Schaken in De Hege Stins

Zondag 20 september 2015 

Schaakstukken van de preek op de oude kanselbijbel

Schaak, maar niet schaakmat
Vandaag komt de Protestantse Gemeente van Stiens bijeen in één van haar beide kerkgebouwen, in De Hege Stins. We vieren vanmorgen met de Startzondag 2015 het nieuwe kerkelijk werkseizoen van 2015-2016. Voorgangers zijn vandaag onze beide gemeentepredikanten domina Desirée Scholtens en dominee Jaap Overeem. De eerstgenoemde is de eerste voorganger, en de tweede voorganger verzorgt onder andere de verkondiging tijdens deze ochtenddienst.
Normaal gesproken heeft zo'n Startzondag een vrolijk karakter, maar die gebruikelijke feeststemming wordt vandaag toch wel gedrukt door het feit dat twee van onze gemeenteleden heel recent zijn overleden. Dat is ook de reden dat twee van onze bandleden van United (kleinkinderen van één van de overleden gemeenteleden) er vandaag niet bij zijn voor de muzikale begeleiding, dus dominee Jaap Overeem neemt nu als invaller direct plaats achter de vleugel om de band en de gemeentezang muzikaal te begeleiden. In deze kerkdienst gedenken we ook de beide overleden gemeenteleden, die door de leden van onze gemeente en vooral ook door hun geliefde familieleden node zullen worden gemist. Naast het feestelijk rood van het antependium staat een treurende witte lelie op het liturgisch centrum, en volgende week staat er wéér één.

Vreugdevol rood voor feest en treurig wit voor rouw gaan samen 

David schaakt Batseba
Het op zo'n tweeslachtige dag toch wel wat frivole thema van deze Startzondag wordt ondanks de zorgen van onze gemeente - want we zien deze week ook nog een spannend Gemeenteberaad tegemoet - toch uitgewerkt in deze kerkdienst.
Deze Startzondag heeft dit jaar als thema: Schaken. Dit thema wordt vandaag uitgewerkt aan de hand van het verhaal van Batseba, die aan het hof van koning David wordt geschaakt. Dit bijbelverhaal komt dit kerkseizoen in de nieuwe musical 'Batseba' uitvoerig aan de orde. De uitvoeringen van deze musical van en in onze kerkelijke gemeente zijn gepland in april 2016.

Gemeentewerk is als schaken
Schaken is plannen maken, zoals een kerkelijke gemeente als de onze dat ook moet doen, namelijk: de juiste keuzes maken, omgaan met verleidingen, met blunders en verliespartijen, en regels afspreken, want zonder regels kan het 'spel' van schaken en kerk zijn niet worden gespeeld. Schaken en gemeentewerk is samenwerken van alle partijen op het 'schaakveld', want er staan allerlei soorten stukken opgesteld, die alle en allen een eigen kracht en zwakte hebben.
Zo kun je dus je kerkelijke gemeente ook beschouwen als een soort schaakbord, waar God een plan mee heeft. Een schaakbord dus, waarop ruimte is voor iedereen en waarop mensen de samenwerking kiezen boven het eigen ik.
De toren, de koning en koningin, de loper, het paard en de pionnen passeren de revue tijdens de preek van dominee Overeem, aan de hand van het verhaal van koning David, Batseba & Uria en de profeet Nathan. Eén voor één horen we over het karakter, de kracht en de zwakte van de schaakstukken en van de figuren uit dit bijbelverhaal. Zo staat tegenover de grote macht van de koning toch ook diens zwakte in het spel en in real life. Macht moet gepaard gaan met verantwoord gedrag, want anders loopt het ooit eens jammerlijk uit de hand. Kijk in de wereld van nu maar om je heen wat het gevolg is als een koning, een keizer, een president, of enige andere machthebber een onmenselijke beslissing neemt.

Schaken om spel en knikkers
Voor het 'schaken' in onze kerkelijke gemeente leren en realiseren we ons dat het belangrijk is dat we alle schaakstukken op de juiste plaats moeten zetten, dat we dan volgens de regels van het spel moeten spelen, en dat we tijdens het samenspel moeten (leren) omgaan met onze verleiding, met elkaars blunders en met ons verlies.
Het is het waard dat we ons dit aan het begin van het kerkelijk seizoen terdege realiseren, want er staat ook dit jaar weer veel op het spel, Het welzijn van onze gemeenteleden, van onze kerkelijke gemeente en onze verantwoordelijkheid voor wie arm zijn, wie verdrukt worden, voor wie verdriet hebben en verlies lijden, en voor wie zich ontheemd weet of voelt; dat alles staat op het spel. Het gaat niet alleen om het spel, en ook niet alleen om de knikkers, want in de kerk gaat het om het spel èn om de knikkers.

De regenboog tooit boven de aarde

De visuele blijde boodschap van de kinderen
De kinderen komen terug uit de Kindernevendienst, en dan laten ze ons met hun groot en prachtig werkstuk zien wat het resultaat is als we hand in hand op aarde (samen)leven en (samen)werken. Als de knikker van dit kinderspel gaat rollen, verschijnt boven de aarde een prachtige regenboog.
We zien het allemaal gebeuren, en worden er blij van.
Die regenboog van onze kinderen is een teken van geloof en verzoening, van belofte en van hoop, van verbinding en van Gods verzoening, en dat het daardoor uiteindelijk toch allemaal wel weer goed zal komen.