zondag 20 november 2016

Memoriazondag 2016: Alles komt goed

Memoriazondag 20 november 2016 
De 24 + 1 kaarsen branden voor de overledenen die wij gedenken


















Vanuit het duister naar het licht
In onze Protestantse Gemeente van Stiens staan we als gemeenteleden elk jaar op de laatste zondag van het kerkelijk jaar stil bij de (namen van de) gemeenteleden die in het afgelopen kerkelijk jaar zijn overleden. Deze zogenoemde Memoriazondag vormt een hele mooie overgang vanuit het duister van alle verdrietige herinnering naar het licht van Advent met het Kerstfeest op de horizon.
Wij geloven en weten eigenlijk wel zeker dat geen van deze mensen voor niets heeft geleefd. Wij staan immers allen geschreven in de palm van Gods hand. Ook als wíj dat wellicht al niet meer doen, blijft God toch wel de namen van de overledenen noemen. Bijvoorbeeld, toen God zich bekend maakte aan Mozes, sprak God: "Ik ben de God van je vader, Ik ben de God van Abraham, Isaak en Jacob".

Heer, herinner U de namen
Zo zullen ook wij hier in Stiens de namen vandaag noemen van alle 24 gemeenteleden die in het afgelopen jaar zijn overleden, en ook van al die geliefden waarvan de geliefde namen in onze harten staan geschreven.
Voorgangers van deze ochtendkerkdienst zijn pastoraal werkster Tine de Vries en dominee Jaap Overeem. Wout de Vries is vandaag lector, en hij zingt ook een bewerking van Psalm 90 tijdens de viering, daartoe begeleid op de vleugel door dominee Overeem.
Ouderling Cees Vos heet alle gemeenteleden en de vele gasten van harte welkom aan het begin de kerkdienst, en dan begint deze herdenkingsviering in een volle kerk. Op het liturgisch centrum staat de viertafel, met daarop onder andere 25 kaarsen, waarvan één kaars is bestemd ter herinnering van al die namen van mensen van buiten onze gemeente, die wij hier vanmorgen niet noemen. Zo gedenken wij vandaan allen die ons in het afgelopen kerkelijk jaar ontvielen aan de dood.

Heer, help ons bij wat we doen
In deze kerkdienst staat Psalm 90 centraal, waarin we lezen dat ons leven snel voorbij gaat, en waarmee we God vragen om medelijden met ons te hebben: "Help ons bij wat we doen."
In de bijbelse traditie van het noemen van de namen van overledenen, noemen Tine de Vries & Jaap Overeem achtereenvolgens alle 24 namen van de in het afgelopen jaar overleden gemeenteleden. Ze doen dat in vier clusters van zes namen. Elke keer na het voorlezen van weer zes namen komen hun familieleden naar voren om één van de 24 kaarsen voor hun geliefde overledene aan te steken aan de grote paaskaars. In een kring rond de kaarsentafel worden de overledenen een wijle kort herdacht, en dan volgt de volgende aankondiging van weer zes namen.

24 tussen 47 en 96
Als de laatste groep gereed is, worden Joske en ik door dominee Overeem nog uitgenodigd om voor de afwezige familieleden namens hen en namens onze gemeente ieder een kaars aan te steken. Daarna steekt dominee Overeem nog de 25e kaars aan voor allen die in het afgelopen jaar overleden buiten onze kerkelijke gemeente, die hier vanmorgen niet luidop bij name worden genoemd. Dan branden alle 25 kaarsen, ter nagedachtenis aan alle overleden geliefden, van wie de jongste maar 47 jaar mocht worden en de oudste stierf op de gezegende leeftijd van 96 jaar.

Licht boven het Levensboek
En omdat op zo'n dag als vandaag ook alle andere geliefde overledenen worden herinnerd, wordt iedereen uitgenodigd om naar voren te komen, om voor al die anderen ook een kaarsje aan te steken. Lange rijen kerkgangers stellen zich in de kerkzaal op om allen een kaarsje aan te steken, om dat vervolgens op een grote ronde glazen plaat bovenop het doopvont te zetten. Durkje en ik gaan ook naar voren, om onder andere hait zijn overlijden van ruim vijf jaar geleden te herdenken, en om ook stil te staan bij het overlijden van Minne Vis, die jarenlang - tot aan zijn verhuizing naar elders en na zijn overlijden in het afgelopen jaar - deel heeft uitgemaakt van onze kerkelijke gemeente. Aan de voet van het doopvont staat het Levensboek van onze kerkelijke gemeente, met achter de Alfa de namen van allen die in het afgelopen jaar hier werden gedoopt, en achter de Omega de namen van allen die ons in het afgelopen jaar ontvielen.

Als alle kaarsen branden, zien wij door onze tranen heen Gods medelijden en liefde
Zo zien wij Uw gezicht
Wat is het waarde(n)vol dat wij op zo zorgvuldige wijze elk jaar individueel en ook samen als gemeenteleden de overledenen van onze gemeente herdenken. Jaren geleden was het voor sommigen nog wel even wennen om dit zo in het midden van de gemeente te doen, maar de grote opkomst en de hoge actieve participatie van al die kerkgangers laat zien dat we er goed aan doen om dit als geloofsgemeenschap met elkaar te delen en te vieren.

Dan komt alles goed
In zijn verkondiging na dit jaarlijks ritueel gaat de dienst verder, met Psalm 90 als uitgangspunt.
Dominee Jaap Overeem:

  • Juist door liefde te geven, kun je iemand uit zijn verdriet trekken.
  • Ontheemd zijn past bij een rouwproces.
  • Ik ben nogal geraakt door de veerkracht van mensen.

En omdat 'Psalm 90 en Psalm 91' volgens onze voorganger 'broer en zus' zijn, richten wij onze focus van psalm 90 naar psalm 91, waarin centraal staat dat ik op de Heer vertrouw, dat de Heer ons helpt en - heel hoopgevend - dat de Heer altijd bij ons is.
Dominee Jaap Overeem:
God is niet opgehouden voor ons te zorgen.
Hou van ons Heer, want dan komt alles goed.
Amen!

Geen opmerkingen: