Prof. Lietaert Peerbolte: "Ga de Bijbel maar eens lezen."

Zaterdag 8 november 2008

In samenwerking tussen het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG), de Evangelisch Lutherse Gemeente Leeuwarden en VU-podium organiseren we als Regiocomité Friesland van de Vereniging VU-Windesheim vandaag de laatste van de twee jaarlijkse Lutherlezingen in de Lutherse kerk te Leeuwarden. De Lutherlezingen staan dit jaar in het teken van de Bijbel10daagse, met als thema "De Bijbel tussen trend en traditie".

Voor de Lutherlezing van vanmiddag hebben we professor dr. Bert Jan Lietaert Peerbolte uitgenodigd, sinds september 2008 hoogleraar Nieuwe Testament van de Vrije Universiteit te Amsterdam (VU). Zijn lezing heeft als titel: "Geloven zonder Bijbel: kan dat?" Vanuit een historisch oogpunt spreekt hij over de vraag of de mensen tegenwoordig minder geloven, omdat ze praktisch gezien minder in aanraking komen met de heilige teksten uit de Bijbel.

Enkele inhouden uit zijn toespraak zijn:
* Geloven is niet automatisch verbonden aan de Kerk; kerkverlaters ontdekken in de grote diversiteit aan spirituele tradities dat er ook geloofsleven is na de kerk; binnen spirituele groeperingen vindt men wel het spirituele verhaal zoals ook in de kerk, maar mist men de norm die de Kerk er wel bij biedt;
* De Bijbel reikt ons de grammatica & taal aan om over God te kúnnen spreken;
* De Bijbel als combinatie van veel bijbelboeken biedt ons veel verschillende beelden, inclusief de verschillende godsbeelden van die tijd;
* De Bijbel heb je wel nodig om elkaars geloofstaal te kunnen verstaan;
* Als je de Bijbel leest, moet je je wel realiseren dat deze verzameling uiteenlopende geschriften door verschillende auteurs in verschillende historische contexten zijn geschreven en dat Gods Woord door al die mensen en in al die tradities tot ons komt;
* ..... je hoort het pas als je stil wordt en luistert naar God;
* Bijbellezen wordt vooral spannend als je dat intercultureel gaat doen, zoals we dat op de VU doen met theologiestudenten uit allerlei culturen van over de hele wereld;
* Als we de dogmatiek loslaten, komen we nooit meer bij onze gezamenlijke taal & grammatica van bijbellezen en geloven terug;
* Laten we computergames maken om de Bijbel beter te leren kennen;
* In de Protestantse Kerken van Nederland maken we teveel gebruik van vormen, inhouden en entourages van gisteren;
* Wetenschappelijk gezien heeft het principe van Jezus' binnenjoodse hervormingsbeweging - het "Allen in Christus één" - hèt grote verschil gemaakt met de andere bewegingen van andere rabbi's van die tijd, vooral in die periode waarin onderdrukking in die feodale tijd hoogtij vierde.

Toen ik professor Lietaert Peerbolte in mijn vraagstelling meenam door de historie van de schoolvakbenamingen "Bijbelse geschiedenis " werd "Godsdienst" werd "Godsdienst & levensbeschouwing" werd "Levensbeschouwelijke vorming", trok Lietaert Peerbolte eerst de analogie door met en in het theologie-onderwijs binnen theologie-faculteiten van de Nederlandse universiteiten om daarmee te onderstrepen hoe het karakter van het godsdienstonderwijs op alle onderwijsnivo's in Nederlands steeds verder is geseculariseerd en ontdaan van geloofsopvoeding.
Op mijn vraag wat zijn advies aan huidige godsdienstdocenten in het voortgezet onderwijs is, was hij kort en duidelijk: "Ouders en docenten, ga de Bijbel maar eens lezen".