De Camino roept

Donderdag 13 november 2025

 

Cover van 'De Camino roept'

Pelgrim & antipelgrim in Frankrijk

Margreet Sanders haar Camino (pelgrimstocht) van zo'n achthonderd kilometer van Vézelay naar Lourdes - dus door Frankrijk - brengt haar dichter bij zichzelf.

Haar man Patrick Chatelion Counet volgt Margreet als een (door zichzelf zo genoemd) 'anti-pelgrim' in zijn Ford Transit-camper. Patrick was meerdere dagen geheel alleen, waarvan eenmaal zeven dagen aan één stuk.  

Dit boek eindigt verrassend in Lourdes, één van de belangrijke Franse pelgrimsoorden. 

Dit is een fijnzinnig boek waarmee de auteur reflecteert op het pelgrimeren en op de zin van het leven. Het boek is een mix van grappige anekdotes, diepzinnige gedachten en een echte (en zeker ook kritische) kijk in het leven van de pelgrim.

Ik kreeg dit boek van onze kinderen kado op Vaderdag 2025, nadat ik een korte lezing van de schrijver Patrick Chatelion Counet had bijgewoond op 15 maart 2025 in Utrecht.
De auteur gaf dit boek (2025) als titel 'De Camino roept', met als subtitel 'Verslag van een antipelgrim'.

Verslag van een antipelgrim

Hieronder geef ik een impressie van de inhoud van dit boek:

• Ik ben geen pelgrim. Ik wil nergens naar op weg zijn, en vertrekken is hetzelfde als sterven. Ik kan me niet overgeven aan de omgeving. Iets in me weigert om onderweg te zijn.
• Zonder voorbereiding door studie en meditatie kun je niet intreden in het klooster.
• Ouder worden is sowieso af te raden.
• Het huwelijk is soms polderpolitiek. Je moet compromissen sluiten.
• Je kunt tot de congregatie van het klooster van Vézelay alleen maar toetreden als je een vaste baan hebt in de 'gewone' maatschappij.
• Ik ben alleen maar bezig met terugkeren naar de plek waar ik niet vandaan had willen gaan: mijn studeerkamer en mijn boeken.
• Ik wil een uitnodiging om iets over mijn geloof te vertellen, niet uit de weg gaan.
• In mijn optiek is het hele leven een pelgrimage: uitzoeken waar het allemaal toe dient.
• Pelgrimeren is geen wedstrijd.
• Ik moet natuurlijk om de dertig seconden op mijn telefoon lijken of jij nog wensen hebt.
• Ontmoetingen zijn een belangrijk onderdeel van het pelgrimeren.
• Geschiedenis is niet aan mij besteed, tenzij deze in boeken tot me komt.
• God en religie zijn geen garantie dat mensen hun leven beteren. Maar zonder religie is er helemaal geen hoop.
• Lourdes: een plek van aanbidding en troost voor de miljoenen pelgrims die er elk jaar komen.
• Lourdes vraagt om een aanvulling op de triniteit met een vierde persoon: God Vader, Zoon, Heilige Geest, en Moeder.
• Ik ben geen pelgrim, maar hier voelde ik wat men in religieuze kringen thuiskomen noemt.
• Mystiek en mysterie onttrekken zich aan rede en ratio.
• Over de grote vragen van het leven weten we niets.
• De Ik Ben-woorden onthullen dat Jezus God is.
• De goddelijkheid van Maria dringt slechts moeizaam door tot de masculiene club prelaten van de Rooms-Katholieke Kerk.
• De hele heisa eromheen maakt me tot antipelgrim.
• Secularisering en individualisering hebben religieus Nederland als een fragmentatiebom doen ontploffen, maar het pelgrimeren bloeit.
• Wie durft te aanvaarden dat de vraag waarheen we op weg zijn in dit leven geen antwoord kent, is op de goede weg.
• Een gelukzalig moment is elk moment waarop je je bewust bent van de unieke aanwezigheid van de mens tegenover je.
• Als je alleen bent, dan is elk moment dat je je bewust bent er-te-zijn gelukzalig.
• Mensen geven betekenis aan dingen die van zichzelf geen betekenis hebben.
• Zoals alles om ons heen, verandert de betekenis voortdurend.
• 'Hier ben ik' te kunnen zeggen, behoort tot de essentie van het leven.
• Als je je verzekerd weet van basisliefde, kun je het leven aan.
• Weinig verhalen halen de volgende generatie.
• De pelgrim mag nooit aankomen, anders is hij geen pelgrim meer.
• Elk woord verwijst naar onze vergankelijkheid.
• Wandelen kan je hoofd leegmaken.
• Door jezelf langere tijd met jezelf te confronteren, stuit je op zaken die je, vergeefs, hebt proberen te verdringen.
• Pelgrimeren is inschuiven in een lange stoet van onverwerkt gedoe.
• Al je ergens betekenis aan wil hechten, moet je bij een sekte gaan, of een pelgrimstocht beginnen. Dan lijkt op een gegeven moment alles met alles samen te hangen.
• Iedereen wist het. Niemand deed iets.
• Alles wat een mens wil zeggen tot zichzelf, tot anderen, tot de Ander, is verwoord in de oude gebeden van het Onzevader en het Weesgegroet.
• Blijf bidden, tegen betweters en tegen beter weten in.
• Het volbrengen van de hadj is naast het dagelijkse gebed, het belijden van één God, het geven van aalmoezen en de ramadan één van de Vijf Zuilen van de Islam.
• De bekendste christelijke bedevaart is die naar Santiago de Compostela, naar het graf van de apostel Jacobus.
• Het begrip pelgrimeren komt uit het Latijn. Een pelgrim heet een peregrinus, iemand die door (per) de akkers (ager) trekt. In oud-Nederlands heetten pelgrims peregrijnen.
• Pelgrimeren te paard was uit den bozen in de Middeleeuwen.
• Zonder bedevaartsoord is een pelgrimage zinloos.
• Zonder religieus doel is niemand een pelgrim.
• De verbinding met een religieuze traditie maakt het tot een pelgrimage.
• Een bedevaartganger is geen pelgrim, maar een pelgrim is daarentegen ook een bedevaartganger.
• Als je aankomt in een bedevaartsoord, ben je er nog niet. Daar wordt je de weg gewezen.
• Het ging onze (groot)ouders om de verbinding met hún voorouders en gelovigen vóór hen, maar je verbindt je ook met mensen die ná ons komen.
• De grot van Lourdes is een doorverwijzing, geen eindbestemming.
• De definitie van 'absurd is even eenvoudig als onmogelijk: iets wat niet kan.
• Stadsmensen voelen zich in de natuur al buiten de comfortzone.
• Het heeft wel meerwaarde als je een kerk betreedt, en gelóóft. Zonder dat 'internal point of view' van één of ander geloof blijf je een soort museumbezoeker.
• Als iets bovennatuurlijk is, dan God natuurlijk.
• Heel de wetenschap speelt zich af binnen een kader - het universum - waarvoor we geen rationele verklaring hebben. Voor het ontstaan van het heelal bestaat - principieel - geen oplossing.
• Naakt is een metafoor voor niet-weten.
• Jezus zijn leerlingen zijn op weg gestuurd naar een bijzonder pelgrimsoord. Ze zijn niet op weg naar Jeruzalem of naar de Tempel; ze zijn onderweg naar de ziel van mensen.
• Het verhaal gaat dat er twee typen pelgrims zijn. De waterval (vertelt) en de inquisiteur (zwijgt).
• Als je tussen echt of vals, waar of onwaar, mythe of feit, moet gaan kiezen in het geloof, blijf je nergens.
• De Camino riep me. (naar een citaat van Sebastien Dechoux) [De Camino greep Sebastien in zijn kraag, en hij kon er niet van loskomen}.
• Het verhaal van Jezus' leven, lijden en dood heeft sowieso iets tijdloos, alsof het elk individueel leven present stelt.
• De beeldengroep van de Graflegging in Moissac is zo indrukwekkend, omdat die dicht bij de werkelijkheid van Jezus wil komen, bedoeld om te aanbidden, en het geloof aanschouwelijk te maken.
• Je hoeft geen pelgrim te zijn om in te zien dat het leven afscheid nemen is.
• Totaal nutteloze handelingen, zoals alle handelingen in dit leven dat zijn, maar zeer bevrijdend en troostrijk. Het leven is wat wij er voor zin en betekenis aan geven.
• De dood is het grootste mysterie van het leven.
• U hoeft toch niet eerst te pelgrimeren om te weten wat uw drijfveren zijn?
• Veel mensen gaan de vraag naar de zin van hun leven uit de weg, juist door hun agenda vol te plannen. Een druk bestaan weerhoudt je ervan te reflecteren op wat werkelijk belangrijk is.
• Elk mens zou zijn leven lang een pelgrim moeten zijn.
• Een pelgrim zou over diepe zaken moeten nadenken.
• Ben je wel een pelgrim als je nergens aan denkt?
• Je ziet nooit iets twee keer hetzelfde.
• Lourdes trekt de tranen en het verdriet van de wereld naar zich toe. Hopelijk blijft het daar ook achter.
• De baden zijn een begrip in Lourdes.
• Zie hoe de mensen die naar de grot van Lourdes trekken zich overgeven aan hun verdriet, hun herinneringen, hun verlangens, hun hoop.
• De mis is een priesterding.
• Bernadette en Maria hebben Lourdes als een oord van vrede en vergeving en liefde geschapen.
• Het transcendente zoekt zuivere zielen en past zich aan hen aan.
• Met het ritme van gaan en onderweg zijn, ontstaat bij de pelgrim het besef dat je onderweg bent.
• Pelgrimsroutes lopen van kerk naar kerk, anders dan bijvoorbeeld de Grande Route.
• Elke kerk die ik betrad, stond denkbeeldig vol met mensen die hier eerder geweest waren. Ik voelde me enorm verbonden met mensen die hier kaarsjes komen aansteken. Misschien maakt dat je wel tot pelgrim.
• Het leven is één lange pelgrimsweg.
• Alle ontmoetingen lopen uit op afscheid.
• Pelgrimeren is vastgelegd in de mystiek van het christendom.
• Het christendom voegde de verrijzenis toe. Na de geboorte en het sterven breekt de achtste dag aan. Een dag zonder einde. Zonder afscheid. Christendom is de religie van de hoop.
• Pelgrimeren geschiedt uit religieuze overwegingen. Dat men zou kunnen pelgrimeren zonder God is een vergissing van de secularisatie.
• De pelgrim heeft op haar reis geen moment het idee dat zij alleen is.
• De ene mens zou voor de andere mens God moeten zijn.
• Evangelie = goed nieuws.