De beste wensen komen uit Wit-Rusland

Zaterdag 31 december 2016 - Oudejaarsdag

De beste wensen komen uit Belarus

С Новым годом
Een goede buur is beter dan een verre vriend, zo luidt het Nederlandse spreekwoord.
Maar onze verre vriend is ons daarentegen ook evenzo lief als onze goede buur.
Een 'Gelukkig Nieuwjaar'; dat is wat wij elkaar vóór, tijdens en na de jaarwisseling elk jaar opnieuw toewensen.
Niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld zijn we gewend om elkaar voor het nieuwe jaar de beste wensen aan te bieden.

De beste wensen
Vandaag, op Oudejaarsdag - op de scheiding van het oude en het nieuwe kalenderjaar - worden we thuis verblijd met zo'n mooie wens, en al weer in zo'n kleurrijke enveloppe.
De wenskaart met daarin een nieuwsbrief  komen van ver. Onze geliefde Witrussische vrienden uit Vitebsk - nabij de Witrussisch-Russische landsgrens - schrijven ons over hun wel en wee van het afgelopen kalenderjaar en doen daarbij voor ons gezin de beste wensen voor het komende jaar.

благословил Рождество
Wij hebben een weekje geleden al het Kerstfeest gevierd. Maar zij zullen - als wij Driekoningen vieren - over enkele dagen - op 6 januari 2017 - pas hún Kerstfeest vieren, geheel volgens de Russisch-orthodoxe traditie. De jaarwisselingswenskaart - ontvangen in het midden tussen onze beide feesten - verbindt zo òns en hún Kerstfeest, voor hen èn voor ons elk jaar weer een belangrijk feest.
Laten we onze Witrussische vrienden op voorhand - over de komende jaarwisseling heen - alvast een gezegend Kerstfeest wensen, in de hoop en verwachting dat ook in hun land dit belangrijke geboortefeest van Jezus Christus op waardenvolle wijze gevierd en beleefd mag worden. Wij wensen al onze vrienden in Wit-Rusland (ofwel Belarus) - en in hen iedereen die hen dierbaar zijn - een Gezegend Kerstfeest: благословил Рождество!

Eerste deel nieuw spoorpad van Stiens richting Leeuwarden

Donderdag 29 december 2016 

Over het nieuwe spoorpad passeren we het voormalige treinstation van Stiens

Lang gewacht, en toch gekomen
Je moest er even op wachten, maar dan heb je ook wat.
Eind vorige week is dan eindelijk het nieuwe spoorpad tussen Stiens en Leeuwarden opengesteld.
Over het voormalige spoortracé tussen dorp en stad is in de afgelopen maanden een pad geasfalteerd, dat voor wandelaars en fietsers is opengesteld voor de directe verbinding van Stiens naar Leeuwarden, met op diverse plekken mogelijkheden om op de opeenvolgende kruisingen met oude wegen en paden het fietspad vanuit de tussenliggende dorpen en steden op te gaan of het daar te verlaten.
Tijdens de asfalteringsweken maakten fietsers en wandelaars direct al gebruik van het nieuwe pad, ondanks het feit dat het geasfalteerde pad volgens de inrij-verbodsborden aangaven dat passage nog niet was toegestaan en - voor wie dat wel deed - dat het inrijden geheel voor eigen risico zou zijn.
Maar eind vorige week waren op de gevaarlijke kruisingen slalomhekken geplaatst om de snelheid er uit te halen op plekken waar het nieuwe spoorpad bestaande wegen gevaarlijk kruist. En toen dan ook nog het inrijverbod was opgeheven, was het hek bij wijze van spreken van de dam, want vanaf dat moment wordt er al veel en dankbaar gebruik gemaakt van dit - ook mooi gelegen - nieuwe asfaltpad voor wandelaars en fietser.

Positieve reacties via social media
Via Facebook circuleerden er in de afgelopen dagen al verschillende reacties op het nieuwe pad, van heel mooi, en let vooral goed op bij het oversteken van gevaarlijke kruisingen, en wat prachtig om ons dorp Stiens weer eens vanuit een heel ander perspectief te zien en te doorkruisen.
Het pad is voldoende breed, zodat fietsers en wandelaars bij het passeren elkaar voldoende ruimte kunnen geven, en het zicht is uitstekend, omdat het spoorpad nauwelijks slingert, wat spoortrace's eigen is.
Voorzover mij bekend heeft het spoorpad nog geen straatnaam gekregen, en als dat zo is, zal het pad vast en zeker nog wel een Friestalige 'spoorse straatnaam' krijgen.

Nieuw perspectief in Stiens
Durkje en ik nemen de proef op de som, en gaan vanmorgen het eerste deel van het spoorpad bewandelen. We lópen de nieuwe route, want dat geeft ons vanwege de lage snelheid alle tijd om onderweg ook kennis te nemen van de zo geheel nieuwe perspectieven van waaruit je je eigen dorp als het ware met nieuwe ogen kunt bekijken.  
Het vriest niet, maar de stevige wind maakt het buiten wel echt koud, in het Fries noemen we dat ook wel 'wetterkâld". De dunne mist ligt als een zachte deken over Stiens en omstreken, hetgeen de omgeving waar we doorheen wandelen een lichtgrijs dromerig imago geeft.

Spoorpad van Spoarbuert tot Menno van Coehoornwei
We beginnen bij het begin van het spoorpad, ter hoogte van de Spoarbuert in Stiens. Daar zien we dat het stukje spoortracé tussen de Lege Hearewei en de Spoarbuert (nog) niet is meegenomen in dit nieuwe spoorpad. Die strook van het voormalige spoortracé ligt nog braak.
Achter de immense ZOS-aardappelloodsen en langs het mechanisatiebedrijf van Mollema lopen we naar de voormalige spoorwegovergang van de Truerderdyk, één van de oude uitvalswegen van ons dorp, richting 'Stienzer Aldlân'.
Daar steken we de Truerderdyk over en dan wandelen we al spoedig langs het oude stationsgebouw van Stiens.
Tussen de sportvelden links en het voormalige spooremplacement rechts gaat het dan verder naar de spoorwegovergang van de Pim Mulierwei. Ook die steken we over, en dan gaat het alsmaar verder in de richting van de Stienzer Feart.
Hier is een geheel nieuwe brug over de vaart gelegd, die rust op de oude bruggenhoofden van de voormalige spoorlijn tussen Leeuwarden en Stiens.
Tussen de velden door lopen we dan over het nieuwe hooggelegen pad, totdat we arriveren bij de kruising van het spoorpad met de Menno van Coehoornwei.
Hier verlaten we het pad linksaf, om over de Menno van Coehoornwei richting Britsum weer terug te lopen naar onze Stienser woonwijk Aldlân.

Kerstfeest 2016 in Stiens

Zondag 25 december 2016 - Kerstfeest

Een muzikaal welkom van De Nije Bazún in De Hege Stins van Stiens

Een lied weerklinkt in deze nacht,

ons ooit door engelen gebracht.

Vreugdevol nieuws, want hier is Hij:

de vorst van Gods barmhartigheid

Kerst met koper
Met de stevige koperklanken van het blazersensemble van Christelijke Brassband 'De Nije Bazún' wandelen we vanmorgen als kerkgangers de ontvangtshal van De Hege Stins te Stiens binnen.
Hier gaan we vanmorgen het Kerstfeest met zijn allen als gemeente vieren, samen met alle gasten in de kerk, en met alle anderen die met de livestream-verbinding via het internet met ons verbonden zijn.

Niet langer drukt ons droefheid neer:

wij vinden vreugde in de Heer.

Hij heeft ons van de nacht bevrijd,

schept ons een dag vol zaligheid.

Ds. Evert Overeem

Wie zingt, bidt dubbel
Voorganger is dominee Evert Overeem, de vader van onze gemeentepredikant Jaap Overeem, die zelf gelijktijdig verderop in het dorp het kinderkerstfeest in de Sint-Vituskerk van Stiens begeleidt.
We krijgen op voorhand al meegedeeld dat we vandaag vooral veel gaan zingen, want "Wie zingt, bidt dubbel", aldus een uitspraak die ook wel wordt toegedicht aan kerkvader Augustinus.
En - om het nog verder te onderstrepen - aldus dominee Overeem: "Als wij de hoop verliezen, als wij niet meer zingen, wie zal het dan wel doen?"
Dus, we zingen, veel en geestdriftig, want het Kerstfeest willen we vrolijk, met zang en muziek, vieren. We worden qua muzikale begeleiding daarbij prima ondersteund door het blazersensemble en door organist Han Giesing.

Nu wijkt de zonde voor Zijn licht.

Ons leven wordt weer opgericht.

Stem, mensen, met de engelen in,

aanschouw de Zoon, dit nieuw begin.

Lector Eveline Rianne Boonstra

Lucas' Kerst-evangelie
En vanzelfsprekend wordt vanmorgen ook het geboorteverhaal van Jezus gelezen, op voortreffelijke wijze in afzonderlijke delen gepresenteerd door onze lector Eveline Rianne Boonstra.
Ze leest de blijde boodschap uit het evangelie van Lucas: De geboorte van Jezus
Een mooie verkondiging daarop volgt van dominee Overeem, waarbij we via de oudtestamentische Jozef en Jesaja doorwandelen naar het nieuwtestamentische geboorteverhaal van Jezus, waarin alweer een Jozef centraal staat, maar nu een andere, namelijk de Jozef die met Maria op weg ging, van Nazareth naar Betlehem, waar de oudtestamentische profetieën bewaarheid werden, met de geboorte van Gods eniggeboren Zoon, Jezus Christus, van wie we in Lied 479 ook zingen:

Hij doet de duisternis teniet

en engelen zingen ons dit lied,

glorie aan God, want vrede is

nu hartslag der geschiedenis.

Kerstviering 2016 in Feinsum

Zaterdag 24 december 2016 - Kerstavond

Hindrik Liemburg vertelt in de Kerstviering in de Sint-Vituskerk van Feinsum

Henkie fan de Polderdyk in de kerk
Reeds enkele jaren wordt de Britsumer Hindrik Liemburg - als verhalenschrijver ook wel bekend als 'Henkie fan de Polderdyk' - hier en daar uitgenodigd om tijdens bijeenkomsten zijn verhalen te vertellen, die veelal zijn gebaseerd op zijn eigen levensgeschiedenis en op zijn ervaringen van alledag. Dat Liemburg daar zorgvuldig mee omgaat, blijkt wel uit het feit dat hij mij bij tijd en wijle vraagt om zijn toespraak te checken op verantwoord taalgebruik indien het gaat om presentaties die hij in religieuze settings verzorgt. Zo kreeg ik al in juli 2016 zijn kersttoespraak voor vandaag toegezonden, met daarbij de vraag of het verantwoord is dit zo te verwoorden tijdens de kerstviering die vanavond wordt gehouden in de 13e eeuwse dorpskerk van het Friese Feinsum. Bij het doorlezen bleek mij al snel dat hij zich geen zorgen hoeft te maken over de vraag of het kerkvolk zich aan zijn vaak ook humoristische uitspraken zal storen; dat zit echt wel goed bij Henkie fan de Polderdyk, dus je hoeft je daar geen zorgen over te maken.

Een warm welkom van Dorpsbelang Feinsum
Enkele weken geleden waren Durkje en ik op kennismakingsbezoek bij onze aanstaande buren in Feinsum. Met de familie Grijpstra kwam in ons gesprek aan de orde dat de plaatselijke vereniging 'Dorpsbelang Feinsum' jaarlijks een kerstviering organiseert op de kerstavond in de Feinsumer Sint-Vituskerk; of we het wellicht leuk zouden vinden om daarbij aanwezig te zijn; van harte welkom, en dan kun je alvast kennis maken met de Feinsumers.
Die uitnodiging hebben we van harte aangenomen, want dit is natuurlijk de gelegenheid bij uitstek om op een aangename wijze alvast eens iets te ervaren van de Feinsumer dorpsgemeenschap.
Daarom zijn Durkje en ik vanavond met Baukje & Rauke naar Feinsum gereden om hier vanavond samen met onze aanstaande dorpsgenoten de kerstnacht voorafgaand aan het Kerstfeest te vieren.

Kerstsamenzang in de Sint-Vituskerk
IJzeren rijplaten in de wegberm maken het mogelijk dat er voldoende parkeergelegenheid is bij de kerk in het midden van het dorp, en we hoeven maar op het licht van het lichtsnoer af te lopen om samen met de vele Feinsumers naar de ingang van de kerk te lopen. Binnen is het zo goed mogelijk verwarmd, doordat de grote kachel in het midden vanmorgen al is aangestoken. De kerk is versierd met kerstgroen en de kerkbanken zitten al behoorlijk vol met bezoekers, jong en oud, al dan niet regelmatige kerkgangers, een grote doorsnede van het dorp, want de kerkzaal loopt vol. Er moeten nog stoelen bij komen om iedereen een zitplaats te bieden.
Aan de noord- en zuidmuur hangen twee oude tekstborden van de kerk, die op kunstige wijze zijn gedecoreerd en beschreven met de liturgie van deze kerstviering, De orde van dienst op de kerkbanken vermeldt het programma en ook alle liedteksten, voor de samenzang van de welbekende kerstliederen.
Als het fanfarekorps 'Crescendo' van Feinsum/Hijum binnenkomt, gaat de kerstviering van start met het welkom heten van alle gasten en medewerkers, verzorgd door Jitze Grijpstra, de voorzitter van Dorpsbelang Feinsum.

Us wrâld, ús lân, ús doarp, ús stoel
Nadat Crescendo haar intro heeft gespeeld, zingen we onder begeleiding van het fanfare-korps het lied 'Komt allen tezamen' in samenzang.
Daarna volgen enkele mooie muziekstukken van Crescendo als muzikaal intermezzo. Blaasmuziek is prachtige muziek om de kerstsfeer te creëren en te versterken, zo blijkt.
En dan is het aan Liemburg om zijn vrije kerstverhaal te vertellen. Hij neemt de microfoon mee en dan begint Hindrik Liemburg met zijn kersttoespraak vanaf de preekstoel aan de zuidmuur van de kerk.
In zijn toespraak staan 'stoelen','wol-breiwerk' en 'verbroedering' centraal. We luisteren naar jeugdherinneringen en eigen bespiegelingen over de stoel van 'heit & mem' in de kamer thuis, de wollen handschoenen, mutsen en sjaals van de zondagschool, de wankele stoel/positie van de dorpsdominees van voorheen, en tussendoor en uiteindelijk over Verbroedering.
Dat wij allen als elkaar liefhebbende 'broeders en zusters' zouden moeten samenleven op deze wereld, in ons land, en bovenal ook in ons dorp, is de missie die als een rode draad door de kerstboodschap van Hindrik Liemburg doorloopt, zo wordt tijdens zijn 'verhaal' wel duidelijk. Een mooie boodschap van 'Henkie fan de Polderdyk', waarmee we het Kerstfeest met zijn allen in kunnen gaan, en waarmee we voort kunnen, ook na het Kerstfeest, en na de jaarwisseling, in alweer een nieuw jaar.
We beantwoorden het kerstverhaal met samenzang:

'Stille nacht, heilige nacht!

Vreed' en heil wordt gebracht

aan een wereld, verloren in schuld;

Gods belofte wordt heerlijk vervuld.

Amen, Gode zij eer!

Feliz Navidad 
De fanfare Crescendo speelt ook daarna wederom de sterren van de hemel, prachtige kerstmuziek, krachtig gebracht, waaronder ook het welbekende 'Feliz Navidad', waarbij je als aanwezige zelf mag invullen: Zalig Kerstfeest, prettig kerstfeest, vrolijk kerstfeest, of wat dit wellicht anders nog (meer) voor jou betekent.
Het hartelijk applaus na de uitvoering van elk muziekstuk spreekt boekdelen: de muziek en de presentatie wordt bijzonder gewaardeerd door de kerkgangers.
De voorzitter van Dorpsbelang bedankt de fanfare en de spreker, en nodigt alle aanwezigen uit voor de gezellige nazit.
We sluiten deze kerstsamenzang-bijeenkomst af door staande het 'Ere zij God' te zingen, en daarna wordt de warme chocolademelk, de warme Glühwein en het dienblad met de kerstkransjes de kerkzaal in gedragen, waarna iedereen onder het genot van deze kersttraktatie nog gezellig blijft napraten. Dan blijkt ook maar weer hoe waarde(n)vol het is dat je als broeders en zusters samenleeft, Daar wil je toch graag bij horen; daar wil je toch graag bij zijn?

Christmas in Stenden Contemplation Centre

Vrijdag 23 december 2016 

Geboortepakket voor de 'Newborn King'

Driving home for Christmas
Gedurende de Adventsweken heeft het Stiltecentrum in het Ontmoetingscentrum van Stenden Hogeschool te Leeuwarden in het teken gestaan van het naderende Kerstfeest.
Nog twee dagen, en dan is het al zover: Christmas.
Studenten en medewerkers zien uit naar het kerstreces, waarin we allen even afstand kunnen nemen van alle drukke werkzaamheden in onderwijs, onderzoek en organisatie.
Een week geleden sprak ik twee buitenlandse studenten over de aanstaande 'Christmas break'. Vooral voor deze internationals van Stenden zijn het belangrijke dagen, omdat velen van hen dan na enkele maanden weer in de gelegenheid zijn om de kerstdagen en de jaarwisseling bij hun familie, vrienden en kennissen te vieren in het eigen thuisland.

Verwijzen naar de Bron

Bij U is de Levensbron
Op het altaar ligt alles klaar voor de geboorte.
Doeken, een luier, sokjes, een haarborstel, een mutsje en licht; klaar voor de bevalling en klaar om het pasgeboren kind te wassen en warm te kleden.
Dit alles verwijst zo duidelijk naar de geboorte van de Zoon van God, het kindje Jezus, wiens geboorte wij vieren tijdens het Kerstfeest.
Wat op het altaar ligt, valt op, trekt de aandacht, en richt je gedachten op waar het bij het Kerstfeest allemaal over gaat.
Maar wie iets langer en verder om zich heen kijkt, die ziet meer.
Links van het altaar bevindt zich één van de bijzondere glas-in-lood-ramen van het Stiltecentrum. Onderaan dit raam staat de tekst 'Bij U is de Levensbron', verwijzend naar waar alles eenmaal begon en steeds weer begint, bij God, onze Hemelse Vader & Moeder.
En rechtsachter het altaar staat - nu nog op de achtergrond - het kruis, als stille, doch aanwezige verwijzing naar wat hierop volgt, wat wij over enkele maanden zullen vieren tijdens het Paasfeest.
Kortom in een kleine ruimte van links naar rechts de tijdlijn van herkomst, geboorte, leven, lijden en sterven; ofwel de boodschap van Kerst naar Pasen in één beeld gevangen.

Contemplation Centre
Ook onze Stenden-collega Klaas-Wybo van der Hoek wijst ons met zijn weblog op de aanwezigheid en op de functie van ons waarde(n)vol Stiltecentrum, met de focus op onze internationale populatie van studenden en medewerkers.
Klaas-Wybo van der Hoek schrijft op zijn blog wat onze Stenden-website vermeldt over ons multi-religieuze Stiltecentrum:
"As an international university, we accommodate the needs of people from all over the world. 
Our Contemplation Centre provides a reflective space where students from different religious backgrounds can pray or meditate in private. 
Located at the heart of the campus, the Contemplation Centre nevertheless provides a quiet and relaxing atmosphere. 
The multi-faith centre includes three religious areas for Hindus, Muslims and Christians. 
You can book the rooms in advance so you know you will be alone and are not disturbed by anyone."

In het Stiltecentrum van Stenden Hogeschool te Leeuwarden

Celine Schweizer exposeert in Stenden

Donderdag 22 december 2016 

Deel van de expositie van Celine Schweizer

Stenden-collega exposeert
Tot en met 9 februari 2017 exposeert onze Stenden-collega Celine Schweizer in de Stenden Art Gallery van Stenden Hogeschool te Leeuwarden.
Deze publiek toegankelijke expositieruimte bevindt zich op de begane grond achter het Auditorium van ons Leeuwarder hogeschoolgebouw aan de Rengerslaan.
Stenden Hogeschool organiseert deze expositie in samenwerking met het Leeuwarder Kunstbureau Art Connection.

Kleurrijk verhaald
Schilderijen en tekeningen van Celine Schweizer zien er vaak vrolijk gekleurd uit.
Ze werkt vanuit kleur, en vanuit die kleur(en) ontstaan vormen, die worden uitgewerkt tot een verhalend beeld.
Celine werkt op een vrije en speelse manier, vaak met gecombineerde technieken, met collage, acrylverf, olieverf, zeefdruk en krijt.
Haar werk is beweeglijk, en kenmerkend voor haar werkwijze is dat er in de gecombineerde technieken vaak een speels verhalend beeld te zien is tegen een doorgewerkte achtergrond, nu ook te zien tijdens deze tentoonstelling.

Divers werk
De kunstwerken van deze expositie zijn gemaakt in de jaren 2004 tot en met 2014.
Ze tonen werk naar aanleiding van de natuur, en zijn ook gemaakt naar aanleiding van haar verblijf in New York.
De huidige tentoonstelling bestaat uit een selectie zeefdrukken, tekeningen en schilderijen.

Nieuw grijs

Woensdag 21 december 2016 

De nieuwe grijze vloer in De Haak van Stenden Hogeschool te Leeuwarden

Rollen en snijden
Niet alleen aan de noordzijde, maar ook bij de westingang van het bestuursgebouw De Haak van Stenden Hogeschool wordt deze week voortdurend gewerkt aan de vervanging van de vloer van de ontvangsthal ter hoogte van de receptie.
Waar aan de noordzijde nog voorbereidende werkzaamheden worden verricht, wordt vandaag aan de westzijde al de nieuwe grijze toplaag over de bestaande vloer gelegd.
De grote banen worden uitgerold over het grote vloeroppervlak, met een zware ijzeren rol wordt de top zo vlak mogelijk op de ondergrond gedrukt, en langs de randen wordt de nieuwe toplaag op maat gesneden.
Langzamerhand wordt de prachtige egaal grijze vloer steeds verder het gebouw in gelegd.

Pylgers nei Fryslân

Maandag 19 december 2016 

Cover van 'De Friese Pelgrimage'

Frysk Festival 2000
In het jaar 2000 publiceerde de Stichting Frysk Festival 2000' in het kader van het 'Frysk Festival 2000' het boekje met de dubbele titel 'Pylgers nei Fryslân' en 'De Friese pelgrimage'.
De tweetalige titel is al een verwijzing naar de tweetalige inhoud, want de publicatie is tweetalig, voorin in de Friese taal en achterin in het Nederlands.
De tekst is geschreven door Huub Mous, en Mirjam Vellinga verzorgde de Friese vertaling.
De tekst begint met een citaat van de Franse filosoof Roland Barthes (1915-1980), met daarin een tekstdeel dat verderop in de publicatie nader wordt uitgewerkt, te weten: '... elke beweging die men maakt om zich ervan los te maken wordt op zijn beurt een prooi voor de mythe ....'

De Friese pelgrimage
De grote Friezenreünie van Simmer 2000 wordt door Huub Mous vergeleken met een pelgrimage. Veel buiten de provincie en ook buiten ons land wonende Friezen maakten in de zomer van het jaar 2000 een bijzondere reis naar hun vader- en moederland. Zo'n bijzondere thuisreis vraagt om een ritueel, om een spoor dat wordt nagelaten in het land van herkomst en/of een bewijs dat deze tocht is volbracht. De elementen van loutering en boetedoening die deze tocht naar thuis in zich hebben, zijn intrinsiek verbonden met het religieuze karakter van een pelgrimage. Zo'n reis naar het Friese vaderland kan ook tot een vorm van bezinning leiden. In zekere zin is zo'n thuisreis een innerlijke reis. een zoektocht naar 'de verloren tijd' en een heroriëntatie op de eigen 'roots'. De Friese pelgrim keert anders terug dan hij op weg ging.
Huub Mous beoogt met zijn boekje een beschouwing te schrijven als opmaat voor het project 'Pylgers nei Fryslân', als een zoektocht naar de diepste drijfveer van de pelgrim. Zo'n rituele onderneming is van symbolische aard, waarbij de dingen als vanzelf zin en betekenis krijgen. Door deze terugkeer van de Friese emigrant (en alle 'Friezen om útens') op te vatten als een hedendaagse pelgrimage komt een verlangen aan het licht dat aansluit bij Fries heimwee.

De eerste pelgrim en de mythe van Fryslân
Er loopt een pad dwars door Europa, vanuit het Friese Sint-Jacobiparochie en Zwarte Haan naar het Spaanse Finisterre, van zee naar zee, via het Spaanse bedevaartsoord Santiago de Compostela, dat in de Middeleeuwen zelfs de bedevaartssteden Rome en Jeruzalem overvleugelde. Met de opening van het Friese 'Jabikspaad' - ook in het jaar 2000 - werd deze eeuwenoude Santiagoroute als pelgrimsroute in ere hersteld. Eeuwenlang al lopen de Friese pelgrims 'mei de holle yn de wolken, en mei de fuotten op ierde' naar Santiago de Compostela, want zo behoort dat te gaan bij deze Jacobus-pelgrimage.
Van de Fries Everamus wordt beweerd dat hij de eerste (of wellicht één van de eersten) pelgrim is geweest die zijn grote wandelpelgrimage naar Santiago de Compostela heeft volbracht. Van hem wordt wel gezegd dat hij het volgende beweerde: "De minsken wolle ornaris wêze dêr't se net binne".

Patronen van pelgrimage
In de Middeleeuwen was het bezit van een relikwie van een heilige of van een martelaar nog een oorzaak voor het ontstaan van een pelgrimsoord. Maar afkeer van het uiterlijk vertoon van de relikwie-verering leidde ten tijde van de Reformatie uiteindelijk tot de teloorgang van deze pelgrimage. Pas in de negentiende eeuw beleefde de pelgrimage opnieuw een bloeiperiode, bijvoorbeeld ook naar het Portugese Fatima, het Franse Lourdes en het Duitse Kevelaar.
Pelgrimages komen voor in nagenoeg alle culturen, zeker als je het niet als een specifiek fenomeen claimt. Een pelgrimage is gericht op een sacrale of een magische plek, die binnen een bepaalde cultuur of religie een bijzondere plaats inneemt. Zo'n pelgrimsplek is soms zelfs ouder dan de religie of de cultus zelf. Zo hadden veel christelijke bedevaartsoorden eerder al een heidense voorloper.
De Nederlandse cultuurfilosoof Tom Lemaire (1941) beschouwt pelgrimeren als een geöriënteerde herhaling, een basisritueel van de mens om de onmetelijke ruimte op mythische wijze te ordenen.
Pelgrimeren is vaak een zogenoemde 'rite de passage', voor de één een op weg zijn naar het land van herkomst, voor de ander naar het beloofde land, bijvoorbeeld om jezelf opnieuw te ontdekken, iets wat ook eigen is aan de mens, teneinde er als een ander mens uit tevoorschijn te komen.
De pelgrim koestert een onbedwingbare nostalgie  naar een nomadisch bestaan, om bijvoorbeeld ooit werkelijk thuis te komen, want een pelgrimage houdt een belofte in stand dat het leven een bestemming heeft.

Op weg naar het land van herkomst
Iedere emigrant verlangt ooit nog eens terug te keren naar zijn of haar geboortegrond.
Een pelgrim is altijd een 'displaced person', ongeacht of hij onderweg is naar een bedevaartsoord of dat hij om een of andere reden buiten diens vaderland verblijft.
Het onderweg of op de plaats van bestemming achterlaten van een eigen spoor vormt een cruciaal gebeuren van een pelgrimage. Het onderweg ergens (op) aanbrengen van je naam is wellicht één van de meest rituele vormen van dergelijk be-tekenen.
Het einde van een pelgrimsreis roept doorgaans een diepe emotie op, en gaat vaak ook wel gepaard met religieuze vervoering of met een collectieve vorm van extase. Iedereen die als pelgrim in Santiago de Compostela arriveert, herkent dat op het kerkplein of in de kathedraal van de stad. Die zichtbare uitzinnigheid en verbroedering staan in schril contrast met de eenzaamheid en de ontberingen onderweg. Het hoogtepunt van de aankomst in Santiago de Compostela vraagt om een massaal samenzijn, om een ontladende ervaring van en in een mensenmassa.

Pelgrimage en toerisme
Pelgrimage heeft van oudsher al nauwe banden met toerisme.
Evenals een toerist is een pelgrim onderweg altijd te herkennen aan zijn of haar outfit; toeristen met zonnebril en camera, pelgrims herken je aan hun rugzak, pelgrimshoed en/of Jacobsschelp.
Een pelgrim wil voordat hij zijn bestemming bereikt vooral zichzelf tegenkomen in een gevecht met de natuur en met zichzelf.
Toerist en pelgrim gaan onderweg en op de plaats van bestemming op zoek naar herinneringstekens, voor een toerist bijvoorbeeld een souvenir, voor de pelgrim zijn pelgrimscertificaat van de bisschop.

Heilige grond en de heiligen van deze tijd
Behalve aan bezinning beantwoordt de pelgrimage van oudsher ook aan een vraag naar verering van een gewijde of beladen plek. Zoals de voetballiefhebber een stadion als heilige plek ziet, ervaart een pelgrim bijvoorbeeld de kathedraal van Santiago de Compostela als diens bedevaartsoord.
Het lijkt erop dat boodschappen tegenwoordig alleen nog een rol spelen als ze in de media worden gecommuniceerd. Deze virtuele werkelijkheden van de media gaan steeds meer lijken op een ervaring die de werkelijkheid overstijgt.

De herontdekking van het ritueel
Collectieve rituelen die in onze samenleving al verdwenen leken, zijn weer alom terug van weggeweest. Denk maar aan de voormalige 'stille omgang', die weer terug is gekomen in de vorm van 'stille tochten', waarbij fakkels worden gedragen en kaarsen worden aangestoken.
Toch beweert de Amerikaanse kunsttheoreticus dat er vandaag de dag iets mis is met de ervaring van de werkelijkheid zelf. Rituelen maken het ook tegenwoordig mogelijk om een ondraaglijke of juist onbereikbare emotie ervaardbaar te maken en een plaats te geven. Zowel kunst als ritueel staan in dienst van schoonheid en troost.
De bredere belangstelling voor de pelgrimage kan verklaard worden uit de opkomst van 'civil religion' (publieke religie), voor een collectieve beleving van een samenhangend geheel van waarden. dat weliswaar seculier van aard is, maar dat een semi-religieuze dimensie aan kan nemen.
De pelgrimage biedt de postmoderne mens een nieuwe vorm van spirituele recreatie, enerzijds verbonden met traditionele religieuze kaders, maar ook passend bij cultuur- en natuurtoerisme.

Pelgrimeren als therapie
Het creëren van een mythische werkelijkheid krijgt bij een pelgrim een therapeutische functie bij zijn tocht door het landschap. De pelgrim komt onderweg met zichzelf in het reine door een zelfgekozen loutering. Deze loutering is een poging om een gemiste ontmoeting met de realiteit op rituele wijze te herstellen. Een pelgrimage breekt blokkades af, die de innerlijke monoloog van het bewustzijn in de weg staan. Er vindt een vertraagde hereniging plaats met een innerlijke werkelijkheid. Al wandelend komt de pelgrim tot zichzelf.
Bij zo'n meditatief verwerkingsproces gaat het om een reconstructie van een persoonlijk beleefd verleden.
Een pelgrim die op reis gaat, is in gedachten al honderd keer op reis gegaan.
Een pelgrimage biedt niet alleen ruimte voor nationale pracht en praal, maar ook voor sociale en etnische verbroedering, ondanks het feit dat pelgrims van alle rangen en standen zijn.
De pelgrimage is niet alleen een genezend, maar ook een verzoenend ritueel dat de sociale, culturele en etnische verdraagzaamheid in sterk mate bevordert.

De mythologisering van het verleden
In de pelgrimage heeft de doorleefde tijd van het vertraagde reizen een cruciale functie. Beleefde tijd verdringt de historische tijd. Bij toerisme en bij pelgrimeren gaat het voortdurend om een opnieuw uitvinden van het verleden.

De esthetisering van de natuur
Voor zowel de middeleeuwse als de tegenwoordige pelgrim wordt het natuurschoon onderweg ervaren op een meditatieve wijze. God was en is immers in alles aanwezig.
De Romantiek droeg bij aan het ontstaan van de sacrale beleving van aardse schoonheid. Natuurschoon vormt vandaag de dag een onbetwiste, collectieve waarde. In de zorg om het behoud van de natuur ligt een puriteins streven naar ongereptheid en zuiverheid.
Voor de Franse filosoof Rousseau (1712-1778) werd de wandeling een eenzame exercitie in dienst van een betere wereld.
Wandelen heeft altijd iets tegendraads behouden.

De ritualisering van het landschap
Wandelen is tegenwoordig voor velen een bijna sacraal gebeuren.
De kunsten worden steeds meer ingezet als ritualisering van het landschap.

De mythe van de Friese heimwee en het Lourdesgevoel in Simmer 2000
De mythologie van Fryslân is mediageniek.
In de hedendaagse massamedia liggen de grondpatronen klaar voor een revitalisering van de mythologie van Fryslân.
Het corporatieve systeem van de Friese samenleving verbindt niet alleen rangen en standen, maar verbindt ook verleden, heden en toekomst.
De laatste mythe van Fryslân is Fryslân zelf: 'it bêste lân fan d' ierde'.

Heb je al een geboortekaartje gekregen?

Zondag 18 december 2016 

Our Choice in De Hege Stins van Stiens

Kerstconcertdienst van Our Choice
De tweewekelijkse Gemeentedienst van de Protestantse Gemeente van Stiens wordt vanavond georganiseerd door de plaatselijke Evangelisatie- en Zendingscommissie Stiens. Deze avondkerkdienst in De Hege Stins te Stiens wordt aangeboden in de vorm van een Sing In, die op uitnodiging van deze commissie wordt verzorgd door het Gospelkoor 'Our Choice', afkomstig uit het Friese Lauwersoog, onder leiding van dirigente-gitariste Jannie Struiksma, met begeleiding van een eigen combo.

Geboortekaartje van Jezus
Het thema van deze kerstviering is 'Heb je al een geboortekaartje gekregen?'
Het is voor alle gospelkoorleden een bewuste eigen keuze geweest (daarom ook Our Choice) om te zingen bij dit gospelkoor. Het is hun gezamenlijke keus om zingend het geloof te belijden en dat bij de mensen te brengen. Vanavond doen ze dat door het zingen van uiteenlopende songs uit verschillende kersttradities, zowel evergreens als met meer moderne songs, in het Nederlands, in het Engels, en bij één van de liedjes ook in het Zuid-Afrikaanse Zulu. Zo bezorgen ze op muzikale wijze als het ware ook het geboortekaartje met daarop de Blijde Boodschap van het pasgeboren kindje Jezus.

Kerstmuziek met passie
Nadat het organiserend comité het gospelkoor en alle kerkgangers in De Hege Stins hartelijk welkom heeft geheten, neemt het gospelkoor de regie geheel over van deze kerkdienst. Er wordt veel gezongen en ook gebeden, enkele gedichten worden voorgelezen, en het koor verzorgt een overdenking rondom het thema van het geboortekaartje van Jezus.
De warme en opgewekte klanken van het groot aantal songs dat het gospelkoort presenteert, mist haar uitwerking niet op de aanwezige kerkgangers. Er wordt veel en volop meegezongen en meegeklapt om de muziek en de woorden van de blijde kerstboodschap vrolijke kracht bij te zetten.
De koorzang, de vele solopartijen en ook het duo van de twee tieners worden enthousiast onthaald met meerdere malen een hartelijk applaus als dank voor de mooie muziek en voor de gepassioneerde performance van het gospelkoor.

Het Kerstfeest zingend tegemoet
Het was fijn dat dit Noord-Friese gospelkoor naar Stiens is afgereisd om hier bij ons haar kerstboodschap enthousiast zingend te verkondigen, en voor de kerkgangers - waaronder ook opvallend veel gasten van buiten onze kerkelijke gemeenten, ook van buiten Stiens - is het goed om er vanavond bij te zijn, om alvast met geestdrift het komende Kerstfeest zingend tegemoet te gaan.
Bij de uitgang van de kerkzaal krijgen alle kerkgangers na afloop een kerstster aangeboden met de bijpassende tekst:

Een Licht is ons geboren.

Kerst in De Haak

Vrijdag 16 december 2016 

De kerstboom staat bij de receptie in De Haak van Stenden Leeuwarden

In kerstsfeer
Omdat momenteel de vloer van het bestuursgebouw De Haak van Stenden Hogeschool te Leeuwarden wordt vernieuwd, kunnen we tijdelijk niet gebruik maken van de ontvangsthal op de begane grond. Via de eerste etage kunnen we in het uit dit hogeschoolgebouw.
Als ik vanavond buiten vóór het gebouw langs loop naar het parkeerterrein en vanuit het donker naar binnen kijk, zie ik dat de grote kerstboom toch wel in de ontvangsthal staat bij de receptie van dit bestuursgebouw.
De receptie is in deze dagen vóór de Kerst niet bemand omdat er toch niemand in dit deel van het gebouw kan komen, maar de ontvangsthal is wel met zorg in kerstsfeer gedecoreerd, opdat wie langs het gebouw gaat, en wie van binnenuit het zicht heeft op deze ontvangsthal toch een beetje meer in de stemming komt van de naderende kerstdagen.

Een nieuwe vloer in De Haak

Woensdag 14 december 2016 

Voorbereiden van de vloerwerkzaamheden

Vloer in De Haak
Van gisteren tot en met vrijdag 23 december 2016 wordt bij Stenden Hogeschool te Leeuwarden de vloer op de begane grond in het bestuursgebouw 'De Haak' hersteld.
De receptie in dit hogeschoolgebouw is tijdens de werkzaamheden gesloten.
Vandaag zijn timmerlieden aan het werk om de ruimte waar de vloer wordt vervangen stofdicht af te sluiten van de rest van de grote entree van De Haak.

Alternatieve routing
Door middel van afzetlinten wordt de looproute over de twee etages van dit gebouw aangegeven. In verband met de werkzaamheden kan die routing per dag wijzigen.
Al onze werkplekken blijven via deze alternatieve routes wel bereikbaar. Zo kunnen we bijvoorbeeld nog wel gebruik maken van de loopbrug tussen De Haak en de Canteen in het hoofdgebouw.
De werkplekken beneden blijven bereikbaar via de nooduitgangtrap. Je moet dus af en toe even een eindje om lopen, maar er is voor gezorgd dat we overal nog wel kunnen komen. Tijdens de verbouwing gaat het werk dus door.

Overlast voorkomen
Om de overlast te beperken, zullen er tijdens de lessen en de toetsen in de tentamenhal in de grote ontvangsthal geen werkzaamheden aan en op de vloer plaatsvinden. En vandaag zijn bijvoorbeeld de grote raampartijen van de tentamenhal en van de vergaderruimtes al afgeschermd, zodat er zo weinig mogelijk afleiding door bewegingen en activiteiten zal zijn.
Vanaf morgen aan het eind van de middag tot en met overmorgen aan het begin van de ochtend zullen de sloopwerkzaamheden plaatsvinden, om lawaaioverlast tijdens die twee werkdagen zo goed als mogelijk te beperken. De werkplanning is dus met uiterste zorg samengesteld om de overlast voor studenten en medewerkers zoveel mogelijk te beperken.

Eindejaarsgeschenk 2016

Maandag 12 december 2016

Eindejaarsgeschenkkaart van Stenden Hogeschool

Stenden - NHL Hogeschool
De maand december is elk jaar voor veel werkgevers en werknemers de gebruikelijke maand voor het geven en ontvangen van kerstpakketten in allerlei soorten en maten. Zo ook bij Stenden Hogeschool en NHL Hogeschool.
Op de weg van deze twee Leeuwarder hogescholen naar een nieuwe toekomst als één hogeschool hebben de beide colleges van bestuur van Stenden en NHL ervoor gekozen om gezamenlijk hun 'Eindejaarsgeschenk' aan te bieden aan alle medewerkers van deze twee hogescholen.

Voorwoord van de bestuurders
Beide colleges schrijven in hun Eindejaarsgeschenkkaart dat het afgelopen jaar in het teken stond van (ver)bouwen. Zo ging bij onze Stenden Hogeschool bijvoorbeeld de eerste paal de grond in om het onderwijsgebouw 'future proof' te maken voor zowel studenten als medewerkers. En daarnaast verhuisde onze Thaise hogeschoolvestiging in Bangkok naar een moderne omgeving.
De vijf collegeleden bedanken alle medewerkers voor hun inspanningen ten behoeve van onze studenten, ons werkveld èn van de fusie, en wensen zij alle collega's een feestelijke afbouw van dit kalenderjaar, en een gezond en constructief 2017.

Geschenken met spelregels
In de kunstig dubbel-gevouwen toegezonden Eindejaarsgeschenkkaart wordt informatie gegeven over de wijze waarop iedere collega een keus kan maken uit het aanbod van verschillende categorieën bij mijnjamescadeau.nl.
Je logt in met een inlogcode en een wachtwoord, zoals die in de kaart staan vermeld, en dan kom je in het keuzemenu, waarin je bijvoorbeeld kunt kiezen uit verschillende artikelen, een reisproduct, waardebonnen, of ook je tegoed als een donatie kunt toewijzen aan een goed doel. Kortom voor iedereen volop keus om een geschenk te selecteren waar je blij van wordt, of waar je een ander blij mee kunt maken.
Wie uit deze Kerstgeschenkenkaart een keus wenst te maken, logt vóór 1 februari 2017 in, plaatst daar dan zijn of haar bestelling, en wacht bij een gekozen geschenk op het moment dat het geselecteerde pakket desgewenst thuis wordt bezorgd

Festival of Lessons & Carols 2016

Zondag 11 december 2016 

Festival of Lessons & Carols op de derde Zondag van Advent in Stiens

Zondag Gaudete
Roze is de bepalende kleur op het liturgisch centrum van De Hege Stins in Stiens. Op deze derde Zondag van Advent passeren we de grens van de eerste en de tweede helft van deze Adventsperiode. Het nog prille licht van het aanstaande Kerstfeest breekt al door.
Een prachtige zondag om alvast vooruit te blikken op het Kerstfeest, dat elke dag dichterbij komt. Dat vieren we vanavond in De Hege Stins in een Gemeentedienst, die vandaag wordt georganiseerd door de Sweelinck Cantorij Stiens.

Magnificat
Vanavond staat de Sweelinck Cantorij onder leiding van gastdirigent Marcus Veenstra. Organist is Auke de Boer. Deze combinatie belooft weer een mooie Adventsviering, waar vanavond veel gemeenteleden van de Protestantse Gemeente van Stiens en ook de gasten van buiten onze gemeente volop van genieten.
Volgens Engelse traditie zingt het koor in de Adventstijd Carols, afgewisseld met lezingen en samenzang. Natuurlijk mag een “Magnificat” daarin niet ontbreken, en dat doet het ook niet, want we genieten vanavond van het Magnificat van Durante (1684–1755).

Hij is nabij, Immanuël
In processiegang, 'O kom, o kom Immanuël' zingend, komt de cantorij de kerkzaal binnen. De hoop is geboren, immers: 'Weest blij, o Israël, Hij is nabij, Immanuël!'
Met 'The Bidding Prayer' opent Joske deze viering als ouderling van dienst.
De eerste schriftlezing komt uit Genesis 12: 1-16: Abraham naar Kanaän.
Daarop antwoordt de Sweelinck Cantorij met 'Almighty and everlasting God' (van Orlando Gibbons): 'strek Uw rechterhand uit ....'.
De tweede schriftlezing daarna komt uit 2 Samuël 23: 1-5: Davids laatste woorden.
We zingen daarna in wisselzang 'Once in Royal David's city' (van C.F. Alexander).
Dan volgt de derde schriflezing, uit Micha 5: 1-3.
Friestalig beantwoorden we dat in samenzang met het lied 'Ferwachtsje no jim Heare'.

Thy Son shall be Emmanuel
Na de eerste drie bijbellezingen uit het Oude Testament zijn we dan aangekomen in het Nieuwe Testament, in Lucas 1: 26-38: Aankondiging van de geboorte van Jezus: '... aan Zijn koningschap zal geen einde komen.'
Daarop zingt de cantorij 'Gabriels message': '... thy Son shall be Emmanuel...' .
Een cantorijlid leest Lucas 1: 46-55.
En daarop volgt dan uiteraard het Magnificat, van Durante; 'Mijn ziel prijst en looft de Heer'.
Daarna luisteren we naar 'Carillon ou Cloches' van Jean-Francois Dandrieu, als orgelspel, verzorgd door organist Auke de Boer.
De zesde schriftlezing is uit Lucas 2: 1-7: De geboorte van Jezus.
Dan gaan we weer samen zingen: 'Nu zijt wellekome, Jesu, lieve Heer'.
De volgende schriftlezing volgt daarop uit Lucas: 2: 8-14: '... vandaag is in de stad van David jullie Redder geboren'.
Hierop antwoordt de Sweelinck Cantorij met het welbekende 'God rest you merry gentlemen', een 'English traditional Carol', in een arrangement van David Willcocks.

Star with royal beauty bright
Voorbij Lucas lezen we vervolgens in Matteüs 2: 1-11: De vlucht voor Herodes en Archelaüs.
Daarop volgt van de cantorij het prachtige lied 'Kings of Orient' (J.H. Hopkins), met het zo mooi gezongen refrein:

O star of wonder, star of night,

Star with royal beauty bright,

Westward leading, still proceeding,

Guide us to thy perfect light.

Glorie aan God in alle toonaarden
Daarna volgt de laatste schriftlezing, uit Openbaring 21: 1-7: Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde: 'Alles maak ik nieuw!'.
Na de collecte met het orgelspel 'Offertoire' van Charles Louis Ambroise Thomas eindigt de ouderling van dienst de viering met slotgebed en zegen, en zingen we het slotlied 'Komt allen tezamen'. De alten en sopranen gaan in processiegang naar de uitgang, en de mannen blijven diagonaal tegenover hen onder het orgel; en dan mogen we nog een keer genieten van de samenzang met de cantorij, waarbij de cantorijleden onder de bezielende begeleiding van dirigent Marcus Veenstra laten horen welk een prachtige accenten zo'n goede cantorij ook kan geven aan de uitbundige samenzang van deze Stienser gemeente.

De eerste stap is stilte

Vrijdag 9 december 2016 

Solomon Ibn Gabirol (1021-1058),
Joods dichter en filosoof:

Op weg naar de wijsheid is de eerste stap stilte; 

de tweede luisteren; 

de derde onthouden; 

de vierde oefenen; 

de vijfde onderwijzen aan anderen.

Ark Mission Expedition 2016 - Vrijheid

Donderdag 8 december 2016

De cover van Ark Mission Expedition 2016

Vakantie met Vrijheid
In de zomervakantieweken laten Durkje en ik de doorgaande bijbellezing volgens het Bijbelleesrooster van de NBG voor die weken tijdelijk los, om aan het eind van de avondmaaltijd op de camping aan tafel te lezen uit de Vakantiebijbelgids van Ark Mission. Elk jaar een nieuw thema, elke dag een eigen onderwerp, met af en toe een bijbehorende bijbellezing. Het thema en de onderwerpen hebben iets te maken met items als recreatie, vakantie, reizen, buitenleven, en rust, met vaak ook specifiek aandacht voor je leven, geloven en werken.
De uitgever Ark Mission is een organisatie die zich al meer dan honderd jaar inzet voor missionaire projecten en bijbelverspreiding in Nederland en in het buitenland.

Missionair actief
Het thema van de tweede 'Ark Mission Expedition' is: 'Vrijheid'.
Vakantie brengt je doorgaans vrijheid. Ook het evangelie brengt jou vrijheid. Wil jij die genoten vrijheid ook delen met anderen? Hoe doe je dat?
Deze Vakantiebijbelgids wil je laten zien dat je jouw verkregen vrijheid kunt delen door op een eenvoudige manier missionair actief te zijn. De bijbellezingen, de overdenkingen en de overige bijdragen in deze Vakantiebijbelgids helpen je daarbij op weg.
Dit minimagazine van Ark Mission wil je tijdens je vakantiedagen inspireren door je te laten lezen, en door wat je gelezen hebt te overdenken. Misschien zet het je ertoe aan om in of na de vakantie missionair actief te zijn, te worden en te blijven.

Expeditie 2016
In 2016 is de Ark Mission Expedition als volgt ingedeeld:

Zeven overdenkingen:

• Dag 1 over Geroepen om vrij te zijn. De Amerikaanse president Franklin Roosevelt droomde van een wereld waarin de mens vrij is om zich te uiten, vrij om God te aanbidden, vrij van armoede en vrij van angst (Four Freedoms Speech 1941). In zijn brief aan de Galaten schrijft Paulus ook dat we geroepen zijn om vrij te zijn. Vrijheid begint in je hart.
• Dag 3 over Anders dan gedacht, over de bevrijdende gedachte dat het leven een verrassende wending kan nemen als je op God vertrouwt, zoals Jozef die in de put zat.
• Dag 5 over Vrij om te kiezen, wat de consequenties dan ook mogen zijn, zoals bijvoorbeeld voor Daniël. Geestelijke vrijheid is het grootste dat we kunnen ontvangen.
• Dag 6 over De kracht van kwetsbaar zijn, over onze vrijheid om een levensstijl te kiezen, kiezend voor een leven met God, ondanks mijn kwetsbaarheid, maar wel met Zijn kracht.
• Dag 8 over Gast-vrijheid, duidelijk makend dat gastvrij te zijn voor je vrienden en medechristenen nog niet ver genoeg gaat. Het vraagt bijbelse moed om ook mensen te ontvangen die niet tot je vertrouwde kring behoren, denk maar aan vluchtelingen en anderszins ontheemden,
• Dag 10 over Genieten in vrijheid, je realiserend dat je een door God bevrijd mens bent.
• Dag 12 over Hoe vrij ben jij? Kan ik die ander vergeven? Kan ik me vrij maken van geld en bezit? Voel ik me vrij om me niet te laten gijzelen door wat anderen wellicht van mij vinden? Gods genade helpt ons om zonder angst te leven en te sterven.

Vijf opties om missionair actief te zijn:

• Dag 2 - Afgestudeerd, en dan? Over missionair actief zijn op je werk, door je collega's uit te nodigen tot gesprek en gebed.
• Dag 4 - Deel je geloof. Over als missionair gezin in je buurtgemeenschap anderen in de ontmoetingen met jou en met je gezien iets te laten zien van je liefde, vrede en vrijheid. 
• Dag 7 - Dit is mijn familie. Word bijvoorbeeld actief als vrijwilliger in een inloophuis in je stadswijk, waar je andere buurtbewoners en andere inloopgasten gezelligheid biedt bij een kop koffie.
• Dag 9 - Alleenstaand moeder en gevlucht. Lever een bijdrage in geld of als vrijwilliger voor Moeder-en-Kindweekends voor alleenstaande moeders die als vluchteling hier in Nederland verblijven.
• Dag 11 - Praten met volle mond. Organiseer een maaltijd voor ouderen en alleenstaanden, met daarbij een goed gesprek over bijvoorbeeld geloof, en zing en bid samen.

Daarnaast bevat dit minimagazine tot slot een:

• Recept voor pastasalade voor 8 personen.
• Zomeragenda - met aantrekkelijke zomeractiviteiten in de periode van april tot en met oktober 2016, zoals bijvoorbeeld het jaarlijkse Soul Survivor Festival @ Strand Nulde. 
• Projectenoverzicht van Ark Mission, over bijvoorbeeld de Bajesagenda en Bijbelverspreiding onder zeelieden.
• Prijspuzzel - probeer een prijs te winnen met je oplossing van de puzzel in dit magazine.

Pelgrimeren van Meerlo naar Venlo

Woensdag 7 december 2016 

Pleisterplaats bij Houthuizen voor het goede doel

De eerste 31 pelgrimsdagen
De eerste pelgrimstocht van Durkje en mij - van het Friese Sint-Jacobiparochie naar het Spaanse Santiago de Compostela - duurde 152 dagen, in de periode van 16 mei 2005 tot en met 21 oktober 2012. Daarna liepen we aansluitend nog vier dagen door naar het ultieme eindpunt van deze pelgrimage op Cabo Fisterra, op de West-Spaanse rotskust van de Atlantische Oceaan.
Van alle 156 pelgrimsdagen schreven we een verslag, dat in combinatie met de onderweg gemaakte foto's een bijzonder document is geworden van een al evenzo bijzondere pelgrimage. Vanaf dag 32 zijn alle dagverslagen in de loop van de jaren gepubliceerd op mijn (deze) weblog. De eerste 31 dagverslagen zijn hier nog niet gepubliceerd, omdat ik in die periode nog geen weblog bijhield.
Om toch het verslag van die hele pelgrimstocht op deze blog te kunnen lezen, ga ik met terugwerkende kracht nog de ontbrekende eerste 31 wandelverslagen op deze weblog plaatsen. Af en toe zal ik zo'n dagverslag hier publiceren. Vandaag ga ik daarmee verder, met het verslag van pelgrimsdag nummer 17, over het traject van Meerlo naar Venlo.

Van Sint-Jacobiparochie naar Santiago de Compostela
Pieterpad van Meerlo naar Venlo
Maandag 21 augustus 2006 – 25,5 km.
Dag 17: 365 – 390,5 km

Bakker gesloten in Meerlo
Omdat het vanmorgen om 7.30 uur regent, blijven we nog maar even liggen in onze tent totdat het droog is.
Na het ontbijt staan we om 9.40 uur klaar om te vertrekken.
Een regenbui verhindert dat echter.
We wachten in de auto - bij de tent - tot het droog wordt.
Om 10.00 uur wandelen we Camping ’t Karrewiel af in de richting van Meerlo.
In Meerlo gaan we eerst nog even een klein stukje terug op de route, omdat we bij de plaatselijke warme bakker een aantal verse broodjes willen kopen.
Helaas staan we bij deze bakker voor de dichte deur; gesloten!
Daarna wandelen we in zuidelijke richting door de hoofdstraat naar de rand van de bebouwde kom.
Hier verlaten we na een halve kilometer Meerlo, op het punt waar het 3e deel van de Pieterpad-étappe van Vierlingsbeek naar Swolgen eindigt.

Café gesloten in Swolgen
We wandelen het Keuter op en zien daar al spoedig vlak voor ons een ree langzaam vanuit het veld de bossage inlopen.
Langs een vervallen boerderij en enkele andere boerderijen arriveren we door het open landschap uiteindelijk in het dorpje Swolgen.
Op de Pieterpad-kaart hebben we gezien dat aan het eind van dit 4e deel van de étappe een café is, dus we verheugen ons op een kop koffie.
Met de eerste halve kilometer en met de 3,5 kilometer van dit étappe-deel hebben we nu 4 kilometer gelopen, ongeveer een uur gaans vanaf de camping bij Meerlo.
Maar tot onze spijt is op deze maandagochtend het café en nota bene ook nog het daarbij gelegen Pieterpad-terras gesloten.
Geen koffie dus en al met al ook geen levendige entourage om hier op de maandagochtend het Pieterpad te bewandelen.

Swolgender heide
Ten zuiden van Swolgen betreden we voorbij een manege het bosperceel van de Swolgender heide.
Deze Swolgender heide werd in de 20e eeuw bebost om de zandverstuivingen tegen te gaan.
In het bos bemerken we nog de restanten van de zandverstuivingen waar we hier en daar op het pad over enkele stuifduinen stijgen en dalen.
Tussen Meerlo en Swolgen bleef het heel licht motregenen, maar even voorbij Swolgen wordt het droog en breekt de zon ook door de wolken; tijd dus om de trui uit te doen in dit beschutte bosperceel met boven ons de lekker warme zon.
Vlak voordat we de Broekhuizerbroek binnen wandelen, passeren we een klein - door bos omsloten - heideveld; een hele mooie paarsbloeiende heide-oase midden in het bos.

Broek
Het natte Broekhuizerbroek betreden we via de knuppelbrug over het Schuitwater, een natte en moerassige plek als restant van afgesneden Maasmeanders.
Als we door het natuurreservaat Schuitwater lopen, belt onze jongste zoon Pieter vanaf thuis om eens even te informeren hoe het met ons gaat.
Langs het Hoogbroek en door het buurtschap Zwaanenheike komen we in de buurt van Lottum na weer 6 kilometer bij het eindpunt van dit étappe-deel.
We hebben tot hier vandaag 10 kilometer gewandeld.

Gastvrijheid op rozen
En dan staan we ineens bij de loods van een rozenkweker bij een picknickbank.
Er ligt een papier op de bank, waarop staat dat deze picknickbank is uitgeroepen tot Pieterpadbank en dat we daar vrij gebruik van mogen maken.
Maar het wordt nog veel mooier, want hier viert gastvrijheid hoogtij!
De koffie staat hier voor je klaar in de loods en er is een waterkraantje naast de loodsingang.
Als we de loods aan de voorzijde betreden, vinden we tot onze buitengewoon aangename verrassing een zithoek met tafel en stoelen.
Er staan gevulde thermoskannen: koffie en heet water, met thee en ook bouillon.
Schone mokken in de picknickmand, suiker en koffiemelk en nota bene een snoeptrommeltje met snoepjes voor onderweg.
Dankbaar maken we gebruik van dit gastvrije aanbod; wat een weldaad om aan het eind van deze maandagochtend na 10 kilometer hier in alle rust je eerste kopje koffie te mogen drinken.
Fijn dat er zulke aardige mensen zijn die oog hebben voor lange afstandswandelaars en dat ook in zo’n aangenaam aanbod praktiseren.
Hulde en grote dank aan de gastvrije aanbieders Jan en Ria van Eijk!

Poppenhuis en Playmobil als goed doel
Met een goed gevoel gaan we verder langs en door diverse bospercelen.
En dan in de buurt van Houthuizen weer een verrassing.
Kinderen hebben hier een mooie pleisterplaats gecreëerd: stoelen, een parasol met een tafel, een koelbox en een prullenmand.
Op de tafel vinden we een briefje van een kind.
Op dat briefje staat dat hier tegen betaling van kleine bedragen (slechts enkele dubbeltjes) gebruik gemaakt mag worden van een breed aanbod van fruit, drinken, koeken, chips, etc.
De opbrengst is bestemd voor een gewenst poppenhuis en Playmobil.
Zulk jong ondernemerschap willen we aanmoedigen, dus we nemen chips en een gevulde koek en deponeren geld in het glazen geldpotje.
Dank voor dit prima aanbod en voor het daarbij in de voorbijgaande wandelaars gestelde vertrouwen.

Grubbenvorst
Voorbij een kapel, enkele bospercelen en over de Broekloop Molenbeek van Lottum arriveren we bij kasteelhoeve Kaldenbroek.
Via Broekeind arriveren we vervolgens bij de bebouwde kom van Grubbenvorst.
We lopen voor het grote klooster langs, kopen bij supermarkt Jan Linders verse broodjes (ook hier is de warme bakker op maandag nl. gesloten) en nuttigen een lekkere lunch bij de IJssalon in het centrum van Grubbenvorst.
Als we bij de Grubbenvorster pontveer over de Maas arriveren, staat die op het punt van oversteek.
De veerbaas geeft al gas om te vertrekken, maar ziet ons nog net op tijd aankomen, over de Maasdijk heen.
Hij wacht gelukkig even en zet ons met een andere Pieterpadwandelaarster en met de  overige passagiers over.
Dit is ook het eindpunt van het 2e deel van de 8e Pieterpad-étappe van Swolgen naar Venlo.
Weer 6,5 kilometer achter de rug, die de totaalstand voor vandaag op 16,5 kilometer zet.

Velden
Aan de overzijde van de Maas wandelen we langs de rivier in zuidelijk richting en passeren na de eerste mini-camping ook nog een tweede op de plaats waar de gemeente ons wandelpad de passende naam 'Pieterpad' heeft gegeven.
Voorbij een groot tuincentrum en een grote champignon-onderneming komen we bij de Oude Venloseweg ter hoogte van Velden.
Tussen Zwaanenheide en Venlo hebben we door het Noordlimburgs tuinbouwgebied gewandeld.
Nu gaan we onder de snelweg E34 Eindhoven – Venlo – Oberhausen door en arriveren in Venlo.

Volksdevotie in de Kapel van Genooi
Tussen deze snelweg en de bebouwde kom van Venlo passeren we de kapel van Genooi, waarvan op dat moment door enkele mensen gebruik wordt gemaakt om een kaarsje aan te steken en te bidden.
De Kapel van Genooi in Venlo-Noord is springlevend.
Al 375 jaar wordt Maria hier vereerd.
Opeenvolgende generaties Venlonaren zochten bij haar troost en bemoediging.
Nog steeds gaan veel mensen even naar de kapel.
Onze Lieve Vrouw Hulp der Christenen, zoals de officiële titel van Maria van Genooi luidt, is niet uit de Venlose volksdevotie weg te branden.
Tussen de beide gebouwen van deze kapel treffen we het Indië-monument aan, waarbij achter het rood-witte lint herdenkingskransen en bloemen liggen ter gelegenheid van de twee dagen eerder alhier gehouden Indië-herdenking.
Bij het huidige monument staan de namen van vijftien Venlonaren, die tussen 1945 en 1950 zijn gesneuveld in het toenmalig Nederlands-Indië.
Bij deze kapel eindigt het 5e, vijf kilometer lange, deel van deze étappe.
We hebben nu 21,5 kilometer gelopen.

Venlo
Voorbij deze kapel komen we weer bij de Maas.
We lopen langs deze rivier naar het centrum van Venlo.
Door de dijkdoorgang en langs het Wilhelminapark komen we uiteindelijk in de Grote Kerkstraat, waar we de kerk van binnen bezichtigen en er tegenover het mooie oude weeshuis zien staan.
Door de winkelstraten van Venlo arriveren we (na 4 kilometer) om 15.30 uur bij het NS-station van Venlo.
Daar halen we uit de bewaakte stalling en bij de fietsenmaker onze beide fietsen, om weer terug te kunnen fietsen naar Meerlo.

Afsluiting met regen en pasta
We fietsen om 16.10 uur in Venlo via de Eindhovenseweg over de Maas in de richting van Blerick en gaan dan via de Venrayseweg aan de westzijde langs de Maas in noordelijke richting naar Meerlo.
Als we Grubbenvorst binnen fietsen, schuilen we in een hangplek voor jongeren ongeveer 20 minuten voor een hele zware regenbui.
Via Lottum, Broekhuizen, Broekhuizenvorst en Swolgen fietsen we – nog eenmaal schuilend voor een regenbui – naar de camping in Meerlo, waar we om 17.30 uur arriveren.
Nadat we ons hebben gedoucht, rijden we in de auto weer naar Broekhuizenvorst, waar we op de fiets een eetcafé hadden gepasseerd dat we hebben gekozen als diner-gelegenheid voor deze dag.
We hebben hier heerlijk gegeten van het pasta-maandmenu.
Vandaag hebben we op deze tweede wandeldag 25,5 kilometer gewandeld.

Nicolaos, pleit voor ons

Maandag 5 december 2016 - Sinterklaasfeest

Sinterklaas te kameel in Nairobi in Kenia

Geloofsgetuigen
Als voorloper op het Sinterklaasfeest van vandaag hebben we gisteren aan het eind van de kerkdienst in De Hege Stins te Stiens alvast een bijzonder Sinterklaaslied gezongen.
In het vernieuwde Liedboek (Zingen en bidden in huis en kerk, 2013) is een serie gezangen opgenomen, waarin diverse geloofsgetuigen centraal staan, zoals: Luther, Bach, Maria, Willibrord en Sint Maarten.

Gods erbarmen
En ook Sint Nicolaas kreeg een gezang in dit Liedboek, namelijk gezang 745 getiteld; 'Uit de schemer van de tijden'.
Al in het eerste versie komt Sinterklaas in beeld, genaamd Nicolaos, als een 'oergestalte', verwijzend naar Gods erbarmen.

Uit de schemer van de tijden

doemt een oergestalte op,

met legenden, staf en mijter,

beeld van het erbarmen Gods.

Nicolaos, 

zegevieren zal het recht voor heel het volk,

sta ons bij nu wij hier bidden,

wees van onze woorden tolk.

Kindervriend
Sint Nicolaas is de patroonheilige van onder andere kinderen, reizigers en schippers. Sinterklaas wordt dan ook niet voor niets wel de kindervriend genoemd.
Kinderen staan in het tweede vers van dit lied centraal. Dat tweede vers is best wel heftig, omdat het ziet op al het onrecht dat teveel kinderen ook vandaag de dag nog wordt aangedaan, dichtbij en ver weg.
Ik moest even denken aan de foto die wij van Peter & Yvon kregen toegezonden vanuit Nairobi. Deze foto toont de intocht van Sinterklaas afgelopen zaterdag in de Nederlandse gemeenschap, voor de basisschoolkinderen en hun ouders, die in en rond de hoofdstad van Kenia wonen. De intocht van de goedheiligman op een kameel, met de kinderen - afkomstig uit allerlei landen - vooraan staand, zoals dat geheel past bij dit kinderfeest.
Wie daar oog voor heeft, en/of ook de media goed volgt, die weet dat het nog prille leven van veel kinderen wereldwijd beslist geen pretje is, en al helemaal geen feest. Gezang 745 wijst ons daarop:

Voor het kind dat niet kan spelen

en geen veilig huis meer kent;

dat geen kans krijgt om te leren,

uitgebuit wordt en miskend;

dat geweld gewoon gaat vinden

en gepantserd verder leeft.....

God behoed al deze kinderen,

dat uw aarde toekomst heeft.

Kinderen verdienen het beste
In het derde vers wordt verwezen naar de legendes over Sint Nicolaas. Zo bevrijdde hij bijvoorbeeld drie dochters van een arme man door buidels met goud in hun huis te strooien. De meisjes, dochters worden in ere hersteld, hen wordt recht gedaan. Het goede valt hen ten deel, Daaraan wordt het strooien van pepernoten en suikergoed tijdens het Sinterklaasfeest ontleend. We zingen dan ook:

Sint Niklaas, die weet wat recht is

en wat slecht is ondervangt,

vrijgekocht heeft hij drie dochters

van een redeloze man.

Driemaal werpt hij gulden klompjes

door het venster aan de straat,

driemaal ziet een dochter toekomst,

wordt een vrouw, krijgt nieuwe staat.

De vreemdeling die in onze regio komt
Maar Sint Nicolaos zou Sinterklaas niet zijn, als de reizigers zouden worden vergeten. De term 'reizigers' verwijst naar wie vroeger in den vreemde reisde - ook pelgrims - met alle gevaren van dien.
De overstap van die eeuwenoude vreemdeling die door onbekende oorden reist, op zoek naar beter, is niet zo groot, als we even een kleine gedachtensprong maken naar de vreemdeling Anno 2016 die ook onze Europese, Nederlandse, Friese regio binnenkomt. In pers-uitingen worden ze asielzoekers genoemd, of gelukszoekers. Zing maar mee en denk ondertussen onder andere aan de bootvluchtelingen die de Middellandse Zee oversteken om in ons werelddeel, voor hen in den vreemde een nieuw, veilig thuis zoeken:

Voor wie reizen in den vreemde,

voor wie overvallen wordt

door de stormen, door de schemer,

door de honger, door tekort,

die geen eigen grond meer hebben,

die gevlucht zijn om het brood;

God, dat wij elkaar behoeden

én in weelde én in nood.

Roep om erbarmen
En dan tenslotte de vijfde strofe, waarin de varenden centraal staan. Sint Nicolaos als beschermheer van de schippers, en volgens dit slotvers zelfs ook voor de 'scheepslui op de wal'.
Dit vers sluit af met 'Nicolaos, pleit voor ons', dat wij allen in ''t scheepke onder Jezus' hoede' Gods erbarmen mogen aanroepen, om ons genadig aan te zien, om ons te behoeden voor was ons schaadt.
Uit dank daarvoor mag van ons dan ook één en ander worden verwacht in onze zorg voor mens en wereld.

Al wie varen op het water,

zelfs de scheepslui op de wal,

mogen om Sint Niklaas vragen,

want hij kent zijn makkers wel.

Op de zeeën, woedend, ziedend,

in de stilte voor de storm,

in gebed of in verstrooiing,

Nicolaos, pleit voor ons.

Heiligman
Waar zouden wij dan bijvoorbeeld vandaag al een voorbeeld kunnen nemen aan de veelbezongen vrijgevige, barmhartige en liefdevolle heiligman en Heiligman?

Rijp en groen, door Uwe gunst ontvangen

Zondag 4 december 2016 

Rijp en groen in onze voortuin op deze winterse zondagmorgen

Liederen die ons vergezellen
Hoogstwaarschijnlijk ken je het wel,
Het lied, de melodie en de tekst waarmee je de dag begint, blijft nog enkele uren in je gedachten rondzingen.
Af en toe neurie je even met jezelf mee.
Het lied dat je soms de hele dag vergezelt, Vanaf het ochtendgloren, totdat 'de nacht genaakt'.
De ochtend begint bij mij al vroeg met het gezang van 'De dag, door Uwe gunst ontvangen'.
Een avondlied in de ochtend.
't Past niet bij het moment van de dag, maar het lied is er wel, en het gaat niet snel weg.

De dag, door uwe gunst ontvangen,

is weer voorbij, de nacht genaakt;

en dankbaar klinken onze zangen

tot U, die 't licht en 't duister maakt. 

De nacht genaakt
De 'genaakte' nacht, wie gebruikt dit oude Nederlandse werkwoord heden ten dage nog regelmatig, of misschien nog af en toe?
Naken betekent zoiets als nabij, naderbij komen.
De nacht 'genaakt', wil dus zeggen dat het spoedig nacht zal zijn.
Het is het moment voor het avondgebed, om te danken voor de afgelopen dag, en om te bidden voor de verkwikkende nachtrust.

Die dan, als onze beden zwijgen,

als hier het daglicht onderduikt,

weer nieuwe zangen op doet stijgen,

ginds waar de nieuwe dag ontluikt.

Zodat de dank, U toegezonden,

op aard nooit onderbroken wordt,

maar steeds opnieuw door mensenmonden

gezongen en gesproken wordt.

De nieuwe dag ontluikt
Het is vanmorgen vroeg nog donker als we opstaan om straks naar de kerk te gaan, waar we het avondmaal zullen vieren op deze tweede Zondag van Advent.
Een nieuwe dag, door Zijn gunst ontvangen.
Zodra deze dag genaakt, kun je zien dat ook de winter genaakt.
De natuur is vanochtend wit, bedekt met een dun laagje rijp.
Ook in onze tuin zorgt deze winterse aanslag onder andere voor mooie witte randen om het bruin van de herfstbladeren en rondom wat wintervast-groen is.
Door een wit-mistig Stiens rijden we naar De Hege Stins, waar we in onze Protestantse Gemeente van Stiens vanmorgen 'it nachtmiel' vieren met brood en wijn,

Voorwaar, de aarde zal getuigen

van U, die thans en eeuwig zijt,

tot al uw schepselen zich buigen

voor uwe liefd' en majesteit.

(Lied 248 uit het Liedboek, 2013)

Toer fan Stiens eerste expositie in Pakhûs Solo te Stiens

Vrijdag 2 december 2016 

De Toer fan Stiens als eerste expositie in Pakhûs Solo te Stiens

Tsjerketoer fan Stiens
Tot en met 18 december 2016 is op de vrijdagen, de zaterdagen en de zondagen in het pas verbouwde Pakhûs SOLO op de Smelbrêge te Stiens de tentoonstelling 'Toer fan Stiens' te zien. De expositietitel laat niets aan duidelijkheid te wensen over: de eeuwenoude kerktoren van de Sint-Vituskerk van Stiens staat centraal in deze unieke tentoonstelling. In de bovenzaal van het Pakhûs sta je te midden van uiteenlopende schilderijen en tekeningen van deze zo markante Stienser kerktoren, die te midden van de dubbele bomenrij tot in de verre omtrek van Stiens al eeuwenlang een baken is op de grens van het Stienser Aldlân en het 'nieuwe land' (nijlân) van de voormalige Middelsé.
Aan het eind van de middag ben ik nog net vóór sluitingstijd in de gelegenheid om deze bijzondere expositie te bezoeken, waar ik hartelijk wordt ontvangen door Cees Vos en Jeannette Alserda, twee van de tien vrijwilligers van het Pakhûs Solo, die vanmiddag als gastheer en gastvrouw alle tentoonstellingsgasten verwelkomen en vriendelijk te woord staan.

Rondje om de kerk
In deze prachtige tentoonstelling maak je linksom als het ware een tour met de wijzers van de klok mee rondom de tsjerke-toer (kerk-toren) van Stiens; in dit geval aan de hand van diverse kunstwerken van gerenommeerde Friese kunstenaars zoals: Jan Stormer, Ids Wiersma, Jelle Troelstra, Johan Elsinga, Cor Reisma, Andries van der Sloot, Jentje van der Sloot, Bouke van der Sloot, Jac. Th. Dankert, Johan Hemkes en Klaas Koopmans.
Paradoxaal is dat je linksom langs de wanden als het ware een wandeling maakt rondom de kerk en rondom het dorp, terwijl je als kijker niet om de kunstwerken heen loopt, maar je in het centrum van alle kerktorenkunstwerken bevind, zoals de kerktoren het middelpunt vormt van de virtuele rondgang rondom dorp en toren.

Een klinkend monument
Een kort historisch overzicht op één van de zaalwanden beschrijft in grote lijnen de (bouw)geschiedenis van dit eeuwenoude bouwwerk, van de kerktoren als een zogenoemd ‘klinkend monument’.
Met oude foto’s en ansichten is er daarnaast ook aandacht voor het ‘groene kerkhof’, over de geschiedenis van de karakteristieke dubbele bomenrij rond de Stienser dorpskerk, over het bomen-onderhoud vanaf de achttiende eeuw tot nu, en is er aandacht voor de bijzondere stinzenplanten op het kerkhof.

Onderzoek
Van elk kunstwerk in deze tentoonstelling is onderzocht waar de kunstenaar zich bevond toen hij het werk maakte. Verder kun je tijdens je tentoonstellingsbezoek de gepresenteerde oude ansichtkaarten, prenten en dorpsfoto’s vergelijken met de kunstwerken van het Stienser dorpsgezicht met zijn karakteristieke kerktoren en zijn bomenkrans.
Bijzonder is ook dat onderzoek in archieven en dat gesprekken met nabestaanden van de kunstenaars en met de eigenaren van hun kunstwerken veel informatie heeft/hebben opgeleverd over de kunstenaars en hun band met Stiens, en tevens over de geschiedenis van verschillende tentoongestelde werken. Zo hebben alle kunstwerken dus een eigen ‘verhaal’.

Toer-boek
Ter gelegenheid van de tentoonstelling verscheen ook een rijk geïllustreerd boek, waarin alle hier geëxposeerde kunstwerken in kleur zijn afgebeeld. Dit overzichtsboek bevat veel informatie met interessante feiten over de geschiedenis van de toren, over de kunstenaars, over hun relatie met Stiens en eveneens over het ‘groene kerkhof.’
Eigenaren van dit onlangs prachtig gerestaureerde en verbouwde Pakhûs Solo, tevens initiatiefnemers van deze expositie en ook nog auteurs van dit Toer-boek zijn Trudy van Riemsdijk-Zandee en Willem van Riemsdijk, het echtpaar dat zich enkele jaren geleden vestigde in Stiens, en dat zich al heel snel nauw heeft verbonden met het erfgoed van Stiens.
Het hoofdstuk in het boek over de geschiedenis van de kerktoren is namens de Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel geschreven door de Stienser architect Gerrit van der Meulen.
Als Stiensers mogen we ons gelukkig prijzen met de goed gerichte passie van zoveel Stiensers, die Stiens en haar historie een warm hart toedragen. En ook over de tentoonstellingslocatie in het Pakhûs Solo niets dan lof.