Hoe groen kleuren we onze kerk?

Woensdag 14 juni 2023

 

Aandacht voor GroeneKerken

Op 26 oktober 2022 organiseerde de commissie Vorming & Toerusting van onze Protestantse Gemeente te Stiens in De Hege Stins een thema-avond over de 'GroeneKerken'. Dat is momenteel binnen de Nederlandse kerken een belangrijk thema. Al enkele jaren timmert een groene beweging in de Nederlandse en Friese kerken aan de weg, om ons als gemeenteleden bewust te maken van ons doen en laten met de schepping. 

• Mooi dat deze commissie dit groene thema aangreep om ons op de hoogte te stellen van wat het betekent als kerkelijke gemeente om je aan te sluiten bij en samen te werken met GroeneKerken.
• Mooi dat deze avond al een vervolg kreeg binnen onze kerkenraad, en dat de wens werd uitgesproken om er verder mee te gaan.
• Mooi dat er daarna een vervolgavond werd georganiseerd, waarin het agrarisch perspectief van de boeren in ons midden de aandacht kreeg die het verdient.

Speerpunten voor ons als GroeneKerk

De zes speerpunten waarmee wij in de Protestantse Gemeente te Stiens aan het werk zouden kunnen gaan, zijn:

• A. Energie & Klimaat;
• B. Omgaan met geld;
• C. Geloof & Inspiratie;
• D. Schepping & Natuur;
• E. Bewust inkopen;
• F. Beleid & Aanpak.

De vraag aan ons als gemeenteleden is of wij met z'n allen ook een kerk(gemeenschap) (willen) zijn, die zich inzet voor een duurzame en rechtvaardige wereld. En willen, kunnen en gaan wij daarin een voorbeeld zijn voor mensen binnen en buiten onze kerk?

Dat is niet gemakkelijk. We hoeven de regionale pers maar te volgen om te zien dat het ook voor onze kerkelijke gemeente van Stiens tussen enerzijds enthousiasme en anderzijds kritiek niet gemakkelijk is om goede keuzes te maken, ook al doe je dat met de beste bedoelingen.

Het moet ook vooral niet zo zijn dat een klein groepje gemeenteleden zich inzet voor de GroeneKerk, en dat de rest stilzwijgend instemt, of hun werk negatief bekritiseert.

Een GroeneKerk zijn is dus niet zo gemakkelijk, maar niets doen is ook geen oplossing.

De klimaatuitdaging voor ons in Fryslân

Op 8 februari 2023 woonde ik de lezing bij van de Friese meteoroloog Gerrit Hiemstra bij Wetterskip Fryslân te Leeuwarden. En op 11 mei 2023 woonde ik Gerrit Hiemstra’s lezing bij in Tresoar te Leeuwarden. In beide (verschillende) lezingen stonden de klimaatuitdagingen voor ons allen in Fryslân centraal. Wie daarover meer wil lezen, kijk dan even op mijn weblog, in de blogs van die beide data.

Hiemstra is geen klimaatactivist, maar zijn missie is om mensen te activeren, door hen te informeren over de veranderingen van ons klimaat die door wetenschappers gemeten worden. Door die informatie hoopt hij zijn luisteraars te interesseren voor de aangetoonde klimaatproblematiek, en bij hen de bereidheid te creëren om al het haalbare te doen wat helpt in de strijd tegen de dreiging van een klimaatcrisis. Hiemstra is daarbij duidelijk: wij zijn het zelf die met z’n allen de klimaatproblemen hebben geschapen, dus het ligt ook voor de hand dat wij er nu zelf iets aan moeten doen, om erger te voorkomen.

Zeg het en doe het

Als christenen hebben we een voorbeeldfunctie voor andere mensen binnen en buiten de Kerk.

Het doel van de GroeneKerken is dat kerkelijke gemeenten de intentie hebben om groene stappen te zetten, en dat dan ook doen. Een groene kerk is duurzaam en aardvriendelijk. 

Als Protestantse Gemeente te Stiens willen we dit heikele onderwerp niet vermijden. Dat hoeft niet en dat moet ook niet, want over het algemeen hebben wij het met z'n allen uiteindelijk het beste voor met de aan ons toevertrouwde schepping. Voor ons als gemeenteleden is het in elk geval van belang dat we allen datgene gaan doen - en ook blijven doen -  waarvan wij weten dat het goed is qua zorg voor mens & wereld. 

Je begint als kerkelijke gemeente te inventariseren wat je nu al (groen) doet, en bekijkt dan wat je met z’n allen nog meer en beter zou willen en zou kunnen doen. Zo eenvoudig is het.

Wat kunnen we zelf doen?

Wij kunnen en moeten wel degelijk zelf iets bijdragen aan het mee oplossen van de klimaatproblematiek. Volgens Gerrit Hiemstra kan dat vooral op het gebied van:

• 1. Vervoer (werk aan verdergaande electrificatie, ga meer op de fiets en in het openbaar vervoer, gebruik geen fossiele brandstoffen, ga electrisch autorijden, en ga niet vliegen);
• 2. Woning en woninginrichting, inclusief kleding en vrije tijd (koop minder spullen, ga je spullen hergebruiken en gebruik het langer; ga biobased bouwen);
• 3. Energiegebruik (ga van het gas af);
• 4. Voeding (ga veganistisch eten, eet minder zuivel en eet minder/geen vlees).

Al die vier onderdelen zorgen voor ongeveer een kwart van de tegenwoordige vervuiling, en als we daar aan werken, zorgt dat dus ook per categorie voor dat deel van het oplossen van de klimaatproblemen.

We moeten accepteren dat we anders moeten gaan leven; we hebben géén andere keuzemogelijkheden.

Elk jaar een Groenere Kerk

Wij mogen ons gelukkig prijzen dat er binnen onze kerkelijke gemeente mensen zijn die zich hiervoor (willen) inzetten. En heel mooi is ook dat onze kerkenraad dat ondersteunt door beleid te maken, en door jaarlijks een actieplan ten uitvoer te brengen, om zo te werken aan een steeds ‘Groenere’ Kerk in Stiens.

Dat ook wij zelf iets moeten doen, staat als een paal boven water. Dat het wel eens lastig en moeilijk zal blijken te zijn, en dat wij daar dan wel eens de nodige kritiek voor zullen krijgen, is nagenoeg zeker. En toch hoeft dat ons er niet van te weerhouden om elk jaar iets goeds te doen, en het elk jaar nóg beter te doen. Maar wat zou het fijn zijn dat we als gemeenteleden hier samen de schouders onder willen zetten, en dat we er iets moois van maken, en dat we het bovenal ook mooi gaan vinden om de goede dingen goed te doen.

Gaan we aan het werk, of betalen we de rekening?

En als wij als (doorgaans) oudere gemeenteleden het niet voor elkaar krijgen, dan moeten wij onze jongeren alle ruimte geven om maar te zeggen wat we met z’n allen moeten doen, met onze belofte dat wij alles zullen betalen als zij het wèl gaan doen. Zo werkt het nu ook al bij de activiteiten van Ma’laap en bij World Servants in onze gemeente. De jongeren werken, en de ouderen betalen. Zo werkt het ook, en zo gebeurt er tenminste wat.

Als wij niet bereid zijn om (onze jongeren) hiervoor te betalen, dan zijn zij later het kind van de rekening, en moeten zij betalen voor ons falen. En als je het mij vraagt: dat kunnen we niet maken!

Gerrit Hiemstra, tot slot en als nieuw begin: “Dus minsken: “Oan’e slach!””

Column

Deze (mijn) column werd gepubliceerd in de Twaklank van juni 2023.

Twaklank is het informatie- en opinieblad van de Protestantse Gemeente te Stiens.