder langs het Jaagpad van het Dokkumer Grootdiep. Onderweg ontmoeten we een wielrenner die zijn racefiets op zijn schouder met zich meedraagt. Zo is een racefiets bepaald niet bedoeld. De man laat ons zien dat een spaak van het achterwiel gebroken is, waardoor het achterwiel nu geheel blokkeert. Hij krijgt straks assistentie in Dokkumer Nieuwe Zijlen, maar moet daar eerst nog wel naar toe wandelen. Hij loopt monter verder.
Wij passeren de brug van Engwierum, en verlaten verderop bij de brug van Ee het Dokkumer Grootdiep tijdelijk, om door het Friese dorpje Ee de route te vervolgen tussen de graslanden door.
Nog voordat we bij de voormalige steenfabriek komen, lopen we al weer over het Jaagpad van het Dokkumer Grootdiep. We vinden een stenen bankje, waarop we nog heerlijk in de schaduw een broodje kunnen eten.
Toen we vanmorgen vertrokken, was het nog 19 graden Celsius, maar inmiddels is de temperatuur al bijna tien graden hoger geworden. We lopen nagenoeg de hele dag in de volle zon, dus dit bankje in de schaduw voelt als een welkome afwisseling. We lunchen aan het water, waarover af en toe enkele pleziervaarders passeren.

Bonifatius' abdij-stad Dokkum
Om 14:20 uur wandelen we de Friese stad Dokkum binnen, de stad waarin vroeger een Norbertijner stadsklooster heeft gestaan. Door het stadscentrum wandelen we naar de huidige Markt, de plek van de oude abdijkerk met toren. Op dit marktplein aan de voet van de oude kerk is inmiddels de Elfsteden-IJsfontein geplaatst. Vanuit de grond stijgen nevelstromen op, die door de genadeloze zon en de hoge temperatuur zienderogen snel verdampen. Van enige verkoeling door deze IJsfontein voor de passerende verhitte wandelaars is op dergelijke zomerse dagen geen sprake; het 'ijs' verdwijnt 'als sneeuw voor de zon'.
Over de Zijl (het keerpunt voor de Elfstedentocht) en verderop over de Woudpoortsbrug verlaten we het stadscentrum van Dokkum, om dan nog een eindje door te lopen naar de Bonifatiuskapel aan de Bronlaan. Als we bij het standbeeld van Bonifatius staan, zien we dat veel mensen naar de Bonifatiuskapel lopen. Daar blijkt over een half uur een concert aan te vangen.
Wij lopen door naar de auto, en halen vervolgens de andere auto weer op uit Zoutkamp, om tenslotte weer huiswaarts te rijden.

Zonsondergang in Feinsum

Zaterdagavond 22 juni 2019

Zonsondergang in Feinsum

Geef niet op!

Zaterdag 22 juni 2019

Open Deur
Enkele weken geleden kregen Durkje en ik het verzoek om een kort artikel te schrijven voor het maandblad 'Open Deur', het magazine over vragen van geloven en leven, voor mensen binnen en buiten de kerken.

Nieuw Geloven
Het betreffende juni-nummer heeft als thema 'Nieuw Geloven'.
Ons werd gevraagd een persoonlijk verhaal te schrijven over onze pelgrimstochten, over wat wij daar op weg ontdekten & herontdekken, vonden & terugvonden, of wat ons een nieuwe blik en/of ervaring gaf.

Verhalen van ervaren
De uitdaging bij het schrijven van slechts één pagina van zo'n tijdschrift is dan om je te beperken. Als je enkele pelgrimstochten hebt volbracht, en overloopt van verhalen, moet je bij het schrijven van zo'n artikel keuzes maken, iets wat we overigens onderweg richting Santiago de Compostela meer dan eens hebben moeten doen.
Uiteindelijk hebben we gekozen voor enkele thema's, om dáár een kort verhaaltje bij te vertellen, kort iets van onze ervaringen te delen, en af te sluiten met wat het pelgrimeren ons in de doorontwikkeling van ons geloven óók heeft gebracht.

Leestip
Het inmiddels gepubliceerde artikel staat hierboven afgebeeld. Om het iets comfortabeler te kunnen lezen, helpt het om met de muis te klikken op die pagina, waarna het artikel iets groter in beeld komt.

Feinsumer Brêge is klaar voor Maarten van der Weijden

Woensdag 19 juni 2019

De Feinsumer Brêge over de Feinsumer Feart bij It Kanael in Feinsum

Dorpsprogramma 2019 Feinsum
Bij aanvang van dit kalenderjaar kregen alle inwoners van Feinsum huis aan huis het 'Dorpsprogramma 2019 Feinsum' aangeboden van de gemeente Leeuwarden. In dit Dorpsprogramma staat onder andere wat de gemeente Leeuwarden in dit nu lopende kalenderjaar in Feinsum aan activiteiten gaat ontplooien.
Eén van de zes daarin genoemde activiteiten kreeg - waarschijnlijk vanwege het specifieke/concrete karakter ervan - een activiteitennummer, namelijk nummer 135, met als activiteitomschrijving: 'Vervangen conservering stalen leuningwerk Feinsumer Brêge'.
Die conserverende schilderbeurt was geen luxe, want de blootstelling aan weer en wind had in de afgelopen periode geresulteerd in de nodige roestvorming op het leuningwerk van de Feinsumer Brêge, gelegen over de Feinsumer Feart, aan de westzijde van Feinsum.

Elfstedenroute te water en op ijs door Feinsum
De Feinsumer Feart maakt onderdeel uit van de Elfsteden(vaar)route, dus regelmatig passeren watersporters ons dorp voor hun doortocht richting Dokkumer Ee, Bartlehiem, Burdaard en Dokkum.
Zo zwom bijvoorbeeld vorig jaar op 20 augustus 2018 de elfstedenzwemmer Maarten van der Weijden 's ochtend vroeg onder de Feinsumer Brêge door om Feinsum te passeren richting Burdaard, waar hij vorig jaar zijn prestigieuze zwemtocht helaas moest afbreken wegens uitputting.
Aanstaande donderdag 21 juni 2019 zal Maarten van de Weijden wederom van start gaan in Leeuwarden, om met deze tweede poging de Elfstedenroute wel geheel te zwemmen.
Net zoals vorig jaar zullen de bruggen van de Elfstedenroute weer vol staan met supporters, die Maarten en zijn gevolg zullen aanmoedigen om zijn Elfstedenzwemtocht deze keer vooral wel te voltooien. 

Vervangen conservering stalen leuningwerk Feinsumer Brêge
De Feinsumer Brêge is er in elk geval klaar voor. Maarten van der Weijden kan er zeker van zijn dat hij bij binnenkomst in Feinsum in elk geval onder een mooie, pas geschilderde Feinsumer Brêge door Feinsum kan binnenzwemmen, om onder het gejuich en applaus van de 'Feinsumer Brêge-supporters' Feinsum in en door te zwemmen in de richting van de verderop in het dorp gelegen Spoarbrêge.
De brug en de Feinsumers zijn klaar voor de komst van Maarten van der Weijden.

Wolkom yn Feinsum!

Breed overleg voor Nijkleaster in Jorwert

Dinsdag 18 juni 2019

In de kloosterkerk van Nijkleaster in de Sint-Radboudkerk van Jorwert

Door de stilte heen
Vanavond komen we in een tamelijk uitgebreid verband bijeen als bestuur van de Stifting Nijkleaster. Behalve de vaste deelnemers van de onze bestuursvergaderingen wordt deze bijeenkomst ook bijgewoond door de leden van de bouwcommissie van Nijkleaster en bestuurders van de protestantse gemeente van Westerwert.
Voordat we naar bovenzaal 'De Ferdjipping' gaan in de Sint-Radboudkerk van Jorwert, nemen we eerst plaats in de kring in het koor van de kloosterkerk van Nijkleaster. We beginnen namelijk met een kort avondgebed, waarbij we stil worden, bijbel lezen en onze gebeden zingen.
Na deze hele korte viering wandelen we in stilte de kerkzaal uit, om naar de bovenzaal te gaan, waar het zakelijk deel van deze sessie zal plaatsvinden.

In breed comité bijeen
Samen met de bouwmanager, de architect, en overige bestuurders en vertegenwoordigers van Westerwert beginnen we deze vergadering met de bespreking van diverse bouwzaken met betrekking tot It Westerhûs, dat wij willen aankopen, om het te restaureren en in te richten als kloostergebouw voor Nijkleaster.
Aan de orde komen zaken als voorlopig ontwerp, definitief ontwerp, bestemmingsplan, vergunningen, tijdpaden, contracten, financiering en exploitatie.
Daarna spreken we over diverse aspecten die te maken hebben met de samenwerking tussen Nijkleaster en Westerwert, en met andere externe partijen die alle een bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van een nieuw protestants klooster in het stille midden van Fryslân.
Als al deze zaken zijn afgehandeld, vertrekken onze gasten, en gaan wij als bestuur in kleiner verband verder met de overige bestuurszaken, zoals personele zaken, het vaststellen van de Jaarrekening van 2018, het besluit om een bundel te publiceren in oktober 2019, en de laatste activiteiten voorafgaand aan ons zomerreces.

Secretaris van het stichtingsbestuur
De avond wordt afgesloten met korte toespraken, ter gelegenheid van het vertrek van onze bestuuurssecretaris Corry Tigchelaar, die na vele jaren bestuurswerk onze bestuurskring gaat verlaten. We zijn Corry bijzonder erkentelijk voor het vele en goede werk dat zij voor Nijkleaster heeft verricht in al die jaren, en gunnen haar dit afscheid, en hopen dat wij op afzienbare termijn een kundige vervanger voor haar kunnen vinden als nieuwe bestuurssecretaris van de Stifting Nijkleaster.

Nieuwe pelgrims op het Jabikspaad

Maandag 17 juni 2019

Pelgrims Lies & Ger klaar voor vertrek vanuit Refugio Ultreia Feinsum

Pylgerje fan Sint Jabik nei Feinsum
Gisteravond arriveerden twee wandelaars bij onze Refugio Ultreia Feinsum, nadat zij vanuit Sint-Jacobiparochie over het Jabikspaad naar Feinsum waren gelopen, over een afstand van 21 kilometer.
Het zijn de nieuwe pelgrims Lies & Ger, die gisterochtend hun eerste stappen hebben gezet op het Fries-Overijsselse Jabikspaad, het pelgrimspad richting Santiago de Compostela. De eerste dagetappe vond plaats bij mooi weer, waarbij het Jabikspaad hen vanaf De Groate Kerk van Sint-Jacobiparochie voerde langs Zwarte Haan, de Waddenzeedijk, Nieuwe Bildtzijl en Oude Bildtzijl, om tenslotte via de Hege Hearewei ons dorp Feinsum binnen te wandelen.
We maken kennis met elkaar, en luisteren naar het verhaal over de ervaringen van hun eerste - geslaagde - dag op het pelgrimspad.

Pylgerje fan Feinsum nei Wurdum
Na een goede nachtrust in de pelgrimskamer van onze refugio zijn deze twee nieuwe pelgrims klaar voor de volgende wandeldag. We beginnen gezamenlijk met een goed ontbijt, en na dit gezellig verblijf in onze refugio nemen we afscheid van elkaar, en lopen ze vóór ons huis weer terug naar de Hege Hearewei, om het Jabikspaad via de Hyltsjebrêge over It Kanael te vervolgen, richting Britsum, Koarnjum, Jelsum, Ljouwert en Goutum, naar Wirdum, het eindpunt van hun tweede dag-etappe.
Aanstaande zaterdag hoopt het pelgrimsechtpaar de laatste etappe van het Jabikspaad te wandelen, om dan aan te komen in de Overijsselse bedevaartsstad Hasselt.
We hopen dat ze mooie wandeldagen zullen beleven op het Jabikspaad, en dat er nog vele kilometers daarna zullen volgen over de prachtige pelgrimspaden richting Santiago de Compostela.

Zonsondergang in Feinsum

Zondag 16 juni 2019

Zonsondergang in Feinsum

Jan Wijbe & Gaby trouwen

Zaterdag 15 juni 2019 

Trouwfotosessie op de Sallandse Heuvelrug bij de Palthetoren

Voorbereiding
We hebben een feestelijke dag voor de boeg. Na een lange periode van gedegen voorbereiding is het dan zover dat Jan Wijbe & Gaby gaan trouwen. De huwelijksceremonie zal vanmiddag plaatsvinden in Diepenheim, op de grens van Overijssel & Gelderland. Maar we beginnen vanmorgen vroeg als wederzijdse gezinnen in Meerstad, dus om 7:30 uur rijden we van Feinsum naar Meerstad, waar het bruidspaar woont. Door een aanhoudende regen rijden we oostwaarts. Als we daar om 8:30 uur arriveren, regent het nog steeds. De dames gaan allen naar de bovenverdieping, waar de bruid Gaby in haar bruidsjurk wordt geholpen, en met hulp van de 'ingevlogen' kapster alle dames zich qua uiterlijke verzorging omtoveren tot de schoonheden van de dag. Als wederzijdse vaders, broers en zwager helpen wij bruidegom Jan Wijbe in zijn trouwkostuum. Dan is rond 9:30 uur het tijdstip aangebroken dat we de bruid haar gereedstaande bruidegom laten ontmoeten. Tijdens dat tedere moment van ontmoeten genieten we van de bewondering die bruid en bruidegom jegens elkaar uitspreken. Een mooi begin van deze bijzondere dag.

Ook het weer werkt mee
Het bruidspaar vertrekt met de bruidsfotografen naar de fotogenieke locatie van de voormalige Groninger suikerfabriek, en wij maken ons ook gereed voor vertrek, om daarna allen naar de groepsaccommodatie van De Woeste Wieven te rijden in Diepenheim. Daar zullen we het hele feestprogramma vandaag beleven. Onder leiding van de twee ceremoniemeesters wordt deze feestlocatie voorbereid en versierd, en ondertussen is het bruidspaar naar de Sallandse Heuvelrug gereden, waar deel twee van de bruidsfotosessie plaatsvindt. Op dat moment is het regenfront voorbij geschoven, en geniet iedereen van de zomerse opklaringen.

Het weer knapt zienderogen op, met als gevolg dat het bruidspaar op de Sallandse Heuvelrug en het voorbereidingsteam in Diepenheim volop genieten van het prachtige weer tijdens beider activiteiten.
Ondertussen is in Diepenheim het besluit al genomen dat de trouwplechtigheid toch niet in de binnenlocatie, maar buiten in het open veld zal gaan plaatsvinden. Bij de Woeste Wieven worden de daggasten - jong & oud - hartelijk welkom geheten, en vlak vóór 14:00 uur begeleid naar de trouwlocatie te velde.

Speeches te velde
In een zonovergoten setting wachten we allen op de komst van het bruidspaar. Met de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand worden de laatste zaken van de huwelijksceremonie nog even doorgesproken, en dan is het moment aangebroken dat het bruidspaar door een prachtig natuurterrein over een smal paadje door het veld naar ons toe komt lopen, waar wij als wederzijdse ouders onze dochter & zoon warm welkom heten.
De ambtenaar zal de formele handelingen voor zijn rekening nemen, maar voordat hij dat doet, wordt aan enkele gasten het woord gegeven om het bruidspaar en de gasten toe te spreken. Hans & Coby beginnen met hun toespraak over de kinder- en jeugdjaren van hun dochter Gaby, waarna Durkje en ik in de gelegenheid worden gesteld om de periode te belichten waarin Jan Wijbe nog wonend bij ons in het ouderlijk huis deel uitmaakte van ons gezin. Zijn jaren in Delfzijl, Hoogeveen en Stiens passeren daarin de revue.
Daarna krijgen de beide ceremoniemeesters het woord, die vertellen over hun belevenissen gedurende de studententijd van de bevriende bruid en bruidegom; waarbij Marlies ons meeneemt naar de studententijd van Gaby, en Arthur ons vertelt over de studententijd van Jan Wijbe. Daarop aansluitend vertelt vriend Thomas het een en ander over de gezamenlijke belevenissen nadat zij allen waren afgestudeerd.

Luisteren naar alle toespraken te velde

Liefde & Trouw
En dan volgt het bijzondere moment waarop de bruidegom zijn bruid, en daarna de bruid haar bruidegom toespreekt. Mooie verhalen over onder andere kennismaking, verliefdheid, samen reizen, samen wonen, samen bouwen, over elkaar leren kennen, waarderen en lief te hebben; wat na zoveel goede jaren samen leidt tot deze dag, waarop elkaar trouw wordt beloofd. We luisteren naar hun zorgvuldig gekozen bewoordingen, die - elkaar daarbij diep in de ogen kijkend - welgemeend worden uitgesproken. Woorden en beelden die het waard zijn om de rest van je huwelijkse leven nooit te vergeten.
De trouwambtenaar vertelt daarna dat hij - dit alles gezien en gehoord hebbend - niets anders kan concluderen dan dat alles gereed is om het burgerlijk huwelijk nu direct te sluiten, hetgeen hij op doeltreffende maar ook vrolijke wijze doet. Bruid en bruidegom spreken jegens elkaar hun ja-woord uit, trouwringen worden gewisseld, natuurlijk ontbreekt ook de innige huwelijkskus niet, en tekenen echtelieden, de vier getuigen en de ambtenaar de officiële trouwakte, waarmee het gewenste huwelijk is gesloten. 

Feest-activiteiten
Na deze huwelijksceremonie wandelen we terug naar de accommodatie, om op het buitenterras langs de vijver te toosten op het pas gesloten huwelijk.
Aansluitend wordt iedereen in kleine of grote groepen opgeroepen voor de groepsfoto's met het bruidspaar. Grootouders, ouders, broers/zwagers en (schoon)zussen, overige familie en goede vrienden passeren in uiteenlopende fotosessies de revue.

We verplaatsen ons even naar binnen om in gemixte groepen onze kennis over het bruidspaar te testen in de competatieve 'Mr. & Mrs. Quiz".
De kok is de hele middag in de horecakeuken en in zijn foodtruck al druk in de weer geweest om de bruiloftsgasten culinair te verwennen, en rond het avonduur is het moment aangebroken dat we vanuit de foodtruck een meergangen walking dinner krijgen aangeboden, waar iedereen binnen en buiten volop van geniet, alvorens het avondprogramma aanvangt.

Dancing with the Coverband

Aan het begin van de avond arriveren de volgende bruiloftsgasten, voor een avond met veel dans en muziek van een regionale coverband. De band kende het nog niet, maar op speciaal verzoek van het bruidspaar heeft de band in de afgelopen weken het lied 'Gras van het Noorderplantsoen' ingestudeerd, om dat hier vanavond live ten gehore te brengen. Dit lied dat eigenlijk nooit mag ontbreken op een bruiloft van oud-studenten uit Groningen, wordt met veel enthousiasme begroet, en voor wie even naar buiten was gelopen voor een drankje of om af te koelen, is dat ook hèt moment om zich onverwijld naar binnen te spoeden, om in een grote dubbele kring met zijn allen 'hèt Groninger volkslied' te zingen en te dansen op het 'Gras van het Noorderplantsoen'.
Tegen 1:00 uur wordt het uitbundige feest afgesloten met een kort dankwoord van de ceremoniemeesters, en wordt het feest met de laatste klanken van de band afgesloten. Langzamerhand nemen de bruiloftsgasten afscheid van het bruidspaar en van elkaar, en dan is het moment aangebroken dat alle naasten in deze mooie groepsaccommodatie hun slaapvertrekken kunnen zoeken voor een goede nachtrust na een prachtige huwelijksdag.
Als ouders zien wij dankbaar terug op alle zegeningen van deze mooie dag, en hopen we dat dit het begin mag zijn van vele gelukkige huwelijksjaren voor dit geliefde bruidspaar.

Zonsondergang in Feinsum

Vrijdag 14 juni 2019

Zonsondergang in Feinsum

Roelof Nijenbanning neemt afscheid van NHL Stenden Hogeschool

Donderdag 13 juni 2019

Roelof Nijenbanning

Onderwijsloopbaan
Na een loopbaan van veertig jaar in het onderwijs neemt onze gewaardeerde collega Roelof Nijenbanning vandaag afscheid van NHL Stenden Hogeschool.
Begonnen als leerkracht in het basisonderwijs, en na enkele andere doorgroeifuncties in het basisonderwijs, kwam Roelof in 2012 in dienst van Stenden Hogeschool als directeur van de afdeling Education, Services & Research. 
In de aanloop naar de fusie van NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool is Roelof actief geweest in diverse fusiewerkgroepen, waaronder mijn werkgroep die tot taak had om de nieuwe academie-indeling te maken ten behoeve van alle opleidingen van onze nieuwe hogeschool.
Om voldoende tijd te hebben om een nieuwe directeur aan te stellen voor de onderwijsdienstverleningsafdeling van de nieuwe hogeschool, werd Roelof vanaf de fusie in deze interim-periode directeur van deze nieuwe hogeschooldienst Onderwijs & Onderzoek.

Gewaardeerde bijdrage
Roelof Nijenbanning heeft laten zien een ware onderwijsman te zijn, met hart voor de combinatie van studenten, onderwijs en onderwijsorganisatie. Tijdens de reflectie- en voortgangsgesprekken met betrekking tot ons onderhanden werk werden de essenties van onze gesprekken door Roelof veelal vastgelegd op flip over-bladen, meestal in de vorm van korte notities bij schematische samenvattingen, ofwel een praatje bij een plaatje. Tijdens erop volgende gesprekken, werden deze flaps nog weer eens teruggerold op de flip over, om nog even te resumeren 'hoe het ook al weer zat'.
Maar vandaag sluiten we deze periode af met een gezellig afscheid in het Campus Café Leeuwarden, op de Kenniscampus van onze Leeuwarder NHL Stenden Hogeschool. Als alle gasten zijn gearriveerd, wordt een afscheidsspeech verzorgd door Klaas-Wybo van der Hoek, lid van ons College van Bestuur. Hij schetst een aantal rake karakteristieken van Roelof, waarin wij hem in de afgelopen zeven jaren als collega hebben leren kennen. Her en der in de zaal hangen flaps, waarop de aanwezigen in de vorm van een praatje bij een plaatje in de informele setting nog iets mee kunnen geven over en aan Roelof.
We zijn Roelof bijzonder erkentelijk voor zijn bijdrage aan onze hogeschoolgemeenschap, en zullen zijn relativerende inbreng in onze voortgaande werkzaamheden bij tijd en wijle wel eens missen. Maar voor Roelof is nu de tijd aangebroken, waarin hij - zoals hij in zijn eigen afscheidstoespraak zegt: in de wetenschap dat de tijd nu zijn vriend is - volop mag genieten van hopelijk nog veel gezonde en actieve jaren.

Nijkleaster Pinkster Paad 2019

Pinkstermaandag 10 juni 2019

Duiven worden losgelaten bij de Sint-Radboudkerk van Nijkleaster in Jorwert

♥-slach / ♥-slag
Vandaag - op deze Tweede Pinksterdag - organiseert Nijkleaster in Jorwert voor de zevende keer een meditatieve wandeldag; het zogenoemde 'Nijkleaster Pinkster Paad' 2019.
Het thema van deze tocht is ♥-slach/♥-slag.
Bij ieder mens is een hartslag/hertslach te horen en te voelen en dat is fijn! Dat is een teken dat we ademhalen en leven.

• Nijkleaster nodigt iedereen uit om op deze tweede Pinksterdag je ♥ rustig te laten worden, door langzaam te lopen en te genieten van de natuur en van en met elkaar. 
• Maar van Nijkleaster hopen we ook dat je ♥ soms een sprong maakt bij een mooi lied of een goed gesprek.

Ruim 90 mensen hebben gehoor gegeven aan de uitnodiging om op een of andere wijze deel te nemen aan deze Nijkleaster-activiteit.

Lange wandeltocht

Deelnemers kunnen kiezen om mee te doen aan een lange wandeltocht van 18 kilometer, of een kortere tocht van 6 kilometer, en/of aan de afsluitende middagviering in de Sint-Radboudkerk van het Friese Jorwert.
Deelnemers die aan de lange wandeltocht deelnemen, beginnen vanmorgen met een korte openingsviering om 9:00 uur in de kloosterkerk van Nijkleaster in Jorwert. De tweede groep van de kortere wandeltocht begint met diezelfde viering om 12:00 uur. Daarna wordt onder begeleiding van vrijwilligers van Nijkleaster (de zogenoemde kleasterkrachten) in subgroepen een wandeling rond Jorwert gemaakt, waarvan een deel over het Friese Jabikspaad (pelgrimspad) gaat.
De lange wandeling gaat vanuit Jorwert door de Leonserpolder naar de dorpskerk van Leons, waar pelgrim Wikje de Jong een verhaal vertelt over haar ervaringen op de Franse pelgrimsroute richting Santiago de Compostela. Via Baard gaat de route dan verder naar de kerk van Winsum, waar pelgrim Henk Kroes een verhaal vertelt over zijn ervaringen op de Spaanse pelgrimsroutes (Camino) richting Santiago de Compostela. Daarna gaat de tocht verder naar Easterlittens, om dan tenslotte via Baard weer terug te wandelen naar Jorwert.

Je kloppend hart
Durkje en ik zijn als pelgrims uitgenodigd om een verhaal over onze ervaringen op onze pelgrimstochten te vertellen in de dorpskerk van Mantgum. We wandelen daartoe met twee subgroepen via Tsjeintgum naar Mantgum.
Het eerste deel van de route over de Lucht en Veldsterdyk lopen we in een lange rij in Stilte naar De Him.

Daar krijgen we een briefje met de tekst van het lied "Veni Sante Spiritus / Kom by ús o hill'ge Geast / Kom tot ons o Heil'ge Geest" èn met een deel van de Pinksterlezing, waaronder een bezinningsvraag staat, die luidt: "Wat vraagt in jouw hart om ruimte?" 
Met die vraag lopen we wederom in Stilte, maar nu ter Bezinning via Tsjeintgum naar Mantgum.
In de kerk van Mantgum vertellen Durkje en ik over onze pelgrimservaringen, aan de hand van de vragen die Wikje en Henk ook beantwoorden op de andere route. We geven antwoord op de vragen:

1. Waar ging jouw hart sneller van kloppen tijdens je pelgrimstocht;
2. Waar werd jouw hart rustig van tijdens je pelgrimage.

Als de ruim 40 deelnemers rondom zitten in het koor van de Mantgumer kerk, leidt Durkje ons verhaal in, waarna Durkje over een bepaald pelgrimsaspect vertelt waarom haar hart daarbij sneller ging kloppen, en ik daarna over datzelfde aspect vertel waarom mijn hart daar ook rustig van kon worden tijdens onze gezamenlijke pelgrimstochten.

Samen Pinksterfeest vieren
Beide groepen komen halverwege de middag weer terug in Jorwert, om bijeen te komen in de Sint-Radboudkerk voor de gezamenlijke Slotviering, waar ook anderen deelnemen, die niet mee wilden of niet mee konden lopen.

Kleasterpastor Saskia Leene heet de bijna honderd aanwezigen van harte welkom, en gaat voor tijdens deze afsluitende viering. We zingen: "Iepenje my foar Jo goedens, en reitsje my oan".
Nadat het aanroepen van de Heilige Geest - met een tekst van ds. Jaap Zijlstra - is gelezen, zingen we onder leiding van pianist Hindrik van der Meer het lied 'Yn dit hûs mei hannen boud', dat is opgenomen in de onlangs verschenen muziekbundel 'Hertslach", waarin onder andere 80 liederen staan waaraan Hindrik van der Meer een bijdrage heeft geleverd.
Het Pinksterverhaal van vanmorgen wordt nogmaals gelezen, en dan worden we minutenlang stil voor een meditatief moment. De pianomuziek verbreekt daarna die stilte en dan zingen we nogmaals 'Veni sancte spiritus'. 
Dan is het moment aangebroken dat we plenair een aantal ervaringen van vandaag met elkaar delen, over de meditatievraag 'wat in ons hart om ruimte vraagt'.
We vervolgen dan met een gebed, dat we afsluiten met het gezamenlijk zingen van 'Het Onze Vader' in het Fries: "God fan fier en hein ús Heit".

Frede oer ús
Tot slot gaan we elkaar Gods Zegen toezingend - met het lied "De frede fan'e greiden wês oer dy"- allen naar buiten, waar op het kerkhof de vredesduiven worden losgelaten.
Met de Zegen en met de 'Frede fan greiden, mar & lân, loften en waad & strân' nemen we afscheid van elkaar, om als gezegende mensen - evenals de duiven - huiswaarts te keren.

DKDD?!

Pinksterzondag 9 juni 2019 

Ds. De Jong & gospelgroep In His Name & kinderen op het podium van de Oase

Pinksterviering
In kerkelijk centrum De Arke in Drachten is vanmorgen geen kerkdienst, dus Durkje en ik nemen mim voorafgaand aan het koffiedrinken vanmorgen mee naar kerkelijk centrum De Oase, waar op deze mooie Pinksterdag op blijmoedige wijze het Pinksterfeest wordt gevierd. Voorganger is dominee Hans de Jong, en muzikale medewerking aan deze ochtenddienst wordt verleend door de Drachtster gospelgroep 'In His Name', onder leiding van dirigent Joeke Hoekstra. De samenzang wordt gedaan bij het orgelspel van het orgel dat vroeger het kerkorgel was van de Drachtster Noorderkerk, de kerk waarin ik bijna 60 jaar geleden ben gedoopt. De grote kerkzaal van De Oase loopt behoorlijk vol, en om 9:30 uur begint deze fleurige Pinksterdienst 2019.

Pinksterfeest vol Liefde Blijdschap Vrede Goedheid en ook Trouw
'Gefeliciteerd!", roept dominee De Jong de kerkzaal in. Inderdaad gelukgewenst, want vandaag op deze eerste Pinksterdag vieren we de verjaardag van de Kerk. De voorganger roept de kerkgangers op elkaar in de cirkel rondom je te feliciteren met deze geboortedag van de Kerk. Van harte!
We luisteren naar songs van de gospelgroep, en zingen ook samen.
De kinderen in de kerk worden uitgenodigd om samen het lied 'God kent jou' te zingen.
Dan vraagt dominee De Jong aan ons allen of we wel weten wat een 'rolfluit' is. Als niemand daarop antwoord kan geven, tovert hij een 'roltong rolfluit' tevoorschijn, en gebruikt die tijdens het kindermoment van deze kerkdienst om de kinderen en de andere kerkgangers duidelijk te maken dat het met de Heilige Geest net zo is als bij een rolfluit. Als de wind (als metafoor voor de Heilige Geest) er niet door waait, gebeurt er niets. We hebben immers de Heilige Geest nodig om de Kerk uit te rollen en daar een goed geluid bij te geven.
Aansluitend op dit kindermoment zingen de kinderen het vrolijke Pinksterlied 'Liefde - Blijdschap - Vrede - Goedheid - en ook Trouw", van meester Richard.

De Kerk Draait Door, ook na Pinksteren
Na de Pinkster-schriftlezingen van tienerlector Jildou Haakma vraagt dominee Hans de Jong ons of wij de betekenissen van de op het beamerscherm getoonde afkortingen kennen. We komen een heel eind, maar moeten het antwoord schuldig blijven bij de afkorting 'DKDD'. Dat blijkt naar analogie van DWDD van Matthijs van Nieuwkerk te betekenen: De Kerk Draait Door (DKDD). Want vandaag en morgen - na Pinksteren - Draait De Kerk weer Door!
In zijn verkondiging vertelt de voorganger dat Jezus de presentator is van DKDD, want om Hem draait alles in de Kerk. En hij vraagt de gemeente of hij dan als dominee vandaag de Tafelheer mag zijn. En als drie daggasten ontvangen de presentator en diens tafelheer vandaag de apostelen Petrus en Paulus, en de derde gast? Dat zijn wij; jij en ik.
Na het afgesproken kwartier preken - een tiener-scheidsrechter blaast dan op de roltong rolfluit - sluit de voorganger af met een Pinksteroproep aan ons allen: "Weet je geroepen door die Ene God".
Na de verkondiging zingt gospelgroep In His Name ook nog een aantal mooie liederen, zoals 'He is here, I will praise His name again', en het door hen met zoveel passie gezongen laatste lied: "Jesus is the answer", dat met heldere solozang & tegenstem en een daverend slot door de gemeente geestdriftig wordt ontvangen en gewaardeerd.

Ús Feinsumer hiemhazze

Sneon 8 juny 2019

Hester of Hedzer is ús Feinsumer hiemhazze

Fûgelbesite yn Feinsum
Sneontemoarn njoggen oere.
Niiskrekt reinde it noch; no is it droech.
De hurde wyn út it súdwesten komt oer it al wer griene ierapelfjild, de Heage Hearewei en It Kanael op ús ôf.
Yn it gêrs rint in tal fûgels hinne en wer, op syk nei iten yn it wiete gêrs.
No ris gjin mosken en leech fleanende sweltsjes, lykas juster; mar wol in Strânljip (Bonteluw/Scholekster), in tal Protters (Protters/Spreeuwen) en in drok hippend Boumantsje (Wipsteertsy/Witte Kwikstaart).
Mar net allinnich fûgels fine harren iten yn ús tún.

Hazzebesite bij Ultreia
Oer it Feinsumer Flinterplein komt in hazze op it gêrsfjild foar hûs oanrinnen.
Hja sjocht ris hoeden om him/har hinne of it feilich is om har/him hjir ta iten te setten.
Gjin minsken, hûnen en auto's te sjen, dat de hazze jout him/har rêstich del yn it gêrs tusken it bloeiende klaver, en nimt it derfan.
De hazze komt wol gauris - ek jûns let - efkes op ús hiem del foar in hapke grien. Om't wy net witte of it in mantsje of in wyfke is, witte wy net of wy der goed oan dogge om ús hiemhazze Hester of Hedzer te neamen. Mar dat docht der ek net ta. Ek de gender-net-bekinde hiemhazze is wolkom bij Refugio Ultreia Feisum.
Efkes letter springt ús hiemhazze oer de sleat foar hûs, en ferdwynt oer de Holdingawei en oer de Hyltsjebrêge wer op it ierapelfjild.

Efkes in hapke ite yn Feinsum

Zonsondergang in Feinsum

Donderdagavond 6 juni 2019

Zonsondergang in Feinsum

Kwaliteitszorg next step: instellingsaccreditatie

Donderdag 6 juni 2019 

Forumdiscussie over instellingsreview & instellingsaccreditatie

Een nieuwe wind
Als leden van het Platform HBO van het Nederlands Netwerk voor Kwaliteitsmanagement gaan we vandaag in Cursus- en Vergadercentrum Domstad te Utrecht in dialoog met de directeur van de afdeling Vlaanderen van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO), met hoger onderwijsinstellingen die meedoen aan de pilot Instellingsaccreditatie en met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) over een nieuwe wind in het Nederlandse accreditatiestelsel.

• Waar moet het naar toe met het accreditatiestelsel? 
• En hoe denken wij daar zelf over?

Aan deze netwerkbijeenkomst nemen ongeveer 80 mensen deel, voor het merendeel werkzaam in of voor het hoger onderwijs.

Pilot en onderzoek
Het Vlaamse accreditatiestelsel is een aantal jaren geleden gewijzigd. Daar wordt nu gewerkt met een zogenoemde Instellingsreview.
De Hogeschool van Amsterdam, de LOI Hogeschool en de Hogeschool der Kunsten Den Haag doen mee aan de Nederlandse pilot Instellingsaccreditatie. Doel van deze pilot is ervaring op te doen met enerzijds het terugdringen van de administratieve last, en anderzijds te ervaren hoe op een andere manier aan de verplichting van accreditatie kan worden voldaan.
Tegelijkertijd voert OCW een verkenning uit naar hoe een betere balans kan worden gevonden tussen kwaliteitsborging van opleidingen enerzijds en ervaren administratieve lastendruk anderzijds.

The next step
We kijken vooruit.
Wat is voor het accreditatiestelsel in Nederland ‘the next step’?
Het gaat daarbij om vragen als:

• Wat leveren de pilotervaringen de instellingen op?
• Hoe kunnen we doorgaan op het pad van vormvrijheid? Van eigenaarschap? En van een  professionele dialoog tussen peers?           
• Wat zijn ideeën en opvattingen bij het ministerie over de toekomst van het stelsel? Komen we in de richting van een instellingsaccreditatie zoals in vele andere (en zeker ook de omringende) landen?
• En waar zou het volgens óns heen moeten gaan? In hoeverre biedt het Vlaamse accreditatiestelsel ons een interessant perspectief? Hebben we behoefte aan kleine aanpassingen in het stelsel? Of zijn we toe aan juist grotere en fundamentelere wijzigingen? Willen we een stelsel dat zich alleen om onderwijskwaliteit bekommert, of streven we naar een instellingstoets die focust op de wat bredere eigen en maatschappelijke opgaven van de instelling? Een toekomst met meer maatwerk?
• Waar liggen mogelijkheden om de administratieve last (drastisch) te verminderen?

Opening

Marcel de Haas

De opening van deze bijeenkomst wordt verzorgd door dagvoorzitter Marcel de Haas, van de Haagse Hogeschool.
Hij blikt eerst terug op het accrediteren in de afgelopen jaren, toen hij nog bij de HBO-Raad werkte, en daarna overstapte naar de Haagse Hogeschool. Daarna neemt Marcel met ons het programma van vandaag door. Ondertussen wordt een app geïnstalleerd voor de interactieve elementen van dit programma, waarmee straks stellingen op het scherm verschijnen, waarop je kunt reageren. Als test gaan we eerst bekijken waar de deelnemers van vandaag vandaan komen, hetgeen overwegend Nederland, maar ook België is. Vervolgens kijken we naar de herkomst van instellingen waar de aanwezigen vandaan komen, en naar welke functie de deelnemers van vandaag binnen die instelling hebben. Daarna inventariseren we via deze app wat we hier vandaag vandaan willen halen, bijvoorbeeld: ervaringen, nieuwe inzichten, heel veel inspiratie, zicht op trends, ideeën, enthousiasme en collegiaal overleg. Daarentegen willen we – zo blijkt - brengen: nuance, gezelligheid, ervaringen, humor, intellect, feedback en kritisch meedenken.

Instellingsreview in Vlaanderen
Vervolgens stellen we ons de vraag wat we kunnen leren van de instellingsreviews in Vlaanderen als lonkend - mogelijk realiseerbaar – perspectief. Spreker over dit vraagstuk is Axel Aerden, directeur van de afdeling Vlaanderen van de NVAO.

Axel Aerden

In 2014 kreeg men in Vlaanderen de kans om een snelle hervorming door te voeren in het toenmalige accreditatiestelsel, naar meer ‘lean and mean’, nadenkend ondertussen over waar men naar toe wilde met het stelsel, om daarmee de kiem te leggen voor een nieuw stelsel per 2019. Daartoe is de NVAO gaan praten met allerlei belanghebbende Vlaamse partijen, zoals alle hoger onderwijsinstellingen, werkgeverskoepels en studentenbelangengroeperingen. Alle aangedragen verwachtingen zijn samengebracht, en daar omheen is men gaan discussiëren, en daarop gaan concentreren. Focus lag enerzijds op de drieslag van Onderwijs, Overheid, Maatschappij, en anderzijds op Kwaliteit. Maar, wat doe je dan met het stelsel van kwaliteit en accreditatie?
Er waren duidelijke verschillen tussen wat de diverse belangengroepen aandroegen. Eigenlijk waren de verwachtingen daaromtrent wel voorspelbaar, want de partijen weten echt wel (ook van elkaar) waar ze voor gaan en staan, en wat ze elk en wederzijds verwachten en nodig hebben. Verbeteren, Verantwoorden en Informeren waren elementen die in het item Kwaliteit(szorg) steeds weer terug kwamen.
Voor de NVAO blijft het altijd een uitdaging om in het veld van deze elementen te opereren. De NVAO voelt zich er namelijk ook verantwoordelijk voor om de relaties tussen die verschillende belangengroepen te leggen en ook goed vast te leggen.
De ‘Instellingsreview’ naar Vlaams model ligt op de as van Onderwijs/Verbeteren en Overheid/Verantwoorden. Hierover gaat het vanmiddag.

Niet vergelijkbaar
Axel Aerden gaat dan verder over het Vlaamse kwaliteitszorgstelsel. In Vlaanderen is de Instelingsreview beperkt tot universiteiten en hogescholen. Daar wordt gekeken of je zelf in staat bent om je kwaliteit te borgen en waar te maken. Elke instelling kiest mee op welke wijze de visitatie wordt uitgevoerd. Alle opleidingen blijven een accreditatietermijn krijgen voor zes jaar. De bestaande accreditatietermijn kan dan worden verlengd op basis van een positieve instellingsreview. Daar hoeven geen aparte beoordelingen voor plaats te vinden, maar de resultaten worden wel alle gepubliceerd. Als je de instellingsreview verliest, gaan alle opleidingen weer afzonderlijk de uitgebreide beoordelingsronde door.
Verder ligt hier jaarlijks een systeembrede onderwijsanalyse onder.
Gevolg van deze manier van werken is dat de vergelijkbaarheid van beoordelingen van instellingen en opleidingen niet meer mogelijk. 
Er komt een instellingsreviewrapport, bedoeld voor de instelling en voor de overheid. Het is dus ook zo specifiek geschreven, dat het de doelen van instelling en overheid dekt. Daardoor zijn deze rapporten tussen hoger onderwijsinstellingen niet langer vergelijkbaar. Het is een verantwoordingsrapport, en geen beoordelingsrapport. Voldoendes worden in het rapport niet gemotiveerd, onvoldoendes wel. Bij een onvoldoende wordt in het rapport echter wel een onderbouwing gegeven.

Van mal naar bal
De NVAO heeft in Vlaanderen de zogenoemde waarderende aanpak ontwikkeld. Het is een soort mindset, die alle keuzes onderbouwt in het vormgeven van procedures, en het geeft de verwachtingen jegens elkaar weer. Standaarden creëren een ‘mal’, en instellingen beginnen zich naar die mal, dus naar die standaarden, te conformeren. Met de waarderende aanpak kies je zelf ‘de bal’ waarmee wordt gespeeld, en daarover gaat men dan met elkaar in gesprek. Weg van het conformisme, en leve de vrijheid dus voor de onderwijsaanbieder. De beoordelingscommissie bekijkt dan of de instelling zichzelf waarmaakt, of ze dat ook kan aantonen. Niet langer dus meer kijken naar wat er mis is met het voldoen aan de standaard, maar voortaan onderbouwen waar je waarmaakt wat je van plan was, en waar je daarin nog kunt verbeteren.
Instellingen bepalen daartoe zelf wat ze aanleveren ten behoeve van een instellingsreview. De commissie onderzoekt daarop wat de instelling daadwerkelijk doet.

Kwaliteit van de opleiding
Wat dan hier en nu met de kwaliteit van de opleiding?
Kwaliteit is overal.
Toen in Vlaanderen de instellingsreview werd toegevoegd aan het stelsel van opleidingsaccreditatie, nam de administratieve last aanmerkelijk toe. Door de opleidingsaccreditatie uit het stelsel te halen, creëerde men eigenaarschap, verantwoordelijkheid en vertrouwen van de NVAO in de instelling en in de opleidingen.
Elk Vlaams hoger onderwijsinstellingsbestuur is eigenaar van de regie. Zij zetten continu in op de kwaliteit. Het voldoen aan de kwaliteitsstandaarden is aantoonbaar. Onder andere interne en externe stakeholders, werkveld en peers moeten worden betrokken bij hun aanpak. Het instellingsbestuur neemt een zogenoemd borgingsbesluit. De analyse moet op de eigen instellingswebsite worden gepubliceerd, met daarin de doelstellingen, de sterke punten en ook de verbeter- en ontwikkelpunten waaraan nog moet worden gewerkt. 
Vertrouwen, Verantwoordelijkheid en Openheid zijn voor een onderwijsinstelling essentieel om vertrouwen te kunnen krijgen van de maatschappij.
De aanwezigen in de zaal scoren middels de app overwegend positief over dat dit wel een lonkend perspectief is voor Nederland.

Pilot Instellingsaccreditatie in Nederland
Hierna focussen we op de vraag wat de ervaringen momenteel  in Nederland zijn met de pilot Instellingsaccreditatie, die de mogelijkheid geeft voor een lichtere opleidingsaccreditatie op de NVAO-standaarden 1 en 4. Deze presentatie wordt verzorgd door Anneke Vierhout (van de Hogeschool van Amsterdam (HvA)), Martin Prchal (van de Hogeschool der Kunsten Den Haag) en Maaike Jonker (van de LOI).

Hogeschool van Amsterdam - Anneke Vierhout

Anneke Vierhout

De Instellingstoets Kwaliteitszorg (ITK) is in het kader van de pilot Instellingsaccreditatie omgezet naar instellingsaccreditatie. De pilot wordt gezamenlijk gemonitord door OCW, NVAO en de drie instellingen, om te bekijken hoe het gaat en wat de pilot oplevert.
Bij de HvA wil men de kwaliteitscultuur versterken, wil men vertrouwen in de eigen professionals, en de hogeschool krijgt in deze pilot het vertrouwen van de minister. Eigenaarschap en professionele handelingsruimte en betrokkenheid van studenten en docenten zijn belangrijke items. Interne en externe kwaliteitszorg worden met elkaar verbonden.
Bij ‘eigenaarschap’ gaat het over jezelf ergens over ontfermen, en daar dan de volle verantwoordelijkheid voor nemen, en daar vervolgens ook verantwoording over af te leggen.
De beoordeling van de NVAO-Standaarden 1 en 4 gaan via de NVAO. Die beoordelen alle opleidingen minimaal. Opleidingen verantwoorden hun kwaliteit daarop naar de NVAO, en intern doen ze dat op alle vier standaarden. De verantwoording op de NVAO-standaarden 2 en 3 kun je zelf desgewenst via een midterm audit doen.
Deze manier van werken geeft energie en inspiratie. Het leidt tot een inhoudelijk gesprek; men voelt te gaan ‘van moeten naar willen’, en ‘van formats naar vormvrijheid’, men gaat zelf de beoordeling organiseren zonder inzet van de gebruikelijke Visiterende en Beoordelende Instanties (VBI); en qua werklast voelt het anders = minder, omdat het om je eigen(lijke) werk gaat.

LOI Hogeschool - Maaike Jonker

Maaike Jonker

De LOI richt zich met zo flexibel mogelijk onderwijs vooral op volwassenen.
Deze private hogeschool wilde en ging ook deelnemen aan deze pilot Instellingsaccreditatie. Meedoen aan deze verkenning betekent ook het nemen van verantwoordelijkheid. 
Door mee te doen, ga je mee op zoek naar een passend accreditatieproces, dat vooral doeltreffend is, en meer als ‘eigen’ wordt gevoeld.
De insteek was om de afstandsstudent dichterbij te halen; met als motto: ‘Mind the gap’. Dat is gedaan in de vorm van de het thema: ‘The Student Experience’.
Vraag is nu wat het oplevert, zoals: minder ervaren lasten, men voelt dat men zelf meer aan het stuur zit, men heeft nu een minder technocratische opleidingsbeoordeling, met minder ‘hoe’- vragen. Het is nu ook meer gericht op de eigen kwaliteitscultuur.

Hogeschool der Kunsten Den Haag - Martin Prchal

Martin Prchal

Martin Prchal spreekt vanuit zijn perspectief van het kunstvakonderwijs (namelijk: conservatorium). Het gaat in zijn ogen over de balans tussen enerzijds werklast en anderzijds relevantie van externe kwaliteitszorg voor alle betrokkenen (dus ook voor studenten en docenten).
Is het zo dat instellingen onzeker zijn over hun eigen kwaliteit? Nee, totaal niet, want men weet best wel wat binnen de eigen instelling en opleiding al dan niet goed is. Men wordt echter wel onzeker door alle regels die op mensen worden losgelaten. Vraag is wat er zou gebeuren als je de instellingen meer de regie geeft, om zelf te laten beoordelen of de kwaliteit aan de maat is.
Kwaliteit gaat nu niet meer alleen over de artistieke standaarden, maar ook over de onderwijskundige kwaliteit.
Zorg voor een informele kwaliteitscultuur.
Er is nu nog te beperkte betrokkenheid van studenten en docenten.
Wees je ook bewust van je internationale context.
Zorg voor een goede balans tussen de interne en de externe perceptie van kwaliteit.
In een periode van zes jaar laat men twee keer zogenoemde ‘critical friends’ als vakdeskundigen langskomen om op afdelingsniveau alles te beoordelen. Op het verslag van die vakinhoudsdeskundigen moet de opleiding dan een respons schrijven, en drie jaar later komt dezelfde critical friend weer terug om te bekijken wat de opleiding in de afgelopen periode daaraan heeft gedaan.
Eén keer per zes jaar laat men dan ook nog een visitatie plaatsvinden voor de NVAO-check op de NVAO-standaarden 1 en 4. Maar wellicht zijn de internationale kwaliteitsstandaarden voor zo’n opleiding wel veel belangrijker dan de NVAO-standaarden.
Resultaat is dat het eigenaarschap toeneemt, met een grotere betrokkenheid van studenten en docenten, en de ervaren werklast neemt af.
Men wil af van de technocratische inhoud, en meer aandacht besteden aan een goed en permanent gesprek over kwaliteit. Daarmee creëer je ruimte.

Reacties uit de zaal
Naar aanleiding van vragen uit de zaal geven deze drie sprekers aan dat Nederland eigenlijk wel deze meerdere jaren durende stap van deze pilot kan overslaan, en direct over zou kunnen gaan naar instellingsaccreditatie.
Dan wordt de vraag gesteld wat de deelnemers in de zaal positief achten aan deze pilot. Op het app-scherm verschijnen reacties, zoals: dat ligt tussen 'nog niet veel' en 'alles'; nog onbeslist, maar wel een mooie tussenstap; en als positief wordt wel de diversiteit aan werkwijzen gewaardeerd.
En wat vindt men in de zaal het minst positief aan deze pilot instellingsaccreditatie? Dat levert de volgende reacties op: dat NVAO-standaard 1 en 4 nog door de NVAO worden beoordeeld; dat het te weinig vernieuwend is; dat het nog niet ver genoeg gaat; en dat alles wat in het kader van deze pilot gebeurt, nu ook al kan binnen het huidige NVAO-kader.

Kwaliteitsborging en lastendruk
Na de pauze bekijken we wat de opbrengsten zijn van de verkenning naar de balans tussen kwaliteitsborging en administratieve lastendruk, in het perspectief van de toekomst van het accreditatiestelsel. Dit programmadeel wordt verzorgd door Gerben Kerkhof, coördinator van het team kwaliteitszorg van OCW.
Er vindt momenteel nog een onderzoek plaats naar de ervaren regeldruk, en ondertussen loopt de pilot Instellingsaccreditatie, en wordt ook onderzoek gedaan naar instellingsaccreditatie in het buitenland. Vóór de zomer komt er een verkenningsrapportage. Daartoe is ook een ambtelijke commissie samengesteld, waarin allerlei betrokken geledingen zitten, zoals dat in Nederland te doen gebruikelijk is.

Gerben Kerkhof

Dan bespreekt Kerkhof de dilemma’s bij nieuw beleid, te weten:

• Regels worden niet voor niets gemaakt; ze dienen een doel, maar de som van regels leidt vaak tot te grote regeldruk, waarmee aan het doel voorbij wordt geschoten.
• Met regels weet je waar je aan toe bent, maar ze kunnen wel de autonomie van de professional beknotten; en ze smoren innovatie in de kiem.
• Een goede kwaliteitscultuur is de beste waarborg voor kwaliteit. Maar op cultuur kun je moeilijk sturen.

Vervolgens benoemt Gerben Kerkhof de vijf factoren die in samenhang regeldruk veroorzaken, hetgeen de resultaten zijn van het lopende onderzoek over Regeldruk/Lastendruk. De volgende, verschillende mechanismen lijken op grond van dit onderzoek de drijvende krachten te zijn achter regeldruk, zoals:

• Cumulatie van lasten;
• Een (ruim) beoordelingskader met een zwaar belang;
• Onvoldoende (zelf)vertrouwen bij Hoger Onderwijs-instellingen;
• Onvoorspelbaarheid van visitatiepanels;
• Continue aanpassingen van het stelsel van kwaliteitszorg.

Deze factoren spelen afzonderlijk een rol, maar ook de combinatie van die factoren maakt het complex.
Verder is/wordt er onderzoek gedaan naar instellingsaccreditatie. Daar blijkt niet één model voor te bestaan, maar meerdere. Gezocht wordt nog naar een model dat hier in Nederland goed gaat werken: met periodieke instellingsaccreditatie, een overheidstoets, openbaarheid, periodieke opleidingsbeoordeling door externe onafhankelijke en deskundige ‘peers’, en conform de European Standard Guidelines.
Reacties die overigens op de instellingsaccreditatie komen, zijn: dan keurt de slager zijn eigen vlees (?); dan is er geen toets meer op de kwaliteit van opleidingen(?); dan is/wordt de instellingsaccreditatie verplicht; nu al weer een stelselwijziging?; en we hebben behoefte aan rust.
Internationaal onderzoek leverde als resultaat de volgende motieven om hiertoe wel over te gaan: je gaat van verantwoorden naar verbeteren; het zorgt voor het verbeteren van de kwaliteitscultuur; je krijgt meer autonomie, eigenaarschap en vertrouwen; en vermindering van ervaren administratieve lasten.

Waarom (dan toch) instellingsaccreditatie?

• Het vergroot het eigenaarschap en versterkt de ontwikkeling van de kwaliteitscultuur;
• Het draagt bij aan vermindering van ervaren regeldruk rond accreditatie (doch zorgt niet voor vermindering van de feitelijke regeldruk); 
• Ten behoeve van de toekomstbestendigheid van het accreditatiestelsel: waaronder het accommoderen van flexibeler onderwijs.

De aanpak via de tegenwoordige ‘Kwaliteitsafspraken’ heeft ook in zich dat een instelling aantoont dat het instellingsbestuur de instelling zodanig kan aansturen, dat haar instelling de gestelde doelen ook daadwerkelijk haalt. In die zin is het derhalve gepast dat dit een trail is in de ITK-visitatie.

Forumdiscussie
Nu gaan we ons in kleine groepen voorbereiden op de komende forumdiscussie. Het is de bedoeling dat we tot één of meer stellingen komen – en uiteindelijk tot één stelling - voor de forumdiscussie van straks.

Panel, van links naar rechts: Jonker, Vierhout, Aerden, Kerkhof, Prchal

De panelleden van de forumdiscussie zijn Axel Aerden, Anneke Vierhout, Martin Prchal, Maaike Jonker en Gerben Kerkhof.
Deze voorbereiding leidt tot de volgende stellingen, waarover ook het volgende onder andere is gezegd:

• 1. Zowel de mal als de bal. Ofwel het geschonken vertrouwen is wel lekker, maar we hebben daarnaast toch ook de vaste punten van NVAO-standaarden nodig. 
• 2. Een waarderende aanpak door zowel opleiding als peer reviewers is een noodzakelijke voorwaarde om het accreditatiestelsel verder te brengen. Een waarderende aanpak toont zich in een waarderende dialoog, en dat is best een moeilijke opgave. 
• 3. Nederland zou ook de Vlaamse driehoek van Onderwijs, Maatschappij en Overheid moeten invullen.
• 4. Instellingsaccreditatie is een oplossing voor een niet bestaand probleem, want veel van de gewenste voordelen zijn ook wel realiseerbaar in het huidige accreditatiestelsel. Je kunt in het huidige systeem immers wel een aantal niet-wenselijke elementen weghalen, en andere, wel-gewenste items invoegen. De reactie die daarop volgt, is: er kan inderdaad wel heel veel, maar niet alles is in het huidige stelsel acceptabel, dus we hebben nog wel een doorontwikkeld stelsel nodig om de gewenste items toch in te voeren. Wacht overigens niet tot ‘het vertrouwen’ er is, want een incident in het hoger onderwijs is zomaar geboren, zo laat de praktijk ons zien, en zo’n incident wordt dan door diverse partijen al snel nogal opgeblazen. Vertrouwen moet je gewoon uitstralen, op elk moment, en op elk aspect. De NVAO straalt dat vertrouwen in het actuele accreditatiestelsel en in de kwaliteit van ons Nederlandse hoger onderwijs voortdurend uit. Het is ook heel mooi dat de minister dat in de Kamer ook doet, maar nu moeten dan de hoger onderwijsinstellingen zelf (meer) laten blijken dat zij dat in hen gestelde vertrouwen zelf ook als zelfvertrouwen omarmen. 
• 5. Er is geen stelsel te bedenken waarin alle stakeholders tot hun recht komen. 

Wrap up
De wrap up en afsluiting worden tot slot verzorgd door de dagvoorzitter, alvorens door netwerkvoorzitter Paul Nieuwenhuis alle medewerkers van deze netwerkbijeenkomst worden bedankt voor hun inbreng.
De app laat aan het eind van deze bijeenkomst op het beamerscherm iets meer mensen zien die – deze bijeenkomst bijgewoond hebbend - vinden dat we wel over zouden kunnen naar instellingsaccreditatie, maar er is toch ook nog een flinke groep die daar (nog) geen afkeurende of goedkeurende waarde aan geeft, en er zijn toch ook zeker een aantal in de zaal die vinden dat we nog beslist niet toe zijn aan instellingsaccreditatie. Geen doorslaggevend beeld dus aan het eind van deze netwerkbijeenkomst.