Zondag 21 juni 2020 - Vaderdag
|
Kleurrijk biodiversiteit bij aankomst in Peasens |
Een ontdekkingsreis en pelgrimage
Wandeljournalist Fokko Bosker publiceerde samen met co-auteur Lammert de Hoop in het jaar 2019 de wandelgids 'Bonifatius Kloosterpad'. Het titelblad van dit boek vermeldt dat het hier gaat om 'Een ontdekkingsreis en pelgrimage door het 'wilde' oosten van Fryslân'. Het gaat om een wandelgids die de kleurrijke geschiedenis van de kloosters in Fryslân beschrijft in routekaarten, foto's en begeleidende teksten.
Durkje en ik waren aanwezig bij de presentatie van het Bonifatius Kloosterpad, die plaatsvond op 15 november 2019 in de Bonifatiuskapel te Dokkum.
Deze wandelgids bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo'n 450 kilometers in oostelijk Fryslân, het gebied tussen het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog en Wolvega.
In het voetspoor van heiligen en pelgrims
Met zijn wandelgids neemt auteur Fokko Bosker je als wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Het is een tocht door Wad en Woud, in een rijke afwisseling van streeklandschappen en prachtige natuurgebieden.
Tegelijk met deze wandelgids verscheen ook het bijbehorende boek 'Bonifatius Kloosterpad - In het voetspoor van heiligen en pelgrims'. Dit begeleidend schrijven in boekvorm biedt per wandelroute inspirerende verhalen over het gebied dat deze wandelgids bestrijkt.
De wandelgids is gebaseerd op het Wandelknooppunten-netwerk. De routebeschrijving in de wandelgids is uiterst beknopt, maar het volgen van de als routebeschrijving achtereenvolgens genoemde wandelknooppunten zou moeten volstaan om de beschreven routes goed te lopen.
Wie de vele Friese klooster- en kerkenpaden, schouwpaden, lijk- en dijkwegen van deze wandelroute loopt, maakt kennis met de vele sprekende getuigen uit vervlogen tijden van middeleeuwse kloosterorden in Fryslân. Dit Bonifatius Kloosterpad belicht de rijke Friese geschiedenis van klooster en landschappen, en toont je al wandelend ook de relatie tussen beide zaken.
Met het bewandelen van alle 25 routes van deze wandelgids gaan Durkje en ik op voetreis tussen uitersten, die de verbeeldingskracht van de pelgrim voedt en inspireert.
Over terpen en dijken bij Anjum
Voor vandaag hebben we het tweede rondje van deze gids op het wandelprogramma staan, met een afstand van 14,63 kilometer.
Dit Rondje 2 kreeg als titel: '
Rondje Anjum over Peazemerlannen en Oostmahorn' met als subtitel: '
Een land van grensgangers en wijkplaats voor natuur'.
Om 8:00 uur rijden we vanmorgen met de auto van Feinsum naar Anjum, waar we de auto parkeren bij de plaatselijke supermarkt.
De wandelroute voert ons in het dorpscentrum eerst de hoge terp op, naar de grote en hooggeplaatste Sint-Michaëlkerk. Na een rondje over het Tsjerkepaed om de kerk dalen we de terp weer af, om dan door het dorp en langs Adson State het dorp Anjum uit te lopen.
Aan de overzijde van de H.M. Gerbrandywei (tussen Dokkum en Lauwersoog) lopen we aan de voet van de Alddyk, aan de noordkant van een eeuwenoude zeewering, een zogenoemde slaperdijk.
Schril contrast
Verderop gaat de Alddyk over in de Dyksterwei, en dan lopen we aan de zuidzijde van het verlengde van deze zeewering. Daarbij passeren we een huisje dat gebouwd is van kloostermoppen, die we in Fryslân ook wel 'Alde Friezen' noemen.
Waar deze oude zeedijk en de nieuwe zeedijk bij elkaar komen, lopen we langs een oorlogsmonument van de Tweede Wereldoorlog, dat wordt gevormd door een ijzeren zeemijn, die ons herinnert aan de acht mannen die in 1945 vlak na de Tweede Wereldoorlog om het leven kwamen bij het onschadelijk maken van een hier - maar dan buitendijks - aangespoelde zeemijn.
Dat oorlogsmonument staat in schril contrast met een akker een klein eindje verderop, die is ingezaaid met een grote verscheidenheid aan bloemen. De hele biodiverse akker is in het volle zonlicht van vanmorgen één grote
zee van kleurenpracht, met de molen nabij Peasens als mooie achtergrond; een prachtig plaatje.
Peazemerlannen: scheiding van land en zee
We wandelen het Friese dorpje Peasens binnen, en passeren daarbij het plaatselijke wadloopcentrum. Iets verderop beklimmen we de hoge Waddenzeedijk, en aan de andere zijde wandelen we dan het buitendijks gebied van de Peazemerlannen in .
De routemarkering van de Marrekrite laat het hier afweten, maar met behulp van de wandelkaart in onze gids vinden we de plek waar we het zomerdijkje op kunnen gaan dat in oostelijke richting de Peazemerlannen doorsnijdt.
Op de horizon zien we het eiland Schiermonnikoog liggen. De veerboot zien we op dit moment de oversteek maken, en we genieten van dit prachtige buitendijks gebied.
Nu volgt over een heel smal paadje door het lange gras boven op deze grasdijk een schitterende route, met links en rechts de kwelders, doorsneden door smalle waterloopjes tussen dijk en zee, die we elke keer weer over steken via oude, hier en daar vervallen, betonnen bruggetjes.
Bantpolder en Lauwersmeer
Op het laatste deel van dit kweldertracé lopen we tussen de grazende schapen met lammeren.
Waar dit zomerdijkje de veel hogere Waddenzeedijk raakt, klimmen we weer over de zeedijk heen, op de plek waar de recente dijkwerkzaamheden van de dijkversterking al gereed zijn.
Binnendijks gaat de route dan verder over een ander dijkje door de Bantpolder (Polder Hoek van de Bant); al weer zo'n mooi stukje Fryslân waar volop ruimte is voor schapen, ganzen en de vele zwarte koeien van het Frisian Angus-ras.
Eerst steken we de Bantweg over, en direct daarna de H.M. Gerbrandywei, en dan vervolgen we onze route over de grasdijk, in de richting van de westoever van het Lauwersmeer. In het noordoosten zien we het hoge sluizencomplex van Lauwersoog, maar wij buigen af langs de kust van het Lauwersmeer, in de richting van Oostmahorn.
De Skâns van Oostmahorn
Bij binnenkomst van Oostmahorn ontmoeten we een stel fietsers op een bankje, dat vanuit Zeewolde hier enkele dagen op vakantie is in Kollumeroord, volop genietend van al dit moois hier in het zonovergoten noordoosten van Fryslân.
Na deze ontmoeting wandelen we door naar het centrum van Oostmahorn, waar we boven het voormalige kruiddepot van de oude schans (1562) van Oostmahorn een zitbank vinden, waarop we pauzeren, om hier iets te eten en te drinken.
Toen we vanmorgen uit Feinsum vertrokken, was het 18 graden Celsius, en inmiddels is de temperatuur al opgelopen naar 26 graden Celsius. Vanwege de verkoelende bries hier boven op de Lauwersmeerdijk hebben we een prachtige pauzeplek gevonden, met uitzicht over het Lauwersmeer, en binnendijks op Oostmahorn en Esonstad.
Via Jewier naar Anjum
Na deze middagpauze wandelen we Oostmahorn uit, om via de Skânserwei richting Anjum te gaan.
Onderweg passeren we nog het buurtschap Jewier.
Vlak vóór Anjum slaan we af naar links, om dan over De Singel onze plaats van bestemming Anjum weer binnen te wandelen.
We lopen door het dorp naar de parkeerplaats van de supermarkt, die inmiddels geopend is, en die profiteert van alle gasten die in deze Coronatijd hun vertier al weer kunnen vinden in de recreatie-accommodaties rondom Anjum.
We hebben ongeveer vier uren gewandeld door een prachtig historierijk cultuurlandschap. Langzamerhand schuiven de wolken over het noorden van Fryslân, en als we ruim een half uur later weer thuis zijn, is de zomerzon nagenoeg verdwenen achter een dik wolkendek. We hebben er goed aan gedaan om vanochtend al vroeg te vertrekken, want we hebben het meest zonnige deel van de dag genoten van onze wandeldag over terpen, dijken en kwelders en door het verstilde poldergebied van dit uiterste noordoosten van Fryslân.