U2 Rockdienst brengt Pride in De Hege Stins

Zondag 27 september 2015 

Buikdanseres, coverband U2two en rockdominee op het liturgisch centrum 

Rock
De Gemeentedienst van de Evangelisatie- en Zendingscommissie van de Protestantse Gemeente van Stiens wordt vanavond als bijzondere Sing In georganiseerd in De Hege Stins te Stiens. Een volle kerkzaal is van heinde en verre gekomen om vanavond de Rockdienst bij te wonen met als voorganger dominee Jan Andries de Boer, die voor deze gelegenheid de avonddienst uitvoert samen met de coverband 'U2two', die de nummers speelt van de wereldberoemde Ierse rockband U2.
Het is een hele prestatie en best wel een compliment aan onze Evangelisatie- en Zendingscommissie waard dat zij het lef hebben gehad om deze grote productie naar Stiens te halen. En dat dit initiatief door de kerkgangers buitengewoon wordt gewaardeerd, blijkt duidelijk uit de enthousiaste reacties van de meeklappende, meedansende en meezingende kerkgangers. Helemaal top dus!

Pride
De U2 Rockdienst is naar de vorm een standaard-kerkdienst, waarin de gebruikelijke kerkliederen zijn vervangen door de zo geliefde songs van U2. Het thema van deze rockdienst is 'Pride'. De zo bevlogen Nederlandse pop-dominee De Boer is opvallend gepassioneerd nadrukkelijk aanwezig als leider van deze rockdienst. Hij zorgt ervoor dat alle gebruikelijke elementen van een kerkdienst vanavond aan bod komen. Zo wordt er regelmatig gebeden, luisteren we nu en dan naar schriftlezingen, wordt er 'gepreekt', en is er volop gelegenheid tot actief meedoen met zang en beweging.

Evangelie
Inhoudelijk zit de rockdienst knap in elkaar, want dominee Jan Andries de Boer zorgt ervoor dat hij de teksten van de gebeden, de schriftlezingen en de verkondiging op enthousiaste wijze koppelt aan de songteksten van U2, en andersom doet hij dat ook. Na de duidelijke bijbelse boodschappen van dominee De Boer komen de teksten en de muziek op nadrukkelijke wijze bij je binnen. Je komt tijdens de optredens ogen en oren tekort, want er gebeurt van alles - al was het alleen al het intermezzo met de buikdanseres op het liturgisch centrum - en ondertussen glijdt de blijde boodschap lenig naar je hoofd en hart.
En als de podium-performance van de songteksten (in het Engels en in het Nederlands op het beamerscherm) nog geen indruk maken, dan zorgt de uitbundig meedansende rockdominee er wel voor dat je toch in elk geval het gevoel krijgt dat het menens is wat hier vanavond wordt gezegd, gezongen en gedanst.

Geweldloosheid
Laten we vooral ook niet voorbijgaan aan de boodschap van deze rockdienst, want die mag er ook echt zijn. Er is volop aandacht voor historie en actualiteit. In elk geval wordt indringend aandacht besteed aan veel extremiteiten en barbaarsheden die wij elke dag in de pers tot ons krijgen. Wij leven hier in West-Europa, dat voor een aanmerkelijk deel is gevormd door het christendom; waar we trouwens ook onder ogen moeten zien dat velen in West-Europa hun geloof (groten)deels onderweg helaas ergens zijn kwijtgeraakt of hebben laten liggen. Dominee De Boer daagt gelovigen van christelijke, islamitische en Joodse signatuur uit om volgens de weg van volstrekte geweldloosheid - de weg die Jezus ons leerde - samen te leven en samen te werken. En hebben wij dan ook een christelijk antwoord op wat er hier en nu, en daar en dan gedaan moet worden? Voor onze voorganger van vanavond is het wel duidelijk dat de Bijbel en ons geloof daar wel een antwoord op kunnen geven, en als daar dan de teksten en de muziek van U2 ons bij kunnen helpen, laten we dat dan vooral en van harte toe als het aan dominee Jan Andries de Boer ligt, en volgens hem zijn de kwaliteit, de diepgang en het intense christelijke karakter van de songs van U2 voor ons dan een illustratie van wat God van ons vraagt in deze wereld.

Love & Grace
En naast het thema en de boodschap van deze dienst mag ook de muziek er natuurlijk zijn, want het is ook altijd de verpakking die meetelt. En die muzikale performance doet het vanavond goed bij het enthousiaste publiek in De Hege Stins. Men zit aandachtig te kijken, te luisteren en/of mee te zingen als muziek en tekst zo indringend mooi worden gebracht, en als de leadzanger van U2two het publiek uitdaagt om vooral ook weer mee te zingen, zingt de hele kerkzaal uitbundig mee. Vooral de song 'In the name of love' van U2two doet het ook vanavond natuurlijk bijzonder goed, en ook de song 'Grace' bereikt de harten van mensen hier in De Hege Stins.

Knielend Gods Zegen mee
Als we aan het eind van de dienst ook in stilte hebben gebeden, en daarna gezamenlijk luidop 'Het Onze Vader' hebben gebeden, krijgt de inspirerende rockdominee de hele kerkzaal letterlijk door en op de knieën geknield op de grond om ons tenslotte Gods onmisbare Zegen mee te geven naar buiten.
En als dominee De Boer uitspreekt dat U2two direct na afsluiting van deze Sing In misschien nog wel een kleine muzikale toegift wil geven, stelt U2two het enthousiaste publiek in De Hege Stins beslist niet teleur, want dan volgen er nog twee prachtige slotnummers van U2.

Zuiderzeepad van Hoorn naar Edam

Zaterdag 26 september 2015

Het Zuiderzeepad langs het IJsselmeer bij Burgerwoud in Polder de Oosterkoog

Rond het Gouden Hart van Nederland
In juli 2013 kreeg Durkje bij haar afscheid van de ROC-unit MBO-Zakelijke Dienstverlening onder andere de Lange Afstandswandelgids 'Zuiderzeepad' van haar collega's kado. De subtitel van deze wandelgids is 'Wandelen rond het Gouden Hart van Nederland', waarbij met het gouden hart de voormalige Zuiderzee, en nu het huidige IJsselmeer wordt bedoeld. Deze routegids beschrijft de lange afstandswandeling rondom de voormalige Zuiderzee, te beginnen in Enkhuizen, om dan onder andere via Amsterdam, over de Veluwe en via Kampen naar Stavoren te lopen, over een afstand van ongeveer 400 kilometer.
Vandaag wandelen Durkje en ik ons tweede traject van het Zuiderzeepad, van Hoorn naar Edam, over een afstand van 21 kilometer. Het thema van dit traject is 'Zeevang: Rechts de zee, links het land', dat gezien onze wandelrichting een opmerkelijke titel is, omdat het voor ons precies andersom ligt. 'Zeevang' is de veenpolder die vandaag binnendijks aan onze rechterhand ligt. De bodem van deze laaggelegen polder ligt zo'n tien meter lager dan de top van de Wesfriese Omringdijk, die hier het polderlandschap beschermt tegen het mogelijk ooit wassende water van het IJsselmeer.

Van Hoorn tot Scharwoude
Na een overnachting in Purmerend beginnen we deze dag vanmorgen vroeg om 8.15 uur met een stevig ontbijt in het Hampshire Golfhotel Waterland. Tegen 9.15 uur staan we bij de halte van lijn 314 op het busstation van Edam, om enkele minuten later in een half uur durende busrit naar het bus- en treinstation van Hoorn te rijden, waar vandaag onze tweede wandeldag op het Zuiderzeepad begint.
In de halal-supermarkt aan het oude veemarktterrein kopen we de ingrediënten voor ons lunchpakket van vandaag, en dan lopen we over de zaterdagmarkt naar de oever van het IJsselmeer, naar de plaats waar de grote stadsschouwburg zo prominent haar plaats kreeg op de oever van het meer. We volgen dan eerst de wandelboulevard en daarna zo'n 4 kilometer de IJsselmeerdijk naar Scharwoude. Bij de Simaja Karperput drinken we in de warme ochtendzon op het terras van het pannenkoekenrestaurant een heerlijke kop koffie-plus.

Buitendijks en oppedijks naar Schardam
Ten zuiden van Scharwoude lopen we langs de lager gelegen polders van de Zwarte Waal en de Bedijkte Waal. Daarbij passeren we de plaats van de dijkdoorbraak van 1675, die toen heel Noord-Holland ten noorden van het IJ onder water zette. Enkele grote keien op de top van de dijk vormen het monument ter herinnering aan deze historische watersnood.
We gaan nu buitendijks verder langs het IJsselmeer, over de laaggelegen graslanden van de Rietkoog. Bij één van de overstapjes hebben we aan belangstelling van een nieuwsgierige groep pinken niet te klagen. We wandelen rustig door de kudde heen. Via de grasdijk lopen we naar Schardam, waar de dorpskerk met de achterkant bijna tegen de Westfriese Ringdijk aan staat.

Polder de Oosterkoog
Voorbij Schardam gaan we via Burgerwoud weer terug naar de IJsselmeeroever. Hier lopen we door het drassige polderland en langs de waterkant door en langs Polder de Oosterkoog. Dit is één van de mooiste delen van het traject dat we vandaag lopen. Onderweg passeren we schelpenbanken en schilderachtig vervormde bomen en struiken, waarin een kleine kudde schapen haar intrek voor enige tijd heeft genomen.
Bij Etersheim ter hoogte van het molenmuseum komen we weer op de IJsselmeerdijk. Etersheim is het dorpje waar schoolmeester Johan Kieviet vroeger zijn welbekende Dik Trom-boeken schreef.

Kaasstad Edam
Tussen Warder en Edam lopen we over de IJsselmeerdijk. Op een plek waar in een strook voorland aan de voet van de dijk een picknickplaats is gecreëerd, lunchen we in het smalle buitendijkse gebied.
En dan gaan we alsmaar hoog over de grasdijk verder in de richting van Edam.
Bij het voormalige Fort Edam - onderdeel van de oude 'Stelling van Amsterdam' -  wandelen we Edam binnen. Langs het Oorgat volgt dan een kaarsrecht stuk tot aan de stenen dam van Edam, Daar buigen we dan nog eens af naar het noorden, om in dit oude kaas-stadje langs enkele oude panden te wandelen, zoals het oudste houten woonhuis (dateert van ongeveer het jaar 1500) en de kolossale 15e eeuwse Sint-Nicolaaskerk.
In het museale kaaswinkeltje aan het pleintje met de kaaswaag is het een drukte van belang, Een mix van allerlei gesproken talen verraad dat hier op dit moment toeristen uit meerdere landen kaas-kijken en kaas-kopen. Op een nog steeds weldadig zonovergoten terras aan een Edammer stadsgracht drinken we een kop thee, en daarna wandelen we via de Speeltoren en over de Kwakelbrug het stadje uit. Tegenover het busstation hebben we vanmorgen onze auto geparkeerd, dus hier stopt onze wandeltraject van vandaag, en stappen we om 16.00 uur in de auto, om dan tenslotte weer terug te rijden naar huis.

Kees de Kort exposeert David en Goliat

Vrijdag 25 september 2015 

Goliat en David geschilderd door Kees de Kort

Generaties groeien op met beelden van Kees de Kort
Het is dit jaar al weer vijftig jaar geleden dat de samenwerking tussen de nu tachtigjarige kunstenaar Kees de Kort en het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) tot stand kwam. De vorige, maar ook onze generatie is opgegroeid met de illustraties van bijbelverhalen die door Kees de Kort zijn geschilderd, en die inmiddels in ruim 90 talen in meer dan 35 miljoen bijbelboeken en bijbelboekjes zijn gepubliceerd. Het meeste bijbelillustratiewerk van Kees de Kort treffen we aan in bijbelboekjes voor kinderen, maar Kees de Kort heeft zich ook laten inspireren door bijbelverhalen ten behoeve van het werk voor volwassenen.

Opening met een verrassing
Als NBG hebben we redenen te over om nu eens uitgebreid aandacht te besteden aan het bijzondere werk en de buitengewoon succesvolle resultaten van het werk van Kees de Kort. Daarom hebben we als NBG besloten om een speciale tentoonstelling te wijden aan het prachtige werk van Kees de Kort. En die expositie gaan we vanavond openen in de Kruiskerk van Amsterveen, waar de tentoonstelling tot en met 24 oktober 2015 kan worden bezichtigd.
Durkje en ik wonen vanavond de feestelijke opening van deze bijzondere expositie bij. De opening van de tentoonstelling 'David en Goliat' wordt vanavond bijgewoond door zo'n tweehonderd genodigden en andere belangstellenden, en als bestuur en directie van het NBG weten we dat deze avond nog een heel bijzonder tintje zal krijgen. Maar dat blijft nog even een verrassing.

Welkom allemaal
Het avondprogramma wordt geopend door Lida Ruiting, de voorzitter van de kunstcommissie van de Kruiskerk. Daarna heet de directeur van het NBG - Rieuwerd Buitenwerf - namens het NBG alle gasten en in het bijzonder Kees de Kort en zijn familie van harte welkom. Daarna volgt een mooi muzikaal intermezzo van het Barokensemble onder leiding van Henk Trommel, dat een prachtig muziekstuk (orgelconcert) van Georg Friedrich Händel speelt.

Jezus en Kees
Dan verzorgt de theoloog en kinderbijbeldeskundige Willem van der Meiden een lezing over het illustratiewerk van Kees de Kort, getiteld 'Jezus en Kees'. Hij vertelt dat wat in 1965 begon als bijbelillustraties voor mensen met een verstandelijke beperking, al heel snel geliefde bijbelillustraties werden voor kinderen. Aan de hand van een aantal prachtige bijbelillustraties over Jezus vertelt en verduidelijkt Van der Meiden wat we in de schilderijen van Kees de Kort zien, bijvoorbeeld:

• Kees houdt het klein, zie bijvoorbeeld na de geboorte van Jezus in de stal, waar dat ene binnengekomen schaap een hele kudde representeert.
• Vanaf de geboorte van Jezus veranderen de kleuren van de kleren van Jezus niet, want je ziet Jezus altijd in zijn wit-grijze 'werk'kleding.
• Zijn figuren beelden ook vaak spraakondersteuning uit, bijvoorbeeld de opgestoken duim van Jezus, of waar de geopende hand van Jezus zijn spreken en onderwijzen toont.
• Illustraties van Kees de Kort zijn een lust voor het oog, want ze zijn aards, menselijk, vriendelijk, met aandacht voor de mens, kinderlijk, in het hier en nu, praktisch, ze tonen het evangelie en de vrede. 
• Kees de Kort laat ons de menswording van God zien, en ook de Nieuwe Aarde.

Bijbel met werken van Kees de Kort
Na een tweede muzikaal intermezzo (hoboconcert van Johann Sebastian Bach) door het Barokensemble volgt een toespraak van Philippe van Heusden, uitgever bij Royal Jongbloed uit Heerenveen. Van Heusden vertelt over de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) met daarin tientallen grote schilderijen van Kees de Kort als bijbelillustraties. Hij schetst op welke wijze de productie van deze nieuwe Bijbel het resultaat is van teamwerk, en hoe die met liefde is gemaakt. Deze nieuwe Bijbel bevat naast enkele bekende schilderijen van Kees de Kort nu ook nog niet eerder gepubliceerd werk van Kees de Kort. Uitgever Philippe van Heusden is lovend: "Niet alleen de samenwerking was top; ook het resultaat is top!"
Dan biedt Philippe van Heusden het eerste exemplaar van deze nieuwe bijbeluitgave aan, aan Kees de Kort, die deze bijzondere uitgave dankbaar in ontvangst neemt.

Dhr. Mesu feliciteert Kees de Kort, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau (NBG-foto)

Ridder Kees
Als Kees de Kort na de overhandiging van dit eerste bijbel-exemplaar weer wil gaan zitten, deelt Rieuwerd Buitenwerf mee dat het programma vanavond enigszins wordt aangepast, omdat er nog een extra spreker volgt. De locoburgemeester Mesu van de gemeente Bergen treedt naar voren en Kees de Kort wordt uitgenodigd om ook weer op het podium te komen.
Locoburgemeester Mesu geeft dan een uitgebreid overzicht van al het bijzondere werk dat in de afgelopen 50 jaren van de hand van Kees de Kort verscheen. Hij vertelt dat Kees de Kort altijd bereid was om zijn tekeningen gratis voor publicaties beschikbaar te stellen als het ging om bijbeluitgaven in zogenoemde arme landen. Bij het grote belang van het werk van Kees de Kort vertelt hij dat de illustraties van Kees de Kort een grote bijdrage leverden bij het overdragen van normen en waarden van de christelijke cultuur, en dat Kees de Kort de Bijbel met zijn illustraties ook toegankelijk heeft gemaakt voor al die mensen die nog niet vertrouwd waren met de inhoud van de Bijbel.
Dan komt de locoburgemeester met de voor Kees de Kort verrassende uitspraak dat hij vanavond wordt onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Reacties
Na deze onderscheiding volgt een gelukwens van de zijde van het Duits Bijbelgenootschap, dat ook onderstreept welk een grote waarde het werk van Kees de Kort in Duitsland en ver daarbuiten (bijvoorbeeld ook in Indonesië) heeft.
In zijn dankwoord geeft Kees de Kort aan dat hij dankbaar is voor deze onderscheiding. Ook vertelt hij in de 60er, 70er en 90er jaren te hebben ervaren dat het bijkans 'onfatsoenlijk' was om je als kunstenaar met bijbelse verhalen bezig te houden, maar dat hij zo verliefd is op religieuze kunst. Maar nu er vanavond zoveel belangstellende zijn gekomen naar zijn expositie en dat er toch altijd ook zoveel belangstelling voor zijn illustratiewerk is geweest, geeft hem het gevoel dat het daarmee uiteindelijk toch ook wel weer heel erg meevalt.

Informeel samenzijn
Het avondprogramma wordt afgesloten met een derde muzikale bijdrage van een orkestsuite van Johann Sebastian Bach, en dan is het moment aangebroken dat de expositie van de grote schilderwerken van Kees de Kort in deze Kruiskerk wordt geopend door Lida Ruitenga. Bij deze opening gaat alle lichtspots aan, en dan hangen alle schilderijen in het volle licht in de kerkzaal. Iedereen is na de sluiting van dit plenaire avondprogramma in de gelegenheid om de hele expositie in de kerkzaal en in een bijzaal te bezichtigen, en uiteraard wordt er dan ook van de gelegenheid gebruik gemaakt om de geridderde Kees de Kort hartelijk te feliciteren met zijn welverdiende onderscheiding.
Tijdens de afsluitende informele setting worden alle gasten met hapjes en drankjes vriendelijk bediend door vrijwilligers van de Kruiskerk, en dan is er ook volop de gelegenheid om nog met elkaar na te praten over de prachtige kunstwerken, over de utizonderlijke prestaties van Kees de Kort, en over de waardevolle avond die we hier met elkaar beleven.
Ik ontmoet dan ook nog de kleindochter van Kees de Kort, van wie er zo'n prachtige videofilm op internet staat, waarin zij haar grootvader Kees interviewt over zijn bijbelillustraties. Mijn complimenten aan haar worden enthousiast ontvangen, en ze vertelt dan hoe het zover is gekomen dat dit mooie videofragment van haar en opa Kees op internet verscheen.

Interactief uitroepteken op het Kennisplein

Dinsdag 22 september 2015 

EX STRATA op het Kennisplein

EX STRATA
Inmiddels ruim een jaar is het Kennisplein tussen de NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool op de Kenniscampus Leeuwarden verfraaid met een bijzonder kunstwerk. Dit object benadrukt de realisatie van de Leeuwarder Kenniscampus, die het initiatief is van deze beide hogescholen en de gemeente Leeuwarden.
Het kunstwerk - EX STRATA geheten - is een interactief kunstobject in de vorm van een uitroepteken.

Interactief beeld in de openbare ruimte
De Zwitserse kunstenaar Ralfonso is ontwerper van milieuvriendelijke interactieve, kinetisch, licht- en interactieve sculpturen. Hij maakt sculpturen die bewegen als interactie met de omgeving, middels bijvoorbeeld wind of water. Sinds 1999 heeft Ralfonso zich gespecialiseerd in het ontwerpen en uitvoeren van grote monumentale kinetische, licht- en interactieve beelden voor de openbare ruimte van zijn studio's. Zijn passie in het leven zijn de zogenoemde 'Kinetic Art for Public Places'.

Zelf doen met een app
Het Leeuwarden uitroepteken EX STRATA bestaat uit verschillende lagen. Elke laag is verschillende verlicht. Het is de bedoeling van de kunstenaar dat de studenten van Stenden en NHL zijn kunstwerk via een te downloaden app 'hacken', om vervolgens zelf de kleuren van het kunstwerk te bepalen. In die zin is het dus vooral ook een interactief kunstwerk. Met die app kun zelf de kleuren van het kunstwerk aanpassen, maar je kunt ook het geluid dat het kunstwerk produceert zelf veranderen.
Bijzonder is ook dat het kunstobject via de app in verbinding staat met een gelijknamig kunstwerk in Peking. Die connectie maakt het mogelijk dat de app-gebruikers via EX STRATA met elkaar communiceren.
Via de webcam kun je het kunstwerk op het Leeuwarden Kennisplein voortdurend bekijken.

Direct zelf experimenteren via internet doe je zo
En als je zelf via internet eens even wilt spelen met de kleuren van dit mooie kunstwerk, kun je naar deze webpagina gaan, om met 'Request Playtime' zelf een minuut te experimenteren met de kleuren van het kunstwerk.
Links kies je daarna een kleurenpatroon, of achtereenvolgens verschillende kleurenpatronen, en dan zie je vervolgens via de webcam op de rechterzijde van je beeldscherm direct het resultaat van je eigen kleurenspektakel op het Kennisplein in Leeuwarden.
Probeer het maar eens op deze webpagina.
Veel plezier ermee.

Schaken in De Hege Stins

Zondag 20 september 2015 

Schaakstukken van de preek op de oude kanselbijbel

Schaak, maar niet schaakmat
Vandaag komt de Protestantse Gemeente van Stiens bijeen in één van haar beide kerkgebouwen, in De Hege Stins. We vieren vanmorgen met de Startzondag 2015 het nieuwe kerkelijk werkseizoen van 2015-2016. Voorgangers zijn vandaag onze beide gemeentepredikanten domina Desirée Scholtens en dominee Jaap Overeem. De eerstgenoemde is de eerste voorganger, en de tweede voorganger verzorgt onder andere de verkondiging tijdens deze ochtenddienst.
Normaal gesproken heeft zo'n Startzondag een vrolijk karakter, maar die gebruikelijke feeststemming wordt vandaag toch wel gedrukt door het feit dat twee van onze gemeenteleden heel recent zijn overleden. Dat is ook de reden dat twee van onze bandleden van United (kleinkinderen van één van de overleden gemeenteleden) er vandaag niet bij zijn voor de muzikale begeleiding, dus dominee Jaap Overeem neemt nu als invaller direct plaats achter de vleugel om de band en de gemeentezang muzikaal te begeleiden. In deze kerkdienst gedenken we ook de beide overleden gemeenteleden, die door de leden van onze gemeente en vooral ook door hun geliefde familieleden node zullen worden gemist. Naast het feestelijk rood van het antependium staat een treurende witte lelie op het liturgisch centrum, en volgende week staat er wéér één.

Vreugdevol rood voor feest en treurig wit voor rouw gaan samen 

David schaakt Batseba
Het op zo'n tweeslachtige dag toch wel wat frivole thema van deze Startzondag wordt ondanks de zorgen van onze gemeente - want we zien deze week ook nog een spannend Gemeenteberaad tegemoet - toch uitgewerkt in deze kerkdienst.
Deze Startzondag heeft dit jaar als thema: Schaken. Dit thema wordt vandaag uitgewerkt aan de hand van het verhaal van Batseba, die aan het hof van koning David wordt geschaakt. Dit bijbelverhaal komt dit kerkseizoen in de nieuwe musical 'Batseba' uitvoerig aan de orde. De uitvoeringen van deze musical van en in onze kerkelijke gemeente zijn gepland in april 2016.

Gemeentewerk is als schaken
Schaken is plannen maken, zoals een kerkelijke gemeente als de onze dat ook moet doen, namelijk: de juiste keuzes maken, omgaan met verleidingen, met blunders en verliespartijen, en regels afspreken, want zonder regels kan het 'spel' van schaken en kerk zijn niet worden gespeeld. Schaken en gemeentewerk is samenwerken van alle partijen op het 'schaakveld', want er staan allerlei soorten stukken opgesteld, die alle en allen een eigen kracht en zwakte hebben.
Zo kun je dus je kerkelijke gemeente ook beschouwen als een soort schaakbord, waar God een plan mee heeft. Een schaakbord dus, waarop ruimte is voor iedereen en waarop mensen de samenwerking kiezen boven het eigen ik.
De toren, de koning en koningin, de loper, het paard en de pionnen passeren de revue tijdens de preek van dominee Overeem, aan de hand van het verhaal van koning David, Batseba & Uria en de profeet Nathan. Eén voor één horen we over het karakter, de kracht en de zwakte van de schaakstukken en van de figuren uit dit bijbelverhaal. Zo staat tegenover de grote macht van de koning toch ook diens zwakte in het spel en in real life. Macht moet gepaard gaan met verantwoord gedrag, want anders loopt het ooit eens jammerlijk uit de hand. Kijk in de wereld van nu maar om je heen wat het gevolg is als een koning, een keizer, een president, of enige andere machthebber een onmenselijke beslissing neemt.

Schaken om spel en knikkers
Voor het 'schaken' in onze kerkelijke gemeente leren en realiseren we ons dat het belangrijk is dat we alle schaakstukken op de juiste plaats moeten zetten, dat we dan volgens de regels van het spel moeten spelen, en dat we tijdens het samenspel moeten (leren) omgaan met onze verleiding, met elkaars blunders en met ons verlies.
Het is het waard dat we ons dit aan het begin van het kerkelijk seizoen terdege realiseren, want er staat ook dit jaar weer veel op het spel, Het welzijn van onze gemeenteleden, van onze kerkelijke gemeente en onze verantwoordelijkheid voor wie arm zijn, wie verdrukt worden, voor wie verdriet hebben en verlies lijden, en voor wie zich ontheemd weet of voelt; dat alles staat op het spel. Het gaat niet alleen om het spel, en ook niet alleen om de knikkers, want in de kerk gaat het om het spel èn om de knikkers.

De regenboog tooit boven de aarde

De visuele blijde boodschap van de kinderen
De kinderen komen terug uit de Kindernevendienst, en dan laten ze ons met hun groot en prachtig werkstuk zien wat het resultaat is als we hand in hand op aarde (samen)leven en (samen)werken. Als de knikker van dit kinderspel gaat rollen, verschijnt boven de aarde een prachtige regenboog.
We zien het allemaal gebeuren, en worden er blij van.
Die regenboog van onze kinderen is een teken van geloof en verzoening, van belofte en van hoop, van verbinding en van Gods verzoening, en dat het daardoor uiteindelijk toch allemaal wel weer goed zal komen.

Ver van huis dichter bij je geloof komen

Zaterdag 19 september 2015

Mannen bijeen voor de wekelijkse kerkdienst

Ver van thuis
Je thuisland verlaten en ergens anders aan de slag gaan, zodat je je familie vanaf grote afstand kunt onderhouden. Lange dagen hard werken in de brandende woestijnzon voor een minimaal loon. Kun je je daar een voorstelling van maken? Het is de dagelijkse realiteit voor een arbeidsmigrant in de Golfstaten. Wie in Koeweit, Oman, Qatar of in de Verenigde Arabische Emiraten is geweest, heeft ze vast wel gezien. Vooral op de grote bouwprojecten zie je veel arbeidsmigranten, die vaak onder gevaarlijke omstandigheden hun zware werk doen bij temperaturen van rond de 40 graden Celsius.

Arbeidsmigranten in de Golfstaten
Ik heb ze gezien tijdens mijn werkbezoeken aan Qatar; de grootschalige bouwprojecten met honderden gastarbeiders die midden op de dag in de verzengende zon bij ultrahoge temperaturen hun werk doen, en dan na werktijd worden afgehaald met kleine personenbusjes, om dan naar de evenzo hete werkkampen te worden gebracht, waar ze kunnen rusten in hun barakken, om daarna bij hun volgende dienst weer opnieuw aan te treden op de bouwplaats.
Op dergelijke grote bouwplaatsen wordt veelal 24 uur per dag continue gewerkt. Velen worden er ziek, worden het slachtoffer van een arbeidsongeval vanwege de gevaarlijke werkplek, en regelmatig zijn er ook dodelijke slachtoffers te betreuren. Wie de voorbereidingen van het Wereldkampioenschap Voetbal van 2022 in Qatar heeft gevolgd, heeft vast gehoord, gezien of gelezen van deze gevaarlijke arbeidsomstandigheden met af en toe dodelijke afloop.

De Bijbel verlicht de eenzaamheid
Meer dan vier miljoen gastarbeiders uit onder andere India, de Filipijnen en Sri Lanka maken zo lange werkdagen in het hete woestijnklimaat van de Golfstaten. In de hoop op een betere toekomst zijn ze vertrokken uit Azië of Afrika om daar te werken, bijvoorbeeld als schoonmaker of als bouwvakker.
Mannen en vrouwen verlaten hun land om ver van de familie thuis te werken en te wonen. Echtparen wonen gescheiden in mannen- en vrouwenkampen, waarin soms wel 10.000 arbeiders bij elkaar wonen. Hun kinderen en kleinkinderen blijven bij de familie achter in het thuisland. Resultaat dus eenzame mannen, eenzame vrouwen en verscheurde gezinnen, om de familie in het thuisland een goed bestaan te schenken.
Van deze arbeidsmigranten zijn zo’n 2,5 miljoen mensen christen. Ver van hun thuisland wordt hun eenzaamheid - met name door het gemis van hun naaste familie - verlicht door de woorden van troost en hoop, die ze vinden in de Bijbel. Hun huisbijbel bleef thuis achter, maar hun geloof namen ze wel mee naar de Golfstaten. Een eigen Bijbel te hebben, is voor velen in de werkkampen een vurige wens en een groot goed.

Een eigen bijbel is een luxe
Hoewel de oorspronkelijke bevolking van de Golfstaten moslim is, tolereren de Arabieren dat deze christenen in kerken samenkomen om hun christelijk geloof te belijden. Deze migrantenkerkgemeenschappen zijn hecht, en trekken veel nieuwe mensen aan. Ondanks de snelle groei zijn hun middelen schaars. Een eigen Bijbel bijvoorbeeld is voor de meesten van deze kerkbezoekers een (te) grote luxe.
Het Nederlands Bijbelgenootschap werkt samen met het Bijbelgenootschap van de Golfstaten om eraan bij te dragen dat deze christenen in staat worden gesteld om ver van huis toch over een eigen Bijbel te beschikken. Het Bijbelgenootschap traint ook de christelijke gastarbeiders om hun collega's in de werkkampen bijbelverhalen te vertellen, om hen zo te bemoedigen. Sinds 2013 steunt ook Kerk in Actie dit project. Het Bijbelgenootschap van de Golfstaten verspreidt jaarlijks ongeveer 60.000 Bijbels in meer dan 60 talen. Het Nederlands Bijbelgenootschap helpt hen om de prijs van die Bijbels zo laag mogelijk te houden, zodat deze gesubsidieerde Bijbels betaalbaar zijn voor de arme migrantenwerkers.

Geef hoop met een Bijbel
Het Nederlands Bijbelgenootschap vraagt u en jou om in de komende weken mee te helpen om 3.000 Bijbels te doneren aan migrantenwerkers in de Golfstaten. Met elke € 10,- geef je een Bijbel, want voor elk tientje kan het NBG zorgen voor een Bijbel in één van de talen die de arbeidsmigranten in de Golfstaten spreken. Zelf kunnen zij met hun schamele maandloon zo’n Bijbel nooit volledig bekostigen. Maar wij kunnen hen vast en zeker op weg helpen, door het Nederlands Bijbelgenootschap een bijdrage te geven voor de actie: Geef arbeidsmigranten in de Golfstaten hoop met een Bijbel!

Path of Miracles

Vrijdag 18 september 2015 

Luna Kamerkoor zingt 'Path of Miracles' in De Groate Kerk

Nederlandse première in Sint-Jacobiparochie
De veelzijdig creatieve Britse componist Joby Talbot (1971) kreeg in het jaar 2002 de opdracht een muziekstuk te schrijven, gebaseerd op de pelgrimsroute naar het graf van de heilige Jacobus in de kathedraal van Santiago de Compostela. Joby Talbot is een hedendaagse componist van instrumentale en vocale muziek voor concerten, film en televisie. Drie jaar later - in 2005 - ging het één uur durende a capella-muziekstuk van Talbot voor het Tenabrae-Choire in Londen in première. In 2008 werd dit muziekstuk - Path of Miracles - in Antwerpen uitgevoerd. En nu wordt voor het eerst in Nederland uitgevoerd.
Het Nederlandse Luna Kamerkoor (2012) heeft dit moderne muziekstuk inmiddels in haar programmering opgenomen, met de wens om de Nederlandse première uit te voeren in De Groate Kerk van Sint-Jacobiparochie, de plaats waar het Fries-Overijsselse Jabikspaad het beginpunt is van de Nederlandse aanlooproute voor pelgrims die op weg gaan naar Santiago de Compostela.

Op pad
Op uitnodiging van emeritus-pastoor Jan Romkes van der Wal zijn Durkje en ik vanavond aanwezig bij deze unieke première van dit muziekstuk in de bijna geheel volle zaal van dit grote kerkgebouw, waar de pelgrimage vanuit Nederland van start gaat. Na deze première is Path of Miracles nog te beluisteren in de Broederenkerk van Deventer en in de Abdij van Egmond te Egmond aan Zee.
We worden een half uur voorafgaand aan het concert verwacht, aangezien Jan Romkes van der Wal voorafgaand aan het concert een beamerpresentatie verzorgt over de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. Als daarna alle audiovisuele middelen zijn weggehaald, treedt het 35 leden tellende kamerkoor de concertzaal binnen. Dan begint het concert met het vocaal aanzwellen van lucht, als hoorde je de wind waaien over de Pyreneeën ter hoogte van het Spaanse Roncesvalles. De spanning loopt op, en brengt ons tot een gebed aan Santiago, Sint Jacob.

Muzikale pelgrimage van Roncesvalles naar Santiago de Compostela
Componist Talbot maakte een reis naar de hoogtepunten van de camino, waaronder de vier belangrijkste kerken: de kloosterkerk in Roncesvalles, de kathedralen van Burgos en León, en uiteraard de grote kathedraal met de crypte van Sint Jacob in het bedevaartsoord Santiago de Compostela. De indrukken van alle door hem bezochte plekken vormen de muzikale structuur van dit werk in de volgende vier delen:

• Deel I – Roncesvalles – verhaalt van de geschiedenis van de moord op de apostel Jacobus door Herodes tot en met de stichting van het bedevaartsoord in Santiago de Compostela, ongeveer 1.000 jaar later. Teksten in het Grieks, Latijn, Spaans, Baskisch, Frans en Engels passeren de revue. De pelgrim roept Sint Jacob biddend aan:

O judge of all the world,

O glory of the apostles,

O clear light of Galicia,

O defender of pilgrims,

James, destroyer of sins,

deliver us from evil and lead us to safe harbour.

• Deel II – Burgos – gaat over de moeilijkheden die de pelgrim tegenkomt, en de indrukken die hij onderweg opdoet door het zien van de relikwieën van Jacobus. De pelgrim weet en bidt:

We know that the world is a lesson

as the carved apostles in the Puerta Alta.

Dividing the damned and the saved are a lesson.

We pray the watching saints will help us learn.

• Deel III - Léon - richt zich op de lichamelijke en geografische problemen van de pelgrims; waarbij ook het constant aanwezige zonlicht boven de pelgrimsroute wordt ervaren. De pelgrim roept verrukt:

Here is a miracle.

That we are here is a miracle.

Here daylight gives an image of the heaven promised by His love

• Deel IV – Santiago – maakt duidelijk dat de pelgrims bij het zien van het einddoel weer nieuwe kracht krijgen. De vocale lijnen versnellen en komen tot uitbarsting in een seculier lied, dat duidelijk hoorbaar is gebaseerd op teksten uit de Carmina Burana. De pelgrim herhaalt zijn gebed tot Sint Jacobus aan het eind van zijn pelgrimage, het einde dat ook het begin van zijn nieuwe leven betekent. De pelgrim bidt opnieuw:

Holy Saint James, great Saint James,

God help us now and evermore

Teksten van verre oorden en tijden op muziek van hier & nu
De teksten - die zijn geschreven door Robert Dickinson (1962) - zijn veelal afkomstig uit de Codex Calixtinus, en vormen een bloemrijke weergave van bijbelteksten en van het culturele leven in de Middeleeuwen.
Op intense wijze worden de ervaringen van de pelgrims op weg van het Mare Frisicum (de Waddenzee) naar de West-Spaanse rotskust van Finisterre - van Waddenzee tot Atlantische Oceaan (dus van zee tot zee) in een 17-delig muziek stuk op hoogstaande wijze verklankt door de koorleden, onder leiding van hun dirigent Wolfgang Lange.

NBG-Rayonontmoeting 2015 in Kollumerzwaag

Donderdag 17 september 2015 

Presentatie van Mark Koelewijn over de Samenleesbijbel

Goede opkomst
Als bestuurslid van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) bezoek ik elk jaar tenminste één van de Rayonontmoetingen van NBG-vrijwilligers in de NBG-regio Noord (bij toerbeurt in Fryslân, Drenthe, Groningen en de Noordoostpolder).
In de maanden augustus tot en met oktober 2015 worden in NBG-regio Noord en Oost achttien van dergelijke Rayonontmoetingen georganiseerd.
Vanavond woon ik de jaarlijkse Rayonontmoeting bij in de zaal achter de Gereformeerde kerk van het Friese Kollumerzwaag. We zijn vanavond met ongeveer 25 rayonvertegenwoordigers bijeen, dus we hebben een goede opkomst in dit rayon.

Terugblik
De avond staat onder leiding van Mark Koelewijn, de NBG-regiocoach voor regio Noord en Oost.
Na het openen met een voorgelezen bijbelgedeelte door één van de aanwezige rayoncoaches, wordt in haar gebed gevraagd om Gods zegen over deze avond.
Als Mark met een voorstelrondje aanvangt, horen we dat één van de aanwezige NBG-vrijwilligers zich al 25 jaar inzet voor het bijbelwerk van het NBG, maar als we doorgaan met het voorstelrondje blijkt een andere vrijwilliger toch nog de kroon te spannen met zijn 38 jaren vrijwillig bijbelwerk voor het NBG. Wat een zegen dat er nog zoveel mensen zijn die zich zoveel jaren van hun leven als vrijwilliger inzetten voor dat belangrijke bijbelwerk in binnen- en buitenland.
Daarna volgt een rapportagerondje door de hele regio, waarbij aan elkaar wordt verteld wat men in het afgelopen jaar allemaal heeft gedaan op het gebied van bijvoorbeeld: presentatie van de Bijbel in Gewone Taal, de Nationale Bijbelquiz, de Nationale Bijbelzondag, en markten, braderieën en collectes.
Aansluitend laat Mark aan de hand van enkele foto's zien wat er allemaal met de ingekomen gelden van het NBG is gedaan aan onder andere buitenlands bijbelwerk in bijvoorbeeld Ethiopië, Oekraïne en op Cuba.

Mark Koelewijn enthousiast over de Samenleesbijbel

Veel gedaan, en veel te doen
Dan is het moment aangebroken om ook vooruit te blikken op wat het komende werkseizoen ons zal brengen, en wat we in ons rayon zullen gaan doen. Mark Koelewijn vertelt onder andere over de plannen met betrekking tot:

• Het Bijbelfestival van het NBG dat op 24 oktober 2015 zal worden gehouden in Maarssen. Het maximaal aantal deelnemers is met 2.500 aanmeldingen nu al bereikt. Voor wie als vrijwilliger die dag wil helpen, is er nog plaats. Wie zich nog aanmeldt komt op de reservelijst, want misschien kan de organisatie nog worden opgeschaald,
• Tijdens het Bijbelfestival zal ook de prachtige nieuwe Samenleesbijbel te koop zijn. Deze kleurrijke en gevarieerde Bijbel in Gewone Taal heeft vooral de kinderen van 8-12 jaar als doelgroep, om samen met hen de Bijbel te lezen, om erover te praten, en om er opdrachten en andere verwerkingen op te laten volgen.
• Tijdens het Bijbelfestival zal ook het nieuwe Kindermagazine 'Alef'' landelijk worden gepresenteerd. Dit rijk geïllustreerde bijbeltijdschrift is vooral bedoeld voor kinderen van 7-12 jaar.
• Het bijbelmateriaal voor de Nationale Bijbelzondag van 25 oktober 2015 wordt door Mark gepresenteerd. Vrijwilligers kunnen het werkmateriaal bestellen en ermee aan de slag gaan.
• De lancering en de voortdurende uitbreidingen van de website debijbel.nl worden aan de hand van enkele voorbeelden genoemd.
• Tevens komen de Nationale Bijbelquiz en de bijbelquiz in de regio aan de orde.
• Ook wordt aandacht besteed aan de NBG-website van het Vrijwilligers Informatie Punt (VIP), waar alle vrijwilligers van het NBG naar hartenlust gebruik van kunnen maken om informatie te delen, om werkmateriaal te bestellen, om ideeën op te doen, en nog veel meer.
• De zogenoemde Teamvorming, die in het vrijwilligersapparaat steeds meer gestalte krijgt. De insteek is dat de vrijwilligers in de regio elkaar steeds meer gaan opzoeken, om de activiteiten op elkaar af te stemmen en om zoveel mogelijk samen te werken en elkaar te helpen voor een optimaal resultaat. Zo zouden de NBG-ers komend voorjaar in Fryslân bijvoorbeeld een soort Elfstedentocht rond de presentatie van de Samenleesbijbel kunnen organiseren. 

Kijk, daar worden al die vrijwilliger ook in de Friese regio nu enthousiast van. Vanzelfsprekend roepen deze veranderingen diverse vragen op, maar op het moment dat men door heeft dat je er met elkaar samen iets moois van kunt maken, wordt men zo enthousiast, dat Mark het plan resoluut van het beamerscherm moet verwijderen om iedereen dan weer mee te krijgen naar het vervolg van dit avondprogramma.
Conclusie na zo'n Rayonontmoeting in de regio is dan ook dat er in de afgelopen periode weer heel veel goeds aan bijbelwerk is gedaan, en dat we toch ook vanavond weer onder ogen zien dat er ook in de komende periode weer heel veel goed vrijwilligerswerk kan worden verzet om de Bijbel en het bijbelwerk van het Nederlands Bijbelgenootschap positief onder de aandacht te brengen.

Seminar Design Thinking @ Stenden

Woensdag 16 september 2015 

Presentatie Christoph Meinel in het Ontmoetingscentrum

Een ander onderwijsconcept voor een nieuwe hogeschool
In de momenteel lopende onderhandelingen om van Stenden Hogeschool en NHL Hogeschool één nieuwe hogeschool te maken, is het idee geopperd om in die nieuwe hogeschool het onderwijs vorm en inhoud te geven volgens het gedachtengoed van 'Design Thinking', dat in dit tijdsbestek wordt gepresenteerd als de aanpak om problemen op frisse wijze te formuleren, om er daarna originele, creatieve oplossing voor te bedenken.
Vanmiddag is het de eerste keer dat we als beide hogeschoolgemeenschappen in de gelegenheid worden gesteld om ons op uitnodiging van de beide Colleges van Bestuur gezamenlijk te oriënteren op Design Thinking als onderwijsconcept. Enkele tientallen medewerkers en studenten zijn vanmiddag naar de grote zaal van het Ontmoetingscentrum van Stenden Hogeschool gekomen, om zich te laten inspireren door professor Christoph Meinel en professor Wim Veen.
De vice-voorzitter van het College van Bestuur van Stenden Hogeschool Klaas-Wybo van der Hoek heet alle belangstellenden welkom en leidt het onderwerp en de sprekers in. Tussen en na de presentaties van de referent en de co-referent leidt hij de plenaire vragenrondes.

Prof. dr. Christoph Meinel

Referent Christoph Meinel
Professor dr. Christoph Meinel is hoogleraar Informatie- en Communicatietechnologie aan het Hassno-Plattner-Institut van de universiteit van Potsdam. Hij is bekend als pleitbezorger van de Stanfordmethode van Design Thinking en deelt op deze middag met ons zijn ervaringen met dit bijzondere onderwijsconcept.
Meinel start met een inleiding over de definiëring van Design Thinking. en geeft zijn visie op deze methode als onderwijsconcept. Verder vertelt hij over zijn ideeën ten aanzien van het integreren van Design Thinking in de werkcultuur en in het onderwijsproces.
Kernelementen bij Design Thinking zijn Plaats, Proces en Mensen. Werken in open ruimtes past bij Design Thinking als iteratief Proces. Deelnemers werken bij voorkeur in multidisciplinaire teams. Je vaktaal laat je in dit werkproces los, teneinde elkaar in een gemeenschappelijke taal te zoeken en te vinden. Design Thinking is gericht op menselijke waarden, en bewandelt de weg van een radicale, maar wel aanmoedigende aanpak. Je begint met de volle kwantiteit en gaat pas daarna selecteren. Leren door te falen, is acceptabel.

Voor het succes van onze studenten
Ervaringen die met Design Thinking zijn opgedaan in onder andere Maleisië en in Zuid-Afrika laten zien dat het ook werkt in een internationale en interculturele context. Momenteel is een team wetenschappers bezig om te zoeken naar het wetenschappelijk bewijs dat werken in multidisciplinaire teams beter is dan werken met monodisciplinaire teams,
Docenten zullen niet de verantwoordelijkheid voor leren op zich moeten nemen. Die verantwoordelijkheid berust en blijft bij de student. Bij Design Thinking is de docent niet langer de wijze 'god', maar wel je partner.
Christoph Meinel attendeert ons er nog op dat je Design Thinking niet alleen als onderwijsconcept kunt gebruiken, maar het ook kunt inzetten als methodiek om van onze twee hogescholen één nieuwe hogeschool te maken. Daarbij vraag je jezelf dan steeds af waar je het eigenlijk voor doet. Meinel: "Het succes van onze studenten is ons succes!"  

Prof. dr. Wim Veen

Co-referent Wim Veen
Professor Wim Veen is emeritus-hoogleraar Onderwijs & Technologie aan de Technische Universiteit Delft, en bekend van zijn boek ‘Homo Zappiens’,
Wim Veen houdt na het referaat van professor Meinel een co-referaat rondom Design Thinking. Veen is overigens ook als lid van de externe klankbordgroep en als 'critical friend' nauw betrokken geweest bij het ontwerp van de nieuwe Leeuwarder hogeschool i.o.
Met zijn motto 'Shift happens' vertelt Wim Veen dat we momenteel leven in een maatschappij die in transitie verkeert. Zo geeft hij voorbeelden van e-learning op diverse nivo's. Gamification is bijvoorbeeld een vorm die niet alleen in het bedrijfsleven toepasbaar is, maar het kan ook heel goed worden ingezet in het onderwijs.

Van leidende naar dienende docenten
De huidige generatie kinderen leert geheel anders dan de huidige generatie docenten dat voorheen heeft gedaan. Wim Veen: "Boekenlezers interpreteren, maar gamers configureren". Wie studeert middels het lezen van boeken, werkt lineair en creëert al lezend een dialoog met zichzelf. Maar onze huidige studenten leren geheel anders. Zij leren niet lineair, en zullen ons wellicht moeten leren hoe wij ons onderwijs opnieuw zullen moeten inrichten. Studenten zullen steeds vaker hun eigen 'Tool' en 'Network' en 'Content' kiezen. De docent zal hen het vertrouwen moeten geven als zij zo hun eigen leeromgeving kiezen, als hun studenten zelf het initiatief tot leren nemen, en als zij zich zelf het eigenaarschap van het onderwijs toeëigenen, als zij zelf de relevantie bepalen en met de door hen zelf geselecteerde 'peers' gaan leren. Het onderwijs van de toekomst vraagt dus om nieuwe benaderingen.
Wim Veen: "Onderwijs gebaseerd op een curriculum is ouderwets'.

Proefvisitatiedag voor Master Learning & Innovation

Dinsdag 15 september 2015

Terugkoppeling van voorlopige bevindingen door het auditteam

Verificatiegesprekken
De HBO-Master-opleiding Master Learning & Innovation van Stenden Hogeschool heeft zich in de afgelopen periode voorbereid op de komende visitatie. Nu deze opleiding zover is dat de audit kan plaatsvinden, is voor ons allen het moment aangebroken om de hele organisatie van de komende visitatie proef te draaien met alle deelnemers die over enkele weken betrokken zullen zijn bij de externe audit.
Een proefvisitatiecommissie die is samengesteld uit zes interne en externe auditoren is vandaag op visite bij de opleidingsvertegenwoordigers voor deze generale repetitie. In de vergaderzalen van ons Stenden Hotel te Leeuwarden is een documentatiekamer en een gesprekskamer ingericht, waarin het auditteam de voorgelegde opleidingsdocumenten kan bestuderen, om mede op grond van de inhoud van die stukken gedurende de hele dag verificatiegesprekken te voeren met onder andere afgestudeerden, scriptiebeoordelaars, enkele andere docenten - waarvan een aantal lid zijn van de opleidingsexamencommissie - en leden van het managementteam van deze opleiding.

Een prima generale repetitie
Vandaag ben ik betrokken bij de zogenoemde briefings en debriefings van deze audit, waarbij we met alle deelnemers van deze proefaudit in gesprek gaan ter voorbereiding en ter evaluatie van alle panelgesprekken van vanmorgen en vanmiddag. In deze sessies horen we waarover in de voorgaande auditgesprekken is gesproken, en blikken we met elkaar vooruit op de komende auditgesprekken, om er zo voor te zorgen dat we het proefauditteam zo goed mogelijk faciliteren, opdat zij haar werk optimaal kan doen.

Terugkoppeling van bevindingen
Als aan het eind van de dag alle panelgesprekken zijn gevoerd, worden de deelnemers van deze audit uitgenodigd om nog een keer - maar nu met zijn allen - in de auditkamer op bezoek te komen, waar de leden van het proefvisitatiepanel een eerste terugkoppeling geven van de bevindingen van deze Proefvisitatie. Het auditteam dat alle gespreksgroepen vandaag heeft bevraagd, blijkt vandaag in de gesprekken positief te zijn verrast door het enthousiasme dat de panels uitstralen op het moment dat zij door het auditteam in de gelegenheid worden gesteld te vertellen over wat er in de afgelopen jaren aan werk is verzet om de kwaliteit van de opleiding ook te laten voldoen aan de criteria die gelden voor een opleidingsaccreditatie. De resultaten van deze proefaudit blijken een prima basis te zijn om over enkele weken in de visitatie de kwaliteit van deze opleiding aan te tonen met alle opleidingsdocumenten en in de panelgesprekken, waarin de nodige zaken zullen worden geverifieerd door de externe visitatiecommissie.

Proefvisitatiedag voor Media en Entertainment Management

Maandag 14 september 2015 

Terugkoppeling van voorlopige bevindingen door het auditteam

Documentenstudie en panelgesprekken 
De HBO-Bachelor-opleiding Media en Entertainment Management van Stenden Hogeschool heeft zich in de afgelopen periode voorbereid op de naderende visitatie. Nu de opleiding zover is dat het visitatiebezoek kan gaan plaatsvinden, is het moment aangebroken om de hele organisatie van de komende visitatie eens proef te draaien met alle deelnemers die over enkele weken betrokken zullen zijn bij de externe audit.
Een proefvisitatiecommissie die is samengesteld uit zes interne en externe auditoren is vandaag op visite bij de opleidingsvertegenwoordigers voor deze generale repetitie. In de vergaderzalen van het Stenden Hotel te Leeuwarden is een documentenkamer en een spreekkamer ingericht, waarin het auditteam de ter inzage gelegde documenten kan bestuderen, om mede op grond van de inhoud van die stukken gedurende de hele dag auditgesprekken te voeren met onder andere afgestudeerden, afstudeerbegeleiders en leden van verschillende borgingscommisssie en van het managementteam van deze opleiding.

Een geslaagde generale repetitie
Vandaag woon ik de briefings en de debriefings bij, waarin met alle deelnemers van deze proefaudit in gesprek wordt gegaan ter voorbereiding en ter evaluatie van de panelgesprekken. In deze sessies horen we waarover in de voorgaande auditgesprekken is gesproken, en blikken we met elkaar vooruit op de komende auditgesprekken, om er zo voor te zorgen dat we het proefauditteam zo goed mogelijk bedienen, opdat zij haar werk optimaal kan doen.
Als aan het eind van de dag alle auditgesprekken zijn geweest, worden alle deelnemers van deze audit uitgenodigd om nogmaals in de spreekkamer op bezoek te komen, waar de leden van het proefvisitatiepanel een eerste terugkoppeling geven van de bevindingen van deze proefvisitatie. Het auditteam dat alle gespreksgroepen vandaag stevig heeft bevraagd, is in deze feedbacksessie complimenteus over het vele en goede werk dat de vertegenwoordigers van deze opleiding hebben verzet, en ze verklaren dat de opleiding - met nog 'enkele puntjes op de i' - de naderende visitatie met vertrouwen tegemoet mag zien.

Zuiderzeepad van Enkhuizen naar Hoorn

Zondag 13 september 2015 

Op een IJsselmeerstrand aan de voet van de Zuiderdijk bij Kraaienburg

Rond het Gouden Hart van Nederland
In juli 2013 kreeg Durkje bij haar afscheid van de ROC-unit MBO-Zakelijke Dienstverlening onder andere de Lange Afstandswandelgids 'Zuiderzeepad' van haar collega's kado. De subtitel van deze wandelgids is 'Wandelen rond het Gouden Hart van Nederland', waarbij met het gouden hart de voormalige Zuiderzee, en nu het huidige IJsselmeer wordt bedoeld. Deze routegids beschrijft de lange afstandswandeling rondom de voormalige Zuiderzee, te beginnen in Enkhuizen, om dan onder andere via Amsterdam, over de Veluwe en via Kampen naar Stavoren te lopen, over een afstand van ongeveer 400 kilometer.
Vandaag wandelen Durkje en ik ons eerste traject van het Zuiderzeepad, van Enkhuizen naar Hoorn, over een afstand van 29,6 kilometer. Het thema van dit traject is 'West-Friesland: Land van rode kool en appels', verwijzend naar twee van de streekproducten waarmee 'De Streek' tussen Enkhuizen en Hoorn bekend is geworden.

Enkhuizen

Na de overnachting in Enkhuizen beginnen we deze dag vanmorgen vroeg om 7.45 uur met een stevig ontbijt in Hotel du Passage. Tegen 8.30 uur staan we op de kade van de Enkhuizer Buitenhaven om daar ons wandeltraject vanuit Enkhuizen aan te vangen. Langs de Drommedaris (de vestingtoren uit 1540) wandelen we naar en via de bruggen over de Oude Haven en de Oosterhaven naar het Staverse Poortje, vanwaar we weer de stad in gaan, om het oude stadscentrum te doorkruisen. Voorbij de 15e eeuwse Westerkerk lopen we langs de Oude Gracht door de 'boerenhoek' naar het 16e eeuwse bolwerk van de stad, om dan over het bolwerk naar de Koepoort te lopen, waar we het oude Enkhuizen verlaten.

De Westfriese Omringdijk op
Door het veel nieuwere Westeinde van Enkhuizen en door Stede Broec lopen we alsmaar rechtdoor naar Bovenkarspel, waar we in zuidelijk richting afbuigen naar de IJsselmeerkust. In de Westfriese tuinbouwhaven van Broekerhaven passeren we de bijzondere scheepslift uit 1924, waarmee vroeger de afgeladen groenteschuiten vanuit de Westfriese polder van De Streek in de Zuiderzeehaven van Broekerhaven werden getild, om dan de buitendijks voor anker liggende vrachtschepen te beladen.
Ten zuiden van Broekerhaven komen we bij het stoomgemaal 'Grootslag' op de Westfriese Omringdijk, ook wel de Zuiderdijk genoemd.

Over de Zuiderdijk
Tot in Hoorn zullen we vandaag steeds de Zuiderdijk volgen. Links van ons het IJsselmeer, rechts het laaggelegen polderlandschap met de velen kleiputten aan de voet van de oude Zuiderzeedijk, en op de dijk moeten we voortdurend rekening houden met het gevarieerde verkeer van auto's, fietsen, scooters, skeelers, motoren, een stepper en medewandelaars. Opvallend was de stoet met mooie grote oldtimers uit de vijftiger jaren,
We passeren het dorp Venhuizen en komen daarna in Oosterleek, gelegen aan de voet van de Zuiderdijk ter hoogte van de Leekerhoek. Op het terras van het dorpscafé drinken we een kop koffie, Het is vandaag licht bewolkt, met flinke zonnige perioden en een heerlijk frisse wind, dus hier in de luwte van de hoge dijk kunnen we heerlijk in de zon genieten van onze koffiepauze.

Mediterrane stranden en kleurrijke kleiputten
Bij het lichtbaken 'het vuurtje van Leek' vervolgen we onze route over de Zuiderdijk. Ter hoogte van Wijdenes passeren we het buitendijkse vluchthaventje, dat bij zwaar weer de nodige beschutting en veiligheid biedt aan wie dan langs de kust van het IJsselmeer vaart.
Ter hoogte van Kraaienburg ligt één van die mooie IJsselmeerstrandjes die de voet van de Zuiderdijk rijk is. De mooie kleuren van het IJsselmeerzand, de gevarieerde vegetatie, het IJsselmeerwater en de aangename zonneschijn zorgen ervoor dat je je op één van de Mediterrane stranden waant.
In de binnenbocht van de Zuiderdijk ter hoogte van De Nek ligt één van de grotere kleiputten. Veel watervogels, en de schitterende kleurschakeringen van de flora maken dat hier een schilderachtig natuurbeeld ontstaat.

Strandvertier bij Schellinkhout
Al geruime tijd hebben we in de verte de stad Hoorn in zicht. We lopen over de Zuiderdijk eerst nog naar en dan door het dorpje Schellinkhout, waar het erop lijkt dat z'n beetje een kwart van het aantal woningen van dit dorp te koop staat. Bij de nog te restaureren dorpskerk gaan we de IJsselmeerdijk over, om dan buitendijks bij een dagrecreatieterrein langs het plaatselijke IJsselmeerstrand een zitbank te zoeken, waarop we een rust- en etenspauze nemen.
Daarna lopen we langs de Grote Molen en het stoomgemaaltje van Schellinkhout langs het Hoornse Hop naar de rand van de bebouwde kom van Hoorn.

Coen te Hoorn
Omdat we bij het scoutinggebouw te maken krijgen met de tijdelijke (tot juni 2016) afsluiting van het toegangspad naar het recreatiegebied van Schelphoek, lopen we nog iets verder over de Schellinkhouterdijk, om verderop dit langgerekte parklandschap langs de IJsselmeerkust te betreden. Hier wordt veel gewandeld, gefietst en gerecreëerd, dus door een gezellige drukte van al die andere recreanten wandelen we - consequent de oever van het Hoornse Hop volgend - naar de Buitenhaven van Hoorn. Daar krijgen we dan de 16e eeuwse Hoofdtoren van Hoorn in zicht. Door de jachthaven en door de oude centrumstraten van Hoorn lopen we dan door naar het centrumplein 'Rode Steen' , waarop tegenover het 17e eeuwse Westfries Museum het standbeeld staat van Jan Pzn. Coen. Vanaf dit gezellig drukke stadsplein wandelen we dan door de oude centrumstraten in noordelijke richting - en onder andere langs het voormalige veemarktterrein - naar het NS-station. Daar moeten we bij aankomst om 14.55 uur nog ongeveer twintig minuten wachten, alvorens de trein arriveert, waarmee we terug rijden naar het treinstation van Enkhuizen.

NBG-Bestuursdag in Haarlem

Zaterdag 12 september 2015 

Met de stadsgids in de Korte Houtstraat in Haarlem

Bestuursdag ten afscheid
Het is al weer enkele maanden geleden dat we in het bestuur van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) afscheid hebben genomen van ons bijzonder gewaardeerd medebestuurslid prof. dr. Rudy Van Moere. Vóór de nu al weer voorbije zomer hebben we afgesproken dat we zijn afscheid van tien jaar bestuurslidmaatschap enige luister zullen bijzetten met een gezellige bestuurdersdag, waarop we Rudy met grote dank voor zijn expertise en inbreng als bestuurder hartelijk zullen bedanken en uitzwaaien. Vandaag is het dan uiteindelijk zover dat we met een gevarieerd dagprogramma afscheid gaan nemen van Rudy. Samen met onze partners komen we als bestuur en directie daartoe vandaag bijeen in het stadscentrum van Haarlem.

Welkom in De wereld van Jansje
Om 11.00 uur ontmoeten we elkaar voor een ontvangst met koffie in de lunchroom van 'De wereld van Jansje', waar we vriendelijk worden ontvangen en bediend door het vriendelijke personeel dat met een licht verstandelijke beperking ons op hun hartelijke wijze met hun verschillende talenten en mogelijkheden een aangenaam verpozen biedt.
Vóór en na de koffie bezoeken we eerst de bijzondere schuilkerk van de Doopsgezinde gemeente, die grenst aan 'De wereld van Jansje'. Uniek zijn de mooie stijlkamers die deze Vermaning heeft, waaronder de grote Heerenkamer, die dateert van 1902, en die nog steeds in oorspronkelijke staat wordt bewaard en ook gebruikt.

Korenlint op Monumentendag
Daarna gaan we de stad in, om onder leiding van een VVV-gids een mooie stadswandeling te maken lang een aantal van de vele kerken, kloosters, weeshuizen en hofjes die de binnenstad van Haarlem rijk is.
We vallen met de neus in de boter, want het is vandaag ook 'Open Monumentendag Haarlem', dus de stad bruist van allerlei activiteiten en openstellingen van monumentale stadspanden. En het kan niet op, want het is vandaag niet alleen Open Monumentendag, maar ook de eerste dag van het zogenoemde 'Korenlint', waarop vandaag op zo'n 23 locaties in de stad een breed palet aan koren optreedt. Zo beluisteren we bijvoorbeeld het Countrykoor 'Language of the Heart' in de Haarlemse Nieuwe Kerk.
Onze stadsgids is een soort wandelende encyclopedie, die op alle vragen die hem worden gesteld een uitgebreid antwoord geeft over alle historische ins en outs van de locaties die we bezoeken en bezichtigen. Kortom, ook vandaag weer veel geleerd.

De Lachende Javaan
De stadswandeling eindigt bij restaurant 'De Lachende Javaan', waar voor ons een overheerlijke lunch is bereid, en waar we ruimschoots de tijd krijgen en hebben om met elkaar te spreken over ons dankbare bijbelwerk voor het Nederlands Bijbelgenootschap. Vanzelfsprekend luisteren we hier ook naar een aantal tafelredes van medebestuurslid Sybout van der Meer en NBG-directeur Rieuwerd Buitenwerf, die de afscheidnemende Rudy Van Moere zijn onmiskenbaar welverdiende lofredes toespreken. We zijn ons ervan bewust dat we inmiddels weer een uitermate deskundige bijbelwetenschapper als opvolger voor Rudy in ons bestuur hebben benoemd. Desalniettemin zullen we Rudy zijn kundige inbreng en zijn prachtige bespiegelingen over de resultaten van intertekstueel bijbellezen zeker missen. Maar gelukkig weten we ook dat we altijd weer een beroep mogen doen op deze zeer geleerde Vlaamse Oud Testamenticus, die in de afgelopen tien jaren heeft bewezen dat zijn inbreng van grote waarde is geweest voor het nationale en internationale bijbelwerk van het Nederlands Bijbelgenootschap. Als directie en bestuur zijn we dan ook grote dank verschuldigd aan Rudy Van Moere voor het vele en goede werk dat Rudy vele jaren voor het NBG heeft gedaan. En die woorden van dank en waardering spreken we vanmiddag dan ook van harte uit.

Een leven lang inzetbaar?

Donderdag 10 september 2015

De dubbele zaal van Hotel Wyswert is vol belangstellenden

 

Duurzame inzetbaarheid in het Hoger Onderwijs

‘Duurzame inzetbaarheid’ is erop gericht dat je goed, gezond en met plezier kunt werken; nu en in de toekomst. Samen, als werkgever en medewerkers - ieder vanuit de eigen verantwoordelijkheid - zorgen we ervoor dat er sprake kan zijn en is van duurzame inzetbaarheid. Maar hoe geef ik daar als medewerker en als leidinggevende invulling aan?

Dr. Annet de Lange, lector Human Resource Management (HRM) bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN), en tevens auteur van het boek ‘Een leven lang inzetbaar?’ - presenteert vanmiddag bij Stenden Hogeschool in een congresruimte van ons Stenden Hotel haar visie op duurzame inzetbaarheid. Hierbij zoomt ze in op de aspecten gezondheid en vitaliteit, en wat die items betekenen voor de hogeschool en voor de medewerkers van onze hogeschool. Kortom, vandaag een praktische benadering van duurzame inzetbaarheid op basis van haar onderzoek. En de belangstelling is groot, want de dubbele seminarzaal zit vol medewerkers van Stenden, met daarbij ook enkele externe relaties, en bovendien een opvallend groot aantal studenten van in elk geval de opleidingen 'Human Resource Management' en 'Small Business en Retail Management'. Duurzame inzetbaarheid is duidelijk 'a hot item in how to manage human resources'.

Employability

Bij aanvang van het seminar worden de gasten welkom geheten door Klaas-Wybo van der Hoek, onze vice-voorzitter van het College van Bestuur van Stenden Hogeschool. In zijn inleiding verwijst hij onder andere naar het 'Personal Vitality Plan' van Stenden, waar niet alleen alle Stenden-medewerkers, maar als positief gevolg daarvan uiteraard ook de studenten baat hebben.
In haar inleiding meldt Annet de Lange dat hoger onderwijspersoneel inmiddels arbeidsuren voor duurzame inzetbaarheid kunnen inzetten. En dat is ook wenselijk, want, zo zegt De Lange: "Als je denkt dat het wel weer eens rustig wordt op je werk, ..... forget it!, het wordt alleen nog maar veel drukker, maar ....., ook heel leuk!".
Zowel de werknemer als de werkgever en ook de overheid dienen hun verantwoordelijkheid te nemen met betrekking tot duurzame inzetbaarheid van werkenden. De flexibilisering van de arbeid zal zich steeds verder voortzetten, met als gevolg dat het zou kunnen betekenen dat er op de lange termijn wellicht nauwelijks tot geen sprake meer zal zijn van vaste aanstellingen. Je moet altijd nadenken over je volgende baan, na je huidige baan. Maar als je beginnende beroepsbeoefenaar bent, doe je er goed aan niet al te snel van baan te veranderen. Wel moet je ervoor zorgen - maar dat geldt voor alle werkenden - dat je jezelf voortdurend 'employable' houdt.

HRM - beleid en instrumenten
Goede werkorganisaties hebben diversiteit qua HRM-beleid, en ze geven bovendien gezondheidsadviezen aan hun werknemers. Leidinggevenden zijn de belangrijkste partners van HRM-ers als het erom gaat dat HRM-instrumenten moeten worden geïmplementeerd.  HRM-ers moeten er dus voor zorgen dat ze vooral de leidinggevenden nadrukkelijk betrekken bij alle zaken die hun HRM-instrumenten betreffen. HRM-ers zouden eigenlijk super-netwerkers moeten zijn.
Annet de Lange vertelt ook over een HRM-onderzoeksmodel dat wordt gehanteerd bij haar hogeschool. Ze noemt daarbij ook enkele actiepunten die bij de HAN worden uitgevoerd.
Aan het eind van haar presentatie gaat ze nader in op het werken met een model van integraal Human Resource Management, en ze wijst ons er daarbij op dat je je hele HRM-instrumentarium altijd als een integraal vraagstuk moet beschouwen.

Workability
Annet de Lange behandelt de verschillende nivo's van duurzame inzetbaarheid, namelijk op macro-, meso- en micro-nivo. En de volgende drie dimensies moet je meenemen als input voor je strategisch personeelsbeleid: Vitaliteit, Werkvermogen en Employability. Het is in ieders belang dat deze drie dimensies zo optimaal (hoog) mogelijk worden gehouden.
De Workability-index voorspelt hoe lang je waarschijnlijk nog zult kunnen werken. De aspecten die daarbij allemaal een rol spelen, zijn onder andere: gezondheid, kennis & competenties, normen & waarden & houding, je familie, de maatschappij, en de opzet & inhoud van je werk. Die index toont aan dat er op een leeftijd van zo ongeveer tussen de 58 en 62 jaar een dip zichtbaar is. Dat is de leeftijdsklasse waarin personeelsleden de grootste kans hebben om uit te vallen als werkende. Een probleem met de gezondheid is daarbij vaak de oorzaak.

Annet de Lange:

• Bij alle veranderingen dienen partijen zich er bewust van te zijn dat je bij veranderingen al heel snel weer terugvalt in je oude patroon.
• Mensen die vervroegd met pensioen gaan, sterven gemiddeld gezien eerder.
• Ouderen moeten zich beseffen dat het leven van de huidige jongeren er anders uit zal gaan zien dan hun eigen leven.
• Je flexibiliteit is van groot belang voor de ervaren kwaliteit van je werk.
• Zingeving en duurzame inzetbaarheid liggen heel dicht bijelkaar.
• Leer nadenken over je talenten; worden die wel allemaal benut?

Bestuursvergadering Nijkleaster opent met korte viering

Dinsdag 8 september 2015 

Alles staat klaar voor de viering van Nijkleaster

Meditatief begin
We beginnen de eerste bestuursvergadering van Stifting Nijkleaster met een korte avondviering in het koor van de Sint-Radboudkerk, waarin Nijkleaster is gevestigd. Als de bestuursleden zich in de Voorkerk van Nijkleaster melden voor de vergadering, staat alles in het koor van deze dorpskerk al klaar voor de viering. Onze vergadering wordt in het koor geopend met dit meditatief moment, waarin we samen zingen, bijbellezen, bidden en stil zijn ter bezinning. Na deze viering wandelen we weer terug naar de Voorkerk, waar onze bestuursvergadering vervolgens plaatsvindt.

Midden in de samenleving
Na het terugblikken op verslagleggingen en op de ingekomen post kijken we vooruit. Een belangrijk deel van deze vergadering gaat over hoe we als bestuur, medewerkers en vrijwilligers komend jaar weer verder willen met Nijkleaster, om voor alle gasten en omwonenden van Nijkleaster een 'huis' van Stilte, Bezinning en Verbinding te zijn. We realiseren ons dat we dat als bestuur, medewerkers en vrijwilligers niet alleen waar kunnen maken. Om van grote waarde te zijn voor de vele kloosterbezoekers en voor de dorpsbewoners van Jorwert hechten we veel waarde aan het regelmatig in gesprek zijn met bijvoorbeeld de kerkelijke gemeente en de burgerlijke gemeente, met het Jorwerter Doarpsnut en met onze buren, met kerken en scholen, met de provincie Fryslân en de Stichting Alde Fryske Tsjerken, met subsidiegevers en kunstenaars, en voorts met een groot aantal organisaties en personen die allemaal op een of andere manier iets voor Nijkleaster kunnen en/of willen betekenen en met alle gasten die eenmaal of regelmatig bij Nijkleaster op bezoek komen. Als je dat alles op een rij zet, is het indrukwekkend om te zien met hoeveel mensen en organisaties Nijkleaster zich momenteel verhoudt om haar droom uit te dragen en waar te maken.

Voor weldadige stilte, bezinning en verbinding
Verder zijn er allerlei ontwikkelingen te bespreken, zoals de verkoop van het atelier van kunstenaar Jentsje Popma en van de doorlopende verkoop van zijn kunstwerken, die Jentsje Popma aan Nijkleaster heeft geschonken om die te gelde te maken, ter financiële ondersteuning van de bijzondere betekenis en het waarde(n)volle werk waar dit nieuwe Friese klooster Nijkleaster voor gaat en staat.
De grote uitdaging waar we als bestuur voor zijn gesteld, is om zoveel geld bijeen te verkrijgen, waarmee we op termijn ons klooster kunnen vestigen in de grote dorpsboerderij die we daarvoor op het oog hebben. Gelukkig worden we gedragen door veel organisaties en door veel individuele betrokkenen, maar toch zien we het binnenhalen van voldoende financiële middelen als één van de grootste uitdagingen waarvoor we ons als bestuur van de Stifting Nijkleaster hebben gesteld.
Desalniettemin is de betekenis en de inhoud van ons vernieuwende kloosterwerk van vandaag en morgen van veel groter belang, want daar doen we het uiteindelijk allemaal voor. Dus ook daar spreken we vanavond uiteraard over. Ons nieuwe activiteitenprogramma voor het komende seizoen staat inmiddels op de website van Nijkleaster.
Mede hiermee willen we in het Friese Jorwert in Nijkleaster graag een weldadige plek creëren, waar onze kloostergasten tijdelijk voor hele korte of iets langere termijn een aangename plek vinden van 'Stilte, Bezinning en Verbinding'.